Unguentum Neomycini

Wskazania

W miejscowym leczeniu ropnych chorób skóry, zwłaszcza wywołanych przez gronkowce (np. czyraczność, liszajec gronkowcowy), ropnych powikłaniach alergicznych chorób skóry, zakażonych niewielkich oparzeniach i odmrożeniach.

Dawkowanie

Wielkość dawki zależy od rozległości i umiejscowienia chorobowo zmienionego miejsca. Chorobowo zmienione miejsca pokrywać cienką warstwą maści 2-4x/dobę. Nie należy stosować dłużej niż przez 7 dni. Dzieci i młodzież. Nie stosować u dzieci w wieku poniżej 12 lat.

Działanie

Antybiotyk aminoglikozydowy. Działa bakteriobójczo na gronkowce i liczne szczepy Gram(-), w tym na Escherichia coli, Klebsiella, Haemophilus influenzae, Proteus, Pseudomonas, Salmonella i Shigella oraz na prątki kwasooporne, w tym także oporne na streptomycynę szczepy Mycobacterium tuberculosis. Nie działa na Pseudomonas aeruginosa i Streptococcus spp. Nie działa na grzyby, drożdżaki i wirusy. Działa najbardziej skutecznie w środowisku zasadowym. W celu zmniejszenia niebezpieczeństwa powstawania szczepów opornych przy długotrwałym stosowaniu stosuje się w skojarzeniu z bacytracyną, polimiksyną B, chlorheksydyną, gramicydyną. Mechanizm działania ma dwa komponenty. Neomycyna hamuje syntezę białek wskutek nieodwracalnego wiązania z podjednostką 30S rybosomu oraz uszkadza błonę cytoplazmatyczną. Wiązanie z podjednostką 30S powoduje tworzenie białek o niewłaściwej sekwencji aminokwasowej (tzw. białka nonsensowne).

Skład

1 g maści zawiera 5 mg siarczanu neomycyny.

Interakcje

W trakcie stosowania na skórę neomycyny wystąpić może krzyżowa reakcja uczuleniowa wobec paramycyny, kanamycyny, tobramycyny, amikacyny i izepamycyny. Antybiotyki te mają strukturę deoksykryptaminy połączonej z łańcuchem neozaminy, w obrębie którego występuje tylko jedna różnica. Krzyżowa reakcja uczuleniowa nie występuje w przypadku dibekacyny, arbekacyny, spektynomycyny. Wszystkie te substancje posiadają dwa miejsca różnicujące od neomycyny. Jednoczesne lub następcze stosowanie doustne lub miejscowe na skórę innych aminoglikozydów (np. paramomycyny) lub innych leków o potencjalnym działaniu nefro - i/lub neurotoksycznym (bacytracyny, cisplatyny, wankomycyny, amfoterycyny B, polimyksyny B, kolistyny, wariomycyny) powinno być przeciwwskazane ze względu na możliwość sumowania się toksycznych działań niepożądanych.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na neomycynę lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Uszkodzenie słuchu. Czynnikiem ryzyka dla działania ototoksycznego jest podeszły wiek, niewydolność nerek, zaburzenia słuchu lub równowagi w wywiadzie. Dzieci poniżej 12 lat ze względu na ryzyko ewentualnego działania nefrotoksycznego i ototoksycznego; na duże powierzchnie uszkodzonej skóry, na sączące zmiany chorobowe i owrzodzenia żylakowe czy długotrwale, ze względu na ryzyko działania nefrotoksycznego i ototoksycznego; w okresie ciąży i karmienia piersią; jednocześnie z lekami ototoksycznymi, nefrotoksycznymi i neurotoksycznymi.

Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności

Nie należy stosować długotrwale, ze względu na rozwijającą się oporność bakterii i możliwość toksycznego działania oraz nadkażenia drożdżakami. Produkt leczniczy stosowany miejscowo, zwłaszcza na otwarte rany i przez dłuższy czas, może być ototoksyczny i nefrotoksyczny. Wskutek stosowania neomycyny w lecznictwie od wielu lat bakterie łatwo wytwarzają na nią oporność; dotyczy to zarówno pałeczek Enterobacteriaceae, jak i gronkowców. Daje oporność krzyżową z kanamycyną, paromomycyną i framycetyną. Lek nie ma wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Działania niepożądane

Sporadycznie występującymi działaniami niepożądanymi są podrażnienia skórne, zmiany alergiczne, zaczerwienienia, rumień, obrzęk, świąd, odczyny skórne, odczyny toksyczne oraz zmiany o charakterze wypryskowym. Skórne działania niepożądane występują przeciętnie u: 9,4% chorych na owrzodzenie podudzi, 2% chorych na łuszczyce (z wykluczeniem chorych na łuszczycę krostkową), 1,5% chorych z kontaktowym zapaleniem skóry.

Ciąża i laktacja

Ze względu na ryzyko ewentualnego działania nefrotoksycznego i ototoksycznego przeciwwskazane jest stosowanie miejscowe na skórę neomycyny przez kobiety w ciąży i w okresie karmienia piersią. Jak wynika z badań farmakokinetycznych po podaniu doustnym, od 0,6% do 0,8% zastosowanej dawki przenika z mlekiem matki do organizmu dziecka.

Przedawkowanie

Nie stwierdzono.

ICD-10