Woks medici czy mediczi? – parę słów o konwencji wymowy języka łacińskiego
W sporach nad prawidłową wymową (tj. konwencją wymowy) języka łacińskiego, warto przyjrzeć się nieco jego historii, by zrozumieć, w czym tkwi problem i jakie są jego źródła. Warto również rozprawić się z paroma stereotypami i postawić granicę między fonetyką a konwencją wymowy języka łacińskiego oraz zwrócić uwagę na często pomijane w dyskusjach reguły prawidłowego akcentowania wyrazów.
Pod nazwą język łaciński potocznie rozumiemy dziś tylko jeden wariant języka starożytnych Rzymian – jego odmianę literacką tudzież oficjalną, wykształconą przez rzymskie elity intelektualne (mówców, pisarzy, poetów) w tzw. epoce klasycznej (tj. w okresie przypadającym na I w a.Ch.n. i I w p.Ch.n.). Język ten wywarł tak wielkie wrażenie i uznanie wśród ówczesnych Rzymian i ich potomnych, że każdy, kto kiedykolwiek później pisał po łacinie, chciał robić to tak jak Cezar, Cyceron czy Wergiliusz. To, czy i w jakim stopniu danemu pisarzowi się to udawało, zależało już tylko od poziomu jego wykształcenia.
Dołącz do dyskusji
Źródła
- Allen W.S. (1965), Vox Latina: A Guide to the Pronunciation of Classical Latin, Cambridge 1965.
- Bednarski M. (1981), Łacina potoczna, seria „Nauka dla wszystkich” nr 341, Wyd. PAN, Wrocław 1981.
- Chmielowski B. (1968), Nowe Ateny. Wybór i opracowanie tekstu M. i J. Lipscy, Kraków 1968.
- Filipczak-Nowicka S., Grech-Żmijewska Z. (1980a), Lingua Latina ad usum medicinae studentium, Warszawa 1980.
- Fritsch A. (2002), Lebendiges Latein - was ist das und wer spricht es?, w: „Interlinguistische Informationen - Mitteilungsblatt der Gesellschaft für Interlinguistik”. Beiheft 8, November 2002, s. 53-67.
- Ganszyniec R. (1934), O reformę wymowy łacińskiej w gimnazjach polskich, w „Kwartalnik Klasyczny” 1934, VIII 3, ss. 245-247.
- Grech-Żmijewska Z. (1980b), Język łaciński. Podręcznik dla techników farmaceutycznych, Warszawa 1980.
- Jan XXIII, Constitutio apostolica: Veterum sapientia, Romae 1963.
- Janson T. (2004), A Natural History of Latin, Oxford 2004.
- Leonhardt J. (2009), Latein. Geschichte einer Weltsprache, München 2009.
- Łacina jako język elit, pod red. Jerzego Axera, Warszawa 2004.
- Marouzeau J. (1930), Pogadanki o łacinie, przekład Marja Stępniowska, Lwów 1930.
- Mikołajczak A.W. (2005), Łacina w kulturze polskiej, Wrocław 2005.
- Muretus M.A. (1838), M. Antonii Mureti Orationes, Lipsiae 1838.
- Olędzka B. (2018), Język łaciński dla lekarzy, Warszawa 2018.
- Pavanetto C. (1998), Elementa linguae et grammaticae Latinae, Romae 1998.
- Waquet F. (2001), Latin or the Empire of a Sign, London-New York 2001.
- Wolanin H. (2015), Gramatyka opisowa klasycznej łaciny w ujęciu strukturalnym, Kraków 2015.
Polecane artykuły
