Egzamin PES / Radioterapia onkologiczna / jesień 2023
120 pytań
Pytanie 1
Rozkład dawki promieniowania fotonowego i elektronowego cechuje charakterystyczna wielkość, jaką jest „build-up”, czyli budowanie się dawki. Zjawisko to jest ważne w planowaniu leczenia, ponieważ na granicy ośrodków o różnych gęstościach dawki są większe lub mniejsze (w zależności od ośrodka) niż w ośrodku o gęstości jednorodnej. Planując napromienianie chorego, należy o tym pamiętać, już na etapie przegotowania stabilizacji. Głębokość położenia „build-up” w napromienianym ośrodku jest zależna od:
Pytanie 2
Cechą charakterystyczną pierwiastka radioaktywnego, izotopu promieniotwórczego, jest przemiana jądra atomowego. Zmiany te następują w funkcji czasu. W medycynie pierwiastki promieniotwórcze są stosowane w celach diagnostycznych (medycyna nuklearna) bądź terapeutycznych np. brachyterapia. Jednym z parametrów jest czas połowicznego rozpadu, o którym należy pamiętać, planując wykorzystanie izotopów promieniotwórczych. Która z odpowiedzi jest prawidłowa?
Pytanie 3
Jednym z podstawowych parametrów planowania rozkładu dawki, jest zdefiniowanie dawki: frakcyjnej i całkowitej. Wartość dawki i sposób jej frakcjonowania wpływają na prawdopodobieństwo miejscowego wyleczenia i powikłań popromiennych. W dokumentacji medycznej, zazwyczaj wpisywane są „tylko” te wartości dotyczące podanej dawki. Tymczasem zależą one od sposobu w jaki sposób jest ona zdefiniowana w rozkładzie dawki. Może być ona zdefiniowana jako wartość maksymalna rozkładu dawki, minimalna (w całym obszarze bądź w PTV), średnia czy też modalna. Dawka frakcyjna 2 Gy została zdefiniowana w punkcie dawki maksymalnej (który znajdował się w PTV) w szpitalu „A”. Natomiast w szpitalu „B” tę samą dawkę frakcyjną zdefiniowano jako wartość średnią w PTV. Czy dawki terapeutyczne, w PTV w szpitalu „A” i „B” były:
Pytanie 4
Procentowa dawka głębokościowa (PDG) opisuje zmianę wartości dawki w funkcji głębokości ośrodka pochłaniającego promieniowanie. Jest ona zależna między innymi od SSD (odległość źródło promieniowania - powierzchnia fantomu). Wraz ze wzrostem SSD spadek dawki z głębokością jest „łagodniejszy”. Załóżmy, że dla SSD = 100 cm, na głębokości 10 cm wartość dawki wynosi 70% dawki maksymalnej. A dla SSD = 120 cm, na tej samej głębokości PDG = 80%. Załóżmy również, że wymiary wiązki napromieniania na powierzchni są identyczne. Planujemy podanie dawki frakcyjnej 1 Gy na głębokości 10 cm. We wzorze na wyliczenie czasu napromieniania wartość PDG znajduje się w mianowniku. Pamiętajmy jednak, że nie jest to jedyne zjawisko, które wpływa na czas podania dawki (frakcyjnej). Obliczamy czasy napromieniania dla tej samej dawki, na tej samej głębokości, ale dla różnych SSD: 100 cm i 120 cm która odpowiedź jest prawidłowa?
Pytanie 5
Współczesne aparaty terapeutyczne w radioterapii (w szczególności akceleratory typu C-Arm) wyposażone w różnego rodzaju systemy obrazowania, bazujące na promieniowaniu fotonowym: kilowoltowym i megawoltowym (oczywiście jest to wiązka o znacznie mniejszej energii i mocy dawki, niż wiązka terapeutyczna). Przed rozpoczęciem seansu terapeutycznego należy zweryfikować ułożenie chorego (element QA), wykonując obrazowanie. W napomnianym obszarze twarzoczaszki pacjent ma kilka implantów metalowych np. plomby o dużej gęstości. Który rodzaj energii: megawoltowe czy kilowoltowe warto wybrać, aby otrzymać najlepszy do oceny obraz. A może w tej sytuacji nie należy robić weryfikacji obrazowej? Która z odpowiedzi jest prawidłowa?
Pytanie 6
W planowaniu leczenia jeżeli leczony obszar (PTV) jest bardzo duży (np. napromienianie osi rdzeniowo-mózgowej) zachodzi konieczność łączenia pól napromieniania. Na granicy łączenia wiązek promieniowania mogą się pojawić „gorące” lub „zimne” punkty czyli obszary, w których dawka jest większa lub mniejsza od planowanej (rysunek). Które z opisanych działań może doprowadzić do uzyskania jednorodnego rozkładu dawki na granicy łączenia wiązek promieniowania?
Pytanie 7
DVH (dose volume histogram) jest jedną z opcji prezentacji wyników obliczeń rozkładu dawki. Każdy system planowania leczenia posiada taką opcję. Funkcja ta podaje zależność pomiędzy dawką a objętością, jest integralną częścią planowania 3D. Lekarz oceniający plan leczenia (rozkład dawki) ma możliwość oceny jaka część np. PTV jest objęta wymaganą dawką terapeutyczną. Ale nie tylko, ponieważ DVH podaje statystykę rozkładu dawki tzn. dawki minimalne, maksymalne, średnie, medianę, .... Planujący powinien równocześnie zwracać szczególną uwagę na:
Pytanie 8
Skala Simpsona służy do oceny:
Pytanie 9
Dla chorej z rakiem szyjki macicy leczonej radykalnie za pomocą radiochemioterapii węzły chłonne pachwinowe powinny być zawarte w objętości napromienianej w przypadkach:
Pytanie 10
Poniżej wymieniono kilka cech charakterystycznych dla oponiaków:
1) poniżej 4 mitoz w polu widzenia mikroskopu przy 10 krotnym powiększeniu;
2) powyżej 4 mitoz w polu widzenia mikroskopu przy 10 krotnym powiększeniu;
3) ogniska martwicy;
4) podtyp piaszczakowaty;
5) podtyp jasnokomórkowy;
6) powyżej 20 mitoz w polu widzenia mikroskopu przy 10 krotnym powiększeniu.
Spośród wyżej wymienionych charakterystyczne cechy dla oponiaków anaplastycznych WHO III to:
1) poniżej 4 mitoz w polu widzenia mikroskopu przy 10 krotnym powiększeniu;
2) powyżej 4 mitoz w polu widzenia mikroskopu przy 10 krotnym powiększeniu;
3) ogniska martwicy;
4) podtyp piaszczakowaty;
5) podtyp jasnokomórkowy;
6) powyżej 20 mitoz w polu widzenia mikroskopu przy 10 krotnym powiększeniu.
Spośród wyżej wymienionych charakterystyczne cechy dla oponiaków anaplastycznych WHO III to:
Pytanie 11
Które czynniki decydują o dołączeniu do radioterapii pooperacyjnej dla chorej z rakiem szyjki macicy równoczasowej chemioterapii z cisplatyną lub karboplatyną?
Pytanie 12
Wskaźniki 5-letnich przeżyć względnych wśród chorych na nowotwory w ostatnich latach znacząco poprawiły się. Jaka jest w Polsce wartość wskaźnika dla pacjentów zdiagnozowanych w ostatnim okresie (2015-2019) dla nowotworów ogółem?
Pytanie 13
W 2020 roku w wyniku pandemii COVID-19 zmarło w Polsce 41451 osób. Proszę oszacować odsetek chorych na nowotwory wśród osób zmarłych w 2020 roku z powodu COVID-19:
Pytanie 14
Bezwzględna liczba zachorowań czy zgonów na choroby nowotworowe jest informacją przydatną dla administracji ochrony zdrowia. Ocena zagrożenia danej populacji zwykle jest określana na podstawie natężenia tych zjawisk, np. w przeliczeniu na 100 000 mieszkańców (współczynniki zachorowalności czy umieralności). Proszę wyjaśnić, czemu służy standaryzacja współczynników według wieku:
Pytanie 15
Wskaż trzy najczęstsze nowotwory u dzieci (0-19 lat):
1) białaczki;
2) nowotwory mózgu;
3) chłoniak Hodgkina;
4) chłoniaki NHL;
5) nerka;
6) kości i chrząstki stawowe;
7) jajnik;
8) jądro;
9) wątroba.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) białaczki;
2) nowotwory mózgu;
3) chłoniak Hodgkina;
4) chłoniaki NHL;
5) nerka;
6) kości i chrząstki stawowe;
7) jajnik;
8) jądro;
9) wątroba.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 16
Wskaż programy (populacyjne, pilotażowe) w zakresie profilaktyki pierwotnej i wtórnej nowotworów dostępne w Polsce:
1) skrining w kierunku wczesnego wykrycia raka jelita grubego (50-69 lat lub od 40-49 dla osób, u których krewnych rozpoznano raka jelita grubego;
2) skrining w kierunku wczesnego wykrycia raka płuca (55-74 lat, palący co najmniej 20 paczkolat);
3) bezpłatne leczenie z uzależnienia od tytoniu;
4) skrining w kierunku wczesnego wykrycia raka trzustki;
5) skrining w kierunku wczesnego wykrycia raka piersi;
6) skrining w kierunku wczesnego wykrycia raka szyjki macicy;
7) bezpłatne szczepienia przeciwko HPV (12-13 lat);
8) skrining w kierunku wczesnego wykrycia raka pęcherza moczowego;
9) skrining w kierunku wczesnego wykrycia raka nerki.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) skrining w kierunku wczesnego wykrycia raka jelita grubego (50-69 lat lub od 40-49 dla osób, u których krewnych rozpoznano raka jelita grubego;
2) skrining w kierunku wczesnego wykrycia raka płuca (55-74 lat, palący co najmniej 20 paczkolat);
3) bezpłatne leczenie z uzależnienia od tytoniu;
4) skrining w kierunku wczesnego wykrycia raka trzustki;
5) skrining w kierunku wczesnego wykrycia raka piersi;
6) skrining w kierunku wczesnego wykrycia raka szyjki macicy;
7) bezpłatne szczepienia przeciwko HPV (12-13 lat);
8) skrining w kierunku wczesnego wykrycia raka pęcherza moczowego;
9) skrining w kierunku wczesnego wykrycia raka nerki.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 17
Roczna liczba zachorowań na nowotwory w Polsce w 2019 roku (przed pandemią) wynosiła około:
Pytanie 18
Najczęstszą przyczyną zachorowań na nowotwory w Polsce jest:
Pytanie 19
Promieniowanie elektronowe stosowane jest w radioterapii coraz rzadziej. Zostało ono skutecznie wyparte przez techniki dynamiczne, które oferują rozkłady dawek, wcześniej „zarezerwowane” dla promieniowania elektronowego. Tym niemniej są techniki np. TBI, w których stosujemy ten rodzaj promieniowania. Aby zastosować wiązki elektronowe, należy zamontować dodatkowy kolimator. Odległość pomiędzy tym dodatkowym kolimatorem a skórą pacjenta jest bardzo mała, znacznie mniejsza niż w przypadku promieniowania flotowego. Dlaczego takie dodatkowe kolimatory muszą być stosowane w przypadku promieniowania elektronowego?
Pytanie 20
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące dopuszczalnych dawek efektywnych promieniowania dla grupy zawodowej narażonej na promieniowanie:
Pytanie 21
40-letni pacjent z rozpoznaniem raka żołądka w stopniu zaawansowania T3N2M1, okresowo zgłasza nudności i wymioty treścią pokarmową oraz brak apetytu. Chory wykonuje bez pomocy czynności osobiste, nie pracuje zawodowo oraz spędza w łóżku do 3h w ciągu dnia. Zgodnie ze skalą według Eastern Cooperative Oncology Group jego stan sprawności ocenimy jako:
Pytanie 22
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące tkanek typu hierarchicznego (H):
Pytanie 23
U 55-letniego pacjenta postawiono rozpoznanie NDPR, guz zlokalizowany we wnęce płuca prawego, o wymiarze 3 cm, naciekający na oskrzele główne oraz z przerzutem w węzłach chłonnych grupy VII. Które z poniższych kryteriów jest przeciwwskazaniem do kwalifikacji do jednoczasowej RCTH?
Pytanie 24
Pooperacyjną radioterapię w przypadku grasiczaka należy rozważyć:
Pytanie 25
Zespołem dziedzicznym związanym z częstszym występowaniem raka nerki nie jest:
Pytanie 26
Radioterapia przedoperacyjna w raku odbytnicy może powodować późne powikłania popromienne, do których należy nasilenie zespołu resekcji przedniej. Cechy tego zespołu to:
Pytanie 27
U 60-letniej pacjentki podczas badania laryngologicznego uwidoczniono guz unieruchamiający prawy fałd głosowy. W badaniu TK zobrazowano guz głośni o wymiarach 23x13mm, ogniskowo naciekający chrząstkę tarczowatą oraz obustronne przerzuty do węzłów chłonnych o wymiarach do 2cm. Brak przerzutów odległych. W pobranym wycinku z guza potwierdzono komórki raka płaskonabłonkowego G2. Stopień zaawansowania choroby możemy określić jako:
Pytanie 28
Które z grup węzłowych należą do węzłów pozaregionalnych dla żołądka, a przerzuty raka żołądka do tych węzłów klasyfikowane są jako cecha M1?
Pytanie 29
Dla 78-letniej pacjentki z rozpoznaniem raka płaskonabłonkowego gardła środkowego w stopniu zaawansowania T4bN3M0 CS IVB, współistniejącą PChN w stopniu 4 oraz cukrzycą typu 2, stanem sprawności ECOG 3, postępowaniem z wyboru jest:
Pytanie 30
U pacjenta w takcie radioterapii radykalnej regionu głowy i szyi wystąpiło zapalenie błon śluzowych jamy ustnej i gardła z owrzodzeniem bez możliwości przyjmowania pokarmów stałych z koniecznością stosowania diety półpłynnej lub płynnej. Taki stan klasyfikujemy jako ostry odczyn popromienny według skali WHO:
Pytanie 31
Które z poniższych zdań jest prawdziwe?
Pytanie 32
Które zdanie dotyczące odpowiedzi guza nowotworowego i tkanek prawidłowych na napromienianie jest prawdziwe?
Pytanie 33
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące wpływu promieniowania jonizującego na komórkę:
Pytanie 34
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące planowania radioterapii raka szyjki macicy:
Pytanie 35
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące rak pochwy lub sromu:
Pytanie 36
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące brachyterapii:
Pytanie 37
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące radioterapii nowotworów ginekologicznych:
Pytanie 38
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące brachyterapii:
Pytanie 39
Optymalny dobór metod leczenia onkologicznego i ich wykorzystanie u chorego nie zależy od:
Pytanie 40
Zadaniem pooperacyjnej radioterapii u chorego na nowotwór złośliwy jest:
Pytanie 41
Czy dla definitywnej radioterapii chorych na raka wykazano wyższość innego frakcjonowania dawki promieniowania niż konwencjonalne?
Pytanie 42
Jakie jest podstawowe wskazanie do leczenia skojarzonego raka głowy i szyi za pomocą radioterapii i chemioterapii?
Pytanie 43
Zasadnicza różnica pomiędzy napromienianiem metodą sekwencyjną a metodą jednoczesnego podwyższenia dawki (SIB) chorego na raka głowy i szyi polega na tym, że:
Pytanie 44
Na podstawie jakiego badania lekarz radioterapeuta zaplanuje najbardziej wiarygodnie GTV raka podniebienia miękkiego w I stopniu zaawansowania klinicznego?
Pytanie 45
Podaj poprawne wskazania kliniczne nowotworów odnoszące się w Polsce do refundacji radioterapii protonowej poza narządem wzroku zgodnie z rozporządzeniem MZ:
Pytanie 46
W wyniku badania hist-pat 5 cm guza usuniętego z lewej strony szyi pacjenta rozpoznano przerzut płaskonabłonkowego raka do układu chłonnego szyi. Badanie PET-CT wykryło gromadzenie radiofarmaceutyku (18FDG) w gardle środkowym w rzucie lewego migdałka podniebiennego (SUV 5). Pacjent trafił na konsylium onkologiczne, które powinno według ciebie zalecić:
Pytanie 47
Największy przyrost ryzyka przerzutów do odległych narządów (M+) w raku głowy i szyi dotyczy sytuacji zmiany zaawansowania klinicznego:
Pytanie 48
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące raka tarczycy:
Pytanie 49
Popromienne uszkodzenie gruczołu łzowego prowadzi do rozwoju zespołu suchego oka. Aby zachować prawidłową funkcję gruczołu łzowego nie należy przekraczać dawki maksymalnej równej:
Pytanie 50
Wskaż fałszywe stwierdzenia dotyczące zespołu Lhermitte’a:
1) pojawia się w okresie od 6 do 12 miesięcy od zakończenia radioterapii;
2) objawy to parestezje odczuwane obrębie kręgosłupa i kończyn;
3) jego wystąpienie zwiększa ryzyko wystąpienia martwicy popromiennej;
4) nie daje objawów radiologicznych;
5) leczeniem z wyboru jest sterydoterapia.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) pojawia się w okresie od 6 do 12 miesięcy od zakończenia radioterapii;
2) objawy to parestezje odczuwane obrębie kręgosłupa i kończyn;
3) jego wystąpienie zwiększa ryzyko wystąpienia martwicy popromiennej;
4) nie daje objawów radiologicznych;
5) leczeniem z wyboru jest sterydoterapia.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 51
Wskaż zestaw poprawnych stwierdzeń w odniesieniu na raka kanału i brzegu odbytu:
1) rak płaskonabłonkowy kanału i brzegu odbytu jest nowotworem promienioopornym;
2) płeć męska jest zaliczana do niekorzystnych czynników rokowniczych;
3) wysokie zaawansowanie miejscowe raka dyskwalifikuje chorych od leczenia radykalnego;
4) skuteczność miejscowa radio-chemioterapii wynosi około 80%;
5) rak ten charakteryzuje się wysoką skłonnością do przerzutów odległych w przebiegu obserwacji po leczeniu.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) rak płaskonabłonkowy kanału i brzegu odbytu jest nowotworem promienioopornym;
2) płeć męska jest zaliczana do niekorzystnych czynników rokowniczych;
3) wysokie zaawansowanie miejscowe raka dyskwalifikuje chorych od leczenia radykalnego;
4) skuteczność miejscowa radio-chemioterapii wynosi około 80%;
5) rak ten charakteryzuje się wysoką skłonnością do przerzutów odległych w przebiegu obserwacji po leczeniu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 52
Alternatywą dla chorych z medycznymi przeciwwskazaniami do cystektomii lub nieakceptujących spadku jakości życia po cystektomii jest:
Pytanie 53
Podstawowym i najczęstszym objawem raka pęcherza moczowego jest:
Pytanie 54
U chorych na raka pęcherza moczowego leczonych dwuetapowo, w pierwszym etapie stosowane są dawki 40-46 Gy (pęcherz moczowy i regionalne węzły chłonne), natomiast w drugim na obszar loży po usuniętym guzie lub guz resztkowy podawana jest dodatkowa dawka 24-26 Gy do łącznej dawki 64-66 Gy. Wypełnienie pęcherza moczowego w poszczególnych etapach powinno się przedstawiać następująco:
Pytanie 55
Następstwem napromieniania klatki piersiowej może być popromienne zapalenie płuc objawiające się męczącym, suchym kaszlem, a także gorączką i dusznością. Jednym z parametrów wykorzystywanych do przewidywania ryzyka jego rozwoju jest V20 dla obu płuc (objętość płuc objęta izodozą 20Gy). Akceptowalna wartość V20 nie powinna przekraczać:
Pytanie 56
U chorych na raka szyjki macicy radioterapia węzłów chłonnych pachwinowych jest zalecana w sytuacji:
Pytanie 57
Półcieniem wiązki promieniowania nazywamy odległość w fantomie mierzoną wzdłuż pola wiązki na głębokości w osi wiązki równej 85% dawki, pomiędzy punktami którym odpowiadają wartości:
Pytanie 58
Wskaż błędne stwierdzenie w odniesieniu do raka płuca: Cecha T4 (klasyfikacja TNM w raku płuca (UICC, 2016)) oznacza, że guz nacieka:
Pytanie 59
Stereotaktyczna radioterapia w raku płuca może być stosowana zamiast radykalnej resekcji:
1) u chorych z przeciwwskazaniami do resekcji;
2) u chorych z cechą T1 lub T2;
3) niezależnie od stanu regionalnych węzłów chłonnych;
4) w skojarzeniu z wstępną chemioterapią;
5) w skojarzeniu z konsolidującą immunoterapią.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) u chorych z przeciwwskazaniami do resekcji;
2) u chorych z cechą T1 lub T2;
3) niezależnie od stanu regionalnych węzłów chłonnych;
4) w skojarzeniu z wstępną chemioterapią;
5) w skojarzeniu z konsolidującą immunoterapią.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 60
Uzupełniająca radioterapia pooperacyjna w niedrobnokomórkowym raku płuca:
Pytanie 61
Przeciwwskazaniem do pooperacyjnej radioterapii uzupełniającej w raku piersi nie jest okołooperacyjne stosowanie:
Pytanie 62
Uzupełniająca radiochemioterapia pooperacyjna w raku trzonu macicy jest wskazana w przypadku:
Pytanie 63
Uzupełniające napromienianie po prostatektomii w raku gruczołu krokowego należy stosować u chorych:
Pytanie 64
W przypadku jednoczesnej radiochemioterapii u chorego na miejscowo zaawansowanego niedrobnokomórkowego raka płuca w postępowaniu przeciwwymiotnym należy stosować:
Pytanie 65
Ryzyko powikłań płucnych po stosowaniu inhibitorów immunologicznych punktów kontrolnych jest większe:
Pytanie 66
Radioterapia ma zastosowanie:
Pytanie 67
W przypadku stosowania radiochemioterapii u chorych na nowotwory głowy i szyi:
Pytanie 68
Cetuksymab jest stosowany w skojarzeniu z radioterapią u chorych na nowotwory głowy i szyi, ponieważ:
Pytanie 69
Najwyższy wskaźnik LPE (LET) i WSB (RBE) charakteryzuje promieniowanie:
Pytanie 70
Generalnie przedłużenie w czasie frakcjonowania dawki promieniowania:
Pytanie 71
Jaka jest wartość WSB szybkich neutronów, jeżeli po dawce 4 Gy przeżycie komórkowe wynosi 0.1 i jest takie same jak po 6 Gy promieniowania standardowego (60Co)?
Pytanie 72
Jakie jest prawdopodobieństwo miejscowego wyleczenia guza nowotworowego, jeżeli po dawce D przeżywa średnio 0.1 komórki (e-0.1)?
Pytanie 73
Dawka głębokościowa jest funkcją:
Pytanie 74
Efekt pośredni w działaniu promieniowania jonizującego na materię polega na:
Pytanie 75
Względna skuteczność biologiczna (RBE) ang. Relative Biological Effectiveness, jest to:
Pytanie 76
Jednostką równoważnika dawki pochłoniętej jest:
Pytanie 77
Reoksygenacja to:
Pytanie 78
Naprawa Elkinda:
Pytanie 79
Wskaż prawdziwe stwierdzenie:
Pytanie 80
Repopulacja napromieniowanych komórek to:
Pytanie 81
Do charakterystycznych cech raka płaskonabłonkowego ustnej części gardła zależnego od zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) zalicza się:
Pytanie 82
Rekomendowanym wskazaniem do de - eskalacji intensywności chemioradioterapii u chorych na zaawansowane (CSIII-IV) raki płaskonabłonkowe narządów głowy i szyi jest:
Pytanie 83
Wskazania do zastąpienia pochodnych platyny cetuksymabem w leczeniu skojarzonym z radioterapią u chorych na zaawansowane płaskonabłonkowe raki narządów głowy i szyi obejmują:
Pytanie 84
Schemat kojarzenia cetuksymabu z radioterapią u chorych na płaskonabłonkowe raki narządów głowy i szyi zakłada:
Pytanie 85
Zastosowanie indukcyjnej chemioterapii przed jednoczesną chemioradioterapią (CTRT) u chorych na płaskonabłonkowe raki narządów głowy i szyi jest uzasadnione w przypadku:
Pytanie 86
W oparciu o współczesną wiedzę optymalnym i rekomendowanym leczeniem indukcyjnym poprzedzającym chemioradioterapię u chorych na zaawansowane raki nosowej części gardła jest skojarzenie:
Pytanie 87
U 55-letniego mężczyzny usunięto guz zlokalizowany w płacie powierzchownym ślinianki przyusznej. Badanie histopatologiczne wykazało utkanie raka z gruczołów ślinowych (salivary duct carcinoma), naciek dochodził do linii cięcia, resekcja R1. Właściwym postępowaniem jest:
Pytanie 88
Przeciwwskazaniem do zastosowania jednoczesnej chemioradioterapii u chorych na miejscowo zaawansowane raki krtani lub krtaniowej części gardła jest:
Pytanie 89
Do nowotworów narządów głowy i szyi w części przypadków uwarunkowanych genetycznie zalicza się:
Pytanie 90
Właściwym postępowaniem u 60-letniego chorego w stopniu sprawności ECOG 1 z rozpoznaniem płaskonabłonkowego raka ustnej części języka po zabiegu operacyjnym (pT2N1, resekcja R0, przerzut śródtorebkowy w pojedynczym węźle chłonnym) jest:
Pytanie 91
67-letni Pacjent z nieoperacyjnym (brak zgody chorego) izolowanym szpiczakiem kości czołowej o wymiarach 0,5 x 1,0 x 2,5 cm, powodującym dolegliwości bólowe, został zakwalifikowany przez Konsylium Onkologiczne do:
Pytanie 92
Radioterapia skojarzona z chemioterapią skutkuje dodatkowym efektem letalnym, tzw. boost zmniejszający frakcję komórek przeżywających, co zwiększa prawdopodobieństwo całkowitego wyleczenia. Jednym z najczęściej stosowanych cytostatyków kojarzonych z radioterapią jest Cisplatyna. Które z wymienionych zjawisk jest odpowiedzialne za addytywny efekt tej współpracy?
Pytanie 93
Tak laryngektomia częściowa (funkcjonalna), jak i radioterapia skojarzona lub nie z chemioterapią (najskuteczniejsza jest jednoczasowa chemioradioterapia w oparciu o pochodne platyn) są metodami z wyboru w strategii terapeutycznej raka krtani z intencją zaoszczędzenia narządu, pod warunkiem możliwości wykonania chirurgii ratującej w przypadku niepowodzenia. Odsetek chorych z zachowaniem krtani po leczeniu, jak i toksyczność leczenia różnią się między metodami leczenia, dlatego odpowiednia selekcja chorych staje się kluczowym zagadnieniem. Do czynników dyskwalifikujących z niechirurgicznych metod leczenia oszczędzającego krtań należą:
Pytanie 94
Po leczeniu promieniowaniem X nowotworów rejonu głowy i szyi można spodziewać się późnych efektów popromiennych pod postacią obrzęku błony śluzowej i martwicy chrząstek krtani, co skutkuje upośledzeniem oddechowej i fonacyjnej funkcji narządu. Dawki tolerancji dla zdrowej błony śluzowej i chrząstek krtani wynoszą odpowiednio:
Pytanie 95
W radiobiologii i radioterapii śmierć komórkowa oznacza trwałą utratę zdolności proliferacyjnej warunkującej przeżycie i wzrost nowotworu. Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące śmierci komórkowej:
Pytanie 96
Wskazaniem do napromieniania przerzutów do mózgowia metodą radiochirurgii (SRT) nie jest:
Pytanie 97
Leczenie raka skóry wismodegibem w ramach programu lekowego NFZ jest możliwe w sytuacji histologicznie potwierdzonego miejscowo zaawansowanego raka podstawnokomórkowego skóry lub objawowego raka podstawnokomórkowego skóry z przerzutami odległymi. Wskaż stwierdzenia prawdziwe:
1) nowotwór jest w stadium nieoperacyjnym;
2) występuje przeciwwskazanie do leczenia chirurgicznego (brak zgody pacjenta na operację - przekonanie chorego o nieskuteczności tej metody leczenia);
3) niezależnie od efektu radioterapii, gdyż jest to nowotwór promieniooporny;
4) przerzuty odległe są radiologicznie potwierdzone w przynajmniej 2 kolejnych badaniach obrazowych w odstępie co najmniej 3 miesięcy;
5) przeprowadzono nieskuteczne leczenie systemowe pochodnymi platyn.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) nowotwór jest w stadium nieoperacyjnym;
2) występuje przeciwwskazanie do leczenia chirurgicznego (brak zgody pacjenta na operację - przekonanie chorego o nieskuteczności tej metody leczenia);
3) niezależnie od efektu radioterapii, gdyż jest to nowotwór promieniooporny;
4) przerzuty odległe są radiologicznie potwierdzone w przynajmniej 2 kolejnych badaniach obrazowych w odstępie co najmniej 3 miesięcy;
5) przeprowadzono nieskuteczne leczenie systemowe pochodnymi platyn.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 98
26-letni pacjent z dużym guzem przerzutowym na szyi strona prawa z nieznanego ogniska pierwotnego, z podejrzeniem ogniska pierwotnego w prawym migdałku podniebiennym. W pierwszej kolejności operowany. Wykonano radykalną zmodyfikowaną operację węzłową na szyi strona prawa oraz tonsilektomię prawostronną. W pooperacyjnym raporcie histopatologicznym: ognisko raka płaskonabłonkowego G3 p-16 (+) w migdałku podniebiennym o wym. 1 x 2 cm, ponadto usunięto 25 węzłów chłonnych, w tym 3 przerzutowe (największy o wym. 7x5cm), a 1 z nich z cechą przekraczania torebki węzła. Zaawansowanie pooperacyjne raka wg klasyfikacji TNM 8 ed. jest następujące:
Pytanie 99
Promieniowanie może wywoływać owrzodzenie rogówki jako objaw późnego odczynu popromiennego, co jest spowodowane:
Pytanie 100
W przypadku radioterapii pooperacyjnej w przebiegu raka płaskonabłonkowego błony śluzowej jamy ustnej przeciwległe pole szyjne może być pominięte w przypadku:
Pytanie 101
W przypadku raka drobnokomórkowego płuca w postaci ograniczonej napromienianie na obszar klatki piersiowej:
Pytanie 102
U chorego (lat 58) na niedrobnokomórkowego raka płuca o zaawansowaniu T2N2M0 z zajęciem pojedynczej stacji węzłowej o wielkości węzła poniżej 2 cm, z dobrą wydolnością oddechową należy:
Pytanie 103
Napromienianie na obszar zmian w klatce piersiowej u chorych na drobnokomórkowego raka płuca w postaci rozległej (ED) po zakończeniu chemio-immunoterapii:
Pytanie 104
Napromienianie całego mózgu (WBRT) u pacjenta z licznymi bezobjawowymi przerzutami do mózgu z raka niedrobnokomórkowego płuca:
Pytanie 105
40-letni chory na czerniaka skóry ramienia po wycięciu klinicznych przerzutów do regionalnych węzłów chłonnych pachwinowych, bez przerzutów odległych i bez cech przerzutów odległych w badaniach obrazowych nie powinien obecnie mieć zastosowanego jako postępowania z wyboru:
Pytanie 106
W przypadku stwierdzenia w badaniu przedmiotowym i zweryfikowanych w biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej przerzutów czerniaka skóry uda pT3b do węzłów chłonnych pachwinowych wielkości 3 cm, klinicznie resekcyjnych nie zaleca się obecnie:
Pytanie 107
U 28-letniego mężczyzny stwierdzono szybko rosnący 9-cm guz tkanek miękkich zlokalizowany w obrębie mięśnia trójgłowego łydki. W wykonanych badaniach obrazowych i biopsji stwierdzono mięsaka Ewinga potwierdzonego w badaniu FISH bez cech przerzutów odległych. Jakie jest najwłaściwsze postępowanie terapeutyczne?
Pytanie 108
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące nowotworów złośliwych kości:
Pytanie 109
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące leczenia nowotworów tkanek miękkich (MTM):
1) w szczególnie promienioczułym podtypie MTM, tłuszczakomięsaku śluzowatym, możliwa jest redukcja dawki całkowitej napromieniania bez wpływu na skuteczność miejscową leczenia;
2) w planowaniu leczenia napromienianiem zaleca się wykorzystanie technik wysokokonformalnych z modulacją intensywności dawki, co pozwala na istotną redukcję odsetka powikłań napromieniania w stosunku do radioterapii konformalnej trójwymiarowej;
3) dawki całkowite przy wykorzystaniu schematów konwencjonalnie frakcjonowanych (1,8-2,0 Gy, jedna frakcja dziennie, pięć frakcji w tygodniu) wynoszą 50--50,4 Gy w radioterapii przedoperacyjnej oraz 60-66 Gy w radioterapii pooperacyjnej;
4) obecność przerzutów w węzłach chłonnych jest istotnie niekorzystna rokowniczo - wspomniane przypadki należy traktować jako rozsiew choroby, a w planie leczenia uwzględniać okołooperacyjne chemioterapię i radioterapię;
5) biopsja zamknięta (gruboigłowa) wiąże się z nieco mniejszym odsetkiem błędów diagnostycznych niż biopsja otwarta, natomiast z biopsja otwarta jest związana z większą liczbą powikłań;
6) wyniki prospektywnego badania klinicznego III fazy wykazały istotną przewagę radioterapii pooperacyjnej nad przedoperacyjną w odniesieniu do kontroli miejscowej nowotworu.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) w szczególnie promienioczułym podtypie MTM, tłuszczakomięsaku śluzowatym, możliwa jest redukcja dawki całkowitej napromieniania bez wpływu na skuteczność miejscową leczenia;
2) w planowaniu leczenia napromienianiem zaleca się wykorzystanie technik wysokokonformalnych z modulacją intensywności dawki, co pozwala na istotną redukcję odsetka powikłań napromieniania w stosunku do radioterapii konformalnej trójwymiarowej;
3) dawki całkowite przy wykorzystaniu schematów konwencjonalnie frakcjonowanych (1,8-2,0 Gy, jedna frakcja dziennie, pięć frakcji w tygodniu) wynoszą 50--50,4 Gy w radioterapii przedoperacyjnej oraz 60-66 Gy w radioterapii pooperacyjnej;
4) obecność przerzutów w węzłach chłonnych jest istotnie niekorzystna rokowniczo - wspomniane przypadki należy traktować jako rozsiew choroby, a w planie leczenia uwzględniać okołooperacyjne chemioterapię i radioterapię;
5) biopsja zamknięta (gruboigłowa) wiąże się z nieco mniejszym odsetkiem błędów diagnostycznych niż biopsja otwarta, natomiast z biopsja otwarta jest związana z większą liczbą powikłań;
6) wyniki prospektywnego badania klinicznego III fazy wykazały istotną przewagę radioterapii pooperacyjnej nad przedoperacyjną w odniesieniu do kontroli miejscowej nowotworu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 110
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące mięsaka piersi:
Pytanie 111
W przypadku promieniowania o wysokim LPE (jony węgla, cząstki α) wsp. α/β dla tkanek prawidłowych jest bliski wartości:
Pytanie 112
Względna skuteczność biologiczna (WSB) promieniowania rośnie gdy:
1) dawka frakcyjna maleje;
2) dawka frakcyjna rośnie;
3) współczynnik wzmożenia tlenowego (WWT) rośnie;
4) dotyczy tkanek reagujących późnym odczynem;
5) LPE promieniowania rośnie do 100 keV/μm.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) dawka frakcyjna maleje;
2) dawka frakcyjna rośnie;
3) współczynnik wzmożenia tlenowego (WWT) rośnie;
4) dotyczy tkanek reagujących późnym odczynem;
5) LPE promieniowania rośnie do 100 keV/μm.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 113
Który z poniższych wzorów znajduje zastosowanie w brachyterapii i radioterapii z wykorzystaniem dużych dawek pojedynczych lub kilku dawek frakcyjnych?
Pytanie 114
Zjawisko polegające na regresji zmian nowotworowych odległych od miejsca napromieniania to:
Pytanie 115
Który z 5-ciu procesów radiobiologicznych (5R) przyczynia się do zwiększenia efektu letalnego promieniowania w nowotworze w czasie frakcjonowanej radioterapii?
1) repopulacja;
2) naprawa uszkodzeń subletalnych;
3) reoksygenacja;
4) redystrybucja;
5) promieniowrazliwość wewnątrzkomórkowa.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) repopulacja;
2) naprawa uszkodzeń subletalnych;
3) reoksygenacja;
4) redystrybucja;
5) promieniowrazliwość wewnątrzkomórkowa.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 116
Nowotwory pierwotne oraz wtórne nowotwory popromienne to efekty:
1) deterministyczne promieniowania;
2) stochastyczne promieniowania;
3) których nasilenie wzrasta wraz ze wzrostem dawki;
4) których częstość występowania wzrasta wraz ze wzrostem dawki;
5) które nie ujawniają się poniżej dawki progowej.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) deterministyczne promieniowania;
2) stochastyczne promieniowania;
3) których nasilenie wzrasta wraz ze wzrostem dawki;
4) których częstość występowania wzrasta wraz ze wzrostem dawki;
5) które nie ujawniają się poniżej dawki progowej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 117
Który z poniższych procesów nie jest rodzajem śmierci komórkowej?
Pytanie 118
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące repopulacji:
Pytanie 119
Które stwierdzenie dotyczące radiobiologicznych podstaw radioterapii jest fałszywe?
Pytanie 120
Mutacja, którego z wymienionych genów odpowiada za zespół ataksja-teleangiektazja i nadwrażliwość tkanek zdrowych i nowotworów na promieniowanie jonizujące?