Egzamin PES / Geriatria / wiosna 2017

120 pytań
Pytanie 1
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące migotania przedsionków u osób wiekowo starszych:
Pytanie 2
Który parametr nie jest uwzględniany w skali CHA2DS2VASc, służącej do oceny ryzyka wystąpienia udaru niedokrwiennego mózgu u pacjentów z migotaniem przedsionków niezwiązanym z wadą zastawkową?
Pytanie 3
Które stwierdzenia dotyczące choroby niedokrwiennej serca u osób wiekowo starszych są prawdziwe?
1) po 75 r.ż. więcej osób chorujących na chorobę wieńcową to kobiety;
2) ok. 70% chorych geriatrycznych ma minimum 1 zwężenie krytyczne;
3) większość chorych zgłasza typowe bóle wieńcowe;
4) u ok. 50% chorych po 75 r.ż. stwierdza się chorobę trójnaczyniową;
5) próba wysiłkowa na bieżni jest często niediagnostyczna z powodu mniejszej fizycznej wydolności wysiłkowej;
6) wszystkim pacjentom geriatrycznym zaleca się rewaskularyzację (PCI, CABG) w stabilnej chorobie wieńcowej, ponieważ przedłuża ono przeżycie;
7) choroba wieńcowa u osób wiekowo starszych często przebiega nietypowo, np. bezbólowo, pod postacią duszności, zwiększenia ryzyka upadków.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 4
Wskaż substancje, które potencjalnie mogą się przyczynić do rozwoju parkinsonizmu polekowego:
1) metoklopramid;
2) haloperidol;
3) trimetazydyna;
4) cynaryzyna;
5) flunaryzyna;
6) famotydyna;
7) rysperydon.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 5
Spośród niżej wymienionych wskaż substancje, które poprzez wydłużenie odstępu QT mogą przyczynić się do komorowych zaburzeń rytmu serca u osób wiekowo starszych:
1) amiodaron;
2) donepezil;
3) haloperidol;
4) cyprofloksacyna;
5) citalopram;
6) escitalopram;
7) cisapryd.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 6
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące sprawowania opieki nad pacjentami w zakładach opiekuńczo-leczniczych (ZOL):
Pytanie 7
Badanie PolSenior charakteryzuje polską starość. Wskaż fałszywe zdanie dotyczące tego badania:
Pytanie 8
Która z poniższych zmian morfologicznych nie jest typowa dla starzenia się układu sercowo-naczyniowego?
Pytanie 9
Obserwowane w procesie starzenia zmiany funkcjonalne układu sercowo-naczyniowego obejmują:
1) wzrost ciśnienia końcowo-rozkurczowego lewej komory;
2) wzmożenie odpowiedzi beta-adrenergicznej;
3) zmniejszenie czułości baroreceptorów;
4) spadek podatności naczyniowej;
5) wzrost sztywności myocardium.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 10
Do konsekwencji starzenia się nerek należą wszystkie poniższe, za wyjątkiem:
Pytanie 11
Pacjent ze wskaźnikiem masy ciała (BMI) 22 kg/m2, który deklaruje, że jego obwód łydki zmniejszył się o 1 cm w ostatnich 3 miesiącach, w przesiewowej (6 elementowej) skali MNA (Mini Nutritional Assessment):
Pytanie 12
Którego z wymienionych elementów nie obejmuje skala MMSE?
Pytanie 13
Do oceny bólu u chorych z ciężkim otępieniem może służyć skala:
Pytanie 14
Stosowanie metotreksatu jednocześnie z NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne) może prowadzić do nasilenia działań niepożądanych metotreksatu w związku z/ze:
Pytanie 15
Do czynników ryzyka choroby Alzheimera nie należą:
1) wyższe wykształcenie;
2) unikanie kontaktów towarzyskich;
3) częste urazy głowy;
4) nadużywanie alkoholu;
5) występowanie choroby Alzheimera w rodzinie.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 16
Maksymalna dobowa dawka paracetamolu u chorych w wieku podeszłym wynosi:
Pytanie 17
Do profilaktyki zespołu słabości należą:
1) odpowiednie odżywianie z uwzględnieniem optymalnej ilości białka;
2) aktywność fizyczna z wyłączeniem ćwiczeń oporowych;
3) stosowanie witaminy B i selenu;
4) przeciwdziałanie polipragmazji;
5) wczesne wykrywanie zaburzeń funkcji poznawczych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 18
Polipragmazja to:
Pytanie 19
Do czynników ryzyka rozwoju majaczenia zalicza się wszystkie poniższe, z wyjątkiem:
Pytanie 20
Powtarzające się omamy wzrokowe, które są wyraźne i szczegółowe, to objaw mogący sugerować rozpoznanie otępienia:
Pytanie 21
Jaką liczbę punktów w skali ADL otrzyma pacjent lat 77, samodzielnie chodzący i spożywający posiłki, korzystający sam z toalety oraz kontrolujący zwieracze, potrzebujący pomocy przy ubieraniu się oraz podczas kąpieli?
Pytanie 22
Do podstawowych pomiarów antropometrycznych wykorzystywanych w ocenie stanu odżywienia pacjentów w wieku podeszłym nie należy:
Pytanie 23
Pojęcie „efekt domina” w geriatrii oznacza:
Pytanie 24
W przypadku nietrzymania moczu u starszych kobiet zastosowanie mają następujące metody fizjoterapeutyczne:
1) ćwiczenia mięśni dna miednicy (PFMT);
2) zabiegi z wykorzystaniem taśm podcewkowych;
3) elektroterapia;
4) biofeedback;
5) trening pęcherza moczowego;
6) magnetoterapia.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 25
Do kryteriów zespołu słabości (frailty syndrome) zaproponowanych w badaniu Cardiovascular Health Study (CHS) zalicza się:
1) niezamierzoną utratę masy ciała > 5 kg w ciągu roku;
2) osłabienie wyrażone pomiarem siły uścisku dłoni;
3) uczucie zmęczenia oceniane skalą depresji (CES-D);
4) ocenę stanu odżywienia za pomocą testu MNA;
5) zmniejszone tempo przemieszczania się, oceniane czasem przebycia ok. 4,6 m;
6) zmniejszoną aktywność fizyczną ocenianą skalą MLTAQ;
7) zwiększone ryzyko upadków oceniane skalą Tinetti.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 26
Trudności w rozpoznawaniu nadciśnienia tętniczego w starości wynikają z:
1) zaniżania wartości ciśnienia skurczowego związanego z istnieniem tzw. przerwy osłuchowej ,czyli braku zjawisk osłuchowych między II i III tonem Korotkowa;
2) poposiłkowych zwyżek ciśnienia tętniczego;
3) rzadko stwierdzanego efektu białego fartucha;
4) stwierdzanych w pomiarach gabinetowych wyższych wartości ciśnienia tętniczego niż w w warunkach pomiarów domowych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 27
Do Poradni Geriatrycznej na pierwszą wizytę zgłosił się 82-letni palacz tytoniu. Interwencja antynikotynowa powinna obejmować:
1) strategię 5 x P, czyli pytaj, poradź, planuj, pomóż, pamiętaj;
2) w tym wieku nie należy intensywnie zachęcać do zerwania z nałogiem;
3) wykonanie testów oceniających stopień uzależnienia oraz gotowość do zerwania z nałogiem;
4) opcjonalnie nikotynową terapię zastępczą;
5) ewentualną farmakoterapię.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 28
Wskaż fałszywe informacje o haloperidolu:
1) jest najczęściej stosowanym lekiem w leczeniu objawowym majaczenia;
2) jest to neuroleptyk starej generacji;
3) ma silne działanie antycholinergiczne i dużą kardiotoksyczność;
4) ma krótki okres półtrwania;
5) posiada dwa aktywne metabolity.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 29
Pacjentka lat 78 zgłosiła się na wizytę kontrolną do Poradni Geriatrycznej. Podaje, że po ostatniej modyfikacji leczenia hipotensyjnego, obserwuje w ciągu dnia częste osłabienia i zawroty głowy. Ostatnio w trakcie przygotowywania posiłku w pozycji stojącej zasłabła bez utraty przytomności. W pomiarach domowych ciśnienie prawidłowe. W trakcie wizyty wykonano próbę ortostatyczną. Obserwowano spadek ciśnienia tętniczego z 140/80 mmHg do 115/75 mmHg. Prawidłowym postępowaniem jest:
1) analiza przyjmowanych leków i modyfikacja leczenia;
2) zalecenie powolnego wstawania z pozycji leżącej;
3) dosalanie potraw;
4) unikanie długotrwałego pozostawania w pozycji stojącej;
5) rozważenie włączenia leków podwyższających ciśnienie tętnicze np. kofeiny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 30
Na wizytę do Poradni Geriatrycznej zgłosiła się 72-letnia pacjentka. Obecna córka podaje, że od 2 lat postępują zaburzenia mowy. Pacjentka w swoich spontanicznych wypowiedziach stosuje agramatyzmy, przekręca wyrazy, zacina się na krótkich słowach. Występują trudności w czytaniu i pisaniu. Nie występują zaburzenia rozumienia mowy. Obraz kliniczny odpowiada:
Pytanie 31
Aby zmniejszyć ryzyko powstawania odleżyn u pacjentów stale pozostających w łóżku nie należy:
Pytanie 32
Do IP Szpitala Miejskiego trafił 66-letni mężczyzna z objawami pozaszpitalnego zapalenia płuc. Z odchyleń stwierdzono w rtg zacienienie segmentu płuca prawego, częstość oddechów wynosiła 38/min, ciśnienie tętnicze 100/60 mmHg. Obserwowano pierwszy raz zaburzenia świadomości. Wskaż właściwe postępowanie:
Pytanie 33
Niewielkie drżenie lewej kończyny górnej, które nie nasila się, ani nie ustępuje przy piciu kawy, u nadal miesiączkującej 55-letniej pacjentki jest prawdopodobnie wynikiem:
Pytanie 34
67-letni mężczyzna zgłosił się do SOR z powodu utrzymującego się od 2 dni osłabienia lewej połowy ciała, bez innych objawów. Od 10 lat niesystematycznie leczone nadciśnienie tętnicze i cukrzyca. W KT głowy rozpoznano świeży udar prawej półkuli mózgu. W pierwszej kolejności należy:
Pytanie 35
U 75-letniej pacjentki rozpoznano zespół otępienny. Oznacza to znacznie zwiększone ryzyko śmierci przede wszystkim z powodu:
Pytanie 36
76-letni pacjent wypisany ze szpitala po operacji gruczolaka prostaty, po miesiącu zgłosił się do SOR z powodu osłabienia i kaszlu z odkrztuszaniem ropnej wydzieliny. W rtg klp ogniskowa konsolidacja w dolnej partii lewego płuca. Najbardziej prawdopodobne rozpoznanie to:
Pytanie 37
77-letnia pacjentka ma BMI 29 kg/m2 i glikemię na czczo 90 mg/dl. Należy:
Pytanie 38
82-letnia pacjentka leczona od 10 lat z powodu cukrzycy, od 3 lat mieszankami insulinowymi, ma niewielki białkomocz i kreatyninę w osoczu 2 mg/dl. Od kilku tygodni pojawiają się epizody łagodnych niedocukrzeń. Należy:
Pytanie 39
Geriatra został wezwany przez sąd do wydania opinii, czy złamania kręgów, które stwierdzono u 88-letniej pacjentki po urazie komunikacyjnym mogą wynikać z osteoporozy. Geriatra nie może tego stwierdzić:
Pytanie 40
95-letni uprzednio zdrowy mężczyzna przewrócił się podczas zjazdu narciarskiego. Następnie pojawiło się naglące nietrzymanie moczu. Najprawdopodobniej jest ono spowodowane:
Pytanie 41
90-letni pacjent przewlekle leczony opioidami z powodu bólu wynikającego ze zmian zwyrodnieniowych stawów kręgosłupa skarży się na uporczywe zaparcia. W farmakoterapii najskuteczniejsze będzie prawdopodobnie podawanie:
Pytanie 42
Podczas badania 85-letniego wdowca geriatra zauważył, że na serdecznym palcu prawej dłoni znajduje się ślad po obrączce, na na pasku od spodni pojawiła się nowa dziurka od strony sprzączki. Ryzyko samobójstwa jest:
Pytanie 43
Zmiany zachodzące w układzie immunologicznym w podeszłym wieku to:
1) zmniejszenie produkcji przeciwciał;
2) dysregulacja produkcji cytokin;
3) upośledzona aktywność monocytów;
4) inwolucja grasicy;
5) zmniejszenie liczby limfocytów T w krwioobiegu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 44
Stosunkowo najmniejszym zmianom w wieku podeszłym podlega absorpcja leku podanego drogą:
Pytanie 45
Spośród wymienionych niżej skojarzeń lekowych wywołujących poważne interakcje w podeszłym wieku, prawdziwe są:
1) digoksyna / werapamil - zwiększenie klirensu digoksyny;
2) digoksyna / diuretyki pętlowe - hipokaliemia;
3) inhibitory konwertazy / niesteroidowe leki przeciwzapalne - hipokaliemia;
4) chinolony / niesteroidowe leki przeciwzapalne - obniżenie progu drgawkowego;
5) digoksyna / werapamil - zmniejszenie klirensu digoksyny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 46
Do wskaźników starości populacji zalicza się:
1) przeciętną długość życia;
2) przeciętne dalsze trwanie życia;
3) wielkość frakcji (%) osób starszych w danej populacji;
4) wiek kalendarzowy;
5) wiek biologiczny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 47
Najważniejszą przyczyną polekowych stanów depresyjnych u starszych osób jest:
1) długotrwałe przyjmowanie antagonisty receptora NMDA (memantyny);
2) krótkotrwałe przyjmowanie antagonisty receptora NMDA (memantyny);
3) długotrwałe przyjmowanie benzodiazepin;
4) krótkotrwałe przyjmowanie benzodiazepin;
5) przyjmowanie zarówno memantyny jak i benzodiazepin, niezależnie od czasu terapii.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 48
W drugiej fazie choroby Alzheimera nie występują następujące objawy:
1) niepohamowanego chodzenia;
2) zaburzenia zachowania i objawy psychotyczne;
3) napady padaczkowe;
4) całkowity brak kontroli nad zwieraczami;
5) chory nie poznaje swoich bliskich.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 49
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zespołu parkinsonowskiego w otępieniu z ciałami Lewy’ego:
1) pojawia się zwykle po wystąpieniu otępienia;
2) występuje niesymetryczne drżenie;
3) występuje bradykinezja, zaburzenia postawy, zacinanie mowy;
4) objawy są symetryczne;
5) zwykle objawy są bardzo zaawansowane.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 50
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące niewydolności serca:
1) wszystkich pacjentów z niewydolnością serca po 65. roku życia należy leczyć tak samo, wg wytycznych Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego;
2) stosując statyny w prawokomorowej niewydolności serca należy zachować ostrożność;
3) czas eliminacji digoksyny z ustroju nie zmienia się z wiekiem;
4) monitorowanie kaliemii powinno być częstsze po włączeniu oraz modyfikacji dawki inhibitorów ACE i/lub antagonistów aldosteronu;
5) podstawą leczenia niewydolności serca w podeszłym wieku jest ACE inhibitor lub antagonista receptora AT dla angiotensyny II, β-bloker i diuretyk.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 51
Mianem andropauzy określa się:
Pytanie 52
Wskaż prawdziwe zdania:
1) leki przeciwdepresyjne mogą spowodować arytmię, bloki serca, nasilić hipotonię, zaparcia, pogorszyć oddawanie moczu, przebieg jaskry;
2) preparaty Ginkgo biloba, często stosowane przez osoby w wieku podeszłym zwiększają efekt przeciwzakrzepowy NLPZ, warfaryny, tiklopidyny;
3) preparaty dziurawca modyfikują metabolizm wielu leków, najczęściej wzmacniając ich działanie;
4) amiodaron, chinolony, metronidazol, statyny hamują metabolizm doustnych antykoagulantów w konsekwencji zwiększając efekty ich działania.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 53
W badaniu PolSenior badano m.in. stan niedokrwistości w polskiej populacji w czterech grupach: osoby z przedpola starości (55-59 lat), w podeszłym wieku (60-65 lat), we wczesnej starości (65-79 lat) i w późnej starości (w wieku 80 i więcej lat). Pozwoliło to na ocenę sytuacji i wyciągnięcie odpowiednich wniosków. Wskaż fałszywe zdanie:
Pytanie 54
Wskaż fałszywe stwierdzenia:
1) częstym problemem u osób w wieku podeszłym jest występowanie zaburzenia świadomości (majaczenia);
2) majaczenie to ostre lub podostre zaburzenia świadomości ze zmiennym (fluktuującym) przebiegiem. Do rozpoznania majaczenia konieczne jest stwierdzenie zaburzenia pamięci i koncentracji uwagi, pobudzenie, agresja lub spowolnienie psychoruchowe, senność;
3) u chorych z majaczeniem obecne są: dezorientacja myślenia, omamy wzrokowe i urojenia z reguły prześladowcze;
4) każde majaczenie u osób w wieku podeszłym nakłada się na już istniejącą chorobę otępienną;
5) w leczeniu zaburzenia świadomości (majaczenia) u osób w wieku podeszłym należy stosować w dużych dawkach leki nootropowe, poprawiające krążenie mózgowe i witaminy z grupy B.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 55
Które z wymienionych leków stosowanych w zapobieganiu złamaniom kości mają najszerszy zakres działania (zmniejszają ryzyko złamań kręgów, szyjki kości udowej i złamań pozakręgowych) i działają na osteoporozę pomenopauzalną kobiet, osteoporozę mężczyzn i osteoporozę posterydową?
1) alendronian;
2) denosumab;
3) ibandronian;
4) teryparatyd;
5) raloksyfen;
6) ryzedronian;
7) zolendronian.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 56
Jedną z możliwych przyczyn otępienia jest wodogłowie normotensyjne. Charakteryzuje się ono występowaniem triady objawów (tzw. triady Hakima), do której należą:
1) pogorszenie funkcji poznawczych;
2) objawy wytwórcze;
3) zaburzenia chodu;
4) nietrzymanie moczu;
5) dyzartria.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 57
W leczeniu zespołu niespokojnych nóg u osób starszych lekami z wyboru są:
Pytanie 58
Pacjentka l. 69, zgłosiła się do lekarza geriatry z powodu wieloletniego drżenia rąk, które w ostatnim czasie uległo nasileniu. Drżenie w znacznym stopniu utrudniało chorej jedzenie zupy lub picie płynów bez wylewania. Od kilku miesięcy leczona w warunkach poradni neurologicznej niewielkimi dawkami madoparu - bez poprawy. Chora zauważyła zmniejszanie się dolegliwości po domowej nalewce ziołowej. Obciążona nadciśnieniem tętniczym, chorobą niedokrwienną serca, astmą oskrzelową. W badaniu fizykalnym drżenie pojawiało się przy uniesieniu kończyn górnych i nasilało przy ruchach zamiarowych, nie obserwowano drżenia w spoczynku. W badaniach dodatkowych uzyskano prawidłowe wyniki morfologii krwi obwodowej, biochemiczne i TSH. Jakie powinno być rozpoznanie i proponowane leczenie?
Pytanie 59
Wskaż zdanie prawdziwe dotyczące przemijającego napadu niedokrwienia mózgu (transient ischemic attack - TIA):
Pytanie 60
Pacjent lat 70 przejawia następujące objawy: postępujące otępienie, fluktuacje zaburzeń poznawczych, zaburzenie uwagi, chodu, omamy wzrokowe i słuchowe, apatię i zaburzenie snu. Zastosowane neuroleptyki nasiliły zaburzenie chodu i sztywność mięśniową. Pojawiła się tendencja do upadków. Wskaż rozpoznanie:
Pytanie 61
Wskaż zdania prawdziwe dotyczące leczenia udarów niedokrwiennych mózgu:
1) u pacjentów spełniających kryteria leczenia trombolitycznego, wlew alteplazy należy rozpocząć w ciągu 4,5 h od wystąpienia udaru mózgu;
2) wiek > 80 r.ż. stanowi bezwzględne przeciwwskazanie do rozpoczęcia leczenia trombolitycznego;
3) leczenia trombolitycznego nie należy podejmować u chorych, u których obserwowano stopniowe zmniejszanie się objawów neurologicznych;
4) leczenie trombolityczne wiąże się z ryzykiem powikłań krwotocznych, ale w większości przypadków krwawienia są niewielkie i przebiegają bezobjawowo;
5) jeżeli dożylne leczenie trombolityczne okaże się nieskuteczne, można rozważyć zabieg wewnątrznaczyniowej mechanicznej trombektomii.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 62
Które zdanie jest fałszywe?
Pytanie 63
Zaburzenia o charakterze ruchów mimowolnych mogą być skutkiem przyjmowania następujących leków:
1) tietylperazyny;
2) flunaryzyny;
3) litu;
4) kwasu walproinowego;
5) amlodypiny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 64
Zgodnie z obowiązującymi zaleceniami wskazaniem do stosowania trimetazydyny jest:
1) terapia skojarzona w objawowym leczeniu pacjentów ze stabilną dławicą piersiową, u których leczenie przeciwdławicowe pierwszego rzutu jest niewystarczające lub nie jest tolerowane;
2) leczenie objawowe pogorszenia ostrości wzroku i zaburzeń pola widzenia o podłożu naczyniowym;
3) leczenie objawowe zawrotów głowy i szumów usznych;
4) leczenie metaboliczne przewlekłej niewydolności serca ze względu na jej korzystny wpływ na przebudowę i poprawę frakcji wyrzutowej lewej komory serca.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 65
Inhibitory pompy protonowej (IPP) są powszechnie przyjmowane przez chorych, zarówno zlecane przez lekarza, jak i kupowane bez recepty. Wskaż zdanie fałszywe dotyczące stosowania IPP:
Pytanie 66
Nie zaleca się suplementacji witaminy K wraz z witaminą D celem zabezpieczenia prawidłowej mineralizacji tkanki kostnej u chorych przyjmujących:
1) rywaroksaban;
2) warfarynę;
3) dabigatran;
4) acenokumarol;
5) klopidogrel.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 67
Doustne stosowanie preparatów potasu jest powszechne w populacji osób starszych, jako konsekwencja decyzji terapeutycznej o włączeniu diuretyków tiazydowych lub pętlowych oraz bardzo często, jako suplementacja dokonywana samodzielnie przez chorego. Ryzyko drażnienia śluzówki przewodu pokarmowego związane ze stosowaniem preparatów potasu będzie zwiększone u chorych:
1) z niedoczynnością tarczycy;
2) z cukrzycą;
3) przyjmujących leki antycholinergiczne;
4) z chorobą refluksową przełyku;
5) przyjmujących leki przeciwparkinsonowskie.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 68
Do najczęstszych przyczyn niedokrwistości normocytarnej hiporegeneracyjnej u osób starszych nie należy/ą:
Pytanie 69
Zgodnie z Zaleceniami Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego 2015-2016 właściwe postępowanie w cukrzycy u osób powyżej 65. r. ż. opisuje zdanie:
Pytanie 70
Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ) są grupą leków nadużywanych w populacji osób starszych, i są obarczone licznymi objawami niepożądanymi. Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące nefrotoksycznego działania NLPZ:
1) preparaty złożone zawierające NLPZ i kofeinę są bardziej bezpieczne niż same NLPZ;
2) z największym ryzykiem ostrego uszkodzenia nerek wiąże się przyjmowanie indometacyny, natomiast za najbezpieczniejszy uważany jest kwas acetylosalicylowy;
3) leczenie wybiórczymi inhibitorami COX-II nie zmniejsza ryzyka nefrotoksyczności w porównaniu z niewybiórczmi inhibitorami COX-I i COX-II;
4) najmniejsze ryzyko nefropatii analgetycznej przy długotrwałym przyjmowaniu NLPZ obserwowane jest przy stosowaniu paracetamolu;
5) czynnikami ryzyka zwiększonej nefrotoksyczności NLPZ jest jednoczasowe stosowanie inhibitorów konwertazy angiotensyny, diuretyków pętlowych, fibratów.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 71
Chory 70-letni z nadciśnieniem tętniczym, z klirensem kreatyniny 70 ml/ min, otrzymuje dabigatran z powodu niezastawkowego migotania przedsionków. Ma zaplanowany zabieg stomatologiczny usunięcia 2 zębów. Jakie powinno być postępowanie u tego chorego?
1) dabigatran należy odstawić na 72 godziny przed ekstrakcją zębów;
2) zdecydowanie przeciwwskazana jest terapia pomostowa heparyną drobnocząsteczkową;
3) po zabiegu można zalecić płukanie kwasem traneksamowym;
4) założenie szwów nie zmniejsza ryzyka krwawienia;
5) po upływie 24 godzin od ekstrakcji zębów można wrócić do leczenia dabigatranem.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 72
Wskaż prawdziwe stwierdzenia związane z leczeniem nadciśnienia tętniczego u osób w wieku podeszłym:
1) diuretyki wraz z antagonistami wapnia należą do najskuteczniejszych leków hipotensyjnych u pacjentów w podeszłym wieku, u których często występuje izolowane lub przeważające nadciśnienie skurczowe;
2) terapię należy rozpoczynać od małych dawek, które stopniowo zwiększamy, dążąc do osiągnięcia wyższych docelowych wartości ciśnienia niż w grupach młodszych wiekowo (ciśnienie skurczowe 140-150 mmHg u osób w wieku powyżej 80 lat);
3) należy unikać zbyt agresywnego leczenia u pacjentów z zespołem kruchości;
4) u osób z izolowanym nadciśnieniem skurczowym oraz u pacjentów z chorobą wieńcową należy unikać nadmiernego spadku ciśnienia rozkurczowego (poniżej 60-65 mmHg);
5) częstym objawem niepożądanym jest hipotonia ortostatyczna.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 73
Do kryteriów diagnostycznych dla rozpoznania majaczenia wg ICD-10 należą:
1) zaburzenia przytomności i uwagi;
2) globalne upośledzenie funkcji poznawczych;
3) zaburzenia psychoruchowe;
4) zaburzenia rytmu snu i czuwania;
5) zaburzenia emocjonalne.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 74
80-letni pacjent zgłosił się na SOR z powodu nagłego zatrzymania moczu. Ciśnienie tętnicze 140/90 mmHg, tętno 80/min, nie gorączkuje. W badaniu usg jamy brzusznej wyczuwalny powiększony pęcherz moczowy, per rectum powiększony gruczoł krokowy. Badania laboratoryjne: prawidłowa morfologia, prawidłowy układ krzepnięcia, kreatynina 4,5 mg/dl, mocznik 150 mg/dl, CRP 0,6 mg/dl. Założono cewnik Foleya - uzyskano 3500 ml moczu, po zabiegu obserwowano krwiomocz, spadek ciśnienia tętniczego krwi do 90/60 mmHg. Najbardziej prawdopodobną przyczyną powikłań jest:
Pytanie 75
62-letni pacjent, od kilku lat z białkomoczem rzędu 1g/24 h, został skierowany do szpitala z powodu narastających od trzech miesięcy obrzęków kończyn dolnych. RR 125/65 mmHg, pacjent bez terapii hipotensyjnej. W usg jamy brzusznej nerki długości około 155 mm każda, o wzmożonej echogeniczności kory, z zachowanym zróżnicowaniem miąższowo-zatokowym, bez cech zastoju moczu. W badaniach laboratoryjnych: stężenie kreatyniny 1,14 mg/dl, eGFR 69 ml/min/1.73 m, stosunek białka do kreatyniny w pojedynczej próbce moczu 5,7, kalcemia 2,25 mmol/l, hipercholesterolemia, hipertriglicerydemia, hipoproteinemia (białko całkowite 4,4 g/dl) z hipoalbuminemią, hiperbeta- i hipogammaglobulinemią, parametry morfologii krwi obwodowej, glikemii i wydolności wątroby - prawidłowe. W EKG - rozlany niski woltaż zespołu QRS. Jaki algorytm diagnostyczny należy zastosować?
Pytanie 76
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące terapii reumatoidalnego zapalenia stawów (rzs) w starości:
Pytanie 77
Wśród czynników biologicznych mających znaczenie dla patogenezy depresji u starszych pacjentów dużą rolę odgrywają leki. Leki związane z ryzykiem depresji u osób w wieku podeszłym to:
1) klonidyna;
2) metyldopa;
3) amoksycylina;
4) omeprazol;
5) Rezerpina.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 78
Stosowanie leków przeciwdepresyjnych z grupy nieselektywnych inhibitorów wychwytu monoamin u osób starszych związane jest z niebezpiecznymi objawami niepożądanymi w tej grupie pacjentów. Należą do nich:
1) zaburzenia funkcji poznawczych wynikające z blokady receptora muskarynowego;
2) nadmierna sedacja i związane z tym zwiększone ryzyko upadków spowodowane blokadą receptora histaminowego;
3) hipotonia ortostatyczna wynikająca z blokady receptora α;
4) działanie kardiotoksyczne - wydłużenie QT i ryzyko bloku przewodzenia;
5) działanie propadaczkowe.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 79
Parametry graniczne określające wskazania do leczenia tlenem w warunkach domowych u chorych w IV stadium POChP (przewlekłej obturacyjnej choroby płuc) to:
1) PaO2 < 55 mmHg lub SaO2 < 88%;
2) PaO2 55-59 mmHg, jeśli występują objawy nadciśnienia płucnego, obrzęki obwodowe wskazujące na zastoinową niewydolność serca lub czerwienica (hematokryt > 55%);
3) PaO2 < 50 mmHg lub SaO2 < 82%;
4) PaO2 45-55 mmHg, jeśli występują objawy nadciśnienia płucnego, obrzęki obwodowe wskazujące na zastoinową niewydolność serca;
5) PaO2 < 45 mmHg lub SaO2 < 80%.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 80
Podstawowym celem leczenia osób w wieku podeszłym jest utrzymanie i wzmocnienie sprawności funkcjonalnej, tak aby przywrócić im możność funkcjonowania w miarę możliwości. Realizowane jest to poprzez kilkustopniowy proces opieki geriatrycznej. Składa on się z następujących etapów:
Pytanie 81
U osób w wieku podeszłym duże znaczenie kliniczne mają interakcje lekowe mogące doprowadzić do niebezpiecznych powikłań. Wskaż prawdziwe zależności: skojarzenie leków - efekt interakcji - mechanizm:
Pytanie 82
Spośród kryteriów służących rozpoznaniu zespołu słabości uwzględnianych w różnych proponowanych skalach wymienia się:
1) utratę masy ciała min. 4,5 kg w ciągu roku;
2) uczucie wyczerpania;
3) ograniczenie aktywności fizycznej;
4) niski poziom witaminy D3;
5) osłabienie siły mięśniowej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 83
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące zespołu słabości:
Pytanie 84
W leczeniu bólu neuropatycznego u osób w wieku podeszłym lekiem pierwszego rzutu spośród koanalgetyków o najlepszym profilu skuteczności w stosunku do bezpieczeństwa będzie:
Pytanie 85
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące postępowania w pozaszpitalnym zapaleniu płuc (PZP) u pacjenta w wieku podeszłym:
Pytanie 86
Postępowanie, które należy zastosować w terapii przewlekłej zastoinowej niewydolności serca (PNS) u pacjenta w wieku podeszłym, przy uwzględnieniu potencjalnych przeciwwskazań i działań niepożądanych to wszystkie poniższe, z wyjątkiem:
Pytanie 87
Wskaż prawidłowe twierdzenia dotyczące testu "Wstań i idź":
1) pacjent musi wstać z krzesła, przejść 3 metry, obrócić się o 180 stopni i usiąść na krześle;
2) wykonanie testu w czasie powyżej 14 sekund wskazuje na duże ryzyko upadków;
3) wynik w granicach 10-19 sekund wskazuje, iż badany może samodzielnie wychodzić na zewnątrz;
4) osoba wykonująca test musi łącznie pokonać dystans 6 metrów;
5) po wstaniu z krzesła pacjent musi utrzymać równowagę w pozycji stojącej przez 5 sekund.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 88
Wśród parametrów laboratoryjnych wykorzystywanych do oceny stanu odżywienia u osoby w wieku podeszłym wymienia się:
1) albuminy;
2) poziom witaminy D3;
3) wskaźnik kreatynina-wzrost;
4) transferynę;
5) całkowitą liczbę limfocytów.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 89
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące wpływu procesu starzenia na funkcję nerek:
Pytanie 90
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące przewlekłego kłębuszkowego zapalenia nerek (PKZN) u osób w wieku podeszłym:
1) najczęstszą postacią PKZN jest postać błoniasta;
2) rokowanie w przebiegu PKZN w tej grupie wiekowej jest w większości przypadków lepsze niż u osób młodych, ze względu na powolną dynamikę zmian w kłębuszkach nerkowych;
3) w większości przypadków przyczyną jest amyloidoza nerek;
4) postać błoniasta PKZN może występować w przebiegu choroby nowotworowej;
5) w przypadku występowania cech zespołu nerczycowego konieczna jest profilaktyka przeciwzakrzepowa.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 91
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące hipotonii poposiłkowej:
Pytanie 92
W przebiegu chorób tarczycy u osób w starszym wieku bardzo często występują zaburzenia psychiczne. Wskaż objawy mogące wskazywać na nadczynność tarczycy:
Pytanie 93
Z wiekiem dochodzi do fizjologicznej anoreksji. Do szczególnie istotnych fizjologicznych czynników przyczyniających się do wystąpienia tego zjawiska zalicza się:
Pytanie 94
Zespół serotoninowy jest poważnym, potencjalnie śmiertelnym, powikłaniem leczenia przeciwdepresyjnego, szczególnie w skojarzeniu z innymi lekami. Do szczególnie niebezpiecznych interakcji może dojść przy stosowaniu leków antydepresyjnych z następującym lekami:
Pytanie 95
Do poradni geriatrycznej zgłosiła się 84-letnia kobieta, z powodu nawracających upadków z towarzyszącymi zawrotami głowy. W ciągu ostatniego roku upadła 5-krotnie. Po raz pierwszy upadła w ogrodzie, w trakcie zrywania jabłek z gałęzi. Drugi raz w kuchni przy gwałtownym skręcie głową, żeby odebrać telefon. Trzy upadki zdarzyły się w nocy, gdy wstawała do toalety. Chora leczy się od kilkunastu lat na nadciśnienie, zażywa 3 leki przeciwnadciśnieniowe (diuretyk tiazydowy, inhibitor konwertazy angiotensyny, dihydropirydynowy bloker kanałów wapniowych). Cierpi też na zwyrodnieniową chorobę stawów. W badaniu neurologicznym nie stwierdzono u chorej obecności objawów ogniskowych. Ciśnienie tętnicze krwi zmierzone w pozycji siedzącej wynosiło 120/70 mmHg. Wyniki podstawowych badań laboratoryjnych wykonanych w rejonie były prawidłowe, w ekg spoczynkowym nie stwierdzono zmian. Jaka jest możliwa etiologia upadków u chorej?
Pytanie 96
Z wiekiem obserwuje się zmiany aktywności hormonalnej tarczycy. Wskaż zmiany charakterystyczne dla osób w wieku podeszłym:
Pytanie 97
Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe w odniesieniu do bezobjawowej bakteriurii u osób w starszym wieku?
Pytanie 98
Do poradni geriatrycznej zgłosiła się 78-letnia kobieta, po epizodzie omdlenia. Ocknęła się na podłodze obok fotela, ale nie pamięta czy wstawała z fotela, czy się z niego zsunęła. Pamięta, że podniosła się z podłogi samodzielnie
i zadzwoniła do córki. Ostatnio czuje się słabsza, czasami odczuwa zawroty głowy i pustkę w głowie w trakcie chodzenia. Chora leczy się od kilkunastu lat na nadciśnienie, zażywa 3 leki przeciwnadciśnieniowe (diuretyk tiazydowy, inhibitor konwertazy angiotensyny, dihydropirydynowy bloker kanałów wapniowych). Cierpi też na zwyrodnieniową chorobę stawów. W trakcie obserwacji na oddziale ratunkowym szpitala: akcja serca miarowa 60/min, tony czyste, krążeniowo wyrównana, ciśnienie tętnicze krwi zmierzone w pozycji siedzącej wynosiło 130/80 mmHg, podstawowe badania laboratoryjne - prawidłowe, EKG-12-odprowadzeniowy - rytm zatokowy, miarowy 60/min, blok przedsionkowo-komorowy I stopnia, w konsultacji neurologicznej - bez odchyleń, TK głowy - niewielki zanik korowo-podkorowy, cechy leukoarajozy, bez cech świeżego niedokrwienia. U opisanej chorej w pierwszej kolejności należy pogłębić diagnostykę o:
Pytanie 99
Chory lat 74, miesiąc temu owdowiał. W ciągu miesiąca schudł około 5 kg. Przestał interesować się otoczeniem, nie kontaktuje się z dziećmi. Przewlekle leczy się z powodu nadciśnienia tętniczego (diuretyk tiazydowy, dihydropirydynowy bloker kanałów wapniowych, inhibitor konwertazy angiotensyny), hipercholesterolemii (statyna), przerostu prostaty (uroselektywny alfa-bloker). Który z poniższych leków antydepresyjnych byłby najbardziej odpowiedni dla tego chorego?
Pytanie 100
W powstawaniu zaburzeń snu z wiekiem znaczenie mają leki stosowane przez starszych chorych. Z wymienionych poniżej wskaż preparaty, które przyczyniają się do powstawania bezsenności:
1) teofilina;
2) prednizon;
3) tramadol;
4) imipramina;
5) cymetydyna;
6) cetyryzyna;
7) klonidyna;
8) metoprolol.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 101
Dodatkowym czynnikiem ryzyka złamań osteoporotycznych u starszych kobiet jest:
Pytanie 102
Mężczyzna lat 76 z nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą typu 2, hipercholesterolemią, łagodnym rozrostem prostaty i przewlekłą chorobą nerek skarży się na występujące od kilku miesięcy trudności z chodzeniem w postaci uczucia przyklejania się stóp do podłoża, co szczególnie utrudnia mu obracanie się. Występują też zaburzenia pamięci, a ostatnio potrzeba częstego oddawania moczu i trudności jego utrzymania. W leczeniu stosuje ramipril 10 mg, indapamid 1,5 mg, gliklazyd 30 mg, atorwastatynę 20 mg, tamsulozynę 0,4 mg. Chodzi drobnymi krokami, widoczne jest spowolnienie psychoruchowe, w MMSE uzyskał 24 punkty, w tomografii komputerowej głowy uwidoczniono poszerzenie układu komorowego mózgu. Najbardziej prawdopodobnym rozpoznaniem jest:
Pytanie 103
80-letnia kobieta leczona od 2 lat inhibitorem cholinesterazy z powodu choroby Alzheimera, samodzielna w podstawowych i większości złożonych czynności codziennych, od 3 dni wykazuje niepokój, zaburzenia koncentracji, bezsenność, kilkakrotnie w ciągu tego czasu występowały epizody dezorientacji, jest rozdrażniona, wobec mieszkającej z nią córki bywa agresywna w formie agresji słownej. Ostatniej nocy kilkakrotnie budziła córkę obawiając się obcej osoby, która wchodziła do jej pokoju. W pierwszej kolejności należy podejrzewać:
Pytanie 104
Dla 74-letniego mężczyzny z izolowanym nadciśnieniem skurczowym, cukrzycą typu 2, po zawale serca z implantacją stentu do gałęzi międzykomorowej przedniej lewej tętnicy wieńcowej docelową wartością leczenia przeciwnadciśnieniowego jest ciśnienie:
Pytanie 105
Kobieta lat 76 mieszkająca z córką i jej rodziną została przywieziona na szpitalny oddział ratunkowy z powodu trwających od 2 dni objawów w postaci gorączki 38,4 °C, kaszlu z odpluwaniem biało-żółtej plwociny, kłującego bólu okolicy żebrowej lewej na szczycie wdechu. Leczy się przewlekle z powodu nadciśnienia tętniczego, hipercholesterolemii, niedoczynności tarczycy, ponadto stwierdzono u niej kamicę żółciową i nieprawidłową glikemię na czczo. Badaniem fizykalnym i RTG klatki piersiowej potwierdzono obecność lewostronnego pozaszpitalnego zapalenia płuc. Pacjentka jest w logicznym kontakcie, krążeniowo wydolna. Ciśnienie tętnicze 147/86, częstotliwość akcji serca 90/min, częstość oddechów 18/min. W badaniach laboratoryjnych Hb 12,4 g/dl, leukocytoza 10400/mm3, płytki krwi 220000/m3, białko C-reaktywne 20 mg/dl, Na 138 mmol/l, K 4,4 mmol/l, kreatynina 88 µmol/l, mocznik 5,8 mmol/l, AlAt 17 IU/l, glukoza przygodna 7,2 mmol/l. Saturacja krwi tętniczej 97%. Które z poniższych stwierdzeń odpowiada właściwemu postępowaniu w tym przypadku?
Pytanie 106
Okresowo pojawiające się zaburzenia połykania pokarmów stałych i płynnych z towarzyszącym bólem przy połykaniu występują w przebiegu:
Pytanie 107
Cechą przebiegu klinicznego wspomagającą różnicowanie między otępieniem z ciałami Lewy’ego i otępieniem w przebiegu choroby Alzheimera jest:
Pytanie 108
U mężczyzny lat 78 występują zaburzenia funkcji poznawczych, głównie w postaci zaburzeń uwagi, funkcji wykonawczych i zdolności wzrokowo-przestrzennych. Zaburzeniom funkcji poznawczych towarzyszą: symetrycznie wzmożone napięcie mięśniowe, dyzartria i mioklonie, także częste upadki. Występujące objawy sugerują:
Pytanie 109
Zwiększone ryzyko odwodnienia osób w starszym wieku związane jest z:
Pytanie 110
Kobieta lat 82 z nadciśnieniem tętniczym, chorobą niedokrwienną serca, niewydolnością serca i przewlekłą chorobą nerek (GFR < 45 ml/min/1,73 m2) w leczeniu otrzymuje: amlodypinę 5 mg, kwas acetylosalicylowy 75 mg, bisoprolol 2,5 mg, atorwastatynę 20 mg, spironolakton 25 mg. Do leczenia włączono inhibitor enzymu konwertującego. Ryzyko hiperkaliemii u tej pacjentki zwiększa:
Pytanie 111
U mężczyzny lat 78 z chorobą niedokrwienną serca, po zawale serca, z rozpoznaną od 4 lat niewydolnością serca stwierdzono stężenie hemoglobiny 9,8 g/dl, wskaźnik MCV 76 fl, stężenie kreatyniny 88 µmol/l, białka C-reaktywnego 3,5 mg/l. W leczeniu stosuje metoprolol 25 mg, lizynopryl 10 mg, furosemid 40 mg, suplementacje potasu, kwas acetylosalicylowy 75 mg, spironolakton 25 mg, rosuwastatynę 20 mg. Po wykluczeniu na podstawie diagnostyki utraty krwi, schorzeń przewodu pokarmowego i schorzeń nowotworowych przyjęto, że u opisanego chorego niedokrwistość wystąpiła w przebiegu niewydolności serca. Do mechanizmów rozwoju takiej postaci niedokrwistości przyczyniać się może/mogą:
Pytanie 112
Wskaż fałszywe stwierdzenie odnoszące się do niedoczynności tarczycy w starości:
Pytanie 113
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące otępienia wielozawałowego:
Pytanie 114
Do objawów niemotorycznych w chorobie Parkinsona zaliczyć można wszystkie z niżej wymienionych, z wyjątkiem:
Pytanie 115
Lekiem, który może wywołać polekowy zespół Parkinsona jest:
Pytanie 116
Lekiem, który związany jest z dużym ryzykiem hipoglikemii nawet przy stosowaniu go w monoterapii, jest:
Pytanie 117
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące udaru mózgu w starości:
Pytanie 118
Do istotnych czynników ryzyka powtarzających się upadków u osoby starszej można zaliczyć wszystkie z poniższych sytuacji, z wyjątkiem:
Pytanie 119
Wskaż stwierdzenie prawdziwe dotyczące udaru mózgu w starości:
Pytanie 120
W terapii średnio-ciężkiego lub ciężkiego nietrzymania moczu u sprawnej starszej kobiety, która nie zgodziła się na proponowany korygujący zabieg operacyjny można podjąć próbę zastosowania: