Wyszukaj egzamin lub pytanie
Egzamin PES Neonatologia / jesień 2025
120 pytań
Pytanie 1
Noworodek po niedotlenieniu okołoporodowym jest leczony hipotermią leczniczą. Neonatolog decyduje o wykonaniu MR mózgu. Charakterystyczne zmiany, których należy się spodziewać dotyczą:
1) jąder podstawy;
2) torebki wewnętrznej;
3) struktur tylnej jamy czaszki;
4) komór bocznych mózgu;
5) ciała modzelowatego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 2
Cięcie cesarskie u pacjentki w 30. t.c. W wywiadzie nadciśnienie tętnicze indukowane ciążą. Zagrażająca rzucawka. Szacowana masa płodu ok. 1000 g. Pełny kurs sterydów 3 doby przed cięciem cesarskim. Jakie powinno być postępowanie zespołu neonatologicznego na sali cięć cesarskich?
1) przygotować stanowisko resuscytacyjne z promiennikiem ciepła;
2) ustawić aparat do wentylacji z zastawką T o następujących parametrach: FiO2 0.3; PEEP + 5 cm H2O, PIP 25 cm H2O;
3) przygotować rurkę intubacyjną o średnicy 3,0 mm;
4) przypomnieć zespołowi położniczemu o potrzebie odroczenia odpępnienia po wydobyciu o co najmniej 60 sekund;
5) bezpośrednio po wydobyciu umieścić noworodka w folii polietylenowej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 3
Obniżone stężenie parcjalne CO2 we krwi jest mediatorem:
Pytanie 4
U 6-dniowego noworodka donoszonego przyjętego z domu z powodu tachykardii 230/min, obserwowano pogarszanie wydolności krążeniowo-oddechowej, z koniecznością intubacji, pomimo wstępnego umiarowienia lekami antyarytmicznymi (adenozyna i amiodaron). W leczeniu niewydolności krążenia należy jako pierwsze rozważyć włączenie:
Pytanie 5
U noworodków z przetrwałym nadciśnieniem płucnym (PPHN) idiopatycznym:
Pytanie 6
Zalecane początkowe stężenie tlenu w mieszaninie oddechowej podczas resuscytacji noworodka urodzonego poniżej 28. t.c. to:
Pytanie 7
Wskaż prawidłowe postępowanie po porodzie u noworodka matki z nieleczoną kiłą, rozpoznaną w momencie porodu:
Pytanie 8
W kierunku jakiego zespołu objawów należy obserwować noworodka matki zakażonej wirusem opryszczki pospolitej (Herpes Simplex Virus, HSV), która ma zmiany nawrotowe na zewnętrznych narządach płciowych, a w momencie porodu nie występowały u niej wykwity:
Pytanie 9
Noworodek donoszony, urodzony w stanie dobrym, bez cech infekcji. Ciąża prawidłowa, rodząca przyjęta z domu. W dniu wypisu (w 3. d.ż. noworodka) matka, która w dzieciństwie przechorowała ospę wietrzną, zgłasza obawy co do wypisu. W domu pozostaje starsze dziecko w wieku przedszkolnym z rozpoznaną ospą wietrzną. Przedszkolak aktualnie w 8. dobie choroby, nie gorączkuje, wszystkie pęcherzyki przyschnięte. Wskaż prawidłowe postępowanie w stosunku do tego noworodka:
Pytanie 10
Wskaż prawidłową profilaktykę okołoporodową GBS u ciężarnej, której poród rozpoczął się przed wykonaniem badań na nosicielstwo S. agalactiae (przed 35. t.c.):
Pytanie 11
Jaka jest norma stężenia bilirubiny całkowitej we krwi pępowinowej?
Pytanie 12
Na jakiej podstawie należy zakończyć fototerapię ciągłą u noworodków leczonych z powodu żółtaczki?
Pytanie 13
W której dobie życia należy wykonać niezależne od badań przesiewowych oznaczenie TSH, fT4 u noworodków urodzonych przedwcześnie (poniżej 32. t.c.)?
Pytanie 14
Które z leków mają zastosowanie w profilaktyce poekspozycyjnej VZV u noworodków?
Pytanie 15
Wskaż stwierdzenia dotyczące odsysania wydzieliny z jamy ustnej i dróg oddechowych noworodka po urodzeniu, które są zgodne z aktualnymi wytycznymi ERC:
1) nie wykonuje się rutynowego odsysania jamy ustnej ani nosa zaraz po wydobyciu główki czy urodzeniu, niezależnie od obecności smółki;
2) każdy noworodek urodzony z zabarwionego na zielono płynu owodniowego powinien mieć odessane z wydzieliny drogi oddechowe;
3) rutynowe odsysanie wydzieliny z dróg oddechowych nie opóźnia rozpoczęcia wentylacji, ale zwiększa szansę na skuteczne upowietrznienie płuc przy pierwszej próbie;
4) odsysanie wydzieliny cewnikiem może powodować komplikacje takie jak bradykardia czy bezdech, co wynika z nadmiernej stymulacji nerwu przeponowego;
5) w sytuacjach utrudnionej lub nieskutecznej wentylacji można rozważyć inspekcję dróg oddechowych z użyciem laryngoskopu i odsysanie wydzieliny (krew, smółka, płyn owodniowy, śluz) pod kontrolą wzroku.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 16
Odpowiedź adaptacyjna płodu na ograniczenie łożyskowego przepływu krwi i niedotlenienie przebiega etapowo, uruchamiając szereg mechanizmów kompensacyjnych mających na celu ochronę kluczowych narządów (mózg, serce). Wskaż mechanizmy uruchamianie w fazie kompensacji (wczesnej adaptacji płodu):
Pytanie 17
Przyczyną hiperbilirubinemii na skutek zmniejszonego sprzęgania bilirubiny nie jest:
Pytanie 18
Które z zaburzeń narządu wzroku w wywiadzie rodzinnym zebranym okołoporodowo jest wskazaniem do wykonania badania okulistycznego w pierwszych dniach życia noworodka?
1) jaskra wrodzona;
2) zaćma wrodzona;
3) zez;
4) siatkówczak;
5) retinopatia wcześniacza;
6) wady refrakcji;
7) cytomegalia wrodzona u matki.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 19
Które z chorób zostały w 2025 r. objęte badaniem pilotażowym w celu wprowadzenia ich do panelu badań przesiewowych noworodków?
Pytanie 20
3-tygodniowy noworodek został skierowany na oddział neonatologiczny z powodu narastającego osłabienia mięśni, trudności w karmieniu oraz płytkiego oddechu. W badaniu stwierdzono wiotkość osiową i kończyn, hipomimię, brak odruchów ścięgnistych, ale obecny uśmiech społeczny. Z dokumentacji wynika, że bibułkę z krwią do przesiewowego badania bibułkowego pobrano zgodnie z zaleceniami po ukończeniu 48. godzin życia. Które z działań będzie teraz najwłaściwsze w celu potwierdzenia podejrzenia rdzeniowego zaniku mięśni (SMA)?
Pytanie 21
Noworodek donoszony, urodzony siłami natury, w stanie ogólnym dobrym (Apgar 9/10), bez objawów infekcji, ma oznaczone CRP 30 mg/l w 12. godzinie życia i 45 mg/l w 24. godzinie życia. Lekarz dyżurny poinformował matkę o konieczności rozpoczęcia leczenia empirycznego ampicyliną i gentamycyną. Matka nie wyraziła zgody na leczenie gentamycyną z uwagi na niepokój o ryzyko uszkodzenia słuchu. Wskaż najbardziej zasadne postępowanie:
Pytanie 22
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące procedury rozpoznawania śmierci mózgu u noworodków:
1) można ją rozpocząć u noworodków donoszonych co najmniej 48 godzin po urodzeniu;
2) można ją rozpocząć u noworodków urodzonych przedwcześnie co najmniej 48 godzin po urodzeniu;
3) procedura rozpoznawania śmierci mózgu jest dwuetapowa;
4) procedurę może przeprowadzić m.in. lekarz w trakcie specjalizacji lub specjalista neonatologii;
5) początkiem procedury na I etapie jest czas stwierdzenia podstawowej arefleksji pniowej, po którym rozpoczyna się czas obserwacji wstępnej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 23
Zespół przetoczenia krwi między płodami (TTTS) jest konsekwencją obecności połączeń naczyniowych pomiędzy łożyskiem naczyniowym jednokosmówkowych płodów i nierównomierności dystrybucji przepływu krwi. Wskaż prawdziwe stwierdzenie:
Pytanie 24
Sekwencja anemia-policytemia (TAPS) jest nietypową postacią przetoczenia między bliźniętami w ciąży jednokosmówkowej. Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące tej sekwencji:
Pytanie 25
Hormony tarczycy są niezbędne dla prawidłowego wzrostu i rozwoju OUN u płodu i noworodka. Noworodek urodzony przedwcześnie jest narażony na zaburzenia hormonalne wynikające z niedojrzałości - dotyczą one sprzężeń zwrotnych, samych gruczołów i metabolizmu hormonów. Stopień zaburzeń jest większy w przypadku wystąpienia wad wrodzonych, niedotlenienia lub innych ciężkich chorób. Z tego powodu:
1) u noworodków urodzonych poniżej 32. tygodnia wieku płodowego, noworodków z SGA i bliźniąt monozygotycznych należy wykonać oznaczenia TSH i fT4 w 3.-5. dobie życia, niezależnie od badania przesiewowego;
2) u noworodków urodzonych poniżej 32. tygodnia wieku płodowego należy pobrać badania przesiewowe po 48. godzinie życia i zaczekać na telefon z pracowni badań przesiewowych, a w razie braku telefonu uznać dziecko za zdrowe;
3) jeśli w otrzymanym wyniku TSH >28 mIU/l i fT4 jest obniżone, należy rozpoznać wrodzoną niedoczynność tarczycy i wdrożyć leczenie substytucyjne L-tyroksyną w dawce 10-15 µg/kg/dobę;
4) w każdym wątpliwym przypadku należy kierować się stężeniem fT4 przy ustalaniu wskazań do leczenia substytucyjnego L-tyroksyną; zbyt niskie fT4 nawet przy prawidłowym TSH jest wskazaniem do wdrożenia terapii;
5) leczenie L-tyroksyną należy rozpocząć przed ukończeniem 1. m.ż. noworodka.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 26
W leczeniu grypy u noworodka:
1) zaleca się doustne podawanie leków przeciwgorączkowych;
2) w przypadku uporczywej gorączki zaleca się podawanie kwasu acetylosalicylowego;
3) leczenie przeciwwirusowe oseltamiwirem jest zalecane wszystkim dzieciom ze zwiększonym ryzykiem powikłań, w tym noworodkom i dzieciom poniżej 2. r.ż.;
4) oseltamiwir należy podać jak najszybciej - w ciągu 48 godzin od wystąpienia objawów, bez konieczności potwierdzenia laboratoryjnego grypy;
5) oseltamiwir nie jest dopuszczony do stosowania u noworodków do 2. t.ż.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 27
Antybiotykoterapia w zapaleniu opon-mózgowo-rdzeniowych (ZOMR) jest zależna od bakterii wyizolowanej z płynu mózgowo-rdzeniowego. Na szczególną uwagę zasługują cefalosporyny III generacji ze względu na oporność niektórych drobnoustrojów powodujących ZOMR u noworodka. Do tych opornych bakterii należą:
Pytanie 28
Noworodki matek chorych na cukrzycę mają różne problemy kliniczne, zarówno po urodzeniu, jak i w kolejnych miesiącach życia. Ważne jest, aby jak najszybciej zdiagnozować te zaburzenia i wielokierunkowo je leczyć. Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) ryzyko zaburzeń oddychania u noworodków poniżej 38. t.c. jest 6 razy większe niż w populacji ogólnej;
2) niskie stężenie czynników przeciwkrzepliwych, białka C i białka S oraz antytrombiny może wpływać na zakrzepicę naczyń głębokich;
3) elektywne cięcie cesarskie zmniejsza ryzyko adaptacyjnych zaburzeń oddychania;
4) cechy kardiomiopatii przerostowej ustępują najczęściej samoistnie w ciągu dwóch pierwszych tygodni życia;
5) typowym uszkodzeniem obwodowego układu nerwowego jest uszkodzenie nerwu trójdzielnego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 29
Do karty informacyjnej wstępnej kwalifikacji do leczenia hipotermią noworodka, u którego wystąpił epizod niedotlenienia mogący prowadzić do okołoporodowej encefalopatii niedotlenieniowo-niedokrwiennej, należy dołączyć rozszerzoną skalę Apgar. Jakie wg tej skali zabiegi RKO i parametry należy wpisać odpowiednio w 3.,5.,10.,15.,20. minucie życia?
Pytanie 30
W wielu algorytmach leczenia istotnego hemodynamicznie przewodu tętniczego (hsPDA) u noworodka urodzonego przedwcześnie ma zastosowanie paracetamol. Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące terapii paracetamolem w tej sytuacji klinicznej:
Pytanie 31
Początkową wartość TV (objętość gwarantowana) ustawia się na 4-6 ml/kg m.c. W przypadku prowadzenia wentylacji noworodka bardzo niedojrzałego lub bardzo chorego TV można modyfikować. Na jaką wartość w tej sytuacji klinicznej można zmienić parametr TV w respiratorze:
Pytanie 32
Leki, których nie należy zalecać kobiecie karmiącej piersią to:
1) leki z grupy L4 wg Hale;
2) złożone preparaty przeciw przeziębieniu;
3) preparaty o przedłużonym działaniu, tzw. depot;
4) leki moczopędne;
5) terapia przeciwzakrzepowa.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 33
Karmienie piersią należy bezwzględnie przerwać z powodu:
1) wykonywania mammografii;
2) wykonywania USG;
3) pozanaczyniowej podaży jodowych środków kontrastowych;
4) podczas obrazowania kości z użyciem 99mmedronianu technetu (Tc-99m MDP);
5) podczas stosowania gadolinu, środka kontrastowego stosowanego w celu wzmocnienia struktur naczyniowych i narządów podczas badań obrazowych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 34
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące Międzynarodowego Kodeksu Marketingu Produktów Zastępujących Mleko Kobiece:
1) pracownicy placówek świadczących opiekę położniczą i opiekę nad noworodkiem nie powinni angażować się w jakąkolwiek formę promocji produktów zastępujących mleko kobiece;
2) nie powinni pozwalać na eksponowanie reklam produktów zastępujących mleko kobiece;
3) nie powinni pozwalać na dystrybucję na oddziale produktów i materiałów oznaczonych konkretną marką producenta mieszanki sztucznej;
4) spotkania pracowników służby zdrowia nie powinny być sponsorowane przez przemysł zajmujący się produktami zastępującymi mleko kobiece;
5) przedstawiciele tego przemysłu nie powinni zajmować się edukacją rodziców.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 35
Prawidłowo przeprowadzony kontakt „skóra-do-skóry” po porodzie drogami natury, wg Standardu Opieki Okołoporodowej polega na:
Pytanie 36
Przykładem czynnego uodpornienia noworodków i niemowląt przeciwko wirusowi RS jest:
1) paliwizumab;
2) nirsewimab;
3) klesrowimab;
4) szczepienie matki podczas ciąży;
5) podaż surowicy hiperimmunizowanej przeciwko RSV.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 37
Noworodkowa nadczynność tarczycy spowodowana przezłożyskowym pasażem przeciwciał przeciwko receptorowi dla TSH:
Pytanie 38
Kiła wrodzona jest zakażeniem wielonarządowym, które może spowodować nieprawidłowości neurologiczne i szkieletowe, może również doprowadzić do obumarcia płodu wewnątrzmacicznie, czy śmierci noworodka po urodzeniu. Wskaż prawdziwe stwierdzenie:
Pytanie 39
Przeciwwskazanie do przetaczania pępowinowego jest:
Pytanie 40
Noworodek z cechami FGR demonstruje objawy, które mogą powstać na każdym etapie życia wewnątrzmacicznego z różnych powodów, najczęściej zaburzających transfer tlenu i składników odżywczych. Dochodzi do ograniczenia przyrostu masy ciała w odniesieniu do indywidualnego potencjału wzrostowego wynikającego z rasy i płci płodu. Zmiany hormonalne u noworodka z cechami FGR dotyczą:
Pytanie 41
Policytemia, jeżeli nie zostanie szybko rozpoznana i nie zostanie wdrożone właściwe postępowanie prowadzi do:
Pytanie 42
Postępowanie w intensywnej terapii noworodka stosowane w celu profilaktyki bólu, zmniejszenia jego natężenia oraz kontroli objawów bólowych u noworodków, zgodnie z zasadami etyki obejmuje:
Pytanie 43
Wysokie stężenie tlenu skutkuje uwalnianiem wolnych rodników tlenowych zatem może przyczyniać się do:
Pytanie 44
Heparyny drobnocząsteczkowe mają zastosowanie w leczeniu powikłań zakrzepowych u noworodków. Wskaż fałszywe stwierdzenia dotyczące tej metody leczenia:
1) wczesne rozpoczęcie leczenia po rozpoznaniu procesu zakrzepowego daje większą szansę na uzyskanie pozytywnego efektu terapeutycznego;
2) ze względu na działania niepożądane, terapia nie jest rekomendowana u wcześniaków poniżej 28. t.c.;
3) heparyny drobnocząsteczkowe są leczeniem pierwszego wyboru u noworodków donoszonych z dużym ryzykiem utraty kończyny spowodowanym procesem zakrzepowym;
4) dawkowanie ustala się na podstawie odpowiedzi klinicznej pacjenta, regularnej oceny skrzepliny w ultrasonografii oraz wyników badań laboratoryjnych;
5) metodą pierwszego wyboru, służącą do monitorowania podaży heparyn drobnocząsteczkowych oraz modyfikacji ich dawkowania, powinna być kontrola aPTT (czas kaolinowo-kefalinowy);
6) początkowa dawka lecznicza w przypadku zastosowania enoksaparyny (Clexane) u noworodków donoszonych powinna wynosić 1,5 mg/kg m.c. co 12 godzin podskórnie.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 45
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące wrodzonej toksoplazmozy:
Pytanie 46
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące leczenia przeciwdrgawkowego u noworodków:
1) w terapii drgawek noworodkowych lekiem pierwszego wyboru jest fenobarbital;
2) drgawki zarejestrowane tylko w EEG (elektrograficzne) powinny być leczone, jeżeli poprzedził je co najmniej jeden epizod drgawek jawnych klinicznie;
3) przed włączeniem leczenia przeciwdrgawkowego należy wykluczyć zaburzenia elektrolitowe oraz hipoglikemię;
4) u noworodków z encefalopatią niedotlenieniowo-niedokrwienną (ENN), ze względu na duże ryzyko wystąpienia napadów drgawkowych, należy zastosować profilaktyczną podaż fenobarbitalu;
5) u noworodków z objawami ciężkiej niewydolności krążenia oraz z powtarzającymi się epizodami drgawek, jako drugi lek powinna być zastosowana fenytoina;
6) ze względu na ryzyko hipotensji, podczas podaży midazolamu należy regularnie kontrolować ciśnienie tętnicze krwi.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 47
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące zakażeń układu moczowego (ZUM) u noworodków:
Pytanie 48
Noworodek urodzony przedwcześnie (25. tydzień ciąży) w 5. dobie życia z aktualną masą ciała 700 g. Na wentylacji zastępczej (tryb ciśnieniowo-zmienny). Aktualne parametry wentylacji: PIP 24 cmH2O, PEEP +6,0 cmH2O, częstość oddechów 55/min, FiO2 0,4, czas wdechu 0,35 s. W planowo wykonanym badaniu RKZ: pH 7,41, PaO2 85 mmHg, PaCO2 28 mmHg, BE (-0,5) mmol/l, HCO3 24,4 mmol/l. Lekarz dyżurny osłuchał klatkę piersiową i stwierdził nad polami płucnymi szmer pęcherzykowy prawidłowy, symetryczny. Obserwacja aktualnych wskazań kardiomonitora: HR 140/min, SpO2 98%. Wskaż prawidłowe postępowanie:
Pytanie 49
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące leczenia moczopędnego furosemidem:
1) działanie diuretyczne dotyczy głównie ramienia wstępującego pętli Henlego;
2) podczas terapii dochodzi do zwiększenia wydalania sodu oraz zmniejszenia wydalania potasu z organizmu;
3) przyspiesza katabolizm prostaglandyn, przez co wpływa na skuteczność leczenia przetrwałego przewodu tętniczego (PDA) u noworodków urodzonych przedwcześnie;
4) wykazuje potencjalne działanie ototoksyczne, szczególnie u pacjentów jednocześnie leczonych aminoglikozydami;
5) nie może być podawany doustnie.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 50
Ostre uszkodzenie nerek u noworodka przebiega z gwałtownym upośledzeniem czynności wydalniczej nerek, co powoduje zmniejszenie filtracji kłębuszkowej, nagromadzenie toksyn mocznicowych (kreatynina, mocznik, kwas moczowy) i zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej oraz wodno-elektrolitowej. Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące ostrego uszkodzenia nerek u noworodka:
1) może okresowo przebiegać bezobjawowo;
2) śmiertelność w ciężkim ostrym uszkodzeniu nerek sięga 70%;
3) im młodszy wiek ciążowy i mniejsza dojrzałość noworodka, tym większe ryzyko wystąpienia uszkodzenia nefronów;
4) istotna jest patologia matczyna przedciążowa, ciążowa i okołoporodowa;
5) kryteria rozpoznania to wzrost stężenia kreatyniny w surowicy o co najmniej 0,3 mg/dl w ciągu 48 godzin lub wzrost co najmniej 1,5-krotny w porównaniu do poprzednich najniższych wartości w ciągu 7 dni lub zmniejszenie diurezy godzinowej <0,5 ml/kg m.c./godzinę w ciągu 6-12 godzin.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 51
Ostre uszkodzenie nerek u noworodka może mieć postać przednerkową, nerkową i zanerkową. Wskaż prawdziwe stwierdzenie:
Pytanie 52
Istnieją grupy ryzyka wymagające bezwzględnej i względnej suplementacji żelazem. Wskaż grupy ryzyka bezwzględnej suplementacji żelazem:
1) dzieci urodzone przedwcześnie;
2) dzieci z ciąży wielopłodowej;
3) dzieci z nawracającymi zakażeniami układu oddechowego i pokarmowego;
4) noworodki zbyt małe do wieku płodowego (2000-2500 g) i z małą urodzeniową masą ciała (<2000 g);
5) dzieci matek z niedoborem żelaza lub niedokrwistością, cukrzycą, chorobami przewlekłymi, nadciśnieniem lub stanem przedrzucawkowym.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 53
Stężenie ferrytyny w surowicy jest proporcjonalne do zapasów żelaza w organizmie. Dla pełnej oceny statusu żelaza, poza oznaczeniem ferrytyny należy:
Pytanie 54
Żelazo jest niezbędne dla prawidłowego rozwoju dziecka. Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące niedoboru żelaza:
1) niemowlęta z niedoborem żelaza mogą prezentować objawy wynikające z zaburzeń funkcji hipokampa, zmniejszonej mielinizacji, zaburzeń zachowania i metabolizmu dopaminy;
2) wpływ niedoboru żelaza zaznacza się szczególnie w tkankach o dużym zapotrzebowaniu energetycznym: ośrodkowym układzie nerwowym, układzie krwiotwórczym i tkance nabłonkowej;
3) większość niedokrwistości w chorobach przewlekłych jest wywołana przez czynnościowy niedobór żelaza;
4) w diagnostyce niedoboru żelaza nie zaleca się oznaczania wolnego żelaza i całkowitej zdolności wiązania żelaza w surowicy;
5) niedotlenienie tkanek związane z niedokrwistością nasila objawy niedoboru żelaza.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 55
Blueberry muffin syndrome jest rzadkim zespołem klinicznym występującym u noworodków. Charakteryzuje się obecnością licznych, niebiesko-czerwonych lub fioletowych, plamisto-grudkowych zmian skórnych. Są to ogniska erytropoezy skórnej, które mogą występować w przebiegu:
1) infekcji wewnątrzmacicznej;
2) choroby hemolitycznej noworodków;
3) zespołu przetoczenia między bliźniakami;
4) wrodzonej białaczki;
5) histiocytozy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 56
Wrodzona biegunka chlorowa jest rzadką przyczyną biegunki noworodkowej. W jej przebiegu nieprawidłowo funkcjonuje nabłonek jelita krętego i okrężnicy. Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące tej choroby:
1) jest dziedziczona w sprzężeniu z chromosomem X;
2) występuje wodnista biegunka, wymioty, odwodnienie;
3) w badaniach laboratoryjnych charakterystyczna jest alkaloza metaboliczna, hipochloremia i hipokaliemia w surowicy;
4) wysokie jest stężenie jonów chlorkowych w stolcu u pacjentów z prawidłową wolemią i stężeniem elektrolitów w surowicy;
5) prenatalnie często pierwszym objawem biegunki chlorowej jest wielowodzie.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 57
Najczęstszą wadą rozwojową układu nerwowego jest rozszczep kręgosłupa. Powstaje między 21. a 28. dniem ciąży. Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące rozszczepu kręgosłupa:
1) w 62% wada jest zlokalizowana na poziomie kręgosłupa lędźwiowego;
2) niedobór kwasu foliowego w organizmie matki przed ciążą i w czasie ciąży jest jednym z czynników sprawczych otwartego rozszczepu kręgosłupa;
3) zamkniętym postaciom wady często towarzyszą tłuszczaki, przebarwienia skóry, znamiona, zatoka włosowata;
4) kryteria kwalifikujące płód do operacji prenatalnej rozszczepu kręgosłupa to: wiek ciążowy >27. t.c., prawidłowy kariotyp, brak innych wad wrodzonych, średnica komory bocznej <17 mm, górny poziom uszkodzenia MMC (myelomeningocele) poniżej Th1, potwierdzony w rezonansie magnetycznym zespół Arnolda-Chiariego II;
5) prenatalna operacja rozszczepu kręgosłupa skraca okres ekspozycji rdzenia kręgowego i nerwów rdzeniowych na toksyczne działanie płynu owodniowego i urazy mechaniczne.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 58
Wrodzony zespół nerczycowy to grupa rzadkich chorób powodujących zespół nerczycowy, który rozwija się do końca 3. miesiąca życia. Występuje pierwotny i wtórny wrodzony zespół nerczycowy. Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące pierwotnego wrodzonego zespołu nerczycowego:
Pytanie 59
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące grup ryzyka zakażenia układu moczowego u noworodków i małych niemowląt:
1) płeć męska u dzieci poniżej 3. miesiąca życia;
2) odpływ pęcherzowo-moczowodowy;
3) wodonercze dużego stopnia;
4) cukrzyca u matki w ciąży;
5) długotrwałe cewnikowanie pęcherza moczowego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 60
Które z czynników nie zwiększają istotnie ryzyka wystąpienia wewnątrzmacicznego zahamowania wrastania u płodu?
1) wiek matki powyżej 35 lat;
2) ciężka praca fizyczna w ciąży;
3) przewlekłe podawanie steroidów w ciąży;
4) wysoki indeks masy ciała matki (BMI);
5) poprzedni poród zakończony przed terminem;
6) nieprawidłowe umiejscowienie łożyska.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 61
W badaniu USG płuc można zobaczyć obraz pogrubiałej linii opłucnej w przypadku:
1) ZZO;
2) MAS;
3) odma opłucnowa;
4) zapalenie płuc;
5) TTN.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 62
Terapia wysokoprzepływowa z zastosowaniem kaniul nosowych (HFNC) jest cennym uzupełnieniem stosowanych dotychczas sposobów nieinwazyjnego wsparcia oddechu. Wskaż fałszywe stwierdzenia dotyczące tej terapii:
1) za wysoki i bezpieczny przepływ uznaje się wartość >8 l/min;
2) HFNC wytwarza dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych ale jest ono zmienne i niekontrolowane;
3) jest to dobra alternatywa zamiast wsparcia nCPAP dla wcześniaków <28. t.c.;
4) przeciwwskazaniem do stosowania HFNC jest uraz nosa związany z wcześniejszym stosowaniem nCPAP;
5) jest to dobra metoda wsparcia oddechu dla wcześniaka urodzonego w 31. t.c. z ZZO o łagodnym przebiegu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 63
U wcześniaka z 26. t.c. w 3. dobie życia rozpoznano hsPDA. Dziecko zakwalifikowano do leczenia farmakologicznego. Wskaż bezwzględne przeciwwskazania do zastosowania preparatu PEDEA (dożylny ibuprofen):
1) wstrząs septyczny;
2) małopłytkowość - poziom PLT 60 tys./µl;
3) różowe podbarwienie treści z dróg oddechowych;
4) stężenie kreatyniny 1,6 mg/dl;
5) oliguria 0,4 ml/kg/h.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 64
Noworodek donoszony urodzony w stanie dobrym, oceniony w skali Apgar na 10/10 pkt. W 7. godzinie życia pielęgniarka zgłosiła, że podczas wykonywania testu pulsoksymetrycznego zmierzono saturację 88% na prawej kończynie górnej oraz 93% na prawej kończynie dolnej. Krzywa pulsoksymetryczna była prawidłowa. Dziecko nie prezentuje żadnych zaburzeń oddychania. W takiej sytuacji należy:
1) powtórzyć badanie za 1-2 godziny;
2) po zbadaniu noworodka i wykluczeniu innych przyczyn obniżonej saturacji należy uznać wynik badania za dodatni;
3) noworodek nie wymaga pilnej diagnostyki echokardiograficznej;
4) taki wynik może wskazywać na całkowite nieprawidłowe połączenie żył płucnych (TAPVC);
5) taki wynik jest typowy u noworodków z zespołem hipoplazji lewego serca (HLHS).
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 65
Wskaż fałszywe stwierdzenia dotyczące stosowania kofeiny w neonatologii:
1) zwiększa wrażliwość ośrodka oddechowego na wzrost pCO2;
2) wykazuje działanie neuroprotekcyjne poprzez wzrost aktywności adenozyny;
3) lek ten wymaga rutynowego monitorowania stężenia w surowicy;
4) wykazuje dodatni efekt inotropowy;
5) zwiększa transkrypcje białka B surfaktantu;
6) leczenie kończy się zazwyczaj około 33.-34. tygodnia wieku postkoncepcyjnego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 66
Podczas porodu noworodka donoszonego neonatolog dowiaduje się od położników, że badanie określające status serologiczny HIV u matki wykonane w 11. t.c. było ujemne. W chwili przyjęcia na blok porodowy matka nie posiadała wyniku badania w kierunku HIV z III trymestru ciąży. Jeszcze przed porodem położnicy wykonali u matki szybki test wykrywający przeciwciała anty-HIV, którego wynik okazał się być dodatni. W tej sytuacji:
1) dodatni wynik szybkiego testu jest podstawą do rozpoznania zakażenia HIV u matki;
2) należy zastosować profilaktykę 1-lekową u noworodka przed 48 godz. życia;
3) należy zastosować profilaktykę 3-lekową u noworodka od 72 godz. życia;
4) należy zastosować profilaktykę 3-lekową u noworodka przed 48 godz. życia;
5) dalsze decyzje powinny być podejmowane po uzyskaniu wyników testu potwierdzenia u matki.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 67
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące leczenia nabytego zakażenia wirusem CMV:
1) celem leczenia jest uzyskanie ujemnego wyniku badania PCR CMV we krwi, ustąpienie objawów klinicznych nie jest niezbędnym warunkiem zakończenia leczenia;
2) jeżeli noworodek jest w stanie dobrym w leczeniu stosuje się wyłącznie walgancyklowir w dawce 16 mg/kg m.c./dawkę doustnie;
3) czas leczenia powinien wynosić minimum 6 miesięcy;
4) po 2 tygodniach leczenia konieczna jest ocena liczby kopii wirusa we krwi i moczu;
5) u dzieci w bardzo ciężkim stanie należy rozważyć podanie ludzkiej hiperimmunizowanej immunoglobuliny anty-CMV.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 68
Współczynnik umieralności okołoporodowej jest najlepszym wskaźnikiem oceny jakości leczenia na oddziałach położniczych i noworodkowych w ujęciu demograficznym. Do powyższego wskaźnika nie wlicza się współczynników umieralności:
1) przedporodowej;
2) śródporodowej;
3) noworodkowej wczesnej;
4) noworodkowej późnej;
5) matczynej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 69
Które z objawów w USG mogą przemawiać za rozpoznaniem NEC?
1) ściana jelita o grubości 2 mm;
2) pneumatoza jelitowa;
3) wysokooporowy, wzmożony przepływ krwi w tętnicy krezkowej górnej;
4) brak lub zwolniona perystaltyka jelit;
5) gaz w układzie żyły wrotnej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 70
Która z czynności wykonywane z preparatem przed przetoczeniem krwi noworodkowi zapobiega chorobie przeszczep przeciw biorcy (TA-GvHD)?
Pytanie 71
Które z objawów i anomalii są charakterystyczne dla zespołu Beckwitha-Wiedemanna w okresie noworodkowym?
1) hiperglikemia;
2) przerost języka (makroglosja);
3) kardiomegalia;
4) policytemia;
5) hipotrofia;
6) bruzdy na małżowinach usznych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 72
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące diagnostyki osteopenii wcześniaków:
1) kompleksowa ocena parametrów biochemicznych powinna być wykonywana rutynowo u każdego wcześniaka urodzonego ≤32 t.c.;
2) w skład diagnostyki wchodzi oznaczanie stężenia parathormonu (PTH), które musi być rutynowo wykonywane u każdego pacjenta;
3) kompleksowa ocena parametrów biochemicznych powinna być wykonywana rutynowo u każdego wcześniaka urodzonego ≤34 t.c.;
4) u dzieci żywionych wyłącznie enteralnie ocenę parametrów biochemicznych powinno się wykonywać co tydzień;
5) złotym standardem diagnostyki osteopenii wcześniaków jest RTG kości.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 73
Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) to heterogenne zaburzenie o wczesnym początku. Noworodki z powikłaniami okołoporodowymi wymagają prowadzenia monitorowania w tym zakresie. Do czynników ryzyka ADHD zalicza się m.in:
1) nikotynizm i substancje psychoaktywne zażywane przez matkę;
2) narażenie w ciąży na działanie toksyn (np. ołów, pestycydy);
3) małą masę urodzeniowa;
4) stres okołoporodowy i uszkodzenia OUN;
5) skrajne wcześniactwo.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 74
Rdzeniowy zanik mięśniowy SMA jest genetycznie uwarunkowaną, postępującą chorobą powodującą degenerację motoneuronów rdzenia kręgowego. Schorzenie to:
1) występuje u około 1 na 7000-7500 tys. noworodków;
2) w Polsce od 2021 r. znajduje się w Programie Badań Przesiewowych u noworodka;
3) nie podlega żadnemu leczeniu;
4) może się objawiać już w wieku noworodkowym lub (co zdarza się częściej) w wieku późniejszym;
5) podlega leczeniu w programie lekowym finansowanym przez NFZ.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 75
Rozpoznanie ostrego uszkodzenia nerek u noworodka opiera się o ocenę stężenia kreatyniny w surowicy lub diurezę godzinową, przy czym decyduje najbardziej nieprawidłowy wynik z ocenianych parametrów. Obowiązujące kryteria rozpoznania to:
1) wzrost stężenia kreatyniny w surowicy o co najmniej 0,3 mg/dl w ciągu 24 godzin lub wzrost co najmniej 1,5-krotny względem poprzednich wartości w ciągu 7 dni;
2) wzrost stężenia kreatyniny w surowicy o co najmniej 0,3 mg/dl w ciągu 48 godzin lub wzrost co najmniej 1,5-krotny względem poprzednich wartości w ciągu 7 dni;
3) zmniejszenie diurezy godzinowej <0,5 ml/kg m.c./godz. w ciągu 6-12 godz.;
4) zmniejszenie diurezy godzinowej <1,0 ml/kg m.c./godz. w ciągu 6-12 godz.;
5) zmniejszenie diurezy godzinowej <0,5 ml/kg m.c./godz. w ciągu 12-24 godz.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 76
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące ostrego uszkodzenia nerek u noworodka (Acute Kidney Injury, AKI):
1) śmiertelność AKI u noworodka sięga 50%;
2) przejawia się zaburzeniami diurezy, retencją płynów, zaburzeniami gospodarki elektrolitowej i równowagi kwasowo-zasadowej;
3) późnym następstwem AKI może być przewlekła choroba nerek;
4) AKI to gwałtowne upośledzenie czynności wydalniczej nerek;
5) może mieć charakter odwracalny i nieodwracalny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 77
Podstawowym lekiem moczopędnym stosowanym w ostrym uszkodzeniu nerek u noworodka jest furosemid. Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące jego stosowania:
1) dawka furosemidu to 1 mg/kg/mc z możliwością zwiększenia do 3-5 mg/kg/mc (jednorazowa próba - brak odpowiedzi świadczy o braku działania);
2) efekt terapeutyczny jest u noworodków natychmiastowy, a czas działania to 6-8 godz.;
3) efekt terapeutyczny jest u noworodków obserwowany po 1-2 godz., a czas działania to 6-8 godz.;
4) wobec potencjalnego efektu ototoksycznego możliwe jest obniżenie dawki poprzez podaż ciągłą (bolus 1 mg/kg/m.c., a następnie 0,1-0,2 mg/kg m.c./godz.);
5) furosemid znosi działanie diuretyczne dopaminy i leki te nie powinny być podawane jednoczasowo.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 78
Skuteczność fototerapii zależy od:
1) długości światła (zalecane pasmo 460-490 nm) i nasilenia światła;
2) tylko od długości światła (zalecane pasmo 460-490 nm);
3) powierzchni naświetlania;
4) ciągłości naświetlania (przerwy tylko na karmienie i niezbędne czynności);
5) ciągłości naświetlania (przerwy 3-4 godzinne między cyklami naświetlania).
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 79
Po wdrożeniu nowych rekomendacji Amerykańskiej Akademii Pediatrii (AAP) z 2022 r. dotyczących postępowania w hiperbilirubinemii u noworodków ≥35. tyg. wieku ciążowego zaleca się korzystanie z kalkulatora Bilitool (z uwzględnieniem czynników ryzyka) w następujących sytuacjach:
1) decyzja o rozpoczęciu leczenia;
2) jedynie decyzja o rozpoczęciu leczenia noworodków urodzonych przedwcześnie;
3) decyzja o kontroli całkowitego stężenia bilirubiny (Total Serum Bilirubin, TSB);
4) decyzja o wypisie ze szpitala;
5) jedynie decyzje podejmowane ambulatoryjnie co do kierowania noworodka do szpitala.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 80
Alkohol wpływa teratogennie na płód powodując tzw. spektrum płodowych zaburzeń alkoholowych (FASD). Rozpoznawanie FASD jest ważne dla przyszłości dziecka. Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) przenikanie cząsteczek alkoholu przez łożysko potwierdzono w badaniach już w ubiegłym wieku;
2) prenatalna ekspozycja na alkohol może przyczyniać się do uszkodzeń mózgu i opóźnień rozwojowych;
3) w Polsce częstość FASD jest niższa niż w populacji ogólnej na świecie;
4) w Polsce nie istnieją zalecenia dotyczące rozpoznawania FASD;
5) rozpoznawanie FASD jest procesem wieloetapowym i wymaga współpracy różnych specjalistów.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 81
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 1324) obecność lekarza oddziału neonatologicznego w sali porodowej przed lub po urodzeniu noworodka jest wymagana w przypadku:
1) każdego porodu odbywającego się w szpitalu;
2) każdego porodu zabiegowego;
3) każdego porodu przedwczesnego;
4) porodu u ciężarnej z patologicznym przebiegiem ciąży;
5) porodu u ciężarnej z przewidywanymi lub stwierdzanymi u noworodka wadami wrodzonymi.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 82
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie standardu organizacyjnego opieki okołoporodowej (Dz. U. z 2023 r. poz. 1324):
1) osobą sprawującą opiekę nad porodem fizjologicznym i urodzonym noworodkiem jest jedna osoba - położna;
2) osobą sprawującą opiekę nad porodem fizjologicznym jest położna, a nad urodzonym noworodkiem pielęgniarka noworodkowa;
3) kontakt „skóra do skóry” może być przerwany wyłącznie w sytuacji wystąpienia zagrożenia życia lub zdrowia matki lub noworodka, odnotowanego w dokumentacji medycznej;
4) w okresie pierwszych 12. godzin życia noworodka lekarz oddziału neonatologicznego, w obecności matki lub ojca przeprowadza badanie kliniczne noworodka; badania tego nie należy wykonywać w okresie kontaktu „skóra do skóry” jeżeli nie występuje podejrzenie zagrożenia życia lub zdrowia noworodka;
5) opieka pielęgnacyjna nad położnicą i noworodkiem na oddziale połogowym jest realizowana przez położną.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 83
Łojotokowe zapalenie skóry ŁZS u noworodków manifestuje się w postaci tzw. trądziku noworodkowego, który:
1) dotyczy około 20% noworodków;
2) zlokalizowany jest na twarzy, głównie policzkach;
3) może występować jako zlokalizowane ŁZS, bez zmian w innych niż twarz okolicach ciała;
4) związany jest z wpływem androgenów matczynych;
5) związany jest z wpływem estrogenów matczynych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 84
Charakterystyczne, kluczowe dla rozpoznawania cechy płodowego zespołu alkoholowego FASD to:
1) małogłowie;
2) haczykowaty nos;
3) krótkie szpary powiekowe;
4) wygładzenie rynienki podnosowej;
5) wąska czerwień wargowa górna.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 85
Nirsewimab jest przeciwciałem monoklonalnym dopuszczonym do stosowania w celu zapobiegania zakażeniu RSV u noworodków, niemowląt i małych dzieci. Polskie Towarzystwo Pediatryczne rekomenduje co następuje:
1) nirsewimab podaje się w pojedynczej dawce, domięśniowo;
2) nirsewimab podaje się w co najmniej 3 dawkach w sezonie, domięśniowo;
3) noworodki urodzone w sezonie zachorowań powinny otrzymać immunizację najlepiej jeszcze w trakcie hospitalizacji na oddziale neonatologicznym;
4) noworodki urodzone poza sezonem zachorowań powinny otrzymać immunizację przed rozpoczęciem sezonu zachorowań;
5) wszystkie noworodki powinny otrzymać immunizację najlepiej jeszcze w trakcie hospitalizacji na oddziale neonatologicznym.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 86
Wskaż fałszywe stwierdzenia dotyczące zapobiegania zakażeniom RSV u noworodka i niemowlęcia w pierwszym półroczu życia:
1) istnieje możliwość zaszczepienia noworodka przeciwko zakażeniu RSV, najlepiej jeszcze przed opuszczeniem oddziału;
2) kobieta może zostać zaszczepiona w ciąży przeciwko zakażeniu RSV, aby chronić następowo dziecko;
3) istnieje możliwość immunizacji biernej noworodka przeciwko zakażeniu RSV, jednokrotna podaż - najlepiej jeszcze przed opuszczeniem oddziału;
4) zaleca się immunizację bierną u kobiet w ciąży (przeciwciała przechodzą przez łożysko) przeciwko zakażeniu RSV, aby chronić następowo dziecko;
5) zaleca się szczepienie kobiet w ciąży miedzy 32. a 36. t.c., a w szczególnych przypadkach już od 28 tyg. ciąży.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 87
Wskaż czynności oraz procedury podejmowane w ramach opieki paliatywnej nad noworodkiem:
1) leczenie przeciwbólowe, w tym z zastosowaniem leków opioidowych;
2) przetaczanie preparatów krwi i krwiopochodnych;
3) wsparcie oddechowe z zastosowaniem: tlenoterapii biernej, nieinwazyjnego wsparcia oddechowego, np. nCPAP i wentylacji mechanicznej konwencjonalnej;
4) stosowanie leków z grupy katecholamin;
5) prowadzenie żywienia, w tym żywienia parenteralnego;
6) stosowanie leków przeciwdrgawkowych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 88
Wskaż fałszywe stwierdzenia dotyczące tzw. „późnego wcześniactwa”:
1) do powikłań związanych z późnym wcześniactwem należą m.in.: zaburzenia oddychania, hipoglikemia, zaburzenia termoregulacji, ponowna wczesna hospitalizacja;
2) jednym z czynników epidemiologicznych może być ciąża wielopłodowa;
3) późne wcześniaki to grupa dzieci o zwiększonym ryzyku zachorowalności i umieralności;
4) do powikłań odległych należą zaburzenia rozwoju psychoruchowego, mózgowe porażenie dziecięce, nadciśnienie i otyłość;
5) przez ten termin rozumie się noworodka urodzonego między 33+0/7 do 36+6/7 tygodniem ciąży;
6) poród takiego dziecka powinien odbywać się w asyście personelu przeszkolonego w resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 89
Jednym z powikłań w ciążach wielopłodowych jest zespół przetoczenia między bliźniętami (TTTS). Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące TTTS:
1) większość łożysk jednokosmówkowych posiada połączenia naczyniowe między układami, i około 50% z nich rozwinie TTTS;
2) TTTS może wystąpić zarówno w postaci przewlekłej jak i ostrej. Częściej występuje postać ostra;
3) biorca cechuje się większą urodzeniową masą ciała - hipertrofią, policytemią, niewydolnością krążenia, hiperproteinemią;
4) dawca cechuje się hipotrofią, hipoglikemią, hipoalbuminemią, wysokim stężeniem matczynej immunoglobuliny G;
5) do prenatalnych metod leczenia należą: amnioredukcja, septostomia, selektywna fotokoagulacja laserowa połączeń naczyniowych;
6) nie wykazano żeby TTTS miał wpływ na późniejszy rozwój powikłań neurologicznych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 90
W trakcie resuscytacji krążeniowo oddechowej u noworodka donoszonego, urodzonego w 38. t.c., w przypadku konieczności zastosowania wentylacji na sali porodowej powinno się zastosować na początku następujące parametry wentylacji:
Pytanie 91
Noworodki urodzone przedwcześnie odczuwają ból intensywniej niż noworodki donoszone. Ma to związek m.in. z wyższą aktywnością neuronalną w odpowiedzi na bodziec bólowy. Wskaż prawidłowe połączenie środków stosowanych w leczeniu bólu z odpowiadającym mu działaniem niepożądanym:
1) morfina;
2) fentanyl;
3) ketamina;
4) krem EMLA;
5) paracetamol;
a) hipotensja;
b) methemoglobinemia;
c) bradykardia;
d) hipertensja;
e) krwawienie.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 92
Wskaż prawidłową/rekomendowaną wartość saturacji przedprzewodowej w 5 minucie życia noworodka:
Pytanie 93
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące podaży surfaktantu:
1) surfaktant należy podać wcześniakom poniżej 30. t.c. wymagającym intubacji na sali porodowej;
2) jeśli w trakcie podaży surfaktantu wystąpi hipoksja, bradykardia lub obniżenie podatności płuc powinno się natychmiastowo rozważyć odsysanie dróg oddechowych;
3) u noworodków oddychających spontanicznie, leczonych przy użyciu wentylacji nieinwazyjnej preferowaną metodą podaży jest metoda LISA;
4) surfaktant nie powinien być stosowany w zespole aspiracji smółki;
5) zaleca się podaż u noworodków leczonych za pomocą nCPAP z ciśnieniem min. 6 cm H2O i zapotrzebowaniem na tlen przekraczającym 30%.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 94
Na oddział intensywnej terapii przyjęto noworodka urodzonego w 26. t.c. z urodzeniową masą ciała 920 g. Dziecko z uwagi na stan kliniczny zostało zaintubowane na sali porodowej. Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące żywienia u opisanego dziecka:
1) w przypadku konieczności prowadzenia żywienia parenteralnego z użyciem obwodowego naczynia żylnego osmolalność stosowanego roztworu nie powinna przekraczać 600 mOsm;
2) w przypadku wystąpienia u noworodka sepsy zaleca się natychmiastowe odstawienie emulsji tłuszczowych w żywieniu parenteralnym;
3) gdy wartości glikemii utrzymują się na poziomie 180 mg/dL i więcej, pierwszym krokiem powinno być zastosowanie wlewu ciągłego z insuliny w dawce 0,1-0,5J/Kg m.c./godz.;
4) stężenie aminokwasów w żywieniu parenteralnym pierwszego dnia może wynosić 1,5 g/kg/dobę, a całkowita objętość płynów to 60-80 ml/kg m.c./dobę;
5) w przypadku braku innego dostępu naczyniowego dopuszcza się możliwość prowadzenia żywienia parenteralnego przez cewnik założony do tętnicy pępowinowej w wysokim położeniu;
6) w kolejnych dobach żywienie parenteralne można zakończyć w przypadku tolerancji karmienia enteralnego przy objętości 100-120 ml/kg.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 95
W trakcie zbierania wywiadu z kobietą rodzącą w 38. t.c. otrzymano informację, że mama dziecka jest nosicielką wirusa HIV. Zakażenie zostało rozpoznane w 8. t.c. Od tego czasu kobieta pozostawała pod opieką poradni chorób zakaźnych. W ostatnich 4 tygodniach przed porodem wiremia u rodzącej wynosiła <50 kopii/ml. Wskaż dalsze postępowanie:
1) po urodzeniu dziecka odśluzowanie zaaspirowanej treści z górnych dróg oddechowych, a w przypadku zabrudzenia ciała dziecka krwią i wydzielinami matki wykonanie kąpieli;
2) w przypadku chęci karmienia piersią należy poinformować matkę, że przy obecnej wiremii jest to możliwe, a ryzyko zakażenia noworodka jest bardzo małe <1%, ale nie zerowe;
3) po zebraniu wywiadu, pilnie skonsultować się z obecnym na sali porodowej położnikiem celem podjęcia decyzji o rozwiązaniu ciąży drogą cięcia cesarskiego;
4) po urodzeniu, celem profilaktyki transmisji zakażenia na noworodka, włączyć leczenie Retrovirem doustnie przez 4 tygodnie;
5) po urodzeniu, celem profilaktyki transmisji zakażenia na noworodka, włączyć terapię trójlekową CART;
6) pierwsze badanie HIV RNA powinno mieć miejsce w wieku ≥30 dni.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 96
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące cytomegalii wrodzonej (wCMV):
1) około połowa przypadków cytomegalii wrodzonej jest spowodowana reaktywacją zakażenia lub reinfekcją u ciężarnej;
2) wskazane jest, aby u dzieci z podejrzeniem wCMV wykonać m.in. USG przezciemieniowe, zlecić konsultację okulistyczną oraz kardiologiczną;
3) z odchyleń w badaniach laboratoryjnych można zaobserwować małopłytkowość, niedokrwistość, podwyższone aktywność AST/ALT;
4) rozpoznanie opiera się na dodatnim badaniu PCR wykonanym z moczu noworodka;
5) do rozpoznania u noworodka wystarczy wykonanie testów immunoenzymatycznych metodą ELISA, celem wykrycia swoistych przeciwciał w klasie IgM i IgG;
6) każdy noworodek z rozpoznaną cytomegalią wrodzoną wymaga zastosowania leczenia.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 97
Optymalnym sposobem żywienia noworodków i niemowląt jest karmienie piersią. Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące karmienia mlekiem matki:
1) siara (colostrum) w porównaniu do mleka dojrzałego charakteryzuje się mniejszą zawartością lipidów oraz węglowodanów;
2) w przypadku noworodków z rozpoznanym rozszczepem podniebienia karmienie mlekiem matki jest względnie przeciwwskazane;
3) do stałych przeciwwskazań do karmienia naturalnego ze strony matki należy zakażenie HIV oraz HTLV-1 i 2;
4) po wprowadzeniu żywności uzupełniającej, zwłaszcza glutenu zaleca się kontynuowanie karmienia pokarmem naturalnym przynajmniej przez kolejne 2-3 miesiące;
5) u dzieci z masą ciała <1500 g zaleca się wprowadzanie wzmacniacza mleka kobiecego (HMF), chyba że dieta matki jest pełnowartościowa;
6) w przypadku dzieci w złym stanie klinicznym, u którym karmienie drogą enteralną jest przeciwwskazane dopuszcza się pędzlowanie jamy ustnej pokarmem matki.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 98
Wskaż najwłaściwsze postępowanie u noworodka donoszonego wydolnego krążeniowo, u którego wystąpiły drgawki nie poddające się leczeniu fenobarbitalem (łączna dawka 40 mg/kg), w wywiadzie u rodzeństwa zgon w 1. miesiącu życia oraz drgawki niepoddające się leczeniu (rozpoznana kanałopatia, mutacja w genie KCNQ):
Pytanie 99
Noworodek płci żeńskiej o masie ciała 3600 g, urodzony w 40. t.c. drogą cięcia cesarskiego. W prenatalnym badaniu ultrasonograficznym stwierdzono obecność wady ośrodkowego układu nerwowego - agenezja ciała modzelowatego. Noworodek oceniony w skali Apgar w 1.,3.,5.,10. minucie życia odpowiednio na 0,0,2,3 punktów, pH z naczyń pępowinowych 6,82 (BE -19); 6,88 (BE -17). Po urodzeniu zaintubowano i rozpoczęto wentylację SIMV z FiO2 100%. Po przyjęciu na oddział intensywnej terapii noworodek wentylowany jak dotychczas, z założonego cewnika do tętnicy pępowinowej pobrano parametry równowagi kwasowo-zasadowej w 1. godzinie życia, stwierdzając pH 7,02, pCO2 42 mmHg, PaO2 30 mmHg, NaHCO3 14 mEq/l, BE -13mEg/l. Pacjenta oceniono w 2. godzinie życia w skali Thompsona na 15 punktów. W badaniu przedmiotowym lekarz dyżurny nie stwierdził u dziecka cech dysmorfii. W dodatkowych badaniach obrazowych z odchyleń stwierdzono wyłącznie agenezję ciała modzelowatego. Wskaż najwłaściwsze postępowanie:
Pytanie 100
W 48. dobie życia u noworodka urodzonego w 27. tygodniu ciąży stwierdzono pogorszenie stanu ogólnego z objawami septycznymi. Noworodek od 10 dni wyłącznie karmiony enteralnie pokarmem kobiecym z dobrą tolerancją, bez wkłucia. W badaniach dodatkowych z odchyleń stwierdzono: małopłytkowość 40 tyś/µl oraz podwyższone wartości bilirubiny bezpośredniej 85 µmol/l (przy całkowitej 92 µmol/l). Wykładniki stanu zapalnego (CRP; PCT; IL-6) w granicach wartości referencyjnych. Noworodek aktualnie wymaga wsparcia oddechu HFNC z FiO2 30%, bez pogorszenia wydolności oddechowej w ostatnich dniach. Lekarz prowadzący podjął decyzję o wykonaniu w momencie pogorszenia stanu ogólnego pacjenta badanie CMV PCR z moczu uzyskując dodatni wynik. Pobrano również CMV PCR z krwi - wynik dodatni, liczba kopii wirusa 3 x 105. Zgodnie z protokołem postępowania ze skrajnie niedojrzałym dzieckiem w ośrodku, w którym pacjent przebywa CMV pobiera się zawsze w 1. tygodniu życia (CMV PCR moczu naszego pacjenta w 5. dobie życia - ujemny). Wskaż najwłaściwsze postępowanie:
Pytanie 101
Wskaż pacjentów ze wskazaniem do przetoczenia preparatów krwiopochodnych:
1) koncentrat krwinek płytkowych u donoszonych noworodków bez objawów krwawienia, gdy poziom PLT <50 x 109/L;
2) koncentrat krwinek czerwonych u bezobjawowych noworodków z hematokrytem <21% i hemoglobiną <7 g/dl;
3) krioprecypitat u pacjentów z niedoborem fibrynogenu z towarzyszącym krwawieniem;
4) świeżo mrożone osocze u pacjenta z rozsianym wykrzepianiem wewnątrznaczyniowym z objawami krwawienia;
5) koncentrat granulocytów u pacjentów w sepsie z towarzyszącą neutropenią.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 102
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące retinopatii wcześniaków:
1) badanie dna oka powinno być obowiązkowe dla dzieci urodzonych przed 32. t.c. lub z urodzeniową masą ciała <1500 g oraz u noworodków urodzonych przed 36. t.c. z wewnątrzmacicznym zahamowaniem wzrastania, leczonych z zastosowaniem intensywnej tlenoterapii;
2) termin pierwszego badania okulistycznego jest uzależniony od dojrzałości noworodka, ale w celu uniknięcia zbyt późnego rozpoznania ostrej tylnej postaci ROP powinno się rozpoczynać od 4. tygodnia życia;
3) wystąpienie ostrej tylnej postaci ROP u wcześniaka jest wskazaniem do przeprowadzenia diagnostyki w kierunku zakażenie CMV;
4) po wypisie do domu odpowiedzialność za zorganizowanie dalszej opieki okulistycznej przejmują rodzice.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 103
Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) noworodki z HIE wymagają stałego monitorowania EEG tylko przez pierwsze 24 godziny hipotermii;
2) leczenie drgawek u pacjenta z HIE podczas procedury hipotermii może się odbywać wyłącznie na podstawie samej obserwacji klinicznej;
3) noworodki z HIE, z prawidłowym zapisem EEG w ciągu 24 godzin nie wymagają dalszego monitorowanie EEG;
4) fenobarbital jest nadal lekiem pierwszego rzutu w leczeniu napadów drgawkowych u noworodków z HIE;
5) leczenie przeciwdrgawkowe może być bezpiecznie odstawione po 6 miesiącach od ustąpienia ostrych napadów.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 104
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące fazy diuretycznej:
1) obserwowana od 2.,3. doby życia;
2) charakteryzuje się diurezą niezależną od podaży płynów;
3) wysoki przepływ moczu i wydalanie sodu są przypisywane gwałtownemu wzrostowi przesączania kłębkowego i reabsorpcji płynu zalegającego w płucach;
4) powoduje wzrost stężenia sodu w surowicy;
5) brak dynamicznej fazy diuretycznej wiąże się ze zwiększoną zapadalnością na BPD.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 105
Bezwzględnym przeciwwskazaniem do farmakologicznej ligacji przewodu tętniczego ibuprofenem nie jest:
Pytanie 106
Które z noworodków mają obligatoryjne wskazania do wykonania badania USG OUN?
1) noworodek urodzony w 34. tygodniu ciąży bez czynników ryzyka uszkodzenia OUN;
2) noworodek urodzony w 32. tygodniu ciąży bez czynników ryzyka uszkodzenia OUN;
3) noworodek donoszony, eutroficzny, u matki trombocytopenia;
4) noworodek donoszony, eutroficzny, u matki cukrzyca leczona insuliną;
5) noworodek donoszony z IUGR.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 107
Stosowanie emulsji tłuszczowych w żywieniu pozajelitowym u noworodków powinno opierać się o następujące zasady:
1) u wcześniaków z ELBW lub VLBW preferowany wlew od 1. doby życia;
2) emulsje tłuszczowe należy podawać początkowo w dawce 1,9 g/kg/dobę i dążyć do wartości 3,0-3,5 g/kg/dobę zwiększając o 0,5-1,0 g/kg/dobę;
3) zalecany jest wlew 24-godzinny;
4) powinny dostarczać około 20% energii pozabiałkowej;
5) emulsje powinny być podawane przez dreny chroniące przed działaniem światła.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 108
W swoich zaleceniach grupa ekspertów ESPGHAN sugeruje wartości referencyjne objętości pokarmu podawanego enteralnie na poziomie 150-180 ml/kg/dobę w postaci mleka kobiecego, które w przypadku noworodków urodzonych przedwcześnie powinno być wzbogacane. Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące suplementacji w okresie noworodkowym:
Pytanie 109
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące przewodu tętniczego w ciężkim nadciśnieniu płucnym:
Pytanie 110
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące wzmacniaczy mleka kobiecego:
1) powinny być stosowane u wszystkich noworodków urodzonych przedwcześnie niezależnie od ich dojrzałości i urodzeniowej masy ciała;
2) powinny być stosowane u noworodków z urodzeniową masą ciała <1500 g;
3) bezwzględnie należy je stosowane od 1. doby życia niezależnie od tolerowanej objętości pokarmu;
4) żaden z dostępnych wzmacniaczy pokarmu kobiecego w swoim składzie nie zawiera kwasów tłuszczowych;
5) w trakcie stosowania wzmacniacza pokarmu kobiecego należy okresowo kontrolować jonogram oraz parametry gospodarki wapniowo-fosforanowej;
6) w żadnym wypadku nie należy stosować wzmacniaczy u dzieci po wypisie ze szpitala.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 111
Zalecenia suplementacji pierwiastkami śladowymi w żywieniu pozajelitowym, zarówno dla wcześniaka, jak i noworodka urodzonego o czasie są następujące:
1) cynk jest pierwiastkiem śladowym, który należy podawać od końca 1. tygodnia życia;
2) nie należy podawać pierwiastków śladowych u noworodków z niewydolnością nerek;
3) należy ograniczyć podaż manganu i miedzi u noworodków z cholestazą wątrobową;
4) nie należy podawać jodu u wszystkich noworodków żywionych pozajelitowo;
5) należy podawać chrom u wszystkich noworodków żywionych pozajelitowo.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 112
Do cech obrzęku mózgu u noworodka w ultrasonografii dwuwymiarowej i badaniu dopplerowskim nie należy:
Pytanie 113
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące terapii tlenkiem azotu (iNO) w przypadku przetrwałego nadciśnienia płucnego u noworodków:
Pytanie 114
U noworodka urodzonego w 34. t.c. z masą ciała 1800 g lekarz decyduje się na żywienie parenteralne drogą naczyń obwodowych. Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) osmolarność płynu, który jest podawany powinna wynosić ≤600 mmOsm;
2) osmolarność płynu, który jest podawany powinna wynosić do 700 mmOsm, ponieważ przy wyższych zwiększa się ryzyko zapalenia żył;
3) stężenie glukozy powinno wynosić ≤12,5%;
4) podaż płynów w 1. dobie 80-100 ml/kg m.c/dobę;
5) podaż białka w 1. dobie 1,5 g/kg m.c.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 115
U noworodka urodzonego w 25. t.c.+2/7 prowadzone jest żywienie parenteralne przez wkłucie centralne. Noworodek jest w 4. d.ż. Podaż glukozy 8 mg/kg/min. W badaniach kontrolnych stwierdzono glikemie 180 mg/dl. Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) zmniejszyć podaż glukozy do 6 mg/kg/min i skontrolować glikemie za 1 godz.;
2) ze względu na skrajne wcześniactwo włączyć od razu insulinę w dawce 0,01 j/kg m.c/godz.;
3) ze względu na skrajne wcześniactwo włączyć od razu insulinę w dawce 0,05 j/kg m.c/godz.;
4) hiperglikemia zwiększa lipogenezę i wzrost ilości tkanki tłuszczowej;
5) hiperglikemia nasila reakcję zapalną w organizmie poprzez wzrost syntezy cząstek adhezyjnych na komórkach śródbłonka naczyń.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 116
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące rozwoju noworodków urodzonych przedwcześnie:
1) wszystkie dzieci VLBW po opuszczeniu szpitala powinny być otoczone opieką specjalistyczną;
2) wszystkie dzieci ELBW powinny być kierowane do fizykoterapii;
3) ocena rozwoju dzieci urodzonych przedwcześnie powinna być odnoszona do ich wieku korygowanego;
4) ocena ruchów globalnych wg Prechtla ma znaczenie w prognozowaniu rozwoju;
5) ocena wg schematu HINE (Hammersmith Infant Neurological Examination) ma znaczenie w prognozowaniu pod kątem mózgowego porażenia dziecięcego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 117
Badanie rezonansu magnetycznego głowy u noworodka wykonywane jest:
1) z uwagi na to, że jego czułość jest wyższa niż badania USG przez ciemiączko (lepiej uwidacznia substancję białą i szarą);
2) wykonywane jest u noworodka standardowo po przeprowadzonej procedurze chłodzenia;
3) wykonywane jest standardowo u wszystkich noworodków ELBW po upływie 1. tygodnia życia;
4) wykonywane jest standardowo u wszystkich noworodków ELBW przed wypisem do domu;
5) polecane jest do wykonania przy podejrzeniu zakrzepicy zatok żylnych mózgu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 118
Ocena neurologiczna noworodka urodzonego o czasie po epizodzie niedotlenieniowo-niedokrwiennym w okresie okołoporodowym wymaga wykonania obrazowania metodą rezonansu magnetycznego (MR). Optymalny czas wykonania badania to:
Pytanie 119
U wcześniaków urodzonych przed ukończeniem 33. t.c. aż 8-krotnie wzrasta ryzyko wystąpienia zaburzeń ze spectrum autyzmu (ASD) w stosunku do noworodków urodzonych o czasie. Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) objawy ASD mogą pojawić się już w wieku niemowlęcym;
2) objawy ASD pojawiają się najwcześniej w 2. roku życia;
3) ASD wiąże się z zaburzeniem rozwoju społecznego, emocjonalnego i behawioralnego;
4) ASD wiąże się z zaburzeniem rozwoju mowy i komunikacji werbalnej;
5) ASD u wcześniaków zawsze towarzyszy mózgowemu porażeniu dziecięcemu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 120
