Egzamin PES / Geriatria / wiosna 2023

120 pytań
Pytanie 1
Cechami charakterystycznymi otępienia semantycznego stanowiącego ok. 20% przypadków otępienia czołowo-skroniowego są:
1) zazwyczaj zachowana pamięć zdarzeń z własnego życia;
2) zazwyczaj zachowana pamięć zdarzeń codziennych;
3) małomówność;
4) ubogie słownictwo;
5) zaniki przedniej części płatów skroniowych i podstawnej płatów czołowych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 2
Wskaż objawy należące do skali Hachińskiego służącej do diagnozowania otępienia naczyniopochodnego:
1) powolny początek;
2) fluktuacyjny przebieg;
3) skargi na dolegliwości somatyczne;
4) depresja;
5) patologiczny śmiech.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 3
Przyczyną niemechanicznej (czynnościowej) niedrożności jelit mogą być:
1) opioidy;
2) blokery kanału wapniowego;
3) benzodiazepiny;
4) suplementy żelaza;
5) leki przeciwcholinergiczne.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 4
Kryterium fenotypowym Fried rozpoznania zespołu kruchości (słabości) jest:
Pytanie 5
U chorego ze świeżym udarem niedokrwiennym mózgu, bez rozwarstwienia aorty, świeżego zawału serca, obrzęku płuc, encefalopatii nadciśnieniowej lub ostrej niewydolności nerek, który nie kwalifikuje się do leczenia trombolitycznego nie rozpoczyna się leczenia hipotensyjnego, jeśli wartości RR wynoszą:
Pytanie 6
Wskaż stany chorobowe, które są najczęstszą przyczyną hiperkalcemii u osób w starszym wieku:
1) nowotwory złośliwe;
2) nadczynność przytarczyc;
3) sarkoidoza;
4) nadczynność tarczycy;
5) leczenie diuretykami tiazydowymi.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 7
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące ZUM u osób starszych:
1) u kobiet czynnikiem ryzyka ZUM jest wcześniejsze przebycie zakażenia układu moczowego;
2) zaleganie dużych ilości moczu (>100 ml) w pęcherzu jest czynnikiem ryzyka ZUM u mężczyzn;
3) zaleganie dużych ilości moczu (>100 ml) w pęcherzu jest czynnikiem ryzyka ZUM u kobiet;
4) udar mózgu u osoby bez cewnika w pęcherzu moczowym może być czynnikiem ryzyka rozwoju ZUM;
5) u kobiet zaleganie moczu może być następstwem obniżenia przedniej ściany pochwy (cystocele).
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 8
Który z zabiegów zalicza się do zabiegów pośredniego ryzyka chirurgicznego, czyli określanego na 1-5% ryzyka zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych w ciągu 30 dni od przeprowadzenia zabiegu?
1) resekcja dwunastnicy;
2) operacja głowy i szyi;
3) przezcewkowa resekcja gruczołu krokowego;
4) resekcja płata wątroby;
5) usunięcie sutka.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 9
Wskaż ćwiczenie, które nie jest oceniane w teście sprawności fizycznej SPPB:
Pytanie 10
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące bólu trzewnego:
1) jest następstwem pobudzenia nocyreceptorów otrzewnej trzewnej;
2) ma tępy, nawracający charakter;
3) jest słabo zlokalizowany;
4) towarzyszą mu nasilone objawy wegetatywne, np. pod postacią tachykardii i wymiotów;
5) na jego regulację wpływa między innymi mikrobiota jelitowa, a probiotyki mogą zmniejszać jego natężenie.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 11
Skala EGSYS (Evaluation of Guidelines in Syncope Study Score) jest prostym testem przesiewowym różnicującym grupy wysokiego i niskiego ryzyka wystąpienia omdlenia kardiogennego. Wskaż uwzględnione w skali czynniki zwiększające prawdopodobieństwo wystąpienia omdlenia kardiogennego:
1) omdlenie wysiłkowe;
2) kołatanie serca przed omdleniem;
3) przerost lewej komory serca;
4) omdlenie w pozycji leżącej;
5) objawy zapowiadające z układu autonomicznego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 12
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące tętniaka aorty brzusznej:
1) tętniaka aorty brzusznej należy uwzględnić w diagnostyce różnicowej bólów brzucha u wszystkich pacjentów powyżej 60. roku życia;
2) pęknięcie tętniaka aorty brzusznej należy uwzględnić w diagnostyce różnicowej ostrego bólu pleców u każdej osoby w starszym wieku;
3) do klasycznych objawów pęknięcia tętniaka zalicza się nagły wzrost wartości ciśnienia tętniczego;
4) częstym objawem pęknięcia tętniaka aorty brzusznej jest krwinkomocz;
5) podstawowym celem wczesnego postępowania w przypadku pęknięcia tętniaka jest stabilizacja stanu pacjenta poprzez poprzeczne zaklemowanie lub balonikowanie aorty.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 13
Wskaż cechy charakterystyczne niedokrwistości w przebiegu chorób przewlekłych obserwowane w rutynowych badaniach laboratoryjnych krwi:
1) retikulocytoza <2%;
2) retikulocytoza >2%;
3) niskie stężenie żelaza;
4) zwiększone stężenie ferrytyny;
5) wysoka całkowita zdolność wiązania żelaza.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 14
W skróconej, 15-punktowej wersji geriatrycznej skali depresji (GDS) nie ma pytania o:
Pytanie 15
Wynikowi w teście Timed „up and go” (TUG) >14 sek. odpowiada wynik punktowy w skali Tinetti:
Pytanie 16
Siarczan chondroityny jest jednym z wolnodziałających leków (SYSADOA) o wątpliwej przydatności w leczeniu objawowym choroby zwyrodnieniowej stawów. W której postaci choroby wykazano niewielką skuteczność kliniczną siarczanu?
Pytanie 17
Do typowych objawów zespołu serotoninowego mogącego być powikłaniem leczenia lekami z grupy SSRI należy/ą:
Pytanie 18
Wskaż działania niepożądane wywoływane przez leki z grupy SSRI:
1) hiponatremia;
2) złamania kości;
3) krwawienia;
4) nawroty choroby wrzodowej;
5) utrata masy ciała.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 19
Do oceny ryzyka upadków w trakcie hospitalizacji dedykowane są skale:
1) Tinneti fall risk index;
2) skala Tullamore;
3) kwestionariusz PHQ-2 (Patient Health Questionnaire);
4) skala Downton;
5) skala STRATYFY.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 20
Objawami dodatkowymi (nie osiowymi) w kryteriach diagnostycznych otępienia w chorobie Parkinsona (PDD) są:
1) urojenia;
2) omamy;
3) objawy ogniskowe w badaniu neurologicznym;
4) zaburzenia funkcji wzrokowo-przestrzennych;
5) nagły początek.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 21
Typowymi objawami chodu ostrożnego charakterystycznego dla osób starszych, które np. doznały upadku są:
1) wydłużenie fazy przeniesienia;
2) chód na wąskiej podstawie;
3) zależność od stanu emocjonalnego;
4) poszerzenie podstawy;
5) skrócenie długości kroku.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 22
Wskaźnik ischemiczny Hachińskiego - u 88-letniego pacjenta z wyższym wykształceniem diagnozowanego z powodu zaburzeń poznawczych i podejrzenia otępienia naczyniopochodnego, u którego obecne są: nadciśnienie tętnicze, utrwalone migotanie przedsionków, depresja, udar w wywiadzie i fluktuacyjny przebieg objawów - wynosi:
Pytanie 23
Czynniki zmniejszające ryzyko rozwoju choroby Parkinsona to:
1) wiek;
2) stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych;
3) stosowanie antagonistów wapnia;
4) mutacja heterozygotyczna genu glukocerebrozydazy;
5) spożywanie kawy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 24
Algorytm FRAX pozwalający na obliczenie 10-letniego ryzyka wystąpienia złamania u danej osoby zawiera następujące czynniki ryzyka:
1) wiek;
2) stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych;
3) stosowanie glikokortykosteroidów;
4) wywiad reumatoidalnego zapalenia stawów u rodzica (ojca lub matki) pacjenta;
5) spożywanie kawy (co najmniej 3 dziennie).
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 25
Najczęstsza przyczyna zgonu niezwiązana z nowotworem u pacjentów z rakiem prostaty to:
Pytanie 26
W przypadku krótkotrwałego leczenia bezsenności lekiem ułatwiającym zasypianie, ale z uwagi na krótki okres półtrwania niewskazanym w przypadku trudności z utrzymaniem ciągłości snu, jest:
Pytanie 27
Test MAGIC (Manageable Geriatric Assesment) opracowany do stosowania oceny geriatrycznej w opiece ambulatoryjnej, składający się z oceny 7 problemów zdrowotnych, nie zawiera pytań o:
Pytanie 28
W opiece paliatywnej u osób starszych zalecanym sposobem podawania leków przeciwbólowych jest forma:
Pytanie 29
Jakie składowe są oceniane w skali DOS (Delirium Observation Skrining) przez personel u pacjenta z podejrzeniem majaczenia?
1) rozpoznawanie pory dnia;
2) prawidłowe podawanie odpowiedzi na pytania;
3) szybkie rozpraszanie się bodźcami z otoczenia;
4) nieadekwatne zachowanie jak ciągnięcie za kroplówki, sondy, wenflony;
5) występowanie omamów wzrokowych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 30
Do oceny złamań szyjki kości udowej używa się klasyfikacji stopnia przemieszczenia wg:
1) Collesa;
2) Pauwelsa;
3) Neera;
4) Dessaulta;
5) Gardena.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 31
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące drżenia ortostatycznego:
1) nasila się podczas stania;
2) często towarzyszą mu zawroty głowy;
3) zwane jest inaczej chorobą Minora;
4) wiąże się z ryzykiem upadków;
5) można je wyczuć podczas wizyty lekarskiej poprzez położenie dłoni na udach pacjenta.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 32
Wskaż selektywny inhibitor wychwytu zwrotnego serotoniny, który, wg kryteriów Priscus, został sklasyfikowany jako potencjalnie nieodpowiedni dla starszych pacjentów:
Pytanie 33
Leki antycholinergiczne (np. biperyden) są najstarszą grupą środków leczniczych stosowanych w chorobie Parkinsona. Ich efektywność w przypadku drżenia spoczynkowego jest oceniana pozytywnie, przy czym ośrodkowe i obwodowe działania niepożądane ograniczają terapię. Działaniami niepożądanymi szczególnie istotnymi u starszych pacjentów są:
1) suchość w ustach;
2) tachykardia;
3) bradykardia;
4) senność (somnolencja);
5) bezsenność.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 34
Lista Priscus zawiera leki potencjalnie nieodpowiednie dla osób starszych. Które z wymienionych leków znajdują się na niej z zastrzeżeniem, iż korzyści z ich stosowania są mniejsze niż ryzyko działań niepożądanych?
1) piracetam;
2) nicergolina;
3) nitrofurantoina;
4) pentoksyfilina;
5) zolpidem.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 35
„Model sera szwajcarskiego” wg Reasona to model „punktów kontroli” bezpieczeństwa w schemacie powstawania potencjalnego błędu w farmakoterapii. „Punktem kontroli” w tym modelu nie jest:
Pytanie 36
Wskaż objawy krwiaka podtwardówkowego:
1) ból głowy;
2) zmiany zachowania i osobowości;
3) napady drgawkowe;
4) senność;
5) niedowład połowiczy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 37
Toksyczną martwicę naskórka mogą powodować:
1) fenobarbital;
2) allopurynol;
3) sulfonamidy;
4) NLPZ;
5) amoksycylina.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 38
Cognitive frailty” odnosi się do stanu klinicznego charakteryzującego się obecnością fizycznego frailty z towarzyszącym:
Pytanie 39
W kwestionariuszu SARC_F nie podlega ocenie:
Pytanie 40
W całościowej ocenie geriatrycznej jako czwarty obszar ocenia się czynniki środowiskowo-społeczne i ekonomiczne. W tym celu można wykorzystywać:
1) wywiad środowiskowy;
2) test UFP wg Blesseda;
3) test Zarita;
4) skalę FPS;
5) test COPE.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 41
Według Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc wskazaniami do oznaczenia stężenia niedoboru alfa1-antytrypsyny są:
1) rozstrzenia oskrzeli o nieznanej etiologii;
2) objawowa postać przewlekłej obturacyjnej choroby płuc;
3) rozedma płuc;
4) choroby wątroby o nieznanej etiologii;
5) zapalenie naczyń z obecnością c-ANCA.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 42
Potwierdzeniem ciężkiej sarkopenii wg EWGSOP 2 jest:
1) uzyskanie w teście SPPB 8 lub mniej punktów;
2) obniżenie siły mięśniowej poniżej 20 kg dla kobiet i 25 kg dla mężczyzn;
3) BMI poniżej 22 kg/m2 bez względu na płeć;
4) uzyskanie w skali Barthel poniżej 40 punktów;
5) utrata masy ciała >10% w ciągu 6 miesięcy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 43
Najczęstszą przyczyną mechanicznej niedrożności jelita grubego jest/są:
Pytanie 44
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące aducanumabu:
Pytanie 45
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące leczenia przeciwbólowego u osób w wieku podeszłym:
Pytanie 46
Docelowa wartość glikemii u większości chorych na cukrzycę seniorów w stanie ciężkim i w okresie okołooperacyjnym powinna wynosić (przelicznik 18 mg/dl = 1 mmol/l):
Pytanie 47
Poza BMI i wskaźnikiem beztłuszczowej masy ciała wskaźnikami niedożywienia są:
1) albumina <3,5 g/dl;
2) prealbumina <18 mg/dl;
3) bezwzględna liczba limfocytów <2000/μl;
4) transferryna >2 g/l;
5) obwód ramienia <31 cm.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 48
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące hipotermii okołooperacyjnej:
Pytanie 49
Pacjentka 75-letnia, z niedowagą, po dwóch udarach niedokrwiennych prawej półkuli mózgu powikłanych dyzartrią, chora na POChP leczona przewlekle flutikazonem i salmeterolem w inhalatorze ciśnieniowym MDI zgłosiła się na wizytę do poradni geriatrycznej. Nie gorączkuje, nie odkrztusza zwiększonych ilości śluzowo-ropnej plwociny. W czasie wysiłku nie desaturuje, ale odczuwa dużą duszność, a w badaniu przedmiotowym nad płucami obecne są pojedyncze furczenia. Z tego powodu lekarz pierwszego kontaktu zalecił dodatkowo stosowanie nebulizacji z ipratropium, fenoterolu i budezonidu 3 x dziennie. Pacjentka jednak źle toleruje maseczkę do nebulizacji - po jej założeniu ma ataki paniki, którym towarzyszy uczucie nasilenia duszności. Ostatnie zaostrzenie infekcyjne miała ponad rok temu, eozynofilia we krwi wynosi <100/μl. Wskaż optymalny sposób modyfikacji leczenia:
Pytanie 50
Zapotrzebowanie energetyczne w wieku podeszłym:
1) uśrednione wynosi ok. 30 kcal/kg/dobę;
2) u osób z BMI poniżej 21 kg/m2 wynosi 22-28 kcal/kg/dobę;
3) podstawowe oblicza się z wzoru Harrisa-Benedicta;
4) w stanie ciężkim chorego wzrasta dwukrotnie w stosunku do podstawowego;
5) najlepiej wyznaczyć metodą kalorymetrii pośredniej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 51
Zespół ponownego odżywienia:
1) przejawia się hipokaliemią, hipofosfatemią, hipomagnezemią;
2) charakteryzuje się nagłym niedoborem pirydoksyny (witaminy B6) prowadzącym do wytrącania się szczawianów i niewydolności nerek;
3) przebiega z retencją płynów;
4) jego częstość zwiększa się po 5.-7. dniach interwencji żywieniowej;
5) występuje przy żywieniu pozajelitowym, ale nie dojelitowym.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 52
Mutacje w genach APP, PSEN1, PSEN2 wiążą się z otępieniem:
Pytanie 53
Zaburzenia snu występujące w zespołach parkinsonowskich mogą obejmować:
1) lęki nocne;
2) omamy hipnagogiczne;
3) nadmierną senność dzienną;
4) lunatykowanie;
5) zaburzenia zachowania fazy REM.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 54
Test monetowy Nikolausa:
Pytanie 55
U osoby do 80. r.ż. paracenteza jest przeciwwskazana w przypadku wodobrzusza:
Pytanie 56
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące nietrzymania moczu u osób w starszym wieku:
Pytanie 57
Wskaźnikiem swoistym dla zespołu kruchości jest:
Pytanie 58
Objawowy parkinsonizm często pojawia się w przebiegu różnych, niezwiązanych z chorobą Parkinsona schorzeniach. Objawy parkinsonowskie nie pojawiają się w:
Pytanie 59
Rozpoczęcie farmakoterapii nadciśnienia tętniczego u pacjenta w wieku 84 lat:
1) powinno być poprzedzone oceną ciśnienia tętniczego na obu ramionach oraz wykonaniem próby ortostatycznej;
2) powinno być poprzedzone oceną stanu biologicznego i psychicznego pacjenta;
3) nie wymaga odstępstw od ogólnie przyjętych zasad leczenia nadciśnienia tętniczego w populacji osób dorosłych;
4) nie jest zalecane w przypadku wartości ciśnienia tętniczego krwi z zakresu: 140-159/90-99 mm Hg;
5) powinno być prowadzone z intencją docelowych wartości ciśnienia tętniczego <130/70 mm Hg.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 60
Pacjentka lat 82, ze złożoną wielochorobowością sercowo-naczyniową oraz wieloletnią cukrzycą typu 2, została skierowana do lekarza geriatry w celu ustalenia indywidualnych priorytetów leczenia cukrzycy. Chora upadła w ostatnim roku 2-krotnie. Od tego czasu nie wychodzi z domu, wymaga wsparcia przy czynnościach dnia codziennego, w tym przygotowywaniu posiłków, które jednak spożywa samodzielnie. Cele leczenia cukrzycy, do których powinna dążyć pacjentka to:
1) zmniejszenie objawów hiperglikemii;
2) unikanie epizodów hipoglikemii;
3) wartości pomiarów glikemii na czczo nie wyższe niż 5,5 mmol/l;
4) HbA1c ≤7%;
5) HbA1c ≤8%.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 61
Wiek, jako czynnik modyfikujący dawkowanie doustnych leków przeciwkrzepliwych niebędących antagonistami witaminy K (NOAC) u pacjentów z niezastawkowym migotaniem przedsionków:
Pytanie 62
Kryteria kwalifikacji pacjenta do domowej tlenoterapii w leczeniu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc to:
Pytanie 63
Pacjent lat 79 z dobrze kontrolowanym nadciśnieniem tętniczym i utrwalonym migotaniem przedsionków, leczony przewlekle doustnymi lekami przeciwkrzepliwymi niebędącymi antagonistami witaminy K (NOAC), jest kwalifikowany do endoskopowej polipektomii jelita grubego w warunkach szpitalnych. W ramach przygotowania okołozabiegowego, u pacjenta należy:
Pytanie 64
Pacjentka lat 84 zgłosiła się do poradni geriatrycznej z córką. Z relacji pacjentki i jej opiekunki wynika, że nie jest ona w stanie samodzielnie wychodzić z domu od ponad 6 miesięcy. 2 dni przed wizytą upadła dwukrotnie (były to pierwsze upadki w życiu). Pacjentka twierdzi, że bez trudu wstaje z krzesła i przechodzi przez pokój z użyciem kuli łokciowej, ale wymaga wsparcia fizycznego podczas wchodzenia po 10 schodach; od kilku miesięcy nie jest w stanie podnieść ciężaru większego niż 3 kg. Przedstawione informacje są wystarczające do wykonania przesiewowej oceny:
Pytanie 65
Nietrzymanie moczu u pacjentów w wieku podeszłym może towarzyszyć leczeniu:
1) lekami opioidowymi;
2) diuretykami pętlowymi;
3) blokerami kanałów wapniowych;
4) lekami przeciwdepresyjnymi;
5) lekami przeciwpsychotycznymi.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 66
Pacjent lat 89 z zaawansowaną chorobą Alzheimera z zaburzeniami zachowania i odwróceniem rytmów okołodobowych, leczony przewlekle inhibitorami acetylocholinoesterazy, lekiem przeciwpsychotycznym i niebenzodiazepinowym lekiem nasennym, od wielu lat otrzymujący alfa-bloker i finasteryd z powodu przerostu gruczołu krokowego, został znaleziony leżący na podłodze z cechami urazu kończyny dolnej lewej. Który ze stosowanych leków mógł mieć związek z upadkiem pacjenta?
1) inhibitor acetylocholinoesterazy;
2) lek przeciwpsychotyczny;
3) niebenzodiazepinowy lek nasenny;
4) alfa-bloker;
5) finasteryd.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 67
W przypadku starszego pacjenta z klinicznie jawną depresją i objawami silnego bólu neuropatycznego, w leczeniu optymalny jest wybór:
Pytanie 68
Zgodnie z Clinical Frailty Scale (CFS) pacjent wymagający pomocy podczas codziennej aktywności w zakresie złożonych czynności (IADL) jest osobą:
Pytanie 69
U pacjentów z klinicznym podejrzeniem sarkopenii zaleca się wykonanie testu 5-krotnego wstawania z krzesła. Jako punkt odcięcia dla obniżonej siły mięśniowej przyjmuje się czas powyżej:
Pytanie 70
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące stosowania tramadolu u chorych w podeszłym wieku:
Pytanie 71
Wskazaniami do podawania witaminy B12 parenteralnie zgodnie z charakterystyką produktu lekowego są następujące stany, z wyjątkiem:
Pytanie 72
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące flozyn:
Pytanie 73
Do cech charakterystycznych depresji naczyniowej należą poniższe, z wyjątkiem:
Pytanie 74
Do poradni zgłosiła się 80-letnia kobieta z powodu pierwszego w życiu epizodu bólu po lewej stronie klatki piersiowej, który wystąpił rano, w spoczynku, nie nasilał się przy oddychaniu i ustąpił po 4 godzinach. Ból miał charakter gniotący, promieniował do obu kończyn górnych. Pacjentka była leczona z powodu niedoczynności tarczycy L-tyroksyną w dawce 75 µg/d, cukrzycy typu 2 metforminą w dawce 2 razy 850 mg, nadciśnienia tętniczego ramiprylem w dawce 5 mg/d oraz z powodu napadowego migotania przedsionków przyjmowała apiksaban 2 × 2,5 mg. Wartości ciśnienia tętniczego i glikemii były wyrównane, bez cech niewydolności nerek. W wykonanym zapisie EKG lekarz stwierdził: rytm zatokowy około 60/min, pojedyncze przedwczesne pobudzenia przedsionkowe, oś serca pośrednia, QRS nieposzerzone, obniżenie odcinka ST o 0,5-1 mm w odprowadzeniach: III, aVF, V4, V5, V6. Po wysunięciu podejrzenia ostrego zespołu wieńcowego bez uniesienia odcinka ST, oczekując na przyjazd wezwanego pogotowia ratunkowego, lekarz powinien podać pacjentce:
Pytanie 75
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące chorób otępiennych:
1) choroba Alzheimera stanowi 70% przypadków otępień;
2) otępienie z ciałami Lewy'ego stanowi 35% przypadków otępień;
3) zaburzenia poznawcze o podłożu naczyniowym stanowią 5% przypadków otępień;
4) otępienie czołowo-skroniowe stanowi 5-10% przypadków otępień;
5) wszystkie pozostałe rodzaje otępienia stanowią 5-10% przypadków otępień.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 76
Wskaż prawidłowe definicje wymienionych zaburzeń:
1) anozognozja - utrata wglądu w zakres własnych deficytów poznawczych i funkcjonalnych;
2) dystymia - trudność w przypomnieniu sobie słów odpowiednich do wyrażenia swoich myśli;
3) dyskalkulia - trudności w liczeniu;
4) dysgrafia - trudność w pisaniu i czytaniu;
5) prozopagnozja - nierozpoznawanie przedmiotów.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 77
Skala wykorzystywana w ocenie ryzyka wystąpienia odleżyn u pacjentów to skala:
1) Waterlow;
2) Norton;
3) Torrance'a;
4) Douglas;
5) CBS.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 78
Wiele leków stosowanych w leczeniu zaburzeń lękowych wywołuje objawy niepożądane, szczególne ryzyko ich wystąpienia istnieje u osób w wieku podeszłym. Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) SSRI i wenlafaksyna ponad 5-krotnie zwiększają ryzyko wystąpienia hiponatremii;
2) SSRI mogą zwiększać ryzyko złamań kości;
3) wenlafaksyna często powoduje wzrost ciśnienia tętniczego oraz nasilenie objawów lękowych;
4) moklobemid może powodować wzrost ciepłoty ciała, zmiany w zapisie EKG;
5) benzdodiazepiny mogą powodować zaburzenia poznawcze oraz zwiększyć ryzyko upadków.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 79
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące działań niepożądanych leków sercowo-naczyniowych:
1) ACEI zwiększają ryzyko hipokaliemii, hipotensji, ostrego uszkodzenia nerek;
2) amiodaron może powodować włóknienie płuc, zaburzenia czynności wątroby, niedoczynność lub nadczynność tarczycy;
3) cilostazol może powodować tachyarytmie, hipotensję;
4) diuretyki tiazydowe i pętlowe mogą powodować hipokaliemię, hiponatremię, hiperglikemię i hiperurykemię;
5) blokery wapnia niedihydropirydynowe mogą powodować bradykardię, blok AV, hipotensję.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 80
Który lek przeciwhiperglikemiczny należy, zgodnie z najnowszym stanowiskiem ADA i EASD z 2022, zalecić choremu ze świeżo rozpoznaną cukrzycą typu 2 (glikemia na czczo 7,8 mmol/l i w badaniu kontrolnym 7,2 mmol/l), u którego rozpoznano niewydolność serca ze zmniejszoną frakcją wyrzutową?
Pytanie 81
Wskaż prawidłowe interpretacje części pierwszej (przesiewowej) skali MNA wykorzystywanej do oceny stanu odżywienia:
1) 12-14 punktów wskazuje na prawidłowy stan odżywiania;
2) 0-7 punktów wskazuje na niedożywienie;
3) 10-14 punktów wskazuje na prawidłowy stan odżywiania;
4) 0-3 punktów wskazuje na niedożywienie;
5) 0-2 punktów wskazuje na niedożywienie.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 82
Czynnikiem ryzyka toksyczności digoksyny nie jest:
Pytanie 83
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące ograniczeń w podawaniu leków hipoglikemizujących związanych z wiekiem i ich działań niepożądanych:
1) pochodne sulfonylomocznika - ryzyko hipoglikemii rośnie z upośledzeniem czynności nerek i wątroby (konieczna kontrola laboratoryjna);
2) inhibitory alfa-glukozydazy - niekorzystne objawy żołądkowo-jelitowe;
3) tiazolidynodiony - retencja płynów, nasilenie niewydolności serca;
4) agoniści receptora GLP-1 - nudności, wymioty, zaburzenia łaknienia;
5) inhibitory SGLT-2 (gliflozyny) - ryzyko nadmiernej utraty płynów, zakażenia układu moczowego, niezalecane w populacji >75. r.ż.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 84
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zalecanego dawkowania leków stosowanych w ostrej niewydolności serca:
1) nitrogliceryna - dawka początkowa 10-20 µg/min, dawka docelowa 200 µg/min;
2) diazotan izosorbidu - dawka początkowa 1 mg/h, dawka docelowa 10 mg/h;
3) nitroprusydek sodu - dawka początkowa 0,3 µg/kg m.c./min, dawka docelowa 5 µg/kg m.c./min;
4) nitrogliceryna - dawka początkowa 30-40 µg/min, dawka docelowa 400 µg/min;
5) diazotan izosorbidu - dawka początkowa 4 mg/h, dawka docelowa 20 mg/h.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 85
Wskaż toksyczne dawki wymienionych leków, będących najczęstszą przyczyną zatruć u osób starszych:
1) amitryptylina - dawka toksyczna 500 mg;
2) propranolol - dawka toksyczna 2000 mg;
3) werapamil - dawka toksyczna 1000 mg;
4) diazepam - dawka toksyczna 15 mg;
5) karbamazepina - dawka toksyczna 500 mg.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 86
Przyczyną obwodowych zawrotów głowy są:
1) łagodne położeniowe zawroty głowy;
2) zapalenie błędnika;
3) stwardnienie rozsiane;
4) toksyczne uszkodzenie błędnika (m.in. polekowe);
5) zapalenie nerwu przedsionkowego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 87
Zawroty głowy obwodowe spowodowane mogą być przez:
1) uraz ucha wewnętrznego;
2) chorobę Ménière’a;
3) chorobę lokomocyjną;
4) udar pnia mózgu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 88
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące operacji zaćmy:
Pytanie 89
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące stosowania leków z grupy flozyn (inhibitorów SGLT2: empagliflozyna, dapagliflozyna) u pacjentów w podeszłym wieku:
Pytanie 90
Kwalifikując pacjentów z chorobą sercowo-naczyniową lub obciążonych czynnikami ryzyka sercowo-naczyniowego (w tym w wieku ≥65 lat) lub z objawami sugerującymi chorobę sercowo-naczyniową, do operacji pozasercowej (OPS) związanej z pośrednim ryzykiem np. operacji stawu biodrowego, zaleca się:
1) przedoperacyjne wykonanie 12-odprowadzeniowego EKG;
2) pomiar stężenia troponiny sercowej T lub I metodą o wysokiej czułości (hs-cTn T lub I) przed operacją;
3) pomiar stężenia troponiny sercowej T lub I metodą o wysokiej czułości (hs-cTn T lub I) w 24 i 48 godzin po operacji;
4) rozważenie pomiaru stężenia BNP lub NT-proBNP przed operacją;
5) zawsze wykonanie badania echokardiograficznego przezklatkowego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 91
Złamanie bliższego odcinka kości udowej charakteryzują objawy:
1) skrócenie kończyny dolnej;
2) rotacja wewnętrzna kończyny dolnej;
3) rotacja zewnętrzna kończyny dolnej;
4) tkliwość palpacyjna w okolicy nad krętarzem większym;
5) ból w okolicy stawu biodrowego, który może promieniować do kolana, pachwiny lub dolnej części pleców.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 92
W przypadku objawów ostrej niewydolności serca u pacjenta w starszym wieku leczenie obejmuje:
1) diuretyki pętlowe;
2) leki rozszerzające naczynia;
3) CPAP - ciągłe dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych;
4) opioidy;
5) tlen o wysokim przepływie.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 93
Powikłaniem długotrwałego przebywania pacjenta w pozycji leżącej po upadku może być rabdomioliza. Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące rabdomiolizy:
Pytanie 94
U około 2% osób z chorobą Alzheimera występuje tzw. postać o wczesnym i burzliwym początku, w której objawy pojawiają się przed 65. r.ż. Postać o wczesnym początku powodowana jest jednogenowymi mutacjami w genach:
1) preseniliny 1 (PSEN1);
2) preseniliny 2 (PSEN2);
3) prekursora β-amyloidu (APP);
4) APO E 4;
5) APO E 2.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 95
Predyspozycja do uzależnienia osób w starszym wieku od leków psychotropowych jest wieloczynnikowa. Wskaż nieprawdziwą przyczynę:
Pytanie 96
Lekarz geriatra może dla pacjenta wystawić zlecenie na balkonik albo podpórkę ułatwiającą chodzenie:
1) w przypadku trwałej dysfunkcji chodu;
2) w przypadku trwałej i czasowej dysfunkcji chodu;
3) raz na 5 lat;
4) raz na 3 lata;
5) raz na 10 lat.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 97
Metodą z wyboru leczenia osteoporotycznych złamań kręgosłupa powinno być:
Pytanie 98
Kryteria Beers’a dotyczą:
Pytanie 99
W przypadku niedoboru witaminy B12 u osób starszych związanego z niedostateczną aktywnością czynnika Castle’a można stosować preparaty doustne, ponieważ:
Pytanie 100
Stosując leki antycholinergiczne w nietrzymaniu moczu możliwe jest wystąpienie:
1) suchości w jamie ustnej;
2) zaparć;
3) tachykardii;
4) majaczenia;
5) halucynacji.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 101
Do Poradni Geriatrycznej zgłosiła się 78-letnia pacjentka, która podaje występujący objaw niepokoju związanego z poczuciem podglądania w łazience przez młode sąsiadki mieszkające obok. Mąż pacjentki nie potwierdza tych zdarzeń. Obraz kliniczny odpowiada:
Pytanie 102
Pożądany odsetek odczytów w zakresie docelowym glikemii (TIR) u osób starszych obciążonych zwiększonym ryzykiem hipoglikemii, stosujących regularnie system ciągłego monitorowania glikemii (CGM), powinien przekraczać:
Pytanie 103
Odsetek odczytów poniżej zakresu docelowego (TBR) u osób starszych obciążonych zwiększonym ryzykiem hipoglikemii, stosujących regularnie system ciągłego monitorowania glikemii (CGM) nie powinien przekraczać:
Pytanie 104
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące leczenia jodem osób powyżej 60. roku życia w profilaktyce zdarzeń radiacyjnych:
Pytanie 105
U osób w podeszłym wieku bólowi związanemu z ostrym zespołem wieńcowym może/mogą towarzyszyć:
Pytanie 106
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące przeszczepiania płuc w wieku podeszłym:
Pytanie 107
Według algorytmu SCORE 2 mężczyzna w wieku 70 lat z ciśnieniem skurczowym 140 mm Hg obciążony jest następującym ryzykiem sercowo-naczyniowym:
Pytanie 108
W stanowisku Heart Failure Association of the European Society of Cardiology z 2021 r. wyróżniono niewydolność serca z poprawą frakcji wyrzutowej (LVEF), definiowaną jako tą, w której leczeniem udało się poprawić LVEF:
Pytanie 109
Zgodnie z uniwersalną definicją niewydolności serca warunki do jej rozpoznania obejmują:
1) występowanie typowych objawów niewydolności serca, m.in. nietolerancji wysiłku fizycznego;
2) zwiększone stężenie peptydów natriuretycznych w surowicy lub występowanie zastoju narządowego;
3) występowanie typowych objawów niewydolności serca w przeszłości, przed podjęciem leczenia.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 110
Jakie kryteria należy spełnić wypisując ze szpitala chorego leczonego z powodu niepowikłanego pozaszpitalnego zapalenia płuc?
1) skurczowe ciśnienie tętnicze ≥90 mm Hg;
2) częstość oddechów ≤24/min;
3) zdolność do doustnego przyjmowania pokarmów;
4) leczenie antybiotykiem co najmniej 14 dni;
5) ustąpienie zmian radiologicznych w kontrolnym RTG klatki piersiowej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 111
Przegląd systematyczny dotyczący roli duchowości w ciężkiej chorobie i w zdrowiu (586 badań z lat 2000-2022) wykazał, że:
Pytanie 112
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące stosowania statyn u chorych w podeszłym wieku:
Pytanie 113
Błędy farmakoterapii chorych w podeszłym wieku mogą obejmować:
Pytanie 114
Ujemny wynik manewru Dix-Hallpike’a stwierdza się u chorych:
1) z zawrotami głowy w przebiegu zapalenia błędnika;
2) z zawrotami głowy w przebiegu choroby Menière’a;
3) z łagodnymi napadowymi położeniowymi zawrotami głowy;
4) z poudarowymi zawrotami głowy;
5) z zawrotami głowy w przebiegu migreny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 115
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące stosowania digoksyny u chorych w podeszłym wieku:
Pytanie 116
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące farmakoterapii osób w podeszłym wieku:
Pytanie 117
W leczeniu choroby Hashimoto w podeszłym wieku u osób z chorobami sercowo-naczyniowymi substytucję lewotyroksyną należy rozważyć, gdy stężenie TSH wynosi co najmniej:
Pytanie 118
Do tzw. „złotej czwórki” w farmakoterapii niewydolności serca z obniżoną frakcją wyrzutową lewej komory stosowanej po uzyskaniu stabilizacji hemodynamicznej (konwersji w fenotyp ciepły/suchy) należą niżej wymienione, z wyjątkiem:
Pytanie 119
Flozyny znalazły skuteczne zastosowania w wymienionych niżej schorzeniach wieku podeszłego, z wyjątkiem:
Pytanie 120
Suplementacja żelaza u chorych z przewlekłą niewydolnością serca może być wartościowa, gdyż: