Egzamin PES / Medycyna paliatywna / wiosna 2016

Aby wypełnić zalecenia Rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych w zakresie opieki paliatywnej dotyczące norm zatrudnienia lekarzy w opiece stacjonarnej w Oddziale Medycyny Paliatywnej mogącym przyjąć 10 pacjentów należy zatrudnić:

U pacjentów w wieku podeszłym należy zachować szczególną ostrożność włączając do leczenia niektóre leki. Jaki badanie zalecisz pacjentowi przed rozpoczęciem leczenia lewomepromazyną?

Lekiem przeciwbólowym o działaniu ośrodkowym, selektywnie otwierającym neuronalny kanał potasowy - SNEPCO (Selective Neuronal Potassium Channel Opener) jest:

Przeciwciałem monoklonalym stosowanym w zapobieganiu powikłaniom kostnym, które wiąże i neutralizuje RANK-L jest:

Do częstych objawów niepożądanych terapii kwasem zoledronowym nie należy:

Pacjent 76-letni z zaawansowanym rakiem płuca, z dobrze kontrolowanym bólem za pomocą morfiny o przedłużonym uwalnianiu, w dawce dobowej 60 mg, zaczął odczuwać duszność w spoczynku, o umiarkowanym nasileniu. W takim przypadku najodpowiedniejszym będzie:

Do leków blokujących kompleks receptorowy NMDA (N-metylo D-asparaginowy), stosowanych w leczeniu bólu przewlekłego należą:
1) dekstrometorfan;
2) ketamina;
3) memantyna;
4) metadon;
5) walproinian sodu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Uszereguj opioidy pod względem potencjału hiperalgetycznego OIH (opioid induced hyperalgesia) od największego do najmniejszego:
1) fentanyl;
2) morfina;
3) metadon;
4) buprenorfina.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pacjent z rozsianą chorobą nowotworową i silnymi dolegliwościami bólowym o charakterze tępego ucisku w obrębie jamy brzusznej, w stanie stabilnym, został przyjęty do hospicjum stacjonarnego w celu redukcji dolegliwości bólowych. Z wywiadu wiadomo, że pacjent był dotąd leczony ketoprofenem w dawce dobowej 300 mg i morfiną o przedłużonym uwalnianiu w dawce dobowej 120 mg. W ciągu kilku ostatnich dni przyjmował kilkanaście razy w ciągu doby dodatkowe dawki morfiny i twierdził, że ból zamiast się zmniejszać zwiększa swoje nasilenie. Co najprawdopodobniej jest przyczyną takiego stanu?

W przypadku podejrzenia hiperalgezji opioidowej u pacjenta z narastającym bólem, podczas leczenia fentanylem, najlepszym postępowaniem jest:

Pacjent z rozsianą chorobą nowotworową z bólem opornym na leczenie fentanylem, obecnie fentanyl w plastrach dawce 100 ug/h (zwiększanie dawek fentanylu nie prowadzi do zmniejszenia natężenia bólu) dodatkowo otrzymuje 600 mg pregabaliny. Zdecydowano o rotacji opioidu na morfinę. W takiej sytuacji zastosowana dawka dobowa morfiny powinna wynosić:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące metadonu:
1) jest czystym, silnym agonistą receptora mi;
2) jest antagonistą receptora NMDA;
3) wpływa hamująco na zwrotny wychwyt serotoniny i noradrenaliny;
4) jest substancją lipofilną;
5) jest silnie hydrofilny;
6) może być stosowany u pacjentów z niewydolnością nerek;
7) nie ulega eliminacji drogą hemodializy.
Prawidłowa odpowiedź to:

W przypadku bólu w przebiegu choroby nowotworowej, o charakterze neuropatycznym, opornego na leczenie skojarzone gabapentynoidami, lekami przeciwdepresyjnymi i morfiną (wcześniej stosowano także oksykodon, fentanyl bez dobrego efektu analgetycznego) należy zaproponować:

Cechą charakterystyczną wyniszczenia nowotworowego są:
1) utrata tkanki tłuszczowej;
2) utrata tkanki mięśniowej;
3) możliwość odwrócenia niedożywienia za pomocą zabiegów żywieniowych;
4) brak możliwości odwrócenia niedożywienia za pomocą zabiegów żywieniowych;
5) brak apetytu jako główna przyczyna.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pacjent z rozsianym rakiem prostaty i licznymi zmianami metastatycznymi w kościach dotychczas leczony był oksykodonem w tabletkach o przedłużonym uwalnianiu. Otrzymał leczenie radioizotopem, po którym ból znacząco nasilił się. Przy próbie zwiększania dawki opioidu obserwowano dezorientację i spowolnienie oddechu. W takim przypadku za najbardziej celowe należy uznać:
1) dodanie innego silnego opioidu do dotychczasowego leczenia;
2) rotację opioidu;
3) dodanie koanalgetyku;
4) dodanie NLPZ - niesteroidowego leku przeciwzapalnego;
5) dodanie na krótki okres do leczenia glikokortykosteroidu;
6) zamianę oksykodonu na preparat zawierający oksykodon i nalokson.
Prawidłowa odpowiedź to:

U pacjenta z bólem trzewnym i towarzyszącą niewydolnością wątroby w leczeniu bólu najlepiej zastosować:

Pacjentka w stanie terminalnym w przebiegu raka jajnika, wyniszczona, z nasilonymi, uporczywymi cuchnącymi wymiotami, nie oddaje stolca ani gazów od kilkunastu dni, nie zgadza się na założenie sondy odbarczającej. W celu zmniejszenia wymiotów u tej chorej najlepiej zastosować w pierwszej kolejności:
1) butylobromek hioscyny podskórnie;
2) lewomepromazynę doustnie;
3) metoklopramid podskórne;
4) haloperidol doustnie;
5) ondansetron doustnie;
6) haloperidol podskórne.
Prawidłowa odpowiedź to:

Morfina doustna może być stosowana w leczeniu objawowym:

Za efekt przeciwbólowy morfiny i jej działania niepożądane odpowiada/ją:

Chorzy w opiece paliatywnej są narażeni na wiele działań niepożądanych leków z uwagi na dużą ilość środków stosowanych w celu łagodzenia objawów i leczenia chorób współistniejących. Do leków, które najczęściej powodują objawy niepożądane należą środki o silnych właściwościach antycholinergicznych. Mogą one spowodować między innymi nasilenie senności, splątanie (delirium)
i zaparcia. Należą do nich:

Dołączenie leku przeciwwymiotnego (np. metoklopramidu lub ondansetronu) do tramadolu może wpłynąć na:

Do bólów somatycznych należą wszystkie niżej wymienione, z wyjątkiem:

Dla bólu neuropatycznego charakterystyczne są zaburzenia czucia w postaci:

Chory na nowotwór skarży się na ból barku promieniujący wzdłuż kończyny górnej po stronie odpromieniowej do palca wskazującego i kciuka. Taka lokalizacja bólu może oznaczać:

Konieczność stosowania wielu leków u jednego chorego w celu łagodzenia objawów w opiece paliatywnej zwiększa ryzyko błędnego podawania leków o antagonizującym się działaniu. Które leki nie powinny być stosowane jednocześnie w leczeniu objawowym bólu, nudności i wymiotów lub duszności, ponieważ może to spowodować pogorszenie oczekiwanego efektu?

Bóle przebijające są to przemijające zaostrzenia bólu. Średnia długość trwania bólów przebijających wynosi:

Dołączenie klarytromycyny do stosowanych wcześniej leków może spowodować zahamowanie metabolizmu niektórych z nich, wzrost stężeń w surowicy i nasilenie ich działania. Dotyczy to między innymi takich leków jak fentanyl i midazolam, które są metabolizowane przy znacznym udziale enzymu CYP3A4 cytochromu P450. Jakie inne leki mogą spowodować podobny skutek do klarytromycyny?

Które z poniższych leków mogą być stosowane podskórnie?

Wskaż błędne spośród poniższych stwierdzeń dotyczących siły analgetycznego działania opioidów:

Wskaż błędne spośród poniższych stwierdzeń dotyczących opioidów:

Specjalizacja z medycyny paliatywnej została wprowadzona w Polsce w 1999 roku. Polska była:

Duszność jest definiowana najczęściej jako subiektywnie odczuwana trudność w oddychaniu. Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące duszności u chorych z nowotworami i innymi przewlekłymi chorobami płuc:

Bóle u pacjentów z AIDS:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące leków antyretrowirusowych:

Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami recepty Rpw służą do zapisywania leków opioidowych, z wyjątkiem:

Gabapentyna i pregabalina są to dwa leki koanalgetyczne zalecane w leczeniu bólu neuropatycznego. Które z poniższych zdań prawidłowo opisuje (-ą) właściwości obu tych leków?

Stężenie hemoglobiny jest podstawowym parametrem określającym nasilenie niedokrwistości u chorych. W przypadku chorych z zaawansowaną chorobą nowotworową przetoczenie koncentratu krwinek czerwonych jest bezwzględnie wskazane (poza przypadkami chorych umierających z powodu innej przyczyny), gdy stężenie hemoglobiny wynosi:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące przewlekłego domowego leczenia tlenem (DLT):

Pacjentka z rakiem przełyku po wszczepieniu protezy wewnątrzprzełykowej nie może połykać tabletek. Do tej pory przyjmowała z dobrym skutkiem morfinę w postaci tabletek o natychmiastowym uwalnianiu w dawce 40 mg co 4 godziny. Obecnie lekarz zalecił stosowanie takiej samej dawki morfiny w postaci roztworu wodnego. Wskaż prawidłowo zapisany dla tej chorej wzór recepty:

Metody leczenia wewnatrzoskrzelowego w nowotworach płuc obejmują:

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej z dnia 29 października 2013 roku świadczenia gwarantowane realizowane w warunkach ambulatoryjnych w poradni medycyny paliatywnej obejmują:

Poza nowotworami do chorób kwalifikujących do opieki paliatywnej według aktualnie obowiązującego Rozporządzenia Ministra Zdrowia należą wymienione poniżej jednostki chorobowe, z wyjątkiem:

Małopłytkowość u chorego z zaawansowaną chorobą nowotworową może być następstwem choroby podstawowej lub stosowanego leczenia. W różnicowaniu należy wziąć pod uwagę działania (reakcje) niepożądane po zastosowaniu:

U pacjenta z prawidłową czynnością nerek i wątroby dostępność biologiczna naloksonu po podaniu doustnym wynosi:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące stosowania lignokainy u chorych w opiece paliatywnej:

Gorączka neutropeniczna należy do najczęstszych powikłań leczenia onkologicznego. W ocenie pacjenta z neutropenią podstawowym elementem branym pod uwagę jest liczba granulocytów obojętnochłonnych. Które z poniższych zdań jest (są) prawdziwe?

Lekiem stosowanym w leczeniu szpiczaka mnogiego, który może spowodować wystąpienie bolesnych polineuropatii obwodowych jest:

Pacjentka lat 45, nowotwór nerki operowany przed dwoma laty, obecnie wznowa. Zakwalifikowana do opieki paliatywnej. Od kilku dni wyraźne pogorszenie nastroju. Chora stała się małomówna, pojawiły się z problemy z zaśnięciem, poza tym budzi się często w nocy. W trakcie rozmowy wyjawia, że martwi się o losy dorastających dzieci i męża, gdy jej już nie będzie. Jak powinna brzmieć odpowiedź na obawy pacjentki?

Pacjent 49 lat z nieoperacyjnym rakiem wpustu żołądka, żonaty, jedno dziecko- syn 17 lat. Pacjent uzyskał informację na temat rozpoznania oraz prognozy. Skarży się na osłabienie i chroniczne zmęczenie wczesne budzenie się, koszmarne sny i brak zainteresowań. Martwi się, że nie doczeka chwili, kiedy syn zda maturę. Jak można mu pomóc?

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących zapotrzebowania na informację pacjentów i ich rodzin jest fałszywe?

Wyniki badań na temat przekazywania informacji o niepomyślnym rokowaniu, wskazują, że preferencje pacjentów dotyczące ilości przyjmowanych wiadomości są uzależnione od:

Chora lat 70 nowotwór gruczołu piersiowego, uogólniony proces nowotworowy, od dwóch miesięcy pod opieką hospicjum stacjonarnego. Główną dolegliwością jest ból. Pacjentka została poinformowana o rozpoznaniu oraz uzyskała informację na temat leczenia objawowego. W trakcie rozmowy jest spokojna, mówi wolno. Opowiada historię swojej choroby, mówi o uciążliwości leczenia, „walce o życie”, w której wspierała ją rodzina. Obecnie osłabiona, wyraźny brak nadziei na wyleczenie, często wspomina o śmierci. Denerwuje ją jej osłabienie, skarży się na nadopiekuńczość ze strony rodziny, twierdzi, że „marnują dla niej zbyt dużo czasu” i „że gdyby jej już nie było, nie musieliby ciągle przychodzić do hospicjum”. Jaki jest zasadniczy problem pacjentki?

65-letnia emerytowana nauczycielka, z rozpoznaniem nowotworu jajników, z przerzutami do kręgosłupa. Dwa tygodnie temu została przyjęta do oddziału opieki paliatywnej. Pacjentka od tygodnia skarży się na osłabienie, zmęczenie, duszność. Przy przyjęciu do szpitala funkcje poznawcze chorej oceniono jako prawidłowe. W trakcie wywiadu chora podaje, że choć fizycznie czuje się dobrze, doświadcza niepokoju, czuje się sfrustrowana i bezradna, dodając: „Wiem, że umieram i nic nie można na to poradzić”. Dodaje jednak, że nie boi się umrzeć, natomiast odczuwa lęk przed bólem fizycznym. Która z poniższych wypowiedzi jest najlepszą reakcją na zachowanie pacjentki?

Mężczyzna lat 47 lat, żonaty, 3 dzieci w wieku 8-16 lat, inżynier, pracujący dotąd na kierowniczym stanowisku, utrzymujący dom. Przed miesiącem rozpoznano Ca prawego płuca - nieoperacyjny, o czym na wyraźne życzenie pacjenta został powiadomiony. Na pytanie o samopoczucie odpowiada, że czuje się napięty, naładowany jak dynamit, rodzina boi się z nim rozmawiać, bo wybucha o byle co, nic go nie interesuje, na niczym nie potrafi skupić uwagi. Jaką formę pomocy należy zastosować?

Chora lat 60, nowotwór jelita grubego, założona kolostomia. Od kilku miesięcy pod opieką hospicjum domowego. Pomimo, iż pacjentka została poinformowana o rozpoznaniu oraz braku możliwości wyleczenia, dotychczas była przekonana, że sytuacja związana z chorobą nie jest poważna. Od kilku tygodni zaobserwowano stopniową utratę wagi i znaczne osłabienie. Podczas wizyty lekarza hospicjum pacjentka zauważyła: „jestem dużo słabsza niż tydzień temu. Ile czasu mi jeszcze pozostało?”. Jak powinna brzmieć odpowiedź?

Pacjent lat 60 nowotwór gruczołu krokowego, przerzuty do kręgosłupa. Od miesiąca pod opieką hospicjum domowego. Pytany, co wie na temat swojej choroby odsyła nas do żony, gdyż „to ona rozmawia z lekarzami”. Zresztą „wszystko jest zapisane w dokumentach”. Na nasze pytania odpowiada niechętnie, twierdzi, że „wszystko już powiedział”. Jak w tej sytuacji zareagować na zachowanie pacjenta?

Mężczyzna lat 70, nowotwór trzustki z przerzutami do wątroby i okolicznych węzłów chłonnych. Na życzenie pacjenta zostaje on poinformowany o rozpoznaniu oraz o tym, że operacja nie przyniesie poprawy, ale rozpatrywana jest możliwość zastosowania chemioterapii standardowej lub eksperymentalnej. Dowiaduje się, że celem terapii jest zapewnienie komfortu, aby mógł żyć jak najpełniej. Lekarz szczegółowo omawia z nim także plan leczenia bólu, bezsenności, braku apetytu oraz nudności (zgłaszane wcześniej przez chorego). Następnego dnia chory powitał lekarza ciepło i podziękował za pomocną rozmowę. Następnie dodał: „cieszę się to nic poważnego”. Podczas dalszej rozmowy pacjent nadal unika dyskusji na temat diagnozy i leczenia. Jak należy odpowiedzieć na reakcję chorego?

Który z leków ma zastosowanie w leczeniu świądu w przebiegu cholestazy zewnątrzwątrobowej?

Które z niżej wymienionych leków powinny być stosowane z dużą ostrożnością u pacjentów ze współistniejącą niewydolnością nerek?

W leczeniu stanów podniedrożności lub niedrożności czynnościowej można oczekiwać ustąpienia dolegliwości. W tej sytuacji najlepszym postępowaniem jest:

W leczeniu objawowym zaparcia stolca:
1) nie zaleca się stosowania oleju rycynowego, który pobudza perystaltykę jelita cienkiego i grubego, działa gwałtownie i często powoduje bóle kurczowe w jamie brzusznej;
2) stosowanie środków zwiększających objętość stolca (błonnika, otręb, metylocelulozy, nasion psylium) można rozważyć u chorych w dobrym stanie ogólnym, którzy przyjmują znaczne ilości pokarmów i płynów;
3) ręczne wydobycie stolca traktować należy jako zabieg interwencyjny, ponieważ jest bardzo bolesny i obciążający;
4) ręczne wydobycie stolca powinno być poprzedzone podaniem analgetyków (miejscowo i systemowo) oraz leków przeciwlękowych;
5) stosuje się wlewki doodbytnicze z soli fizjologicznej lub zawierającej fosforany.
Prawidłowa odpowiedź to:

Ślina w jamie ustnej chorego 2 tygodnie po radioterapii ślinianek przyusznych:

Hospicjum Św. Krzysztofa w Londynie, założone przez Dame dr Cicely Saunders, rozpoczęło działalność w roku:

Zasada podwójnego efektu to:

Kiedy lek opioidowy jest lekiem pierwszego rzutu w leczeniu bólu neuropatycznego?

Kanabinole znajdują coraz większe zastosowanie w medycynie paliatywnej. Wskaż zdanie prawdziwe dotyczące tej grupy leków:

W metabolizmie morfiny u chorych z niewydolnością wątroby należy spodziewać się:

Najczęstszym powikłaniem stosowania kortykosteroidów u chorych objętych opieką paliatywną jest/są:

U 28-letniego pacjenta z zaawansowanym glejakiem wielopostaciowym mózgu nasiliły się bóle głowy i drgawki, wystąpiły nudności i wymioty, senność, nieostre widzenie. Stwierdzono sztywność karku i rozszerzenie źrenicy po stronie guza. Wskaż prawidłowe stwierdzenia:
1) powyższe objawy wskazują na zaostrzenie przewlekłego nadciśnienia wewnątrzczaszkowego z wklinowaniem we wcięcie namiotu;
2) należy bezzwłocznie wdrożyć postępowanie przeciwobrzękowe;
3) w pierwszej kolejności należy podjąć czynności diagnostyczne (badanie tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego);
4) należy rozważyć i wyeliminować działania niepożądane stosowanych leków.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fałszywe stwierdzenia dotyczące kanabinoli:
1) są alkaloidami Cannabis sativa o działaniu oreksogennym poprzez działanie agonistyczne w stosunku do receptorów CB1 w ośrodku głodu;
2) zwiększają odczuwanie duszności wskutek działania pobudzającego na ośrodek oddechowy;
3) endogennym kanabinolem jest THC;
4) działają wspomagająco przeciwbólowo poprzez działanie agonistyczne na receptory CB1 w obrębie zstępującego układu antynocyceptywnego;
5) nie działają przeciwbólowo wskutek oddziaływania na receptory NMDA w rdzeniu;
6) nie mają wpływu na perystaltykę górnego odcinka przewodu pokarmowego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Intensywność i zakres stosowania fizjoterapii według zasady Fultona i Else u chorych objętych opieką paliatywną to:

Wszystkie wymienione poniżej leki z grupy benzodwuazepin i leków antypsychotycznych mogą być stosowane drogą podskórną, z wyjątkiem:

Jednym z głównych działań niepożądanych NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne) jest występowanie polekowej gastropatii. Ryzyko jej wystąpienia rośnie jeśli pacjent przyjmuje inne leki mogące uszkadzać górny odcinek przewodu pokarmowego. Które połączenia lekowe z NLPZ mogą zwiększać to ryzyko?
1) zastosowanie inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny;
2) zastosowanie kodeiny;
3) zastosowanie bifosfonianów doustnie;
4) zastosowanie spironolaktonu;
5) zastosowanie pantoprazolu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Neuropatia obwodowa obejmująca obwodowe nerwy czuciowe i/lub motoryczne lub autonomiczne jest zespołem paranowotworowym, który nie występuje w:

Wskaż twierdzenie fałszywe dotyczące metadonu:

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących martwicy kości są prawdziwe?
1) stosowanie radioterapii w obszarze głowy i szyi prowadzi do martwicy kości;
2) u pacjentów leczonych bifosfonianami II i III generacji, szczególnie po zastosowaniu kwasu zoledronowego wśród późnych powikłań obserwuje się m.in. martwicę kości szczęk szczególnie żuchwy;
3) radioterapia kości szczęk i proces nowotworowy nie stanowią czynników ryzyka wystąpienia martwicy;
4) najmniejsze ryzyko wystąpienia martwicy kości szczęk występuje w pierwszych 5-6 miesiącach od rozpoczęcia terapii;
5) do złamań patologicznych kości dochodzi najczęściej podczas interwencji chirurgicznych, w wyniku urazów, a 1/3 przypadków to złamania samoistne.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż odpowiedź prawidłową opisującą metabolity buprenorfiny:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie:

U chorego z niewydolnością nerek i klirensem kreatyniny poniżej 10 ml/min można podawać:

Zstępujący układ antynocyceptywny stanowi ważny układ modulujący transmisję bólu z obwodu poprzez komórki rogów tylnych rdzenia kręgowego i drogi rdzeniowo-wzgórzowe do pól odbiorczych bólu kory mózgowej. W skład niego wchodzą neurony kory zakrętu obręczy, substancji szarej okołowodociągowej w śródmózgowiu, substancja szara okołokomorowa w podwzgórzu, mostu
i rdzenia przedłużonego. Wskaż układy neuroprzekaźników nie wchodzące w skład tego systemu:

W patomechanizmie bólu neuropatycznego nie odgrywa roli:

49-letni pacjent zgłosił się do poradni medycyny paliatywnej z zaawansowanym rakiem płaskonabłonkowym skóry policzka lewego o charakterze egzofitycznego, policyklicznego guza o wymiarach 5x 4 cm, krwawiącego przy dotyku, z gnilnym zapachem. Nie cierpiał bólu, natomiast zapach i krwawienie z guza stanowiło dla niego główny problem. Wskaż najbardziej optymalny schemat leczenia:
1) metronidazol w żelu miejscowo;
2) etamsylat doustnie;
3) kwas traneksamowy doustnie;
4) radioterapia guza;
5) krioterapia guza;
6) opatrunek Actisorb® na guz;
7) opatrunek Granuflex® na guz.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż zdanie prawdziwe dotyczące świądu w chorobie nowotworowej:
1) występuje u 40% chorych z cholestazą;
2) mediatorami świądu są PGE2, serotonina, histamina i substancja P;
3) środkiem z wyboru do leczenia miejscowego świądu jest krotamiton;
4) użytecznym lekiem do miejscowego leczenia świądu jest 5% krem z doksepiną;
5) erytropoetyna nie znajduje zastosowania w leczeniu świądu pochodzenia mocznicowego;
6) świąd cholestatyczny może zmniejszyć ryfampicyna i S-adenozylometionina (SAM).
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące naloksonu:
1) w zatruciu narkotykami u narkomanów podawanie rozpoczyna się od wyższych dawek rzędu 0,4 - 2 mg iv;
2) w depresji oddechowej spowodowanej zatruciem buprenorfiną podaje się bardzo wysokie dawki naloksonu i.v. (np. 2 mg dawka wstępna oraz 4 mg/h we wlewie iv);
3) w jatrogennym przedawkowaniu morfiną u chorego leczonego z powodu bólu, w przypadku częstości oddechów poniżej 8-10/min, podsypiania chorego i/lub sinicy, zaleca się rozpoczęcie podawania naloksonu od niewielkich dawek wstępnych (nawet rzędu 0,02-0,04 mg) powtarzanych co kilka minut do momentu powrotu satysfakcjonującej czynności ośrodka oddechowego;
4) w hiperalgezji opioidowej podaje się wyższe dawki naloksonu (4 mg/dobę we wlewie podskórnym) ze względu na mniejszą wrażliwość receptora opioidowego związanego z białkiem Gs na nalokson;
5) stosowany jest w doustnych preparatach łączonych: oksykodon/nalokson w stosunku 25:1.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawidłowe połączenie leków w strzykawce do podawania podskórnego:

Wskaż lek, który nie jest stosowany w leczeniu bólu nowotworowego o charakterze kostnym:

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących świądu u chorych w medycynie paliatywnej są prawdziwe?
1) świąd neurogenny związany jest z uszkodzeniem obwodowych lub ośrodkowych neuronów czuciowych stanowiących dowolny fragment drogi aferentnej;
2) u pacjentów paliatywnych świąd neuropatyczny jest konsekwencją guzów mózgu oraz naciekania lub ucisku nerwów obwodowych przez zmiany nowotworowe;
3) świąd będący objawem niepożądanym stosowanych zewnątrzoponowo leków opioidowych ma charakter neuropatyczny;
4) świąd neuropatyczny jest uogólnionym świądem pochodzenia ośrodkowego, charakteryzuje się brakiem patologii w układzie nerwowym;
5) przykładem świądu neuropatycznego jest notalgia paresthetica, będąca konsekwencją uszkodzenia gałęzi tylnych nerwów piersiowych Th2-Th6.
Prawidłowa odpowiedź to:

W długoterminowym leczeniu silnymi opioidami należy uwzględnić także ryzyko uzależnienia i wybierać leki o minimalnym ryzyku. Lekiem opioidowym o szczególnie wysokim ryzyku rozwoju uzależnienia jest petydyna. Wskaż nieprawdziwe stwierdzenie charakteryzujące ten lek:

Które ze stwierdzeń dotyczących niekorzystnych interakcji leków przeczyszczających stosowanych u chorych na nowotwór są prawdziwe?
1) bisacodyl może powodować hipokaliemię, szczególnie w połączeniu z diuretykami i glikokortykosteroidami;
2) leki hamujące wydzielanie kwasu w żołądku osłabiają efekt laktulozy podanej doustnie;
3) leki hamujące wydzielanie kwasu w żołądku nasilają efekt bisacodylu podanego doustnie;
4) dokuzan sodowy stosowany łącznie z parafiną sprzyja wystąpieniu zapalenia jelit, śledziony i węzłów chłonnych;
5) dokuzan sodowy może powodować hipokaliemię.
Prawidłowa odpowiedź to:

Paroksetyna i fluoksetyna należą do silnych inhibitorów enzymu CYP2D6 cytochromu P450. Oba leki mogą znacznie osłabić lub całkowicie znieść działanie przeciwbólowe:

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących wenlafaksyny są prawdziwe?
1) wenlafaksyna i jej główny metabolit O-demetylowenlafaksyna to silne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny;
2) wenlafaksyna po doustnym podaniu wchłania się z przewodu pokarmowego w ponad 90%;
3) lek nie podlega efektowi pierwszego przejścia przez wątrobę;
4) poniżej 85% dawki wydalane jest w ciągu 48 godzin przez nerki;
5) wenlafaksyna metabolizowana jest w wątrobie przy udziale izoenzymu CYP2D6 do głównego metabolitu O-demetylowenlafaksyny oraz przy udziale CYP3A3/4 do N- demetylowenlafaksyny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Jeden ze sposobów poprawy analgezji polega na zamianie opioidów. Poniżej przedstawiono wybrane przykłady dawek równoważnych i współczynników siły działania opioidów. Wskaż błędne:

Ciśnienie śródczaszkowe dzięki mechanizmom regulacyjnym wytwarzania i wchłaniania płynu mózgowo-rdzeniowego, u ludzi zdrowych jest utrzymywane na stałym poziomie i w warunkach fizjologicznych u osób dorosłych wynosi:

Wskaż fałszywe stwierdzenie przedstawiające cechy zespołu majaczeniowego (delirium) u pacjenta z chorobą nowotworową:

W ocenie skuteczności leku przeciwbólowego na podstawie badań naukowych stosuje się najczęściej wskaźnik 'Number Needed to Treat' (NNT). Jest to miernik, który określa przeciętną liczbę chorych, u których należy zastosować dany lek, żeby u jednego uzyskać poprawę- w przypadku leków przeciwbólowych z reguły odnosi się to do zmniejszenia natężenia bólu o co najmniej 50%. Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące współczynników NNT wybranych leków stosowanych w leczeniu bólów neuropatycznych:

W stanie terminalnym obserwuje się odwrócenie proporcji potrzeb człowieka chorego. Która z poniżej wymienionych potrzeb staje się mniej ważna?

Które z poniższych twierdzeń dotyczących opiorfiny jest nieprawdziwe?

U pacjentów z zaparciem stolca wywołanym opioidami zaleca się terapie celowane z użyciem leków stanowiących połączenie agonisty i antagonisty receptorów opioidowych. Wskaż sytuacje, w których nie zaleca się w/w leku:
1) u pacjentów z istotnymi zaburzeniami czynności wątroby, krążenia wrotnego;
2) u pacjentów z trzewną lokalizacją bólu;
3) u pacjentów z biegunką;
4) u pacjentów ze współistniejącym świądem indukowanym opioidami;
5) u pacjentów z niedrożnością przewodu pokarmowego.
Prawidłowa odpowiedź to:

W leczeniu zaawansowanego raka piersi można stosować:

Postępowanie terapeutyczne u chorych z poopioidowymi zaburzeniami jelitowymi obejmuje:

Leczenie chemiczne raka piersi zalecane jest najczęściej u chorych:

W wyborze leczenia hormonalnego bądź chemicznego chorych na raka piersi uwzględniane są następujące czynniki:

Wskaż prawidłową odpowiedź dotyczącą tamoksyfenu:

Wskazaniami do podawania leków przeciwbólowych z zastosowaniem cewnika zewnątrzoponowego lub podpajęczynówkowego są:
1) ból oporny na leczenie wysokimi dawkami opioidów podawanymi systemowo;
2) ból, który reaguje na systemowe opioidy, ale towarzyszą temu nietolerowane efekty uboczne w postaci nudności, wymiotów, zaparcia lub reakcja alergiczna;
3) ból, który nie może być leczony innymi inwazyjnymi metodami;
4) ból pochodzenia nowotworowego o dobrze określonej lokalizacji;
5) ból związany ze zwiększonym ciśnieniem śródczaszkowym.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pacjent objęty opieką paliatywną, nieleczony wcześniej opioidami, zgłasza ból nowotworowy o umiarkowanym natężeniu. W tym wypadku można zastosować:
1) paracetamol w dawce 3-4 g/d;
2) tramadol w dawce 200-400 mg/d;
3) morfinę p.o. w dawce 10-30 mg/dobę;
4) oksykodon p.o. w dawce 5-20 mg/dobę.
Prawidłowa odpowiedź to:

Oczyszczanie odleżyny polega na usunięciu martwicy z powierzchni rany. Wszystkie powyższe metody mogą być stosowane, z wyjątkiem:

Do czynników ograniczających gojenie odleżyn zaliczamy następujące:

Terapia podciśnieniowa (NPT) wpływa na gojenie odleżyn poprzez:

Biofilm to:

W leczeniu biofilmu możemy zastosować:

Opatrunek Aquacel Ag plus charakteryzują wszystkie, z wyjątkiem:

Do zewnętrznych czynników powstawania odleżyn zalicza się:

W pierwszej fazie leczenia lęku przewlekłego postępowaniem z wyboru jest podanie:

Potencjalizację efektu przeciwdepresyjnego wenlafaksyny można osiągnąć dodając:

Leczenie zaburzeń snu wyrażonego w formie snu przerywanego i płytkiego polega na stosowaniu:

Kwetiapina jest lekiem stosowanym w:

Porażenie przysenne charakteryzuje:

Chora 70 lat. Rak trzustki od miesięcy znaczna progresja choroby. Pacjentka z objawami głębokiego otępienia. Otrzymuje Tramadol 2x 50 mg. Cały czas spokojna, bierna. Od 2 dni stopniowo staje się coraz bardziej pobudzona ruchowo, wstaje z łóżka, wykrzykuje niezrozumiale wyrazy, odpycha opiekunów, nie daje się uspokoić. Jaka jest przypuszczalna przyczyna takiego zachowania?

Potencjalizację leków przeciwdepresyjnych można uzyskać podając:

Chory lat 70, nowotwór płuc - od miesiąca wyraźna progresja choroby. Jest wyniszczony, słaby, wykazuje duże zmiany w zachowaniu: zmienne nastroje, bywa napięty i drażliwy, wybucha o byle głupstwo. Jest bezkrytyczny w stosunku do swego zachowania. Co mu podać?