Egzamin PES / Geriatria / wiosna 2016

120 pytań
Pytanie 1
Starzenie się płuc charakteryzują wszystkie poniższe cechy, za wyjątkiem:
Pytanie 2
Starzenie się układu sercowo-naczyniowego nie obejmuje:
Pytanie 3
Która z poniższych interakcji paracetamolu może stanowić rzeczywiste zagrożenie dla starszych pacjentów zwłaszcza jeśli stosują ten lek przewlekle w dużych dawkach?
Pytanie 4
Popijanie przez pacjenta pobieranych leków sokiem z grapefruita ma znacznie dla nasilenia efektu:
1) simwastatyny;
2) atorwastatyny;
3) kodeiny;
4) felodypiny;
5) midazolamu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 5
Pochodne sulfanylomocznika mają wysokie powinowactwo do albumin. Mogą być wypierane z tych połączeń przez:
1) diklofenak;
2) naproksen;
3) meloksykam;
4) metforminę;
5) warfarynę.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 6
Lekami/substancjami o silnych właściwościach indukujących w stosunku do izoformy CYP 3A4 są:
1) karbamazepina;
2) klopidogrel;
3) wyciąg z ziela dziurawca;
4) alkohol;
5) sertralina.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 7
European Working Group on Sarcopenia in Older People dla definiowania sarkopenii w codziennej praktyce klinicznej rekomenduje, aby sprawność fizyczną oceniać:
1) testem SPPB (Short Physical Performance Battery);
2) testem „wstań i idź”;
3) szybkością chodu na krótkim odcinku (4 m lub 6 m);
4) testem stania na jednej nodze;
5) testem Tinetti.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 8
Test SPPB (Short Physical Performance Battery) ocenia m.in.:
Pytanie 9
Które z poniższych zdań prawidłowo charakteryzuje interakcję omeprazolu i diazepamu?
Pytanie 10
77-letnia pacjentka została przyjęta do szpitala z powodu żółtaczki i skąpomoczu. W badaniach laboratoryjnych zwracała uwagę hiperbilirubinemia z pogłębiającą się niedokrwistością z małopłytkowością i narastające stężenia mocznika i kreatyniny. Po dwóch dniach dializoterapii doszło do zaburzeń zachowania. Najwłaściwsze leczenie w takiej sytuacji to:
Pytanie 11
Jeżeli w przebiegu choroby Parkinsona objawy występują obustronnie, chociaż ich asymetria może być wyraźna, a upośledzenie ruchowe jest widoczne to wg Hoehna i Yahra jest to stadium:
Pytanie 12
W wieku podeszłym dochodzi do zmian w dystrybucji leków, które obejmują:
1) wzrost objętości dystrybucji dla leków rozpuszczalnych w tłuszczach;
2) zmniejszenie objętości dystrybucji dla leków rozpuszczalnych w wodzie;
3) wzrost stężenia wolnej frakcji leków wiązanych przez alfa-1 kwaśną glikoproteinę;
4) wzrost stężenia wolnej frakcji leków wiązanych przez albuminę;
5) zmniejszenie stężenia wolnej frakcji leków wiązanych przez alfa-1 kwaśną glikoproteinę.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 13
Do czynników ryzyka rozwoju zakażenia Clostridium difficile zalicza się:
1) wiek podeszły powyżej 65 lat;
2) stosowanie antybiotyków o szerokim spektrum działania;
3) stosowanie inhibitorów pompy protonowej;
4) stosowanie metotreksatu;
5) długotrwałe leczenie szpitalne.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 14
Do leków zmniejszających skuteczność leczenia hipotensyjnego zalicza się:
1) niesteroidowe leki przeciwzapalne;
2) kwas acetylosalicylowy;
3) glikokortykosteroidy;
4) erytropoetynę;
5) cyklosporynę.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 15
Drugi stopień wysiłkowego nietrzymania moczu oznacza:
Pytanie 16
Występowanie nabłonka walcowatego z metaplazją jelitową w przełyku określa się jako:
Pytanie 17
W niedokrwistości z niedoboru żelaza w podeszłym wieku występują:
Pytanie 18
W leczeniu depresji w wieku podeszłym stosuje się kilka leków. Jednym z nich jest fluwoksamina. Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) fluwoksamina jest przeciwskazana u chorych dla których istotna jest aktywność seksualna;
2) zalecane dawkowanie tego leku w wieku podeszłym to 50-200 mg/dobę;
3) skuteczność fluwoksaminy w depresji związana jest z jej działaniem na receptory sigma;
4) nie zaleca się zwiększania dawki powyżej 50 mg/dobę;
5) zalecane dawkowanie leku w wieku podeszłym to 25-100 mg/dobę.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 19
Aktywność fizyczna jest zalecana w profilaktyce osteoporozy. Wpływ aktywności fizycznej na gospodarkę tkanki kostnej odbywa się m.in. poprzez:
1) zwiększenie sekrecji hormonu wzrostu;
2) zwiększenie aktywność osteocytów wskutek osłabienia ich apoptozy;
3) wywieranie na kości autokrynnego i parakrynnego działania czynników tworzenia tkanki kostnej;
4) zmniejszenie wydzielania IGF-1;
5) zmniejszenie sekrecji hormonu wzrostu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 20
Zwyrodnienie korowo-podstawne manifestuje się klinicznie sztywnością mięśniową (często asymetryczną), bradykinezą, zaburzeniami chodu i postawy prowadzącymi do upadków. Dodatkowo w zwyrodnieniu korowo-podstawnym charakterystyczne jest m.in.:
1) w badaniach obrazowych widoczny jest zanik w obrębie płata czołowego i ciemieniowego, często asymetryczny;
2) jest pierwotnym schorzeniem ośrodkowego układu nerwowego zaliczanym do tauopatii;
3) jest schorzeniem branym pod uwagę w różnicowaniu choroby Parkinsona;
4) zespołowi parkinsonowskiemu nigdy nie towarzyszą objawy korowe;
5) nigdy w tej jednostce chorobowej nie występują mioklonie.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 21
78-letnia pacjentka została przyjęta do szpitala z powodu silnego bólu w prawym nadbrzuszu, nudności, wymiotów gorączki z dreszczami i żółtaczki z towarzyszącym splątaniem. W badaniach laboratoryjnych stwierdzono podwyższone stężenie białka C-rekatywnego i leukocytozę, trombocytopenię, cechy cholestazy enzymatycznej i hiperbilirubinemię oraz wydłużony czas protrombinowy. W usg jamy brzusznej kamica pęcherzyka żółciowego i poszerzone drogi żółciowe zewnątrzwątrobowe. Sposób postępowania to:
Pytanie 22
Dystrybucja leków w wieku podeszłym ulega zmianie na co ma między innym wpływ:
Pytanie 23
Przyczynami przejściowego nietrzymania moczu u osób starszych są:
1) stan majaczeniowy;
2) ograniczona ruchomość;
3) zaparcie;
4) czynniki psychospołeczne;
5) zanikowe zapalenie pochwy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 24
Do zmian komórkowo-narządowych w okresie starości zaliczamy:
1) zwiększenie receptorowej odpowiedzi na stymulację beta-adrenergiczną;
2) zwiększenie sekrecji reniny;
3) osłabienie hamowania sekrecji wazopresyny;
4) osłabioną sekrecję insuliny po posiłku;
5) osłabioną transmisję cholinergiczną w korze mózgu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 25
Kliniczne czynniki rokownicze zwiększonego okołooperacyjnego ryzyka sercowego o dużym znaczeniu to:
1) istotne zaburzenia rytmu serca;
2) ciężkie zastawkowe choroby serca;
3) niewydolność nerek;
4) przebyty zawał mięśnia sercowego;
5) zdekompensowana niewydolność krążenia.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 26
Badaniem przesiewowym pozwalającym wyodrębnić pacjentów z podejrzeniem starczego zwyrodnienia plamki jest:
Pytanie 27
Który z poniższych parametrów nie jest konieczny do szacunkowej oceny filtracji kłębuszkowej metodą Cockrofta-Gaulta?
Pytanie 28
Wśród poniższych stwierdzeń dotyczących majaczenia wskaż błędne:
Pytanie 29
Do oceny naczyniowych czynników ryzyka otępienia służy:
Pytanie 30
U pacjentki w wieku 76 lat od ok. 2 miesięcy występuje ogólne osłabienie, pogorszona tolerancja wysiłku, pieczenie języka, pękanie kącików ust, kruchość paznokci. W wywiadzie utrwalone migotanie przedsionków od 5 lat, nadciśnienie tętnicze od 10 lat. Pobiera digoksynę 0,1 mg na dobę, dabigatran 220 mg na dobę, omeprazol 20 mg na dobę, ramipryl 5 mg na dobę, indapamid 1,5 mg na dobę. W badaniu przedmiotowym bladość skóry, czynność serca niemiarowa ok. 90 uderzeń na minutę, ciśnienie tętnicze 135/85 mmHg, płuca - szmer pęcherzykowy prawidłowy, brzuch miękki, niebolesny, kończyny dolne bez obrzęków. W badaniach laboratoryjnych hemoglobina 8,5 g/dl, MCV 75 fl, kreatynina 0,6 mg/dl, test na krew utajoną w stolcu ujemny. W powyższym przypadku należy odstawić:
Pytanie 31
U pacjenta z zawałem mięśnia sercowego podczas osłuchiwania klatki piersiowej stwierdzono obecność III tonu serca i rzężeń nad polami płucnymi poniżej łopatek. Wg klasyfikacji Killipa-Kimballa u tego pacjenta występuje ostra niewydolność serca w stopniu:
Pytanie 32
Do związanych ze starzeniem się zmian w układzie sercowo-naczyniowym zalicza się wszystkie poniższe, z wyjątkiem:
Pytanie 33
Który z poniższych leków przeciwdepresyjnych jest zalecany jako środek nasenny u pacjentów z otępieniem?
Pytanie 34
Oksybutyninę należy stosować w:
Pytanie 35
Niekorzystne interakcje z warfaryną, których skutkiem jest wzrost aktywności antykoagulacyjnej, powodują następujące preparaty, za wyjątkiem:
Pytanie 36
Jatrogenne mechanizmy nietrzymania moczu wystąpią przy stosowaniu następujących leków:
1) toramide;
2) nifedypina;
3) drotaweryna;
4) teofilina;
5) ketoprofen.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 37
Największe ryzyko wydłużenia ostępu QT w zapisie EKG wystąpi u chorego przyjmującego następujący zestaw leków:
Pytanie 38
U 68-letniego chorego z wyrównanym farmakologicznie nadciśnieniem tętniczym, przyjmującego przewlekle rywaroksaban z powodu niezastawkowego migotania przedsionków, z klirensem kreatyniny 60 ml/min, przygotowywanego do operacji zaćmy, należy odstawić doustny antykoagulant przed planowanym zabiegiem:
Pytanie 39
Zgodnie ze skalą MNA, granicznymi wartościami wskaźników antropometrycznych, poniżej których pojawia się już ryzyko niedożywienia, są:
Pytanie 40
Do oceny jakościowych zaburzeń świadomości w ramach Całościowej Oceny Geriatrycznej służą następujące skale:
Pytanie 41
Parkinsonizm polekowy może pojawić się podczas stosowania następujących leków:
1) cynaryzyna;
2) chlorpromazyna;
3) flunaryzyna;
4) metoklopramid;
5) winpocetyna.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 42
Drżenie samoistne będą nasilały następujące leki:
Pytanie 43
Do najistotniejszych wskaźników laboratoryjnych, które świadczą o pojawieniu się ryzyka niedożywienia, należy:
1) stężenie transferyny poniżej 170 mg/dl;
2) stężenie hemoglobiny poniżej 12 g/dl;
3) stężenie albumin poniżej 3,3 g/dl;
4) całkowita liczba limfocytów poniżej 1200/mm3;
5) stężenie trijodotyroniny poniżej 1,5 ng/ml.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 44
Wskazaniem do domowego leczenia tlenem w przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc jest 2-krotne w ciągu 3 tygodni stwierdzenie u chorego w stanie stabilnym:
Pytanie 45
Mężczyzna lat 76 z cukrzycą typu 2 leczony insuliną od około 20 lat, z nadciśnieniem tętniczym i rozrostem prostaty skarży się na uczucie parcia na mocz z oddawaniem niewielkiej ilości moczu. Badanie ogólne moczu jest prawidłowe, w USG układu moczowego stwierdzono zaleganie moczu po mikcji 700 ml. Zwiększona objętość moczu zalegającego w pęcherzu moczowym może być następstwem:
Pytanie 46
Mężczyzna lat 81 z cukrzycą, po zawale serca, z przewlekłą niewydolnością serca i migotaniem przedsionków w leczeniu stosuje kwas acetylosalicylowy 75 mg, bisoprolol 2,5 mg/d, lizynopryl 5 mg/d, torasemid 5 mg, metforminę 1000 mg/d, suplementację potasu oraz warfarynę 5 mg. Mieszka z synem i jego rodziną, synową i dwojgiem uczęszczających do przedszkola wnuków w wieku 3 lata
i 4,5 roku. Lekarz zalecił mu szczepienie przeciwko grypie. Czynnikami ryzyka zachorowania na grypę i gorszego rokowania w przypadku zachorowania na grypę u tego mężczyzny są:
Pytanie 47
U mężczyzny lat 89, po udarze mózgu z prawostronnym porażeniem połowiczym stwierdzono w okolicy kości krzyżowej głębokie kraterowate owrzodzenie obejmujące grubość skóry właściwej, sięgające powięzi, z podminowaniem otaczających tkanek. W dnie owrzodzenia widoczna jest niewielka ilość pasmowatych fragmentów biało-żółtej tkanki. U mężczyzny nie stwierdzono objawów zakażenia. W tej sytuacji należy:
Pytanie 48
Mężczyzna lat 77 zgłosił się z powodu skarg na stopniowo narastające zaburzenia pamięci, pozostaje aktywny, podejmuje szereg codziennych czynności, np. zakupy według listy, kontakty z urzędami, ale dwukrotnie, ostatni raz przed 2 tygodniami będąc na zakupach zagubił się, wymagał pomocy aby wrócić do domu. Do tej pory leczył się z powodu choroby niedokrwiennej serca, przed 6 laty przebył zawał mięśnia sercowego oraz z powodu rozrostu prostaty. W wykonanych badaniach laboratoryjnych nie stwierdzono odchyleń od normy, w MMSE uzyskał 23 punkty, w tomografii komputerowej głowy stwierdzono poszerzenie przestrzeni podpajęczynówkowej. Postawiono rozpoznanie prawdopodobnej choroby Alzheimera. U chorego powinno zostać wdrożone leczenie:
Pytanie 49
U 75-letniej kobiety leczonej z powodu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, przewlekłego migotania przedsionków, choroby zwyrodnieniowej stawów, z przewlekłą chorobą nerek stwierdzono niedokrwistość. Ze względu na obciążenie współistniejącymi schorzeniami oraz stosowane leczenie najbardziej prawdopodobnymi postaciami niedokrwistości u tej chorej są niedokrwistość chorób przewlekłych i z niedoboru żelaza. W odróżnieniu od niedokrwistości z niedoboru żelaza w niedokrwistości chorób przewlekłych można stwierdzić:
1) normocytozę lub mikrocytozę, normochromię;
2) prawidłowe lub zwiększone stężenie ferrytyny;
3) obniżone stężenie transferyny;
4) zwiększoną całkowitą zdolność wiązania żelaza.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 50
U mężczyzny lat 70 z nadciśnieniem tętniczym, po zawale serca 4 lata temu przed rokiem rozpoznano cukrzycę typu 2. W leczeniu stosuje zofenopryl 15 mg/dobę, hydrochlorotiazyd 25 mg/d z suplementacją potasu, bisoprolol 2,5 mg/dobę, atorwastatynę 20 mg/d oraz metforminę 1000 mg/d. Mężczyzna jest krążeniowo wydolny, w badaniu echokardiograficznym frakcja wyrzutowa lewej komory wynosi 50%. W okresowej kontroli stwierdzono stężenie hemoglobiny glikowanej 8,2%. Docelową wartością hemoglobiny glikowanej u tego chorego jest:
Pytanie 51
Mężczyzna lat 76, po dwóch zawałach serca w 2006 i 2012 roku, z niewydolnością serca w III klasie NYHA, samodzielny, leczony jest kwasem acetylosalicylowym 75 mg, bisoprololem 5 mg, lisinoprilem 20 mg/d, furosemidem 160 mg/dobę w dawkach podzielonych, spironolaktonem 50 mg/d. Ciśnienie tętnicze utrzymuje się w granicach 105-120/65-80 mmHg, częstotliwość rytmu serca 55-60/min. Utrzymują się obrzęki stóp i podudzi. W EKG rytm zatokowy miarowy, blok lewej odnogi pęczka Hisa z szerokością zespołów QRS 130ms. W badaniu echokardiograficznym frakcja wyrzutowa lewej komory serca 30%. Najkorzystniejszym dla chorego postępowaniem, które należy rozważyć to:
Pytanie 52
Kobieta lat 89 po złamaniu szyjki kości udowej i alloplastyce prawego stawu biodrowego przed 15 laty, po udarze mózgu 10 lat temu z porażeniem kończyn prawych i afazją, leczona z powodu nadciśnienia tętniczego i przewlekłej niewydolności serca, od 3 lat jest osobą przewlekle leżącą. Aktualnie jest krążeniowo wyrównana, w EKG rytm zatokowy miarowy 74/min., bez zmian niedokrwiennych. W leczeniu otrzymuje: perindopryl 5 mg, metoprolol 25 mg, kwas acetylosalicylowy 75 mg, okresowo paracetamol lub tramadol z powodu bólów kośca. Zgodnie z wytycznymi profilaktyki i leczenia żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej w leczeniu tej pacjentki:
Pytanie 53
Wskaż nieprawidłowe twierdzenie dotyczące rzekomobłoniastego zapalenia jelit o etiologii Clostridium difficile:
Pytanie 54
W przypadku włączenia inhibitora konwertazy angiotensyny (IKA) u pacjenta w wieku podeszłym z przewlekłą niewydolnością serca należy:
Pytanie 55
W obrazie klinicznym i radiologicznym choroby zwyrodnieniowej stawów typowe są:
1) ból startowy w zajętym stawie;
2) ograniczenie ruchomości w stawie z wtórnym zanikiem mięśni;
3) radiologicznie: obecność osteofitów;
4) radiologicznie: sklerotyzacja podchrzęstna;
5) radiologicznie: nadżerki powierzchni stawowej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 56
Wskaż nieprawidłowe twierdzenie dotyczące stosowania digoksyny:
Pytanie 57
Pacjentka 68-letnia z chorobą zwyrodnieniową kręgosłupa w wywiadzie, zgłosiła się do lekarza z powodu nasilenia dolegliwości bólowych części lędźwiowej kręgosłupa oraz narastającego osłabienia. W badaniach laboratoryjnych stwierdzono: w morfologii krwi obwodowej: Hb 10,6 g/dl, MCV 87 fl, PLT 102 G/l, WBC 3,9 G/l; kreatynina 1,9 mg/dl; OB. 72 mm/h, CRP 40 mg/l, poziom wapnia całkowitego 11,5 mg/dl. Obraz kliniczny może sugerować:
Pytanie 58
W części przesiewowej skali MNA (Mini Nutritional Assessment) znajdują się następujące elementy:
1) pytania dotyczące poszczególnych składowych codziennej diety (ilość spożywanego nabiału, mięsa, warzyw i owoców);
2) ocena występowania zaburzeń neuropsychologicznych;
3) poziom albumin;
4) pomiary antropometryczne, takie jak obwód ramienia (MAC= middle arm circumeference) czy obwód łydki (CC= calf circumference);
5) ocena możliwości poruszania się.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 59
Wskaż nieprawidłowe twierdzenie dotyczące terapii nadciśnienia tętniczego u osób w wieku podeszłym:
Pytanie 60
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące hipotonii ortostatycznej:
1) hipotonię ortostatyczną u osób w wieku podeszłym rozpoznaje się przy współistnieniu istotnego spadku ciśnienia tętniczego podczas 3-minutowej próby pionizacji (spadek ciśnienia skurczowego o ≥ 20 mmHg, rozkurczowego o ≥ 10 mmHg lub skurczowego < 90 mmHg) oraz objawów hipotonii ortostatycznej;
2) lekami, które mogą wywołać hipotonię ortostatyczną są między innymi: lewodopa, neuroleptyki II generacji, nitraty;
3) cukrzyca, otępienie z ciałkami Lewy'ego oraz choroba Parkinsona to schorzenia sprzyjające wystąpieniu hipotonii ortostatycznej;
4) zwiększenie spożycia sodu jest jednym ze sposobów postępowania terapeutycznego hipotonii ortostatycznej;
5) pacjenci w wieku podeszłym z nadciśnieniem tętniczym są szczególnie narażeni na wystąpienie hipotonii ortostatycznej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 61
Wskaż nieprawidłowe stwierdzenie dotyczące postępowania w zaostrzeniu przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP):
Pytanie 62
Wskaż nieprawidłowe stwierdzenie odnoszące się do zasad udzielania świadczeń z zakresu opieki długoterminowej w Polsce finansowanej przez Narodowy Fundusz Zdrowia w ramach zakładu opiekuńczo-leczniczego (ZOL):
Pytanie 63
W głębokim stadium otępienia pomocne mogą być wszystkie z poniższych niefarmakologicznych oddziaływań terapeutycznych, za wyjątkiem:
Pytanie 64
Ciężka osteoporoza, zgodnie z kryteriami diagnostycznymi WHO, to stan w którym:
Pytanie 65
Wskaż stwierdzenie nieprawdziwe odnoszące się do terapii cukrzycy u osoby starszej:
Pytanie 66
Ocena ryzyka złamania metodą FRAX uwzględnia wiek, płeć, BMI, przebyte złamania, palenie tytoniu, stosowanie glikokortykosteroidów oraz:
1) wtórne osteoporozy;
2) złamanie kręgów u rodziców;
3) reumatoidalne zapalenie stawów;
4) wartość BMD w zakresie kręgów L1-L4;
5) wartość BMD w zakresie szyjki kości udowej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 67
85-letni chory zgłosił się do lekarza z powodu powtarzających się w ciągu ostatnich 2 tygodni zasłabnięć, bez towarzyszących objawów dodatkowych. Pacjent leczył się od wielu lat z powodu nadciśnienia tętniczego (perindopril, indapamid), cukrzycy typu 2 (glimepiryd), choroby niedokrwiennej serca (bisoprolol, kwas acetylosalicylowy), choroby zwyrodnieniowej stawów kolanowych (paracetamol, ostatnio- niesterydowe leki przeciwzapalne). Pacjent bez zaburzeń funkcji poznawczych, z wyrównanym nastrojem. W badaniu przedmiotowym nie stwierdzano istotnych nieprawidłowości. RR-na leżąco- 135/80 mmHg, po pionizacji - 125/75 mmHg. W EKG- normogram, rytm zatokowy 72/min. Wyniki podstawowych badań laboratoryjnych (morfologia krwi obwodowej, jonogram, parametry wątrobowe, nerkowe) prawidłowe. Kontroluje tylko glikemię na czczo, ostatnie wartości - 70 mg/dl; 85 mg/dl; 79 mg/dl; 91 mg/dl, 104 mg/dl. hTSH=2,5 mIU/ml, poziom Hb A1c = 5,4%. Rozważając przyczynę zgłaszanych przez chorego objawów w pierwszej kolejności uwzględnić należałoby następujące rozpoznanie:
Pytanie 68
W przypadku występujących zaburzeń omamowo-urojeniowych, utrudniających funkcjonowanie chorego z otępieniem z ciałami Lewy’ego i sprawowanie opieki nad nim, lekami objawowymi, których zastosowanie należałoby rozważyć będą wszystkie poniższe, za wyjątkiem:
Pytanie 69
92-letni chory skierowany został do oddziału geriatrii z powodu występujących od kilku tygodni zaburzeń zachowania. Według opiekunów pacjent był okresowo zagubiony, nie rozpoznawał członków rodziny, wykazywał zachowania agresywne, błądził w nocy. Od kilku lat stwierdzano kłopoty z pamięcią. Dotychczas nie był diagnozowany z takiego powodu. Nie przyjmował przewlekle żadnych leków, poza włączonym przed miesiącem przez lekarza psychiatrę haloperidolem. W badaniu przedmiotowym przy przyjęciu stwierdzano powierzchowny kontakt słowny z chorym, nieznacznie podwyższone ciśnienie tętnicze krwi (RR - 155/80 mmHg). Przeprowadzone przy pomocy skal oceny badanie przedstawiało się następująco: MMSE (Mini Mental State Examination) - 15 punktów/30; Test rysowania zegara - 2/7 punktów; 15- punktowa Geriatryczna Skala Oceny Depresji - 3 punkty. Wyniki badań laboratoryjnych: morfologia krwi obwodowej prawidłowa, parametry wątrobowe i nerkowe w normie, poziom witaminy B12 = 480 μg/dl, Na- 138 mEq/l, K-4,5 mEq/l, Ca- 2,4 mmol/l, hTSH=1,8 μU/ml. Rozważając przyczynę zaburzeń w pierwszej kolejności uwzględnić należałoby:
Pytanie 70
Wskaż stwierdzenie prawdziwe odnoszące się do suplementacji witaminy D w starości:
Pytanie 71
W przypadku zaburzeń depresyjnych występujących u osoby starszej z niewydolnością serca można zalecić zastosować następujących leków przeciwdepresyjnych, za wyjątkiem:
Pytanie 72
Skalą kliniczną służącą do kwalifikacji pacjentów geriatrycznych do objęcia opieką długoterminową jest:
Pytanie 73
Które z wymienionych skal oprócz badania sprawności chodu zawierają element oceny reakcji organizmu na wysiłek?
1) test "Wstań i idź" (TUGT);
2) test Tinetti (POMA);
3) test Berg;
4) test Fullerton (Fullerton Fitness Test);
5) skala Barthel;
6) skala Katza;
7) test 6-minutowego chodu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 74
Zaburzenia chodu i równowagi typowe dla choroby Parkinsona obejmują następujące zjawiska:
1) propulsja;
2) retropulsja;
3) chód drobnymi krokami;
4) szuranie stopami o podłoże;
5) pochylenie sylwetki ciała do przodu;
6) przesunięcie środka ciężkości;
7) zmniejszenie współruchów w kończynach górnych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 75
Które z wymienionych objawów nie stanowią kryteriów zespołu kruchości (frailty syndrome) wg Fried i wsp. (2001)?
1) osłabienie siły mięśniowej;
2) uczucie zmęczenia, wyczerpania;
3) utrata masy ciała;
4) niedowaga;
5) powolny chód;
6) mała aktywność fizyczna;
7) cechy osteoporozy w badaniu densytometrycznym.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 76
W niepowikłanym złamaniu przezkrętarzowym kości udowej, w którym nie stwierdza się przemieszczenia odłamów kostnych, leczeniem z wyboru będzie:
1) zespolenie śródszpikowe gwoździem Gamma;
2) wszczepienie endoprotezy stawu biodrowego;
3) zabieg operacyjny w znieczuleniu podpajęczynówkowym;
4) zabieg operacyjny w znieczuleniu ogólnym;
5) wyciąg szkieletowy;
6) pionizacja i rozpoczęcie chodzenia cztery tygodnie po zastosowanym leczeniu;
7) pionizacja i rozpoczęcie chodzenia w ciągu kilku dni po zastosowanym leczeniu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 77
Dziewięćdziesięcioletnia kobieta doznała upadku w domu. Objawami sugerującymi złamanie szyjki kości udowej będą:
Pytanie 78
Typowymi objawami radiologicznymi choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego są:
1) poszerzenie szpary stawowej;
2) zwężenie szpary stawowej;
3) zmiany osteolityczne w głowie kości udowej;
4) torbiele w panewce i głowie kości udowej;
5) sklerotyzacja podchrzęstna brzegów panewki stawowej;
6) spłaszczenie głowy kości udowej w wyniku martwicy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 79
Wskaż nieprawdziwe stwierdzenie na temat osteoporotycznych złamań kręgów:
Pytanie 80
85-letni mężczyzna, przyjęty do szpitala z powodu zakażenia układu moczowego i odwodnienia, nie opuszcza łóżka, całkowicie samodzielnie spożywa posiłki, ale wymaga pomocy w innych czynnościach samoobsługowych, ma założony cewnik do pęcherza moczowego, kontroluje oddawanie stolca. Ile punktów otrzyma w skali Barthel (punktacja 0-100 punktów) oraz w skali Katza (ADL, punktacja 0-6 punktów)?
Pytanie 81
75-letni mężczyzna palący 20 papierosów dziennie od 20. roku życia, z rozpoznawaną od 15 lat przewlekłą obturacyjną chorobą płuc, został przywieziony przez zespół pogotowia ratunkowego do szpitalnego oddziału ratunkowego z powodu zaostrzenia duszności i kaszlu. W badaniu przedmiotowym stwierdza się: sinicę centralną, tachypnoe 30/min, nad płucami liczne świsty i furczenia, wynik przezskórnego pomiaru saturacji (wysycenia hemoglobiny tlenem) wynosi 82%. Jaki przepływ tlenu przez wąsy tlenowe należy zastosować u tego pacjenta przed wykonaniem dalszych badań?
Pytanie 82
Do osiowych objawów otępienia z ciałami Lewy’ego należą:
1) falujący przebieg procesów poznawczych;
2) silna nadwrażliwość na neuroleptyki;
3) halucynacje wzrokowe;
4) zaburzenia ruchowe we śnie REM;
5) objawy zespołu parkinsonowskiego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 83
Cechy otępienia podkorowego to:
1) zaburzenia uwagi;
2) afazja;
3) zaburzenia wzrokowo-przestrzenne;
4) zaburzenia fluencji słownej;
5) apraksja.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 84
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące typu otępienia w chorobie Parkinsona (PDD) oraz w chorobie Alzheimera (AD):
Pytanie 85
Działanie kardiotoksyczne może występować w przypadku przyjmowania:
1) amitryptyliny;
2) sertraliny;
3) chlorpromazyny;
4) donepezilu;
5) escitalopramu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 86
Leki których przyjmowanie może wywołać ostre zatrzymanie moczu u osób w wieku podeszłym to:
1) citalopram;
2) hydroksyzyna;
3) nifedypina;
4) memantyna;
5) rywastygmina.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 87
U chorych z zespołem słabości docelowa wartość HbA1c może sięgać:
Pytanie 88
Do lekarza POZ zgłosiła się 75-letnia kobieta zgłaszająca problemy z pamięcią od 6 miesięcy. Lekarz POZ wykonał MMSE, w którym uzyskała 24 na 30 pkt. oraz TRZ z wynikiem 4 na 5 pkt. Lekarz zaproponował chorej leczenie farmakologiczne: donepezil w dawce 5 mg na dobę oraz kontrolę funkcji poznawczych za 6 miesięcy. Postępowanie lekarza POZ należy uznać za:
Pytanie 89
Agnozja to:
Pytanie 90
Chory 82-letni wymaga niewielkiej pomocy przy myciu, potrafi samodzielnie się ubrać, jednak z pomocą przy zawiązywaniu sznurowadeł. Kontroluje całkowicie zwieracze, jednak potrzebuje pomocy podczas korzystania z toalety. Samodzielnie wstaje z łóżka jednak wymaga pomocy przy krojeniu chleba. Chory taki jest:
Pytanie 91
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące zespołu serotoninowego:
Pytanie 92
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące terapii otępienia:
1) inhibitory esterazy acetylocholinowej są przeciwwskazane w leczeniu otępienia przy współistniejących schorzeniach kardiologicznych przebiegających z tachykardią ze względu na ryzyko przyspieszenia rytmu serca;
2) memantyna jest wydalana w formie niezmetabolizowanej przez nerki, dlatego przy obniżeniu GFR należy zredukować dawkę leku do połowy, a przy zaawansowanej niewydolności nerek - lek odstawić;
3) badania dotyczące nowych leków stosowanych w otępieniu obejmujące głównie przeciwciała monokonalne oraz inhibitory γ-sekretazy wskazują na ich korzystny efekt w terapii otępienia;
4) inhibitory esterazy acetylocholinowej najczęściej zwiększają apetyt w otępieniu, dlatego efekt ten wykorzystuje się w terapii u pacjentów niedożywionych;
5) w badaniach wykazano znacznie wyższą skuteczność i bezpieczeństwo dla donepezilu w porównaniu z rywastygminą, dlatego ten lek stosuje się jako lek I rzutu w otępieniu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 93
Które z poniższych czynników mogą zwiększać ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera?
1) cukrzyca;
2) wiek;
3) wysoki poziom edukacji;
4) nadciśnienie tętnicze;
5) hipercholesterolemia.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 94
Pacjent 68-letni zgłosił się do poradni geriatrycznej z narastającymi od około 7 miesięcy cechami zespołu parkinsonowskiego, z nawracającymi omamami wzrokowymi (codziennie wieczorem widzi za oknem dawno zmarłego kuzyna) oraz z powtarzającymi się upadkami. Ponadto u chorego występują niewielkie zaburzenia poznawcze oraz zaburzenia koncentracji uwagi. Lekarz POZ włączył haloperidol, ale znacznie nasiliły się po nim zaburzenia ruchowe. Wcześniej pacjent leczył się z powodu nadciśnienia tętniczego oraz hipercholesterolemii. W powyższym przypadku należy przede wszystkim podejrzewać:
Pytanie 95
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące otępienia czołowo-skroniowego:
1) otępienie semantyczne jest jedną z postaci tego otępienia i jest spowodowane zanikiem przedniej części płatów skroniowych;
2) postępująca afazja bez płynności mowy jest jedną z postaci tego otępienia i jest spowodowana asymetrycznym zanikiem lewego płata czołowego i skroniowego;
3) w wariancie skroniowym występują wczesne i postępujące zaburzenia językowe z objawem tzw. pustej mowy;
4) w wariancie czołowym charakterystyczne są wczesne i postępujące zmiany osobowości i zachowania, odhamowanie, brak krytycyzmu;
5) dla tego typu otępienia charakterystyczne są nawracające upadki i nadwrażliwość na neuroleptyki.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 96
U pacjenta 86-letniego z otępieniem, u którego występują nasilone zaburzenia snu, postępowaniem z wyboru jest włączenie:
1) pernazyny lub haloperidolu;
2) donepezilu lub rywastygminy;
3) memantyny;
4) małej dawki benzodwuazepinowego leku nasennego (np. lorazepam);
5) trazodonu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 97
Które z poniższych twierdzeń dotyczących etiopatogenezy choroby Alzheimera są prawdziwe?
1) w chorobie dochodzi do zaniku neuronów i uszkodzenia połączeń synaptycznych, co spowodowane jest obecnością dwóch patologicznych białek: β-amyloidu oraz hiperfosforylowanego białka tau;
2) degradacja białka prekursorowego do β-amyloidu może następować dwoma drogami: fizjologicznie poprzez α-sekretazę lub patologicznie: poprzez β-sekretazę i następowo γ-sekretazę;
3) enzym γ-sekretazy powiązany jest z kompleksem preseniliny, kodowanej na chromosomie 14 i 1;
4) mutacje genów dla presenilin powodują rzadko występującą rodzinną postać choroby Alzheimera u młodych osób o szybkim przebiegu;
5) białko tau odkłada się wewnątrzneuronalnie - prowadząc do zwyrodnienia neurofibrylarnego natomiast zewnątrzneuronalnie w postaci płytek odkłada się β-amyloid.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 98
U pacjenta 91-letniego przewlekle chorującego na nadciśnienie tętnicze, chorobę niedokrwienną serca z bradykardią, cukrzycę t.2, u którego aktualnie rozpoznano chorobę Alzheimera w średnim stopniu nasilenia, postępowaniem z wyboru jest:
1) odstąpienie od terapii inhibitorami esterazy acetylocholinowej i memantyną ze względu na wiek;
2) odstąpienie od terapii inhibitorami esterazy acetylocholinowej ze względu na przeciwwskazania do terapii;
3) włączenie bezpiecznej dla pacjenta terapii poprawiającej krążenie mózgowe, np. preparaty ginko biloba lub piracetam (zwłaszcza wobec naczyniowych czynników ryzyka otępienia w wywiadzie);
4) włączenie leczenia inhibitorami esterazy acetylocholinowej jako najbardziej skutecznego rodzaju terapii;
5) włączenie leczenie memantyną w zredukowanej dawce.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 99
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące epidemiologii otępienia:
1) wśród osób po 60. roku życia otępienie występuje u około 10%;
2) w populacji geriatrycznej częstość występowania podwaja się co kolejne 5 lat;
3) po 85. roku życia główną postacią demencji jest prawdopodobnie otępienie czołowo-skroniowe;
4) aktualnie na chorobę Alzheimera w Polsce cierpi około 2 milionów osób;
5) otępienie w przebiegu choroby Parkinsona występuje u około 90 % osób z rozpoznaniem tego schorzenia.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 100
Które z twierdzeń dotyczących leczenia współistniejących z otępieniem schorzeń są prawdziwe?
1) w niewydolności nerek należy zredukować dawkę inhibitorów acetylocholinesterazy;
2) ze względu na metabolizm memantyny przy udziale cytochromu P-450 należy unikać leków także metabolizowanych tą drogą (np. klarytromycyna, leki przeciwgrzybiczne);
3) współwystępowanie z otępieniem choroby wrzodowej stanowi przeciwwskazanie do stosowania inhibitorów acetylocholinesterazy, ze względu na ryzyko zaostrzenia objawów choroby, nasilania dolegliwości bólowych i krwawienia w przewodu pokarmowego;
4) memantyna jest przeciwwskazana w astmie oskrzelowej i POChP ze względu na ryzyko nasilenia obturacji dróg oddechowych;
5) nie należy łączyć terapii inhibitorami acetylocholinesterazy i memantyną u pacjentów po 80. roku życia ze względu na wzrost ryzyka działań niepożądanych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 101
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące opieki nad chorymi w starszym wieku:
1) otępienie stanowi główny czynnik instytucjonalizacji osób starszych;
2) zaburzenia zachowania w otępieniu stanowią częstszy powód do instytucjonalizacji niż zaburzenia funkcji poznawczych;
3) średni wiek opiekuna chorego z otępieniem w Polsce wynosi 85 lat;
4) opiekunami rodzinnymi w Polsce są głównie mężczyźni, ponieważ na otępienie chorują głównie kobiety;
5) opiekunowie chorych na otępienie częściej chorują na depresję, nadciśnienie, zaburzenia gastryczne, zmiany zwyrodnieniowe stawów, niż inni opiekunowie rodzinni.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 102
Z wiekiem zachodzą następujące zmiany składu ciała:
Pytanie 103
U osób wiekowo starszych objawy sugerujące istnienie zespołu otępiennego wymagają diagnostyki w kierunku niżej wymienionych schorzeń/stanów, które mogą być przyczyną otępienia rzekomego, z wyjątkiem:
Pytanie 104
Wskaż cechy charakterystyczne dla drżenia samoistnego:
1) częste występowanie rodzinne;
2) drżenia spoczynkowe;
3) drżenie czynnościowe;
4) drżenie o charakterze głównie jednostronnym;
5) ustępowanie po alkoholu i nieselektywnych beta blokerach (np. proopranolol).
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 105
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące choroby Parkinsona:
Pytanie 106
Do charakterystycznych działań niepożądanych lewodopy, stosowanej w leczeniu choroby Parkinsona należą wszystkie wymienione, z wyjątkiem:
Pytanie 107
Otępienie z ciałami Lewy’ego charakteryzuje się występowaniem:
1) szklistych, cytoplazmatycznych ciałek wtrętowych wewnątrz neuronów istoty szarej;
2) parkinsonizmu;
3) omamów wzrokowych i słuchowych;
4) szybko, jednostajnie postępujących zaburzeń pamięci;
5) blaszek beta-amyloidu i kłębków neurofibrylarnych białka tau;
6) znacznych fluktuacji funkcji poznawczych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 108
U osób starszych grubość tkanki tłuszczowej w jamie brzusznej i zawartość tkanki tłuszczowej w mięśniach:
Pytanie 109
Z niedożywienia białkowo-kalorycznego wynikają następujące stany chorobowe/schorzenia:
1) zaburzenia świadomości;
2) złamania szyjki kości udowej;
3) niedociśnienie ortostatyczne;
4) obniżenie CD4/CD8;
5) nadczynność tarczycy;
6) częstsze interakcje lekowe;
7) wzrost siły mięśniowej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 110
Podczas wizyty 88-letniej pacjentki skarżącej się na nadciśnienie, geriatra wyczuł wyraźnie woń stolca. Pacjentka nie zgłasza problemów ze strony przewodu pokarmowego. Geriatra powinien:
Pytanie 111
98-letni pacjent został przywieziony o północy do SOR z powodu osłabienia. Nie ma gorączki, nie odczuwa duszności. W badaniach zwraca uwagę leukocytoza oraz CRP 145 mg/l oraz radiologiczne cechy zapalenia płuc. Należy:
Pytanie 112
87-letnia kobieta leczona przez kardiologa, po zastąpieniu nebiwololu przez digoksynę zaczęła skarżyć się na drżenie rąk utrudniające jej picie porannej kawy. W spoczynku drżenie rąk nie występuje. Geriatra powinien:
Pytanie 113
79-letni mężczyzna otarł sobie skórę ręki podczas czyszczenia stajni. Jeżeli jako dziecko przeszedł cykl obowiązkowych szczepień, to ryzyko rozwoju tężca jest:
Pytanie 114
90-letni pacjent zgłosił się z powodu narastającego uczucia zmęczenia podczas porannych spacerów oraz trudności w wypróżnieniu po powrocie z porannego spaceru. Wieczorem takie objawy nie występują. W badaniach zwraca uwagę niewielka niedokrwistość mikrocytarna. Najważniejsze w postępowaniu geriatry to:
Pytanie 115
67-letni pacjent po przejściu na emeryturę ma znaczne kłopoty finansowe, niedawno zmarła mu żona, syn wyjechał do Londynu, a córka właśnie się rozwiodła. Utrata dotychczasowych zainteresowań i brak zdolności do cieszenia się czymkolwiek:
Pytanie 116
74-letnia kobieta w dwa lata po przebytym udarze mózgu skarży się na narastające trudności w życiu towarzyskim. Coraz gorzej tańczy, a mąż zwykle ją rozbiera zanim pójdą do łóżka. Geriatra powinien:
Pytanie 117
76-letni mężczyzna wdowiec leczy się z powodu nadciśnienia tętniczego. Mimo stosowania diety niskosodowej „bez dosalania potraw” i przyjmowania perindoprolu, indapamidu i amlodypiny ciśnienie skurczowe najczęściej przekracza 150 mmHg. Pacjent ma niewielkiego stopnia zaburzenia poznawcze. Geriatra powinien:
Pytanie 118
93-letnia pacjentka, dotąd nie leczona, zgłosiła się do geriatry zaniepokojona podwyższonym stężeniem LDL cholesterolu 191 mg/dl. Nie odczuwa żadnych dolegliwości. Funkcje poznawcze znakomicie zachowane, test wstań i idź = 12 sekund. Geriatra powinien:
Pytanie 119
86-letnia pacjentka, dotąd poważnie nie chorująca, z powodu pieczenia przy oddawaniu moczu otrzymała ciprofloksacynę doustnie 2x 500 mg. Następnego dnia zadzwoniła na policję z prośbą o pomoc, ponieważ chyba została otruta i ktoś ukradł jej mocz. Najmniej prawdopodobna przyczyna tego telefonu to:
Pytanie 120
77-letni mężczyzna od 12 lat leczony z powodu cukrzycy, po wysokiej amputacji lewej nogi cierpi na przewlekłą niewydolność nerek (kreatynina 8 mg/dl) i niewydolność serca NYHA III. Jest sprawny umysłowo i fizycznie i dość dobrze widzi. Geriatra powinien skierować go na: