Egzamin PES / Psychiatria dzieci i młodzieży / wiosna 2023

Wskaż stwierdzenie fałszywe:

Zgodnie z klasyfikacją DSM-V do zaburzeń neurorozwojowych zaliczamy:
1) zaburzenia z deficytem uwagi i nadaktywnością;
2) zaburzenia ze spektrum autyzmu;
3) zaburzenia komunikacji;
4) specyficzne zaburzenia uczenia się;
5) niepełnosprawność intelektualną;
6) zaburzenia ruchowe.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do zaburzeń treści myślenia nie zaliczamy:

Wskaż stwierdzenia prawdziwe odnoszące się do terapii ADHD:
1) atomoksetyna należy do inhibitorów zwrotnego wychwytu noradrenaliny;
2) wskazania do leczenia atomoksetyną to zespół nadpobudliwości psychoruchowej z kryterium wieku powyżej 18. r.ż.;
3) atomoksetynę stosuje się najczęściej w jednej dawce rano;
4) w Polsce są dostępne dwa leki zarejestrowane w terapii ADHD: metylofenidat i atomoksetyna;
5) jednym z przeciwskazań do zastosowania metylofenidatu u osób z diagnozą ADHD jest niedoczynność tarczycy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż stwierdzenia fałszywe dotyczące jadłowstrętu psychicznego:
1) do kryteriów jadłowstrętu psychicznego zgodnie z DSM-V nie należy nawracające nieodpowiednie zachowania kompensacyjne;
2) mechanizmy adaptacji spożycia pokarmu do wydatkowania energii, a także właściwa równowaga zarówno oreksy-, jak i anoreksygennych neuropeptydów podwzgórzowych są u pacjentów z jadłowstrętem psychicznym poważnie zachwiane;
3) zgodnie z kryteriami ujętymi w DSM-V o częściowej remisji jadłowstrętu psychicznego jeśli spełnione są następujące warunki: przez dłuższy czas od ustalenia rozpoznania jadłowstrętu psychicznego nie były spełnione żadne kryteria dla tego rozpoznania;
4) bradykardia poniżej 50 uderzeń serca na minutę jest bezwzględnym wskazaniem do hospitalizacji;
5) u większości pacjentów z rozpoznaniem jadłowstrętu psychicznego stosuje się farmakoterapię lekami psychotropowymi.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) parafilia- synonim pojęcia dewiacji seksualnej, stosowany w literaturze naukowej z uwagi na pejoratywną konotację określenia „dewiacja seksualna” w społeczeństwie oraz możliwą z tego tytułu stygmatyzację pacjenta;
2) paramnezja- zaburzenie pamięci polegające na pomieszaniu faktów i fantazji;
3) stupor - zaznaczone zmniejszenie reaktywności na otoczenie i zmniejszenie świadomości otoczenia, przebiegające z naprzemienną nadaktywnością i spowolnieniem ruchowym;
4) anhedonia - utrata zainteresowań oraz zaprzestanie wszelkich działań będących zazwyczaj źródłem przyjemności;
5) zespół Cotarda - zespół urojeń nihilistycznych, wśród których dominuje przekonanie o rozpadzie własnego ciała.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do zaburzeń spostrzegania nie zalicza się:

Do PZP dla dzieci i młodzieży zgłasza się matka z piętnastoletnią dziewczyną. Z wywiadu wiadomo, że od kiedy zaczęła naukę w pierwszej klasie liceum jej funkcjonowanie z tygodnia na tydzień pogarsza się. Jest jej trudno odnaleźć się w nowej szkole, wolałaby uczyć się w domu. Nie akceptuje tej zmiany. Mówi, ze nie rozumie rówieśników „nie chcę ich, denerwują mnie”. Z wywiadu wiadomo, że kamienie milowe dziewczynka osiągała o czasie. Mama podaje, że od kiedy pamięta, córka wolała swoje towarzystwo, nie lubiła zmian, od przedszkola miała problemy w kontaktach z rówieśnikami. Miała trudności z odczytywaniem żartów, metafor, dlatego jak matka podaje „rówieśnikom bardzo często udawało się ją wkręcać w różne dowcipy”. W szkole zawsze sobie dobrze radziła z nauką, jej szczególnym zainteresowaniem od przedszkola są zagadnienia związane z przestrzenią kosmiczną. Najbardziej prawdopodobnym rozpoznaniem wg kryteriów ICD-10 jest:

Do PZP dla dzieci i młodzieży zgłosiła się matka z czteroletnim chłopcem. Powodem zgłoszenia się są narastające problemy z zachowaniem w przedszkolu. Z wywiadu wiadomo, że chłopiec wieku około 2 lat przestał mówić, chociaż wcześniej wypowiadał pojedyncze słowa. Ponadto stał się agresywny, często płakał i się złościł, przede wszystkim wtedy, gdy następowały zmiany w jego otoczeniu, nawet te bardzo drobne. Obecne były również: kiwanie się, uderzanie głową o ścianę. Objawy te pojawiały się najczęściej, gdy w otoczeniu chłopca było bardzo dużo nowych wyraźnych bodźców np. dźwięki, barwy. Chłopiec unikał kontaktu fizycznego nie tylko z osobami obcymi, ale również z najbliższymi. Najbardziej prawdopodobnym rozpoznaniem wg kryteriów ICD-10 jest:

Do Izby przyjęć został przywieziony ze szkoły siedmioletni chłopiec (uczeń klasy pierwszej szkoły podstawowej) pod opieką matki. Bezpośredni powód weźwania Karetki Pogotowia do szkoły: chłopiec wywrócił ławkę i próbował wybiec z klasy podczas lekcji matematyki. Z wywiadu wiadomo, że od kiedy rozpoczął naukę w klasie pierwszej co raz częściej wychowawczyni skarży się na zachowanie chłopca: chodzi po klasie, przeszkadza w lekcji, często reaguje niewspółmiernie do bodźca, trudno mu poczekać na swoją kolej, ma kłopoty ze skupieniem uwagi, unika wysiłku umysłowego, reaguje na polecenia i koryguje swoje zachowanie. Chętnie bawi się z rówieśnikami, jest przez nich lubiany. Wywiad wczesno-dziecięcy bez odchyleń. Mama podaje, że chłopiec pochodzi z CII PII. Ciąża bez powikłań, poród o czasie, SN, kamienie milowe osiągał o czasie. Rodzic dodaje „nawet wszystko u niego było trochę szybciej, chodził przed rokiem, ciągle był niespokojny, nie potrzebował drzemek, dużo płakał, był absorbujący”. Mama dodaje, że już w przedszkolu otrzymywała skargi na jego zachowanie, aczkolwiek lubił chodzić do przedszkola i dążył do kontaktu z dziećmi, ale często kończył zabawę, ponieważ szybko wszystkim się nudził. Nie lubił aktywności edukacyjnej. Najbardziej prawdopodobnym rozpoznaniem wg kryteriów ICD-10 jest:

Zaburzenie stresowe pourazowe jest to zespół charakterystycznych objawów pojawiających się wskutek znalezienia się w sytuacji traumatycznej, która jest:
1) źródłem silnych, negatywnych emocji związanych z zagrożeniem życia bądź poważnym zranieniem czy zagrożeniem fizycznej integralności. Jego cechą charakterystyczną jest fakt długotrwałego występowania reakcji po okresie inkubacji objawów (miesiąc wzwyż), zanim pojawią się objawy, czynnik etiologiczny jest określony;
2) źródłem silnych, pozytywnych emocji związanych z zagrożeniem życia bądź poważnym zranieniem czy zagrożeniem fizycznej integralności. Jego cechą charakterystyczną jest fakt długotrwałego występowania reakcji po okresie inkubacji objawów (miesiąc wzwyż), zanim pojawią się objawy, czynnik etiologiczny jest określony;
3) rozróżnia się dwa typy traumatycznych doświadczeń: I typ - po pojedynczym, nieprzewidzianym wydarzeniu traumatycznym, II typ - po długotrwałych lub powtarzających się trudnych zdarzeniach zewnętrznych;
4) źródłem silnych, pozytywnych emocji związanych z zagrożeniem życia bądź poważnym zranieniem czy zagrożeniem fizycznej integralności. Jego cechą charakterystyczną jest fakt krótkotrwałego występowania reakcji po okresie inkubacji objawów (poniżej miesiąca), zanim pojawią się objawy, czynnik etiologiczny jest określony;
5) rozróżnia się trzy typy traumatycznych doświadczeń: I typ - po pojedynczym, nieprzewidzianym wydarzeniu traumatycznym, II typ - po długotrwałych lub powtarzających się trudnych zdarzeniach zewnętrznych, III typ - po zaplanowanym aczkolwiek niespodziewanym wydarzeniu jeżeli chodzi o jego skutki.
Prawidłowa odpowiedź to:

Kryteria diagnostyczne zaburzenia stresowego pourazowego obejmują zaburzenia funkcji poznawczych, do których zalicza się:
1) intruzywne wspomnienia i niemożność przypomnienia sobie istotnych aspektów traumy, osłabienie uwagi lub pamięci krótkotrwałej lub obu, osłabienie pamięci wzrokowo-przestrzennej i operacyjnej oraz fluencji słownej;
2) pamięć wydarzeń traumatycznych ma bardziej charakter sensoryczno-emocjonalny, mniej werbalny, czy narracyjny. Jest ona fragmentaryczna i odtworzenie pamięciowe faktów jest niekompletne. Może pojawiać się hiper lub hipomnezja;
3) intruzywne wspomnienia i łatwość przypomnienia sobie istotnych aspektów traumy, osłabienie uwagi ale nie pamięci krótkotrwałej, osłabienie pamięci wzrokowo-przestrzennej i operacyjnej, nie dotyczy jednak fluencji słownej;
4) pamięć wydarzeń traumatycznych ma bardziej werbalny i narracyjny mniej sensoryczny, czy emocjonalny. Jest ona fragmentaryczna i odtworzenie pamięciowe faktów jest niekompletne. Może pojawiać się hipermnezja ale nie hipomnezja;
5) pamięć wydarzeń traumatycznych ma bardziej werbalny i narracyjny mniej sensoryczny, czy emocjonalny. Jest ona fragmentaryczna i odtworzenie pamięciowe faktów jest niekompletne. Może pojawiać się hipermnezja lub hipomnezja.
Prawidłowa odpowiedź to:

Leczeniem z wyboru dla dysocjacyjnych zaburzeń tożsamości jest:

W zaburzeniu stresowym pourazowym opieka na dzieckiem powinna być kompleksowa i obejmować:
1) uznanie doświadczeń ofiary nawet wtedy, gdy obraz kliniczny nie spełnia kompletu kryteriów PTSD, odbudowanie w nim zaufania, wzmacnianie w nim autonomii, zbudowanie poczucia siły i kontroli, zrozumienie przez dziecko zmian, jakie dokonały się pod wpływem traumatycznego doświadczenia;
2) w przypadku nasilenia objawów PTSD w stopniu średnim zalecana jest terapia w oddziale szpitalnym psychiatrii dzieci i młodzieży. Należy włączyć rodziców w proces terapii, aby wzmocnić jej skuteczność. Początkowo pomijamy współwystępujące inne zaburzenia psychiczne. Najbardziej rekomendowana jest zogniskowana na traumie terapia poznawczo-behawioralna;
3) uznanie doświadczeń ofiary tylko wtedy, gdy obraz kliniczny spełnia komplet kryteriów PTSD, odbudowanie w nim zaufania, wzmacnianie w nim autonomii, zbudowanie poczucia siły i kontroli, zrozumienie przez dziecko zmian, jakie dokonały się pod wpływem traumatycznego doświadczenia;
4) brak uznania doświadczeń ofiary nawet wtedy, gdy obraz kliniczny spełnia komplet kryteriów PTSD, odbudowanie w nim zaufania, wzmacnianie w nim autonomii, zbudowanie poczucia siły i kontroli, zrozumienie przez dziecko zmian, jakie dokonały się pod wpływem traumatycznego doświadczenia;
5) w przypadku nasilenia objawów PTSD w stopniu średnim zalecana jest terapia ambulatoryjna. Należy włączyć rodziców w proces terapii, aby wzmocnić jej skuteczność. Należy zawsze uwzględnić współwystępowanie innych zaburzeń psychicznych. Najbardziej rekomendowana jest zogniskowana na traumie terapia poznawczo-behawioralna.
Prawidłowa odpowiedź to:

Najbardziej ekstremalnym zaburzeniem dysocjacyjnym jest dysocjacyjne zaburzenie tożsamości:
1) spowodowane jest ono przez ciężką i przewlekłą traumę z dzieciństwa, na którą może składać się fizyczne i seksualne wykorzystanie, skrajne zaniedbanie, przemoc, nieprawidłowe przywiązanie do jednego lub obojga rodziców;
2) dzieci doświadczające traumy tworzą adaptacje dysocjacyjne, do których należą: automatyzacja zachowania, fragmentacja bolesnych wspomnień i uczuć, oderwanie emocji od świadomości;
3) dzieci doświadczające traumy tworzą adaptacje dysocjacyjne, do których należą: fragmentacja zachowania, fragmentacja bolesnych wspomnień i uczuć, oderwanie emocji od świadomości;
4) spowodowane jest ono przez ciężką i jednorazową traumę z dzieciństwa, na którą może składać się fizyczne i seksualne wykorzystanie, skrajne zaniedbanie, przemoc, nieprawidłowe przywiązanie do jednego lub obojga rodziców;
5) spowodowane jest ono przez ciężką ale sporadyczną traumę z dzieciństwa. Dzieci doświadczające traumy tworzą adaptacje dysocjacyjne, do których należą: fragmentacja zachowania, fragmentacja bolesnych wspomnień i uczuć, spójność emocji ze świadomością traumy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wieloczynnikowy model etiologiczny żarłoczności psychicznej obejmuje czynniki:
1) biologiczne, wśród których wymienia się m.in. odziedziczalność bulimii nawet do 60%, zgodność zachorowań wśród bliźniąt jednojajowych - 23% a dwujajowych - 8%, rolę chromosomu 10 i genów związanych z receptorami serotoninergicznymi. Indywidualne, z nadmiernym skupieniem na masie ciała i niską samooceną, zaburzenia w regulacji impulsywnośći, czy osobowość z pogranicza;
2) społeczno-kulturowe z próbą pogodzenia dwóch dominujących tendencji - mody na nieograniczoną konsumpcję oraz utrzymanie szczupłej sylwetki;
3) rodzinne z występowaniem w rodzinie depresji, otyłości i uzależnienia, nieumiejętność rozwiązywania konfliktów, sztywność relacji i tendencje do nadmiernego wiązania;
4) biologiczne - z zaburzeniami neuroprzekaźnictwa serotoninergicznego, nieprawidłową aktywnością glutaminergiczną i dopaminergiczną oraz deficytem przetwarzania sensorycznego z nieprawidłowościami w obrębie wyspy;
5) rodzinne - z chaotycznym modelem funkcjonowania rodziny - konflikty, rozwody, przemoc, diety, krytykowanie wyglądu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Przebieg zaburzenia z napadami objadania się (BED) jest następujący:
1) czynnikiem wyzwalającym napad objadania się może być obniżenie nastroju, doświadczenie negatywnych stanów emocjonalnych. Spożycie pokarmu łagodzi te stany. Najpowszechniej występującymi są spontaniczne, nagłe napady objadania się, ale zdarza się, że pacjenci się do nich przygotowują;
2) pacjent z objawami napadu objadania się wykazuje preferencje do wysokotłuszczowych wysokokalorycznych, słodkich pokarmów, ale mogą występować napady, gdy pacjent preferuje produkty uznane za zdrowe. Czasem pacjenci objadają się pokarmami, których zwykle unikają;
3) pacjent podczas napadu może jeść zarówno więcej jedzenia, ale również w inny sposób niż zwykle, czyli liczą się zarówno ilość, jak i jakość spożywanego jedzenia podczas napadu. W charakterystyce napadu objadania się najistotniejsze jest poczucie utraty kontroli w trakcie napadu;
4) BED nie jest poprzedzony próbą redukcji masy ciała;
5) nadwaga i otyłość nie są kryteriami rozpoznania BED.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zaburzenie polegające na ograniczaniu/unikaniu przyjmowania pokarmu (AFRID) jest kontynuacją i rozszerzeniem diagnozowanych w przeszłości zaburzeń odżywiania w wieku niemowlęcym i w dzieciństwie. Można ją również diagnozować u młodzieży i dorosłych. Główną cechą zaburzenia jest:
1) unikanie lub ograniczenie spożywania pokarmu co skutkuje niedostateczną podażą energii lub niezaspokojeniem podstawowych potrzeb odżywczych organizmu;
2) towarzyszyć temu mogą zbyt niska masa ciała, znaczne niedobory żywieniowe, zależność od doustnych suplementów diety lub żywienia pozajelitowego, intensywny wpływ na funkcjonowanie psychospołeczne chorego;
3) unikanie lub wręcz nadmierne spożywania pokarmu, co skutkuje niedostateczną podażą energii lub niezaspokojeniem podstawowych potrzeb odżywczych organizmu albo nadwagą;
4) rozróżnia się dwa typy AFRID: I typ - związany z niedowagą i II typ - z nadwagą;
5) AFRID można wytłumaczyć najlepiej brakiem dostępności do pożywienia.
Prawidłowa odpowiedź to:

12-letniemu dziecku z rozpoznaniem zaburzeń ze spektrum autyzmu z licznymi stereotypiami ruchowymi zalecono przyjmowanie leków z grupy selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny. Po ich zastosowaniu zaobserwowano, iż dziecko stało się bardziej pobudzone psychoruchowo, okresowo agresywne a także zaczęło cierpieć na bezsenność. Prawidłowe postępowanie polega na:

Pacjent 14-letni, dotychczas nie leczony psychiatrycznie, doznający ostrych objawów psychotycznych, wylękniony, w podwyższonym napędzie psychoruchowym, z zaburzeniami snu w postaci bezsenności, u którego wykluczono podłoże somatyczne oraz toksykologiczne prezentowanych objawów, powinien otrzymać leczenie:

Do objawów zespołu móżdżkowego nie zalicza się:

Seplenienie wg klasyfikacji ICD-10 tożsame jest z:

10-letni pacjent od 2 lat choruje na cukrzycę insulinozależną. Leczony z pomocą pompy insulinowej, od kilku dni zmieniony w zachowaniu, drażliwy, płaczliwy, odmawiający współpracy z rodzicami, skarżący się na bóle głowy, nadwrażliwy na hałasy (zakrywa oczy, zasłania okno, zatyka uszy). Lekarz, po badaniu somatycznym (cukrzyca uregulowana), zalecił badanie OUN za pomocą rezonansu magnetycznego. Wskaż stwierdzenie prawdziwe odnoszące się do opisanego przypadku klinicznego.

Objawem uszkodzenia nerwu trójdzielnego (V) nie jest:

Wskaż stwierdzenie prawdziwe odnoszące się do zaburzeń afektywnych dwubiegunowych u dzieci i młodzieży:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące dziecka z rozpoznaną alalią:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące przyczyn, mechanizmów powstawania i postępowania w moczeniu nocnym:
1) problemy emocjonalne związane z gorszymi wynikami w nauce są główną przyczyną moczenia nocnego pierwotnego;
2) jedną z przyczyn moczenia nocnego pierwotnego może być nadmierne wydzielanie ANP związane z zaburzeniami oddychania podczas snu;
3) rozpoznanie moczenia monosymptomatycznego wymaga przeprowadzenia badania urodynamicznego;
4) jednym z mechanizmów powstawania moczenia jest hipoaktywność wypieracza skutkująca niekontrolowanymi skurczami podczas snu;
5) hiperaktywność wypieracza i nieadekwatne nocne wydzielanie wazopresyny to współwystępujące mechanizmy powstawania moczenia.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż czynniki ryzyka samobójstwa dokonanego:
1) konflikty między dzieckiem a rodzicami;
2) impulsywność, agresywność;
3) zamieszkiwanie w rejonach zurbanizowanych;
4) występowanie samobójstw w rodzinie;
5) nadmierna samokontrola;
6) wyższe wykształcenie rodziców.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pacjentka lat 13, obciążona toczniem rumieniowatym układowym, konsultowana psychiatrycznie w oddziale pediatrycznym z powodu odmowy przyjmowania pokarmów od około tygodnia, ze wzmożoną labilnością emocjonalną oraz tikami ruchowymi. Wskaż prawidłowe postępowanie:

Wskaż prawidłowy zestaw zawierający opis przypadku i diagnozę zgodną z ICD-10:
1) pacjent lat 7, od wieku przedszkolnego ubiera się w dziewczęce ubrania, bawi się lalkami, preferuje zabawy z dziewczynkami. Często opowiada, że jak dorośnie, zostanie kobietą - F64.2 - zaburzenia identyfikacji płciowej w dzieciństwie;
2) pacjentka lat 8, od wieku przedszkolnego preferuje zabawy sportowe, odmawia ubierania sukienek, ma bliskie koleżanki i kolegów. Opowiada, że jak dorośnie, wygra olimpiadę - F64.2 - zaburzenia identyfikacji płciowej w dzieciństwie;
3) pacjentka lat 15, od dwóch lat używa zaimków męskoosobowych, nie akceptuje faktu, że od 11. roku życia miesiączkuje. Nosi ubrania męskie. Prosi o włączenie leczenia hormonalnego - F64.2 - zaburzenia identyfikacji płciowej w dzieciństwie;
4) pacjent lat 16, od roku deklaruje uczucie niezadowolenia z powodu własnych anatomicznych cech płciowych. W okresie roku szkolnego używa zaimków żeńskoosobowych, ubiera się w spódnice, krótkie topy, odmawia uczestnictwa w zajęciach sportowych. Kariotyp 46,XY - F64.0 transseksualizm;
5) pacjentka lat 17, od dwóch lat prezentuje utrwalone uczucie niezadowolenia z powodu własnych anatomicznych cech płciowych. Używa zaimków męskoosobowych. Nosi binder, prosi o włączenie leczenia hormonalnego. Kariotyp 46,XX - F64.0 transseksualizm.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż wskazania do hospitalizacji w jadłowstręcie psychicznym:
1) bradykardia <50/min;
2) ciśnienie tętnicze <90/60 mm Hg (u dzieci <80/50 mm Hg);
3) hipotermia;
4) masa ciała u adolescenta <3 centyla;
5) tachykardia >100/min;
6) wydłużenie QTc >450 ms;
7) płyn w osierdziu;
8) hipertermia;
9) hipoglikemia;
10) BMI u dorosłych <15 kg/m².
Prawidłowa odpowiedź to:

Do powikłań somatycznych bulimii nie należy:

Pacjentka lat 17, zgłasza się pod opieką męża na IP psychiatryczną, celem planowej hospitalizacji. Kto wyraża zgodę na hospitalizację?

Pacjentka lat 17, zgłasza silny lęk odczuwalny w trakcie odpowiedzi ustnej przed tablicą, towarzyszy mu duszność, ból brzucha, innym dolegliwościom przeczy. Wskaż stwierdzenie prawdziwe odnoszące się do opisanego przypadku klinicznego:
1) pacjentka spełnia kryteria ICD-10 fobii społecznej;
2) pacjentka spełnia kryteria ICD-10 fobii szkolnej;
3) lekiem zarejestrowanym w leczeniu opisanych zaburzeń jest sertralina;
4) wskazane u tej pacjentki jest włączenie doraźnie alprazolamu;
5) stan pacjentki nie stanowi wskazania do nauczania indywidualnego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż nieprawidłowy opis wpływu poziomu rozwoju dziecka na określenie skuteczności interwencji terapeutycznej:

Zakresy dawek terapeutycznych w leczeniu przewlekłych zespołów tikowych wymieniono poniżej. Wskaż nieprawidłowy zakres dawek:

Z jaką osobowością najrzadziej współwystępuje krótkotrwałe zaburzenie psychotyczne?

Węchowy zespół odnoszący należy do zaburzeń urojeniowych o typie:

Zespół urojeniowy polegający na przekonaniu, że „istnieje jedna lub kilka osób identycznych jak chory” to zespół:

Dziwaczne, karykaturalne wykonywanie zwyczajnych czynności to:

Diagnoza różnicowa epizodu depresyjnego u dzieci objąć powinna wymienione niżej zaburzenia. Wyjątkiem są/jest:

W terapii niesamobójczych samouszkodzeń u dzieci nie zaleca się:

Tak zwany zespół roszpunki jest charakterystyczny dla:

Dokonując kwalifikacji do leczenia metylofenidatem 10-letniego pacjenta z diagnozą zaburzeń aktywności i uwagi, lekarz uzyskuje informację, że pacjent w okresie niemowlęcym przeszedł operację kardiochirurgiczną z powodu wrodzonej wady serca. W badaniu fizykalnym lekarz nie stwierdza odchyleń w zakresie funkcji układu sercowo-naczyniowego. W opisanej sytuacji należy:

Sprawcami przemocy fizycznej wobec dzieci są najczęściej:

Rekomendacje dotyczące oznaczania poziomu prolaktyny podczas leczenia lekami przeciwpsychotycznymi (LPP) obejmują:

16-letnia pacjentka z rozpoznaniem jadłowstrętu psychicznego podczas kontrolnej wizyty ambulatoryjnej u psychiatry przyznaje, że od 5-ciu dni całkowicie zaprzestała przyjmowania jedzenia i jest z tego powodu z siebie dumna. Matka pacjentki podaje, że dzień wcześniej pacjentka omdlała. W badaniu fizykalnym lekarz stwierdza RR 75/50 mm Hg; tętno 56/min. EKG pozostaje w granicach normy. Dopytywana o objawy psychopatologiczne, pacjentka deklaruje znacznie obniżony nastrój, anhedonię, myśli rezygnacyjne. W opisanej sytuacji klinicznej należy:

10-letni pacjent z diagnozą ADHD postawioną 2 lata temu, od ponad pół roku prezentuje wybuchy nieadekwatnej złości, używa wulgaryzmów, stale sprzeciwia się rodzicom, często kłóci się z nimi i obraża, zachowuje się agresywnie w stosunku do młodszego brata, obwiniając brata za swoje zachowania. Chłopiec jest objęty opieką psychologiczną. Wskaż właściwe postępowanie:

Wskaż stwierdzenia prawdziwe odnoszące się do depresji:
1) u depresyjnych dzieci rzadziej niż u dorosłych obserwuje się skargi na dolegliwości somatyczne;
2) dzieci z depresją częściej niż dorośli prezentują anhedonię;
3) leczenie podtrzymujące epizodu depresyjnego u dzieci powinno trwać, podobnie jak u dorosłych, co najmniej 6-12 miesięcy;
4) lekami zarejestrowanymi do leczenia depresji u dzieci i młodzieży są fluoksetyna, fluwoksamina i sertralina;
5) podstawową formą leczenia łagodnych epizodów depresyjnych jest psychoterapia.
Prawidłowa odpowiedź to:

17-letni pacjent z rozpoznaniem schizofrenii paranoidalnej przeszedł poprawnie przeprowadzone kuracje dwoma kolejnymi lekami przeciwpsychotycznymi (LPP), każdy w monoterapii. U pacjenta nie uzyskano poprawy stanu klinicznego. Postępowaniem w tej sytuacji powinno być:

Wobec 13-letniego pacjenta z rozpoznaniem przewlekłych zaburzeń tikowych zastosowano metody psychoterapeutyczne oraz kilka prawidłowo przeprowadzonych kuracji farmakologicznych lekami z różnych grup. Pomimo stosowanych działań tiki utrzymują się u pacjenta w znacznym nasileniu. W tym przypadku leczenie jakie należy rozważyć to:

Podczas badania fizykalnego 3-letniego chłopca lekarz pediatra stwierdził występowanie cech dysmorfii: wydłużona twarz z wydatną żuchwą, szerokie czoło, odstające małżowiny uszne, wąski, ostro zakończony nos, długa rynienka wargowo-nosowa, szerokie usta z wąskimi wargami, wysokie podniebienie, makroorchidyzm. Spośród objawów psychopatologicznych/zaburzeń psychicznych u chłopca w przyszłości można spodziewać się wystąpienia:

7-letni Krzyś kilka razy w tygodniu około godzinę po zaśnięciu nagle wybudza się z krzykiem. Chłopiec jest wówczas w silnym lęku. Ma rozszerzone źrenice, przyspieszony oddech i akcję serca. Dziecko jest zdezorientowane, rodzice mają problem, by nawiązać z nim kontakt. Rano Krzyś nie pamięta opisanych epizodów. Po dokładnym zebraniu wywiadu oraz badań wykluczających napady padaczkowe powinno zostać wdrożone:

Badania wolumetryczne u osób z rozpoznaniem ADHD wskazują na nieprawidłowości struktur mózgowych w zakresie mniejszej objętości Wspomniane struktury to:
1) jądra podstawne, kora przedczołowa, boczna części wzgórza;
2) brzuszne prążkowie, prawe ciało migdałowate;
3) jądra nadskrzyżowaniowe, hipokamp, wyspa;
4) grubość warstw korowych, grzbietowe prążkowie;
5) ciało modzelowate, robak móżdżku.
Prawidłowa odpowiedź to:

Dyskalkulia to:

Do badania procesów zapamiętywania i uczenia się słuchowo-werbalnego może zostać użyty test psychologiczny:
1) MOXO;
2) WCST;
3) TMR;  
4) CVLT;
5) RAVLT.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do celów terapii IPT-A w obszarze problemowym przejścia z ról nie należy:

Według podręcznika DSM-5 ocena przypadku klinicznego powinna:
1) obejmować staranne zebranie wywiadu klinicznego;
2) obejmować Informacje o społecznych, psychologicznych i biologicznych czynnikach, które mogły przyczynić się do rozwoju danego zaburzenia psychicznego;
3) umożliwiać stworzenie kompletnego planu leczenia;
4) obejmować pełną historię chorób somatycznych pacjenta.
Prawidłowa odpowiedź to:

Angielskie wyrażenie SAD PERSONS jest:
1) nazwą skali do oceny ryzyka samobójczego;
2) nazwą skali do oceny ryzyka depresji;
3) narzędziem do oceny, czy konieczna jest hospitalizacja pacjenta;
4) angielskim akronimem ułatwiającym zapamiętanie czynników ryzyka samobójczego;
5) nazwą strategii opisującej kroki postępowania w przypadku pacjenta z dystymią.
Prawidłowa odpowiedź to:

W pozycji „Zaburzenia psychiczne u dzieci i młodzieży” pod redakcją B. Remberk w rozdziale A. Bryńskiej „Przemoc w rodzinie, przemoc seksualna wobec dzieci. Postępowanie wobec ofiar przemocy” przytoczono badania Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS), z których wynika, że odsetek rodziców, którzy biją swoje dzieci raz w miesiącu lub częściej wynosi około:

Urządzenie terapeutyczne „budzik śródnocny”:
1) jest jedną z najstarszych technik terapii behawioralnej;
2) działa na zasadzie warunkowania instrumentalnego (wytwarza reakcję aktywnego unikania dźwięku alarmu);
3) działa na zasadzie warunkowania klasycznego (kojarzy dźwięk alarmu z przepełnieniem pęcherza i wywołuje zaciśnięcie mięśni dna miednicy);
4) przeciwdziała ruchom wypieracza poprzez zaciśnięcie przez dziecko mięśni dna miednicy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące uzależnienia od internetu:

W przypadku pacjenta ze zdiagnozowanym zespołem hiperkinetycznym (ADHD) modyfikacje behawioralne i środowiskowe obejmują:

Wskaż stwierdzenie prawdziwe. W pozycji „Psychoterapia dzieci i młodzieży. Metody oparte na dowodach, red. A. E. Kazdin, J. R. Weisz” autorzy zwracają uwagę na to, że terapia zorientowana na rozwój:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) pląsawica charakteryzuje się ciągłymi, płynnymi, szybkimi, nieprzewidywalnymi i niepowtarzalnymi ruchami mimowolnymi o zmiennej amplitudzie, spowodowanymi przypadkowymi skurczami mięśni;
2) pląsawica wyłącznie ma charakter uogólniony a ruchy mimowolne dotyczące połowy ciała wykluczają rozpoznanie pląsawicy;
3) pląsawica Sydenhama jest neurologiczną manifestacją choroby reumatycznej a za jej wystąpienie odpowiedzialne jest zjawisko mimikry molekularnej;
4) w zespole antyfosfolipidowym i w toczniu układowym systemowym ruchy pląsawicze mogą być objawem izolowanym poprzedzającym inną manifestację;
5) w chorobie Huntingtona pierwsze objawy występują w 90% przed 20. r.ż.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż stwierdzenie fałszywe:

Wskaż stwierdzenie fałszywe:

Wskaż stwierdzenie fałszywe:

Chłopiec 2,5 letni, dotychczas rozwijający się prawidłowo, stał się rozdrażniony, stopniowo przestał reagować na to, co rodzice do niego mówią, następnie sam przestał mówić. 1 x wystąpił napad padaczkowy uogólnionych klonii. W badaniu przedmiotowym bez odchyleń od stanu prawidłowego. W badaniach diagnostycznych: badanie słuchu prawidłowe, RM mózgu prawidłowy, w zapisie EEG grafoelementy padaczkokształtne głównie w okolicach skroniowo-ciemieniowych. W różnicowaniu przede wszystkim należy uwzględnić zespół :

Wskaż objawy, które mogą wystąpić w uszkodzeniu/dysfunkcji układu pozapiramidowego:
1) pląsawica;
2) drżenie zamiarowe;
3) ataksja;
4) atetoza;
5) napięcie typu spastycznego;
6) zaburzenia równowagi;
7) dystonia;
8) obniżone napięcie mięśniowe;
9) napięcie wzmożone typu rura ołowiana.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż stwierdzenie fałszywe:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące mózgowego porażenia dziecięcego (mpd):
1) zespół neurologiczny w mózgowym porażeniu dziecięcym zależy między innymi od wieku płodowego, w którym doszło do uszkodzenia;
2) etiologia mpd jest złożona i obejmuje zarówno zespół niedotlenieniowo -niedokrwienny jak i krwawienia śródczaszkowe oraz zakażenia;
3) objawy w mózgowym porażeniu dziecięcym zależą od lokalizacji uszkodzenia;
4) w mózgowym porażeniu dziecięcym zawsze występuje niepełnosprawność umysłowa;
5) jedną z przyczyn mózgowego porażenia dziecięcego są zaburzenia metabolizmu amin biogennych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wybudzenie z dezorientacją (Confusional arousal - upojenie przysenne), które polega na wystąpieniu krótkotrwałej dezorientacji dziecka bezpośrednio po (niepełnym) wybudzeniu ze snu głębokiego (wolnofalowego) należy do zaburzeń snu z grupy:

Zespoły paraneoplastyczne powodują wystąpienie różnych objawów klinicznych, także tzw. neurologicznych, które są wywołane chorobą nowotworową, ale ich przyczyną nie są przerzuty. Zaliczamy do nich:
1) zespół opsoklonii-mioklonii;
2) miastenię;
3) toksoplazmozę;
4) tiki/zespół Tourette`a;
5) paraneoplastyczne limbiczne zapalenie mózgu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Stwardnienie hipokampa (mesial temporal sclerosis) występuje jako powikłanie po przebyciu:

Aktygrafia (badanie aktygraficzne) polega na rejestracji:

W populacji dzieci i młodzieży chorującej na toczeń układowy (SLE-systematic lupus erythematosus), który jest chorobą układową o charakterze autoimmunologicznym objawy ze strony układu nerwowego dotyczą 25-95% chorych. Wskaż objawy, które nie pojawią się w tej grupie wiekowej.

Najczęstsze typy parasomnii występujące u dzieci to:

Mózgowe porażenie dziecięce (mpd) to grupa trwałych zaburzeń rozwoju ruchu i postawy, będących skutkiem niepostępujących zaburzeń rozwijającego się mózgu płodu lub niemowlęcia. Współistniejące objawy niepełnosprawności intelektualnej występują u:

Dieta ketogenna jest wykorzystywana w neurologii wieku rozwojowego w leczeniu:

Wskaż fałszywe kryterium dla zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych F42 (wg ICD 10):

Ostre zaburzenie stresowe u dziecka charakteryzować się może:

Wskaż prawdziwe zestawienie objawów zespołu majaczeniowego:

U młodzieży zdarzają się epizody depresji o klasycznym przebiegu jak u dorosłych, istnieją jednak pewne cechy charakterystyczne obrazu klinicznego dla tej grupy wiekowej. Należą do nich poniższe, z wyjątkiem:

Behawioralne zaburzenia snu w dzieciństwie:

Poniższe stwierdzenia opisują charakterystyczny przebieg zaburzeń odżywiania. Wyjątkiem jest:

Do neuroleptyków obarczonych największym ryzykiem wystąpienia hiperprolaktynemii należą:

Parent Child Interaction Therapy PCIT „Terapia Interakcji Rodzic Dziecko” to poparta empirycznie terapia dla dzieci z zachowaniami zaburzonymi oraz ich rodzin. Techniki terapeutyczne oparte są o zasady teorii:
1) relacji z obiektem i socjalizacji;
2) psychodynamicznej i przywiązania;
3) behawioralno-poznawczej i socjalizacji;
4) przywiązania i socjalizacji;
5) psychodynamicznej i systemowej.
PCIT przeznaczona jest dla dzieci w wieku:
6) młodszoszkolnym;
7) 9.-12. lat;
8) przedszkolnym;
9) 0-3. lat;
10) 3.-12. lat.
Prawidłowa odpowiedź to:

Z terapią dzieci i młodzieży wiążą się szczególne wyzwania, które wpływają na prowadzenie terapii oraz ocenę leczenia, a także maja bezpośrednie implikacje dla badań teoretycznych. Najistotniejsze z nich dotyczą:
1) identyfikacji problemów uzasadniających terapię;
2) oceny środowiska dzieci;
3) podstaw teoretycznych, na których opiera się terapia;
4) oceny funkcjonowania dziecka;
5) ukierunkowania terapii;
6) przygotowania terapeutów;
7) kwestii związanych z udziałem dziecka i jego rodziców.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do jakościowych zaburzeń świadomości zaliczamy:

Jadłowstręt psychiczny jest chorobą ogólnoustrojową, w której dochodzi do powikłań somatycznych. Często występujące powikłania to:
1) bradykardia;
2) zaburzenia elektrolitowe;
3) gigantyzm;
4) sucha skóra pokryta lanugo;
5) wyniszczenie.
Prawidłowa odpowiedź to:

Większość klinicystów i badaczy zgadza się co do tego, że płeć odgrywa znaczącą rolę w występowaniu i symptomatologii autyzmu. Do zjawisk, które powodują późne rozpoznawanie spektrum autyzmu u dziewcząt należą:
1) wysoki poziom inteligencji;
2) kamuflaż;
3) szerokie zainteresowania;
4) żywa gestykulacja;
5) depresja;
6) trudności komunikacyjne.
Prawidłowa odpowiedź to:

W projekcie EZOP II rozpowszechnienie depresji u nastolatków wynosiło 3,7%. Postępowanie psychoterapeutyczne w tej grupie wiekowej w depresji o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu zgodnie z wytycznymi NICE powinno obejmować:
1) indywidualna terapię behawioralno-poznawczą CBT;
2) psychoterapię interpersonalną wersję dostosowaną dla adolescentów IPT-A;
3) terapię rodzinną opartą na więzi;
4) psychoterapię gestalt;
5) krótkie interwencje psychospołeczne;
6) psychoterapię psychodynamiczną;
7) niedyrektywną terapię wspierającą;
8) psychoterapię ericksonowską.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zgodnie ze wskazaniami rejestracyjnymi u 14-letniego dziecka z rozpoznaniem schizofrenii można zastosować:

U 18-letniej dziewczyny z epizodem maniakalnym najmniej rekomendowanym lekiem jest:

Kobieta 18-letnia, chorująca na cukrzycę typu I, z rozpoznaniem jadłowstrętu psychicznego, w 8 tygodniu ciąży. Aktualnie DMI=14. Leczenie pacjentki powinno się rozpocząć w:

Niespecyficzne zaburzenia zachowania, związane z fazą REM należą do:

18-letni mężczyzna przyjęty do szpitala kilka dni temu z powodu nasilonych objawów psychotycznych, zgłasza uczucie sztywności mięśniowej, kłopoty z rozpoczęciem ruchu oraz drżenie rąk. Najprawdopodobniej lekiem odpowiedzialnym za wystąpienie tych objawów jest:

W leczeniu objawów abstynencyjnych i uzależnienia od kannabinoidów stosuje się:

18-letni chłopak, obecnie w klasie maturalnej, obciążony schizofrenią (choruje babcia i matka), zaczął unikać towarzystwa, opuszczać szkołę, pojawiły się krótkotrwałe stany lękowe, związane z przelotnym przekonaniem, że ludzie śmieją się z niego i obgadują go za plecami. Zdarzyło się, że w autobusie słyszał obraźliwe szepty na swój temat. Takie myśli mijały dość szybko pod wpływem racjonalnego tłumaczenia ich bezzasadności, jednak nawracały w sytuacjach stresowych. Wskaż właściwe postępowanie:

Na SOR zgłosili się rodzice z 1,5-roczną dziewczynką po pierwszym napadzie drgawek. Temperatura ciała dziecka 39,2°C. Podczas badania dziewczynka reagowała krótkotrwałym wybudzeniem na bodźce bólowe. Stwierdzono niedowład prawej kończyny górnej. Dziewczynka chodzi do żłobka. Wskaż prawdziwe stwierdzenie odnoszące się do opisanego stanu klinicznego:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące tików:
1) do rozpoznania tików przejściowych wymagane jest występowanie tików ruchowych lub wokalnych - ale nie jednych i drugich - w czasie krótszym niż rok od początku objawów;
2) do rozpoznania zespołu Tourette’a wymagane jest występowanie tików ruchowych i przynajmniej jednego tiku wokalnego w czasie dłuższym niż rok od początku trwania objawów;
3) tiki fantomowe to powtarzające się odczucia somatyczne odczuwane przez chorego na skórze;
4) w zespole Tourette’a tiki mają stałą, niezmienną morfologię i lokalizację;
5) echopraksja klasyfikowana jest jako tik złożony.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące kryteriów rozpoznania zespołu Tourette’a wg DSM-5:
1) muszą jednocześnie występować liczne tiki wokalne i jeden tik ruchowy;
2) jednocześnie występują tiki ruchowe i jeden tik czuciowy;
3) zaburzenie trwa co najmniej rok;
4) zaburzenie trwa rok i wystąpiła co najmniej jedna 6-miesięczna remisja;
5) występuje co najmniej jeden tik ciągle przez rok.
Prawidłowa odpowiedź to:

Rozpoznanie dystymii u nastolatka wymaga obecności długotrwałej zmiany nastroju w okresie co najmniej:

Wskaż prawidłowe rozpoznanie u 7-latka, u którego tiki ruchowe (mruganie oczami) występują wielokrotnie w ciągu dnia przez większość dni w ciągu 4 tygodni, a czas trwania objawu to 8 miesięcy:

Wskaż cechy charakterystyczne dla fobii społecznej:
1) drażliwość;
2) czerwienienie się;
3) pocenie się;
4) wybuchy złości;
5) drżenie rąk.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż leki, których przyjmowanie wiąże się z dużym ryzykiem zwiększania napadów drgawkowych:

Farmakoterapię tików można rozważyć, jeśli przeprowadzenie terapii nie jest możliwe lub jeśli potrzebny jest natychmiastowy efekt leczniczy. Według rekomendacji ekspertów skuteczną farmakoterapię należy kontynuować przez 3-6 miesięcy, a po tym czasie podjąć próbę odstawienia leku. Leczenia nie należy przerywać:
1) u dzieci między 10. a 12. r.ż.;
2) u dzieci między 6. a 8. r.ż.;
3) gdy współistnieją inne zaburzenia psychiczne;
4) gdy nie występują samoistne remisje;
5) gdy remisje występują raz w roku.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące lęku społecznego w dzieciństwie (F93.2):

Przewlekłe wymioty u 17-letniego pacjenta mogą być efektem stosowania:

Występowanie dezorganizujących zaburzeń regulacji nastroju wiąże się z większym ryzykiem rozwoju w przyszłości:

Wskazaniem do stosowania terapii poznawczo-behawioralnej u dzieci i młodzieży są zaburzenia:

12-latek diagnozowany z powodu trudności szkolnych za pomocą Skali Inteligencji Stanford-Bineta (edycja V) uzyskał istotnie wyższe wyniki w skali niewerbalnej niż w werbalnej. Może to świadczyć o:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące rekomendacji związanych postępowaniem specjalisty z zakresu służby zdrowia po doświadczeniu przez ucznia przemocy szkolnej:
1) należy rozpoznać sygnały świadczące o wystąpieniu przemocy;
2) należy przeprowadzić rozmowę o formach stosowanej przemocy;
3) należy powiadomić rodziców, że należy powiadomić dyrektora szkoły;
4) należy wykonać w każdym przypadku obdukcję;
5) należy przygotować notatkę służbową.
Prawidłowa odpowiedź to:

Terapii IPT-A nie zaleca się:

Narzędziem diagnostycznym do oceny nasilenia objawów zaburzeń adaptacyjnych jest:

Jakie jest prawdopodobieństwo, że dziecko, którego ojciec choruje na schizofrenię, również będzie na nią chorowało?

Terapia wielosystemowa (MST - Multisystemic therapy) jest intensywną forma terapii rodzinnej i środowiskowej przeznaczonej dla:

Do dysmnezji należy:

Charakterystyczną cechą Złośliwego Zespołu Neuroleptycznego nie jest: