Egzamin PES / Reumatologia / wiosna 2010

Spośród jednostek chorobowych wymienionych poniżej z mutacjami genu/ów kodujących kolagen związane są wszystkie wymienione, z wyjątkiem:

Współwystępowanie których spośród poniższych czynników znacząco zwiększa ryzyko wystąpienia reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS):
1) wspólny epitop HLA DRB1;   4) palenie tytoniu;
2) przeciwciała aCCP;     5) przyjmowanie środków
3) czynnik reumatoidalny;      antykoncepcyjnych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Geody - zmiany radiologiczne odpowiadające II okresowi reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS) wg Steinbrockera są śródkostnymi torbielkami z zachowaną warstwą korową kości. Najczulszą metodą obrazowania tego rodzaju zmian jest:

14-letni chłopiec od kilku miesięcy cierpi na bóle mięśni ramion, okolicy barków, szyi oraz ud, ma coraz większy problem z czesaniem się i wchodzeniem po schodach. Kilka tygodni temu pojawiło się zasinienie skóry powiek i różowo-sinawe grudki nad stawami śródręczno-paliczkowymi obu rąk. Ostatnio chory zauważył powstawanie podskórnych, twardych guzków o nieregularnym kształcie, zlokalizowanych w okolicy wyrostków łokciowych i na pośladkach. Zgłosił się do lekarza, ponieważ w miejscu jednego z nich pojawiło się owrzodzenie, z którego wydobywa się kredowo biała treść. Jak nazywa się zjawisko towarzyszące przedstawionej układowej chorobie tkanki łącznej i jakie powinno być postępowanie?

Jest inhibitorem syntezy pirymidyny i działa bezpośrednio na aktywowane limfocyty T. Cechuje się bardzo długim okresem półtrwania, a jego eliminacja z ustroju trwa około 2 lat. Ma działanie teratogenne. W leczeniu RZS może być stosowany w monoterapii, opóźniając rozwój zmian destrukcyjnych w stawach. Do którego z wymienionych poniżej leków odnosi się przedstawiona charakterystyka?

Przyporządkuj właściwą jednostkę chorobową charakterystycznym dla niej zmianom w obrazie radiologicznym:
1) znaczna osteoporoza, ścieńczenie i zniekształcenie kości długich;
2) w trzonach kręgowych wygląd „kanapki”, pogrubiałe i sklerotyczne kości długie i kości podstawy czaszki;
3) cienie plamiste lub pasmowate w tkance kostnej gąbczastej.
a) osteopoikilia;
b) osteopetroza;
c) wrodzona łamliwość kości (osteogenesis imperfecta).
Prawidłowa odpowiedź to:

Który/e z podanych poniżej objawów - wg badań klinicznych - może/mogą poprzedzać wystąpienie pełnoobjawowego reumatoidalnego zapalenia stawów nawet o lata?
1) objaw Raynauda;
2) obecność czynnika reumatoidalnego (RF) w klasie IgA w surowicy krwi;
3) obecność przeciwciał aCCP w surowicy krwi;
4) zespół cieśni kanału nadgarstka.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do cech zespołu antyfosfolipidowego (APS) należą wszystkie poniższe, z wyjątkiem:

Spośród podanych poniżej stwierdzeń odnoszących się do chorób stawów wywoływanych przez kryształy prawdziwe są wszystkie,
z wyjątkiem:

55-letni mężczyzna od kilku lat choruje na dnę moczanową. Napady zdarzają się kilka razy do roku, najczęściej po uroczystościach rodzinnych, podczas których pacjent nigdy nie odmawia sobie alkoholu (głównie piwo), a także podczas urlopu - z tego samego powodu. Zalecenia lekarskie odnoszące się do unikania rzeczonego czynnika sprawczego mężczyzna ripostuje stwierdzeniem, iż nie rozumie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy spożyciem alkoholu i napadem choroby, a gdyby znał logiczne wyjaśnienie tego zjawiska, łatwiej byłoby mu wystrzegać się picia. Jakiego argumentu powinien użyć lekarz, aby nie mijać się z prawdą?

35-letni mężczyzna zgłosił się do lekarza z powodu dolegliwości bólowych i obrzęku w stawie kolanowym, z okresowym „blokowaniem” ruchu. W wywiadzie ponadto: od kilku lat bóle w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa z kilkoma epizodami rwy kulszowej. Przedmiotowo: wyrównanie lordozy lędźwiowej, ograniczenie ruchomości kręgosłupa i rozszerzalności oddechowej klatki piersiowej, bolesność z ograniczeniem ruchomości, niewielkim wysiękiem i trzeszczeniami w stawie kolanowym. Uwagę lekarza zwróciły poza tym: ciemne trójkątne przebarwienia na twardówkach, sinawe przebarwienie w okolicach pach i pachwin. Wykonał punkcję stawu kolanowego, usuwając płyn, który poddał badaniu, stwierdzając barwę żółtą, charakter niezapalny, drobne fragmenty czarno zabarwionej chrząstki. W RTG kręgosłupa: szerokie syndesmofity, zwapnienia krążków międzykręgowych. Uwzględniając podane informacje u przedstawionego chorego należy podejrzewać:

56-letnia chora od 4 miesięcy odczuwa „piasek” pod powiekami, uskarża się na utratę smaku i chrypkę oraz konieczność popijania suchych pokarmów. Ostatnio pojawił się ból w stawach kolanowych i nadgarstkowych, suchy kaszel, dyspepsja. W wywiadzie częste stany zapalne dróg rodnych. W zespole chorobowym, którego obraz kliniczny przedstawiono, w przypadku zajęcia nerek, najczęst-szą manifestacją jest/są:

Które z wymienionych objawów klinicznych wchodzą w skład kryteriów klasyfikacyjnych ACR 1987 reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS)?
1) sztywność poranna utrzymująca powyżej 3 godz. (do wystąpienia wyraźnej poprawy);
2) zapalenie trzech lub więcej obszarów stawowych;
3) występowanie przeciwciał przeciwjądrowych (ANA);
4) zapalenie stawów ręki;
5) symetryczne zapalenie stawów.
Prawidłowa odpowiedź to:

W jakich chorobach występuje czynnik reumatoidalny klasy IgM (RF-IgM)?
1) sarkoidoza;           4) grypa;
2) układowe zapalenie naczyń;       5) łuszczycowe zapalenie
3) podostre bakteryjne zapalenie wsierdzia;    stawów.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z wymienionych zmian w narządach wewnętrznych są charakterystyczne i mogą wystąpić u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS)?
1) zapalenie osierdzia;
2) autoimmunologiczne zapalenie wątroby;
3) zmiany owłosionej skóry głowy o typie łysienia plackowatego;
4) śródmiąższowa choroba płuc;
5) reaktywna, układowa amyloidoza.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z leków modyfikujących przebieg choroby (LMPCh) wykazują największą skuteczność u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), tzn.: wykazują najszybszy efekt terapeutyczny z jednoczesnym hamowaniem nadżerek stawowych?
1) metotreksat;       4) cyklosporyna;
2) leflunomid (Arava);       5) sole złota.
3) infklisymab (Remicade);
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z wymienionych autoprzeciwciał są charakterystyczne i pomocne w ustaleniu rozpoznania tocznia rumieniowatego układu (TRU)?
1) przeciwciała przeciwjądrowe (ANA);
2) przeciwciała do cyklicznego cytrulinowego peptydu (anty-CCP);
3) przeciwciała do natywnego DNA (nDNA);
4) przeciwciała Sm;
5) przeciwciała przeciw cytoplazmie granulocytów (ANCA).
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z wymienionych objawów wchodzą w skład kryteriów klasyfikacyjnych tocznia rumieniowatego układowego (TRU) wg ARA?
1) zapalenie błony naczyniowej oka;   4) nadwrażliwość na światło
2) rumień twarzy w kształcie motyla;    słoneczne;
3) leukocytoza > 10⁹/L;     5) owrzodzenie jamy ustnej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z wymienionych czynnkików wpływają na podwyższenie poziomu kwasu moczowego we krwi (hiperurykemię)?
1) dieta z dużą zawartością puryn, lipidów i alkoholu;
2) nawracające stany infekcyjne;
3) przewlekłe zapalenie dróg żółciowych;
4) leki (diuretyki, tuberkulostatyki);
5) upośledzona czynność nerek.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z wymienionych objawów są charakterystyczne dla zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa (ZZSK)?
1) ból kręgosłupa nasilający się przy spoczynku, promieniujący do pośladków;
2) zapalenie przyczepów ścięgnistych;
3) zapalenie tęczówki oka;
4) nawracające stany biegunkowe;
5) zespół pęcherza nadreaktywnego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z wymienionych objawów reumatycznych mogą towarzyszyć chorobie Cohna?
1) zapalenie przyczepów ścięgnistych;
2) obecność czynnika reumatoidalnego klasy IgG (RF-IgG);
3) zapalenie stawów krzyżowo-biodrowych;
4) zapalenie stawów kończyn dolnych;
5) obecność nadżerek na powierzchni stawowej stawów rąk w badaniu Rtg.
Prawidłowa odpowiedź to:

W ocenie zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa w codziennej praktyce lekarskiej nie ma znaczenia:

U 55-letniej sprzątaczki ze znaczną nadwagą, występują od ok. tygodnia bóle w odcinku lędźwiowym kręgosłupa utrudniające pracę, nasilające się po wysiłku, długim staniu. Ból promieniuje do lewej kończyny dolnej. Nie ma zaburzeń w oddawaniu moczu i stolca. Objaw Lasegue’a dodatni. Podobne dolegliwości występowały okresowo od ok. 3 lat. Na dostarczonym przez chorą zdjęciu, wykonanym przed rokiem, zwężenie przestrzeni międzykręgowej L5-S1, pojedyncze osteofity. Jakie postępowanie uznasz za prawidłowe?

Do oceny skuteczności leczenia reumatoidalnego zapalenia stawów
w codziennej praktyce lekarskiej posługujemy się:
1) ACR 20;       4) stężenie CRP w surowicy;
2) DAS 28;       5) miano przeciwciał anty-CCP w surowicy.
3) ACR 50;
Prawidłowa odpowiedź to:

Celem leczenia chorego na reumatoidalne zapalenie stawów jest:
1) poprawa jakości życia chorego;
2) remisja lub niska aktywność choroby;
3) zahamowanie postępu zmian strukturalnych w kościach;
4) zapobieganie przedwczesnej śmierci;
5) utrzymanie zdolności do pracy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do ustalenia rozpoznania reumatoidalnego zapalenia stawów bez zmian radiologicznych konieczna jest ocena:
1) liczby i rodzaju zajętych stawów;
2) wartości laboratoryjnych wskaźników stanu zapalnego OB i/lub CRP;
3) obecności czynnika reumatoidalnego klasy IgG;
4) obecności przeciwciał przeciwcytrulinowych - anty-CCP;
5) obecności i miana czynnika reumatoidalnego klasy IgM lub przeciwciał przeciwcytrulinowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do działań niepożądanych cyklosporyny zalicza się:
1) wzrost ciśnienia tętniczego;    4) przerost prostaty;
2) przerost dziąseł;         5) kardiomiopatię przerostową.
3) wzrost wartości klirensu kreatyniny;
Prawidłowa odpowiedź to:

Które stwierdzenia dotyczące etanerceptu są prawdziwe?
1) jest białkiem chimerycznym;
2) w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów jest stosowany w dawce 25 mg podskórnie 1x/tydzień;
3) jest stosowany w leczeniu ciężkich postaci reumatoidalnego zapalenia stawów, zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa, łuszczycowego zapalenia stawów nie odpowiadających na tradycyjne leczenie;
4) jest stosowany w leczeniu młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów o ciężkim przebiegu u dzieci poniżej 6 miesiąca życia;
5) jest stosowany w leczeniu ciężkiej postaci choroby Crohna.
Prawidłowa odpowiedź to:

Jaka wartość DAS 28 jest wskaźnikiem utrzymującej się wysokiej aktywności reumatoidalnego zapalenia stawów mimo leczenia wysokimi dawkami metotreksatu i wymaga rozważenia wskazań do terapii biologicznej?

Do obliczenia wskaźnika aktywności ZZSK - BASDAI (Bath Disease Activity Index) potrzebne jest określenie:
1) nasilenia zmęczenia;
2) nasilenia bólu, szyi, pleców, bioder;
3) dyskomfortu związanego z tkliwością na dotyk lub ucisk jakiegokolwiek regionu ciała;
4) nasilenia i czasu trwania sztywności porannej;
5) wartości OB.
Prawidłowa odpowiedź to:

Jako kryteria klasyfikacyjne łuszczycowego zapalenia stawów uznaje się:

W leczeniu łuszczycy skóry nie stosuje się:

U 44-letniego chorego na zzsk o agresywnym, ciężkim przebiegu mimo leczenia uznanymi metodami (kolejno 3 niesteroidowe leki przeciwzapalne przez 6 miesięcy, sulfasalazyna 3g/dobę przez 4 miesiące), CRP 35mg/dl, wartość BADAI 5,6 włączono do leczenia etanercept 50 mg sc 1x/tydzień. Po 12 tygodniach uzyskano spadek stężenia CRP do 25mg/dl, wartość BASDAI =4. Jakie działanie należy podjąć?

W leczeniu modyfikującym reumatoidalnego zapalenia stawów stosuje się Leflunomid w następujący sposób:

52-letni leśnik został przyjęty do szpitala z powodu bólów i obrzęków stawów nadgarstkowych, śródręczno-palcowych, międzypaliczkowych bliższych oraz śródstopno-palcowych występujących od 6 tygodni. W badaniach dodatkowych stwierdzono OB 60 mm/h, obecność przeciwciał przeciw Borrelia w klasie IgG (2xpowyżej normy), wysokie miano przeciwciał przeciwcytrulinowych oraz obecność czynnika reumatoidalnego klasy IgM. W obrazie radiologicznym pojedyncza nadżerka w wyrostku rylcowatym. Przed 4 laty stwierdzono u niego obecność w surowicy przeciwciał w klasie IgM przeciw Borrelia burgdorferi - był z tego powodu leczony
2x doxycykliną w dawce 2x100 mg przez 30 dni. Jakie postępowanie uznasz za prawidłowe?

Po upływie ilu miesięcy od wystąpienia objawów choroby można określić typ początku MIZS (młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów)?

Określ rolę biologiczną Interleukiny-6:
1) ma działanie zarówno prozapalne jak i przeciwzapalne;
2) nie ma udziału w patogenezie osteoporozy;
3) jest odpowiedzialna za przejawy odpowiedzi ostrej fazy, gorączkę oraz wyniszczenie w trakcie procesów zapalnych;
4) nie jest czynnikiem wzrostu dla nowotworów;
5) pobudza syntezę naczyniowego czynnika wzrostu śródbłonka (vascular endothelial growth factor - VEGF), odpowiedzialnego za neoangiogenezę i powstawanie łuszczki.
Prawidłowa odpowiedź to:

MIZS - najczęstsza artropatia wieku dziecięcego występuje pod różnymi postaciami klinicznymi. Uszereguj je według częstości występowania (od najczęstszej do najrzadziej występującej):
1) postać wielostawowa;  2) postać nielicznostawowa;  3) postać systemowa.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wymienione poniżej objawy:
- przelotne zapalenie stawów kolanowych lub skokowych,
- zamiany skórne charakterze polimorficznej, wyczuwalnej plamicy, zlokalizowanej głównie na pośladkach i kończynach dolnych,
- zajęcie nerek,
- bóle brzucha i krwawienie z przewodu pokarmowego,
- złogi IgA w bioptacie skóry,
stanowią podstawę rozpoznania:

Na podstawie poniższych objawów:
1) nawracające owrzodzenia jamy ustnej;       4) rumień guzowaty;
2) nawracające owrzodzenia narządów płciowych;    5) dodatni test patergii.
3) zapalenie błony naczyniowej oka;
Można rozpoznać:

Owrzodzenia jamy ustnej typowo występują w przebiegu:
1) tocznia rumieniowatego układowego;
2) choroby Behceta;
3) choroby Kawasaki;
4) mieszanej choroby tkanki łącznej;
5) choroby Leśniowskiego-Crohna.
Prawidłowa odpowiedź to:

Rozpoznanie gorączki reumatycznej można postawić na podstawie kryteriów Jonesa. Podaj, które z nich należą do tzw. kryteriów większych:
1) laboratoryjne wykładniki ostrej fazy;   4) gorączka;
2) rumień brzeżny;         5) bóle stawów.
3) pląsawica;
Prawidłowa odpowiedź to:

Wybierz objawy które nie występują w pląsawicy w przebiegu gorączki reumatycznej:
1) nagłe, mimowolne ruch bezcelowe;
2) objawy zwykle obustronne;
3) nasilenie we śnie;
4) pełna koordynacja ruchów celowych;
5) zajęcie mięśni gałkoruchowych i zaburzenia czucia.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do grupy przeciwciał antyfosfolipidowych nie należą:

Jednym z objawów w zapaleniu olbrzymiokomórkowym tętnic są zaburzenia widzenia, a nawet ślepota. Spowodowane jest to:

Które z autoprzeciwciał najlepiej sygnalizują możliwość zajęcia nerek w przebiegu tocznia rumieniowatego układowego i korelują z aktywnością choroby?

Do kryteriów klasyfikacyjnych pierwotnego zespołu Sjögrena nie należy:

Do pulmonologa zgłosił się 24-letni mężczyzna z powodu zaostrzenia objawów astmy, na którą był leczony od kilku lat. Od roku miał rozpoznane polipy w zatokach. We krwi obwodowej stwierdzono u niego eozynofilię powyżej 30% oraz w badaniu klinicznym cechy polineuropatii. Najbardziej prawdopodobne rozpoznanie choroby to:

U 58-letniego chorego z nadciśnieniem tętniczym leczonym od kilku lat doszło do gwałtownego pogorszenia filtracji kłębuszkowej w trakcie zapalenia płuc przebiegającego z krwiopluciem. Od kilku miesięcy chory skarżył się na bóle i obrzęki stawów rąk i stawów kolanowych leczone niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi. W celu postawienia rozpoznania choroby nie ma potrzeby
u chorego wykonywać:

Do reumatologa zgłosiła się 30-letnia pacjentka planująca ciążę z rozpoznanym przez nefrologa na podstawie biopsji nerki mezangialnym kłębuszkowym zapaleniem nerek przebiegającym z nienerczycowym białkomoczem i umiarkowanym nadciśnieniem kontrolowanym inhibitorem konwertazy, u której stwierdzono nieprawidłowe miano przeciwciał przeciwjądrowych o typie świecenia homogennym. Filtracja kłębuszkowa jest w granicach normy. Jest leczona prednisonem i azatiopryną. U chorej stwierdzano wcześniej leukopenię i zapalenie wysiękowe opłucnej, oraz miewa owrzodzenia w jamie ustnej. Przygotowując chorą do ciąży należy:

Do oceny aktywności tocznia rumieniowatego układowego stosuje się następujące skale:

W leczeniu podtrzymującym remisję ziarniniaka Wegenera przebiegającego z zajęciem nerek stosuje się:

Za lek o podobnej skuteczności do cyklofosfamidu w leczeniu aktywnej postaci toczniowego zapalenia nerek uważa się:

U chorego z niesklasyfikowanym zapaleniem stawów badania genetyczne wykazały obecność genów kodujących cząsteczki HLA-DRB1 ze „wspólnym epitopem” oraz polimorficznej odmiany genu PTPN22 (allel 620W). Z dużym prawdopodobieństwem można oczekiwać, że u chorego:
1) rozwinie się postępujące, destrukcyjne reumatoidalne zapalenie stawów;
2) rozwinie się łagodna postać reumatoidalnego zapalenia stawów;
3) trzeba będzie zastosować terapię biologiczną;
4) wkrótce dojdzie do samoistnej remisji;
5) rozwinie się któraś z form spondyloartropatii.
Prawidłowa odpowiedź to:

Czynnik reumatoidalny to autoprzeciwciało:
1) rozpoznające cząsteczkę CD19, będącą markerem limfocytów B;
2) rozpoznające część zmienna (Fab) IgM;
3) rozpoznające część stałą (Fc) IgG;
4) występujące u większości chorych na reumatoidalne zapalenie stawów;
5) które ma znaczenie rokownicze u chorych na reumatoidalne zapalenie.
Prawidłowa odpowiedź to:

W toczniu rumieniowatym układowym uwarunkowania genetyczne przyczyniają się do:
1) nadczynności limfocytów T regulatorowych;
2) wtórnej nekrozy komórek;
3) upośledzonego wytwarzania przeciwciał;
4) nieskutecznego oczyszczania tkanek z kompleksów immunologicznych;
5) wytwarzania autoprzeciwciał rozpoznających autoantygeny uwalniane z umierających komórek.
Prawidłowa odpowiedź to:

Przeciwciała swoiste dla cytrulinowanych białek:
1) są wytwarzane w sposób zależny od cząsteczek HLA-DRB1 zawierających „wspólny epitop”;
2) rozpoznają własne białka, które ulegają modyfikacjom posttranslacyjnym, m.in. u osób palących papierosy;
3) rozpoznają wyłącznie białka ludzkie, lecz nie bakteryjne;
4) są wytwarzane w ektopowej tkance limfatycznej, jaka tworzy się w błonie maziowej chorych na reumatoidalne zapalenie stawów;
5) występują u chorych na dnę moczanową i świadczą o odpowiedzi autoreaktywnej na białka modyfikowane przez kwas moczowy.
Prawidłowa odpowiedź to:

U chorego z niesklasyfikowanym zapaleniem stawów badania genetyczne wykazały obecność w haplotypie antygenu HLA-B27*05. Z wywiadu wiadomo, że chory przebył niedawno infekcję układu moczowo-płciowego. Dalsze badania diagnostyczne powinny zmierzać do potwierdzenia rozpoznania:

Inflamasom to wieloskładnikowy kompleks białek:
1) przekazujący limfocytom sygnał aktywacyjny z receptorów dla antygenu;
2) aktywowany przez receptory NOD-podobne;
3) który powoduje wydzielanie przez komórkę aktywnych biologicznie cytokin z nadrodziny TNF;
4) którego efekty biologiczne są ograniczane przez lek biologiczny Anakinra;
5) którego nadczynność może przyczyniać się do rozwoju młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów o początku uogólnionym.
Prawidłowa odpowiedź to:

W patogenezie tocznia rumieniowatego układowego kluczową rolę przypisuje się dwóm spośród wymienionych poniżej cytokin. W badaniach klinicznych u osób cierpiących na tę chorobę oceniana jest skuteczność leków biologicznych hamujących działanie tych cytokin. Zaznacz właściwą parę cytokin:

Do charakterystycznych cech fibromialgii należy:
1) przewlekły uogólniony ból mięśniowo-stawowy;
2) bolesność w typowych punktach uciskowych - przynajmniej 6 z 18;
3) zaburzenia snu;
4) triskaidekafobia;
5) zaburzenia wegetatywne i czynnościowe o różnym nasileniu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do leków najczęściej indukujących toczeń polekowy należy:
1) izoniazyd;  2) penicylamina;  3) infliksymab;  4) prokainamid;  5) pelethrocin.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do kryteriów Healey’a dla polimialgii reumatycznej nie należą następujące kryteria:
1) wiek > 50 lat;
2) OB40;
3) szybka poprawa po zastosowaniu niesteroidowych leków przeciwzapalnych;
4) sztywność poranna >1 h;
5) leukocytoza.
Prawidłowa odpowiedź to:

Przeciwciała anty-CCP (anti-cyclic citrulinated peptide):
1) wykazują wyższą swoistość dla rzs i nieco niższą czułość niż czynnik reumatoidalny IgM (RF-IgM);
2) we wczesnym rzs (do 3 miesięcy trwania choroby) mają większą swoistość niż RF-IgM;
3) kombinacja obu testów RF-IgM (+) i anty-CCP (+) zwiększa czułość ale nie swoistość;
4) mogą być wskaźnikiem prognostycznym aktywnej, destrukcyjnej postaci rzs;
5) występują u większości chorych z nieobecnym RF-IgM.
Prawidłowa odpowiedź to:

Stosowanie rituximabu w reumatoidalnym zapaleniu stawów może indukować:
1) łuszczycę skóry;           4) rozwój PML;
2) aktywację latentnej gruźlicy;       5) zespół SARA.
3) reaktywację wirusa HBs.;
Prawidłowa odpowiedź to:

Krioglobulinemia mieszana może występować w:
1) chorobach infekcyjnych;       4) zespole Sjögrena;
2) toczniu rumieniowatym układowym;   5) chorobach
3) zakażeniach pasożytniczych;      limfoproliferacyjnych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Charakterystyczną cechą reaktywnego zapalenia stawów jest:
1) powiązanie z antygenem HLA B27;
2) niesymetryczne zapalenie stawów najczęściej kończyn dolnych;
3) powiązanie z przebytym zakażeniem cewki moczowej Legionella;
4) występowanie zmian o charakterze „enthesitis”;
5) powiązanie z chorobą Forestiera.
Prawidłowa odpowiedź to:

W leczeniu łuszczycowego zapalenia stawów nie stosuje się:

Które z poniższych twierdzeń jest prawdziwe?
1) stosowanie adalimumabu i etanerceptu w monoterapii, u chorych na rzs jest równie skuteczne jak stosowanie tych leków w skojarzonej terapii z Metotreksatem;
2) chory na rzs, u którego nie uzyskano satysfakcjonującej odpowiedzi na leczenie lekiem z grupy anty-TNF-α nie może być już leczony żadnym lekiem z tej grupy bo leczenie będzie nieskuteczne;
3) u chorych na reumatoidalne zapalenie stawów przed planowanym leczeniem lekami z grupy anty-TNF-α konieczne jest wykonanie badań przesiewowych w kierunku gruźlicy, gdyż istnieje ryzyko reaktywacji latentnej postaci gruźlicy;
4) przynajmniej 2 leki biologiczne w tym: 1 z grupy anty-TNF-α powinny być stosowane jednocześnie u chorych na ciężkie rzs, gdyż zwiększa to efekt terapeutyczny i jest bezpieczne dla pacjenta;
5) tocilizumab nie może być stosowany po nieskutecznej terapii anty-TNF-α u chorych na rzs, gdyż będzie również nieskuteczny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do dużych kryteriów klasyfikacyjnych choroby Stilla u dorosłych należy:
1) gorączka ≥ 39 st. C utrzymująca się ≥ 1 tyg.;
2) ból stawów utrzymujący się przez ≥ 2 tyg.;
3) osutka plamista lub plamisto grudkowa o zabarwieniu łososiowym;
4) leukocytoza ≥ 10 000, w tym neutrofile > 80%;
5) bardzo niskie stężenie ferrytyny w surowicy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Która z odpowiedzi jest fałszywa?
1) rituximab jest lekiem biologicznym stosowanym w terapii skojarzonej z metotreksatem u chorych na rzs;
2) ponowna terapia rituximabem może się odbyć najwcześniej po 16 tygodniach od ostatniego kursu z tego leku;
3) ponowna terapia rituximabem może się odbić najwcześniej po 24 tygodniach od ostatniego kursu z tego leku;
4) rituximab może być skuteczny po nieskutecznej terapii jednym lub dwoma lekami z grupy anty-TNF alfa u chorych na rzs;
5) rituximab jest chimerycznym przeciwciałem monoklonalnym anty-CD19 limfocytom B.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do złych czynników prognostycznych w reumatoidalnym zapaleniu stawów nie należy:
1) młody wiek na początku choroby;
2) wysokie stężenie czynnika reumatoidalnego i/lub przeciwciał anty-CCP;
3) obrzęk stawów barkowych;
4) obecność guzków reumatoidalnych;
5) notalgia paresthetica.
Prawidłowa odpowiedź to:

W toczniu rumieniowatym układowym może występować:
1) zapalenia błony maziowej stawów;
2) zapalenia tkanek miękkich: mięśni i więzadeł;
3) „Rhupus” syndrome;
4) artropatia Jaccouda;
5) jałowa martwica głowy kości udowej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do najczęstszych nieprawidłowości w badaniach laboratoryjnych u chorych z zespołem Sjögrena nie należy:

Przeciwciała reagujące z fosfoproteiną o masie cząsteczkowej 48 kD występują u 80% chorych na:

Chora lat 25 z rozpoznaniem tocznia rumieniowatego układowego zgłasza zaburzenia nastroju oraz bóle głowy. W celu ustalenia przyczyny tych objawów należy ocenić obecność przeciwciał reagujących z antygenem:

Do oceny obecności przeciwciał reagujących z ds-DNA, metodą immunofluorescencji pośredniej, wykorzystuje się jako źródło antygenu:

W płynie stawowym stwierdzono liczne komórki zawierające sfagocytowane granulocyty obojętnochłonne. W rozpoznaniu różnicowym należy wziąć pod uwagę:

Pojedyncze kryształy pirofosforanu wapniowego stwierdza się w płynie stawowym u chorych na:

W przebiegu łuszczycowego zapalenia stawów w płynie stawowym nie stwierdza się:

Prawidłowy płyn stawowy zawiera:

W przypadku rozpoznania kępek żółtych rzekomych skuteczne postępowanie terapeutyczne polega na zastosowaniu:

Podwyższone stężenie ferrytyny w surowicy powyżej 4000μg/l stwierdza się zwykle u chorych na:

Kokaina, metale ciężkie, tj. ołów i tal oraz chlorek winylu mogą być przyczyną:

31-letni chory zgłasza nawracający wysięk w stawie kolanowym prawym. W wyniku jego nakłucia uzyskano około 30 ml płynu stawowego o krwistym zabarwieniu. Płyn stawowy miał charakter niezapalny, z obecnością licznych makrofagów wypełnionych hemosyderyna. W rozpoznaniu różnicowym należy wziąć pod uwagę:

Czynnik reumatoidalny klasy IgM jest przydatny w diagnostyce zapalnych układowych chorób tkanki łącznej u dzieci, ponieważ badanie to cechuje się u dzieci dużą swoistością i czułością.

Guzki reumatoidalne u dzieci:
1) umiejscowione są najczęściej w tkance podskórnej;
2) umiejscowione są rzadko w narządach wewnętrznych;
3) u dzieci występują rzadziej niż u dorosłych;
4) histopatologicznie mają duża wartość rozpoznawczą.
Prawidłowa odpowiedź to:

W zespole Schönleina-Henocha często stwierdza się:
1) podwyższone stężenie IgA w surowicy krwi;
2) krwinkomocz;
3) obniżony poziom płytek krwi w surowicy;
4) obecność ANA;
5) obecność ANCA.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniższych stwierdzeń nie są prawdziwe dla zapalenia błony naczyniowej oka w przebiegu MIZS?
1) często ma przebieg „niemy” klinicznie;
2) w niektórych manifestacjach klinicznych ma przebieg „ostry”;
3) ma związek z obecnością ANA lub HLA B₂₇;
4) ma związek z obecnością antygenu DR3;
5) najczęściej występuje w uogólnionej postaci MIZS.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniższych cech laboratoryjnych można stwierdzić w początkowym okresie uogólnionej manifestacji klinicznej MIZS?

Zajęcie których stawów u dzieci w przebiegu MIZS uważane jest za tzw. „złośliwą lokalizację”?
1) stawy biodrowe;         4) drobne stawy stóp;
2) stawy skroniowo-żuchwowe;     5) stawy krzyżowo-biodrowe.
3) stawy kręgosłupa szyjnego;
Prawidłowa odpowiedź to:

Do leczenia osteoporozy posteroidowej u dzieci zarejestrowane są:

3-letnie, dotychczas zdrowe dziecko nagle zaczęło utykać. W wywiadzie infekcja kataralna górnych dróg oddechowych, która bezpośrednio poprzedziła wystąpienie bólu biodra. Zaproponuj najwłaściwszy sposób postępowania:

4-letni chłopiec został skierowany na konsultację do reumatologa z powodu bólów kończyn dolnych, które lokalizuje najczęściej w obu podudziach i pod kolanami, występują kilkanaście razy w ciągu miesiąca. Zwykle dziecko zgłasza ból wieczorem i trwa do 30 min. Rodzice nigdy nie obserwowali zaburzeń chodu. Najbardziej prawdopodobne rozpoznanie i sposób postępowania:

Wyrazem zmian neurologiczno-psychiatrycznych w przebiegu gorączki reumatycznej mogą być wszystkie poniżej wymienione zespoły objawów, z wyjątkiem:

Chłopiec 8-letni przebył zapalenie migdałków wywołane paciorkowcem hemolizującym typu β, po 10 dniach wystąpiło zapalenie stawu kolanowego, do którego kolejno dołączyło się zapalenie stawu łokciowego i nadgarstka. Mimo podawania kwasu salicylowego zapalenie stawów nie ustępowało przez kilka dni. Tony serca czyste, EKG i echokardiografia bez odchyleń od normy. Jakie rozpoznanie jest najbardziej prawdopodobne?

Wybierz prawdziwe twierdzenie na temat choroby Schönleina-Henocha:

Dziewczynka 14-letnia zgłosiła się po raz trzeci w odstępie kilku tygodni do lekarza, początkowo pierwszego kontaktu a następnie do reumatologa. Skarży się na bóle mięśniowo-szkieletowe w kilku okolicach, cierpnięcia i drętwienia, uczucie obrzęku tkanek miękkich. Bóle nasilają się przy wysiłku fizycznym i zmianach pogody. Jest stale zmęczona, ma uporczywe bóle głowy. Badaniem fizykalnym nie stwierdzono odchyleń od normy, wyniki podstawowych badań laboratoryjnych prawidłowe. Które z poniższych rozpoznań jest najbardziej prawdopodobne?

Wybierz właściwe postępowanie u dzieci chorych na chorobę Kawasaki, u których nie uzyskano pozytywnej odpowiedzi na terapię początkową wlewem immunoglobulin dożylnych (IVIG):

48-letnia kobieta z 16-letnim wywiadem twardziny układowej zgłasza duszność wysiłkową pojawiającą się po przyspieszeniu kroku lub wejściu na piętro. W badaniu przedmiotowym stwierdzono wygładzenie i pogrubienie skóry twarzy, rąk, przedramion, akcentację II-go tonu nad zastawka płucną. Spirometria w normie. Cewnikowanie prawego serca wykazało nadciśnienie płucne (średnie ciśnienie w tętnicy płucnej mPAP=70 mmHg), przy prawidłowym ciśnieniu zaklinowania w kapilarach płucnych. Ciśnienie w tętnicy płucnej nie uległo obniżeniu po podaniu prostacykliny. Rtg klatki piersiowej nie wykazało zmian w miąższu płucnym. Wskaż prawidłowe rozpoznanie i sposób postępowania:

Badanie histopatologiczne odgrywa istotną rolę w diagnostyce zapaleń naczyń. Wybierz prawdziwe twierdzenia dotyczące zmian histopatologicznych w przebiegu zapaleń naczyń:
1) charakterystyczną cechą zespołu Henocha-Schoenleina jest obecność martwiczego zapalenia małych i średnich naczyń oraz pozanaczyniowych nacieków z komórek kwasochłonnych;
2) charakterystyczną cechą zespołu Henocha-Schoenleina jest obecność leukocytoklastycznego zapalenia naczyń oraz złogów IgA;
3) charakterystyczną cechą zespołu Churga-Straussa jest obecność martwiczego zapalenia małych i średnich naczyń oraz pozanaczyniowych nacieków z komórek kwasochłonnych;
4) charakterystyczną cechą zespołu Churga-Straussa jest obecność leukocytoklastycznego zapalenia naczyń z martwicą włóknikowatą oraz naciekami z granulocytów obojętnochłonnych;
5) leukocytoklastyczne zapalenie naczyń charakteryzuje się martwicą włóknikowatą, naciekami z granulocytów obojętnochłonnych z obecnością fragmentów jąder (tzw. „pył jądrowy”).
Prawidłowa odpowiedź to:

Zmiany płucne stanowią częste i poważne powikłania chorób reumatycznych. Wskaż choroby, w przebiegu których mogą wystąpić powikłania ze strony płuc:
1) twardzina układowa;       4) zesztywniające zapalenie stawów
2) reumatoidalne zapalenie stawów;    kręgosłupa;
3) toczeń rumieniowaty układowy;    5) zespół Churga-Straussa.
Prawidłowa odpowiedź to:

35-letnia kobieta z 9-letnim wywiadem twardziny układowej skarży się na blednięcie i sinienie oraz okresowe owrzodzenia palców rąk. Przedmiotowo stwierdza się wygładzenie i pogrubienie skóry twarzy, sklerodaktylię. Aktualna tomografia komputerowa wysokiej rozdzielczości (TKWR) płuc wykazała pogrubienie pojedynczych przegród miedzyzrazikowych mogące odpowiadać zmianom w przebiegu choroby śródmiąższowej płuc. Testy czynnościowe płuc wykazały prawidłowe wartości natężonej pojemności życiowej (FVC = 90%) oraz niewielkie obniżenie zdolności dyfuzyjnej tlenku węgla (DLCO = 68%). Echo-Doppler - w granicach normy. Prawidłowe postępowanie to:

50-letnia kobieta z 18-letnim wywiadem twardziny układowej zgłasza duszność wysiłkową pojawiającą się po przyspieszeniu kroku lub wejściu na piętro. W badaniu przedmiotowym stwierdzono wygładzenie i pogrubienie skóry twarzy, rąk, przedramion, akcentację II-go tonu nad zastawką płucną. Testy czynnościowe płuc wykazały prawidłowe wartości natężonej pojemności życiowej (FVC = 84%), obniżenie pojemności dyfuzyjnej tlenku węgla (DLCO = 45%). Rtg klatki piersiowej nie wykazało zmian w miąższu płucnym. Wybierz twierdzenie prawdziwe:

Śródmiąższowa choroba płuc jest jednym z najczęstszych i najpoważniejszych powikłań narządowych w przebiegu twardziny układowej. Wybierz prawdziwe twierdzenia dotyczące leczenia śródmiąższowej choroby płuc w przebiegu twardziny układowej:
1) inhibitory receptorów endoteliny (np. bosentan) okazały się skuteczne w leczeniu śródmiąższowej choroby płuc w przebiegu twardziny układowej;
2) lekiem z wyboru w leczeniu ciężkiej i/lub postępującej śródmiąższowej choroby płuc w przebiegu twardziny układowej jest cyklofosfamid;
3) lekiem z wyboru w leczeniu ciężkiej i/lub postępującej śródmiąższowej choroby płuc w przebiegu twardziny układowej są glikokortykosteroidy we wlewach dożylnych;
4) lekiem z wyboru w leczeniu ciężkiej i/lub postępującej śródmiąższowej choroby płuc w przebiegu twardziny układowej jest epoprostenol we wlewach dożylnych.
Prawidłowa odpowiedź to:

48-letnia kobieta z 1,5-rocznym wywiadem blednięcia i sinienia palców rąk pod wpływem zimna, bólów stawów oraz postępującego twardnienia skóry całego ciała skarży się na występujące od kilku dni osłabienie, bóle głowy. Badanie przedmiotowe wykazuje wygładzenie i pogrubienie skóry twarzy, kończyn górnych i dolnych, klatki piersiowej, pojedyncze trzeszczenia u podstawy obu płuc, podwyższone wartości ciśnienia tętniczego (180/105 mmHg). W badaniach laboratoryjnych wykazano niedokrwistość, miernie podwyższone stężenie kreatyniny, niewielką proteinurię, obecność przeciwciał przeciwjądrowych. Spirometria i rtg klatki piersiowej
prawidłowe. Wskaż prawidłowe postępowanie:

Badania immunologiczne mają znaczenie w diagnostyce różnicowej oraz ocenie ryzyka występowania powikłań narządowych w przebiegu układowych chorób tkanki łącznej: Wskaż twierdzenia prawdziwe dotyczące autoprzeciwciał:
1) przeciwciała antycentromerowe występują wyłącznie u chorych z ograniczoną postacią twardziny układowej;
2) przeciwciała antycentromerowe występują u chorych z twardziną układową, głównie w postaci ograniczonej choroby;
3) przeciwciała przeciwko topoizomerazie I (anty-Scl-70) występują w twardzinie układowej i nie są spotykane w innych układowych chorobach tkanki łącznej;
4) przeciwciała przeciwko topoizomerazie I (anty-Scl-70) występują w twardzinie układowej, najczęściej u chorych z postacią uogólnioną;
5) przeciwciała przeciwko RNA polimerazie I, II i III występują w twardzinie układowej, a ich obecność wiąże się z większym ryzykiem zajęcia nerek i/lub serca.
Prawidłowa odpowiedź to:

Cyklofosfamid jest stosowany w leczeniu układowych chorób tkanki łącznej. Wskaż, które z działań niepożądanych mogą wystąpić w przebiegu leczenia cyklofosfamidem:
1) uszkodzenie układu krwiotwórczego;
2) krwotoczne zapalenie pęcherza moczowego;
3) niewydolność jajników;
4) wzrost ryzyka nowotworów, zwłaszcza raka pęcherza moczowego;
5) zespół Sharpa.
Prawidłowa odpowiedź to:

68-letnia kobieta dializowana z powodu przewlekłej niewydolności nerek skarży się na postępujące twardnienie skóry kończyn. Przedmiotowo z odchyleń od normy stwierdza się wygładzenie, pogrubienie i znaczne stwardnienie oraz przebarwienia skóry rąk, przedramion i kończyn dolnych oraz przykurcze palców rąk. W badaniach laboratoryjnych stwierdzono zmiany typowe dla niewydolności nerek, nie wykazano przeciwciał przeciwjądrowych. Kapilaroskopia prawidłowa. W badaniu histopatologicznym wykazano rozrost skórnych fibroblastów oraz pogrubienie pęczków kolagenowych, bez nacieków zapalnych. Najbardziej prawdopodobne rozpoznanie to:

30-letni mężczyzna został przyjęty z powodu bólów brzucha i biegunek oraz utraty masy ciała. Od czterech lat przyjmował wziewne glikokortykosteroidy z powodu astmy oskrzelowej, a od roku - okresowo niesteroidowe leki przeciwzapalne z powodu bólów stawów. Przedmiotowo stwierdzono plamicę skóry, polipy nosa. Badania laboratoryjne wykazały przyspieszone OB, podwyższoną
leukocytozę i eozynofilię (15%) we krwi obwodowej, obecność przeciwciał p-ANCA. Badania radiologiczne wykazały obecność nacieków zapalnych w płucach oraz zmiany zapalne w zatokach przynosowych. Najbardziej prawdopodobne rozpoznanie to:

Stwierdzana radiologicznie osteoliza dalszych odcinków paliczków jest charakterystyczna dla:
1) osteoporozy starczej u mężczyzn;  4) łuszczycowego zapalenia stawów;
2) osteoporozy polekowej;      5) niedoczynności przytarczyc.
3) twardziny układowej;
Prawidłowa odpowiedź to:

Zwiększonego ryzyka wrodzonych wad serca należy oczekiwać u dzieci matek z toczniem rumieniowatym układowym, u których wykazano obecność przeciwciał:

60-letnia kobieta, bez istotnej przeszłości chorobowej, u której nagle pojawił się obrzęk i rumień skóry kończyn a następnie rozwinęło się stwardnienie skóry i tkanki podskórnej tułowia oraz kończyn powodujące ograniczenie ruchomości stawów, z towarzyszącymi gorączkami i utratą masy ciała, wymaga w pierwszej kolejności diagnostyki w kierunku:
1) reumatoidalnego zapalenia stawów;  4) eozynofilowego zapalenia powięzi;
2) twardziny układowej;   5) zatrucia ołowiem.
3) zespołu paranowotworowego;
Prawidłowa odpowiedź to:

Typowe dla bólu krzyża w przebiegu zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa jest, że:
1) ból budzi chorego w nocy;
2) wstanie z łóżka może przynieść ulgę;
3) chory odczuwa bóle, które promieniują do łydki i czasem do stopy;
4) ból pojawił się i trwa już od 4 tygodni;
5) 20-minutowa gimnastyka bezpośrednio po wstaniu z łóżka zmniejsza dolegliwości bólowe.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zespół Felty’ego poza zmianami stawowymi charakteryzuje się:

Polimialgia reumatyczna współistnieje często z:

Do czynników ryzyka groźnych powikłań ze strony górnego odcinka przewodu pokarmowego podczas leczenia niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi nie należą:
1) przebyta choroba wrzodowa;   4) jednoczesne leczenie przeciwzakrzepowe;
2) płeć żeńska;       5) jednoczesna kortykosteroidoterapia;
3) wiek powyżej 60 lat;     6) alkohol i palenie tytoniu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Ultrasonoterapia jest przeciwwskazana w następujących stanach klinicznych:
1) osteoporoza;       4) entezopatie;
2) stany przednowotworowe;    5) zmiany skórne w przebiegu twardziny;
3) neuropatie obwodowe;     6) ostre stany zapalne.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do zmian w badaniu kapilaroskopowym wałów paznokciowych charakteryzujących zaburzenia mikrokrążenia w przebiegu twardziny układowej nie należą:
1) wynaczynienia;       4) cienkie, długie pętle naczyniowe;
2) dobrze widoczny splot żylny;   5) obszary awaskularyzacji;
3) kapilary olbrzymie;     6) pętle krzaczaste.
Prawidłowa odpowiedź to:

W badaniu kapilaroskopowym wałów paznokciowych wykonywanym podczas wizyty w gabinecie lekarskim ocenie podlegają następujące elementy:
1) obecność obszarów awaskularyzacji;  4) widoczność splotu żylnego;
2) liczba pętli w 1 mm;       5) szybkość przepływu naczyniowego;
3) obecność wynaczynień;       6) obecność pętli olbrzymich.
Prawidłowa odpowiedź to: