Egzamin PES / Radioterapia onkologiczna / jesień 2013

Młodzieńczy gwiaździak włoskowaty (astrocytoma pilocyticum juvenile) jest jednym z najczęściej występujących pierwotnych nowotworów mózgowia u dzieci. W badaniach obrazowych nowotwór ten cechuje:

Na podstawie przeprowadzonej metaanalizy badań randomizowanych, stwierdzono, że zastosowanie równoczesnej chemio-radioterapii u chorych na nowotwory głowy i szyi zwiększa odsetek 5-letniego przeżycia o:

U chorych na glejaki w stopniu złośliwości WHO II można odstąpić od pooperacyjnej radioterapii w przypadku:
1) doszczętnego zabiegu operacyjnego;
2) histopatologicznego rozpoznania skąpodrzewiaka;
3) braku komponenty gemistocytarnej;
4) wieku poniżej 40 lat;
5) braku wzmocnienia kontrastowego w badaniach KT i MRI.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące obszaru półcienia:

Czas zalecany przez NWTSG do wdrożenia radioterapii pooperacyjnej u chorych na guza Wilmsa wynosi:

Głównym wskazaniem/wskazaniami do radiochirurgii jest/są:
1) szyszyniak podwzgórza;
2) wyściółczak IV komory;
3) oponiak zatoki jamistej;
4) siatkówczak;
5) przetoka tętniczo-żylna.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących potencjalnych skutków ubocznych leków wykorzystywanych w leczeniu chorych na chłoniaka Hodgkina jest fałszywe?

60-letnia chora na raka piersi po leczeniu operacyjnym otrzymuje tamoksyfen w dawce 20 mg na dobę jako leczenie uzupełniające. Jakie jest najbardziej prawdopodobne powikłanie terapii tym lekiem?

Zalecane standardowe leczenie dzieci chorych na zarodkowego mięśniako-mięsaka prążkowanokomórkowego (rhabdomyosarcoma embryonale) ograniczonego do oczodołu, polega na:

Zgodnie z obowiązującą obecnie klasyfikacją węzłów chłonnych regionu głowy i szyi (według Robbins’a) granicę pomiędzy grupą IIA i IIB stanowi:

Wskaż, który podtyp histopatologiczny mięsaka tkanek miękkich związany jest z największym ryzykiem obecności przerzutów w węzłach chłonnych:

Wskaż graniczną wartość prężności tlenu w tkankach (pO₂), powyżej której nie obserwuje się już narastania efektu tlenowego (tj. wartość związaną z maksymalną promieniowrażliwością napromienianych tkanek):

U chorych na nowotwory ośrodkowego układu nerwowego wykonuje się badania uzupełniające w celu dokładnego określenia stanu czynnościowego narządów zmysłów. Jednym z takich badań jest audiometria, która jest wykonywana u chorych na:

Przeciwwskazaniem do leczenia oszczędzającego u chorych na raka piersi nie jest:

Najczęstszym złośliwym nowotworem jamy nosowej jest:

Grej (Gy) jest jednostką:

Cez-137 stosowany w brachyterapii LDR/MDR emituje promieniowanie gamma o średniej energii:

Najczęstszym nowotworem rozwijającym się w obrębie ucha zewnętrznego i środkowego jest:

Guz Ewinga jest:

Wskaż prawidłowe stwierdzenie dotyczące promieniowania:

Przesłankami do stosowania radioterapii i chemioterapii w leczeniu nowotworów są:
1) przestrzenna kooperacja obu metod leczenia;
2) niezależne mechanizmy niszczenia komórek nowotworowych;
3) brak zależności efektu biologicznego zastosowania obu metod;
4) interakcje na poziomie komórkowym i molekularnym.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż zdanie prawdziwe dotyczące zastosowania modyfikatorów wiązek fotonowych w teleradioterapii:

U chorych na grasiczaka w pooperacyjnej radioterapii stosowana jest dawka:

Leczenie chorych na guza Pancoast’a w stopniu zaawansowania CT3N0M0 polega na zastosowaniu:

U chorych na raka tchawicy zastosowanie radykalnej radioterapii polega na:

Po radioterapii u chorych na raka piersi uszkodzenie splotu barkowego obserwowane jest u:

Optymalne postępowanie u chorych na drobnokomórkowego raka płuca w ograniczonym stadium choroby polega na:

W radio-chemioterapii stosowanej w leczeniu chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca w III stopniu zaawansowania:

U chorych na niezaawansowanego raka piersi po zabiegach oszczędzających w czasie uzupełniającej radioterapii podwyższenie dawki na lożę po guzie pierwotnym (tzw. „boost”) prowadzone jest przy użyciu:

Najważniejszym czynnikiem rokowniczym u chorych na raka piersi jest:

Standardowymi wskazaniami do radioterapii chorych po radykalnej amputacji piersi są:

W radioterapii chorych na niezaawansowanego raka piersi po zachowawczej operacji, energia wiązki elektronowej stosowanej do podwyższenia dawki na zmniejszony obszar po napromienianiu całej piersi powinna wynosić:

Przyspieszone częściowe napromienianie piersi (APBI - accelerated partial breast irradiation) polega na:

Jak często rak stercza rozwija się wieloogniskowo?

W brachyterapii o niskiej mocy dawki (LDR) raka stercza stosuje się następujące źródła promieniowania:

Samodzielna brachyterapia raka stercza jest metodą zalecaną u następujących chorych na raka stercza:

Rzadko występującym poważnym powikłaniem w toku radioterapii raka stercza jest zatrzymanie moczu. Jak należy w takiej sytuacji postępować?

Wzór liniowo-kwadratowy (LQ): E = n(αd + βd²) stosuje się w celu porównania efektu promieniowania różnymi sposobami frakcjonowania dawki. Co oznacza współczynnik α w tym wzorze?

W leczeniu napromienianiem których nowotworów była stosowana technika „wędrujących pasków” (moving strips)?

Leczeniem z wyboru chorych na raka pochwy o zaawansowaniu w stopniu II-IVA według klasyfikacji FIGO jest:

Które ze stwierdzeń dotyczących klasycznej brachyterapii ginekologicznej jest fałszywe?
1) punkt A jest punktem referencyjnym i odpowiada anatomicznie skrzyżowaniu tętnicy macicznej z moczowodem;
2) punkt A jest punktem referencyjnym leżącym w płaszczyźnie czołowej ciała i umiejscowiony jest 2 cm do boku od kanału szyjki macicy i 2 cm powyżej ujścia zewnętrznego;
3) punkt B jest punktem referencyjnym i dawka całkowita w nim wynosi ok. 30% dawki w punkcie A;
4) punkt B jest punktem referencyjnym i dawka całkowita w nim wynosi ok. 60% dawki w punkcie A;
5) punkt B jest punktem referencyjnym i odpowiada anatomicznie położeniu węzłów chłonnych przedkrzyżowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

W brachyterapii ginekologicznej klasyczne punkty A i B odpowiadają anatomicznemu położeniu:

Technika modulacji intensywności dawki (IMRT) umożliwia jeszcze bardziej konformalne planowanie leczenia niż stosowane dotychczas techniki 3D, również u chorych na nowotwory ginekologiczne. Ma jednak też pewne wady. Są nimi:
1) większa objętość zdrowych tkanek otrzymuje niskie dawki;
2) całe ciało otrzymuje większą dawkę całkowitą;
3) długi czas planowania leczenia;
4) długi czas trwania seansu terapeutycznego;
5) brak odległych wyników leczenia i powikłań techniką IMRT.
Prawidłowa odpowiedź to:

W których nowotworach jajnika (w ich postaci złośliwej) można zastosować radioterapię pooperacyjną jako alternatywę do chemioterapii:
1) androblastoma (Sertoli-Leydig cell tumor; jądrzak);
2) granulosa cell tumor (ziarniszczak);
3) cystadenocarcinoma (torbielakogruczolakorak);
4) dysgerminoma (rozrodczak);
5) carcinoma embryonale (rak zarodkowy).
Prawidłowa odpowiedź to:

Pooperacyjna radioterapia u chorych na raka szyjki macicy jest wskazana w następujących sytuacjach:
1) wycięcia mniej niż 10 węzłów chłonnych miednicy bez przerzutów;
2) stwierdzenia w badaniu mikroskopowym przerzutów do węzłów chłonnych miednicy;
3) obecności przerzutów do węzłów chłonnych okołoaortalnych;
4) obecności przerzutów do sieci;
5) obecności komórek nowotworowych w płynie z jamy otrzewnowej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Na teren PTV (Planning Target Volume) w teleradioterapii raka szyjki macicy podaje się standardowo dawki fizyczne w Gy wynoszące:

W celu obliczania dawek równoważnych biologicznie (BED) w modelu liniowo-kwadratowym (LQ) stosuje się wzór: BED = D [1 + (d/α/β)]. Co oznacza w tym wzorze współczynnik α/β?

U chorych na raka szyjki macicy w stopniu IIB zaawansowania wg klasyfikacji FIGO leczeniem z wyboru jest:

Które chore na raka szyjki macicy kwalifikują się do stopnia IIIB zaawansowania klinicznego wg klasyfikacji FIGO?

Wskaż czynniki mające wpływ na zastosowanie do pooperacyjnej radioterapii chorych na raka trzonu macicy:

Który z pierwiastków promieniotwórczych ma najkrótszy czas połowiczego rozpadu?

W pewnych sytuacjach klinicznych można zastosować śródoperacyjną teleradioterapię u chorych na raka szyjki macicy. Podaje się na teren guza jednorazową dawkę w wysokości:

Do radykalnej teleradioterapii raka szyjki macicy nie kwalifikują się chore w następujących sytuacjach klinicznych:

Pooperacyjna chemioradioterapia i adiuwantowa chemioterapia temozolomidem jest najskuteczniejsza u chorych na glejaka wielopostaciowego mózgu z:

PTV w przypadku nieradykalnie usuniętego glejaka złośliwego (III stopień wg WHO) obejmuje:

Leczenie skojarzone (przedoperacyjna radioterapia 25 Gy w 5 frakcjach + usunięcie mezorektum) chorych na raka odbytnicy:

U chorych na niskozróżnicowane glejaki rdzenia (astrocytoma III, IV wg WHO) napromienianie pooperacyjne:

Leczeniem z wyboru chorych na raka kanału odbytu w zaawansowaniu T2N1 jest:

Przy braku przeciwwskazań napromienianie osi mózg-rdzeń jest postępowaniem standardowym u chorych z rozpoznaniem
1) PNET;         4) medulloblastoma;
2) ependymoblastoma;     5) astroblastoma.
3) ganglioglioma;
Prawidłowa odpowiedź to:

Po doszczętnym usunięciu naczyniaka płodowego móżdżku należy:

Objaw Lhermitte’a towarzyszy:

U dorosłych chorych na rdzeniaka płodowego móżdżku, teren napromieniany dawką do 55 Gy obejmuje:

Klasyczne postępowanie z chorymi na mięsaka Ewinga górnej części uda obejmuje:

Który/które z wymienionych sposobów frakcjonacji znalazł/znalazły zastosowanie w radioterapii raka stercza?
1) frakcjonacja klasyczna;  2) hiperfrakcjonacja;  3) hipofrakcjonacja.
Prawidłowa odpowiedź to:

Głównym narządem krytycznym przy napromienianiu górnej połowy ciała jest/są:

W napromienianiu dolnej połowy ciała dawka jednorazowa wynosi:

U chorego na nasieniaka jądra po orchiektomii, określono zaawansowanie procesu jako T2N1 oraz stwierdzono podwyższone poziomy markerów AFP, β-HCG i LDH. Wskaż prawidłowe postępowanie:

Wskazaniem/wskazaniami do uzupełniającej chemio-radioterapii chorych na raka żołądka jest/są:
1) pT3;  2) pT4;  3) pN(+);  4) M (+).
Prawidłowa odpowiedź to:

Przeciwwskazaniem do samodzielnej brachyterapii raka stercza nie jest:

Pojęcie build-up:
1) jest zjawiskiem narastania mocy dawki wraz z głębokością;
2) rośnie ze wzrostem energii wiązki;
3) dotyczy tylko elektronów;
4) dotyczy tylko hadronów;
5) nie dotyczy promieniowania gamma.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż stwierdzenie fałszywe:

U 68-letniej chorej stwierdzono anemię z niedoboru żelaza. W wykonanej kolonoskopii ujawniono liczne polipy w jelicie grubym. Badanie histopatologiczne usuniętego polipa wykazało obecność chłoniaka. Jaki typ chłoniaka jest najbardziej prawdopodobny u tej chorej?

Chory lat 76 zgłosił się do lekarza z powodu utrzymującego się od 3 miesięcy niebolesnego powiększenia węzłów chłonnych pachwinowych po stronie prawej. Chory nie zgłaszał żadnych objawów ogólnych. Badanie tomografii komputerowej wykazało liczne węzły chłonne w przestrzeni zaotrzewnowej o średnicy nieprzekraczającej 3 cm i nieuciskające sąsiednich struktur. Badanie histopatologiczne węzła chłonnego pachwinowego potwierdziło rozpoznanie chłoniaka nieziarniczego o typie grudkowym. Najwłaściwszym sposobem postępowania u tego chorego jest:

Do niekorzystnych czynników rokowniczych u chorych na chłoniaka Hodgkina należą:

Wskazania do pooperacyjnej radiochemioterapii chorych na raka odbytnicy obejmują:

Spośród wymienionych raków gruczołów ślinowych wysokim stopniem złośliwości histologicznej cechują się:

U chorych na brodawczakowatą postać płaskonabłonkowego raka krtani (carcinoma verrucosum) zalecane jest:

W profilaktycznym napromienianiu mózgowia u dzieci z ostrą białaczką limfatyczną najczęściej stosuje się dawkę:

Najczęściej występujące nowotwory u dzieci w Polsce to:

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących wiązki jonów węgla nie jest prawdziwe?

Promieniowanie fotonowe o energii 6MV oddziałuje z materią głównie poprzez:

W radioterapii nowotworu zlokalizowanego 3 cm pod powierzchnią skóry najbardziej optymalne będzie zastosowanie wiązki elektronowej o energii:

Wskazaniem do uzupełniającej radioterapii po całkowitym usunięciu krtani jest:

Najczęściej stosowany schemat napromieniania całego ciała przed przeszczepieniem szpiku polega na:

Próba Valsalvy wykonana przez pacjenta podczas endoskopii górnych dróg oddechowych pozwala na uwidocznienie i ocenę:

Po laryngektomii i adekwatnym zabiegu węzłowym pojedynczym, jednoznacznym wskazaniem do pooperacyjnej radioterapii nie jest:
1) pojedynczy przerzut do węzła chłonnego;
2) przejście nacieku przez torebkę węzła chłonnego;
3) cecha T4 guza pierwotnego;
4) naciek tkanek miękkich okołokrtaniowych;
5) naciek tchawicy;
6) zatory nowotworowe w naczyniach i nacieki okołonerwowe.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż nieprawdziwe stwierdzenie dotyczące raka szczęki:
1) operacja jest leczeniem z wyboru chorych na raka szczęki;
2) niepowodzenia węzłowe i przerzuty odległe są główną przyczyną niepowodzeń leczenia chorych na raka szczęki;
3) standardowym leczeniem chorych na zaawansowanego, nieoperacyjnego raka szczęki jest jednoczesna radiochemioterapia;
4) rak gruczołowo-torbielowaty i płaskonabłonkowy przedstawiają podobną promieniowrażliwość;
5) ryzyko przerzutów do węzłów chłonnych znacząco wzrasta dla płaskonabłonkowego lub niezróżnicowanego raka szczęki;
6) system klasyfikacji wg Kadish dotyczy zaawansowania nerwiaka węchowego zarodkowego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wirusowa etiologia kancerogenezy jest najczęstsza w raku:

Ipsilateralną przestrzeń przygardłową włącza się do elektywnego CTV w przypadku:

Dół skrzydłowo-podniebienny nie komunikuje się z:

Wskazaniem do jednostronnej IMRT raka migdałka podniebiennego gardła środkowego jest zaawansowanie:

Uznanym leczeniem oszczędzającym EBM raka krtani jest:

Margines CTV w pooperacyjnej RT raka skóry twarzy powinien wynosić:

Najprzydatniejszym wskaźnikiem predykcyjnym odżywienia chorych w trakcie RT nowotworów głowy i szyi jest:

W przypadku chorego z przerzutami raka płaskonabłonkowego do dwóch węzłów chłonnych szyi (węzły średnicy 2 i 2,5 cm ) zlokalizowanych w grupie II po stronie prawej (przerzuty z nieznanego ogniska pierwotnego) obszar napromieniania powinien obejmować:

W przypadku rozpoznania przerzutu raka płaskonabłonkowego do węzłów chłonnych szyi z nieznanego ogniska pierwotnego najmniej prawdopodobną lokalizacją pierwotnego ogniska choroby jest:

Wskaż nieprawidłowe stwierdzenie w odniesieniu do raka tarczycy:

Otwór okrągły łączy:

Porażenie nerwu podjęzykowego po stronie lewej manifestuje się:

Ryzyko przerzutów odległych w raku gardła dolnego wynosi około:

Moc testu statystycznego:

Zastosowanie radioterapii stereotaktycznej (SBRT) jako standardowego postępowania u nieoperacyjnych chorych na niedrobnokomórkowego raka płuca w I stopniu zaawansowania oparte jest na dowodach z:

Którego cytostatyku nie można zastosować w pełnej dawce systemowej w skojarzeniu z radykalną radioterapią:

Powszechnie stosowana dawka radioterapii stereotaktycznej w raku płuca to 54Gy w trzech frakcjach. Dla tej dawki, BED przy a/ß=10 wynosi około:

Zgodnie z raportem ICRU 83 raportowanie dawek podanych dla PTV powinno obejmować:

U chorego lat 48 w wyniku diagnostyki objawów miastenicznych rozpoznano grasiczaka typu B3 wg WHO zlokalizowanego w przednim śródpiersiu o średnicy 6 cm, naciekającego w ograniczonym stopniu okoliczną tkankę tłuszczową. W ocenie radiologa zmiana nie nacieka struktur naczyniowych, nie stwierdzono innych ognisk nowotworu w badaniach obrazowych ustalając kliniczny stopień zaawansowania jako III w klasyfikacji Masaoki. Postępowanie u chorego powinno obejmować:

Trzydziestodwuletni mężczyzna zgłasza się do poradni onkologicznej po nieradykalnym zabiegu operacyjnym z powodu czaszkogardlaka przeprowadzonym bez powikłań 5 tygodni wcześniej. W wywiadzie i badaniach dodatkowych zwraca uwagę wyrównana hormonalnie niedoczynność przysadki mózgowej i stwierdzone przed operacją ograniczenie pola widzenia zgodne z anatomiczną lokalizacją guza w badaniu MRI. Właściwym postępowaniem jest:

Zasadniczą i często jedyną formą leczenia nie powodującego objawów neurologicznych, wytwarzającego prolaktynę makrogruczolaka przysadki u 54-letniego mężczyzny jest:

Zastosowanie teleradioterapii w raku tarczycy obejmuje następujące wskazania kliniczne:

Mutacje genu EGFR w raku płuca są związane:

Charakterystyczną cechą zespołu SIADH (zespół nieprawidłowego uwalniania wazopresyny) jest:

W II stopniu drabiny analgetycznej wg WHO znajdują się następujące leki:

Które z niżej wymienionych leków nie posiadają działania przeciwwymiotnego?

Wypadek radiacyjny kategorii A w teleradioterapii lub brachyterapii obejmuje zaaplikowanie dawki całkowitej:

Grupa węzłowa nr 7 wg mapy węzłów chłonnych klatki piersiowej:

Wskaż stwierdzenie prawdziwe dotyczące leczenia mięsaków tkanek miękkich:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące wykorzystania metod obrazowania gruczołu krokowego w planowaniu radioterapii:

Wskaż stwierdzenie fałszywe dotyczące radioterapii OUN u dzieci:

Wskaż stwierdzenie fałszywe dotyczące raka pęcherza w stopniu zaawansowania T3N0M0:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące radioterapii w RMS oczodołu u dzieci:
1) stosowane są dawki 45-50 Gy;
2) w skojarzeniu z chemioterapią pozwala uzyskać 90% wyleczeń;
3) w guzach o korzystnej histologii można od niej odstąpić, gdyż odsetek całkowitych odpowiedzi na chemioterapię przekracza 90%;
4) w zależności od lokalizacji guza możliwe jest stosowanie osłon soczewki oraz oszczędzanie gruczołu łzowego z zastosowaniem IMRT;
5) obszar CTV powinien zawsze obejmować cały oczodół ze względu na obserwowany w badaniu IRS IV wzrost ryzyka nawrotu miejscowego w grupie napromienianej na obszar ograniczony do guza z marginesem;
6) we wskazaniu tym można rozważać radioterapię z zastosowaniem protonów.
Prawidłowa odpowiedź to: