Egzamin PES / Endokrynologia / wiosna 2024

Nabyta moczówka prosta nerkowa może być spowodowana:

Do szpitala zgłosił się 51-letni pacjent z PTC (rakiem brodawkowatym tarczycy) rozpoznanym na podstawie wyniku BACC (biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej celowanej) tarczycy - kategoria VI. W badaniu USG tarczycy wielkość guza pierwotnego 5,6 cm. W pooperacyjnym badaniu histopatologicznym wielkość guza zgodna z pomiarem USG. Stwierdzono przerzuty w 7 okolicznych węzłach chłonnych, bez przerzutów odległych. Który stopień zaawansowania (staging) raka tarczycy należy stwierdzić u tego pacjenta?

U 37-letniego mężczyzny z nadczynnością tarczycy w przebiegu choroby Gravesa i Basedowa, w trakcie leczenia tiamazolem wystąpiły objawy orbitopatii tarczycowej (OT). Chory skarżył się na bóle zlokalizowane zagałkowo, światło-wstręt, nadmierne łzawienia oraz przemijające podwójne widzenie (głownie wieczorem). Negował pogorszenie ostrości wzroku i zaburzenia widzenia barw. Z odchyleń w badaniu przedmiotowym stwierdzono w oku prawym (OP) oraz oku lewym (OL): (i) łagodny obrzęk i zaczerwienienie powiek i obrzęk mięska łzowego, (ii) wysunięcie gałek ocznych wynosiło 20,5 mm OP i 20 mm OL, (iii) retrakcja powiek dolnych 1 mm OPL oraz niedomykalność powiek 1 mm OPL. W badaniu okulistycznym (ostrość wzroku, przedni odcinek i dno oka) bez odchyleń. Którą orbitopatię należy rozpoznać na podstawie klasyfikacji EUGOGO?

Największe ryzyko rozwoju choroby Gravesa i Basedowa występuje przy stosowaniu następującego leku biologicznego:

Teprotumumab jest obecnie jedynym lekiem zarejestrowanym przez Agencję ds. Żywności i Leków (FDA, Food and Drug Administration) do leczenia chorych z orbitopatią tarczycową. Do częstych (≈10%) działań niepożądanych leku zalicza się:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zespołu Klinefeltera:
1) jest najczęstszą przyczyną hipogonadyzmu hipergonadotropowego u mężczyzn;
2) może wystąpić ginekomastia;
3) histologicznie w tym zespole stwierdza się dysgenezję kanalików plemnikotwórczych oraz rozrost niepełnosprawnych komórek Leydiga;
4) stwierdza się niskie stężenie testosteronu;
5) u chorych z zespołem Klinefeltera istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia guzów zarodkowych i raka piersi.
Prawidłowa odpowiedź to:

Najczęstszą przyczyną wysokorosłości u dzieci jest:

Dla zespołu Noonan prawdziwe są następujące cechy:
1) występuje u obu płci;
2) kariotyp jest prawidłowy;
3) występuje znacznego stopnia upośledzenie umysłowe;
4) występują wady układu sercowo-naczyniowego zwłaszcza zwężenie zastawki tętnicy płucnej;
5) występuje tylko u chłopców.
Prawidłowa odpowiedź to:

Jakie powinno być postępowanie u pacjenta z incydentaloma nadnerczy zgodnie z zaleceniami ESE/ENSAT 2023 w przypadku zmiany o jednorodnej densyjności w TK minus 8 jH i wielkości 3 cm?

Do efektów działania mitotanu nie należy:

Który z leków obniża stężenie reniny?

45-letni pacjent został przyjęty do szpitala po nagłej utracie przytomności. Poziom glukozy zmierzony przez zespół ratownictwa medycznego wynosił poniżej 30 mg/dL. Pełen kontakt logiczny z pacjentem powrócił po podaniu dożylnym 20 ml 20% glukozy. Pacjent negował wcześniejsze przyjmowanie leków. W próbie głodowej wykonanej w szpitalu stwierdzono po 18 godzinach w badaniach z surowicy: glukoza 31 mg/dL, insulina 8 mIU/L, C-peptyd poniżej poziomu mierzalności. Jaka jest najbardziej prawdopodobna przyczyna hipoglikemii?

Endokrynologicznymi przyczynami otyłości wtórnej mogą być:
1) niedobór hormonu wzrostu;
2) choroba Cushinga;
3) niedoczynność tarczycy;
4) rzekoma niedoczynność przytarczyc;
5) hiperprolaktynemia.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zalecany czas zastosowania octanu uliprystalu jako antykoncepcji doraźnej wynosi do:

Najczęściej u mężczyzn z niepłodnością diagnozowana jest:

Pozaantykoncepcyjnym wskazaniem do założenia systemu wewnątrzmacicznego uwalniającego lewonorgestrel jest:

Bezwzględnym wskazaniem do odstawienia tabletek antykoncepcyjnych i konsultacji lekarskiej jest:
1) ból w klatce piersiowej;
2) ból brzucha;
3) ból głowy;
4) ostry ból kończyny dolnej;
5) zaburzenia widzenia.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wysokie stężenie SHBG nie jest charakterystyczne dla pacjentki:

Zmniejszona jodochwytność tarczycy może występować w przypadku:

Który z leków stosowanych w leczeniu osteoporozy ma działanie anaboliczne?

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące guzów prolaktynowych:
1) lekiem pierwszego wyboru w ich leczeniu jest kabergolina lub bromokryptyna podawane w najmniejszej skutecznej dawce;
2) w przypadku makrogruczolaków przysadki po rozpoczęciu farmakoterapii zaleca się kontrolne badanie metodą rezonansu magnetycznego w ciągu roku;
3) w przypadku mikrogruczolaków po rozpoczęciu farmakoterapii zaleca się kontrolne badanie metodą rezonansu magnetycznego w ciągu roku;
4) u kobiet ciężarnych z mikrogruczolakiem przysadki wydzielającym prolaktynę należy kontrolować stężenie prolaktyny w każdym trymestrze;
5) kobiety z mikrogruczolakiem przysadki nie powinny rodzić drogami natury.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące zaburzeń czynności tarczycy w COVID-19:

Wskaż prawidłową definicję przedłużającej się pooperacyjnej niedoczynności przytarczyc (protracted hypoparathyroidism):

Czynnikami ryzyka wystąpienia hipokalcemii we wczesnym okresie pooperacyjnym po tyreoidektomii są:

Wskaż prawidłową kolejność powikłań przewlekłej niedoczynności przytarczyc uszeregowaną od najczęściej występujących:

Które z poniższych nie stanowi ograniczenia do stosowania sonoelastografii w guzkach tarczycy?

Zmiany fizjologiczne dotyczące czynności przysadki w ciąży obejmują:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące leczenia niedoczynności przysadki u ciężarnej:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące moczówki prostej u ciężarnej:

U pacjentek ciężarnych z podejrzeniem niedoczynności kory nadnerczy:

Zasady leczenia/monitorowania pacjentek ciężarnych z niedoczynnością kory nadnerczy obejmują:

Przeciwciała przeciwko receptorowi TSH (TRAb; anty-TSHR) u ciężarnej:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące tzw. izolowanej hipotyroksynemii u ciężarnych:

Jaka jest najczęstsza przyczyna pierwotnego braku miesiączki?

W którym z typów autoimmunizacyjnego zespołu wielogruczołowego chorobie Addisona może towarzyszyć przedwczesne wygasanie czynności jajników?
1) APS-1;  
2) APS-2;  
3) APS-3;  
4) APS-4.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zwiększenie aktywności aromatazy, będące przyczyną ginekomastii obserwuje się w:
1) nadczynności tarczycy;
2) niedoczynności tarczycy;
3) hiperprolaktynemii;
4) otyłości;
5) zespole niewrażliwości na androgeny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z leków są stosowane w hormonoterapii raka stercza?
1) agoniści LHRH;
2) antagoniści LHRH;
3) fulwestrant;
4) octan cyproteronu;
5) megestrol.
Prawidłowa odpowiedź to:

Najsilniejszym czynnikiem ryzyka raka piersi u mężczyzn jest:

Które z przeciwwskazań bezwzględnie wykluczają terapię testosteronem?
1) stężenie PSA >4 ng/ml lub >3 ng/ml u mężczyzn z wysokim ryzykiem raka gruczołu krokowego;
2) rak piersi;
3) hematokryt >54%;
4) guz przysadki wydzielający prolaktynę;
5) niekontrolowana lub źle kontrolowana choroba serca.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące hormonu antymüllerowskiego (AMH) u mężczyzn:
1) jest produkowany przez niedojrzałe komórki Leydiga;
2) jego wartości są podwyższone w hipogonadyzmie hipogonadotropowym;
3) obniża się w okresie pokwitania;
4) jest obniżony w zespole niewrażliwości na androgeny;
5) terapia hCG obniża jego stężenie.
Prawidłowa odpowiedź to:

Która z sytuacji klinicznych stanowi przeciwwskazanie do zastosowania leczenia pasyreotydem, a jednocześnie nie stanowi przeciwwskazania do leczenia pegwisomantem w ramach programu lekowego B.99 leczenia akromegalii aktualnie w Polsce?

Wskaż prawdziwe stwierdzenia opisujące mechanizm działania pegwisomantu:
1) zmniejsza wydzielanie hormonu wzrostu w warunkach in vitro silniej niż somatostatyna czy oktreotyd;
2) poprzez oddziaływanie na receptory SSTR 2 i 5 powoduje zahamowanie wzrostu i zmniejszenie masy guza przysadki;
3) wykazuje działanie antagonistyczne i silne powinowactwo oraz selektywność w odniesieniu do receptora dla hormonu wzrostu;
4) pobudza apoptozę i zmniejsza proliferację komórek somatotropowych przysadki;
5) blokuje transdukcję sygnału do transkrypcji IGF-1.
Prawidłowa odpowiedź to:

46-letni chory z aktywną akromegalią. Stan po zabiegu resekcji guza przysadki, zdyskwalifikowany z dalszych działań neurochirurgicznych, leczony przez ostatnie 7 miesięcy lanreotydem w dawce 120 mg co 4 tygodnie. W MR resztkowa masa guza o maksymalnym wymiarze 11 mm, guz hiperintensywny w obrazach T2-zależnych, z cechami inwazji guza do komory III. W badaniu histopatologicznym guz z komórek somatotropowych, wysoka ekspresja SSTR5, Ki-67 5%. Z chorób współistniejących - cukrzyca typu 2 dobrze kontrolowana (HbA1c 6,2%). Pacjent dyspozycyjny, niechętnie nastawiony do samoiniekcji. Która metoda farmakoterapii byłaby najbardziej odpowiednia dla opisanego powyżej pacjenta, biorąc pod uwagę jego całościowy profil?

58-letni chory z aktywną akromegalią. Stan po zabiegu resekcji guza przysadki, zdyskwalifikowany z dalszych działań neurochirurgicznych, leczony przez ostatnie 7 miesięcy oktreotydem w dawce 40 mg co 4 tygodnie. W MR niewielka resztkowa masa guza (bez cech ucisku na skrzyżowanie nerwów wzrokowych, powodującego istotne zaburzenia pola widzenia), stan po radioterapii. W badaniu histopatologicznym guz z komórek somatotropowych Ki-67 1%, cukrzyca typu 2 niewyrównana metabolicznie - HbA1c 9,2%, niewydolność serca NYHA II, nadciśnienie tętnicze. Pacjent zaangażowany, samodzielny, niechętny częstym wizytom w ośrodku, otwarty na możliwość samoiniekcji. Która metoda farmakoterapii byłaby najbardziej odpowiednia dla opisanego powyżej pacjenta, biorąc pod uwagę jego całościowy profil?

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące jatrogennej niedoczynności przytarczyc:

U pacjenta z subkliniczną nadczynnością tarczycy (TSH obniżone, FT3 i FT4 w granicach normy) w trakcie leczenia Thyrozolem, badania z użyciem jodowych środków kontrastowych:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące wrodzonej niedoczynności tarczycy:

Wskaż cechy charakteryzujące ektopowy zespół Cushinga w przebiegu raka drobnokomórkowego płuca:
1) ciężka hiperkaliemia (często >6,5 mmol/L) związana z supresją wydzielania aldosteronu i niedoborem mineralokortykoidów;
2) rozstępy skórne;
3) miastenia;
4) kwasica metaboliczna;
5) hiperpigmentacja skóry.
Prawidłowa odpowiedź to:

Najczęstszą lokalizacją guzów neuroendokrynnych wydzielających ACTH w jamie brzusznej jest:

Wskaż fałszywe stwierdzenia dotyczące czaszkogardlaka:
1) notuje się dwa szczyty zachorowań: około 15. r.ż. oraz między 50. a 70. r.ż.;
2) pierwszym objawem u dzieci jest zazwyczaj przedwczesne dojrzewanie płciowe;
3) bardzo często powoduje wystąpienie moczówki prostej;
4) wyróżnia się postać szkliwiakowatą, brodawkowatą i mieszaną;
5) leczeniem z wyboru jest immunoterapia.
Prawidłowa odpowiedź to:

U pacjentów z zespołem Kallmanna obserwuje się:
1) hipogonadyzm hipogonadotropowy;
2) hipergonadyzm hipergonadotropowy;
3) prawidłową odpowiedź LH i FSH na GnRH;
4) brak sekrecji FSH i LH w teście z GnRH.
5) zaburzenia węchu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do czynników ryzyka wystąpienia hipokalcemii we wczesnym okresie po tyreoidektomii należy:
1) niedobór witaminy D;
2) wole olbrzymie;
3) starszy wiek;
4) płeć męska;
5) rak tarczycy z przerzutami do węzłów chłonnych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Stosowanie dwuskładnikowej tabletki antykoncepcyjnej u pacjentki z mikrogruczolakiem przysadki wydzielającym prolaktynę jest:

Rak brodawkowaty tarczycy wykryty we wczesnej ciąży:

U pacjentów leczonych antagonistami witaminy K (VKA) przed biopsją aspiracyjną cienkoigłową celowaną (BACC) tarczycy należy:

Guz chromochłonny (pheochromocytoma) występuje typowo w przebiegu:
1) zespołu MEN1;
2) zespołu MEN2A;
3) zespołu McCune’a-Albrighta;
4) zespołu von Hippela-Lindau’a;
5) kompleksu Carneya.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące mutacji germinalnej w kodonie 918 protoonkogenu RET:
1) wiąże się z najwyższym ryzykiem wystąpienia raka rdzeniastego tarczycy;
2) zaleca się profilaktyczną tyreoidektomię w 1. r.ż.;
3) zaleca się profilaktyczną tyreoidektomię po 5. r.ż.;
4) badania w kierunku guza chromochłonnego należy przeprowadzać od 16. r.ż.;
5) coroczne przesiewowe badania w kierunku guza chromochłonnego obejmują oznaczanie wolnej metanefryny i normetanefryny we krwi lub ich metoksypochodnych w dobowej zbiórce moczu oraz badanie tomografii jamy brzusznej bez kontrastu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do testów potwierdzających rozpoznanie pierwotnego hiperaldosteronizmu należy test:
1) hamowania 0,9% roztworem NaCl;
2) hamowania dietą z dużą zawartością sodu;
3) z fludrokortyzonem;
4) z kaptoprylem;
5) z klonidyną.
Prawidłowa odpowiedź to:

W diagnostyce różnicowej zespołu PCO należy uwzględnić:
1) nieklasyczną formę wrodzonego przerostu nadnerczy z niedoboru 21-hydroksylazy;
2) guz wirylizujący jajnika;
3) zespół Cushinga;
4) hiperprolaktynemię;
5) akromegalię.
Prawidłowa odpowiedź to:

U pacjenta leczonego z powodu hipogonadyzmu heptanianem testosteronu w dawce 200 mg i.m. co 14 dni, oznaczenie stężenia testosteronu i weryfikację zaleconego dawkowania należy przeprowadzić:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące gastrinoma:
1) większość guzów jest zlokalizowanych w dwunastnicy;
2) większość guzów jest zlokalizowanych w żołądku i trzustce;
3) to zazwyczaj zmiany małe (<1 cm), a przerzuty do węzłów chłonnych lub wątroby stwierdzane są bardzo rzadko (<5% przypadków);
4) wydzielana w nadmiarze gastryna doprowadza do rozwoju zespołu Zollingera-Ellisona;
5) często występowanie gastrinoma jest skojarzone z zespołem MEN1.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące limfocytowego zapalenia przysadki:
1) najczęściej występuje u kobiet, może być związane z ciążą i okresem poporodowym;
2) limfocytowe zapalenie przysadki najczęściej przebiega z moczówką prostą;
3) limfocytowemu zapaleniu przysadki może towarzyszyć izolowany niedobór jednego hormonu tropowego, najczęściej jest to izolowany niedobór ACTH;
4) limfocytowemu zapaleniu przysadki może towarzyszyć izolowany niedobór jednego hormonu tropowego, najczęściej jest to izolowany niedobór GH;
5) klinicznie objawia się m.in. bólami głowy, zaburzeniami pola widzenia oraz hiperprolaktynemią umiarkowanego stopnia.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do celów przewlekłej terapii niedoczynności przytarczyc nie zalicza się:
1) zapobiegania objawom hipokalcemii;
2) utrzymania stężenia wapnia w surowicy nieznacznie poniżej normalnego, czyli nie więcej niż 0,125 mmol/l poniżej wartości referencyjnych lub w niskim zakresie normy (2,1-2,6 mmol/l);
3) utrzymania stężenia fosforanów w surowicy na czczo w zakresie wysokich wartości prawidłowych lub tylko nieznacznie podwyższonych 0,9-1,6 mmol/l;
4) zapobiegania hiperkalcemii;
5) zapobiegania lub minimalizowania hiperkalciurii (N:K <250 mg/24 h, M <300 mg/24 h);
6) utrzymania iloczynu wapniowo-fosforanowego powyżej 55 mg²/dl².
Prawidłowa odpowiedź to:

Leczenie profilaktyczne u chorych z ryzykiem rozwoju nadczynności tarczycy indukowanej jodowymi środkami kontrastowymi można rozpocząć u osób:
1) z endogenną subkliniczną nadczynnością tarczycy;
2) z dużym wolem guzkowym;
3) przed badaniami radiologicznymi wykonywanymi w trybie pilnym;
4) w podeszłym wieku;
5) ze współistniejącą chorobą sercowo-naczyniową.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe twierdzenie dotyczące postępowania w niepłodności:

Do konsekwencji przewlekłej hipokalcemii i hiperfosfatemii należą:
1) drętwienie i mrowienie twarzy;
2) skurcze miokloniczne pojedynczych grup mięśni;
3) tzw. mgła mózgowa;
4) wydłużenie odcinka QT;
5) zwapnienia w tkankach miękkich, np. w mózgu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące hiperaldosteronizmu rodzinnego typu I:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące hipogonadyzmu czynnościowego:

Aktywność dejodazy typu 2 jest szczególnie wysoka w:
1) ośrodkowym układzie nerwowym;     
2) przysadce;             
3) wątrobie;
4) mięśniach szkieletowych;
5) nerkach.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące indukowanej amiodaronem nadczynności tarczycy typu 2:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące działania tyrakrykolu (TRIAC):
1) wpływa bezpośrednio na serce i mięśnie szkieletowe;
2) obniża stężenie cholesterolu;
3) zwiększa stężenie SHBG;
4) zmniejsza stężenie markerów resorpcji kostnej;
5) działa bezpośrednio na przysadkę i wątrobę.
Prawidłowa odpowiedź to:

Kalcytonina jest wydzielana przez komórki C tarczycy w odpowiedzi na:
1) gastrynę;
2) glukagon;
3) hormony płciowe;
4) etanol.
Prawidłowa odpowiedź to:

Guzy chromochłonne, oprócz katecholamin mogą wytwarzać:
1) przedsionkowy peptyd natriuretyczny;
2) kalcytoninę;
3) parathormon;
4) somatotropinę;
5) erytropoetynę.
Prawidłowa odpowiedź to:

Objawy niedoczynności kory nadnerczy mogą być wywołane przez następujące leki:
1) pioglitazon;
2) mifepriston;
3) trilostan;
4) karbamazepina.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące dawki równoważnej 20 mg hydrokortyzonu:

Do guzów litych, które często wydzielają PTHrP (PTH-related peptide) nie należy:

Lekiem, który nie powoduje istotnego wzrostu stężenia prolaktyny w surowicy jest:

Do leków zmniejszających stężenie TSH w surowicy nie należy:

Do zespołów przebiegających z niedoczynnością przytarczyc nie należy zespół:

Hipogonadyzm przedpokwitaniowy charakteryzuje się:
1) wysokim wzrostem;       
2) zbyt małą masą mięśniową;   
3) niskim tembrem głosu;
4) brakiem owłosienia typu męskiego;
5) małymi jądrami i prąciem.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące zespołu mnogich nowotworów gruczołów dokrewnych typu 1 (MEN1):

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące pseudopheochromocytoma:
1) w czasie napadowych zwyżek ciśnienia tętniczego obserwuje się niekiedy niewielki, przejściowy wzrost stężenia katecholamin we krwi;
2) objawy mogą pojawić się u chorych z przerostem rdzenia nadnerczy;
3) objawy mogą pojawić się u chorych z zaburzeniami funkcji baroreceptorów;
4) jednym z czynników etiologicznych może być czynnik psychiczny,
np. tłumione emocje lub traumatyzujące przeżycia z dzieciństwa;
5) najczęstszą przyczyną są mutacje genów dla podjednostek mitochondrialnej dehydrogenazy bursztynianowej (SDH).
Prawidłowa odpowiedź to:

Do składowych kompleksu Carneya nie należy:

Do składowych zespołu MEN4 (MENX) nie należy:

Hiperkalcemia może być spowodowana:

U chorych z hiperaldosteronizmem stwierdza się:
1) cechy zespołu metabolicznego z hiperinsulinizmem i podwyższonym wydzielaniem adiponektyny;
2) zwiększoną filtrację kłębuszkową;
3) zmniejszone wydalanie albumin z moczem;
4) podwyższone stężenie interleukiny 6;
5) upośledzenie funkcji śródbłonka.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące postępowania u pacjentów z zespołami MEN2:

38-letnia pacjentka z narastającym od kilku lat hiperandrogenizmem, przy przyjęciu hirsutyzm 24 pkt. w skali Ferrimana-Gallweya. Od 6 miesięcy nie miesiączkuje, wcześniej przyjmowała doustny preparat antykoncepcyjny, wówczas występowały niewielkie krwawienia. Ponadto ma rozpoznaną otyłość BMI 32 kg/m² oraz insulinooporność. Przyjmuje preparat metforminy 1500 mg/dobę. W badaniach laboratoryjnych estradiol 23,6 pg/ml, FSH 7,52 IU/L, LH 9,92 IU/L, S-DHEA 340,30 (norma 18,9-205) µg/dl, testosteron 1,19 ng/ml (norma 0,029-0,408), 17-OH-progesteron 3,60 ng/ml, androstendion 3,58 ng/ml (norma 0,30-3,93 ng/ml). Wykonano test z podaniem deksametazonu 2 mg/d przez 2 dni - w teście uzyskano wyniki: kortyzol 0,95 µg/dl, S-DHEA 74,43 µg/dl, testosteron 0,46 ng/ml. W teście z Synacthenem uzyskano: 17-OH-progesteron 0’ 3,28 ng/ml, 17-OH-progesteron 30' 11,67 ng/ml, 17-OH-progesteron 60’ 9,99 ng/ml. Wskaż najbardziej prawdopodobne rozpoznanie u tej chorej:

U 69-letniej chorej po przebytym złamaniu kości ramiennej po upadku z krzesła oraz złamaniu kompresyjnym L-1 i L-2 po upadku na ulicy (chora się poślizgnęła), przeprowadzono badanie densytometryczne, w którym stwierdzono T-score bliższego końca kości udowej (-2.2), T-score L2-L4 (-2.1). W badaniach dodatkowych wapń 2,35 mmol/l, witamina D (25-OH) 39 ng/ml, fosforany nieorganiczne 1,3 mmol/L, PTH 46 pg/ml. Przyjmuje preparat węglanu wapnia i cholekalcyferol 2000 j.m./dobę. Wskaż jakie modyfikacje postępowania powinno się wykonać u tej chorej:

Telotristat jest skutecznym lekiem mającym zastosowanie w terapii:

U 37-letniego pacjenta wykonano tyreoidektomię totalną z limfadenektomią przedziału centralnego z uwagi na rozpoznanie w biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej raka brodawkowatego w zmianie ogniskowej wielkości 21 mm z potwierdzonym w biopsji przerzutem do węzła chłonnego. U chorego po 20 godzinach od zabiegu oznaczono stężenie PTH, które wynosiło 12 pg/ml (norma 15-65), wapń zjonizowany 0,9 mmol/l. Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) oznaczenie stężeń wapnia i PTH będzie wiarygodne dopiero po wyrównaniu niedoczynności tarczycy;
2) trwała niedoczynność przytarczyc jest mało prawdopodobna i nie ma wskazań do długotrwałej suplementacji wapnia i aktywnej postaci witaminy D;
3) trwała niedoczynność przytarczyc jest wysoce prawdopodobna, ale ostateczne rozpoznanie będzie możliwe dopiero po 12 miesiącach;
4) należy włączyć suplementację wapnia, aktywnej postaci witaminy D oraz preparat magnezu i hydrochlorotiazyd, próbę ich odstawienia podjąć po 12 miesiącach.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące raka rdzeniastego tarczycy (RRT):
1) w 25% przypadków rak rdzeniasty tarczycy u osób dorosłych to forma sporadyczna;
2) ryzyko agresywnego przebiegu występuje w przypadku mutacji M918T;
3) możliwość leczenia inhibitorami kinaz w RRT jest możliwe tylko w przypadku potwierdzenia mutacji germinalnych;
4) najczęstsza lokalizacja RRT: w środkowo-górnych częściach płatów tarczycy;
5) makrozwapnienia w RRT występują częściej niż w zróżnicowanym raku tarczycy;
6) rozpoznanie MTC wymaga badania immunocytochemicznego z przeciwciałami przeciwko kalcytoninie lub potwierdzenia obecności podwyższonego stężenia kalcytoniny we krwi.
Prawidłowa odpowiedź to:

W badaniu USG tarczycy stwierdzono w środkowej części płata prawego zmianę ogniskową litą o wymiarach 10x6x11 mm, normoechogeniczną z obecnością makrozwapnień i grubym „halo". Wskaż stwierdzenie zawierające właściwą kategorię klasyfikacji EU-TIRADS-PL dla tej zmiany oraz właściwą kwalifikację do biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej (BAC):

U 32-letniej pacjentki z mikrogruczolakiem przysadki wielkości 7x4x5 mm oraz tzw. „sztywnym" dobowym profilem prolaktyny w zakresie wartości 130-153 µg/l (norma do 25), LH 0,2 IU/I, FSH 1,2 IU/I, estradiol <12,0 pg/ml, bez innych nieprawidłowości w zakresie czynności przysadki, zaplanowano dalsze postępowanie. Wskaż opcje terapeutyczne, które można zaproponować pacjentce w jej obecnej sytuacji klinicznej:
1) przewlekłe leczenie kabergoliną jako farmakoterapię pierwszego wyboru;
2) przewlekłe leczenie bromokryptyną jako farmakoterapię pierwszego wyboru;
3) odstąpienie od farmakoterapii i obserwacja;
4) zabieg operacyjny w przypadku braku zgody na przewlekłą farmakoterapię;
5) włączenie hormonalnej terapii zastępczej z powodu hipogonadyzmu.
Wskaż odpowiedz zawierającą wyłącznie dopuszczalne opcje:

Wskaż stwierdzenie zawierające rutynowo zalecane prawidłowe postępowanie endokrynologiczne pod kątem powikłań leczenia onkologicznego u 41-letniej pacjentki leczonej lekiem z grupy inhibitorów immunologicznych punktów kontrolnych, chora nie otrzymuje steroidoterapii:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące rodzinnej testotoksykozy:

Zespołem genetycznym, któremu towarzyszy wysokorosłość nie jest zespół:

Do stymulatorów wydzielania hormonu wzrostu u dzieci należy:

Zgodnie z rekomendacjami European Thyroid Association (ETA) opublikowanymi w 2022 roku początkowa dawka dobowa tiamazolu u dzieci z rozpoznaną chorobą Gravesa i Basedowa wynosi:

Blokiem enzymatycznym steroidogenezy, który może prowadzić do wrodzonego przerostu kory nadnerczy z towarzyszącym nadciśnieniem tętniczym jest:

Któremu z rozpoznań może towarzyszyć hipokalcemia?

Zespołem genetycznym, któremu towarzyszy hipogonadyzm hipergonadotropowy jest zespół:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące witaminy D:
1) kalcytriol ze względu na długi okres połowicznego rozpadu nie ma zastosowania u pacjentów z wtórną nadczynnością przytarczyc;
2) niedobór witaminy D sprzyja rozwojowi chorób autoimmunizacyjnych;
3) monitorowanie prawidłowego zaopatrzenia w witaminę D polega na oznaczeniu stężenia cholekalcyferolu;
4) jest hormonem steroidowym, a jej działanie genomowe wywierane jest przez połączenie aktywnej postaci witaminy ze swoistym receptorem (VDR, vitamin D receptor), który znajduje się w jądrze komórkowym;
5) stosowanie filtrów przeciwsłonecznych nie zmniejsza możliwość skórnej syntezy witaminy D;
6) pacjenci z chorobą otyłościową wymagają zwiększonej suplementacji witaminy D.
Prawidłowa odpowiedź to:

W przypadku zmian ogniskowych zakwalifikowanych jako EU-TIRADS-PL-5 stwierdza się:
1) głęboką hipoechogeniczność zmiany;
2) orientację nierównoległą zmiany;
3) ryzyko złośliwości wynoszące 20-25%;
4) BACC zalecana w przypadku zmian ≥10 mm;
5) występującą ekspansję pozatarczycową;
6) muszą wystąpić co najmniej dwie charakterystyczne zmiany.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące niedoczynności przytarczyc:
1) do najczęstszych powikłań zalicza się kamicę nerkową;
2) rozpoznanie wymaga potwierdzonej hipokalcemii przy jednoczesnym niskim poziomie PTH oznaczanym co najmniej 2 razy w odstępie co najmniej 2 tygodni;
3) zaćma nie jest typowym powikłaniem niedoczynności przytarczyc;
4) stężenie PTH w surowicy 12-24 godzinie po operacji jest najważniejszym czynnikiem prognostycznym hipokalcemii i trwałej niedoczynności przytarczyc;
5) punktem odcięcia stężenia PTH, powyżej którego trwała niedoczynność przytarczyc jest bardzo mało prawdopodobna, jest 5 pg/ml;
6) 75% niedoczynności przytarczyc u dorosłych jest w konsekwencji działania jatrogennego najczęściej po operacji tarczycy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zastosowania jodowych środków kontrastowych (ICM) u pacjentów z subkliniczną nadczynnością tarczycy:
1) badania radiologiczne z wykorzystaniem ICM są przeciwwskazane u tych pacjentów;
2) po 3-4 tygodniach od podania ICM należy oznaczyć stężenie TSH, FT4 i FT3 w surowicy;
3) badanie jest tylko możliwe po zwiększeniu dawki leków przeciwtarczycowych i/lub dodaniu nadchloranu sodu;
4) przed planowymi badaniami radiologicznymi zaleca się ustalenie etiologii endogennej subklinicznej nadczynności tarczycy;
5) badanie z użyciem ICM nie jest przeciwwskazane;
6) badanie jest możliwe ze wskazań życiowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Przed pomiarem wskaźnika aldosteronowo-reninowego (ARR) należy:
1) wyrównać niedobór potasu;
2) ograniczyć spożycie soli;
3) odstawić spironolakton na 4 tygodnie;
4) odstawić niesteroidowe leki przeciwzapalne na 14 dni;
5) odstawić blokery kanału wapniowego na 14 dni;
6) krew należy pobrać co najmniej po 2 godzinach pionizacji.
Prawidłowa odpowiedź to:

Strategia postępowania u kobiet z jawną nadczynnością tarczycy przed planowaną ciążą:

W których postaciach wrodzonego przerostu nadnerczy (WPN) można spodziewać się niepełnej maskulinizacji zewnętrznych narządów płciowych u noworodków płci męskiej?
1) WPN spowodowany niedoborem 21-hydroksylazy;
2) WPN spowodowany niedoborem dehydrogenazy 3beta-hydroksysteroidowej typu 2;
3) WPN spowodowany niedoborem 17alfa-hydroksylazy;
4) WPN spowodowany niedoborem oksydoreduktazy cytochromu P450 (POR);
5) WPN spowodowany niedoborem 11beta-hydroksylazy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące działania wazopresyny:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące niedoczynności przytarczyc i jej terapii:
1) przyczyną niedoczynności przytarczyc mogą być autoprzeciwciała hamujące receptor wapniowy CaSR;
2) w przebiegu niedoczynności przytarczyc stwierdza się podwyższone wartości gęstości mineralnej kości;
3) celem terapii jest utrzymanie stężeń wapnia całkowitego w surowicy w górnym zakresie wartości referencyjnych;
4) u pacjentów z niedoczynnością przytarczyc obok podawania aktywnych metabolitów witaminy D₃, zalecane jest też uzupełnianie cholekalcyferolu 25(OH)D₃;
5) cytrynian wapnia jest preferowanym preparatem dla suplementacji wapnia u pacjentów przewlekle leczonych inhibitorami pompy protonowej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Który z markerów obrotu kostnego uznawany jest za wykładnik procesu kościotworzenia?

Którego zaburzenia w zakresie wyników laboratoryjnych nie należy spodziewać się w momencie rozpoznania u pacjenta z pierwotną niedoczynnością kory nadnerczy?

W której z chorób nie stwierdza się typowo hiperkalciurii?

U 64-letniej pacjentki hospitalizowanej z powodu zatorowości płucnej, która otrzymuje leczenie przeciwkrzepliwe w postaci wlewu heparyny, stwierdzono następujące wyniki badań laboratoryjnych: TSH 3,9 µIU/mL (0,35-4,2), FT3 6,7 pmol/l (3,5-6,3), FT4 22,4 pmol/l (11,5-20,1). Chora jest zdenerwowana, czynność serca 80/min, skóra sucha, nie stwierdza się drżenia rąk. Wskaż dalsze postępowanie:

Które z cząsteczek oznacza się rutynowo w osoczu, czyli krew należy pobrać do probówki z antykoagulantem EDTA2K, a nie z aktywatorem wykrzepiania jak dla oddzielenia surowicy?
1) normetanefrynę;           
2) ACTH;               
3) reninę;
4) 17-hydroksyprogesteron;
5) chromograninę A.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które zaburzenia endokrynologiczne występują w przebiegu zespołu Williamsa (Williamsa i Beurena) charakteryzującego się m.in. dysmorfią tzw. „twarz elfa”, wadami serca i małą masą urodzeniową?
1) nadczynność tarczycy;
2) niskorosłość;
3) hiperkalcemia u niemowląt, ustępująca między 2.-4. r.ż.;
4) niewydolność kory nadnerczy;
5) wnętrostwo.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia charakteryzujące leki przeciwtarczycowe - tiamazol/metimazol (MMI) oraz propylotiouracyl (PTU):
1) MMI słabo gromadzi się w tarczycy;
2) MMI ma silniejsze działanie immunosupresyjne w tarczycy niż PTU;
3) PTU gromadzi się w tarczycy intensywnie i długotrwale;
4) czas do uzyskania eutyreozy jest dłuższy przy zastosowaniu PTU;
5) oba leki hamują konwersję tyroksyny do trójjodotyroniny;
6) oba leki dopuszczone są do stosowania w czasie ciąży i karmienia.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące typowych cech guzów nadnerczy w badaniach obrazowych TK i MR:
1) wolne wypłukiwanie środka kontrastowego charakteryzuje gruczolaki;
2) dla gruczolaków typowa jest znaczna zawartość lipidów;
3) niehomogenność różnicuje raka i guza chromochłonnego;
4) duża densyjność tkankowa nie różnicuje raka i guza chromochłonnego;
5) szybkość wypłukiwania różnicuje raka i przerzut;
6) przerzuty do nadnerczy najczęściej powodują rak nerki i płuc.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż inhibitory kinazy tyrozynowej, które stosowane są w leczeniu zaawansowanych guzów neuroendokrynnych:
1) kabozantynib;
2) ewerolimus;
3) lenwatynib;
4) sorafenib;
5) sunitynib;
6) wandetanib.
Prawidłowa odpowiedź to: