Egzamin PES / Stomatologia zachowawcza z endodoncją / jesień 2010

Pacjentka lat 43 zgłosiła się do stomatologa z powodu silnego, pulsującego, promieniującego do ucha i potylicy bólu samoistnego zęba 45. Ból nasilał się przy poziomym ułożeniu ciała, a także pod wpływem gorąca i nagryzania. Pacjentka skarżyła się na złe samopoczucie, brak apetytu, bezsenność, dreszcze i wzrost temperatury do 38°C. Badaniem przedmiotowym stwierdzono nieznaczną deformację powłok zewnątrzustnych po stronie prawej, wygórowanie o twardej konsystencji na wyrostku zębodołowym w okolicy zęba 45. Ząb 45 z ubytkiem klinowym wykazywał ruchomość II stopnia. Na zdjęciu radiologicznym nie stwierdzono zmian w tkankach około wierzchołkowych. Najbardziej prawdopodobnym rozpoznaniem jest:

W wykrywaniu wczesnych zmian demineralizacyjnych w szkliwie na powierzchni żującej najbardziej czułą metodą jest:

Zaznacz zdanie fałszywe dotyczące związków jodu stosowanych do odkażania kanałów korzeniowych:

Kanały korzeniowe typu C są najczęściej obserwowane w:

Wskaż cechy jakimi charakteryzuje się nadtlenek mocznika używany do płukania kanałów korzeniowych:
1) łatwo przenika do wąskich odcinków kanału;
2) wykazuje większą toksyczność w stosunku do tkanek okołowierzchołkowych niż podchloryn sodu;
3) wykazuje działanie wybielające;
4) posiada zdolność do usuwania warstwy mazistej ze ścian kanału samodzielnie, bez żadnych dodatkowych środków;
5) wykazuje działanie bakteriobójcze;
6) wykazuje działanie chelatujące;
7) wykazuje działanie lityczne na substancje organiczne.
Prawidłowa odpowiedź to:

Spośród niżej wymienionych wskaż cechy charakterystyczne dla uszczelniaczy wodorotlenkowo-wapniowych:
1) dobrze tolerowane przez tkanki okołowierzchołkowe;
2) wykazują duży skurcz podczas wiązania;
3) wykazują działanie osteotropowe;
4) brak rozpuszczalności w płynach tkankowych;
5) trudne do usunięcia z kanału korzeniowego;
6) wykazują zdolność chemicznego łączenia się z zębina korzeniową;
7) charakteryzują się działaniem przeciwbakteryjnym;
8) ulegają resorpcji po przypadkowym przepchnięciu materiału do tkanek okołowierzchołkowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zaznacz zdanie fałszywe dotyczące grupy narzędzi kanałowych o pośrednim rozmiarze Golden Mediums:

Przedstawiony niżej schemat obrazuje następującą patologię:

Elektroniczne aparaty do pomiaru długości roboczej zęba mogą być pomocne w wykrywaniu:
1) przewlekłych zapaleń tkanek okołowierzchołkowych;
2) złamań korzeni;
3) perforacji kanałów korzeniowych;
4) resorpcji przywierzchołkowej zapalnej korzeni;
5) hipercementozy;
6) odgałęzień kanału głównego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które jednostki chorobowe występują w klasyfikacji klinicznej chorób miazgi wg Barańskiej-Gachowskiej?
1) Pulpitis revrsibile aperta;
2) Pulpitis irreversibile clausa;
3) Necrosis pulpae aperta;
4) Pulpitis reversibile asymptomatica cum denudatio pulpae cariosa;
5) Pulpitis reversibile symptomatica;
6) Pulpitis irreversibile partialis;
7) Pulpitis reversibile totalis.
Prawidłowa odpowiedź to:

Jakiej jednostki chorobowej dotyczy niżej podany opis?
„… Schorzenie to jest dziedziczone jako cecha autosomalnie dominująca. (…) Korony zębów mlecznych i stałych mają wygląd niezmieniony, barwę na ogół prawidłową, czasem nieznacznie bursztynową transparencję lub niebieskawy albo brązowawy odcień. Zęby ustawione są prawidłowo, ale wykazują ruchomość. Na zdjęciach radiologicznych stwierdza się krótkie stożkowate korzenie z okołowierzchołkowym rozrzedzeniem w zębach bez próchnicy. W zębach mlecznych obserwuje się całkowitą, a w zębach stałych częściową obliterację komory, której kształt przypomina półksiężyc. Brak jest kanałów korzeniowych lub występują w nich zębiniaki…”.

Do zębów podwójnych zaliczysz:
1) dentes geminati;         4) dentes concreti;
2) dentes distomolares;       5) dentes confusi;
3) dentes emboliformes;       6) dentes evaginati.
Prawidłowa odpowiedź to:

Preparację tunelową zewnętrzną ubytku zastosujesz w następującej zmianie próchnicowej wg zmodyfikowanej klasyfikacji Mounta i Hume’a:

Zaznacz zdanie fałszywe dotyczące ubytków niepróchnicowego pochodzenia:

Perimolysis jest szczególnym rodzajem:

Zaznacz zdanie fałszywe dotyczące próchnicy korzenia:

Zaznacz zdanie fałszywe dotyczące dentes paramolares:

Które z wymienionych właściwości nie dotyczą czystej gutaperki?
1) wykazuje działanie przeciwbakteryjne;
2) gutaperka w fazie ß jest płynna, ciągnąca i lepka;
3) nie przebarwia zębiny;
4) stymuluje odnowę tkanki kostnej w ogniskach zapalnych;
5) nie rozpuszcza się w płynach tkankowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż, w której z metod ostatecznego wypełniania systemu kanałów korzeniowych mogą być stosowane materiały Silapex i Apexit:

W jakich przypadkach klinicznych najczęściej dochodzi do powstania martwicy częściowej toczącej się tylko w jednym kanale w zębie wielokorzeniowym?
1) gdy do zakażenia miazgi dochodzi drogą wstępującą od dna głębokiej kieszonki patologicznej;
2) po ostrym urazie mechanicznym, powodującym przerwanie głównych naczyń doprowadzających krew do miazgi;
3) gdy proces chorobowy wywodzi się z ubytku klasy II lub V i rozprzestrzenia się obejmując miazgę tylko w najbliższym kanale, leżącym po stronie ubytku;
4) gdy występują przewlekłe urazy mechaniczne spowodowane za wysokim wypełnieniem, powodujące przeciążenie aparatu zawieszeniowego zęba.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pacjent w wieku 57 lat, z wszczepioną sztuczną zastawką serca, zgłosił się do stomatologa z powodu bólu zęba 22. Pacjent podaje, że poza silnym, szybko przemijającym bólem sprowokowanym zwłaszcza zimnymi pokarmami, od dwóch dni pojawiają się ataki bólu samoistnego o słabym natężeniu. Ataki te wystąpiły po raz pierwszy i trwają nie dłużej niż kilkanaście sekund. Pacjent nie zgłasza bólów nocnych. W badaniu przedmiotowym lekarz stwierdził obecność głębokiego ubytku próchnicowego. Wynik testu na opukiwanie ujemny. Badanie radiologiczne wykazało prawidłowy stan tkanek okołowierzchołkowych. Postaw prawidłowe rozpoznanie i wskaż metodę leczenia w przedstawionym przypadku:

U 33-letniego pacjenta będącego w trakcie przygotowania do leczenia protetycznego, doszło podczas opracowania ubytku próchnicowego w zębie 43 do denudatio pulpae accidentalis. W momencie obnażenia głęboki ubytek próchnicowy był całkowicie opracowany i odizolowany od dostępu śliny. W wywiadzie przeprowadzonym przed rozpoczęciem leczenia pacjent nie podawał występowania bólu samoistnego lub sprowokowanego bodźcami. Jakie będzie dalsze postępowanie lecznicze dotyczące zęba 43, jeżeli planowano wykonanie korony protetycznej i ząb 43 ma stanowić filar mostu?

W którym miejscu korony zęba należy wykonać test nawiercania zębiny i ocenić stan miazgi w przypadku obecności w zębie wypełnienia i braku próchnicy wtórnej?

Wskaż, które z wymienionych rozpuszczalników są skuteczne w usuwaniu materiału AH Plus z kanału korzeniowego przy konieczności ponownego leczenia endodontycznego:
1) ksylen;  2) eukaliptol;  3) chloroform;  4) alkohol;  5) eugenol.
Prawidłowa odpowiedź to:

Który z poniższych środków stosowanych do płukania kanałów korzeniowych zaburza proces wiązania materiału Endo-Fill stosowanego do ostatecznego wypełniania kanałów korzeniowych?

Które z niżej wymienionych narzędzi nie należy do grupy zwanej otwieraczami?

U 20-letniego pacjenta podczas opracowania ubytku próchnicowego w zębie 26, doszło do przypadkowego obnażenia miazgi w obrębie zdrowej zębiny. Obszar obnażenia nie był większy od 1mm^{2. Postawiono rozpoznanie: pulpitis reversibile cum denudatio pulpae accidentalis i zastosowano przykrycie bezpośrednie. W ustalonym terminie pacjent zgłosił się do stomatologa w celu przeprowadzenia badania kontrolnego. W wywiadzie pacjent podaje, że po zaopatrzeniu miazgi preparatem na bazie wodorotlenku wapnia odczuwał nadwrażliwość zęba na niskie i wysokie temperatury. Utrzymywała się ona przez okres 2 tygodni. Po tym czasie reakcja na zimno stopniowo malała, aż do całkowitego ustąpienia, natomiast wzmożona reakcja na gorące pokarmy utrzymuje się nadal. Pacjent nie podaje bólów samoistnych. W badaniu przedmiotowym brak reakcji na opukiwanie pionowe i poziome; wzmożona i przedłużona reakcja bólowa zęba 26 na rozgrzaną gutaperkę przy znacznie osłabionej reakcji na chlorek etylu. Na rtg: obraz przyzębia brzeżnego i tkanek okołowierzchołkowych prawidłowy, brak oznak patologicznej resorpcji zewnętrznej i wewnętrznej. Jakie będzie dalsze postępowanie lecznicze?}

W jakim celu wykonuje się płukanie komory zęba podchlorynem sodu po usunięciu miazgi komorowej i wygładzeniu ścian komory przed przystąpieniem do dalszych etapów leczenia endodontycznego?
1) ułatwia lokalizację ujść kanałów;
2) dezynfekuje obszar komory;
3) w metodzie amputacji przyżyciowej odkaża pozostawione kikuty żywej miazgi kanałowej;
4) usuwa krew z komory po niewłaściwe przeprowadzonym wyłuszczeniu miazgi zdewitalizowanej;
5) rozpuszcza resztki miazgi i usuwa je z obszaru komory.
Prawidłowa odpowiedź to:

Ile wynosi niezbędna i minimalna liczba zębowych zdjęć rentgenowskich wykonanych u pacjenta podczas jednoczasowego leczenia endodontycznego, w przypadku gdy zastosowanie endometru jest niemiarodajne?

Które z wymienionych cukrów w diecie kariogennej stanowią główne zagrożenie dla zmineralizowanych tkanek zęba?

Wskaż grupę pacjentów, dla której najbardziej szkodliwe jest częste i nadmierne spożywanie węglowodanów próchnicotwórczych:

U pacjenta zdiagnozowano w zębie 45 ubytek abrazyjny będący wynikiem tak zwanego stresu w okolicy szyjki zęba. Wskaż materiał, który należy wybrać do odbudowy tego zęba:

Po przeprowadzonym badaniu klinicznym u dorosłego pacjenta, postawiono rozpoznanie: pulpitis irreversibile aperta dotyczące zęba 24. Które z poniższych objawów występowały w badaniu przedmiotowym?
1) wyczuwalne i niebolesne węzły chłonne podżuchwowe przednie;
2) wyczuwalne i bolesne węzły chłonne podżuchwowe środkowe;
3) powierzchowne nakłucie diagnostyczne miazgi wywołało słaby ból;
4) reakcja miazgi na bodźce termiczne była osłabiona;
5) próg pobudliwości miazgi przy badaniu prądem elektrycznym podwyższony.
Prawidłowa odpowiedź to:

Który z niżej wymienionych środków płuczących używany w leczeniu endodontycznym jest związkiem alternatywnym dla EDTA stosowanym w celu rozpuszczenia nieorganicznej części warstwy mazistej?

Jakiemu rozmiarowi narzędzia endodontycznego wg ISO odpowiada średnica najcieńszej igły endodontycznej służącej do płukania kanałów korzeniowych?

Na jaką głębokość należy wprowadzić do kanału korzeniowego podczas płukania kanału igłę endodontyczną ślepo zakończoną z boczną perforacją lub perforacją na całej długości:

Opracowując ubytek klasy I na powierzchni żującej pod wypełnienie amalgamatowe w celu uzyskania maksymalnej retencji należy:
1) uzyskać kąt 45 stopni między amalgamatem a szkliwem (tzw. poprawkę Blacka);
2) uzyskać kąt 90 stopni między amalgamatem a szkliwem;
3) opracować ściany zbieżnie do powierzchni żującej;
4) opracować ściany rozbieżnie do powierzchni żującej;
5) wygładzić brzeg szkliwa.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z podanych stwierdzeń jest fałszywe?

Która z podanych cech nie jest charakterystyczna dla dysplazji zębiny typu I?

Hiperdoncja prawdziwa jest jednym z objawów:

Która z podanych zmian nie powstaje wraz z wiekiem w miazdze?

W leczeniu nadwrażliwości zębiny stosowane są preparaty zawierające sole potasu. Działanie jonów potasu polega na:

Długość roboczą zęba mierzono radiologicznie metodą dodawania. Na wstępnym radiogramie ząb miał długość 23 mm. Pilnik ze stoperem wprowadzono na wstępną długość roboczą wynoszącą 22 mm. Wykonany radiogram z instrumentem umieszczonym w kanale wykazał, że szczyt narzędzia znajduje się w odległości 1,5 mm od radiologicznego wierzchołka korzenia. Długość robocza zęba wynosi:

Która z podanych warstw znajdujących się w początkowej zmianie próchnicowej szkliwa ujawnia największą demineralizację i porowatość?

Osteoskleroza kości w okolicy wierzchołka korzenia zęba pozbawionego żywej miazgi (condensing apical periodontitis) powstaje w wyniku:
1) działania słabych bodźców chorobotwórczych i dużej odporności miejscowej;
2) działania silnych bodźców chorobotwórczych i dużej odporności miejscowej;
3) ostrych zapaleń tkanek okołowierzchołkowych;
4) przewlekłych zapaleń tkanek okołowierzchołkowych;
5) zaostrzonych zapaleń tkanek okołowierzchołkowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Biała barwa początkowej zmiany próchnicowej szkliwa odróżniająca ją od zdrowego szkliwa jest wynikiem:

Nagły obrzęk, rumień i trzeszczenie pojawiające się w trakcie leczenia kanałowego są objawami:

Ile wynosi wartość aproksymalnego wskaźnika płytki nazębnej API, u pacjenta w wieku 54 lat, jeżeli na podstawie badania stwierdzono następujący stan kliniczny: - pacjent ma 20 zębów stałych; - płytka nazębna obecna w przestrzeniach międzyzębowych zębów 15/16, 16/17, 24/25, 25/26, 35/36, 36/37, 43/44, 46/47; - brak płytki nazębnej w przestrzeniach mięzdyzębowych pozostałych zębów?

Jak długo po spożyciu czekolady utrzymuje się spadek pH śliny w jamie ustnej?

Na który typ konfiguracji kanałów w korzeniu zęba, zgodnie z klasyfikacją Weine’a, wskazuje poniższy opis? „dwa kanały samodzielnie biegnące przez całą długość korzenia i kończące się dwoma otworami wierzchołkowymi”

U pacjenta w wieku 18 lat na powierzchni podniebiennej zęba 22 stwierdzono obecność silnie rozwiniętego guzka, który w minimalnym stopniu zmienia płaszczyznę zgryzową. Jaką nazwę nosi ten guzek i jakie powinno być postępowanie lecznicze w opisanym przypadku?

Wskaż częstość występowania braku zawiązków zębów stałych (od najczęściej do najrzadziej występujących braków):
1) siekacze centralne;       5) przedtrzonowe drugie;
2) siekacze boczne;       6) trzonowce pierwsze;
3) kły;           7) trzonowce drugie;
4) przedtrzonowe pierwsze;     8) trzonowe trzecie.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wybierz zdania określające rozlane zmętnienie szkliwa:
1) jest jedną z najczęściej występujących wad rozwojowych szkliwa;
2) jest następstwem zaburzeń o charakterze hipermineralizacji;
3) występuje symetrycznie w postaci linijnych, łaciatych lub zlewnych pól o niewyraźnych granicach i różnej intensywności;
4) przykładem tego zaburzenia jest fluoroza;
5) jest następstwem uszkodzenia matrycy szkliwa;
6) powstaje w wyniku działania czynników miejscowych;
7) jest wadą ilościową, a plamy mają białą barwę i są porowate.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniższych zdań jest fałszywe?

Spośród podanych poniżej preparatów fluorkowych wskaż lakier o najwyższej procentowej zawartości fluoru:

U pacjenta w wieku 70 lat stwierdzono, na powierzchni żującej zęba 46, obecność szpary brzeżnej wokół małego wypełnienia amalgamatowego. Badanie przeprowadzono z zastosowaniem zgłębnika periodontologicznego. Tkanki zęba nie były przebarwione. Pacjent nie zgłaszał żadnych dolegliwości bólowych, a reakcja miazgi na testy diagnostyczne prawidłowa dla wieku. Wskaż ewentualne postępowanie lecznicze:

Które z poniżej podanych zdań dotyczących właściwości amalgamatu jest fałszywe?

Po jakim okresie swobodnego odkładania się płytki nazębnej, można makroskopowo stwierdzić zmiany próchnicowe w szkliwie, bez jego wcześniejszego osuszania?

W początkowym okresie rozwoju przerzut nowotworowy rzutujący się na wierzchołek korzeni zębów przypomina ziarniniak okołowierzchołkowy. Kości szczęk, zwłaszcza żuchwa bywają miejscem przerzutów raka:

Wskaż pierwotną przyczynę resorpcji przyszyjkowej:

Ujścia czwartego kanału w trzonowcu górnym pierwszym należy szukać:

Pacjent z grupy niskiego ryzyka próchnicy zgłosił się na wizytę kontrolną. W zębie 46 przy wypełnieniu na powierzchni żującej, od strony przedsionkowej stwierdzono wyraźną szczelinę brzeżną. Szczelina po poszerzeniu nie ujawniła aktywnej próchnicy. Jaką podejmiesz decyzję?

Wskaż prawidłową definicję próchnicy ukrytej:

Jakie procedury obowiązują przy leczeniu próchnicy 2 stopnia wg Billingsa?

Po ostatecznym wypełnieniu kanału zęba, w niektórych przypadkach dochodzi do ostrego pozabiegowego zapalenia tkanek okołowierzchołkowych. Który z niżej podanych czynników może się do tego przyczynić?

Jakiej zębiny nie można bezwzględnie pozostawić na dnie ubytku w metodzie przykrycia pośredniego miazgi?

U 30-letniej ogólnie zdrowej pacjentki w trakcie leczenia endodontycznego zęba 12 z powodu pulpopatii nieodwracalnej, doszło do perforacji jatrogennej ściany kanału korzeniowego. Jakie postępowanie jest możliwe w tym przypadku?

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących leczenia endodontycznego odnosi się do pacjentów ze skazami krwotocznymi?
1) w przypadku pulpopatii, zamiast przyżyciowego wyłuszczenia miazgi, bardziej wskazana jest ekstyrpacja mortalna;
2) w przypadku pulpopatii nieodwracalnych z żywą miazgą, bezwzględnie wskazane jest przyżyciowe wyłuszczenie miazgi;
3) nie ma żadnych ograniczeń podczas stosowania klamer do ślinochronu;
4) należy unikać przypadkowych zranień dziąseł;
5) można stosować znieczulenie śródwięzadłowe;
6) znieczulenie śródwięzadłowe jest bezwzględnie przeciwwskazane.
Prawidłowa odpowiedź to:

U 35-letniego ogólnie zdrowego pacjenta w trakcie leczenia próchnicy w zębie 24 doszło do przypadkowego obnażenia miazgi. Zastosowano leczenie biologiczne miazgi metodą przykrycia bezpośredniego. W prowadzonych przez okres roku badaniach kontrolnych przebieg procesu gojenia oceniono pozytywnie, ponieważ:

U 25-letniego ogólnie zdrowego pacjenta podczas leczenia pulpopatii z żywą miazgą w zębie 41, przeprowadzono leczenie biologiczne z pozostawieniem żywej miazgi. Jaki rodzaj znieczulenia stosuje się najczęściej w tym przypadku?

Które z poniższych stwierdzeń opisujących narzędzia do ręcznego opracowania kanałów są prawdziwe?
1) narzędzia ze stopów NiTi są bardzo elastyczne i giętkie, ale po zagięciu nie powracają do pierwotnego kształtu;
2) giętkość narzędzi ze stopów NiTi jest 5-6 razy większa w porównaniu do narzędzi stalowych;
3) odporność na odkształcenia narzędzi ze stopów NiTi jest 10 razy większa w porównaniu do narzędzi stalowych;
4) odkształcenie narzędzia stalowego o 1% powoduje jego trwałą deformację;
5) skuteczność narzędzi NiTi w skrawaniu zębiny jest dużo większa w porównaniu do ich odpowiedników stalowych;
6) duża siła nacisku na pilnik NiTi podczas pracy może doprowadzić do jego złamania w kanale;
7) w zakrzywionych kanałach korzeniowych narzędzia NiTi stosuje się po wstępnym ich zagięciu.
Prawidłowa odpowiedź to:

40-letni pacjent zgłosił się do leczenia endodontycznego zęba 42. Korona zęba była zniszczona w znacznym stopniu procesem próchnicowym. W trakcie badania lekarz stwierdził, że w zębie 42 znajdują się dwa kanały, a dostęp do nich jest utrudniony. Które z poniższych stwierdzeń dotyczących leczenia dwukanałowych siekaczy żuchwy jest prawdziwe w tym przypadku?
1) aby uzyskać lepszy dostęp do obu kanałów lekarz może w tym przypadku rozważyć możliwość odcięcia zniszczonej korony w odpowiedniej odległości od dziąsła;
2) aby uzyskać lepszy dostęp do obu kanałów lekarz powinien w tym przypadku bezwzględnie otworzyć ubytek od strony wargowej;
3) dwukanałowe siekacze dolne, są zębami trudnymi do leczenia ze względu na bardzo znaczne zwężenie ich światła w wymiarze wargowo-językowym, które w miejscu zakrzywienia korzenia ulega prawie całkowitemu zamknięciu;
4) stopień trudności leczenia endodontycznego dwukanałowych siekaczy dolnych powiększają występujące często na korzeniach bruzdy rozwojowe;
5) w przypadku istnienia dwóch połączonych kanałów lepiej rokuje konfiguracja typu II niż IV;
6) jeżeli kanały się łączą i mają wspólny otwór wierzchołkowy, to zazwyczaj szerszy jest kanał wargowy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Który z niżej podanych objawów świadczy z największym prawdopodobieństwem, że proces próchnicowy jest aktywny?
1) ubytek wypełniony płytką, zębina miękka;
2) brązowa barwa połączona z błyszczącą powierzchnią zmiany;
3) matowa, kredowa zmiana na powierzchni korony;
4) zmiana na powierzchni korzenia miękka, skórzasta i umiejscowiona wzdłuż połączenia cementowo-szkliwnego blisko brzegu dziąsła;
5) bladobrązowa lub prawie czarna zmiana na powierzchni korzenia przykryta płytką;
6) czarno-brązowa, twarda i błyszcząca zmiana na powierzchni korzenia, zlokalizowana w pewnej odległości od brzegu dziąsła;
7) przebarwienie wokół wypełnienia amalgamatowego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Rozległe wypełnienie kompozytowe na powierzchni żującej wymaga minimalnej grubości materiału kompozytowego w miejscach, gdzie występuje duży nacisk podczas żucia wynoszącej:

Rozwój choroby próchnicowej u pacjentów, których poddano radioterapii w obrębie głowy i szyi z powodu nowotworu złośliwego, charakteryzuje się następującymi cechami:
1) jest to szybko postępująca próchnica;
2) jest to rozległa próchnica;
3) obszary zębów poniżej kontaktów interproksymalnych ulegają próchnicy w pierwszej kolejności;
4) obszary zębów poniżej kontaktów interproksymalnych ulegają próchnicy w ostatniej kolejności;
5) szybki rozwój i progresja próchnicy popromiennej nie dotyczy powierzchni językowych i brzegów siecznych zębów;
6) próchnica popromienna rozwija się szybko na powierzchniach językowych i brzegach siecznych zębów.
Prawidłowa odpowiedź to:

Kanałami bocznymi nie są:

Pacjent podaje występowanie okresowych dolegliwości bólowych podczas nagryzania i bolesności uciskowej wyrostka zębodołowego od strony przedsionkowej w rzucie wierzchołków korzeni policzkowych zęba 26. Z wywiadu wynika, że ząb był leczony endodontyczne około pół roku temu. Na zdjęciu rtg widoczne jest prawidłowe wypełnienie trzech kanałów oraz nierównomierne poszerzenie przestrzeni ozębnowej w okolicy wierzchołka korzenia policzkowego bliższego. Prawidłowym postępowaniem w tym przypadku będzie:

Które zdanie dotyczące podchlorynu sodu jest prawdziwe?
1) podchloryn sodu rozpuszcza tkankę organiczną nie uszkadzając twardych tkanek zęba;
2) działa silnie bakteriobójczo;
3) w niższych stężeniach nie jest toksyczny dla tkanek okołowierzchołkowych;
4) bardzo skutecznie usuwa warstwę mazistą;
5) roztwór 5,25% podchlorynu sodu jest polecany do płukania kanałów z resorpcją wewnętrzną zębiny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które zdanie dotyczące rozpoznania i oceny zmian zapalnych w tkankach okw jest prawdziwe?
1) do wykrywania zmian w tkankach okw najlepiej wykonać zdjęcie
w projekcji skośnej;
2) dokładne prześledzenie przebiegu ozębnej na zdjęciu rtg pozwala na stwierdzenie ewentualnych procesów zapalnych w tkankach okw;
3) w zębach z żywą miazgą nigdy nie obserwuje się zmian zapalnych zębopochodnych w tkankach okw;
4) w zębie wgłobionym pomimo obecności żywej miazgi mogą występować zmiany okw;
5) zaawansowane zmiany w kości pochodzące z przyzębia mogą być mylone ze zmianami okw.
Prawidłowa odpowiedź to:

Funkcję trawienną w ślinie pełnią:
1) lizozym;  2) rybonukleaza;  3) amylazy;  4) lipaza;  5) laktoferryna.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które zdanie jest fałszywe?

Które zdanie dotyczące kształtu retencyjnego jest prawdziwe?
1) kształt retencyjny polega na takim ukształtowaniu ubytku, aby wypełnienie i otaczające je tkanki zęba nie zostały zniszczone przez siły żucia;
2) większa powierzchnia dna ubytku w stosunku do zewnętrznej powierzchni ograniczonej linią zarysu gwarantuje dobry kształt retencyjny;
3) prawidłowy kształt retencyjny to taki, w którym wysokość ściany ubytku jest proporcjonalna do jej grubości;
4) najlepsze utrzymanie wypełnienia stwarza lekko zbieżny układ ścian bocznych w kierunku wlotu ubytku;
5) w celu poprawienia kształtu retencyjnego wykonuje się zagłębienia retencyjne w zębinie ścian bocznych w pewnej odległości od dna ubytku.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zgłębnik Briaulta służy do:

Które zdanie dotyczące ksylitolu jest prawdziwe?
1) jest to produkt tylko sztucznie syntetyzowany;
2) należy do grupy alkoholi wielowodorowych;
3) nie ulega fermentacji;
4) jego kaloryczność jest o 80% mniejsza od cukru;
5) jest metabolizowany w różnych narządach bez udziału insuliny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które zdania dotyczące płytki nazębnej są prawdziwe?
1) płytka nazębna określana jest mianem biofilmu;
2) stanowi miękki złóg składający się z bakterii i bezpostaciowej substancji organicznej;
3) skład bakteryjny płytki nazębnej jest niezmienny;
4) matrycę dojrzałej płytki tworzą glikoproteiny śliny i polisacharydy będące wynikiem metabolizmu bakteryjnego;
5) płytkę bakteryjną można usunąć płucząc jamę ustną 0,2% roztworem wodnym chlorheksydyny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które zdania dotyczące składu i funkcji śliny są prawdziwe?
1) ślina mieszana, całkowita jest mieszaniną wydzielin 6 dużych i kilkuset małych gruczołów ślinowych;
2) małe gruczoły ślinowe rozmieszczone są na błonie śluzowej jamy ustnej głównie na dziąsłach i przedniej części podniebienia twardego;
3) czystą wydzielinę surowiczą wydzielają tylko małe gruczoły znajdujące się na podniebieniu miękkim;
4) gruczoł ślinowy przyusznicy wytwarza wodnistą wydzielinę bogatą w enzymy;
5) gruczoł ślinowy podjęzykowy składa się z kilku mniejszych gruczołów produkujących wydzielinę mieszaną z przewagą śluzowej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Tworzenie ubytków erozyjnych spowodowane jest:
1) kwasami bakteryjnymi;
2) kwasami pochodzenia niebakteryjnego;
3) nienasyceniem wodnej fazy płytki nazębnej w odniesieniu do hydroksyapatytu i fluoroapatytu;
4) nienasyceniem wodnej fazy płytki nazębnej w stosunku do hydroksyapatytu, a nasyceniem w odniesieniu do fluoroapatytu;
5) utratą trawionych kwasem warstw powierzchni szkliwa.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wybierz zdania prawidłowo opisujące zębinę trzeciorzędową:
1) powstaje w wyniku reakcji obronnej kompleksu miazgowo-zębinowego;
2) zawiera dużo kanalików zębinowych ułożonych w sposób jak najbardziej regularny;
3) czasem wyglądem przypomina tkankę kostną;
4) tworzy się na całej przestrzeni zęba między miazgą, a zębiną;
5) tworzy się w odpowiedzi na patologiczne bodźce zewnętrzne.
Prawidłowa odpowiedź to:

W procesie amelogenezy fluorki pełnią następujące funkcje:
1) są katalizatorem reakcji powstawania mineralnej fazy szkliwa, która stanowi hydroksyapatyt;
2) sprzyjają powstawaniu mniejszych kryształów apatytów z większą zawartością węglanów;
3) sprzyjają prawidłowemu powstawaniu sieci krystalicznej szkliwa;
4) całkowicie lub częściowo zastępują jony hydroksylowe powodując powstanie fluoroapatytu;
5) uczestniczą w procesie odkładania substancji organicznych w nowo tworzonym szkliwie.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do badania stanu tkanek okołowierzchołkowych można wykorzystać następujące testy:
1) nawiercania zębiny;       4) opukiwania;
2) palpacyjny;         5) Smrekera.
3) elektryczny;
Prawidłowa odpowiedź to:

Korzystnymi konsekwencjami leczenia zapaleń miazgi przy zastosowaniu metody ekstyrpacji w znieczuleniu w porównaniu z metodą mortalną są:
1) brak chemicznego uszkodzenia ozębnej w okolicy otworu wierzchołkowego;
2) pozostawienie żywej tkanki miazgowo-ozębnowej w przewężeniu kanału, co może prowadzić do wytworzenia się tkanek cemento- i zebinopodobnych;
3) powstanie linii demarkacyjnej w wyniku nacieku leukocytarnego w okolicy otworu wierzchołkowego;
4) pozostawienie w delcie korzeniowej żywej miazgi, co jest najlepszym biologicznym rozwiązaniem, lepszym od najbardziej szczelnego wypełnienia kanału;
5) skuteczność metody ekstyrpacji w znieczuleniu sięgająca 50-60%.
Prawidłowa odpowiedź to:

Prawidłowy dostęp do jamy zęba uzyskuje się poprzez:

Na podstawie przeprowadzonych badań kliniczno-radiologicznych postawiono rozpoznanie: przewlekłe, włókniste zapalenie ozębnej (tkanek okołowierzchołkowych). Które objawy wskazują na takie rozpoznanie?
1) zniekształcenie szpary ozębnowej;
2) brak objawów subiektywnych w badaniu podmiotowym;
3) niewielkiego stopnia ból samoistny;
4) rozrzedzenie kostne w okolicy wierzchołka korzenia;
5) węzły chłonne mogą być nieznacznie powiększone, niebolesne, przesuwalne.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do przyczyn, które mogą wpłynąć na nieprawidłowe wypełnienie kanału korzeniowego należą:
1) brak obliczenia długości roboczej lub niewłaściwe jej obliczenie;
2) usunięcie wiórków zębinowych;
3) zbyt mała ilość środków płuczących;
4) wytworzenie stopni w kanale;
5) usunięcie warstwy mazistej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Najczęstszą przyczyną resorpcji zapalnej wierzchołkowej jest:
1) przewlekłe zapalenie tkanek okołowierzchołkowych;
2) leczenie ortodontyczne;
3) zapalenie miazgi;
4) uraz, np. wtłoczenie zęba do zębodołu;
5) próchnica powikłana.
Prawidłowa odpowiedź to:

Nieorganiczne fosforany śliny pełnią następujące funkcje:
1) biorą udział w procesach demineralizacji szkliwa;
2) biorą udział w procesach remineralizacji szkliwa;
3) są najważniejszym buforem śliny;
4) uczestniczą w hamowaniu tworzenia kamienia nazębnego;
5) wykazują działanie antybakteryjne.
Prawidłowa odpowiedź to:

Podczas pierwotnego leczenia zakażonych kanałów zaleca się z wyboru pastę na bazie wodorotlenku wapnia zarobionego z izotonicznym roztworem chlorku sodu lub wodą destylowaną. Działa ona najdłużej bakteriobójczo ze wszystkich preparatów. Podczas powtórnego leczenia endodontycznego w kanale zakażonym najczęściej bytuje Enterococcus faecalis. Który ze wskazanych preparatów może okazać się najskuteczniejszy w niszczeniu w/w bakterii?

Wodorotlenek wapnia jest najlepszym preparatem w leczeniu biologicznym miazgi oraz w leczeniu kanałowym. W kontakcie z żywą miazgą powoduje powstanie trzech warstw martwicy. Wybierz właściwą kolejność ich powstawania od powierzchni miazgi:

Pacjent zgłosił się do gabinetu stomatologicznego z powodu występowania okresowej nadwrażliwości zęba 22 na bodźce termiczne. Na podstawie przeprowadzonego wywiadu i wstępnego badania klinicznego podejrzewa się pęknięcie szkliwa na powierzchni wargowej wrażliwego zęba. Co należy zrobić w celu potwierdzenia rozpoznania?

Przypadkowo wykonane zdjęcie rtg zęba 11 wykazało w świetle kanału, w połowie jego długości, regularne, symetryczne poszerzenie. Widoczny ubytek ma kształt owalny i związany jest ze światłem kanału. Które ze wskazanych metod będą najwłaściwsze do ostatecznego wypełnienia tego kanału?
1) metoda pionowej kondensacji ciepłej gutaperki;
2) metoda kondensacji bocznej zimnych ćwieków gutaperkowych;
3) metoda kondensacji ćwieków gutaperkowych uplastycznionych termicznie w kanale;
4) metoda wstrzykiwania płynnej gutaperki - system Obtura;
5) metoda wstrzykiwania płynnej gutaperki - system Ultra fil.
Prawidłowa odpowiedź to:

U 8-letniej dziewczynki na skutek urazu mechanicznego ząb 11 poddano leczeniu endodontycznemu. W wyniku apeksyfikacji doszło do całkowitego zamknięcia wierzchołka korzenia zęba 11 zmineralizowaną tkanką. Którą z metod wypełniania kanałów wybierzesz ze względu na bezpieczeństwo otaczających tkanek, szczelność wypełnienia i szybkie przeprowadzenie zabiegu?

Wierzchołek korzenia zęba stałego 11 łącznie z otworem fizjologicznym został zniszczony przez patologiczną resorpcję zewnętrzną, której przyczyną było przewlekle ognisko zapalne w tkankach okołowierzchołkowych, powstałe jako powikłanie martwicy miazgi pochodzenia próchnicowego. Która z metod wypełniania kanałów będzie najbardziej wskazana w tym przypadku klinicznym?

Zmodyfikowana metoda pojedynczego ćwieka polega na zastosowaniu ćwieka centralnego, indywidualnie dopasowanego tylko do rozmiarów okołowierzchołkowej części lub do całej długości roboczej kanału zęba leczonego endodontycznie. W jakich przypadkach klinicznych, charakteryzujących się zaburzeniami morfologicznymi kanału w jego części przywierzchołkowej, polecana jest najczęściej powyższa metoda?
1) wierzchołek korzenia został prawidłowo uformowany łącznie z wytworzeniem się otworu fizjologicznego a kanał znajduje się w stadium ścian zbieżnych;
2) kanał osiągnął prawidłową długość, ale nie posiada naturalnego przewężenia, a światło otworu wierzchołkowego jest bardzo szerokie;
3) wierzchołek korzenia nie jest uformowany mimo zastosowanego leczenia sprzyjającego apeksyfikacji. Korzeń nie osiągnął prawidłowej długości. Kanał jest bardzo szeroki na całym przebiegu lub ma największą średnicę w okolicy przywierzchołkowej, a jego ściany na tym odcinku są bardzo cienkie;
4) w wyniku apeksyfikacji doszło do całkowitego zamknięcia wierzchołka zmineralizowaną barierą, ale kanał pozostał bardzo szeroki;
5) wierzchołek korzenia łącznie z otworem fizjologicznym, został zniszczony przez patologiczną resorpcję zewnętrzną.
Prawidłowa odpowiedź to:

Lekarz zamierza wykonać wkład koronowo-korzeniowy w zębie leczonym wcześniej endodontycznie i wypełnionym dobrze skondensowaną gutaperką. Oprócz środków chemicznych rozpuszczających gutaperkę do jej usuwania zalecane jest przede wszystkim stosowanie metod mechanicznych. Którą ze wskazanych metod najlepiej usunąć gutaperkę w opisanej sytuacji?

Jest to metoda polecana obecnie jako rutynowa technika wypełniania kanałów w zębach stałych dojrzałych. Pozwala uzyskać bardzo szczelne wypełnienie kanału, zwłaszcza w jego części przywierzchołkowej. Jest to jednak metoda bardzo pracochłonna i nie można jej zastosować w oryginalnej wersji w każdym przypadku, między innymi w kanałach znacznie zakrzywionych oraz o bardzo cienkich ścianach i szerokich otworach wierzchołkowych. Do jakiej metody odnosi się powyższa charakterystyka?

Alternatywą dla preparatów służących do odkażania kanałów korzeniowych jest nadtlenek mocznika. Preparaty zawierające mocznik są lepiej tolerowane przez tkanki okołowierzchołkowe niż podchloryn sodu, dlatego mają opinię dobrych środków oczyszczających kanały, zarówno w leczeniu zębów dojrzałych, jak i niedojrzałych. Które z wymienionych właściwości są prawdziwe dla nadtlenku mocznika?
1) rozpuszcza częściowo substancję nieorganiczną w kanale zęba i przyczynia się do poszerzenia kanału;
2) działa litycznie na substancje organiczną;
3) działa silniej bakteriobójczo niż woda utleniona;
4) stosowany bywa w 15% roztworach wodnych do płukania kanału;
5) ma właściwości pieniące i wybielające.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zewnętrzna resorpcja przyszyjkowa jest poważnym powikłaniem, które może wystąpić podczas wewnątrzkoronowego wybielania zębów. Zdaniem niektórych badaczy prawdopodobieństwo wystąpienia resorpcji ulega zdecydowanemu ograniczeniu przy zastosowaniu tzw. biomechanicznego uszczelnienia szyjkowego. Zabieg ten polega na założeniu w bezpośrednim kontakcie z materiałem wypełniającym kanał korzeniowy następującego materiału:

U dorosłego mężczyzny, który zgłosił się do gabinetu stomatologicznego po urazie w obrębie twarzy, rozpoznano zwichnięcie zęba 11 bez przemieszczenia. Pourazowe uszkodzenia zębów muszą być objęte długoterminowymi badaniami kontrolnymi, zarówno klinicznymi jak i radiologicznymi. Po jakim czasie od pierwszej wizyty powinno się zlecić kolejne kontrolne badanie radiologiczne?

Które ze zdań dotyczących tzw. kompozytów płynnych jest nieprawidłowe?

Preparaty na bazie wodorotlenku wapnia ze względu na swoje zalety powinny być powszechnie stosowane w leczeniu kanałów zakażonych. Które z wymienionych procedur są właściwe przy umieszczaniu tych preparatów w kanale zęba leczonego endodontycznie?
1) pastę umieszcza się w kanale za pomocą igły Lentulo lub poszerzacza Kerra;
2) po umieszczeniu pasty w kanale należy dodatkowo skondensować ją w ujściu kanałowym sterylnym wacikiem lub sączkiem papierowym;
3) wypełnienie kanału poza wierzchołek jest konieczne dla skuteczności działania preparatu;
4) kanał leczonego zęba musi być szczelnie wypełniony materiałem leczniczym;
5) można zamknąć ujście kanału materiałem tymczasowym typu Cavit/Coltosol na minimum 10 dni.
Prawidłowa odpowiedź to:

Lekarz zamierza opracować mechanicznie kanał w korzeniu przedsionkowym bliższym zęba 16 u pacjenta w wieku 33 lat. Ząb nie był wcześniej leczony kanałowo. Na zdjęciu rtg nie stwierdza się patologicznej resorpcji wierzchołka korzenia a korzeń przedsionkowy bliższy zęba 16 jest zakrzywiony w kształcie litery C w kierunku dystalnym. Która ze wskazanych technik wydaje się najbezpieczniejsza i najskuteczniejsza w tym przypadku?

W leczeniu zakażonych kanałów korzeniowych w powszechnym użyciu są preparaty, które powodują rozpuszczanie resztek organicznych w kanale, w miejscach niedostępnych dla narzędzi. Wskaż środki, których zastosowanie pozwala uzyskać czystość ścian kanału porównywalną do ultradźwiękowego opracowania jamy zęba:

Które z przedstawionych przypadków wymagają skrócenia ustalonej wcześniej długości roboczej kanału zęba wyznaczonej metodą radiologiczną wg Ingle’a?
1) na zdjęciu rtg zęba stwierdza się resorpcję kości w okolicy wierzchołkowej leczonego korzenia;
2) na zdjęciu rtg zęba stwierdza się resorpcję kości w okolicy brzegu wyrostka zębodołowego;
3) na zdjęciu rtg widoczny jest zakończony rozwój korzenia, ale brak fizjologicznego przewężenia;
4) na zdjęciu rtg zęba stwierdza się resorpcję kości i korzenia w okolicy wierzchołkowej;
5) podczas opracowania kanałów zakrzywionych.
Prawidłowa odpowiedź to:

W których z poniższych przypadków wskazane jest zastosowanie preparatów kortykosteroidowo-antybiotykowych?
1) przypadkowe obnażenie miazgi bez dolegliwości bólowych;
2) nieodwracalne zapalenie miazgi bez objawów klinicznych ze strony ozębnej;
3) ostre zapalenie tkanek okołowierzchołkowych;
4) przewlekłe zapalenie tkanek okołowierzchołkowych;
5) konieczność odroczenia zabiegu pulpektomii.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które ze zdań dotyczących zębów nadliczbowych nie są prawdziwe?
1) dotyczą tylko uzębienia stałego;
2) są wynikiem nadczynności listewki zębowej w okresie życia płodowego;
3) częściej występują w szczęce;
4) ząb pośrodkowy (mesiodens) nie wymaga leczenia chirurgicznego;
5) ząb pośrodkowy (mesiodens) jest dziedziczony jako cecha autosomalna dominująca.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które ze zdań dotyczących próchnicy cementu korzeniowego są nieprawdziwe?
1) etiologia próchnicy cementu korzeniowego jest odmienna od etiologii próchnicy szkliwa;
2) w próchnicy cementu korzeniowego wyróżniamy stadium aktywne lub nieaktywne(zatrzymane);
3) stopień wydzielania śliny i jej pojemność buforowa mają niewielki wpływ na powstanie próchnicy cementu korzeniowego;
4) największy wpływ na powstanie próchnicy cementu korzeniowego ma zaleganie płytki nazębnej przy istniejącej recesji dziąseł;
5) leczenie polega zawsze na opracowaniu ubytku tkanek i wypełnieniu cementem szkłojonomerowym.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które ze zdań dotyczących zapalnej resorpcji przyszyjkowej są nieprawdziwe?
1) główną przyczyną resorpcji przyszyjkowej jest wybielanie zębów bezmiazgowych;
2) zęby z resorpcją przyszyjkową zawsze pozostają żywe i nie wymagają leczenia endodontycznego;
3) zęby z resorpcją przyszyjkową są zawsze wskazaniem do ekstrakcji;
4) resorpcja przyszyjkowa w początkowym stadium rozwoju przebiega bezboleśnie;
5) do wykrycia resorpcji przyszyjkowej konieczne są zdjęcia skrzydłowo-zgryzowe.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z wymienionych zabiegów mogą być wykonane za pomocą abrazji powietrznej?

Które ze zdań dotyczących opracowania wypełnień z materiałów złożonych nie są prawdziwe?
1) materiały złożone światłoutwardzalne można opracowywać tuż po spolimeryzowaniu;
2) podczas opracowywania w/w materiałów należy stosować kamienie węglowe;
3) przed polerowaniem materiałów złożonych należy wykonać „rebonding”;
4) nadanie kształtu anatomicznego należy wykonać przed dopasowaniem do zgryzu;
5) wypełnienia z materiałów złożonych należy polerować bardzo delikatnie, ponieważ przegrzanie powoduje powstanie białawego brzegu wypełnienia.
Prawidłowa odpowiedź to:

U osób z grupy tzw. ryzyka nie można: