Brakuje lekarzy, kolejki rosną. Resort zdrowia zapowiada zmiany w systemie

Rosnące kolejki do specjalistów, brak lekarzy w kluczowych dziedzinach i starzejąca się kadra medyczna – to główne problemy, na które zwróciła uwagę posłanka Olga Ewa Semeniuk-Patkowska w interpelacji do Ministerstwa Zdrowia. Resort przyznaje, że sytuacja jest trudna, ale zapowiada zmiany w finansowaniu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej i rozwiązania mające zatrzymać młodych lekarzy w kraju.

Polscy pacjenci coraz częściej mierzą się z wielomiesięcznym oczekiwaniem na wizytę u lekarza. W onkologii, kardiologii, ortopedii czy endokrynologii czas oczekiwania na pierwszą konsultację sięga często ponad roku. Jak zauważa posłanka Semeniuk-Patkowska, problem dotyczy także podstawowej opieki zdrowotnej – wielu lekarzy rodzinnych odchodzi na emeryturę, a młodzi medycy wybierają prywatne placówki lub wyjazd za granicę. 

Obecny rząd wielokrotnie deklarował poprawę dostępności do świadczeń i zwiększenie liczby lekarzy w systemie, jednak realia są zupełnie inne. Rząd nie przedstawił do tej pory spójnej strategii kadrowej w ochronie zdrowia

– napisała parlamentarzystka w interpelacji.

Jej zdaniem, działania rządzących są fragmentaryczne, a społeczeństwo oczekuje „realnych reform, a nie kolejnych zapowiedzi bez pokrycia”.

Posłanka zwróciła się do Ministerstwa Zdrowia z pytaniami dotyczącymi planów w zakresie skrócenia kolejek do specjalistów, rozwiązań problemu niedoboru lekarzy oraz zachęt dla młodych medyków do pracy w publicznej ochronie zdrowia. Pyta również o możliwe stypendia i wsparcie dla studentów medycyny i rezydentów oraz współpracę z samorządami w celu zapewnienia kadr w mniejszych miejscowościach.

Resort odpowiada: zmiany w AOS i „odwrócona piramida świadczeń”

Ministerstwo Zdrowia w odpowiedzi podkreśla, że od 1 listopada 2025 r. wejdą w życie zmiany w finansowaniu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej (AOS). Mają one zwiększyć udział świadczeń dla pacjentów pierwszorazowych, co, według resortu, skróci czas oczekiwania na wizytę.

Trwają też prace nad projektem „Odwrócona Piramida Świadczeń”. Zakłada on przeniesienie części diagnostyki i leczenia bliżej pacjenta, czyli do podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) i AOS. Celem jest odciążenie szpitali i skrócenie kolejek.

Oczekiwanym efektem będzie poprawa dostępności do świadczeń gwarantowanych oraz skrócenie czasu oczekiwania na poszczególne świadczenia 

– wyjaśnił wiceminister Tomasz Maciejewski.

Resort planuje też rozwijać narzędzia do elektronicznego zarządzania kolejkami i wprowadzić system motywujący pacjentów do odwoływania wizyt, z których nie mogą skorzystać. 

Wsparcie dla mniejszych miejscowości

Resort zapowiada również inwestycje w rozwój POZ i poradni specjalistycznych, zwłaszcza w regionach, gdzie dostęp do lekarza jest najtrudniejszy. W ramach programu „Wsparcie podstawowej opieki zdrowotnej (POZ)” finansowanego z funduszy europejskich planowane jest otwieranie nowych placówek, zakup sprzętu medycznego i informatycznego oraz modernizacja istniejących gabinetów. Ministerstwo podkreśla, że każda gmina powinna mieć równy dostęp do lekarza rodzinnego.

Zachęty dla lekarzy

Minister zdrowia podejmuje liczne działania mające na celu wykształcenie odpowiedniej liczby specjalistów posiadających kompetencje niezbędne do zagwarantowania właściwej opieki medycznej w poszczególnych specjalizacjach

– czytamy

Jak podkreśla MZ, liczba miejsc na kierunkach lekarskich wzrosła z 6 188 w roku akademickim 2015/2016 do ponad 10 tys. w roku 2024/2025. Pod koniec 2021 r. wprowadzono kredyt dla osób podejmujących studia odpłatne na kierunku lekarskim prowadzonym w języku polskim. 

Wprowadzono także dodatkowe zachęty finansowe: rezydenci w specjalizacjach priorytetowych otrzymują nawet 700 zł więcej miesięcznie, a lekarze, którzy po zakończeniu szkolenia przepracują dwa lata w publicznej ochronie zdrowia, mogą liczyć na dodatkowe 600–700 zł miesięcznie. Oprócz tego, rezydenci mogą odbywać szkolenie w dowolnym województwie i wybrać nawet 15 specjalizacji w tzw. naborze centralnym.