Egzamin PES / Stomatologia zachowawcza z endodoncją / wiosna 2014

Wskaż istotne aspekty interakcji, wzrostu i przeżycia drobnoustrojów w środowisku jamy ustnej:
1) osiągnięcie stabilizacji flory bakteryjnej jamy ustnej w wieku 5 lat;
2) zdolność adaptacji do zmian środowiskowych;
3) jakość i częstość wykonywania czynności higienicznych;
4) genetyczne zróżnicowanie w obrębie populacji bakterii, zapewniające przeżycie niektórym szczepom;
5) wytworzenie lepiej przystosowanych mutantów.
Prawidłowa odpowiedź to:

Materiałem z wyboru do wypełnień ubytków zlokalizowanych na powierzchni korzeni jest:

Wskaż fałszywe stwierdzenia:
1) wypełnienie systemu kanałowego Resilonem i żywicą na bazie metyloakrylu umożliwia uzyskanie wypełnienia adhezyjnego;
2) wypełnienie z Resilonu jest łatwe do usunięcia z systemu kanałowego;
3) Resilon występuje tylko w postaci ćwieków, które można kondensować na zimno z uszczelniaczem Epiphany;
4) praca przy użyciu Resilonu jest podobna do pracy przy użyciu gutaperki;
5) stosując do uszczelnienia system Resilon/Epiphany należy dokładnie zobrazować wypełnienie systemu kanałowego, gdyż nie daje on kontrastu i jest bardzo trudny do usunięcia.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) skład mikrobiologiczny (jakościowy i ilościowy) płytki bakteryjnej w różnych częściach jamy ustnej jest różny;
2) skład mikrobiologiczny (jakościowy i ilościowy) płytki bakteryjnej w różnych częściach jamy ustnej jest taki sam;
3) mikroorganizmy planktoniczne mają takie same właściwości jak te, które tworzą płytkę bakteryjną;
4) płytka bakteryjna o dużej zawartości Streptococcus mutans zawsze prowadzi do rozwoju próchnicy powierzchni, na której się rozwija;
5) bez udziału innych czynników kariogennych flora bakteryjna zdolna do adhezji do powierzchni zęba nie wywołuje próchnicy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zdjęcia radiologiczne dla potrzeb endodontycznych najlepiej wykonywać:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące fluorozy:

Średnicę (grubość) narzędzia kanałowego określa się literą D. Zgodnie z nomenklaturą ISO uwzględniającą system Ingle’a, D₃ oznacza średnicę:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące pilników Kerra (typ-K):
1) są produkowane wyłącznie ze stali nierdzewnej;
2) wykonane są z drutu skręconego spiralnie w kierunku przeciwnym do kierunku wskazówek zegara w taki sposób, że na 1 mm części pracującej przypada od 2 do 2,5 skrętów;
3) na przekroju poprzecznym numery od 6 do 40 wg ISO mają trójkątny kształt z trzema krawędziami skrawającymi;
4) nachylenie zagłębień i krawędzi tnących w stosunku do długiej osi narzędzia (kąt spiralny) wynosi od 35 do 40 stopni;
5) pilnikami Kerra powinno się pracować wykonując głównie ruchy piłowania; dopuszczalne są również ruchy „nakręcania zegarka”.
Prawidłowa odpowiedź to:

Według klinicznej klasyfikacji fluorozy wg Deana, trzeci stopień fluorozy oznacza:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące znieczulenia śródwięzadłowego (ZŚW):
1) ZŚW polega na wprowadzeniu środka znieczulającego bezpośrednio do szpary ozębnowej, a miejscem wkłucia igły jest szczelina dziąsłowa w sąsiedztwie brodawek międzyzębowych;
2) skuteczność ZŚW zależy w dużym stopniu od obecności środków zwężających naczynia w anestetyku;
3) igłę wprowadza się do szczeliny dziąsłowej pod kątem 30° względem długiej osi zęba, ściętym końcem skierowanym w stronę powierzchni zęba;
4) przy znieczuleniu zębów sąsiednich igłę należy wkłuć z obu stron brodawki;
5) aby wydłużyć działanie ZŚW igłę można wkłuwać do szczeliny dziąsłowej w jej środkowej części zarówno po stronie policzkowej, jak i podniebiennej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące techniki laserowego opracowania kanału wg Gutknechta i wsp.:
1) jednorazowo światłowodem należy pracować nie dłużej niż 5 sekund, ale czynność jego wprowadzania i wyprowadzania z kanału trzeba powtórzyć kilkunastokrotnie;
2) światłowód wprowadza się do kanału na całą długość roboczą przy włączonym laserze;
3) po włączeniu lasera znajdujący się w kanale światłowód nie może pozostawać w bezruchu;
4) przed wprowadzeniem światłowodu kanał powinien być opracowany (np. za pomocą pilników ręcznych lub maszynowych) minimum do nr 30 ISO;
5) moc lasera powinna przekraczać 2 W, a częstotliwość powinna być mniejsza niż 15 Hz.
Prawidłowa odpowiedź to:

Termin „dilaceratio” oznacza:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące próchnicy zębów u ludzi w podeszłym wieku:
1) nie istnieje korelacja między wiekiem pacjenta, a podatnością niektórych miejsc zębów na próchnicę, ale obraz kliniczny próchnicy ludzi starszych zawsze różni się od obserwowanego w wieku dojrzałym;
2) u ludzi starszych częściej występuje próchnica przewlekła niż próchnica ostra;
3) proces próchnicowy u ludzi starszych przebiega zwykle bezboleśnie, co spowodowane jest odkładaniem się zębiny wtórnej;
4) charakterystycznym typem próchnicy ludzi starszych jest próchnica okrężna;
5) bardzo często spotyka się u ludzi starszych próchnicę bruzd na powierzchniach żujących.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawidłowe stwierdzenia dotyczące pędzlowania (wcierania) preparatów fluoru w ramach tzw. egzogennej profilaktyki fluorkowej:
1) wcieranie w zęby roztworów, żeli i lakierów fluorkowych pacjent przeprowadza samodzielnie w warunkach domowych;
2) wcieranie w zęby roztworów, żeli i lakierów fluorkowych przeprowadza lekarz lub higienistka w gabinecie stomatologicznym;
3) pędzlowanie zębów roztworami, żelami i lakierami fluorkowymi przeprowadza się po ich uprzednim mechanicznym oczyszczeniu i osuszeniu;
4) preparaty organiczne nie wymagają uprzedniego oczyszczenia zębów;
5) zabiegi pędzlowania roztworami i żelami fluorkowymi przeprowadza się 2 razy w roku.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące elektronicznego pomiaru długości roboczej kanału (pomiar długości kanału za pomocą endometru):
1) użycie endometru może stanowić zagrożenie dla pacjentów z rozrusznikiem serca;
2) obecnie używane są endometry I i II (pierwszej i drugiej) generacji;
3) w przypadku tzw. wielokrotnego otworu fizjologicznego długość roboczą kanału wyznacza się do otworu fizjologicznego położonego jak najdalej od otworu anatomicznego;
4) jeśli średnica otworu fizjologicznego przekracza 0,2 mm, to pomiar długości roboczej kanału powinien być wykonany narzędziem, którego średnica jest o dwa rozmiary mniejsza od szerokości otworu fizjologicznego;
5) wadą metody elektronicznej są trudności lub niemożność zmierzenia długości kanału w razie obecności perforacji lub złamań korzenia.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące anatomii zęba 44:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące techniki hybrydowej opracowania kanału korzeniowego:
1) zaliczana jest do metod koronowo-wierzchołkowych;
2) wymaga użycia pilników Flex-R-file;
3) jest zalecana do opracowania kanałów korzeniowych częściowo zobliterowanych;
4) wymaga wyznaczenia długości roboczej dopiero po opracowaniu koronowej części kanału;
5) zwiększa ryzyko powstania stopni na ścianach kanału;
6) łączy w sobie zalety techniki step-back i balanced forced.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż cechy obrazu radiologicznego resorpcji wewnętrznych wg Gartnera i wsp.:
1) brak wyraźnego odgraniczenia ubytku resorpcyjnego;
2) stałe ułożenie zmiany bez względu na kąt pod jakim wykonuje się zdjęcie;
3) płynne przejście jamy zęba w ubytek resorpcyjny;
4) występowanie na wszystkich powierzchniach korzenia;
5) symetryczne ułożenie zmiany względem światła kanału;
6) niejednolite wysycenie ubytku resorpcyjnego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Silne bóle samoistne, bóle na nagryzanie, deformacja powłok zewnątrzustnych, wygórowane na wyrostku zębodołowym o twardej konsystencji, bolesne na palpację, ruchomość zęba II°, brak zmian radiologicznych w tkankach okołowierzchołkowych to cechy następującej jednostki chorobowej:

W których z poniżej przedstawionych sytuacji diagnostycznych jest zalecana metoda FOTI?
1) diagnostyka zmian próchnicowych zlokalizowanych na powierzchniach stycznych zębów przednich;
2) diagnostyka zmian próchnicowych na powierzchniach stycznych u kobiet ciężarnych;
3) diagnostyka pęknięć i złamań koron zębów;
4) ocena stopnia unaczynienia miazgi po urazach zębów;
5) diagnostyka wczesnych zmian próchnicowych cementu korzeniowego na powierzchniach policzkowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Ubytek zlokalizowany w okolicy szyjki zęba o gładkiej, lśniącej i twardej powierzchni, z pozostawionym rąbkiem zdrowego szkliwa w okolicy przydziąsłowej. Najczęściej występuje w zębach przednich szczęki. Powyższy opis dotyczy ubytku:

Które stwierdzenia dotyczące znieczulenia domiazgowego są prawdziwe?
1) podanie minimum 1 ml środka znieczulającego gwarantuje skuteczność znieczulenia;
2) skuteczność znieczulenia miazgi zależy w znacznym stopniu od podania środka znieczulającego pod odpowiednim ciśnieniem;
3) preparaty znieczulające zawierające środki obkurczające naczynia są przeciwwskazane w tej metodzie;
4) jest znieczuleniem o krótkim czasie działania;
5) przed wykonaniem znieczulenia należy wykonać obnażenie miazgi.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zgodnie z definicją utrzymanie funkcji żucia u pacjenta jest zachowane jeśli pacjent posiada:

Który z poniższych zabiegów z zakresu chirurgii endodontycznej pozwala na zachowanie w jamie ustnej części koronowej zęba w całości?

Który z podanych poniżej elementów topograficznych wyznacza granica cementowo-zębinowa?

Aktywne klamry do koferdamu powinny być stosowane w następujących przypadkach klinicznych:
1) znacznie zniszczona korona zęba;
2) wyłącznie w leczeniu endodontycznym zębów w odcinku przednim;
3) zniszczony brzeg dodziąsłowy zęba;
4) w zębach z recesją dziąseł;
5) w przypadku rozległego ubytku klasy V.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące maszynowych narzędzi rotacyjnych służących do opracowywania kanałów korzeniowych:

Które zdania dotyczące narzędzi endodontycznych są fałszywe?
1) stożkowatość narzędzi endodotycznych 0,2 oznacza że na każdym milimetrze długości narzędzie rozszerza się o 0,2 mm;
2) kolorem białym oznaczone są standardowe narzędzia endodotyczne o numerach 15,45,90;
3) pathfinder to narzędzia służące do wstępnego opracowania zobliterowanych kanałów;
4) pilniki Hedstroema skutecznie opracowują ściany kanałów podczas ruchów obrotowych i posuwistych;
5) wykonanie pilników typu C ze specjalnego stopu stali oraz nietnący wierzchołek narzędzia zapewnia bezpieczne, wstępne opracowanie kanału.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z podanych stwierdzeń dotyczących zaburzeń rozwojowych są prawdziwe?
1) guzek Carabellego występuje najczęściej na zębach stałych pierwszych trzonowych górnych;
2) guzek szponowaty występuje najczęściej na powierzchni podniebiennej/językowej zębów przednich górnych i dolnych;
3) ząb wynicowany cechuje się występowaniem guzka w bruździe centralnej zębów przedtrzonowych i trzonowych;
4) perła szkliwna występuje w połowie długości korzenia;
5) ząb wgłobiony charakteryzuje się stożkowatym kształtem korony, zaburzoną morfologią jamy zęba i występowaniem zmian okołowierzchołkowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z podanych stwierdzeń są prawdziwe?
1) ryzyko próchnicy oznacza prawdopodobieństwo rozwoju nowych zmian próchnicowych przy obecnych nawykach higienicznych, żywieniowych i ogólnym stanie zdrowia;
2) ryzyko próchnicy oznacza prawdopodobieństwo progresji istniejących i rozwoju nowych zmian próchnicowych przy obecnych nawykach higienicznych, żywieniowych i ogólnym stanie zdrowia;
3) ryzyko próchnicy oznacza prawdopodobieństwo rozwoju nowych zmian próchnicowych przy poprawie obecnych nawyków higienicznych, żywieniowych;
4) pojęcie aktywności próchnicy odnosi się do aktualnego stanu;
5) pojęcie aktywności próchnicy odnosi się do prawdopodobnej aktywności w przyszłości przy zmianie obecnych nawyków higienicznych i żywieniowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które klasy ubytków przy opracowaniu do wypełnienia materiałem kompozytowym wymagają wykonania zukośnienia brzegu szkliwa?
1) I;
2) II na ścianie dodziąsłowej, gdy ścięcie będzie znajdować się w szkliwie;
3) V, gdy brzeg dodziąsłowy znajduje się w cemencie;
4) III na powierzchni podniebiennej/językowej;
5) IV na powierzchni wargowej i podniebiennej/językowej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Preparat MTA ma zastosowanie w leczeniu:
1) metodą przykrycia pośredniego i bezpośredniego;
2) metodą pulpotomii;
3) perforacji kanału;
4) resorpcji zewnętrznej i wewnętrznej;
5) resorpcji wewnętrznej perforującej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Podaj najczęściej polecaną kolejność stosowania środków płuczących kanał korzeniowy:

Przyczynę wrażliwości pozabiegowej zęba może stanowić:

Które z podanych stwierdzeń dotyczących nadwrażliwości zębiny jest prawdziwe?
1) odsłonięta zębina w zębie z żywą miazgą zawsze jest nadwrażliwa;
2) u danego pacjenta wszystkie zęby z odsłoniętą zębiną wykazują tak samo silną nadwrażliwość;
3) u danego pacjenta poszczególne zęby z odsłoniętą zębiną wykazują zróżnicowanie silną nadwrażliwość;
4) leczenie nadwrażliwości zębiny polega na zamknięciu ujść kanalików zębinowych i zmniejszeniu ich światła;
5) leczenie nadwrażliwości zębiny polega na zmniejszeniu aktywności czuciowych nerwów w miazdze.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z podanych stwierdzeń dotyczących EDTA jest fałszywe?

W badaniu klinicznym pacjenta stwierdza się, że wszystkie zęby stałe mają kolor żółtobrązowy, prawidłowy kształt koron, występuje starcie szkliwa, szkliwo jest miękkie z wyjątkiem rejonu przyszyjkowego, zęby pokryte są kamieniem nazębnym. Zmiany te sugerują zaburzenie rozwojowe szkliwa spowodowane:

Które z podanych stwierdzeń dotyczących erozji zębów są fałszywe?
1) erozje powstają w wyniku kwasowego rozpuszczania wyłącznie hydroksyapatytu zawartego w twardych tkankach zęba;
2) erozje powstają w wyniku kwasowego rozpuszczania i/lub chelacji fluorohydroksypatytu zawartego w twardych tkankach zęba;
3) erozje powstają w wyniku rozpuszczania i/lub chelacji hydroksyapatytu i fluoroapatytu zawartych w twardych tkankach zęba przez kwasy o pH w przedziale od 5,5 do 4,5;
4) nabyta błonka zęba (pellicle) chroni ząb przed powstaniem erozji;
5) nabyta błonka zęba (pellicle) nie stanowi ochrony zęba przed rozwojem erozji.
Prawidłowa odpowiedź to:

Oceniasz stan powierzchni żującej zęba 14 w oparciu o system diagnostyki klinicznej Mounta i Hume’a w modyfikacji Lasferguessa, Kaleka i Louisa. Kwalifikujesz ją kodem 11. Jakie postępowanie wskazane jest w tym przypadku?

Wskaż metody diagnostyczne przydatne do oceny dynamiki rozwoju procesu próchnicowego na powierzchni stycznej zęba 24:

Wskaż nieprawdziwe stwierdzenie dotyczące barodontalgii:

W przypadku stosowania materiałów złożonych do odbudowy twardych tkanek zęba niezbędne jest użycie pośrednich systemów adhezyjnych. Wskaż sposób postępowania zapewniający optymalną siłę wiązania materiału złożonego z tkankami zęba:

W końcowej fazie opracowywania ubytku próchnicowego doszło do zranienia miazgi. Uwzględniając wszystkie towarzyszące okoliczności dentysta podjął decyzję o wdrożeniu leczenia biologicznego z użyciem preparatu na bazie MTA. Jego postępowanie na pierwszej wizycie obejmuje następujące kroki:

Oglądając zębowe zdjęcie rentgenowskie zęba 12 rozpoznajesz resorpcję wewnętrzną typu B. Ząb 12 nie daje dolegliwości bólowych i prawidłowo reaguje na bodźce. W opisanym przypadku najbardziej wskazane jest:

W celu wykonania zabiegu endodontycznego zęba 35 u ogólnie zdrowego pacjenta zaplanowano wykonanie znieczulenia śródwięzadłowego. Po podaniu odpowiedniej dawki anestetyku w podstawowym punkcie wkłucia nie uzyskano oczekiwanego efektu znieczulenia. Należy więc podjąć decyzję o:

Czego dotyczy pojęcie trefinacji przywierzchołkowej?

Wskaż rodzaj klamer i sposób ich umieszczenia w metodzie równoczesnego zakładania klamry i gumy ślinochronu:

Zgłasza się pacjent w wieku 18 lat, u którego w badaniu wewnątrzustnym stwierdza się obecność niezbyt rozległego ubytku próchnicowego w bruździe centralnej powierzchni żującej zęba 36. Pacjent utrzymuje higienę jamy ustnej na niezadowalającym poziomie. Dodatkowo podaje w wywiadzie, że przyjmuje leki antydepresyjne. W tej sytuacji wskazane jest:

W zębie 16, zakwalifikowanym do leczenia chirurgiczno-protetycznego z powodu pęknięcia, zalecono leczenie endodontyczne. Na ścianie dystalnej obecny był ubytek poddziąsłowy. Które postępowanie pozwoli najskuteczniej zapobiec przeciekowi po założeniu koferdamu?

67-letni pacjent zgłosił się do gabinetu stomatologicznego celem leczenia ubytków próchnicowych. W wywiadzie podał zabieg usunięcia ślinianki podżuchwowej z powodu nowotworu złośliwego z następową radioterapią - przeprowadzone dwa lata temu. U przedstawionego pacjenta nie ma racjonalnych wskazań do:

Badania ostatnich lat wykonane metodą elementów skończonych (MES) ujawniły, że podstawowym kryterium oceny materiałów do wypełnień powinny być testy oparte na ściskaniu. Która odpowiedź porządkuje materiały do wypełnień i zębinę zgodnie z rosnącą odpornością na ściskanie:

Podczas chemo-mechanicznego opracowywania kanału zęba 13 pacjent poczuł ostry, przedłużający się ból. Po chwili pojawił się narastający obrzęk prawego policzka. W badaniu nie stwierdzono trzeszczenia obrzękniętych tkanek. Opisane powikłanie to najprawdopodobniej:

Obecnie zaleca się pacjentom stosowanie szczoteczek wielopęczkowych średnich lub miękkich. Wskaż metodę szczotkowania, w której, przy uwzględnieniu umiejętności szczotkowania, mogą być stosowane:

26-letnia pacjentka zgłosiła się do gabinetu stomatologicznego z powodu silnego bólu zęba 14. Dolegliwości na zimno pojawiły się ok. 7 dni temu. Od 2 dni silny ból występuje ciągle, nasila się przy spożywaniu ciepłych pokarmów. W badaniu stwierdzono w zębie 14 wypełnienie kl. II OD, brak reakcji miazgi na chlorek etylu, test na opukiwanie dodatni. Na rtg widoczne wypełnienie sięgające rogów miazgi, szpara ozębnej w okolicy okołowierzchołkowej nieposzerzona. Jaki zabieg należy wykonać u pacjentki?

28-letnia pacjentka zgłosiła się do gabinetu stomatologicznego z powodu występującego od kilku dni po leczeniu zachowawczym bólu zęba 26. Ból był krótkotrwały, ostry, występował wyłącznie przy nagryzaniu. Badaniem klinicznym stwierdzono obecność rozległego wypełnienia kl. II MOD z materiału złożonego z dobrą adaptacją brzeżną i nieuszkodzoną powierzchnią. Reakcja zęba na bodźce termiczne prawidłowa, test na opukiwanie ujemny. Na rtg widoczne wypełnienie oddzielone od miazgi grubą warstwą zębiny. Która z poniższych procedur powinna jeszcze być wykonana?

Wskaż fałszywe stwierdzenie na temat chemomechanicznego usuwania próchnicy z użyciem żelu Carisolv:

Które z podanych stwierdzeń nieprawidłowo opisuje zębinę przezroczystą (translucent dentin)?

Wskaż poprawny wskaźnik intensywności próchnicy dla danej populacji:

W leczeniu endodontycznym preparat NanoCare Plus może być stosowany jako:

Wskaż najlepszy opis właściwości materiału MTA (Mineral Trioxide Aggregate):

Wskaż prawidłowe wyjaśnienie stanu szkliwa określanego jako „blizna szkliwa”. Jest to:

Do gabinetu stomatologicznego zgłosił się pacjent często podróżujący samolotem. Skarży się na pojawiający się podczas lądowania ból zęba - pulsujący, tępy i ćmiący. Wskaż najbardziej prawdopodobną przyczynę tych dolegliwości:

Wskaż prawidłowe określenie stanu miazgi zęba określanego jako pulpa salutaris:

Wskaż najbardziej prawdopodobną jednostkę chorobową występującą głównie w siekaczach szczęki, której jedynym objawem jest skrócenie korzeni zębów z zaokrągleniem wierzchołka i otaczającą je przestrzenią ozębnową prawidłowej szerokości widocznymi na zdjęciu rtg:

Jakie podstawowe zalecenia dotyczące szczotkowania zębów należy przekazać leworęcznemu pacjentowi z nasiloną próchnicą powierzchni zgryzowych?
1) rozpocząć szczotkowanie od lewego górnego łuku;
2) rozpocząć szczotkowanie od prawego górnego łuku;
3) rozpocząć szczotkowanie od miejsc szczególnie pokrytych płytką nazębną, zwłaszcza okolic szyjki zęba;
4) rozpocząć szczotkowanie od oczyszczenia powierzchni zgryzowych;
5) ustawić włosie szczoteczki prostopadle do powierzchni zgryzowych;
6) ustawić włosie szczoteczki pod kątem 45° do powierzchni zgryzowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Który z niżej przedstawionych objawów nie jest charakterystyczny dla periodontitis acuta serosa?

Wskaż zdanie fałszywe dotyczące przyczyn powstawania tzw. „dróg śmierci” w zębinie (death tracts):

Wybielanie zębów z żywą miazgą z zastosowaniem wykonanej w gabinecie nakładki może prowadzić do powstania skutków ubocznych. Wskaż je spośród niżej przedstawionych:
1) zwiększona wrażliwość zębiny;
2) podrażnienie dziąseł, języka, warg;
3) złamanie zęba;
4) zaburzenia w stawie skroniowo-żuchwowym;
5) resorpcja przyszyjkowa;
6) regres koloru zęba.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące działania na zębinę roztworu podchlorynu sodu w stężeniu 5,25%:

W trakcie leczenia endodontycznego zęba 41 lekarz stosował duże ilości roztworu EDTA w celu chemo-mechanicznego opracowania wąskiego i zobliterowanego kanału. Spośród niżej wymienionych roztworów do płukania kanałów korzeniowych wskaż środek, który należy zastosować do ostatecznego płukania opisanego kanału oraz interakcje jakie zachodzą między wybranym roztworem a EDTA:
1) chlorheksydyna;
2) kwas cytrynowy;
3) podchloryn sodu;
I) posiada zdolność wiązania jonów będących bardzo silnymi oksydantami, co obniża działanie antybakteryjne roztworu;
II) powoduje utlenianie wersenianu i prowadzi do jego progresywnej dezintegracji;
III) pod wpływem reakcji kwas-zasada wytrąca się neutralny i nierozpuszczalny precypitat zamykający światło kanalików zębinowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do stomatologa zgłosił się 58-letni pacjent podający dawny ból zęba 22 o niewielkim nasileniu spowodowanym nagryzaniem. Lekarz stwierdził obecność rozległego wypełnienia w zębie przyczynowym, a w okolicy wierzchołka korzenia bierną przetokę. Węzły chłonne podżuchwowe przednie były powiększone, niebolesne, twarde i przesuwalne. Na zdjęciu rtg widoczne było ognisko osteolityczne nieostro ograniczone od otaczającej kości i niewielka resorpcja patologiczna cementu. Ząb nie był leczony endodontycznie. Pacjent przed dwoma laty przebył zawał mięśnia sercowego. Którą z niżej wymienionych metod leczenia należy zastosować w opisanym przypadku?

Spośród niżej wymienionych zaleceń wskaż prawdziwe, które należy stosować przy ozonoterapii zakażonych kanałów korzeniowych:
1) chemo-mechaniczne opracowanie kanału przed ozonowaniem nie jest konieczne;
2) ozon należy aplikować po chemo-mechanicznym opracowaniu kanału i osuszeniu jamy zęba;
3) ozon należy aktywować w kanale w obecności podchlorynu sodu;
4) nie należy stosować ozonoterapii u kobiet w pierwszym trymestrze ciąży.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do stomatologa zgłosił się pacjent z bólem zęba 25. W wywiadzie pacjent podaje dolegliwości bólowe na bodźce termiczne, a także ból samoistny pojawiający się po wypoczynku nocnym. W badaniu wewnątrzustnym lekarz stwierdził: ból na opukiwanie i zwiększoną ruchomość zęba 25, obecność szczeliny Stillmana i ubytek niepróchnicowego pochodzenia w okolicy szyjki zęba oraz podwyższony próg pobudliwości elektrycznej. Na rtg widoczny nieznaczny miseczkowaty zanik pionowy kości wyrostka zębodołowego i poszerzenie szpary ozębnej ograniczone do zęba 25. Na podstawie powyższego opisu wskaż właściwe rozpoznanie i metodę leczenia:

Na czym polega technologia PAD stosowana w endodoncji?

Do stomatologa zgłosiła się pacjentka w pierwszym trymestrze ciąży z bólem zęba 47. Lekarz na podstawie wywiadu i badania przedmiotowego rozpoznał pulpitis irreversibile w zębie przyczynowym. Jakie jest zalecane postępowanie w wyżej opisanym przypadku?

Które z niżej wymienionych cech charakteryzują związek powstający w wyniku interakcji pomiędzy chlorheksydyną i podchlorynem sodu stosowanymi do płukania kanałów korzeniowych?
1) toksyczny, powoduje powstanie methemoglobiny;
2) wywołuje ból i odmę powietrzną;
3) przebarwia zębinę korzeniową;
4) obniża szczelność wypełnienia kanału korzeniowego;
5) szczelnie zamyka kanaliki zębinowe.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż poprawny opis czynności „tug back” przy dopasowaniu ćwieka centralnego w metodzie wypełniania kanału korzeniowego pojedynczym ćwiekiem gutaperkowym:

Który z niżej wymienionych sposobów opracowania i wypełnienia kanału metodą pojedynczego ćwieka jest optymalny pod względem szczelności?

Leczenie kredowego zmatowienia szkliwa (plamy próchnicowej):

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące fosforanów nieorganicznych w postaci dimerów - pirofosforanów:
1) występują w ślinie;
2) są inhibitorem precypitacji fosforanów wapnia;
3) z powodu wzrostu ich stężenia w ślinie stymulowanej są głównymi buforami śliny;
4) stwierdza się ich zwiększone stężenie w ślinie u osób, u których szybko powstaje kamień nazębny;
5) mają udział w procesach demineralizacji i remineralizacji w interfazie szkliwo/płytka/ślina.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące kinetycznej preparacji ubytków (KCP):
1) wykorzystuje abrazyjność sproszkowanego tlenku glinu o rozmiarze cząsteczek 20-50 µm;
2) wykorzystuje abrazyjność wodorowęglanu wapnia i dlatego nie można tej metody stosować u pacjentów z przewlekłymi chorobami dróg oddechowych;
3) wykorzystuje abrazyjność sproszkowanego tlenku glinu o rozmiarze cząsteczek powyżej 75 µm;
4) jest polecana jako metoda opracowywania próchnicy korzenia stopnia 1 wg Billingsa;
5) może być wykorzystana jako metoda opracowywania zmiany Si/Sta 1.1 wg klasyfikacji Mounta i Hume’a w modyfikacji Lasferguesa, Kaleka i Luisa.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż właściwy sposób postępowania w przypadku przebarwienia bruzdy na powierzchni żującej zęba trzonowego:
1) jeżeli nie budzi podejrzeń co do obecności ogniska próchnicowego, nie jest wskazaniem do interwencji chirurgicznej;
2) zawsze wymaga założenia laku szczelinowego;
3) w okresie dwóch lat od wyrznięcia się zęba, u pacjentów wysokiego ryzyka próchnicy poleca się założenie laku szczelinowego;
4) u pacjentów wysokiego ryzyka próchnicy zawsze wymaga poszerzonego lakowania bruzdy;
5) postępowanie uzależnione jest od wieku pacjenta. U pacjenta dorosłego zawsze wymaga ingerencji w system bruzd i szczelin.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawidłowy sposób postępowania w przypadku stwierdzonego w badaniu klinicznym kredowego zmatowienia szkliwa towarzyszącego przebarwionej bruździe na powierzchni żującej zęba trzonowego:

Wskaż sposoby postępowania w przypadku aktywnej plamy próchnicowej na powierzchni wargowo-policzkowej:
1) wymaga dokładnego usuwania płytki nazębnej, zmiany diety i podwyższania remineralizacji poprzez stosowanie preparatów o stężeniu fluoru na poziomie 0,03 - 0,1 ppm;
2) wymaga dokładnego usuwania płytki nazębnej, zmiany diety i podwyższania remineralizacji poprzez utrzymywanie stężenia jonów fluorkowych w ślinie na poziomie 0,03 - 0,1 ppm;
3) może być wspomagane preparatami zawierającymi zmodyfikowaną kazeinę (CCP-ACP);
4) korzystniejsze jest zastosowanie monofluorofosforanu sodu niż innych związków fluoru.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż cechy prawidłowo opisujące zmianę próchnicową Si/Sta 2.2 zębów bocznych wg klasyfikacji Mounta i Hume’a w modyfikacji Lasfarguesa, Kaleka i Luisa:
1) ubytek szkliwa w rejonie kontaktu stycznego lub(i) podpowierzchniowa nieprzezierność albo szare przebarwienie pod krawędzią brzeżną szkliwa;
2) nieprzezierność lub podpowierzchniowe przebarwienie szkliwa powstałe w następstwie mikroubytków. Taką zmianę wykrywa się jedynie wtedy, gdy warunki anatomiczne umożliwiają bezpośrednią obserwację lub za pomocą transiluminacji;
3) na zdjęciu rtg obserwuje się przepuszczalność dla promieniowania sięgającą do 1/3 zewnętrznej zębiny;
4) zdjęcie rtg ujawnia rozprzestrzeniającą się bocznie przepuszczalność dla promieniowania na całej stycznej części zęba, obejmującą wewnętrzną 1/3 część zębiny;
5) dla opracowania zmiany najkorzystniejsza jest preparacja tunelowa lub preparacja szczelinowa typu „dziurki od klucza”.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż produkty spożywcze mające wpływ na możliwość kontrolowania procesu próchnicowego:
1) kasze, rośliny strączkowe, orzechy dzięki zawartości polifenoli;
2) herbata, wino, piwo dzięki zawartości polifenoli;
3) sery twarde dzięki zawartości kazeiny;
4) nieoczyszczone ziarna zbóż dzięki zawartości fosforanów;
5) mleko dzięki zawartości wapnia, fosforanów i kazeiny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Liczba PUW (puw) oznacza sumę zębów z aktywną próchnicą pierwotną lub wtórną (P, p) oraz z próchnicą przebytą, gdy zęby zostały usunięte z powodu próchnicy (U, u) lub wypełnione (W, w). Wskaż nieprawdziwe zdanie dotyczące składowej P:

Idealna metoda diagnostyczna próchnicy powinna być nieinwazyjna, dostarczać wiarygodnych, swoistych i czułych informacji o rozmiarze i aktywności zmiany próchnicowej. W codziennej praktyce klinicznej najpowszechniej stosowanym sposobem oceny każdej powierzchni zęba jest ocena wizualna (wzrokowa) z użyciem oświetlenia, lusterka i zgłębnika. Jest to metoda:
1) o niskiej czułości;
2) o wysokiej czułości;
3) o niskiej specyficzności;
4) o wysokiej specyficzności;
5) w której użycie ostrego zgłębnika nie polepsza czułości diagnostycznej ocenianych wizualnie wczesnych zmian próchnicowych;
6) w której użycie zgłębnika spiralnego polepsza czułość diagnostyczną ocenianych wizualnie ognisk próchnicowych na powierzchniach stycznych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które zdanie dotyczące zwiększonej liczby zębów (hyperdontia) jest fałszywe?

Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) zębina pierwotna wytwarzana jest przez całe życie poprzez stałe odkładanie nowych warstw zębiny od strony jamy zęba;
2) zębina drugorzędowa występuje w zębach, których tkanki twarde nie wykazują procesów chorobowych;
3) zębina trzeciorzędowa powstaje pod wpływem szkodliwych bodźców głównie pochodzenia zewnętrznego;
4) zębina wtórna patologiczna nosi również nazwę zębiny obronnej;
5) zębina reparacyjna jest szczególnym rodzajem zębiny wtórnej fizjologicznej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) na powierzchniach gładkich próchnica w stadium plamy powinna być diagnozowana wizualnie;
2) kolor jest podstawowym wskaźnikiem aktywności zmiany próchnicowej;
3) na powierzchniach żujących zdiagnozowanie próchnicy we wczesnych stadiach jest trudne;
4) wykrycie procesu próchnicowego metodą radiologiczną jest możliwe wówczas gdy utrata substancji mineralnych twardych tkanek zęba wynosi co najmniej 10%;
5) zmianę próchnicową na powierzchni stycznej korzenia zęba należy różnicować z tzw. przejaśnieniem przyszyjkowym.
Prawidłowa odpowiedź to:

W kanalikach zębinowych znajdują się:
1) włókna Tomesa;
2) bezmielinowe włókna nerwowe;
3) mielinowe włókna nerwowe;
4) naczynia limfatyczne;
5) niezmineralizowane włókna kolagenowe.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które zdania dotyczące testu elektrycznego stosowanego w badaniu dodatkowym są prawdziwe?
1) reakcja miazgi jest uzależniona od jej stanu;
2) w początkowych zapaleniach bezobjawowych może występować prawidłowa elektropobudliwość miazgi;
3) badanie prądem elektrycznym pozwala na określenie rodzaju zapalenia toczącego się w miazdze;
4) w ostrych zapaleniach miazgi próg pobudliwości jest podwyższony;
5) podczas badania miazgi testem elektrycznym jedną z przyczyn testu fałszywie dodatniego może być nadmierna pobudliwość pacjenta.
Prawidłowa odpowiedź to:

Który z testów nie jest stosowany w diagnostyce chorób tkanek okołowierzchołkowych?

Zdjęcie pantomograficzne nie jest wystarczające w przypadku podejmowania decyzji o podjęciu leczenia endodontycznego z następujących powodów:
1) zbyt niskiej rozdzielczości;
2) powiększenia obrazu nawet o 25%;
3) zniekształceń geometrycznych;
4) nakładania się struktur anatomicznych;
5) niewłaściwego pozycjonowania pacjenta w aparacie.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) NaOCl jest najskuteczniejszym preparatem do eliminacji biofilmu bakteryjnego;
2) wraz ze wzrostem stężenia NaOCl wzrasta jego działanie bakteriobójcze, natomiast właściwości lityczne nie ulegają wyraźnej poprawie;
3) do powszechnego stosowania w endodoncji poleca się obecnie 2% roztwór NaOCl;
4) naprzemienne płukanie kanału NaOCl i CHS jest zalecane w przypadkach ropnego zapalenia tkanek okołowierzchołkowych;
5) płukanie kanału NaOCl i H₂O₂ osłabia jego zdolności do rozpuszczania tkanek organicznych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z cech radiologicznych są charakterystyczne dla resorpcji wewnętrznej?
1) owalny lub kulisty kształt o dobrze ograniczonych gładkich ścianach;
2) symetryczne ułożenie względem światła kanału;
3) niesymetryczne ułożenie względem środka kanału;
4) jednolite wysycenie ubytku resorpcyjnego;
5) różnice w wysyceniu naturalnej jamy zęba i jamy resorpcyjnej - efekt „nałożenia” zmiany resorpcyjnej na jamę zęba.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące całkowitego zwichnięcia zęba:
1) sukces zabiegu replantacji jest uzależniony od dojrzałości zęba;
2) przechowywanie zęba w suchym środowisku powoduje obumieranie włókien ozębnej już po około 30 minutach;
3) ząb przeznaczony do replantacji powinien być oczyszczony mechanicznie i opłukany pod bieżącą wodą;
4) jeżeli ząb z nieukształtowanym wierzchołkiem korzenia, pozostający w środowisku suchym do 30 minut, po 1-2 tygodniach od replantacji nie wykazuje żywotności, powinien być leczony endodontycznie;
5) w zębie, który przebywał w suchym środowisku dłużej niż 60 minut, przed zabiegiem replantacji należy opracować kanał korzeniowy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Który z poniższych czynników jest odpowiedzialny za powstanie ubytków abrazyjnych?

Spośród podanych poniżej środków stosowanych do płukania kanałów korzeniowych, wskaż te, które w największym stopniu przyczyniają się do usunięcia warstwy mazistej:
1) 15-17% EDTA, 2% NaOCl;
2) 1% NaOCl, 0,9% NaCl;
3) 2% chlorheksydyna, 3% H₂O₂;
4) 40% kwas cytrynowy, 2% NaOCl;
5) 3% H₂O₂, 0,9% NaCl.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pacjentka w wieku 30 lat podczas opracowania ubytku próchnicowego (caries media) gwałtownie zasygnalizowała pojawienie się ostrego bólu, który przeminął po kilkudziesięciu sekundach. Podczas badania stwierdzono różowo zabarwione dno i niewielkie uwypuklenie się miazgi do ubytku, bez cech krwawienia. Jakie rozpoznanie można postawić na podstawie powyższego opisu i jakie leczenie powinno być zastosowane?

U pacjenta w wieku 21 lat, na zdjęciu rtg, nie stwierdzono obecności zawiązków siedmiu zębów stałych. Jakie rozpoznanie można postawić w tym przypadku?

Ile wynosi wartość wskaźnika leczenia (Dental Treatment Index) pacjenta, u którego zdiagnozowano 5 ubytków próchnicowych i 5 wypełnień?

U pacjenta w zębie 46 zdiagnozowano ubytek próchnicowy (caries media), zlokalizowany na powierzchni stycznej mezjalnej poniżej punktu stycznego. Zmineralizowane tkanki na powierzchni żującej bez cech zmian próchnicowych. Ząb jest przechylony mezjalnie, pozostałe zęby w tym odcinku są stłoczone. Jaki sposób otwarcia tego ubytku byłby najwłaściwszy, aby zminimalizować utratę zdrowych tkanek?

Jakiej klasie ubytku według klasyfikacji Blacka odpowiada (miejsce/stadium) 3.1 i 3.2 według klasyfikacji Mounta i Hume′a w modyfikacji Lasfargeusa i in.?

Spośród niżej podanych okoliczności wskaż te, które w sposób najbardziej obiektywny pozwolą ocenić kolor zęba, np. przed przystąpieniem do zabiegu wybielania:
1) sucha powierzchnia zęba;
2) wilgotna powierzchnia zęba;
3) światło lampy unitu powinno padać pod kątem ostrym na powierzchnię zęba;
4) światło słoneczne lub „dzienne białe” powinno padać pod kątem prostym na powierzchnię zęba;
5) najlepszym kolorem tła jest niebieski;
6) różowy kolor błony śluzowej jest najlepszym tłem.
Prawidłowa odpowiedź to:

Na jaki okres należy wypełnić ubytek tlenkiem cynku z eugenolem:
- gdy w leczonym zębie zębina nie odłuszczająca się wydrążaczem jest zdemineralizowana na powierzchni 2 mm²;
- nie występuje ból samoistny, reakcja miazgi jest nieznacznie przedłużona.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniżej podanych stwierdzeń nie odnosi się do odontoblastów?

25-letnia pacjentka zgłosiła się do stomatologa z przewlekłym bólem zlokalizowanym w obrębie twarzy, ale o trudnej do uchwycenia przyczynie. Wprawdzie pacjentka kojarzyła ból z chorobami zębów, ale dokładne badanie stomatologiczne wykluczyło taką możliwość. Lekarz zdiagnozował u pacjentki atypowy ból twarzy. Które z poniższych stwierdzeń dotyczących atypowego bólu twarzy jest fałszywe?

30-letnia pacjentka zgłosiła się do stomatologa z objawami bólowymi dotyczącymi zęba 24, który był w trakcie leczenia endodontycznego. U pacjentki nie wystąpił obrzęk. Z karty choroby wynikało, że na poprzedniej wizycie z zęba 24 usunięto miazgę metodą ekstyrpacji przyżyciowej oraz częściowo opracowano kanały. Po przeprowadzonym badaniu, lekarz zdiagnozował ostre zapalenie tkanek okołowierzchołkowych zęba 24. Które z poniższych stwierdzeń w tym przypadku są prawdziwe?
1) w kanałach pozostawiono resztkową miazgę, a toczący się w niej proces zapalny objął ozębną i spowodował wystąpienie objawów bólowych;
2) należy podać pacjentce doustnie antybiotyk o szerokim spektrum działania;
3) należy zalecić środki przeciwbólowe i pozostawić ząb otwarty przez kilka dni w celu odbarczenia;
4) należy ponownie dokonać pomiaru długości roboczej, następnie całkowicie opracować kanały i wypełnić je czasowo pastą z wodorotlenku wapnia;
5) należy zalecić środki przeciwbólowe.
Prawidłowa odpowiedź to:

W zębach wielokorzeniowych, zwłaszcza trzonowych, bardzo często kanały są wąskie i zakrzywione. Przy wypełnianiu tego typu kanałów może dojść do objawu tzw. „świńskiego ogona”. Które z poniższych stwierdzeń dotyczących tego objawu są prawdziwe?
1) objaw ten występuje w obecności delty kanałowej;
2) jest to objaw przepchnięcia zbyt rzadkiego uszczelniacza poza otwór wierzchołkowy;
3) gęstsze zarobienie uszczelniacza zapobiega występowaniu tego objawu;
4) ze względu na dużą giętkość cienkich ćwieków, przy wprowadzaniu do kanału może dojść do ich zawinięcia;
5) ćwiek wychodzi poza długość roboczą kanału;
6) ćwiek tylko pozornie wchodzi na całą długość roboczą kanału.
Prawidłowa odpowiedź to:

Ząb 25 był leczony endodontycznie z powodu przewlekłego zapalenia tkanek okołowierzchołkowych. Po wyznaczeniu długości roboczej metodą radiologiczną i endometryczną, w trakcie opracowania kanału lekarz wprowadził do niego pilnik, aż do momentu odczucia przez pacjenta bólu, spowodowanego nakłuciem ozębnej. Które z poniższych stwierdzeń jest nieprawdziwe?

Które z poniższych stwierdzeń odnoszących się do szpary (przestrzeni) ozębnowej są prawdziwe?
1) szerokość przestrzeni ozębnowej różni się w po­szczególnych miejscach zębodołu i wynosi średnio od 0,15 do 0,4 mm;
2) najwęższą szparę ozębnową stwierdza się na wysokości grzbietu zębodołu (w okolicy szyjki zęba), w okolicy okołowierzchołkowej oraz w miejscu rozwidlenia korzeni;
3) na szerokość przestrzeni ozębnowej, istotny wpływ wywiera przeciążenie (poszerzenie szpary) lub brak funkcji zęba (zwężenie szpary);
4) przestrzeń ozębnowa w okolicy okołowierzchołkowej u dzieci i młodzieży jest mniejsza niż u dorosłych;
5) znaczne poszerzenie przestrzeni ozębnowej lub nawet przerwanie jej ciągłości, występuje w przebiegu zapaleń tkanek okołowierzchołkowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Badaniem radiologicznym zębów wykonywanym zgodnie z techniką równoległą w projekcji policzkowo-językowej (policzkowo-podniebiennej) nie można wykryć wszystkich kanałów dodatkowych, ponieważ ich obrazy bardzo często nakładają się na siebie. Które z poniższych stwierdzeń jest prawidłowe?

Którymi z wymienionych cech różni się pulpitis irreversibilis clausa od pulpitis irreversibilis aperta?
1) występowaniem silnych bólów samoistnych;
2) prawidłową reakcją miazgi na bodźce;
3) głuchym odgłosem opukowym zęba;
4) brakiem zmian radiologicznych w tkankach okołowierzchołkowych;
5) (+) objawem Smrekera;
6) obecnością ubytku próchnicowego z zachowanym sklepieniem komory.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż główne składniki ćwieków Resilonu:
1) octan chlorheksydyny;
2) jodoform;
3) uretanodimetakrylan;  
4) żywice epoksydowo-bis-fenolowe;
5) polikaprolakton;
6) polidimetylosiloksan.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż zdanie fałszywe dotyczące cementów szkłojonomerowych:

Wskaż zdanie fałszywe dotyczące faz opracowania ubytków próchnicowych:

Wskaż warstwy występujące w ognisku próchnicowym w zębinie w przypadku próchnicy początkowej:
1) warstwa nieznacznego odwapnienia;
2) warstwa zębiny obronnej;
3) warstwa penetracji bakteryjnej;
4) warstwa pustych kanalików;
5) warstwa centralna;
6) warstwa zębiny sklerotycznej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zmiana próchnicowa, widoczna w obrazie radiologicznym jako przejaśnienie obejmujące szkliwo i 2/3 całej grubości zębiny jest klasyfikowana wg podziału WHO ze względu na zaawansowanie procesu jako stadium: