Egzamin PES / Stomatologia zachowawcza z endodoncją / jesień 2012

Ząb z żywą miazgą, całkowicie zwichnięty i ponownie wprowadzony do zębodołu, należy unieruchomić. Ile powinien trwać czas unieruchomienia zęba, aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia resorpcji oraz ankylozy, będących powikłaniami pourazowego uszkodzenia zęba?

Do gabinetu stomatologicznego zgłosiła się matka z dzieckiem w wieku 8 lat, u którego w wyniku urazu doszło 20 minut wcześniej do wybicia zęba 11. Jakie warunki powinny być spełnione, aby replantacja wybitego zęba zakończyła się pełnym sukcesem i ząb zachował swoją żywotność?
1) ząb po wybiciu natychmiast wprowadzić do zębodołu;
2) ząb po wybiciu umieścić w pojemniku ze śliną pacjenta;
3) ząb przechowywać w środowisku wilgotnym do 2 godzin;
4) ząb przechowywać w środowisku suchym powyżej 30 minut;
5) replantację przeprowadzić do 30 minut od wybicia zęba.
Prawidłowa odpowiedź to:

Która z wymienionych jednostek chorobowych została wyłączona z procedury profilaktyki infekcyjnego zapalenia wsierdzia (IZW) i nie jest aktualnie zaliczana do grupy chorób dużego ryzyka?

Bóle występujące w obrębie twarzy mogą być pochodzenia zębowego lub niezębowego. W których z wymienionych jednostek chorobowych mogą pojawić się bóle kojarzone z dolegliwościami zębowymi?
1) półpasiec;            4) zapalenie nerwu trójdzielnego;
2) dusznica bolesna;        5) zapalenie zatok szczękowych.
3) neuralgia nerwu trójdzielnego;
Prawidłowa odpowiedź to:

Jakie zabiegi stomatologiczne, według najnowszych wytycznych, przeprowadzane u osób z grupy wysokiego ryzyka, są wskazaniem do zastosowania antybiotyku jako profilaktyki infekcyjnego zapalenia wsierdzia?
1) znieczulenie miejscowe przez niezakażoną błonę śluzową;
2) skaling;
3) nacięcie ropnia;
4) usuwanie szwów;
5) leczenie endodontyczne.
Prawidłowa odpowiedź to:

U pacjenta rozpoznano w zębie 46 nieodwracalne zapalenie miazgi o ostrym przebiegu. Postanowiono przeprowadzić na tej samej wizycie leczenie endodontycznie w znieczuleniu miejscowym. Pacjent choruje na przewlekłą marskość wątroby. Który z wymienionych środków znieczulających charakteryzuje się bardzo dobrą dyfuzją tkankową, mniejszą toksycznością i silniejszym działaniem przy mniejszej dawce niż lidokaina i w najmniejszym stopniu obciąża wątrobę?

Jakie cechy charakteryzują ostre początkowe zapalenie tkanek okołowierzchołkowych?
1) badanie radiologiczne nie ujawnia zmian (7-14 dni);
2) pierwsze zmiany w obrazie rtg występują po 5 dniach, jako poszerzenie szpary ozębnowej;
3) rozrzedzenie struktury kości gąbczastej pojawia się i jest widoczne w obrazie rtg po 14 dniach;
4) występuje ból sprowokowany na nagryzanie i opukiwanie;
5) występuje ból samoistny o niewielkim, zmiennym nasileniu, z częstymi remisjami.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zabiegi stomatologiczne są u większości pacjentów przyczyną mniejszego lub większego stresu. Dotyczy to zwłaszcza leczenia endodontycznego. Która procedura powinna być przeprowadzona w pierwszej kolejności przez lekarza, aby obniżyć napięcie nerwowe u pacjenta?

Które ze stwierdzeń opisują kanały typu C?
1) występują powszechnie, niezależnie od pochodzenia etnicznego;
2) częściej występują w populacjach azjatyckich;
3) korzenie o kształcie litery C zawsze zawierają system kanałów typu C;
4) korzenie o kształcie litery C nie zawsze zawierają system kanałów typu C;
5) najczęściej dotyczą drugich zębów trzonowych żuchwy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do gabinetu stomatologicznego zgłosił się pacjent z promieniującym, postępującym, pulsującym i palącym bólem, który nasilił się po wykonanej ekstrakcji zęba, uznanego za przyczynowy. Badanie kliniczne sąsiednich zębów nie wykazało żadnych odchyleń od normy. W jakiej jednostce chorobowej występuje opisany ból fantomowy?

Jednym z ważniejszych etapów przygotowania ubytków do wypełnienia amalgamatem srebra jest opracowanie ich brzegów. Jakie czynności należy wykonać, aby skutecznie zapobiec powstaniu szczeliny brzeżnej i pojawieniu się mikroprzecieku?
1) wygładzenie brzegów kamieniami diamentowymi na mikrosilnik, o obrotach 3000/min.;
2) ręczne wygładzenie brzegów ubytku paskami ściernymi grubo i drobno-ziarnistymi
3) wygładzenie brzegów ubytku kamieniami diamentowymi na turbinę;
4) wygładzenie brzegów ubytku kamieniami diamentowymi na mikrosilnik, z prędkością 30 000 obr./min.;
5) nadanie brzegom ubytku linii łagodnej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zgodnie z zaleceniami grupy ekspertów ds. ochrony radiologicznej, badanie radiologiczne powinno być uzupełnieniem badania klinicznego, a jego uzasadnienie wynikać z indywidualnej oceny stanu zdrowia pacjenta uwzględniającej analizę ryzyka próchnicy. W jakich odstępach czasu zaleca się wykonywanie zdjęć skrzydłowo-zgryzowych u pacjentów z grupy wysokiego ryzyka próchnicy?

Wskaż inne niż zdjęcia skrzydłowo-zgryzowe metody diagnostyki próchnicy w bruzdach powierzchni żującej zębów:
1) radiowizjografia (RVG);
2) pomiar oporu elektrycznego twardych tkanek (ECM);
3) pomiar fluorescencji szkliwa i zębiny wzbudzonej przez promieniowanie laserowe(LIF);
4) transiluminacja DI - FOTI.
Prawidłowa odpowiedź to:

Cywilizacyjny charakter próchnicy zębów upoważnia badaczy do skorzystania z uniwersalnego schematu analizy przyczynowo-skutkowej, stosowanego do oceny niemal wszystkich schorzeń cywilizacyjnych. Wyniki badań socjoepidemiologicznych w dziedzinie stomatologii wskazują, że zapadalność i przebieg próchnicy zębów są aż w około 80% determinowane przez:

Jakie dodatkowe substancje, oprócz fluoru, dodaje się do past do zębów, aby zwiększyć ich działanie przeciwbakteryjne?
1) cyklamat;   2) triklosan;   3) aspartam; 4) sanguinarynę;   5) chlorheksydynę.
Prawidłowa odpowiedź to:

Który z wymienionych mikroorganizmów dominuje w młodej płytce nazębnej?

Przetoka (fistula) jest jednym z objawów występującym w zapaleniach tkanek okołowierzchołkowych. Które z poniższych stwierdzeń dotyczących tego objawu są prawdziwe?
1) tworzenie przetok może przebiegać bezobjawowo lub ich powstawaniu towarzyszą tylko słabo zaznaczone objawy;
2) w ostrych stanach zapalnych przetoki nie powstają;
3) ujście przetoki umiejscowione jest zazwyczaj w okolicy szczytu korzenia chorego zęba;
4) przetoki w zębach stałych, podobnie jak w zębach mlecznych, umiejscowione są najczęściej w połowie wysokości wyrostka zębodołowego;
5) ujście przetoki może ulec zamknięciu przez rozrastające się komórki błony śluzowej.
Prawidłowa odpowiedź to:

U 30-letniego pacjenta stwierdzono przewlekłe ropne zapalenie przyzębia okołowierzchołkowego w zębie 23, któremu nie towarzyszyła przetoka. Mimo braku przetoki, test na opukiwanie był ujemny. Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe?

U 28-letniej pacjentki zdiagnozowano ostre zapalenie miazgi w zębie 25. W trakcie opukiwania zęba stwierdzono jego niewielką wrażliwość, w porównaniu do zębów ze zdrową miazgą. Które z poniższych stwierdzeń jest najwłaściwsze?
1) jest to objaw najbardziej typowy dla częściowych zapaleń miazgi;
2) jest to objaw typowy dla ostrych rozlanych zapaleń miazgi z silnym odczynem naczyniowym;
3) jest to wynik przekrwienia naczyń ozębnej;
4) jest to następstwo „wydłużenia zęba” w zębodole;
5) jest to objaw typowy dla ostrego zapalenia ozębnej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących fizjologicznej ruchomości zębów jest prawidłowe?

Patologiczna ruchomość zęba jest objawem wskazującym na znaczne uszkodzenie włókien ozębnej oraz kości zębodołu. Które z poniższych stwierdzeń dotyczących tego objawu jest prawdziwe?
1) patologiczna ruchomość zębów występuje zawsze w trakcie leczenia ortodontycznego;
2) w chorobach tkanek okołowierzchołkowych mogą wystąpić wszystkie stopnie rozchwiania zębów;
3) z chorób tkanek okołowierzchołkowych o nietraumatycznej etiologii, największą ruchomość zęba powoduje ostre zapalenie ropne;
4) w ostrym ropnym zapaleniu przyzębia okołowierzchołkowego, wysięk przenikający wzdłuż ścian zębodołu może uszkodzić przyczep łączno-tkankowy, czemu będzie towarzyszyć rozległe zniszczenie więzadeł zęba;
5) mimo drenażu wysięku i cofnięcia się ostrych objawów ropnego zapalenia tkanek okołowierzchołkowych, patologiczna ruchomość zęba pozostanie.
Prawidłowa odpowiedź to:

Jednym z testów badania żywotności miazgi jest test cięcia, czyli test nawiercania zębiny. Które z poniższych stwierdzeń dotyczących tego testu jest prawdziwe?
1) jest to badanie wrażliwości miazgi wyłącznie na bodźce termiczne;
2) jest to badanie wrażliwości miazgi wyłącznie na bodźce mechaniczne;
3) w przypadku istniejącego wypełnienia, nawiercanie diagnostyczne wykonuje się w miejscu przylegania wypełnienia do twardych tkanek zęba;
4) w przypadku obecności ubytku, test wykonuje się usuwając jednocześnie tkanki próchnicowo zmienione;
5) test nawiercanie zębiny prowadzi się zawsze w punkcie trepanacyjnym;
6) nawiercanie zębiny prowadzi się do momentu wywołania reakcji bólowej.
Prawidłowa odpowiedź to:

U 25-letniego pacjenta doszło do zaostrzenia przewlekłego zapalenia przyzębia okołowierzchołkowego w zębie 34. Badając węzły chłonne u tego pacjenta, lekarz powinien stwierdzić następujące zmiany:
1) węzły chłonne podżuchwowe przednie (grupa A) po stronie prawej są bolesne, twarde i przesuwalne względem podłoża i względem skóry;
2) węzły chłonne podżuchwowe przednie (grupa A) po stronie lewej są miękkie, bolesne, nieprzesuwalne względem podłoża i skóry;
3) węzły chłonne podżuchwowe przednie (grupa A) po stronie lewej są bolesne, twarde i przesuwalne względem podłoża i względem skóry;
4) węzły chłonne podżuchwowe przednie (grupa A) po stronie lewej są niewyczuwalne i niebolesne;
5) węzły chłonne podbródkowe są niewyczuwalne i niebolesne;
6) węzły chłonne podżuchwowe środkowe (grupa B) po stronie lewej są bolesne, twarde i przesuwalne względem podłoża i względem skóry.
Prawidłowa odpowiedź to:

U 60-letniego pacjenta lekarz, badając żywotność miazgi w zębie 25 prądem elektrycznym, stwierdził że miazga nie wykazuje cech żywotności. W trakcie opracowywania ubytku okazało się, że miazga w zębie 25 wykazuje jednak cechy żywotności. Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe?
1) badając żywotność miazgi prądem elektrycznym, lekarz uzyskał wynik fałszywie negatywny;
2) badając żywotność miazgi prądem elektrycznym, lekarz uzyskał wynik fałszywie pozytywny;
3) przyczyną uzyskania fałszywego wyniku, mogła być obecność martwicy częściowej;
4) przyczyną uzyskania fałszywego wyniku, mogła być obecność rozległych złogów mineralnych w kanale;
5) ze względu na wiek pacjenta, lekarz powinien wybrać do badania żywotności miazgi test termiczny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pseudokanały są to:
1) kanały boczne kończące się ślepo w zębinie;
2) kanały komorowo-ozębnowe;
3) kanały powstające w wyniku perforacji ściany korzenia w procesie resorpcji wewnętrznej typu C;
4) odgałęzienia boczne, które po samodzielnym przebiegu na pewnym odcinku, ponownie łączą się z macierzystym kanałem;
5) powstają na skutek pasmowatego rozrostu zębiny wtórnej w obrębie miazgi zębowej.
Prawidłowa odpowiedź to:

U 18-letniego pacjenta w zębie 46 w ubytku próchnicowym II klasy wg Blacka, lekarz stwierdził w sklepieniu komory perforację, która była wynikiem samoistnego zniszczenia sklepienia komory procesem próchnicowym. Perforację w dnie ubytku wypełniała żywoczerwona, niebolesna, krwawiąca przy zgłębnikowaniu ziarnina. Które z poniższych stwierdzeń są prawdziwe?
1) jest to nieodwracalna postać zapalenia miazgi, która nigdy nie jest zejściem zapaleń ostrych;
2) ziarnina ma charakter resorpcyjny;
3) jest to przewlekłe zapalenie miazgi ziarninowe;
4) w tym przypadku leczenie biologiczne jest przeciwwskazane;
5) jest to wskazanie do leczenia biologicznego metodą witalamputacji;
6) jest to bezwzględne wskazanie do leczenia wyłącznie metodą ekstyrpacji mortalnej z wykorzystaniem preparatów dewitalizujących;
7) w tej postaci zapalenia przeważają zmiany postępowe nad wstecznymi.
Prawidłowa odpowiedź to:

W przebiegu ostrego ropnego zapalenia przyzębia okołowierzchołkowego zęba 44 u 35-letniej pacjentki, stwierdzono, że gromadzący się w ropniu okołowierzchołkowym wysięk przechodzi wzdłuż bocznej ściany zębodołu. Które z poniższych stwierdzeń są prawdziwe?
1) u pacjentki doszło do ostrego rozlanego zapalenia przyzębia (periodontitis purulenta diffusa);
2) jest to efekt przenikania w głąb kości wysięku gromadzącego się w ropniu okołowierzchołkowym;
3) nacieki ropne występują na całym obszarze przyzębia;
4) nacieki ropne występujące na całym obszarze przyzębia nie obejmują nigdy kieszonki dziąsłowej;
5) doszło do rozległego zniszczenia włókien ozębnej;
6) doszło do utworzenia ropnia poddziąsłowego;
7) nie doszło do uszkodzenia warstwy osseomukoidu pokrywającego okostną przez enzymy trawienne znajdujące się w wysięku;
8) doszło do utworzenia przetoki.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących ciśnienia śródtkankowego w miazdze są prawdziwe?
1) w warunkach fizjologicznych ciśnienie śródtkankowe w miazdze wynosi około 5 - 10 mmHg;
2) w warunkach fizjologicznych ciśnienie śródtkankowe w miazdze wynosi około 50 - 60 mmHg;
3) wzrost ciśnienia śródtkankowego w miazdze może być konsekwencją działania endogennych mediatorów zapalenia;
4) wzrost ciśnienia śródtkankowego nie wpływa na przepływ krwi przez miazgę;
5) znaczny wzrost ciśnienia śródtkankowego w miazdze po przekroczeniu progu pobudliwości zakończeń czuciowych wywołuje ból.
Prawidłowa odpowiedź to:

W tkankach okołowierzchołkowych, pierwszą odpowiedzią ozębnej na bodźce drażniące jest przekrwienie. Które z poniższych stwierdzeń są prawdziwe?
1) początkowo w ozębnej dochodzi do przekrwienia czynnego (tętniczego), a następnie przekrwienia biernego (żylnego);
2) czynne tętnicze przekrwienie ozębnej przywierzchołkowej ma wyłącznie charakter fizjologiczny;
3) przekrwienie bierne (żylne) może przejść w przekrwienie zapalne, które stanowi fazę początkową zapalenia surowiczego;
4) w przekrwieniu zapalnym tkanek okołowierzchołkowych zmiany dotyczą wyłącznie ozębnej i nie przenoszą się na okoliczną tkankę kostną;
5) w przekrwieniu zapalnym tkanek okołowierzchołkowych zmiany występujące w ozębnej, przenoszą się na okoliczną tkankę kostną z powodu ciągłości naczyniowej obu tkanek.
Prawidłowa odpowiedź to:

Na potencjał regeneracyjny miazgi wpływa obecność w niej niezróżnicowanych komórek menzenchymatycznych. Które z poniższych stwierdzeń dotyczących tych komórek są prawdziwe?
1) są to pericyty, będące pozostałością po zarodkowej brodawce zębowej;
2) komórki mezenchymatyczne są obficie nagromadzone w warstwie pododontoblastycznej;
3) komórki mezenchymatyczne zachowują zdolności mitotyczne i przekształcania się w inne typy komórek m.in. w fibroblasty lub preodontoblasty, które zastępują uszkodzone odontoblasty;
4) komórki mezenchymatyczne pojawiające się w dużych ilościach po amputacji przyżyciowej i lub bezpośrednim przykryciu miazgi preparatami na bazie wodorotlenku wapnia, lokalizują się na obwodzie tkanki ziarninowej;
5) wraz ze starzeniem miazgi, wzrasta liczba komórek mezenchymalnych;
6) zbliżone właściwościami do komórek mezenchymatycznych są pericyty (komórki przydanki).
Prawidłowa odpowiedź to:

W endodoncji, nadtlenek mocznika stosowany jest w 10% roztworach wodnych do płukania kanału lub jako dodatek do tzw. preparatów lubrikujących. Które z poniższych twierdzeń charakteryzujących nadtlenek mocznika są prawdziwe?
1) należy do grupy związków utleniających;
2) jest związkiem skutecznie chelatującym jony wapnia;
3) wykazuje większe właściwości bakteriobójcze, niż woda utleniona;
4) działa wybielająco, ale nie rozkłada substancji organicznej;
5) jest lepiej tolerowany przez tkanki okołowierzchołkowe niż podchloryn sodu;
6) ze względu na większą lepkość i niższe napięcie powierzchniowe może przenikać do wąskich kanałów korzeniowych i wszystkich zagłębień, co stwarza ryzyko perforacji.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wybierz prawdziwe zdania związane z zabiegiem szczotkowania zębów wieczorem:
1) podczas snu ilość wydzielanej śliny i jej pojemność buforowa maleją;
2) podczas snu ilość wydzielanej śliny maleje ale jej pojemność buforowa wzrasta;
3) szczotkowanie zębów bezpośrednio przed snem zmniejsza ilość płytki nazębnej w jamie ustnej i podwyższa poziom fluorków;
4) szczotkowanie zębów bezpośrednio przed snem zmniejsza ilość płytki nazębnej w jamie ustnej i obniża poziom fluorków;
5) zredukowana szybkość wydzielania śliny pomaga podtrzymać podwyższone poziomy fluorków dłużej niż w ciągu dnia;
6) krótkotrwale podwyższone poziomy fluorków nie mają żadnego wpływu na toczące się procesy demineralizacji i remineralizacji.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących erozji szkliwa zębów są prawdziwe?
1) w przypadkach perimylolizy spowodowanej przewlekłym zarzucaniem treści żołądkowej najbardziej dotknięte są językowe powierzchnie zębów żuchwy;
2) perimyloliza jest to erozja wywołana wtórnie treścią żołądkową;
3) w przypadkach erozji szkliwa zębów, wypełnienia wystają ponad poziom otaczającego szkliwa;
4) do erozji dochodzi, gdy szkliwo zostanie poddane działaniu roztworu przesyconego w odniesieniu zarówno do hydroksyapatytu jak i fluoroapatytu;
5) roztworami przesyconymi zarówno do hydroksyapatytu jak i fluoroapatytu są soki owocowe i napoje bezalkoholowe;
6) pH napojów bezalkoholowych i soków waha się w zakresie 2,5 - 4,0;
7) rozpuszczalność apatytów szkliwa przy pH wynoszącym około 3, jest prawie 100 razy większa niż przy pH = 5, w którym rozwija się próchnica.
Prawidłowa odpowiedź to:

Który z wymienionych objawów występuje w próchnicy głębokiej w zębie z klinicznie zdrową miazgą?

Bezpieczne pilniki Hedstroema charakteryzują się:

Próchnica zalegająca to:

Która z niżej wymienionych metod wypełnienia kanału korzeniowego nie wymaga użycia ogrzanej/ ciepłej gutaperki?

Na zdjęciu rentgenowskim zęba 14, na powierzchni stycznej dystalnej, widoczne jest przejaśnienie w szkliwie i zewnętrznej ½ części zębiny. Do której z klas zgodnie z kryteriami wskaźnika radiologicznego wg Grondahla można zaliczyć ten opis?

Które zęby mają najczęściej „kształt łopatkowy”?

W próchnicy początkowej warstwa pustych kanalików w zębinie jest wynikiem istnienia warstwy:

Wskaz prawidłową odpowiedź dotyczącą warstwy demineralizacji zębiny:

Pacjent w wieku 40 lat zgłasza ból samoistny i ruchomość zęba 45 oraz wysięk ropny z kieszonki przyzębnej. W badaniu wewnątrzustnym stwierdza się złogi nazębne, brak reakcji miazgi zęba na bodźce, rozchwianie III stopnia oraz głęboką kieszonkę przyzębną sięgającą do wierzchołka zęba. Na zdjęciu rtg widoczny ubytek kości wyrostka zębodołowego, kanał zęba 45 wypełniony w 2/3 swojej długości. Jakie rozpoznanie jest najbardziej prawdopodobne w opisanym przypadku?

Który z poniżej podanych środków lubrikujących nie zawiera w swoim składzie EDTA?

U 30-letniego pacjenta stwierdzono aktywną chorobę próchnicową (caries profunda) w zębie 16, 15, 26, 27 i 36 oraz wymagające wymiany wypełnienie w zębie 47. W zębie 16 rozpoznano - pulpitis irreversibilis. Który zabieg w fazie planowania leczenia będzie zaliczany jako „leczenie ostateczne”?

Które z niżej podanych cech charakteryzują chlorheksydynę stosowaną do płukania kanałów korzeniowych?
1) jest silnym antyseptykiem, który nawet w niskich stężeniach eliminuje E. faecalis i C. albicans;
2) przedłużone działanie antybakteryjne wynika z przylegania jej do tkanek zęba;
3) neutralizuje lipopolisacharydy i toksyny bakteryjne;
4) rozpuszcza tkanki organiczne takie jak resztki miazgi;
5) usuwa warstwę mazistą;
6) może być stosowana zamiennie z podchlorynem sodu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące oceny koloru zęba:
1) po 5 - 7 sekundach obserwacji wzrok przyzwyczaja się do barwy i ocena jest mniej obiektywna;
2) najlepsze do oceny koloru jest rozproszone światło słoneczne między godziną 10 a 14;
3) podczas oceny koloru światło powinno padać na ząb po kątem 45 stopni;
4) powierzchnia zęba powinna być zwilżona;
5) kolor tła powinien być mieć barwę pastelowo-zieloną;
6) lampa unitu jest wystarczająca do oceny, gdyż emituje światło o temperaturze 4000K.
Prawidłowa odpowiedź to:

Spośród poniższych zdań wybierz prawidłowe stwierdzenie odnoszące się do opracowania wypełnienia z materiału kompozytowego:

Spośród niżej podanych zdań, charakteryzujących wiertła stomatologiczne, wskaż zdanie fałszywe:

Które spośród niżej podanych zdań charakteryzują kariostatyczne działanie fluoru?
1) obecność fluoru w ślinie w stężeniu powyżej 100 ppm powoduje powstanie w szkliwie hydroksyapatytów;
2) spadek pH w otoczeniu zęba przyspiesza uwalnianie jonu fluorkowego z fluorku wapnia i wbudowywanie go w siatkę krystaliczną apatytów;
3) wysokie stężenia fluoru stosowane w miejscowej aplikacji wykazują toksyczność dla Streptococcus mutans;
4) po okresie mineralizacji, ale przed wyrznięciem zęba kontakt szkliwa z fluorem powoduje powstanie fluoroapatytów w jego powierzchownej warstwie;
5) spadek pH w obszarze zainicjowanej demineralizacji powoduje zmniejszoną absorpcję fluoru na tym obszarze;
6) fluor nie uczestniczy w procesie posterupcyjnego dojrzewania szkliwa.
Prawidłowa odpowiedź to:

W przypadku wykonywania amputacji przyżyciowej całkowitej, zastosowanej z powodu pulpopatii odwracalnej bezobjawowej z próchnicowym obnażeniem miazgi w zębie 64 u 5-letniego dziecka, materiałem z wyboru stosowanym do przykrycia kikutów miazgi będzie:

Pacjent lat 31 zgłosił się z powodu utraty wypełnienia w zębie 46. Nie podawał żadnych dolegliwości bólowych. Badaniem przedmiotowym stwierdzono powiększone, niebolesne węzły chłonne podżuchwowe grupy B, po stronie prawej, na wyrostku zębodołowym od strony przedsionka jamy ustnej w okolicy wierzchołka korzenia bliższego zgrubienie wyrostka zębodołowego pokryte zaczerwienioną błoną śluzową, niebolesne na dotyk. W dnie ubytku perforacja dna komory. Stwierdzono brak reakcji miazgi na bodźce mechaniczne i termiczne oraz (-) reakcję tkanek okołowierzchołkowych na opukiwanie pionowe. Na zdjęciu rtg widoczne przejaśnienie przy wierzchołku korzenia bliższego, słabo odgraniczone od otoczenia oraz resorpcja zewnętrzna. Przy korzeniu dalszym poszerzenie szpary ozębnowej z zachowaną ciągłością blaszki zbitej zębodołu. Najbardziej prawdopodobnym rozpoznaniem będzie:

Środkami do płukania kanałów korzeniowych, które posiadają zdolność rozpuszczania tkanki organicznej są:
1) 3% nadtlenek wodoru;        4) 2,5% podchloryn sodu;
2) 15% wersenian sodu;        5) 40% kwas cytrynowy;
3) 2% glukonian chlorheksydyny;   6) 10% nadtlenek mocznika.
Prawidłowa odpowiedź to:

Narzędzie końcowe (ang. FF final file), używane podczas opracowywania kanałów korzeniowych metodą step-back jest to:

Wskaż zdanie fałszywe dotyczące warstwy mazistej pokrywającej ściany kanałów:

Ból sprowokowany przedłużony, spowodowany działaniem gorących pokarmów oraz stwierdzany na podstawie testów termicznych (bodźce gorące) wskazuje na następujące rozpoznanie:

Do kanałów wąskich, zakrzywionych (powyżej 25° zakrzywienia), trudnych do opracowania zalicza się kanały:
1) podniebienne trzonowców szczęki;
2) siekaczy bocznych dolnych;
3) siekaczy centralnych górnych;
4) mezjalne trzonowców dolnych;
5) przedsionkowe trzonowców szczęki;
6) dystalne trzonowców dolnych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zidentyfikuj metodę wypełniania kanałów korzeniowych, której opis podano dalej: „w metodzie tej kanały wypełniane są mieszaniną sproszkowanej gutaperki i uszczelniacza silikonowego, znajdujących się w kapsułkach. Materiał, po zmieszaniu zawartości kapsułek we wstrząsarce, wprowadza się do kanału za pomocą podajnika, który w części wierzchołkowej ma rozmiar odpowiadający nr 50 wg ISO. Po wypełnieniu kanału, aplikuje się wcześniej dobrany, obtaczany w materiale ćwiek gutaperkowy. Metoda ta nie wymaga stosowania rozpychaczy”.

Wskaż zdanie fałszywe dotyczące narzędzi do opracowywania kanałów korzeniowych:

Pacjent lat 14 doznał urazu zęba zakwalifikowanego do VII klasy wg Ellisa. Prawidłowym postępowaniem będzie:

Do materiałów wypełniających wykazujących charakter hydrofilny należą:

Zęby Turnera:

Demastykacja jest to proces zużywania zębów, który może być postrzegany jako połączenie:

Spośród podanych wskaż warstwy plamy próchnicowej widoczne w świetle spolaryzowanym:
1) warstwa powierzchowna;      5) warstwa sklerotyczna;
2) warstwa demineralizacji;      6) warstwa obronna;
3) warstwa centralna;        7) warstwa przezroczysta.
4) warstwa ciemna;
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż metody szczotkowania zębów, w których szczoteczka jest ustawiona pod kątem 45° na granicy dziąsła i zęba, a włosie jest skierowane dodziąsłowo:
1) metoda wymiatania;       4) metoda Stillmana;
2) metoda Chartersa;       5) metoda Bassa.
3) metoda okrężno-szorująca;
Prawidłowa odpowiedź to:

Niżej podano opis zmiany próchnicowej zlokalizowanej w bruzdach na powierzchni okluzyjnej zęba 27: „Zmiana występuje w postaci podpowierzchniowego przebarwienia widocznego bez uprzedniego osuszania szkliwa. Zdjęcie rtg ujawnia przepuszczalność dla promieniowania poza połączeniem szkliwno-zębinowym, nieprzekraczającą 1/3 zewnętrznej części zębiny”. Do której klasy wg klasyfikacji Mounta i Hume’a w modyfikacji Lasfarguesa, Kaleka, Louisa należy zaliczyć opisaną zmianę?

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące budowy histologicznej miazgi:
1) ze względu na różną liczbę, rodzaj i układ komórek, w miazdze można wyróżnić trzy warstwy i część środkową;
2) najbardziej zewnętrzną warstwę miazgi stanowi warstwa odontoblastów, w obrębie której wyróżnia się splot Raszkowa (splot włókien nerwowych);
3) najbardziej wewnętrzną warstwę miazgi stanowi warstwa ubogokomórkowa, zwana pasem Weila;
4) w strefie Weila z włókien retikulinowych tworzą się włókna Korffa;
5) przez środkową część miazgi, czyli miazgę właściwą przebiegają główne pnie naczyń krwionośnych i limfatycznych wraz z bezmielinowymi i rdzennymi włóknami nerwowymi.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące ubytków abrazyjnych:
1) za główną przyczynę ubytków abrazyjnych uważa się nadmierne i nieprawidłowe szczotkowanie zębów (ruchami poziomymi) przy zastosowaniu nieodpowiednich środków czyszczących;
2) ubytki abrazyjne są związane z recesją dziąsła i obnażeniem korzenia zęba;
3) ubytki abrazyjne na przekroju podłużnym mają kształt klina, wytworzonego przez dwie płaszczyzny zbiegające się pod kątem 45-67 stopni;
4) ubytki abrazyjne mają postać płaskich ubytków szkliwa lub półkolistych wgłębień rozszerzających się ku obwodowi, lecz nigdy nie obejmują brzegu siecznego i powierzchni stycznych. Również przyszyjkowo pozostaje zawsze zdrowy rąbek szkliwa;
5) ubytki abrazyjne obejmują zawsze płaszczyzny czynnościowe, a więc powierzchnie żujące i brzegi sieczne wszystkich zębów szczęki i żuchwy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Billings i wsp. podali klasyfikację próchnicy korzenia wraz ze wskazaniami leczenia. Według tych wytycznych do stopnia III (trzeciego) należy przyporządkować następujące zmiany w korzeniu oraz następujące postępowanie:

Przyczyną wyników fałszywie ujemnych podczas badania elektropobudliwości miazgi mogą być:
1) zęby z martwą miazgą (zgorzelą) wilgotną;
2) zęby wilgotne (niewłaściwie osuszone);
3) suche diody pomiarowe (brak przewodnictwa);
4) rozległe złogi w jamie zęba;
5) zęby bezpośrednio po urazie, z miazgą w tzw. „szoku”.
Prawidłowa odpowiedź to:

W metodzie płynnej fali ciepła (Continuous wave technique) stosuje się następujący schemat wypełnienia kanałów korzeniowych:

Wskaż prawdziwe zdania dotyczące replantacji:
1) przed przystąpieniem do zabiegu replantacji należy oczyścić mechanicznie ząb a zębodół należy dokładnie wyłyżeczkować;
2) replantowany ząb należy unieruchomić na 7-14 dni, najlepiej za pomocą materiałów złożonych, wzmocnionych taśmami;
3) po replantacji zaleca się pacjentom, przez okres 7-10-14 dni, osłonę antybiotykową z grupy tetracyklin. Należy również zalecić bogatobiałkową, papkowatą dietę oraz konieczność utrzymywania dobrej higieny jamy ustnej;
4) zabieg replantacji ma większe szanse powodzenia, jeśli do czasu replantacji ząb był przetrzymywany w wilgotnym środowisku, np. w płynie Hanksa. W płynie tym można przetrzymywać ząb do 14 dni;
5) po zabiegu replantacji zęba, w obrazie rentgenowskim można zaobserwować m.in. patologiczną resorpcję korzenia, która w 80% przypadków rozpoczyna się po 2-3 latach od zabiegu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które stwierdzenia dotyczące preparatu MTA (Mineral Troxide Aggregate) są prawdziwe?
1) działa przeciwzapalnie i pobudza procesy regeneracyjne, jego pH wynosi 12,5;
2) posiada działanie przeciwzapalne, ale nie jest odporny na działanie mechaniczne;
3) występuje w postaci proszku, który zarabia się z wodą destylowaną w stosunku 1:3, wykazuje plastyczność w ciągu 50 minut;
4) występuje w postaci proszku, który zarabia się z wodą destylowaną w stosunku 3:1, wykazuje plastyczność w ciągu 5 minut;
5) można go stosować m.in.: w zabiegach przykrycia bezpośredniego miazgi, amputacji przyżyciowej miazgi, a także do zamykania perforacji.
Prawidłowa odpowiedź to:

ISO dzieli wszystkie narzędzia endodontyczne w zależności od celu ich stosowania na 4 grupy. Wskaż, do której z grup należą ręczne narzędzia służące do usunięcia miazgi (miazgociągi) oraz wiertła typu Pesso, Largo oraz Gates-Gliden:

Podczas leczenia endodontycznego, do płukania kanałów korzeniowych może być wykorzystywany m.in.: kwas cytrynowy. Które ze zdań dotyczących kwasu cytrynowego jest prawdziwe?

Wskaż główną przyczynę powstawania próchnicy wtórnej zewnętrznej (outer lesion) na powierzchni żującej:

Na pojawienie się nadwrażliwości zębiny po wybielaniu zębów wpływają:
1) pH roztworu wybielającego;
2) spadek mikrotwardości szkliwa;
3) użycie spandeksu podczas wybielania w gabinecie stomatologicznym;
4) stężenie nadtlenku wodoru w użytym materiale;
5) usunięcie z powierzchni zęba błonki nazębnej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż zdanie prawdziwe dotyczące metod wykorzystujących promieniowanie laserowe do oceny twardych tkanek zęba:

Której z poniższych metod nie można zastosować w leczeniu ubytku II stopnia wg Billingsa u pacjenta z dużym ryzykiem próchnicy korzenia?

Zaznacz zdanie prawdziwe dotyczące pH środków stosowanych do wybielania zębów:

DiagnoDENT może być użyty przy wykrywaniu próchnicy wtórnej do oceny brzegu wypełnień:

Które z wymienionych rodzajów kształtek nie wymagają uszczelnienia brzegu dodziąsłowego za pomocą klinów międzyzębowych?

Resorpcja przyszyjkowa zawsze zaczyna się od resorpcji:

Który z etapów leczenia endodontycznego zęba z zakażoną miazgą można pominąć przy technice laserowego opracowania kanału korzeniowego?

W jakim celu po całkowitym chemo-mechanicznym opracowaniu jamy zęba z resorpcją wewnętrzną typu A i B, wypełnia się kanał korzeniowy i jamę poresorpcyjną nietwardniejącym preparatem na bazie wodorotlenku wapnia na okres kilku tygodni?

Co należy rozumieć pod pojęciem „wstrząsu pourazowego zęba”?

Po jakim okresie po wypełnieniu kanału korzeniowego można przeprowadzić zabieg wybielania metodą „walking bleach”?

Przeciwwskazaniem do laserowego opracowania kanałów korzeniowych są zęby:
1) z szerokim otworem wierzchołkowym;
2) o cienkich ścianach korzenia;
3) z zakrzywionymi kanałami;
4) z przetoką w przebiegu przewlekłego zapalenia w tkankach okołowierzchołkowych;
5) z silnie rozbudowaną deltą korzeniową lub licznymi kanałami bocznymi.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do stomatologa zgłosił się pacjent z bólem zęba 25, w którym znajdowało się rozległe, nieszczelne wypełnienie. Na podstawie danych uzyskanych z wywiadu i badania przedmiotowego lekarz stwierdził, że miazga zęba jest żywa i znajduje się w stanie nieodwracalnego zapalenia. Na objawy bólu miazgowego nakładał się umiarkowany ból ze strony tkanek okołowierzchołkowych. Lekarz nie stwierdził obrzęku tkanek miękkich ani bolesnego wygórowania w okolicy wierzchołka zęba 25. W obrazie rtg zęba 25 nie stwierdzono zmian. Wskaż, jakie jest prawidłowe postępowanie w wyżej opisanym przypadku:

Wskaż zasady, których należy przestrzegać podczas opracowania kanałów korzeniowych metodą „crown-down” za pomocą maszynowych narzędzi niklowo-tytanowych o większej stożkowatości:
1) narzędzia wprowadzać do kanału przed uruchomieniem silnika;
2) pracować ze stałą prędkością od 150-300 obr./min. i momentem obrotowym dobranym do grubości narzędzia;
3) pracować ze zmienną prędkością, uzależnioną od grubości narzędzia i stałym momentem obrotowym;
4) wykonywać narzędziami ruchy pionowe góra - dół, w zakresie ok. 2 mm;
5) czas pracy narzędziami w kanale nie powinien przekraczać 5-10 sek.;
6) należy zwiększyć siłę nacisku wywieranego na narzędzie, gdy wyczuwa się, że natrafiło ono na opór.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z niżej wymienionych cech podkładów zapewniają ochronę miazgi przed szkodliwym wpływem zjawiska perkolacji?
1) brak przewodnictwa bodźców termicznych;
2) nieprzepuszczalność dla substancji chemicznych, drobnoustrojów i ich toksyn;
3) zdolność zachowania objętości pod wpływem czynników termicznych i mechanicznych;
4) wytrzymałość na nacisk, zgniatanie oraz wysoka wartość modułu E;
5) odporność chemiczna tzn. nie uleganie rozpuszczalności w płynach tkankowych i kwasach.
Prawidłowa odpowiedź to:

Kanał dodatkowy pierwszego trzonowca szczęki znajduje się w korzeniu:

Którą z wymienionych typów resorpcji charakteryzuje poniższy opis: „W powstawaniu tej resorpcji miazga nie odgrywa żadnej roli i w przeważającej większości przypadków jest zdrowa i żywa (…). Przy znacznym zniszczeniu zębiny, w okolicy szyjki zęba pojawia się różowa plamka. Ta postać resorpcji szerzy się w kierunku korzenia, ale bardzo rzadko prowadzi do perforacji ściany kanału.”
Poprawna odpowiedź to:

Pacjentka lat 70 zgłosiła się w celu przeprowadzenia badania kontrolnego uzębienia. Ogólny stan zdrowia dobry, w wywiadzie przebyta operacja stawu biodrowego (endoproteza). Na podstawie badania wewnątrzustnego stwierdzono obecność złogów nad- i poddziąsłowych oraz konieczność antyseptycznego leczenia kanałowego zęba 13. Wybierz najbardziej właściwy sposób postępowania lekarskiego:

Które z poniższych zdań dotyczących substytutów cukru stosowanych w profilaktyce choroby próchnicowej jest fałszywe?

Wskaż stwierdzenie fałszywe dotyczące optymalnych warunków oceny koloru zębów:

W obecnym stanie wiedzy najskuteczniejszym sposobem leczenia resorpcji zębów jest długoczasowe wypełnianie kanałów korzeniowych preparatami, które mogą skutecznie zahamować ten proces. Które preparaty są najbardziej polecane?

Czy najnowsze wyniki badań socjoepidemiologicznych dotyczące próchnicy zębów upoważniają do stwierdzenia: „wysoka konsumpcja cukru rozpatrywana jako czynnik etiologiczny wywiera silny i bezpośredni wpływ na intensywność i frekwencję próchnicy”?

Pacjent lat 30 był leczony z powodu istniejących zmian okołowierzchołkowych zęba 45 i rozpoznaniu periodontitis periapicalis chronica granulosa. Po zakończonym leczeniu, tj. ostatecznym wypełnieniu kanałów, dokonaniu oceny rtg oraz wypełnieniu ubytku leczonego zęba, otrzymał od lekarza zalecenia dotyczące kontroli zęba. Wskaż, które zalecenie jest najbardziej właściwe:

Wskaż prawdziwe określenia dotyczące fluorozy:
1) zmętnienie ograniczone pochodzenia miejscowego związane ze zmianą przejrzystości szkliwa;
2) zmętnienie rozlane pochodzenia układowego występujące w homologicznych zębach;
3) ilościowe uszkodzenie szkliwa związane ze zmniejszeniem jego grubości;
4) systemowe, chronologiczne zaburzenie rozwoju szkliwa związane z nadmiernym przyjęciem fluoru podczas odontogenezy;
5) genetycznie uwarunkowane zaburzenie rozwoju szkliwa związane z jego hipomineralizacją i hipokalcyfikacją.
Prawidłowa odpowiedź to:

Kluczowym etapem leczenia endodontycznego jest odnalezienie wszystkich ujść kanałowych i opracowanie kanałów. Wskaż, co nie ułatwia odnalezienia ujść kanałów:

Wskaż charakterystyczne cechy klinicznie zdrowej zębiny:

Które stwierdzenia dotyczące substytutów cukru zawartych w środkach spożywczych są prawdziwe?
1) do słodzików kalorycznych należy sorbitol i ksylitol;
2) aspartam zmiejsza akumulację płytki nazębnej;
3) ksylitol ma działanie bakteriobójcze;
4) sorbitol i ksylitol w dużych dawkach mają działanie przeczyszczające;
5) słodziki niekaloryczne to głównie alkohole cukrowe.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zawarte w ślinie białka hamujące spontaniczną precypitację soli fosforanu wapnia w gruczołach ślinowych i ich wydzielinach to:

Przyczyną ubytku występującego w okolicy szyjki, na granicy szkliwno - cementowej, o ostrych brzegach, zlokalizowanego w pojedynczym zębie są:

Które z wymienionych nie są czynnikami ryzyka występowania próchnicy cementu korzeniowego?

Wskazania do zastosowania cementów szkłojonomerowych w leczeniu zachowawczym są różnorodne. Wybierz odpowiedź, która zawiera tylko rzeczywiste wskazania:

Które stwierdzenia dotyczące zmian zachodzących z wiekiem w endodontium są prawdziwe?
1) światło jamy zęba ulega zmniejszeniu na skutek odkładania się zębiny wtórnej;
2) wzrasta liczba bezrdzennych włókien nerwowych w miazdze;
3) zmniejszają się właściwości regeneracyjne i obronne miazgi;
4) zwapnieniu ulegają naczynia krwionośne a szczególnie włosowate i przedwłosowate;
5) najwcześniej złogi mineralne obliterują kanał główny co stwarza problemy w leczeniu endodontycznym.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wybierz grupę materiałów służących do wypełnień ubytków opartych na cemencie szkłojonomerowym o zwiększonej hybrydyzacji i żywicy kompozytowej:

Która z podanych poniżej metod opracowania ubytków powoduje powstanie wszystkich niżej podanych zmian w preparowanych tkankach zęba?
  - wzrost mikrotwardości powierzchni
  - wytworzenie bariery krystalicznej
  - wyjałowienie tkanek
  - może pobudzać odontoblasty do wytworzenia zębiny reakcyjnej
Prawidłowa odpowiedź to:

Które stwierdzenie dotyczące płytki nazębnej jest nieprawdziwe?

Warstwa próchnicy w szkliwie, w której utrata substancji mineralnych wynosi 1%. Ma wygląd bezstukturalny i jest otoczona od dołu zdrowym szkliwem. Nie występuje we wszystkich wczesnych zmianach próchnicowych. Jakiej warstwy szkliwa w plamie próchnicowej dotyczy powyższy opis?

Które stwierdzenia dotyczące postępowania w przypadkach resorpcji wewnętrznej są prawdziwe?
1) w celu usunięcia z kanału zmienionej miazgi zalecane jest płukanie kanału podchlorynem sodu 5,25%;
2) do zamknięcia jam resorpcyjnych wewnątrz kanału zaleca się cementy szkłojonomerowe lub MTA;
3) do ostatecznego wypełnienia kanałów zaleca się metody termiczne;
4) leczenie powinno być wieloetapowe;
5) typowym objawem radiologicznym jest niesymetryczne względem światła kanału ułożenie zmian.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które stwierdzenia dotyczące zabiegów przeprowadzanych w chirurgii endodontycznej są prawdziwe?
1) zabieg hemisekcji polega na usunięciu korzenia zęba wraz z częścią koronową;
2) zabieg radisekcji polega na odcięciu korzenia lub korzeni zęba wielokorzeniowego i pozostawieniu części koronowej;
3) zabieg bikuspidacji polega na rozdzieleniu dolnego zęba trzonowego cięciem przedsionkowo-językowym w dnie komory i pozostawieniu obu części zęba;
4) zabieg premolaryzacji polega na zmianie kształtu zęba wieloguzkowego na dwuguzkowy koroną protetyczną lub wypełnieniem typu overlay;
5) zabieg radektomii polega na usunięciu korzenia zęba wraz z częścią korony.
Prawidłowa odpowiedź to:

Włókna Tomesa przebiegające w kanalikach zębinowych to:

Które stwierdzenia dotyczące budowy anatomicznej pierwszego górnego trzonowca są prawdziwe?
1) jama zęba w części koronowej ma kształt trapezu w przypadku istnienia 4 lub większej liczby kanałów;
2) w systemie kanałowym pierwszego trzonowca szczęki najczęściej obecne są 4 kanały, nieco rzadziej 3;
3) korzeń przedsionkowy dalszy jest najdłuższy o stożkowatym kształcie i prostym przebiegu;
4) kanał dodatkowy określany jest jako kanał bliższy przedsionkowo - językowy;
5) punkt trepanacyjny znajduje się w bruździe przedniej u podstawy guzka przedsionkowego bliższego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Narzędzia endodontyczne służące do poszerzania kanałów korzeniowych, które są przeznaczone zarówno do pracy ruchem obrotowym i podłużnym piłującym to:

Przyporządkuj symbol graficzny narzędzia endodontycznego do typu narzędzia:

Narzędzie endodontyczne w kolorze zielonym może posiadać wg ISO następujące numery:

Które stwierdzenia dotyczące metody opracowywania kanałów korzeniowych typu apical box (pudełka wierzchołkowego) są prawdziwe?
1) wierzchołkowej części kanału nadaje się kształt cylindryczny;
2) jest możliwe do przeprowadzenia tylko przy użyciu maszynowych narzędzi rotacyjnych o ruchach reciprokalnych;
3) wierzchołkowej części kanału nadaje się kształt stożkowaty lub cylindryczny w zależności od pierwotnego kształtu kanału;
4) może być stosowana do opracowania kanałów we wszystkich grupach zębów;
5) trudna do przeprowadzenia w przypadku cienkich i owalnych (tasiemcowatych) kanałów korzeniowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Na zdjęciach radiologicznych otwór bródkowy występujący jako owalny lub okrągły obszar przejaśnienia może być mylnie uznany za: