Egzamin PES / Medycyna paliatywna / wiosna 2023

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące deksmedetomidyny, która pobudzając presynaptyczne receptory α2 w OUN powoduje zmniejszenie uwalniania mediatorów w tym noradrenaliny a w konsekwencji:

Do prowadzenia znieczulenia dokanałowego w celu uśmierzenia bólu u pacjentów objętych opieką paliatywną zarejestrowane są w Polsce następujące leki:

Zakażenie portu MSSA (Methicillin Sensitive Staphylococcus aureus) to wskazanie do:

Łagodzenie objawów fizycznych, zwłaszcza tych najbardziej obniżających jakość życia:
1) to podstawa opieki paliatywnej;
2) otwiera możliwość zaspokojenia potrzeb, które mają większe znaczenie dla osoby chorującej (duchowych, egzystencjalnych, społecznych);
3) to rozwiązanie problemów ostrych;
4) to rozwiązanie wszystkich problemów mających znaczenie dla pacjenta;
5) stosuje się po zakończeniu leczenia przyczynowego.
Prawidłowa odpowiedź to:

W opiece nad osobą w ostatnim okresie życia należy:
1) w przypadku wystąpienia obaw dotyczących umierania, odesłać pacjenta do psychologa;
2) upewnić się, czy osoba zbliżająca się do śmierci jest świadoma aktualnej sytuacji;
3) upewnić się, czy osoba zbliżająca się do śmierci chce uczestniczyć w podejmowaniu decyzji dotyczących dalszej opieki;
4) skutecznie rozpoznać przyczyny cierpienia (wielowymiarowo);
5) zawsze włączyć w opiekę osobę duchowną.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wsparcie emocjonalne osób objętych opieką paliatywną:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące tzw. „stylów przywiązania” (rodzaj typowej dla danej osoby preferencji dotyczącej relacji z ważnymi osobami), które mogą wyjaśnić zdolność lub jej brak do przyjmowania wsparcia/pomocy:

Objawem wypalenia zawodowego nie może być:

Komunikatem wspierającym nadzieję u osoby nieuleczalnie chorej z krótkim (bardziej tygodnie niż miesiące) prognozowanym czasem przeżycia, która właśnie pytała o to, ile może jeszcze żyć i dostała odpowiedź, może być:

W odniesieniu do bliskich pacjenta - w okresie, kiedy pacjent umiera oraz zaraz po jego śmierci - istotne jest:
1) upewnienie się, że bliscy nieprzerwanie są blisko pacjenta;
2) uwaga i czas dla bliskich zmarłego już po śmierci pacjenta;
3) umożliwienie stałej obecności bliskich przy umierającym;
4) poinformowanie o możliwości uzyskania wsparcia w żałobie;
5) dobra komunikacja.
Prawidłowa odpowiedź to:

Opiekunowie rodzinni (nieformalni) osób chorych/pacjentów:

W modelu SPIKES, jednym z wielu opisujących przekazywanie niepomyślnych informacji nie uwzględniono:

Jakość opieki paliatywnej:

U pacjentów objętych opieką paliatywną duszność spowodowana narastającą schyłkową niewydolnością serca jest bezpośrednio wynikiem:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie odnoszące się do opisanego aspektu opieki paliatywnej. W ocenie potrzeb pacjenta będącego w opiece paliatywnej poczucie własnej wartości i potrzeby społeczne dobrych kontaktów z otoczeniem tj. poczucie akceptacji, szacunku i miłości są wyrazem egocentryzmu pacjenta:

W historii medycyny paliatywnej istotnym wydarzeniem było wprowadzenie idei drabiny analgetycznej określającej zasady leczenia bólu nowotworowego. Drabina analgetyczna została ogłoszona i wprowadzona w wyniku prac badawczych grupy kierowanej przez:

Koncepcja i model bólu totalnego jako istota postępowania z objawami w opiece paliatywnej został opisany przez Cicely Saunders. Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące koncepcji bólu totalnego. Ból totalny:

Duszność u pacjentów objętych opieką paliatywną, w tym chorych na nowotwory, możemy leczyć za pomocą zastosowania dodatkowej dawki opioidu:

Stosowane w medycynie paliatywnej leki przeciwbólowe należy stosować z wyjątkową ostrożnością u osób starszych ze względu na objawy niepożądane. Leki przeciwbólowe mogące wywołać majaczenie to:

Godne umieranie można określić jako:
1) świadome;
2) przygotowane;
3) bezbolesne;
4) akceptowane;
5) w obecności rodziny;
6) pod opieką hospicjum.
Prawidłowa odpowiedź to:

Poczucie winy występujące u chorych będących w okresie zaawansowanym choroby może wynikać z:
1) zazdrości wobec osób zdrowych;
2) braku kontroli nad emocjami;
3) przekonania o własnej nieprzydatności;
4) poczucia bycia ciężarem dla bliskich;
5) myślenia magicznego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Bezwzględnym przeciwwskazaniem do leczenia przerzutów do kości przy pomocy izotopów radioaktywnych jest:
1) poziom hemoglobiny <10 g/l;
2) poziom leukocytów <3.0 g/l;
3) rozsiana wewnątrznaczyniowa koagulopatia;
4) nietrzymanie moczu;
5) wodonercze;
6) niewydolność nerek.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wystąpienie napadu padaczkowego u chorego na nowotwór lub po przebytej chorobie nowotworowej jest wskazaniem do:

Metoklopramid nie powinien być łączony z:

U pacjentów z centralnymi cewnikami żylnymi:

Zespołem przetrwałego bólu pooperacyjnego nazywany jest przewlekły, patologiczny ból powstający w związku z przebytym zabiegiem operacyjnym w danej lokalizacji i utrzymujący się dłużej niż:

Całkowita blokada androgenowa stosowana u chorych w zaawansowanym stadium raka gruczołu krokowego polega na:

Objawem hiperkalcemii nie jest:

Wskazaniem do przetoczenia koncentratu krwinek płytkowych jest poziom trombocytów:

Wskaż fałszywe stwierdzenie opisujące ból receptorowy:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące włókien A delta:

Skala Doloplus-2 dotyczy oceny:

W leczeniu objawowym czkawki stosujemy:

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) są powszechnie stosowane w leczeniu bólu o różnym nasileniu. Wykazują one jednak różne działania niepożądane. Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące NLPZ.

Hiperalgezja indukowana opioidami (OIH) utrudnia skuteczne leczenie bólu. Wskaż prawdziwe sformułowanie dotyczące postępowania w OIH:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące zachłystowego zapalenia płuc:

Neuroliza stanowi niefarmakologiczą, zabiegową metodę leczenia bólu. Wskaż stwierdzenie prawdziwe:

Do potencjalnych przyczyn czkawki nie należy:

Objaw Lhermitte'a jest typowy dla:

Do czynników hamujących świąd należą:

Do przyczyn hiperkalcemii należą poniższe, z wyjątkiem:

Który z poniższych opioidów działa w największym stopniu supresyjnie na układ immunologiczny?

Cechy charakterystyczne dla gorączki nowotworowej, które ułatwiają różnicowanie z gorączką nienowotworową, to:

Objawem zagrażającego przełomu hiperkalcemicznego nie jest/nie są:

Podstawowym postępowaniem w hiperkalcemii jest:

Ból występujący w reakcji na bodziec, który w normalnych warunkach nie powoduje bólu i jest związany z obniżeniem progu bólowego, to:

Etapy adaptacji w nieuleczalnej chorobie wg E. Kubler-Ross, to:

Maksymalna dawka dobowa dihydrokodeiny wynosi:

Zmniejszony efekt przeciwbólowy tramadolu występuje m.in. w reakcji z:

W porównaniu z morfiną, powinowactwo tapentadolu do receptorów opioidowych mu jest:

Buprenorfina odznacza się powolną dysocjacją z receptorami opioidowymi mu. Po 4 godzinach uwolnieniu ulega:

Do oddziału medycyny paliatywnej przyjęto pacjentkę lat 60 z zaawansowanym rakiem piersi i przerzutami do kości oraz wątroby. Powodem hospitalizacji jest niewystarczająca analgezja (NRS = 8). Pacjentka z powodu dolegliwości bólowych jest leczona fentanylem TTS w dawce 125 µg/godz. oraz morfiną w tabletkach krótko działających - przyjmuje ok. 80 mg morfiny na dobę. W godzinach wieczornych pacjenta zagorączkowała do 38,7°C, podano paracetamol. O godzinie 7 rano pielęgniarka dyżurna stwierdziła brak kontaktu słowno-logicznego z pacjentką. Wskaż najbardziej prawdopodobną przyczynę powyższego stanu:

Leki należące do obwodowych antagonistów receptorów opioidowych zalecca się w terapii:

Do oddziału medycyny paliatywnej przyjęto pacjenta z przerzutami do OUN. Powód przyjęcia to zawroty głowy, nudności oraz wymioty. Wskaż lek najbardziej skuteczny dla tego pacjenta:

U pacjenta przebywającego pod opieką hospicjum domowego z zaawansowanym guzem śródpiersia. Wystąpił obrzęk i zaczerwienienie twarzy oraz szyi, stopniowo nasila się duszność i ból w klatce piersiowej. Najbardziej prawdopodobne rozpoznanie to:

Przeciwwskazaniem do leczenia żywieniowego jest/są:

Pacjent lat 61 z nieoperacyjnym rakiem trzustki zgłosił się do poradni medycyny paliatywnej z powodu silnego bólu zlokalizowanego w nadbrzuszu, pomimo przyjmowania tramadolu retard w dawce 2 x 100 mg ból ma natężenie 8 w skali NRS. Wskaż właściwą opcję terapeutyczną uwzględniając ból podstawowy i zaostrzenia bólu:

Pacjent lat 62 z nieoperacyjnym rakiem trzustki, zdyskwalifikowany z leczenia cytostatykami, skierowany do leczenia objawowego. Bardzo silny ból w nadbrzuszu środkowym i lewym z promieniowaniem do śródbrzusza, ból o charakterze ucisku, gniecenia, okresowo kłujący, NRS: 9/10. Chory bardzo cierpiący, leczony tramadolem 3 x 100 mg i ketoprofenem podawanym doraźnie. Wskaż najbardziej optymalny sposób leczenia przeciwbólowego:

Pacjentka lat 56 z drobnokomórkowym rakiem płuca, po chemioterapii, zgłosiła się do poradni medycyny paliatywnej z powodu bólów głowy, które występują od kilku dni, ból o natężeniu 4-5 skali NRS. Od wczoraj pojawiły się zawroty głowy, wymioty i podwójne widzenie. Lekarz poradni powinien zalecić pacjentce leki przeciwwymiotne oraz:

Do oddziału medycyny paliatywnej zgłosił się pacjent z rakiem płuca prawego z przerzutem do płuca lewego, POChP, leczony z powodu silnych dolegliwości bólowych (NRS 7-8/10) Fentanylem TTS w dawce 75 µg/godz. oraz Sevredolem doraźnie 20 mg (średnio 2 tabletki na dobę). Według chorego ból jest dobrze kontrolowany, a jego problemem jest stopniowo narastająca duszność. W wykonanych badaniach radiologicznych płuc stagnacja procesu nowotworowego, brak cech zapalenia i płynu w jamach opłucnowych. Wskaż optymalne postępowanie:

Pacjent lat 48 z zaawansowanym rakiem żołądka, leczony od 5 miesięcy morfiną o kontrolowanym uwalnianiu w dawce 2 x 30 mg, od wczoraj nudności i wymioty, nasilenie dolegliwości bólowych, natężenie bólu NRS 6, stan ogólny ciężki, znaczny stopień wyniszczenia. Włączono lek przeciwwymiotny. Optymalne leczenie przeciwbólowe to zamiana morfiny p.o. na :

Wskaż lek blokujący receptor 5-HT3:

Minimalna dobowa dawka morfiny podawanej drogą doustną w leczeniu bólu podstawowego, przy której można zastosować fentanyl przezśluzówkowy w terapii bólu przebijającego wynosi:

Powierzono Ci zorganizowanie 30-łóżkowego oddziału medycyny paliatywnej w szpitalu powiatowym. Zgodnie z obowiązującymi wymogami, jaką minimalną liczbę etatów lekarskich należy zaplanować w budżecie oddziału?

Normy zatrudnienia w jednostkach opieki paliatywnej określa:

Neurotoksyczność indukowana przez morfinę może objawiać się:
1) zaburzeniami poznawczymi;
2) uogólnioną hiperalgezją;
3) nudnościami i wymiotami;
4) skurczami mięśniowymi (miokloniami);
5) świądem;
6) uzależnieniem psychicznym.
Prawidłowa odpowiedź to:

Oksykodon w porównaniu do morfiny charakteryzuje się:
1) wyższą biodostępnością po podaniu doustnym;
2) działaniem analgetycznym 3 razy silniejszym;
3) brakiem metabolitów o znaczeniu klinicznym;
4) mniejszym nasileniem zaparć stolca;
5) antagonizmem w stosunku do receptorów κ;
6) większym nasileniem świądu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Przed włączeniem lewomepromazyny u pacjentów w wieku podeszłym należy zlecić wykonanie/oznaczenie:

Jeśli u pacjenta rozpozna się marskość wątroby, to zalecając morfinę zakładać należy, że u tego pacjenta biodostępność morfiny:

Środkiem zwiększającym objętość stolca jest:

Pochodną piperydyny jest:

Noroksykodon jest metabolitem oksykodonu:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące NLPZ:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące nowotworowego zajęcia opon m.-r. (NZOMR, leptomeningeal carcinomathosis):

Wybierz nieprawidłowo przedstawioną interakcję NLPZ z poszczególnymi lekami:

Do istotnych klinicznie odmienności w farmakokinetyce i farmakodynamice leków w populacji osób starszych zaliczamy niżej wymienione, za wyjątkiem:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące antagonistów receptora dla neurokininy:

Przeciwkaszlowego działania nie wykazuje:

Do preparatów niewskazanych w leczeniu zaparć w opiece paliatywnej zaliczamy niżej wymienione, z wyjątkiem:

Wskaż błędnie zestawioną parę lek-mechanizm działania leku:

Do działań niepożądanych po stosowaniu morfiny zaliczamy niżej wymienione, z wyjątkiem:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące leków opioidowych:

Obrzęk limfatyczny jest częstym objawem występującym u chorych objętych opieką paliatywną. Przeciwwskazaniem do stosowania fizjoterapii przeciwobrzękowej nie jest:

Do podstawowych przeciwskazań do prowadzenia fizjoterapii pacjenta w zaawansowanym stadium choroby nowotworowej nie zaliczamy:

Zgodnie z rekomendacjami Europejskiego Towarzystwa Opieki Paliatywnej (EAPC) sedacja może zostać zastosowana u chorych w opiece paliatywnej:

W leczeniu bólu neuropatycznego nieskutecznym lekiem jest:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące kserostomii:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące naldemedyny:
1) jest obwodowo działającym antagonistą receptorów opioidowych MOR, DOR i KOR;
2) jest pochodną naltreksonu z dodatkiem łańcucha bocznego;
3) jest substratem glikoproteiny P, która aktywnie usuwa lek na zewnątrz bariery krew-mózg i zmniejsza jego stężenie w OUN;
4) łatwo przenika przez barierę krew-mózg;
5) jako antagonistą receptorów opioidowych, zmniejsza analgezję uzyskiwaną za pomocą leków opioidowych;
6) jest przeciwwskazana w niewydolności nerek;
7) ulega metabolizmowi drogą enzymu CYP3A do nor-naldemedyny i przy udziale UGT1A3 do naldemedyno-3-glukuronidu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż nieprawidłowo dobraną parę: objaw - lek stosowany w leczeniu danego objawu:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące hiperkalcemii:

Finansowanie opieki paliatywnej w Polsce pochodzi z:

Do bólu niereceptorowego zalicza się niżej wymienione, z wyjątkiem:

Stosując radioterapię paliatywną wykorzystuje się całkowitą dawkę w zakresie:

Powikłaniem przewlekłego cewnikowania żołądka może być:
1) podrażnienie śluzówki przedsionka nosa, gardła, przełyku;
2) krwawienie;
3) zachłystowe zapalenie płuc;
4) przemieszczenie zgłębnika.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskazaniem do cewnikowania pęcherza moczowego jest:

Błędnym zaleceniem pielęgnacyjnym w przewlekłym świądzie jest polecanie choremu:

Lekiem o najmniejszej skuteczności analgetycznej w leczeniu bólu neuropatycznego jest:

Lekiem pierwszego rzutu w terapii bólu neuropatycznego wg NeuPSIG jest:

Do agonistów receptora mu należy:

Mediana przeżycia chorych z niewydolnością serca wg NYHA IV wynosi:

W leczeniu objawów niewyrównanej niewydolności serca nie powinno się stosować:

Mediana czasu trwania opieki paliatywnej w warunkach domowych i stacjonarnych w Polsce wynosi odpowiednio:

W objawowym leczeniu świądu w przebiegu choroby nowotworowej wykorzystuje się poniższe leki, z wyjątkiem:

W opiece paliatywnej w czasie zbierania wywiadu warto unikać poniższych sformułowań, z wyjątkiem:

Polskie Towarzystwo Medycyny Paliatywnej w 2022 r. rekomenduje w standardzie organizacyjnym poradni medycyny paliatywnej, aby obejmowała ona opieką osoby:

Z badań nad poziomem wypalenia zawodowego wśród pielęgniarek pracujących w hospicyjnej opiece domowej wynika, że pielęgniarki są w dużym stopniu narażone na obciążenia psychiczne wpływające niekorzystnie na ich pracę ze względu na:

Rozpoznanie zakażenia układu moczowego jedynie na podstawie objawów klinicznych jest trafne u około:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące bezobjawowego bakteriomoczu:

Użyteczna metoda diagnostyczna w rozpoznawaniu zakażeń układu moczowego to:

Do prawidłowych połączeń lekowych nie należy przewlekłe stosowanie:

Świadoma zgoda chorego na udzielanie świadczeń medycznych z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej wymaga co najmniej:

Zakres i sposób przekazywania informacji o świadczeniach z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej choremu uzależniony jest od:

Prawnie dopuszczalną formą przekazania informacji medycznej choremu jest:

Pomocnymi technikami w przekazywaniu choremu niepomyślnych informacji są:

W komunikowaniu się z osobą starszą należy zawsze:

Opracowane w 2022 r. przez zespół konsultantów krajowych standardy organizacyjne specjalistycznej opieki paliatywnej promują następujące kierunki zmian, z wyjątkiem:

Obecne przepisy prawa umożliwiają nieodpłatną dla chorych, finansowaną przez NFZ opiekę paliatywną dla chorych z następującymi rozpoznaniami chorób, z wyjątkiem:

Proces nocycepcji składa się z następujących po sobie faz:

W przypadku przedawkowania silnych opioidów należy podać nalokson:

U chorego z silnym bólem i niewydolnością nerek można rozważać wszystkie poniższe opcje terapeutyczne, z wyjątkiem: