Egzamin PES / Geriatria / jesień 2016

120 pytań
Pytanie 1
Termin "leukoarajoza" w opisie tomografii komputerowej głowy oznacza:
Pytanie 2
Które z poniższych skal służą do klinicznej oceny funkcjonowania pacjenta z zespołem otępiennym w przebiegu choroby Alzheimera w codziennym życiu?
1) MMSE (Krótka Skala Oceny Stanu Psychicznego);
2) TRZ (Test Rysowania Zegara);
3) skala GDS (Global Deterioration Scale);
4) skala CDR (Clinical Dementia Rating).
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 3
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące majaczenia ze zmniejszoną aktywnością psychoruchową (tzw. majaczenia hipoaktywnego):
Pytanie 4
Termin akatyzja oznacza:
Pytanie 5
Wzmożoną aktywność układu współczulnego stwierdza się w przebiegu:
Pytanie 6
80-letni mężczyzna przebył dystans 6 metrów w teście "Wstań i idź!". Jaka powinna być interpretacja wyniku badania?
Pytanie 7
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące memantyny, leku stosowanego w leczeniu choroby Alzheimera:
Pytanie 8
Wybierz z poniższej listy leki, które mogą być bezpiecznie zastosowane u 75-letniego pacjenta z zaostrzeniem dolegliwości bólowych w przebiegu dyskopatii kręgosłupa lędźwiowego, który ocenia nasilenie bólu na 7 punktów w skali numerycznej (NRS) i którego szacowana filtracja kłębuszkowa wynosi 35 ml/min/1,72 m2:
1) paracetamol;
2) kodeina;
3) tolperyzon;
4) ketoprofen;
5) tramadol;
6) zolpidem.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 9
Wskaż zestaw objawów charakterystycznych dla otępienia czołowo-skroniowego:
1) zaburzenia zachowania;
2) zaburzenia orientacji przestrzennej;
3) apatia i aspontaniczność;
4) zaburzenia pamięci;
5) zaburzenia mowy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 10
Szacowana filtracja kłębuszkowa (eGFR) wyliczona na podstawie wzoru MDRD (Modification of Diet in Renal Disease) ma ograniczoną wartość u osób:
1) w zaawansowanym wieku starszym;
2) otyłych;
3) niedożywionych;
4) z sarkopenią;
5) z niedokrwistością;
6) leczonych diuretykami.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 11
Zmiany mowy występujące w przebiegu zwykłego procesu starzenia się obejmują poniższe zjawiska, z wyjątkiem:
Pytanie 12
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące częstości występowania depresji i związanego z nią ryzyka dokonania samobójstwa w zależności od płci osób w starszym wieku:
Pytanie 13
W fazie łagodnych zaburzeń poznawczych w przebiegu choroby Alzheimera w płynie mózgowo rdzeniowym można stwierdzić następujący profil dwóch wskaźników: biomarkera odkładania się amyloidu-beta (Aβ42) i biomarkera uszkodzenia neuronalnego (tau/fosforylowane tau):
Pytanie 14
U 75-letniego mężczyzny obserwowano od pół roku objawy pogorszenia funkcji poznawczych, spełniające kryteria otępienia oraz równoczesne wystąpienie objawów zespołu parkinsonowskiego. Opiekunowie pacjenta zauważyli falujący przebieg objawów oraz występowanie omamów wzrokowych. Po zastosowaniu neuroleptyku u pacjenta wystąpiły nasilone objawy niepożądane. Najbardziej prawdopodobnym rozpoznaniem w tym przypadku będzie:
Pytanie 15
Do najczęściej występujących działań niepożądanych rywastygminy (inhibitora acetylo- i butyrylocholinestreazy) należą:
Pytanie 16
85-letnia kobieta zgłosiła się do poradni geriatrycznej z powodu zawrotów głowy. Z wywiadów wynika, że od 20 lat pacjentka przyjmuje lek hipotensyjny oraz lek uspokajająco-nasenny z grupy benzodwuazepin w dawce dwóch tabletek przed snem. Wartości ciśnienia tętniczego mierzonego w domu wynoszą 135/80 - 145/90 mmHg. Zalecanym postępowaniem w trakcie pierwszej konsultacji geriatrycznej będzie:
Pytanie 17
Wskaźnik ischemiczny Hutchinski’ego służy do:
Pytanie 18
Lekiem najmniej wskazanym przy rozpoczynaniu terapii chorych na chorobę Parkinsona o późnym początku, szczególnie z towarzyszącymi zaburzeniami pamięci, jest:
Pytanie 19
Wskaż stwierdzenie fałszywe odnoszące się do wenlafaksyny, jako leku stosowanego w terapii depresji u pacjentów w starszym wieku:
Pytanie 20
Wskaż stwierdzenie fałszywe dotyczące stosowania narkotycznych leków przeciwbólowych u osób starszych:
Pytanie 21
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące neuralgii popółpaśćcowej (PHN) - częstego powikłania półpaśca u osób starszych:
Pytanie 22
W profilaktyce neuralgii popółpaśćcowej (PHN) u osób starszych udokumentowano skuteczność:
Pytanie 23
Ocena natężenia bólu pozwala dobrać leki z odpowiedniego szczebla drabiny analgetycznej, a wnikliwa jego ocena w trakcie terapii pozwala ocenić skuteczność leczenia. Dla chorych w wieku podeszłym najbardziej zrozumiała i łatwa do oceny jest skala numeryczna NRS (Numeric Rating Scale). Jednakże w przypadku chorych z zaburzeniami poznawczymi do szacowania natężenia bólu należy stosować:
Pytanie 24
Grupy schorzeń występujące najczęściej w wieku podeszłym to:
1) otępienia;
2) cukrzyca;
3) choroby układu sercowo-naczyniowego;
4) choroby układu kostno-stawowego;
5) przewlekła choroba nerek.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 25
Jednym z częstych, groźnych powikłań stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) u osób starszych jest krwawienie z przewodu pokarmowego. Ryzyko wystąpienia tego działania ubocznego istotnie zwiększa jednoczesne stosowanie glikokortykosteroidów, heparyny drobnocząsteczkowej, doustnych antykoagulantów, a także:
1) doustnych bisfosfonianów;
2) aspiryny;
3) selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny;
4) inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 26
Wskaż prawdziwe stwierdzenia odnoszące się do zapobiegania i leczenia osteoporozie wtórnej (GIO - osteoporoza indukowana glikokortykosteroidami) w przypadku osób starszych otrzymujących przewlekle glikokortykosteroidy (GKS):
1) ocena ryzyka złamań powinna być przeprowadzona u wszystkich leczonych prednizonem (lub równoważnikiem) w dawce ≥ 2,5 mg/24h przez co najmniej 3 miesiące;
2) 10-letnie ryzyko złamań głównych równe 5-10% wymaga bezwzględnie interwencji leczniczej;
3) dopiero 10-letnie ryzyko złamań głównych >10% wymaga bezwzględnie interwencji leczniczej;
4) w przypadku przewlekłego leczenia GKS za próg wymagający interwencji farmakologicznej przyjmuje się pomiar densytometryczny BMD (gęstości masy kostnej) już w zakresie wskaźnika T≤ -1,5SD;
5) za próg wymagający interwencji farmakologicznej przyjmuje się pomiar densytometryczny BMD (gęstości masy kostnej) w zakresie wskaźnika T≤ -2,5SD.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 27
Sarkopenię właściwą definiuje się jako:
Pytanie 28
Wskaż stwierdzenie fałszywe dotyczące osteodystrofii nerkowej - zmian kostnych występujących w przewlekłej chorobie nerek (PChN) u osób starszych:
Pytanie 29
Wskaż prawdopodobne działania niepożądane, które mogą wystąpić u pacjentów w wieku podeszłym w przebiegu stosowania określonych grup leków:
1) dekompensacja przewlekłej niewydolności serca podczas przewlekłego stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych;
2) zatrzymanie moczu po zastosowaniu teofiliny;
3) pobudzenie i jakościowe zaburzenia świadomości podczas stosowania digoksyny;
4) napad dny moczanowej podczas stosowania hydrochlorotiazydu;
5) pogorszenie funkcji wydalniczej nerek przy jednoczesnym zastosowaniu inhibitorów konwertazy angiotensyny i niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 30
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące obrazu klinicznego i zasad terapii cukrzycy w wieku podeszłym:
Pytanie 31
Częste przyczyny hiponatremii, w przebiegu zespołu nieadekwatnego wydzielania wazopresyny to:
1) zapalenie płuc;
2) źle kontrolowany ból;
3) stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych;
4) nowotwory przewodu pokarmowego;
5) terapia tiazydowymi lekami moczopędnymi.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 32
Test Amslera jest:
Pytanie 33
Czynnikami, które mogą u pacjenta w wieku podeszłym wywoływać lub nasilać niedokrwistość są:
1) stosowanie biguanidów;
2) neuropatia cukrzycowa;
3) nawracające infekcje układu moczowego;
4) stosowanie inhibitorów konwertazy angiotensyny w leczeniu niewydolność serca;
5) przewlekła choroba nerek.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 34
W skali HAS-BLED służącej do oceny ryzyka krwawienia u pacjentów z migotaniem przedsionków zawarte są następujące elementy:
1) nadciśnienie tętnicze;
2) przebyty udar;
3) nadciśnienie tętnicze z wartościami ciśnienia skurczowego powyżej 160 mmHg;
4) nieprawidłowa funkcja nerek z poziomem kreatyniny > 2,26 mg/dl;
5) jednoczesne przyjmowanie leków przeciwpłytkowych lub niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 35
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące szczepienia przeciwko grypie u osób w wieku podeszłym:
Pytanie 36
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące uchyłków jelita grubego:
Pytanie 37
Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego 2016 do leków przeciwcukrzycowych o dużej sile działania hipoglikemizującego należą następujące leki, za wyjątkiem:
Pytanie 38
Do najczęstszych przyczyn niedokrwistości makrocytarnej niemegaloblastycznej u osób w starszym wieku należą:
Pytanie 39
Do zmian skórnych, będących rewelatorami nowotworów u osób w podeszłym wieku zalicza się następujące zmiany, za wyjątkiem:
Pytanie 40
U kobiety 70-letniej z otyłością, z cukrzycą typu 2, z objawami nietolerancji metfominy pod postacią dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, preferowanym lekiem w monoterapii, zmniejszającym ryzyko wystąpienia niedocukrzeń jest:
Pytanie 41
Chory 75-letni z cukrzycą typu 2, leczony metforminą, z nadciśnieniem tętniczym, po zawale serca, z hiperlipidemią mieszaną, z chorobą afektywną dwubiegunową przyjmuje następujące leki:
1) amlodypina;
2) perindopril;
3) metoprolol;
4) fenofibrat;
5) olanzapina.
Które ze stosowanych przez chorego leków mają potencjalny wpływ na ryzyko hipoglikemii?
Pytanie 42
Zgodnie z prognozą ludności na lata 2014-2050 ogłoszoną przez GUS w 2014 roku współczynnik starości demograficznej (old-rage rate) polskiej populacji wynosił w 2013 roku:
Pytanie 43
Współczynnik obciążenia demograficznego osobami starszymi oznacza:
Pytanie 44
Indeks starości (ageing index) to:
Pytanie 45
U 65-letniej kobiety z obniżoną masą kostną, w ocenie metabolizmu wapniowo-fosforanowego stwierdzono: hipokalcemię, hipofosfatemię, podwyższone stężenie fosfatazy zasadowej i parathormonu w surowicy krwi, obniżone stężenie 25(OH)D, obniżone wydalanie wapnia z moczem. Przyczyną niskiej masy kostnej u tej chorej jest:
Pytanie 46
Celem dostosowania dawki leku wydalanego przez nerki u osoby w wieku podeszłym należy ocenić filtrację kłębuszkową (eGFR) za pomocą wzoru:
Pytanie 47
82-letnia pacjentka zgłosiła się do szpitala skarżąc się na wypadające hemoroidy. Przy badaniu stwierdzono pełnościenne wypadanie odbytnicy. Błona śluzowa niezmieniona zapalnie, różowa, o prawidłowym ukrwieniu. Najwłaściwsze postepowanie w tym przypadku to:
Pytanie 48
Objawy zespołu serotoninowego obejmują:
1) niepokój, pocenie się;
2) gorączkę, napady drgawkowe;
3) mioklonie i wygórowane odruchy głębokie;
4) zaburzenia świadomości;
5) biegunkę, drżenie.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 49
Czynniki ryzyka złamań zależne od BMD to:
1) nieleczony hipogonadyzm u mężczyzn i kobiet;
2) nieswoiste choroby zapalne jelit;
3) przedłużone unieruchomienie (po urazach, chorobach neurozwyrodnieniowych);
4) cukrzyca typu 1;
5) choroby tarczycy (głównie nieleczona nadczynność tarczycy).
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 50
W przypadku pacjentów w wieku podeszłym uważa się, że jeżeli współistnieje cukrzyca to zwiększa się ryzyko wystąpienia otępienia. Wskaż o ile wzrasta ryzyko otępienia:
Pytanie 51
Do przyczyn nadciśnienia tętniczego wtórnego w starszym wieku zalicza się:
1) niewydolność nerek;
2) miażdżycę tętnic nerkowych;
3) nadczyność i niedoczynność tarczycy;
4) nadciśnienie wynikające ze stosowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych;
5) hipernatremię.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 52
U osób starszych często występują nietypowe objawy niedokrwienia mięśnia sercowego, takie jak:
1) omdlenie;
2) splątanie;
3) duszność;
4) nietrzymanie moczu;
5) podwyższona temperatura ciała.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 53
Które z poniższych leków stosuje się w leczeniu choroby Parkinsona?
1) L-dopa w połączeniu z inhibitorem obwodowej dekarboksylazy dopy;
2) leki blokujące receptor kwasu N-metylo-D-asparaginowego;
3) agonistów receptora dopaminergicznego;
4) antagonistów receptora dopaminergicznego;
5) inhibitory monoaminooksydazy B (MAO-B).
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 54
Do kryteriów Lund-Manchester, które bierze się pod uwagę przy rozpoznawaniu otępienia czoło-skroniowego należą:
1) postępujące zaburzenia zachowania o skrytym początku;
2) zaburzenia afektywne;
3) zaburzenia mowy;
4) zaburzenia możliwości wzrokowo-przestrzennych;
5) wybiórczy zanik czołowo-skroniowy w TK i MR, wybiórcze zaburzenia perfuzji w SPECT w okolicach czołowo-skroniowych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 55
60-letni pacjent z niedoczynnością tarczycy od wielu lat dobrze kontrolowaną (TSH < 2 mIU/l), leczony lewotyroksyną w dawce 100 µg/dobę. Przed rokiem zdiagnozowano u niego osteopenię, z tego powodu przyjmuje od 3 miesięcy węglan wapnia w dawce 2500 mg/dobę. W 4 miesiącu terapii ze względu na kliniczne cechy niedoczynności tarczycy wykonano testy, które wykazały podwyższone wartości TSH (9,8 mIU/l) i obniżone FT4 (0,2 ng/ml). Zwiększono dawkę lewotyroksyny do 125 µg/dobę a ponieważ nie nastąpiła poprawa - do 150 µg/dobę, uzyskując stopniową normalizację wartości TSH - 2,7 mIU/l. Po 2 miesiącach pacjent zgłosił się z powodu utarty masy ciała i tachykardii, wartości TSH wynosiły 0,1 mIU/l. Z wywiadu wynika, że pacjent bez konsultacji lekarza odstawił preparaty wapnia. Przyczyną opisywanych wahań TSH może być:
Pytanie 56
67-letni pacjent leczony z powodu przewlekłej niewydolności serca- klasa III wg NYHA, nadciśnienia tętniczego, migotania przedsionków (leczony warfaryną), choroby niedokrwiennej serca - przebyty zawał z implantacją stentu, cukrzycy - metformina i glimepiryd. Przed kilkoma laty przebył udar niedokrwienny mózgu z niedowładem połowiczym lewostronnym. Pomimo stosowania leków w tym: torasemid, peryndopril, amlodypina- stwierdzono narastające cechy niewydolności krążenia, zmienne wartości INR oraz epizody hipoglikemii. Z uwagi na bóle neuropatyczne kończyn dolnych w przebiegu polineuropatii cukrzycowej leczony tramadolem +paracetamol (37,5 + 325 mg), 3-4 tabletki dziennie oraz karbamazepiną w tabletkach o zmodyfikowanym uwalnianiu w dawce 3x 400 mg. Niepowodzenia terapeutyczne w postaci narastających cech niewydolności krążenia, zmiennych wartości INR, zawrotów głowy mogą być spowodowane:
Pytanie 57
Do alfa-synukleinopatii należą:
1) choroba Alzheimera;
2) otępienie czołowo-skroniowe;
3) choroba Parkinsona;
4) otępienie z ciałami Lewy’ego;
5) zanik wieloukładowy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 58
U chorego z lekko nasilonym otępieniem w przebiegu AD z szybką progresją objawów, występowaniem halucynacji, zaburzeniami snu, pobudzeniem oraz objawami parkinsonowskimi jako leczenie pierwszego rzutu należy zaproponować:
Pytanie 59
U 92-letniej chorej z cukrzycą typu 2., z głębokim zespołem otępiennym, przewlekle leżącej, która w skali AD uzyskała 2 punkty docelowa wartość HbA1c% wynosi:
Pytanie 60
Pacjent lat 87, chodzący samodzielnie, korzystający z toalety przy pomocy osób drugich, ale kontrolujący zwieracze, potrzebujący pomocy przy ubieraniu się oraz spożywaniu posiłków, korzystający z pomocy podczas kąpieli. Taki chory uzyska w Skali ADL następują ilość punktów:
Pytanie 61
Zespół słabości jako wyczerpanie rezerw posiada następujące cechy:
Pytanie 62
Zespół serotoninowy może wywołać połączenie:
Pytanie 63
Tzw. chód koszący obserwuje się najczęściej w przypadku:
Pytanie 64
Jaki procent populacji wśród Polaków stanowią osoby powyżej 60. roku życia wg najnowszych danych GUS?
Pytanie 65
U 80-letniej pacjentki, która uzyskała w skali ADL 6 punktów, z utrwalonym migotaniem przedsionków, GFR 20 ml/min, w skali CHA2DS2-VASc5 pkt, jako leczenie przeciwkrzepliwe należy zaproponować:
Pytanie 66
W skład skali Hachińskiego nie wchodzi/ą:
Pytanie 67
Pacjent, który jest w dobrym stanie ogólnym, ale jest apatyczny, porusza się z pomocą, jednak poza tym jest sprawny - nie wymaga pomocy w zakresie żadnej z czynności życiowych, ale ma całkowicie zaburzoną funkcję zwieraczy otrzyma w skali oceny ryzyka odleżyn Nortona:
Pytanie 68
W procesie starzenia zmniejsza się zdolność nerek do zagęszczania moczu. Wynika to z wszystkich poniższych, za wyjątkiem:
Pytanie 69
Obserwowane w procesie starzenia zmiany aktywności hormonalnej obejmują:
1) somatopauzę;
2) zmniejszoną sekrecję hormonu wzrostu;
3) zmniejszoną amplitudę pulsów wydzielania hormonu wzrostu;
4) zmniejszoną konwersję tyroksyny do trójjodotyrozyny;
5) zmniejszenie wydzielania aldosteronu w wyniku wzrostu wydzielania ANP i zahamowania wydzielania reniny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 70
70-letni pacjent otrzymał w 15 punktowej Geriatrycznej Skali Depresji 12 punktów. Oznacza to:
Pytanie 71
Do klinicznych konsekwencji starzenia się układu sercowo-naczyniowego należy zwiększone ryzyko występowania choroby niedokrwiennej serca. Wynika ono ze:
1) zmniejszenia ciśnienia rozkurczowego;
2) zmniejszenia przepływu wieńcowego;
3) zwiększonego zapotrzebowania na tlen w wyniku wzrostu ciśnienia skurczowego;
4) sztywności aorty prowadzącej do wzrostu ciśnienia skurczowego;
5) zwiększenia ciśnienia tętna.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 72
Choroba Parkinsona jest rozpoznaniem klinicznym. Do kryteriów wykluczających należą wszystkie poniższe, za wyjątkiem:
Pytanie 73
Które z poniższych zdań dotyczących choroby Parkinsona są prawdziwe?
1) zmniejszenie wydzielania dopaminy w procesie starzenia może prowadzić do choroby Parkinsona, a zatem można wykazać bezpośredni związek tej choroby z procesem starzenia;
2) drżenie w chorobie Parkinsona zazwyczaj zanika podczas ruchów dowolnych, ale nasila się podczas stresu;
3) typowy dla choroby Parkinsona objaw „koła zębatego” wynika z nakładania się sztywności mięśniowej i drżenia spoczynkowego;
4) za rozpoznaniem choroby Parkinsona przemawia występowanie nasilonych dyskinez pląsawiczych w trakcie długotrwałego leczenia L-dopą.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 74
Do leków metabolizowanych w wątrobie przez izoformę CYP 3A4 cytochromu P450 należą wszystkie poniższe, za wyjątkiem:
Pytanie 75
W końcu lat dziewięćdziesiątych Petersen i wsp. opracowali tzw. operacyjne kryteria rozpoznania łagodnych zaburzeń poznawczych (mild cognitive impairment - MCI). Zakładają one spełnianie następujących warunków dla rozpoznania MCI:
1) konsekwentne zgłaszanie skarg na zaburzenia pamięci, najlepiej jeżeli skargi te zostaną potwierdzone przez osobę związaną z pacjentem;
2) obiektywne potwierdzenie obecności deficytów w zakresie pamięci i/lub innych obszarów poznawczych; przez obiektywne potwierdzenie rozumieć należy uwidocznienie zaburzeń w badaniu walidowanym narzędziem (skalą kliniczną lub w badaniu neuropsychologicznym);
3) zachowana zdolność lub jedynie nieznaczne pogorszenie wykonywania zwykłych aktywności (tzw. dnia codziennego) przy prawidłowym globalnym funkcjonowaniu poznawczym;
4) brak otępienia.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 76
70-letni pacjent ze średnim wykształceniem otrzymał w skali MMSE (Krótka Skala Oceny Stanu Psychicznego - Mini Mental State Examination) 21 punktów. Oznacza to:
Pytanie 77
Które spośród poniższych zaleceń dotyczących leczenia różnych postaci otępienia nie ma uzasadnienia klinicznego?
Pytanie 78
U pacjenta występuje nadciśnienie tętnicze, nawracająca kamica nerkowa, brak apetytu, zaparcia, osłabienie siły mięśniowej, bóle stawów rąk i kręgosłupa. Zgłasza on ponadto zaburzenia koncentracji i obniżenie nastroju. W badaniach laboratoryjnych surowicy krwi stwierdzono podwyższenie stężenia wapnia, fosfatazy zasadowej i kreatyniny oraz obniżenie stężenia fosforanów. W badaniu rtg dłoni stwierdzono obecność uogólnionego zaniku kostnego, torbieli kostnych i resorpcji podokostnowej. Pacjent nie zażywa żadnych leków ani suplementów diety. Prawdopodobną przyczyną łączącą powyższe objawy jest:
Pytanie 79
Który spośród poniższych leków nie wywołuje hiponatremii z prawidłową lub zwiększoną objętością płynu pozakomórkowego?
Pytanie 80
U pacjenta z przewlekłą niewydolnością serca i chorobą tętnic obwodowych objawiającą się chromaniem przestankowym o dystansie 250 m należy zastosować:
1) kwas acetylosalicylowy;
2) klopidogrel;
3) statynę;
4) pentoksyfilinę;
5) cilostazol.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 81
U pacjenta z bezobjawowym tętniakiem aorty brzusznej poniżej odejścia tętnic nerkowych o średnicy 5 cm należy wykonać:
Pytanie 82
Do przyczyn przejściowego nietrzymania moczu nie zalicza się:
Pytanie 83
Wśród poniższych stwierdzeń dotyczących występowania i prewencji raka jelita grubego wskaż fałszywe:
Pytanie 84
Pacjent w wieku 75 lat zgłasza duszność pojawiającą się przy wchodzeniu po schodach, pacjent musi co pół piętra zatrzymywać się, aby zaczerpnąć tchu. W wywiadzie występuje utrwalone migotanie przedsionków, rok temu pacjent przebył zawał serca. W badaniu przedmiotowym czynność serca niemiarowa ok. 100/min, niewielkie obrzęki wokół kostek, ciśnienie tętnicze 160/100 mmHg. W echokardiografii odcinkowe zaburzenia kurczliwości lewej komory, frakcja wyrzutowa lewej komory 35%. Który z poniższych leków nie jest wskazany u tego pacjenta?
Pytanie 85
Pacjent w wieku 78 lat przebył udar niedokrwienny mózgu. U pacjenta występuje utrwalone migotanie przedsionków. W ramach profilaktyki wtórnej udaru niedokrwiennego należy zastosować:
Pytanie 86
W przypadku mieszanej ruchowo-czuciowej neuropatii cukrzycowej nerwów kończyn dolnych, do grupy leków jakimi można leczyć pacjentów, zalicza się:
1) kwas alfa liponowy i gamma linolenowy;
2) leki z grupy neurotymików;
3) preparaty xylokainy;
4) preparaty antydepresyjne;
5) preparaty morfiny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 87
Do czynników wpływających na jatrogenię osób starszych można zaliczyć:
1) wielochorobowość;
2) leczenie się u wielu specjalistów;
3) samoleczenie;
4) upośledzenie pamięci związane z MCI i otępieniem;
5) podatność osób starszych na reklamy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 88
Które z poniższych stanów mają widoczne powiązanie z powstawaniem majaczenia?
1) obecność otępienia;
2) nie leczony przerost prostaty powodujący retencję moczu w pęcherzu;
3) środki anestetyczne używane do prowadzenia narkozy u chorych w starszym wieku;
4) niedoczynność kory nadnerczy;
5) brak protezowania deficytów wzroku i słuchu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 89
W ocenie wczesnych etapów niewydolności serca u osób starszych badaniem pozwalającym na ocenę okresu bezobjawowego jest:
Pytanie 90
Które z poniższych opisów związanych z patofizjologią, diagnostyką i leczeniem choroby Alzheimera są prawdziwe?
1) płytki b amyloidu, białko tau i angiopatia amyloidowa są typowymi zmianami patomorfologicznymi dla otępienia Alzheimerowskiego;
2) podawanie chorym na chorobę Alzheimera benzodiazepin nie pogłębia deficytów poznawczych;
3) testem wymagającym mniejszej ilości czasu do jego przeprowadzenia niż MMSE jest test MoCA;
4) testem wymagającym mniejszej ilości czasu do jego przeprowadzenia niż MMSE jest test Mini Cog;
5) dopuszczenia rejestracyjne dla inhibitorów ACh-esterazy i antagonistów NMDA różnią te dwie kategorie leków rejestracją dla chorych na otępienie łagodne.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 91
U osób w wieku podeszłym w leczeniu izolowanego skurczowego nadciśnienia tętniczego wykazano największe korzyści ze stosowania:
Pytanie 92
Jakie leki można dodatkowo zastosować uwzględniając ich mechanizm działania w opornej na leczenie hipotonii ortostatycznej poza fludrokortyzonem i midodryną?
1) digydroergotamina;
2) potas;
3) metindol;
4) desmopresyna;
5) efedryna.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 93
Zagrożenie związane ze wspólnym podawaniem NLPZ z diuretykami i blokerami układu RAA, chorym w starszym wieku z niewydolnością krążenia, ma związek patogenetyczny z:
Pytanie 94
CRP jest markerem przydatnym w lekarskiej ocenie chorej osoby w starszym wieku, gdyż:
1) jest wskaźnikiem aktywności metabolicznej tkanki tłuszczowej i miernikiem ryzyka angiometabolicznego;
2) jest markerem cytokinogenezy związanej z reakcją zapalną;
3) odpowiada pośrednio za szybsze starzenie komórkowe;
4) jest związany z szybszą produkcją b amyloidu;
5) modyfikuje proces „inflammaging”.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 95
W przypadku stwierdzenia objawów MCI (Mild Cognitive Impairment) u osoby siedemdziesięcioletniej należy:
1) włączyć leki z grupy AChEI;
2) włączyć memantynę;
3) włączyć leczenie poprawiające przepływ mózgowy (np. piracetam);
4) włączyć suplementy diety oraz ziołowe leki poprawiające funkcje poznawcze (np. wyciąg z miłorzębu japońskiego, lecytyna);
5) włączyć postępowanie niefarmakologiczne.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 96
U pacjentki 87-letniej występują od 4 miesięcy zaburzenia funkcji poznawczych o zmiennym charakterze, głównie zaburzenia orientacji, obniżenie nastroju oraz zaburzenia chodu. Z odchyleń od normy w badaniu krwi stwierdzono: MCV 99.60 fl [norma 82,00 - 92,00], mocznik 9,3 mmol/l [norma 4,0 - 8,2]. W tym przypadku należy podejrzewać przede wszystkim:
1) otępienie starcze;
2) depresję starczą;
3) pseudootępienie spowodowane niedoborem witaminy B12;
4) pseudootępienie w przebiegu chorób somatycznych (niewydolność nerek);
5) otępienie z ciałami Lewy’ego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 97
Pacjentka 75-letnia, z podejrzeniem zaburzeń poznawczych miała wykonany test rysowania zegara. Pacjentka wykonała zadanie prawidłowo. Które z poniższych ocen i stwierdzeń są prawdziwe?
1) według oceny Sunderlanda pacjentka uzyskuje 1 punkt;
2) według oceny Sunderlanda pacjentka uzyskuje 5 punktów;
3) według oceny Sunderlanda pacjentka uzyskuje 10 punktów;
4) według oceny Shulmana pacjentka uzyskuje 0 punktów;
5) według oceny Shulmana pacjentka uzyskuje 5 punktów.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 98
Które w poniższych parametrów wskazują na niedożywienie w starości?
1) albuminy 3,6 g/dl;
2) prealbuminy 4 mg/dl;
3) prealbuminy 8 mg/dl;
4) liczba limfocytów w krwi obwodowej - 1600/mm3;
5) liczba limfocytów w krwi obwodowej - 800/mm3.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 99
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące postępowania w zaburzeniach zachowania w otępieniu (BPSD):
1) inhibitory esterazy acetylocholinowej (ChEI) mogą opóźniać wystąpienie BPSD, redukować ich nasilenie, ale nie mogą być interwencją w stanach nagłych;
2) w zaawansowanym okresie otępienia memantyna wykazuje zarówno działanie prokognitywne jak i redukujące nasilenie zaburzeń zachowania;
3) według nowych badań klasyczne neuroleptyki powodują nieco większe ryzyko działań niepożądanych, ale mniejsze ryzyko zgonu niż neuroleptyki II generacji;
4) najczęstsze działania niepożądane po neuroleptykach klasycznych to: parkinsonizm, dyskinezy, objawy cholinolityczne, hipotonia ortostatyczna, zaburzenia przewodnictwa, upadki oraz sedacja;
5) lekiem z wyboru w leczeniu zespołu zachodzącego słońca jest trazodon.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 100
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zaburzeń pozpiramidowych występujących w starości:
1) główną przyczyną zespołów parkinsonowskich polekowych są klasyczne neuroleptyki oraz trójcykliczne antydepresanty;
2) do leków „internistycznych” powodujących największe ryzyko zaburzeń pozapiramidowych należą: metoklopramid, amiodaron, β-mimetyki i hormony tarczycy;
3) do rozpoznania choroby Parkinsona w starości niezbędne jest drżenie mięśniowe;
4) im pacjent starszy, tym później należy wprowadzić L-Dopę, wcześniej należy włączyć do terapii leki z grup: agoniści dopaminy, agoniści NMDA i/lub inhibitory MAO;
5) otępienie w przebiegu choroby Parkinsona (PD) występuje u około 70% starszych pacjentów w ciągu jednego roku od rozpoznania PD.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 101
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące drżenia samoistnego w starości:
1) drżenie samoistne jest najczęstszym zaburzeniem ruchowym w starości;
2) drżenie samoistne jest naturalnym objawem procesu starzenia;
3) drżenie spoczynkowe przemawia za samoistnym lub toksycznym/metabolicznym tłem zaburzeń;
4) lekiem z wyboru w leczeniu drżenia samoistnego w starości są małe dawki preparatów w grupy L-Dopy;
5) drżenie podczas aktywności wskazuje na chorobę Parkinsona.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 102
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące depresji w starości:
1) występuje u ok. 80% pacjentów po 65. roku życia;
2) ok. 40% przypadków depresji u osób starszych nie zostaje rozpoznanych;
3) w zaawansowanym otępieniu z powodu zniesienia krytycyzmu i braku wglądu w chorobę nie występuje depresja;
4) jedynym z istotnych objawów depresji są zaburzenia snu (bezsenność), dlatego nadmierna senność przemawia przeciwko depresji w starości;
5) typowym objawem depresji są kłopoty z zaśnięciem, podczas gdy budzenie się nad ranem wskazuje w starości na otępienie.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 103
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące postępowania w depresji w starości:
1) w leczeniu depresji współistniejącej z niewydolnością wątroby w starości są przeciwwskazane: sulpiryd i tiaprid;
2) w leczeniu depresji współistniejącej z niewydolnością nerek w starości są przeciwwskazane leki z grupy SSRI (sertralina) ze względu na ich wydalanie z moczem;
3) w leczeniu depresji współistniejącej z niewydolnością nerek w starości jest wskazana paroksetyna ze względu na jej metabolizm wątrobowy;
4) w leczeniu depresji współistniejącej z bólem przeciwwskazane jest łączenie paracetamolu z sertaliną (podwójny efekt hepatotoksyczny), natomiast zalecane jest łączenie z lekami grupy NLPZ;
5) przy konieczności terapii nadciśnienia tętniczego współistniejącego z chorobą dwubiegunową leczoną litem, lekami z wyboru są tiazydowe leki moczopędne lub leki z grupy ACEI.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 104
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące terapii w depresji w starości:
1) w leczeniu depresji współistniejącej z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi wskazane jest łączenie sertraliny z wyciągiem z miłorzębu japońskiego;
2) w leczeniu depresji współistniejącej z otępieniem naczyniopochodnym wskazane jest łączenie sertraliny z warfaryną oraz aspiryną oraz piracetamem, ze względu na poprawę krążenia mózgowego i profilaktykę nowych ognisk niedokrwiennych w CSN;
3) leki z grupy SSRI hamują wychwyt zwrotny serotoniny przez płytki krwi, dlatego leki te powodują wzrost ryzyka krwawień oraz wzrost ryzyka uszkodzenia górnego odcinka przewodu pokarmowego;
4) leki z grupy SSRI (fluoksetyna, sertralina, paroksetyna) hamują aktywność CYP2C9, który metabolizuje większość NLPZ, dlatego przeciwwskazane jest łączenie tych grup leków;
5) w leczeniu depresji współistniejącej z zaburzeniami snu w starości zalecana jest przede wszystkim hydroksyzyna ze względu na podwójny efekt działania (przeciwdepresyjny i nasenny).
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 105
Spośród wymienionych skal do oceny majaczenia nie służy skala:
Pytanie 106
Objaw Capgrasa charakteryzuje się:
Pytanie 107
Które z niżej wymienionych substancji uwzględniane są na liście kryteriów Beers jako potencjalnie niewłaściwe dla osób starszych z uwagi na efekt antycholinergiczny?
1) klozapina;
2) hydroksyzyna;
3) doksepina;
4) loratadyna;
5) skopolamina.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 108
74-letnia pacjentka zgłasza występujący od dawna problem z nietrzymaniem moczu, który nasila się przy kaszlu, kichaniu lub wstawaniu z łóżka. Chora twierdzi, że „to tylko niewielki wyciek, ale bardzo krępujący”. Badanie ogólne moczu oraz posiew są prawidłowe, chora nie przyjmuje leków moczopędnych, nie choruje na cukrzycę. Stężenie wapnia we krwi wynosi 2,4 mmol/l. Chora czterokrotnie rodziła. W postępowaniu leczniczym należy zaproponować chorej:
Pytanie 109
Do procesów farmakokinetycznych zalicza się wszystkie niżej wymienione, za wyjątkiem:
Pytanie 110
W ramach całościowej opieki geriatrycznej wykonuje się między innymi ocenę następujących czynników:
1) stanu odżywienia;
2) nastroju;
3) narządów wzroku i słuchu;
4) ryzyka upadków;
5) wydolności czynnościowej;
6) przekonań religijnych;
7) uwarunkowań społeczno-środowiskowych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 111
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące nadciśnienia tętniczego u osób starszych:
1) najczęstszym typem nadciśnienia tętniczego u osób starszych jest izolowane nadciśnienie rozkurczowe;
2) nadciśnienie tętnicze w starszych grupach wiekowych charakteryzuje się wysoką aktywnością układu RAA (renina-angiotensyna, aldosteron);
3) w leczeniu nadciśnienia tętniczego u osób starszych można stosować wszystkie grupy leków przeciwnadciśnieniowych, choć szczególnie polecanymi są antagoniści wapnia i diuretyki tiazydowe;
4) u osób wiekowo starszych częstsze są postacie wtórne nadciśnienia tętniczego ( np. w przebiegu nadczynności tarczycy);
5) w patogenezie nadciśnienia tętniczego u pacjentów geriatrycznych główną rolę odgrywa zmniejszenie podatności dużych naczyń tętniczych z następowym wzrostem oporu obwodowego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 112
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące niedokrwistości u pacjentów w podeszłym wieku:
Pytanie 113
Wskaż fałszywe stwierdzenia dotyczące choroby niedokrwiennej serca u osób wiekowo starszych:
1) częściej niż w populacji wiekowo młodszej obserwuje się występowanie zawałów bezbólowych (do 50%);
2) po 75 r.ż częstość występowania choroby niedokrwiennej serca jest większa u kobiet, niż u mężczyzn;
3) w stosunku do młodszych grup wiekowych rzadsza jest nietypowa manifestacja kliniczna choroby niedokrwiennej serca;
4) u kobiet wiekowo starszych częściej niż u mężczyzn obserwuje się bóle spoczynkowe;
5) mniejsza jest czułość elektrokardiograficznej próby wysiłkowej w stosunku do osób wiekowo młodszych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 114
Do rozpoznania otępienia wg kryteriów ICD 10 konieczne jest spełnienie wszystkich podanych poniżej warunków, za wyjątkiem:
Pytanie 115
U kobiety lat 78 występują od około 2 miesięcy bóle okolicy szyi, barków i okolicy bioder z towarzyszącym znacznym poczuciem sztywności i osłabieniem kończyn utrudniającym poruszanie się. U chorej występują stany podgorączkowe, brak apetytu, spadek masy ciała. W badaniach stwierdzono OB 110 mm, białko C reaktywne 68 mg/l, Hb 10,8 g/dl. Po przeprowadzeniu różnicowania i wykluczeniu innych schorzeń postawiono rozpoznanie polimialgii reumatycznej. Leczenie należy rozpocząć od:
Pytanie 116
Pacjent 74-letni, bez istotnych obciążeń w wywiadzie, zgłosił się do lekarza z powodu narastających od kilku miesięcy objawów (osłabienie, stopniowe pogorszenie tolerancji wysiłku, zawroty głowy). W badaniach laboratoryjnych stwierdzono: poziom hemoglobiny 9,8 g/dl, MCV 106 fl, WBC 3,8 G/l, PLT 126 G/l. Poziom żelaza, witaminy B12 i kwasu foliowego był w normie. Jakie dalsze postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne będzie najwłaściwsze w tym przypadku?
Pytanie 117
U chorego z zespołem otępiennym przyjmującego kwetiapinę w dawce 2 razy dziennie po 25 mg z powodu objawów majaczenia na podłożu somatogennym doszło do znacznego nasilenia niepokoju, pobudzenia, nie reagującego na postępowanie niefarmakologiczne. Można zalecić doraźne podanie doustne:
Pytanie 118
U pacjentki w wieku 70 lat wystąpił ból i sztywność mięśni szyi i prawego barku. Największe nasilenie sztywności występuje rano po obudzeniu się. Ponadto pacjentka zgłasza stany podgorączkowe, utratę 4 kg masy ciała w ciągu 2 miesięcy, pogorszenie nastroju. Pacjentka dotychczas nie chorowała, nie stosuje leków na stałe. W badaniach laboratoryjnych OB 120 mm/h, CRP 38 mg/l, ALP 410 IU/l. W opisanym przypadku należy zastosować:
Pytanie 119
Do czynników ryzyka powstawania odleżyn należą:
1) wiek powyżej 65 lat;
2) niedożywienie;
3) otępienie;
4) nietrzymanie moczu;
5) BMI > 20 kg/m2.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 120
Umiarkowane upośledzenie umysłowe w skróconym teście sprawności umysłowej (AMTS) jest określone przez uzyskanie: