Calfos

Leczenie niedoboru wit. D (tj. poziom 25(OH)D <25 nmol/l) u osób dorosłych.

Zapobieganie niedoborowi wit. D u osób dorosłych ze zidentyfikowanym ryzykiem, takim jak

• zespół złego wchłaniania,
• zespół zaburzeń mineralnych i kostnych związanych z przewlekłą chorobą nerek (CKD-MBD)
• lub inne zidentyfikowane ryzyko.

Osteoporoza u pacjentów z niedoborem wit. D lub z ryzykiem niedoboru wit. D:

• jako leczenie wspomagające do specyficznego leczenia osteoporozy;
• jako leczenie wspomagające w specyficznym zapobieganiu osteoporozie/osteopenii wywołanej leczeniem produktami leczniczymi zawierającymi kortykosteroidy.

Zawartość wit. D w diecie i ekspozycja na światło słoneczne są zróżnicowane wśród pacjentów, co należy brać pod uwagę, obliczając odpowiednią dawkę analogu wit. D takiego jak kalcyfediol. Dawkę, częstość i czas trwania leczenia określi lekarz na podstawie stężenia 25(OH)D w osoczu, rodzaju schorzenia i stanu pacjenta, oraz innych współistniejących stanów, takich jak otyłość, zespół złego wchłaniania, leczenie kortykosteroidami. Produkt leczniczy, zaleca się stosować, gdy preferowane jest podawanie rozłożone w czasie.

Leczenie niedoboru wit. D i zapobieganie niedoborowi wit. D u pacjentów ze zidentyfikowanym ryzykiem: 1kaps. (0,266 mg kalcyfediolu) raz/m-c.

Jako leczenie wspomagające do swoistego leczenia osteoporozy lub do swoistego zapobiegania osteoporozie wywołanej produktami leczniczymi zawierającymi kotrykosteroidy: 1 kaps(0,266 mg kalcyfediolu) raz/m-c.

Przyjmowanie większych dawek produktu leczniczego może być konieczne u niektórych pacjentów po analitycznej weryfikacji stopnia niedoboru. W takich przypadkach maksymalna podawana dawka nie powinna przekraczać 1 kaps./tydz. Gdy poziomy 25(OH)D w osoczu ustabilizują się w pożądanym zakresie, leczenie należy przerwać lub zmniejszyć częstość podawania. Stężenie 25(OH)D w surowicy powinno być monitorowane po rozpoczęciu leczenia, zwykle po 3-4 m-cach. Produktu leczniczego nie należy podawać codziennie.

Moc tego produktu leczniczego jest czasami wyrażana w jednostkach międzynarodowych. Jednostki te nie są wymienne z jednostkami używanymi do wyrażania mocy produktów z cholekalcyferolem (wit. D).

Dzieci i młodzież. Skuteczność i bezpieczeństwo stosowania produktu leczniczego nie zostały ustalone u dzieci i młodzieży. Stosowanie tego produktu nie jest zalecane u dzieci i młodzieży.

Kaps. można przyjmować z wodą, mlekiem lub sokiem.

Wit. D występuje w dwóch głównych postaciach: D₂ (ergokalcyferol) i D₃ (cholekalcyferol). Wit. D₃ jest syntetyzowana w skórze pod wpływem ekspozycji na światło słoneczne (promieniowanie ultrafioletowe) i jest uzyskiwana z pokarmu. Wit. D₃ musi przejść dwuetapowy proces metaboliczny, aby stać się aktywna. Pierwszy etap przebiega we frakcji mikrosomalnej wątroby, gdzie wit. D jest hydroksylowana w pozycji 25 (25-hydroksycholekalcyferol lub kalcyfediol). Drugi etap przebiega w nerkach, gdzie powstaje 1,25-dihydroksycholekalcyferol lub kalcytriol w wyniku aktywności enzymu 1-hydroksylazy 25-hydroksycholekalcyferolu. Przekształcenie do 1,25-hydroksycholekalcyferolu jest regulowane przez jego własne stężenie, przez hormon przytarczyc (PTH) oraz stężenie wapnia i fosforanów w surowicy. Istnieją również inne metabolity o nieznanej funkcji. 1,25-Dihydroksycholekalcyferol jest transportowany z nerek do tkanek docelowych (jelita, kości i ewentualnie do nerek i przytarczyc) wiążąc się z określonymi białkami osocza.

1 kaps. zawiera 0,266 mg kalcyfediolu, co odpowiada 15960 IU wit. D.

• Fenytoina, fenobarbital, prymidon i inne induktory enzymów: induktory enzymów mogą zmniejszać stężenie kalcyfediolu w osoczu i hamować jego działanie, wzmagając jego metabolizm w wątrobie. Z tego względu podczas stosowania kalcyfediolu z lekami przeciwpadaczkowymi, które są induktorami CYP3A4, zwykle zaleca się monitorowanie stężenia 25-OH-D w osoczu, aby rozważyć możliwość uzupełnienia.
• Glikozydy nasercowe: kalcyfediol może powodować hiperkalcemia, która z kolei może nasilać działanie inotropowe digoksyny oraz jej toksyczność, prowadząc do zaburzeń rytmu serca.
• Produkty lecznicze, które zmniejszają wchłanianie kalcyfediolu, takie jak kolestyramina, kolestypol lub orlistat mogą powodować zmniejszenie jego działania. Zaleca się podawanie tych produktów leczniczych i suplementów wit. D w odstępach co najmniej 2 h.
• Parafina i oleje mineralne: ze względu na rozpuszczalność kalcyfediolu w tłuszczach, produkt może rozpuścić się w parafinie, co może spowodować zmniejszenie wchłaniania jelitowego. Zaleca się stosowanie środków przeczyszczających innego rodzaju, lub co najmniej dawkowanie w odstępach czasu.
• Diuretyki tiazydowe: jednoczesne stosowanie diuretyków tiazydowych (hydrochlorotiazyd) z suplementami wit. D u pacjentów z niedoczynnością przytarczyc może prowadzić do hiperkalcemii, która może być przejściowa lub może wymagać przerwania leczenia analogiem wit. D.
• Niektóre antybiotyki, takie jak penicylina, neomycyna i chloramfenikol mogą nasilać wchłanianie wapnia.
• Środki wiążące fosforany, takie jak sole magnezu: ponieważ wit. D wpływa na transport fosforanów w jelitach, nerkach i kościach, może wystąpić hipermagnezemia. Dawkę środków wiążących fosforany należy dostosować w oparciu o stężenie fosforanów w surowicy.
• Werapamil: niektóre badania wykazują możliwość hamowanie działania przeciwdławicowego, ze względu na antagonistyczny charakter działań.
• Wit. D: należy unikać jednoczesnego podawania analogów wit. D, ponieważ może to prowadzić do efektu addytywnego i hiperkalcemii.
• Suplementy wapnia: należy unikać niekontrolowanego stosowania dodatkowych preparatów zawierających wapń.
• Kortykosteroidy: neutralizują działanie analogów wit. D, takich jak kalcyfediol.
• Interakcje z jedzeniem i piciem: należy uwzględnić suplementy żywności z wit. D, ponieważ może wystąpić efekt addytywny.

• Nadwrażliwość na substancje czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.
• Hiperkalcemia (stężenie wapnia w surowicy >10,5 mg/dl), hiperkalciuria (zwiększone wydalanie wapnia z moczem).
• Kamica wapniowa.
• Hiperwitaminoza D.

Stężenie 25-hydroksycholekalcyferolu w surowicy odzwierciedla zapotrzebowanie na wit. D u pacjenta. Aby osiągnąć odpowiednią odpowiedź kliniczną na doustne podawanie kalcyfediolu, wymagana jest również właściwa zawartość wapnia w diecie. W celu kontroli działania terapeutycznego, oprócz stężenia 25-hydroksycholekalcyferolu należy monitorować poniższe parametry: stężenie wapnia, fosforu i aktywność fosfatazy zasadowej w surowicy oraz zawartość wapnia i fosforu w dobowej zbiórce moczu. Zmniejszenie aktywności fosfatazy alkalicznej w surowicy zwykle poprzedza wystąpienie hiperkalcemii. Po ustabilizowaniu się parametrów oraz podczas leczenia podtrzymującego należy regularnie monitorować powyższe parametry, zwłaszcza stężenie 25-hydroksykalcyferolu i wapnia w surowicy. Niewydolność wątroby lub dróg żółciowych: w przypadku niewydolności wątroby wchłanianie kalcyfediolu może okazać się niemożliwe, ze względu na brak wytwarzania soli kwasów żółciowych. Zaburzenie czynności nerek: stosować z zachowaniem ostrożności. Stosowanie tego produktu leczniczego u pacjentów z przewlekłą chorobą nerek powinno się odbywać w połączeniu z okresowym monitorowaniem stężenia wapnia i fosforu w surowicy oraz zapobieganiem hiperkalcemii. Przemiana do kalcytriolu zachodzi w nerkach, w związku z tym w przypadku ciężkiego zaburzenia czynności nerek (Cl_Cr poniżej 30 ml/min) może wystąpić bardzo istotne zmniejszenie działania farmakologicznego. Niewydolność serca: konieczne jest zachowanie szczególnej ostrożności. Należy stale monitorować stężenie wapnia w surowicy, zwłaszcza u pacjentów przyjmujących glikozydy naparstnicy, ponieważ może wystąpić hiperkalcemia i zaburzenia rytmu serca. Na początku leczenia zaleca się oznaczanie stężenia 2 razy w tyg. Niedoczynność przytarczyc: 1-α-hydroksylaza jest aktywowana przez hormon przytarczyc. W związku z tym, niedoczynność przytarczyc może spowodować słabsze działanie kalcyfediolu. Kamienie nerkowe: należy monitorować stężenie wapnia w surowicy, ponieważ wit. D zwiększa wchłanianie wapnia i może pogorszyć sytuację. U tych pacjentów suplementy wit. D należy stosować wyłącznie, jeśli korzyści przewyższają ryzyko. U pacjentów długotrwale unieruchomionych konieczne może być zmniejszenie dawki w celu uniknięcia hiperkalcemii. Niektóre choroby zmniejszają zdolność jelit do wchłaniania wit. D, jak w przypadku zespołu złego wchłaniania lub choroby Crohna. Pacjenci z sarkoidozą, gruźlicą lub inną chorobą ziarniniakową: stosować z zachowaniem ostrożności, ponieważ schorzenia te mogą prowadzić do zwiększonej wrażliwości na działanie wit. D jak również do zwiększonego ryzyka wystąpienia działań niepożądanych podczas przyjmowania dawek mniejszych niż zalecane. U tych pacjentów konieczne jest monitorowanie stężenia wapnia w surowicy i moczu. Pacjentów i ich rodziny i/lub opiekunów należy poinformować o znaczeniu przyjmowania przepisanej dawki i stosowania się do zaleceń dotyczących diety oraz jednoczesnego przyjmowania suplementów wapnia, aby zapobiec przedawkowaniu. Wpływ na wyniki badań laboratoryjnych: pacjentów należy poinformować, że produkt leczniczy zawiera składniki, które mogą wpływać na wyniki badań laboratoryjnych: oznaczanie stężenia cholesterolu: kalcyfediol może wpływać na metodę Zlatkisa-Zaka prowadząc do fałszywego wyniku podwyższonego stężenia cholesterolu w surowicy. U osób w podeszłym wieku zwykle występuje większe zapotrzebowanie na wit. D ze względu na mniejszą zdolność skóry do wytwarzania cholekalcyferolu z jej prekursora, czyli 7-dehydrocholesterolu, mniejsza ekspozycja na światło słoneczne, zmiany czynności nerek lub zaburzenia trawienia, które zmniejszają wchłanianie wit. D. Produkt leczniczy zawiera 1% etanolu (alkoholu), co odpowiada 4,98 mg na kaps. Produkt leczniczy zawiera sorbitol. Pacjenci z dziedziczną nietolerancją fruktozy nie powinni przyjmować tego produktu leczniczego. Produkt leczniczy może powodować reakcje alergiczne, ponieważ zawiera żółcień pomarańczową (E 110). Może powodować astmę, zwłaszcza u pacjentów uczulonych na ASA. Produkt leczniczy nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Najbardziej znaczące działania niepożądane wiążą się z przyjmowaniem nadmiernych ilości wit. D tj. zwykle są związane z przedawkowaniem lub długotrwałym leczeniem, zwłaszcza łącznie z dużymi dawkami wapnia.

Dawki analogu wit. D, które prowadzą do hiperwitaminozy, różnią się znacznie w zależności od pacjenta.

Najczęściej występujące działania niepożądane są spowodowane hiperkalcemią, która może pojawić się na początku lub na dalszym etapie leczenia.

• Zaburzenia endokrynologiczne: zapalenie trzustki, jeden z późnych objawów hiperkalcemii.
• Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: wzrost stężenia azotu mocznika we krwi, albuminuria, hipercholesterolemia, hiperkalcemia.
• Zaburzenia układu nerwowego: w przypadku umiarkowanej hiperkalcemii mogą wystąpić następujące objawy: osłabienie, zmęczenie, senność, ból głowy, drażliwość.
• Zaburzenia oka: (rzadko) w przypadku stosowania bardzo dużych dawek może wystąpić światłowstręt i zapalenie spojówek ze zwapnieniem rogówki.
• Zaburzenia serca: w przypadku hiperkalcemii mogą wystąpić zaburzenia rytmu serca.
• Zaburzenia żołądka i jelit; nudności, wymioty, suchość w jamie ustnej, zaparcie, zaburzenia smaku z posmakiem metalicznym, skurcze jamy brzusznej. W przypadku progresji hiperkalcemii może wystąpić jadłowstręt.
• Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: zwiększone stężenie wapnia może prowadzić do zwiększenia aktywności transaminaz (AspAT i AlAT).
• Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: na początkowym etapie hiperkalcemii może pojawić się ból kości i mięśni, zwapnienie tkanek miękkich.
• Zaburzenia nerek i dróg moczowych: objawami hiperkalcemii są: nefrokalcynoza i pogorszenie czynności nerek (z wielomoczem, nadmiernym pragnieniem, nykturią i białkomoczem).
• Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: późnymi objawami hiperkalcemii są: nieżyt nosa, świąd, hipertermia, spadek libido.

Nie przeprowadzono kontrolowanych badań stosowania kalcyfediolu u kobiet w ciąży. Badania przeprowadzone na zwierzętach wykazały szkodliwy wpływ na reprodukcję. Produktu leczniczego Solcidiol nie należy stosować w okresie ciąży. Kalcyfediol przenika do mleka kobiecego. Nie można wykluczyć zagrożenia dla noworodków/dzieci. Przyjmowanie przez matkę dużych dawek kalcyfediolu może prowadzić do dużego stężania kalcytriolu w mleku i spowodować hiperkalcemię u dzieci. Produkt leczniczy nie powinien być stosowany podczas karmienia piersią.

Stosowanie wit. D w dużych dawkach lub przez dłuższy czas może spowodować hiperkalcemię, hiperkalciurię, hiperfosfatemię i niewydolność nerek.

Jako wczesne objaw przedawkowania może pojawić się

• osłabienie,
• zmęczenie,
• senność,
• ból głowy,
• jadłowstręt,
• suchość w jamie ustnej,
• metaliczny posmak,
• nudności,
• wymioty,
• skurcze jamy brzusznej,
• wielomocz,
• nadmierne pragnienie,
• nykturia,
• zaparcie lub biegunka,
• zawroty głowy,
• szumy uszne,
• ataksja,
• wysypka,
• hipotonia (zwłaszcza u dzieci),
• ból mięśni lub kości i drażliwość.

Do objawów hiperkalcemii występujących na późniejszym etapie należą:

• nieżyt nosa,
• swędzenie,
• spadek libido,
• nefrokalcynoza,
• niewydolność nerek,
• osteoporoza u dorosłych,
• opóźnienie wzrostu u dzieci,
• spadek mc.,
• niedokrwistość,
• zapalenie spojówek ze zwapnieniem,
• światłowstręt,
• zapalenie trzustki,
• podwyższone stężenie azotu mocznika we krwi,
• albuminuria,
• hipercholesterolemia,
• zwiększona aktywność transaminaz (SGOT i SGPT),
• hipertermia,
• uogólnione zwapnienie naczyń krwionośnych,
• drgawki,
• zwapnienie tkanek miękkich.

U pacjentów rzadko może wystąpić nadciśnienie lub objawy psychotyczne; aktywność fosfatazy alkalicznej w surowicy może się zmniejszyć; zaburzenia gospodarki elektrolitowej wraz z umiarkowaną kwasicą mogą prowadzić do zaburzeń rytmu serca.

W najcięższych przypadkach, gdzie stężenie wapnia w surowicy przekroczy 12 mg/dl, może wystąpić omdlenie, kwasica metaboliczna lub śpiączka.

Chociaż objawy przedawkowania są zwykle odwracalne, przedawkowanie może prowadzić do niewydolności nerek lub serca.

Przyjmuje się, że stężenie 25-hydroksycholekalcyferolu powyżej 150 ng/ml może wiązać się ze zwiększoną częstością występowania działań niepożądanych.

Typowe dla tego typu przedawkowania jest podwyższone stężenie wapnia, fosforanów, albuminy i azotu mocznika we krwi, jak również cholesterolu i transaminaz.

Leczenie przedawkowania kalcyfediolu:

1. 1. Odstawienie leczenia (kalcyfediolem) i wszelkimi suplementami wapnia.
2. 2. Przestrzeganie diety z niską zawartością wapnia. W celu zwiększenia wydalania wapnia zaleca się podawanie dużych ilości płynów doustnie i drogą pozajelitową. Jeśli zajdzie taka konieczność, należy podać steroidy i wymusić diurezę stosują diuretyki pętlowe, takie jak furosemid.
3. 3. Jeśli produktu zażyty został w ciągu ostatnich 2 h, zaleca się opróżnienie żołądka i wywołanie wymiotów. Jeśli wit. D przeszła przez żołądek, można podać środek przeczyszczający (parafinę lub olej mineralny). Jeśli wit. D już się wchłonęła, można przeprowadzić hemodializę lub dializę otrzewnową z użyciem roztworu niezawierającego wapnia.

Hiperkalcemia spowodowana długotrwałym stosowaniem kalcyfediolu utrzymuje się przez około 4 tyg. od zakończenia leczenia. Objawy podmiotowe i przedmiotowe hiperkalcemii są zwykle odwracalne. Jednakże, wapnienie przerzutowe może spowodować ciężką niewydolność nerek lub serca oraz śmierć.