Egzamin PES / Psychiatria / wiosna 2024

120 pytań
Pytanie 1
Która ze struktur jest częścią międzymózgowia?
Pytanie 2
Który z nerwów czaszkowych przewodzi tylko włókna ruchowe?
Pytanie 3
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące budowy współczulnego układu nerwowego:
Pytanie 4
Do objawów zespołu Hakima nie należy:
Pytanie 5
Zadania, za które odpowiada prawa półkula mózgu to:
Pytanie 6
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące stref korowych III-rzędowych:
Pytanie 7
Strukturą kresomózgowia nieparzystego jest:
Pytanie 8
Wskaż prawidłową funkcję kory przedczołowej brzuszno-przyśrodkowej:
Pytanie 9
W skład jąder podstawnych nie wchodzi:
Pytanie 10
Konsekwencją uszkodzenia tyłomózgowia nie jest/nie są:
Pytanie 11
Do środków zabezpieczających zgodnie z kodeksem karnym nie należy:
Pytanie 12
Poczucie uciążliwego nadmiaru spontanicznie pojawiających się kolejnych wątków i tematów myślenia, zwykle zakłócające procesy myślenia, wyrażające się w ograniczeniu płynności i jasności wypowiedzi, to:
Pytanie 13
Test wykorzystywany do oceny nasilenia objawów alkoholowego zespołu abstynencyjnego, to:
Pytanie 14
Nabywanie (zbieranie, kradzież) lub trudność z pozbywaniem się rzeczy nieużytecznych, bądź o małej wartości dla innych osób, która powoduje dezorganizację życia społecznego i zawodowego, a także ograniczenie przestrzeni życiowej chorego, to:
Pytanie 15
Do leków zarejestrowanych w Polsce do leczenia uzależnienia od alkoholu zalicza się wszystkie wymienione, z wyjątkiem:
Pytanie 16
Wskaż mechanizm działania akamprozatu:
Pytanie 17
Wg wytycznych Ministerstwa Zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej wskazano, że ocena ryzyka i nasilenia objawów depresji powinna być przeprowadzona:
1) między 8.-10. tyg. ciąży;
2) między 11.-14. tyg. ciąży;
3) między 33.-37. tyg. ciąży;
4) między 38.-40. tyg. ciąży;
5) po porodzie, w czasie wizyty patronażowej położnej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 18
Wskaż leki, które są zalecane zarówno w leczeniu zaburzeń zasypiania, jak i zaburzeń związanych z utrzymaniem ciągłości snu:
1) eszopiklon;         
2) zolpidem;         
3) zaleplon;
4) temazepam;
5) doksepina.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 19
Wskaż prawidłowe dawkowanie esketaminy w postaci donosowej:
Pytanie 20
40-letni pacjent od wielu lat leczony z powodu zaburzeń schizoafektywnych obecnie nie reaguje na intensywne leczenie farmakologicznie - nasilenie objawów psychotycznych jest znaczne, zmiany nastroju (o wektorze depresyjnym) mają dużą amplitudę. Rozpoczęto procedurę kwalifikacji do zabiegów elektroterapii, jednak przed rozpoczęciem zabiegów konieczne jest zmodyfikowanie aktualnego leczenia. Spośród leków przyjmowanych przez pacjenta istnieje konieczność zakończenia terapii:
Pytanie 21
Nowelizacja Ustawy o Ochronie Zdrowia Psychicznego z dn. 01.01.2024 zawiera nowe regulacje dotyczące:
Pytanie 22
Za ojca nowoczesnej psychiatrii, który zapoczątkował publiczny system opieki nad osobami niepełnosprawnymi i wprowadził humanitarne metody leczenia zaburzeń psychicznych, uznaje się:
Pytanie 23
Do prawdziwych sformułowań opisujących charakterystyczne dla płci cechy u osób w spektrum autyzmu nie należy:
Pytanie 24
Do czynników predysponujących do wystąpienia ADHD należą:
1) masa urodzeniowa < 1500 g;
2) palenie tytoniu w czasie ciąży przez matkę;
3) wykorzystywanie i zaniedbanie dziecka;
4) pobyty w licznych rodzinach zastępczych;
5) zapalenie mózgu;
6) spożywanie alkoholu w ciąży przez matkę.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 25
Wskaż prawdziwe stwierdzenie/a dotyczące doksylaminy:
1) jest antagonistą receptorów H1 pierwszej generacji;
2) po przekroczeniu zalecanej dawki wykazuje działanie cholinolityczne;
3) zalecany okres stosowania wynosi 1 miesiąc;
4) jest przeciwwskazana u osób z ciężką niewydolnością nerek i wątroby.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 26
Zwiększone ryzyko wystąpienia anomalii Ebsteina u dziecka wiąże się z przyjmowaniem przez matkę w ciąży:
Pytanie 27
O dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego psychiatry decyduje:
1) w postępowaniu cywilnym sąd orzekający w sprawie;
2) w postępowaniu karnym w stadium postępowania przygotowawczego prokurator;
3) w postępowaniu karnym w stadium postępowania przygotowawczego policja;
4) w postępowaniu karnym w stadium postępowania sądowego prokurator;
5) w postępowaniu karnym w stadium postępowania sądowego sąd.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 28
U pacjentów ze schizofrenią z jednoczesnym zwiększonym ryzykiem hiperprolaktynemii pierwszym wyborem powinny być leki:
Pytanie 29
Strategia leczenia objawów depresji u pacjentów z chorobą Parkinsona polega na:
Pytanie 30
Kleptomania:
Pytanie 31
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące pimawanseryny:
1) jest lekiem przeciwpsychotycznym;
2) jest lekiem działającym przede wszystkim prokognitywnie;
3) jest antagonistą D2;
4) jest antagonistą 5-HT2A i 5-HT2c;
5) jest lekiem zalecanym w leczeniu psychoz w przebiegu choroby Parkinsona;
6) jest przeciwwskazana u pacjentów z zespołami parkinsonowskimi.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 32
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące farmakoterapii uzależnienia od alkoholu:
Pytanie 33
Do leków powodujących wzrost stężenia kwasu walproinowego nie należy:
Pytanie 34
Do leków z grupy benzodwuazepin zarejestrowanych do leczenia bezsenności należą:
1) estazolam;
2) nitrazepam;
3) temazepam;
4) diazepam;
5) bromazepam.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 35
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące leków nasennych:
Pytanie 36
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące typu 1 alkoholizmu wg Cloningera:
1) uwarunkowany głównie środowiskowo;
2) częściej występuje u mężczyzn;
3) intensywne picie zaczyna się po 25. roku życia;
4) krytycyzm i wgląd co do nadużywania alkoholu jest mocno ograniczony;
5) picie alkoholu szybko prowadzi do poważnych szkód zdrowotnych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 37
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące terapii elektrowstrząsowej (EW):
Pytanie 38
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące choroby Creutzfeldta-Jakoba (CJD):
Pytanie 39
Kaligynefobia to lęk przed:
Pytanie 40
Lekiem I rzutu w długoterminowej terapii (profilaktyce) choroby afektywnej dwubiegunowej (ChAD) typu I z przewagą epizodów maniakalnych jest:
Pytanie 41
Leczenie „ostre” pierwszego epizodu schizofrenii powinno trwać:
Pytanie 42
Depresję można określić jako lekooporną, gdy brak poprawy po zastosowaniu:
Pytanie 43
W postępowaniu profilaktycznym w chorobie afektywnej dwubiegunowej typu II z szybką zmianą faz w monoterapii zaleca się zastosowanie:
Pytanie 44
W postępowaniu profilaktycznym w chorobie afektywnej dwubiegunowej typu II o przebiegu klasycznym w monoterapii zaleca się zastosowanie:
Pytanie 45
W postępowaniu profilaktycznym w chorobie afektywnej dwubiegunowej typu II o przebiegu atypowym w monoterapii zaleca się zastosowanie:
Pytanie 46
Stężenie terapeutyczne kwasu walproinowego w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej powinno mieścić się w zakresie:
Pytanie 47
Stężenie terapeutyczne karbamazepiny w leczeniu choroby afektywnej dwubiegunowej powinno mieścić się w zakresie:
Pytanie 48
Badania kliniczne wskazują, że komponenta autonomiczna zaburzenia lękowego uogólnionego odpowiada na leczenie przy następującej dawce pregabaliny:
Pytanie 49
Największe ryzyko wystąpienia zaburzeń elektrolitowych, a zwłaszcza hiponatremii, w leczeniu depresji występuje przy zastosowaniu:
1) SSRI;
2) SNRI;
3) mirtazapiny;
4) bupropionu;
5) moklobemidu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 50
Najniższe ryzyko wystąpienia zaburzeń elektrolitowych w leczeniu depresji, a zwłaszcza hiponatremii, występuje przy zastosowaniu:
Pytanie 51
Zgodnie z kryteriami diagnostycznymi klasyfikacji DSM-5 w zaburzeniu jedzenia i odżywiania się o typie jadłowstrętu psychicznego diagnoza może uwzględniać stopień ciężkości tego rozpoznania. Stopień umiarkowany dotyczy osób ze wskaźnikiem masy ciała (BMI) o wartości:
Pytanie 52
Łagodny stan depresyjny występujący w reakcji na przedłużające się narażenie na sytuację stresową, o czasie trwania nieprzekraczającym 2 lat to objawy:
Pytanie 53
Zgodnie z klasyfikacją ICD-11 epizodyczne zaburzenie nastroju, w którym występują jeden lub więcej epizodów hipomanii i co najmniej jeden epizod depresji, to:
Pytanie 54
Zgodnie z klasyfikacją ICD-11 zaburzenie dysmorficzne ciała będzie należało do kategorii:
Pytanie 55
Tendencja do utrzymywania dystansu w relacjach interpersonalnych i w funkcjonowaniu emocjonalnym, unikanie interakcji społecznych, intymności oraz przyjaźni, a także emocjonalna rezerwa i ograniczona ekspresja emocji, to zgodnie z klasyfikacją ICD-11 cechy należące do zaburzenia osobowości z wzorcem:
Pytanie 56
W celu rozpoznania epizodu maniakalnego objawy takie jak podwyższony lub drażliwy nastrój, wzmożona aktywność lub niepokój fizyczny, wzmożona potrzeba mówienia, gonitwa myśli, zmniejszona potrzeba snu i wzmożona samoocena muszą utrzymywać się przez co najmniej:
Pytanie 57
Zaburzenia osobowości należące do tzw. wiązki A, cechujące się stałym wzorcem nieprawidłowych zachowań i doświadczania emocji, w których dominuje ekscentryczność, dziwaczność, nieufność oraz wycofanie, to:
Pytanie 58
W przypadku opiniowania sądowo-psychiatrycznego dotyczącego oceny poczytalności sprawcy czynu zabronionego popełnionego w stanie nietrzeźwości lub odurzenia, do wspólnych cech łączących upojenie atypowe z upojeniem patologicznym należą:
1) przebieg i obraz kliniczny niewykazujące związku z ilością spożytego alkoholu;
2) rodzaj, cechy i nasilenie występujące w upojeniu zaburzeń świadomości;
3) zachowania gwałtowne i agresywne, nietypowe dla osobowości badanego;
4) brak jest cech organicznego uszkodzenia OUN;
5) nagła senność lub sen terminalny występujące bezpośrednio po zdarzeniu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 59
Obserwacja sądowo-psychiatryczna w zakładzie leczniczym, odbywająca się decyzją sądu na wniosek biegłych:
Pytanie 60
Zgodnie z klasyfikacją ICD-10 zaburzenia zachowania:
1) mogą mieć postać z początkiem w dzieciństwie, przed 10. r.ż.;
2) różnicujemy z kryteriami rozpoznania osobowości dyssocjalnej;
3) rozpoznajemy, gdy rozpoczynają się nie wcześniej niż po 13. r.ż.;
4) rozpoznajemy, gdy nieprawidłowy wzorzec zachowania trwa co najmniej 2 lata;
5) ograniczają się tylko do zachowań z nieprawidłowym procesem socjalizacji.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 61
Wskaż zestaw leków przeciwdepresyjnych i kardiologicznych niewchodzących ze sobą w istotne interakcje:
Pytanie 62
Do leków przeciwpsychotycznych stosowanych do augmentacji leczenia przeciwdepresyjnego, rekomendowanych przez krajowego konsultanta do spraw psychiatrii należą:
Pytanie 63
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące stosowania esketaminy:
1) wskazaniem do jej stosowania jest leczenie depresji lekoopornej;
2) stosowana jest w monoterapii, w przypadku nieskuteczności wcześniej podawanych co najmniej 2 leków przeciwdepresyjnych;
3) pierwsza dawka u osób poniżej 65 r. ż. wynosi 28 mg;
4) stosowana jest jedynie po zastosowaniu i nieskuteczności terapii elektrowstrząsowej;
5) maksymalna dawka leku wynosi 84 mg.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 64
Do objawów niepożądanych mogących wystąpić po zastosowaniu litu należą:
1) zaostrzenie objawów trądziku i łuszczycy;
2) polidypsja;
3) tachykardia;
4) niewydolność wątroby;
5) myśli samobójcze.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 65
Do zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych lub pokrewnych według klasyfikacji ICD-11 należą wszystkie wymienione, z wyjątkiem:
Pytanie 66
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące niepełnosprawności intelektualnej lżejszego i głębszego stopnia:
Pytanie 67
Do czynników ryzyka wystąpienia parkinsonizmu polekowego po stosowaniu leków przeciwpsychotycznych, zaliczamy wszystkie wymienione, z wyjątkiem:
Pytanie 68
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące zaburzeń schizoafektywnych:
Pytanie 69
Według klasyfikacji ICD-11 zaburzenie opozycyjno-buntownicze charakteryzuje:
1) możliwość współwystępowania z innymi zaburzeniami behawioralnymi lub neurorozwojowymi;
2) do czynników ryzyka wystąpienia zaburzenia opozycyjno-buntowniczego należy: odrzucenie w relacjach z rówieśnikami, choroby psychiczne rodziców;
3) czas trwania objawów wynosi co najmniej 12 miesięcy;
4) wyróżnia się 2 podtypy zaburzenia - z przewlekłą drażliwością i złością oraz z dyssocjalnymi zaburzeniami zachowania;
5) rozpoznanie zaburzeń opozycyjno-buntowniczych w okresie dzieciństwa zawsze skutkuje zmianą rozpoznania w okresie dorosłym na osobowość dyssocjalną.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 70
Stosowanie którego leku wiąże się z największym ryzykiem wystąpienia powikłań u osób z niewydolnością nerek?
Pytanie 71
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące ADHD u dorosłych:
1) do najważniejszych objawów ADHD u dorosłych należą: nieuwaga, nadaktywność, niemożność odpoczynku oraz impulsywność i wtórnie do niej labilność emocjonalna;
2) nieuwaga, nadaktywność, niemożność odpoczynku oraz impulsywność i wtórnie do niej labilność emocjonalna powinny występować co najmniej przez pół roku;
3) warunkiem rozpoznania ADHD u dorosłych jest występowanie tych zaburzeń w dzieciństwie, chociaż nie muszą być rozpoznane;
4) kryteria rozpoznawania ADHD u dorosłych są takie same w dorosłości i w dzieciństwie, choć u ponad połowy osób w dorosłości liczba objawów ulega ograniczeniu;
5) u ponad połowy osób w dorosłości liczba objawów ADHD ulega ograniczeniu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 72
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące zaburzeń zachowania:
Pytanie 73
Znaczna niepełnosprawność intelektualna charakteryzuje się sprawnością intelektualną:
Pytanie 74
Do zaburzeń rozwoju psychologicznego w ICD-10 nie zalicza się:
Pytanie 75
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące DSM-5:
Pytanie 76
Do Izby Przyjęć szpitala psychiatrycznego zgłosiła się matka z 13-letnią córką bezpośrednio po wizycie u pediatry, gdzie pacjentka ujawniła, że ma myśli samobójcze i od kilku tygodni dokonuje samookaleczeń. Ponadto relacjonowała trudności z zasypianiem i wybudzanie się w nocy, problemy z koncentracją i skupieniem uwagi, lęk oraz spadek apetytu. Z wywiadu wiadomo, że rozwój wczesno-dziecięcy przebiegał prawidłowo, bez większego problemu i chętnie nawiązywała relacje rówieśnicze, dążyła do zabaw i kontaktu z dziećmi. Pacjentka w ocenie mamy od pewnego czasu niechętnie spotyka się z koleżankami i ma wąskie grono znajomych, osiąga przeciętne wyniki w nauce. Zdarza się, że nie pojawia się w szkole lub spóźnia się na pierwsze lekcje. Dziewczynka ujawnia w Izbie Przyjęć, że od 2 m-cy jest wyśmiewana i poniżana na oczach rówieśników przez jedną koleżankę z klasy. Najbardziej prawdopodobnym rozpoznaniem wg kryteriów ICD-10 jest:
Pytanie 77
Zespół amnestyczny Milner charakteryzują:
1) częściowa utrata możliwości nauczenia się nowych informacji;
2) zachowana możliwość odtwarzania kilku elementów, ale pod warunkiem, że nie działają bodźce interferencyjne;
3) brak deterioracji intelektualnej, brak afazji, brak zaburzeń koncentracji uwagi;
4) brak konfabulacji, brak zaburzeń świadomości;
5) nawyki ruchowe są niezachowane.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 78
Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) tik jest mimowolnym, raptownym powtarzającym się, nierytmicznym ruchem lub wyrzucaniem z siebie dźwięków bądź wyrazów, które nie służą żadnemu widocznemu celowi;
2) tiki charakteryzujące się powtarzaniem określonych słów, a czasem używanie społecznie nieakceptowanych, często obscenicznych słów to palilalia;
3) warunkiem koniecznym do postawienia rozpoznania moczenia mimowolnego nieorganicznego to występowanie tego zaburzenia od urodzenia;
4) zespół Retta charakteryzuje się znacznym upośledzeniem rozwoju psychoruchowego zauważalnym zazwyczaj w pierwszych czterech miesiącach życia;
5) moczenie mimowolne nieorganiczne może występować od urodzenia lub pojawiać się po okresie nabycia kontroli nad funkcją pęcherza. Może również, choć nie musi, być związane z szerszymi zaburzeniami emocjonalnymi lub zachowania.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 79
Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) ryzyko wystąpienia schizofrenii w ciągu życia dla populacji ogólnej wynosi 1-1,5%;
2) częściej chorują mężczyźni;
3) początek choroby przypada najczęściej pomiędzy 21. a 35. r.ż.;
4) dwukrotnie częściej choroba rozpoczyna się ostro, kiedy to objawy pojawiają się w postaci znacznie nasilonej;
5) przebieg schizofrenii jest z reguły przewlekły, nawrotowy, niekiedy ciągły bez remisji, a w około 10% przypadków występuje tylko jeden epizod choroby.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 80
Do Izby Przyjęć ZRM przywozi 8-letniego chłopca po interwencji ze szkoły, gdzie z opisu wychowawczyni wiadomo, że pacjent dość często w sytuacji kiedy ma wykonać zadanie lub kiedy nie są spełniane jego oczekiwania reaguje złością, gniewem, zdarza się, że agresją wobec otoczenia. Obecna z chłopcem w IP mama relacjonuje, że podobne trudności występują w środowisku domowym, głównie podczas odrabiania prac domowych, albo kiedy nie są spełniane jego oczekiwania lub kiedy chce uniknąć sytuacji, która jest dla niego niewygodna. Dodaje, że w sytuacjach zadaniowych, które go interesują nie ma większych problemów z wykonaniem polecenia. Relacje w grupie rówieśniczej rodzic określa jako dość dobre, ale podczas zabaw z rówieśnikami, często jest impulsywny „kiedy zabawa nie jest po jego myśli” przerywa, reaguje złością, gniewem. W ocenie mamy wobec innych dzieci i rodzeństwa dość często bywa dokuczliwy. W wywiadzie kamienie milowe o czasie. Najbardziej prawdopodobnym rozpoznaniem wg kryteriów ICD-10 jest:
Pytanie 81
Konsekwencją uszkodzenia lewej półkuli mózgu jest:
1) zespół zaniedbywania stronnego;
2) reakcja katastroficzna;
3) osłabiona percepcja muzyki;
4) zaburzenia mowy;
5) apraksja konstrukcyjna.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 82
Poziom funkcjonowania intelektualnego dorosłych jednostek nieprzekraczających poziomu rozwoju umysłowego dziecka 8-letniego oraz dojrzałości społecznej dziecka w wieku 10 lat odpowiada wartości ilorazu inteligencji w skali Davida Wechslera:
Pytanie 83
Bardziej trwały przebieg rozwojowych zaburzeń płynności mowy związany jest z:
1) płcią żeńską;
2) rodzinnym występowaniem zaburzenia;
3) wiekiem wystąpienia powyżej 3-4 lat;
4) czasem trwania powyżej 6 miesięcy;
5) współwystępowaniem rozwojowych zaburzeń językowych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 84
Czynniki predysponujące do zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi to:
1) narażenie na neurotoksyny;
2) zakażenia;
3) duża masa urodzeniowa;
4) niektóre składniki diety;
5) narażenie na alkohol in utero.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 85
Do czynników ryzyka parkinsonizmu polekowego należy:
1) stosowanie walproinianu;
2) infekcja HIV;
3) stosowanie blokerów kanału wapniowego;
4) stosowanie leków przeciwdepresyjnych;
5) płeć żeńska.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 86
Pregabalinę charakteryzuje to, iż:
1) jest pochodną kwasu γ - aminomasłowego;
2) jest analogiem GABA;
3) wiąże się bezpośrednio z receptorami GABA;
4) może redukować uwalnianie noradrenaliny;
5) moduluje kanał wapniowy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 87
Działania niepożądane w wyniku stosowania leków hormonalnych - agonistów GnRH obejmują:
1) senność;
2) wzrost masy ciała;
3) hiperglikemię;
4) nadciśnienie tętnicze;
5) osteopenię.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 88
Do leków powodujących obniżenie stężenia kwasu walproinowego należy:
1) fluoksetyna;
2) diazepam;
3) chlorpromazyna;
4) kwas acetylosalicylowy;
5) haloperidol.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 89
Za pamięć przestrzenną odpowiada:
Pytanie 90
Przyjmowanie niezwykłych, dziwacznych, nierzadko niewygodnych pozycji ciała to:
Pytanie 91
Do grupy częściowych agonistów D2/D3 należą:
Pytanie 92
Wskaż prawdziwe stwierdzenie:
Pytanie 93
32-letni pacjent z nawrotem depresji, znaczną bezsennością z wczesnym budzeniem się, lękiem, anhedonią. Ma nadmierny apetyt - przytył ok. 7 kg, czym bardzo się martwi. Nadużywa alkoholu. W poprzednim epizodzie leczony escitalopramem z dużą poprawą, po uzyskaniu poprawy szybko odstawił leki z powodu zaburzeń erekcji. Propozycja leczenia:
Pytanie 94
Pacjentka lat 75, dgn. F33, leczona od 30 lat, w przeszłości wiele epizodów depresji. Ostatni nawrót trwający ok. 8 tyg. Choroby somatyczne: nadciśnienie tętnicze, CHNS (2x zawał NSTEMI, 2x PCI z wszczepieniem stentu), cukrzyca typu 2, niewydolność nerek, nawracające infekcje układu moczowego, 2x sepsa, otyłość. Leczenie: citalopram 20 mg/d + trazodon 75 mg/d. Po 4 tyg leczenia wyraźna poprawa stanu psychicznego. Po 6 tyg: zmęczenie, ból głowy, nudności (2x zwymiotowała), niepokój. Oceń powyższą sytuację kliniczną:
Pytanie 95
U pacjentki z głęboką depresją psychotyczną w I trymestrze ciąży nie wolno stosować:
Pytanie 96
U 20-letniego mężczyzny utrzymują się przewlekłe, uporczywe wymioty. Może to być efektem stosowania:
Pytanie 97
Pacjent 56 lat, po hospitalizacji z powodu COVID-19 o ciężkim przebiegu, ma zaburzenia funkcji poznawczych. Co powinien przede wszystkim zrobić psychiatra?
Pytanie 98
Pacjent ze schizofrenią leczony olanzapiną przytył 20 kg i rozwinął zespół metaboliczny. Zmieniono leczenie na arypiprazol i dołączono metforminę. Po 12 tygodniach nie stwierdzono redukcji masy ciała, przy utrzymaniu się stabilnego stanu psychicznego. Należy przede wszystkim zwrócić uwagę na:
Pytanie 99
Który z niesterydowych leków przeciwzapalnych można bezpiecznie zastosować u pacjenta stosującego lit, u którego poziom litu wynosi 0,8 mmol/l?
Pytanie 100
U pacjenta ze schizofrenią rozpoznanie przeważających i przetrwałych pierwotnych objawów negatywnych wymaga wykluczenia:
Pytanie 101
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące środków psychodelicznych i podobnych:
1) MDMA (ecstasy) to empatogen;
2) kannabidiol jest przeciwwskazany w leczeniu padaczki;
3) psylocybina w depresji jest stosowana w kontekście psychoterapii (psilocybin-assisted treatment);
4) tetrahydrokannabinol i kannabidiol wiążą się w odmienny sposób z receptorami kannabinoidowymi;
5) układ dopaminergiczny pełni zasadniczą rolę w mechanizmie działania środków psychodelicznych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 102
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące leków normotymicznych:
1) aripiprazol zapobiega nawrotom epizodów depresji;
2) kwetiapina w równym stopniu zapobiega nawrotom epizodów maniakalnych i depresyjnych;
3) lamotrigina należy do leków normotymicznych I generacji;
4) lurasidon może spełniać kryteria leku normotymicznego II generacji;
5) stosowanie aripiprazolu powoduje obniżenie stężenia prolaktyny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 103
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące stosowania litu w ciąży i okresie poporodowym u kobiet z chorobą afektywną dwubiegunową:
1) dawka węglanu litu w I trymestrze ciąży nie powinna przekraczać 500 mg/dobę;
2) lit wprowadzony w końcowym okresie ciąży zapobiega zaburzeniom psychicznym w okresie poporodowym;
3) nie ma zwiększonego ryzyka nawrotów w ciąży u osób z chorobą afektywną dwubiegunową po zaprzestaniu leczenia normotymicznego;
4) u pacjentek stosujących lit zalecane jest karmienie piersią;
5) w okresie planowania ciąży litem można zastąpić podawanie walproinianu lub karbamazepiny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 104
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące leczenia depresji w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej:
1) lurasidon i kariprazyna nie mają działania terapeutycznego w depresji w przebiegu CHAD;
2) monoterapia kwetiapiną 300-600 mg jest skuteczna w leczeniu depresji w przebiegu CHAD;
3) ryzyko zmiany fazy jest większe w przypadku SSRI niż wenlafaksyny i trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych;
4) stan mieszany, pobudzenie motoryczne i szybka zmiana faz są przeciwwskazaniem do stosowania leków przeciwdepresyjnych;
5) w depresji w przebiegu CHAD typu I leki przeciwdepresyjne należy stosować w skojarzeniu z lekiem normotymicznym.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 105
Dodatkowe korzyści długotrwałego stosowania litu oprócz zapobiegania nawrotom manii i depresji, to:
Pytanie 106
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące terapii elektrowstrząsowej:
1) gorszy efekt u osób powyżej 60. roku życia;
2) leki podwyższające próg drgawkowy należy odstawić przed zabiegami;
3) lepsze działanie terapeutyczne zabiegów jednostronnych;
4) nie wpływa na procesy pamięci z wyjątkiem pamięci autobiograficznej;
5) skuteczność w depresji lekoopornej zarówno jedno-, jak i dwubiegunowej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 107
Dla zespołu serotoninergicznego charakterystyczne są:
1) drżenie mięśniowe i myoklonie;
2) niepokój i pobudzenie psychoruchowe;
3) osłabienie przekaźnictwa serotoninergicznego;
4) stosowanie benzodiazepin jest przeciwwskazane;
5) zaburzenia świadomości.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 108
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące złośliwego zespołu poneuroleptycznego:
1) występuje bradykardia;
2) pojawia się u 5% pacjentów otrzymujących leki przeciwpsychotyczne;
3) występuje uogólnione podwyższenie napięcia mięśniowego;
4) w ciężkich przypadkach skuteczne jest leczenie elektrowstrząsowe;
5) występuje wzrost stężenia CPK we krwi (ponad czterokrotnie).
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 109
Pacjent lat 50, od 15 lat otrzymuje lit dla profilaktyki nawrotów choroby afektywnej dwubiegunowej typu I. Przed rozpoczęciem stosowania litu miał kilka nawrotów manii i depresji, natomiast w trakcie stosowania węglanu litu w dawce 1000 mg/dobę stan psychiczny był wyrównany, a stężenie litu wynosiło średnio 0,65 mmol/l. W ostatnim badaniu laboratoryjnym stwierdzono podwyższenie stężenia kreatyniny w surowicy, natomiast współczynnik przesączania kłębuszkowego (GFR) wynosił 55 ml/min/1,73 m2. Lekarz rodzinny zasugerował natychmiastowe odstawienie litu, twierdząc, że może dojść do ciężkiej niewydolności nerek. W przypadku tego pacjenta, które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe?
1) należy natychmiast odstawić lit;
2) odstawienie litu u osób z bardzo dobrą skutecznością może powodować lekooporny przebieg choroby;
3) przy GFR w granicach 40-60 ml/min/1,73 m2 wskazane jest monitorowanie kreatyniny co najmniej 2x w roku;
4) stopniowe odstawianie litu i zastąpienie go innym lekiem normotymicznym;
5) u osób z bardzo dobrym efektem litu zastąpienie go innym lekiem normotymicznym jest zwykle nieskuteczne.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 110
Długotrwałe stosowanie litu zapobiega samobójstwom:
1) korelacja działania „przeciwsamobójczego” litu z jego efektem zapobiegającym nawrotom;
2) należy rozważyć stosowanie litu u każdego pacjenta z chorobą afektywną, u którego istnieje ryzyko samobójstwa;
3) negatywna korelacja między stężeniem litu w wodzie pitnej, a częstością samobójstw w wielu krajach;
4) odstawienie litu nie powoduje zwiększenia ryzyka samobójstwa;
5) samobójstwa stanowią najczęstszą przyczynę śmiertelności w chorobach afektywnych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 111
Wypatrzone lub wysłuchane spostrzeżenia z realnego, lecz niejednostajnego, nieostrego, zamazanego tła, którym towarzyszy brak poczucia realności to:
Pytanie 112
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące niepełnosprawności intelektualnej:
Pytanie 113
Blok diagnostyczny „schizofrenia lub inne pierwotne zaburzenia psychotyczne” (L1-6A2) w ICD-11 nie obejmuje następującego rozpoznania:
Pytanie 114
Objaw negatywny schizofrenii polegający na osłabieniu motywacji do wykonywania celowych działań nosi nazwę:
Pytanie 115
U osoby z rozpoznaniem schizofrenii, objawami depresyjnymi i współistniejącym zespołem metabolicznym optymalnym lekiem przeciwpsychotycznym będzie:
Pytanie 116
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zespołu nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi:
1) rozpowszechnienie u dzieci wynosi 5% a u dorosłych 2,5%;
2) zgodnie z kryteriami ICD-11 objawy muszą obecne przed 16. rokiem życia;
3) według kryteriów diagnostycznych ICD-11 objawy muszą mieć stały wzorzec, czyli trwać przynajmniej 6 miesięcy;
4) w diagnostyce zespołu nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi należy stwierdzić, że objawy pacjenta nie są lepiej wyjaśnione przez obecność innego zaburzenia psychicznego;
5) optymalnym leczeniem pacjenta z zespołem nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi i współistniejącym zaburzeniem lękowym jest metylofenidat;
6) optymalnym leczeniem pacjenta z zespołem nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi i towarzyszącymi tikami jest atomoksetyna.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 117
Wskaż leki, które zmniejszają klirens litu (powodują wzrost stężenia i toksyczności litu):
1) furosemid;
2) tiazydy;
3) salicylany;
4) inhibitory konwertazy angiotensyny;
5) ksantyny;
6) acetazolamid.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 118
Które leki z grupy selektywnych inhibitorów serotoniny mogą wymagać redukcji dawki u pacjentów z niewydolnością nerek?
1) citalopram;
2) escitalopram;
3) fluoksetyna;
4) fluwoksamina;
5) paroksetyna;
6) sertralina.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 119
Prawidłowy schemat monitorowania wpływu klozapiny na układ białokrwinkowy to wykonywanie oznaczenia morfologii i rozmazu krwi:
Pytanie 120
Na konsultację psychiatryczną zgłosił się 22-letni mężczyzna z rozpoznaniem zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego. Przez pierwsze 12 tygodni farmakoterapii stosował fluoksetynę osiągając dawkę 80 mg/dobę bez zadowalającej poprawy. Z uwagi na brak poprawy lek zmieniono na klomipraminę o przedłużonym uwalnianiu, którą stosuje od 12 tygodni w dawce 225 mg/dobę. Współpraca w leczeniu nie budzi zastrzeżeń. Od 6 miesięcy pacjent uczestniczy w psychoterapii poznawczo-behawioralnej. Stosowane leczenie toleruje dobrze. Nadal relacjonuje występowanie obsesji i kompulsji, które dotyczą przede wszystkim problemu zanieczyszczenia rąk i możliwości zakażenia innych osób w rodzinie. Objawy pacjenta zajmują większą część każdego dnia i uniemożliwiają podjęcie zatrudnienia. W tym przypadku należy rozważyć następujące strategie dalszego leczenia:
1) dołączenie do leczenia selektywnego inhibitora wychwytu serotoniny;
2) dołączenie do leczenia aripiprazolu;
3) dołączenie do leczenia memantyny;
4) dołączenie do leczenia olanzapiny;
5) dołączenie do leczenia klozapiny.
Prawidłowa odpowiedź to: