Wyszukaj egzamin lub pytanie
Egzamin PES Endokrynologia / wiosna 2022
120 pytań
Pytanie 1
U pacjentek z anoreksją nervosa dochodzi do: 1) niedoboru leptyny, 2) niedoboru hormonu wzrostu, 3) niedoboru cholesterolu, 4) hipertriglicerydemii, 5) hiperkortyzolemii.
Pytanie 2
Która z chorób tarczycy u matki jest wskazaniem do badania noworodka w kierunku wykluczenia noworodkowej nadczynności tarczycy? 1) choroba Hashimoto z wysokim mianem przeciwciał anty-TPO, 2) choroba Gravesa i Basedowa z wysokim mianem TRAb (>3 × N), 3) wole guzkowe nadczynne, 4) tyreotoksykoza ciężarnych
Pytanie 3
Które z wymienionych gestagenów wykazują szczątkowe działanie androgenne? 1) octan chlormadinonu, 2) lewonorgestrel, 3) dienogest, 4) dezogestrel.
Pytanie 4
W których z wymienionych endokrynopatii obserwuje się hiperglikemię będąca następstwem zmniejszonego wydzielania insuliny? 1) akromegalia, 2) guz chromochłonny, 3) pierwotny hiperaldosteronizm, nadczynność przytarczyc, 4) somatostatynoma.
Pytanie 5
Który z wymienionych gestagenów jest wykorzystywany w leczeniu endometriozy?
Pytanie 6
Które z dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych stosowane są w leczeniu umiarkowanych do nasilonych objawów przedmiesiączkowych zaburzeń dysforycznych?
Pytanie 7
Jaki schemat leczenia będzie najbardziej odpowiedni dla 7-letniej, niedojrzewającej dziewczynki z postacią klasyczną wrodzonego przerostu nadnerczy bez utraty soli?
Pytanie 8
U 17-letniego chłopca stwierdzono makrogruczolaka przysadki o wymiarach 1,5 cm x 2 cm x 2 cm wydzielającego prolaktynę (stężenie Prl powyżej 470 ng/ml, podczas gdy górna granica zakresu wartości prawidłowych to 22,5 ng/ml). Ocena osi ACTH-kortyzol oraz GH-IGF-1 wypadła prawidłowo. Pole widzenia nie jest istotnie ograniczone. Jakie postępowanie należy wdrożyć?
Pytanie 9
Retesting u obecnie 16-letniej dziewczynki, która w okresie od 7 do 15 roku życia była leczona preparatem hormonu wzrostu (rhGH) z powodu idiopatycznej somatotropinowej niedoczynności przysadki musi obejmować wykonanie następujących badań spośród wymienionych: 1) oznaczenie stężenia IGF-1, 2) wykonanie testu generacji somatomedyn, 3) wykonanie dwóch różnych testów stymulacyjnych na wydzielanie GH, 4) wykonanie powtórnego badania TKIMR przysadki, 5) przeprowadzenie badania kwestionariusza oceny jakości życia (quality of life).
Pytanie 10
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące leczenia preparatem pegwisomant: 1) jest antagonistą receptora IGF-1, 2) jest antagonistą receptora GH, 3) jest podawany 1 x miesiąc podskórnie, 4) jest podawany 1 x dziennie podskórnie, 6) w leczeniu akromegalii jest stosowany w monoterapii, 8) w leczeniu akromegalii konieczne jest dołączenie analogu somatostatyny II generacji.
Pytanie 11
33-letni pacjent z niedoczynnością przysadki dotyczącą GH, TSH i gonadotropin, był leczony w dzieciństwie preparatem hormonu wzrostu (GH). Obecnie, pomimo prawidłowego wyrównania pozostałych osi hormonalnych, zgłasza złe samopoczucie oraz złą jakość życia. Zaplanowano wykonanie badań przed ewentualną kwalifikacją do ponownego włączenia leczenia GH w okresie dorosłości. W pierwszej kolejności oceniono stężenie IGF-1, które wynosiło 71 ng/ml (norma: 75-230 ng/ml). Jakie badania są jeszcze niezbędne do postawienia rozpoznania ciężkiego niedoboru GH u tego pacjenta oraz wdrożenia leczenia GH w ramach Programu Lekowego?
Pytanie 12
Dziewczynki z zespołem Turnera w okresie dzieciństwa są leczone preparatem GH w celu poprawy wzrostu ostatecznego. Co jest przyczyną ich niskorosłości?
Pytanie 13
U 27-letniej pacjentki z rakiem rdzeniastym tarczycy potwierdzono mutację protoonkogenu RET oraz występowanie zespołu MENZB. Pacjentka ma 7-miesięczną córeczkę. Jakie postępowanie należy zaproponować u dziecka?
Pytanie 14
Kiedy należy rozpocząć leczenie preparatem hormonu wzrostu u dziecka z zespołem Pradera-Williego?
Pytanie 15
Wzrost 10-letniej dziewczynki oceniono jako 75. centyl na siatkach centylowych dla wieku i płci. Oznacza to:
Pytanie 16
U 20-letniego pacjenta z ciężkim izolowanym niedoborem GH włączono leczenie rekombinowanym ludzkim GH podawanym w codziennych dawkach podskórnych. Przed włączeniem leczenia oceniono stężenie TSH, FT4, FT3 oraz przeciwciał przeciwtarczycowych; wyniki były prawidłowe. Po 6 miesiącach terapii stwierdzono obniżone stężenie FT4 przy niepodwyższonym stężeniu TSH. Co może być przyczyną tego stanu? 1) rekombinowany ludzki GH może wywołać proces autoimmunologiczny w przysadce, ujawnienie się wtórnego niedoboru TSH, 2) rekombinowany ludzki GH może wywołać proces autoimmunologiczny w tarczycy, stopniowe ujawnienie się pierwotnej niedoczynności tarczycy, 3) rekombinowany ludzki GH może wtórnie zahamować wydzielanie (uprzednio podwyższonej) greliny z przewodu pokarmowego; niskie stężenie greliny zwiększa apetyt na produkty tłuszczowe, co przejściowo prowadzi do względnego niedoboru FT4, 4) pulsacyjnie podawane dawki rhGH powodują zahamowanie wydzielania TSH (na skutek stłumienia nocnych zwiększonych wyrzutów TSH, zwiększenie aktywności somatostatyny w podwzgórzu), 5) rhGH za pośrednictwem IGF-1 pobudza monodejodynację T4 do T3, co powoduje obniżenie stężenia substratu, nieznaczne zwiększenie ilości produktu (zwiększony współczynnik T3/T4 w surowicy, podwyższone stężenie rT3).
Pytanie 17
0 niepełnej odpowiedzi biochemicznej na leczenie raka brodawkowatego lub pęcherzykowego tarczycy według ATA świadczą: 1) stężenie tyreoglobuliny w supresji ≤ 0,1 ng/ml, 2) stężenie tyreoglobuliny w stymulacji ≤ 1,0 ng/ml, 3) stężenie tyreoglobuliny w supresji ≤ 1,0 ng/ml, stężenie tyreoglobuliny w stymulacji ≤ 10 ng/ml, 5) rosnące stężenie przeciwciał anty-Tg.
Pytanie 18
Wskaż fałszywą cechę zespołu Laurence'a, Moona i Biedla:
Pytanie 19
Coraz większe dobowe wydalanie kortyzolu z moczem oraz stopniowe zwiększanie stężenia kortyzolu we krwi w kolejnych dobach testu dwudniowego lub 4-dniowego z deksametazonem jest charakterystyczne dla:
Pytanie 20
U chorej lat 54 z pooperacyjną niedoczynnością przytarczyc wykonano resekcję żołądka z powodu nowotworu złośliwego. Po zabiegu pojawiły się drętwienia, mrowienia rąk, twarzy, bóle brzucha i duszność. W badaniach dodatkowych stwierdzono: wapń całkowity 5,9 mg/dl, albuminy 2,2 g/dl, fosforany 3,3 mg/dl (n: 2,5-4,5), magnez 0,51 mmol/l (n: 0,7-1,0), wapń w DZM 3,5 mmol/24h (n: 2,5 - 7,5). Pacjentka otrzymuje węglan wapnia w dawce 4 x 1000 mg, alfakalcydol 1, węglan magnezu 3 x 160 mg. Jakie powinno być optymalne postępowanie u tej chorej? 1) należy znacznie zwiększyć dawkę węglanu wapnia np. do 6000-7000 mg/d, 2) należy zmienić preparat wapnia na cytrynian wapnia, 3) należy zwiększyć dawkę preparatu magnezu, 4) należy obliczyć iloczyn wapniowo-fosforanowy w oparciu o stężenie wapnia całkowitego i fosforanów, wówczas podjąć decyzję o zwiększeniu dawki alfakalcydolu, 5) należy stosować dietę z dużą ilością produktów wysokobiałkowych, przede wszystkim serów, ryb i chudego mięsa.
Pytanie 21
U pacjentki I. 51 z zespołem Cushinga w przebiegu guza nadnercza wydzielającego kortyzol włączono leczenie osilodrostatem w dawce 2 x dziennie 1 mg, a następnie stopniowo zwiększano dawkę do 2 x 10 mg. Leczenie włączono jako przygotowanie do zabiegu operacyjnego, który nie był możliwy z powodu nieustabilizowanych wartości ciśnienia tętniczego oraz glikemii. Przed włączeniem leczenia wydalanie kortyzolu w DZM wynosiło 480 (norma 4-50). Podczas leczenia dawką 2 x 10 mg wydalanie kortyzolu w DZM wynosiło 46 μg/24h. Pozostałe wyniki badań podczas leczenia: Na 135 mmol/l, K 3,1 mmol/l, ALAT 78 IU/l (norma do 35), w EKG QTc 420 ms. Podczas leczenia zredukowano dawki leków hipotensyjnych oraz dawkę insuliny podawanej z powodu cukrzycy. Obecnie chora podaje znaczne osłabienie, senność, zawroty głowy, zaburzenia rytmu serca. Nie podaje żadnych sytuacji stresowych ani wzmożonego wysiłku w ostatnim czasie. Jakie powinno być najbardziej właściwe dalsze postępowanie? 1) należy natychmiast lek odstawić, 2) należy podać preparat potasu, 3) należy rozpoznać przełom nadnerczowy i wdrożyć leczenie hydrokortyzonem dożylnie, 4) należy nieznacznie zredukować dawkę leku i rozważyć podanie hydrokortyzonu doustnie przez kilka dni, 5) chorą należy natychmiast skierować na zabieg operacyjny.
Pytanie 22
U mężczyzny I. 35 po zabiegu operacyjnym wycięcia czaszkogardlaka, z pooperacyjnie rozpoznaną niedoczynnością adrenokortykotropową i tyreotropową przysadki wykonano badania hormonalne 13 miesięcy po zabiegu. W kontrolnym badaniu MR widoczny resztkowy fragment guza 3 x 4 x 4 mm, obraz stabilny w porównaniu do badania 6 miesięcy po zabiegu. Pacjent otrzymuje hydrokortyzon w dawce 15 mg rano, 5 mg o 13:00 i 2,5 mg o 21:00 oraz L-tyroksynę w dawce 150 µg/dobę. W badaniach uzyskano: kortyzol przed podaniem hydrokortyzonu 0,1 µg/dl, ACTH < 1 ng/l, TSH - 0,02 µIU/ml, FT4 14,8 pmol/l, FT3 4,4 pmol/l, FSH - 0,9 IU/l, LH 0,4 IU/l, testosteron 2,1 nmol/l (norma 9-34), IGF-1 43,5 ng/ml (norma dla wieku 54-190), prolaktyna 41 ng/ml. Jakie powinno być dalsze postępowanie u tego chorego w zakresie leczenia z zastosowaniem ludzkiego rekombinowanego hormonu wzrostu (rhGH)?
Pytanie 23
W skali punktowej Burcha-Wartofsky'ego oceny ryzyka przełomu tarczycowego nie jest brana pod uwagę:
Pytanie 24
Do Poradni Endokrynologicznej zgłosiła się 52-letnia pacjentka z nadczynnością tarczycy, z dolegliwościami od dwóch miesięcy w postaci uczucia wypychania lewej ocznej, bólem zagałkowym lewostronnym oraz dwojeniem lewostronnym podczas patrzenia na boki. W badaniu stwierdzono retrakcję lewej powieki: 4 mm oraz prawej powieki: 2 mm, zaczerwienienie oraz obrzęk powiek spojówek oczu, a w badaniu egzoftalmometrem stwierdzono wytrzeszcz lewej gałki ocznej: 26 mm oraz prawej gałki: 22 mm. Wskaż prawidłowe postępowanie:
Pytanie 25
Do Poradni Endokrynologicznej zgłosiła się 43-letnia pacjentka z bólem od około 2-3 tygodni w przedniej części szyi promieniującym do kąta żuchwy, nasilającym się w trakcie przełykania. Ponadto zgłasza podwyższoną temperaturę ciała do 37,5 °C. Otrzymała w Poradni POZ terapię amoksycykliną w dawce 500 mg co 8 godzin przez 10 dni, bez poprawy. W badaniu palpacyjnym stwierdzono tkliwość tarczycy, gruczoł tarczowy powiększony o wzmożonej konsystencji, bez wyczuwalnych powiększonych węzłów szyjnych. HR - 90/min. Skóra prawidłowa. Tremor (+/-). W badaniu laboratoryjnym TSH 0,01 μU/ml, CRP powyżej normy. Wskaż prawidłowe postępowanie:
Pytanie 26
74-letnia pacjentka z wolem guzkowym toksycznym, przyjmująca Metizol od 9 miesięcy, obecnie w dawce 5 mg/dobę, zgłosiła się na wizytę kontrolną do Poradni Endokrynologicznej. W badaniu USG wykonanym 3 miesiące temu stwierdzono obecność wola wieloguzkowego, wymiary zmian ogniskowych od 8 do 20 mm. Wykonano BACC zmian dominujących, potwierdzając ich łagodny charakter. Wskaż prawidłowe postępowanie:
Pytanie 27
Prognozowana na podstawie wzrostu rodziców wysokość ciała dziecka, wzrost docelowy (TH, target height) wynosi: ((wysokość matki + wysokość ojca) / 2) + 6,5 cm dla chłopców lub - 6,5 cm dla dziewczynek. W tym przypadku: TH = ((165 cm + 185 cm) / 2) - 6,5 cm = 175 cm - 6,5 cm = 168,5 cm. Zatem prognozowana wysokość ciała dziecka wynosi 168,5 cm.
Pytanie 28
Stężenia hormonów tarczycy oraz hormonu tyreotropowego w krwi obwodowej ulegają zmianie w różnych sytuacjach klinicznych, zarówno fizjologicznych, jak i chorobowych: Które z poniżej wskazanych odpowiedzi są prawidłowe 1) w przebiegu ciężkiej choroby ogólnoustrojowej w pierwszej kolejności dochodzi do spadku stężenia trijodotyroniny (T3), w przypadku dalszego postępu choroby ogólnoustrojowej spada również stężenie tyroksyny (T4), 2) amiodaron zwiększa konwersję T4 do T3, co może być jednym z mechanizmów wystąpienia indukowanej amiodaronem nadczynności tarczycy, 3) duże dawki propylotiouracylu oraz propranololu zmniejszają konwersję T4 do T3, 4) podczas stosowania preparatów estrogenowych TSH zwykle ulega wyższeniu, szczególnie u chorych leczonych z powodu pierwotnej niedoczynności tarczycy, co może zwiększać zapotrzebowanie na stosowane preparaty tyroksyny, 5) heparyna drobnocząsteczkowa, która wypiera T4 z połączeń białkowych, działa przeciwwstawnie na stężenie TSH niż glikokortykosteroidy, które zmniejszając konwersję T4 do T3 sprzyjają wzrostowi TSH.
Pytanie 29
Zgodnie z zawartymi w nowelizacji w 2018 roku wytycznymi dotyczącymi suplementacji leczenia witaminą D, stężenie 25(OH)D w surowicy 80 ng/ml u pacjenta w wieku 40 lat stanowi wskazanie do:
Pytanie 30
Górna dopuszczalna profilaktyczna dobowa dawka witaminy D, która nie stanowi zagrożenia dla zdrowej populacji dzieci w wieku 1-10 lat, wynosi:
Pytanie 31
Przyczyną przedwczesnego dojrzewania płciowego GnRH-niezależnego (rzekomego) nie jest:
Pytanie 32
Zespołem genetycznym, któremu towarzyszy hipogonadyzm hipogonadotropowy, jest:
Pytanie 33
Wskaż leki, po których można zaobserwować spadek stężenia PTH:
Pytanie 34
Wskaż grupę chorób pozaprzytarczycowych, które mogą wywołać hiperkalcemię PTH-niezależną: 1) nadczynność tarczycy, 2) pheochromocytoma, 3) pierwotna niedoczynność nadnerczy, 4) niedoczynność tarczycy, 5) cukrzyca, moczówka prosta ośrodkowa (centralna).
Pytanie 35
Wskaż hormon, którego oznaczenie może być traktowane jako narzędzie w pośredniej ocenie wydzielania ACTH:
Pytanie 36
U pacjenta występują klasyczne objawy hiperkortyzolemii. Jednakże w badaniach laboratoryjnych stwierdza się niskie stężenia kortyzolu w surowicy krwi < 3 μg/dl (< 83 nmol/l). W diagnostyce należy uwzględnić:
Pytanie 37
43-letnia pacjentka operowana przezklinowo z powodu mikrogruczolaka kortykotropowego. Przebieg zabiegu oraz okres pooperacyjny bez powikłań. W dniu wypisu czuła się dobrze, stężenie porannego kortyzolu (8:00) 13 μg/dl (361 nmol/l). Wypisano chorą bez żadnych leków. W 6. dobie po zabiegu zgłosiła się do SOR z powodu nudności, wymiotów, ogólnego osłabienia, bólu brzucha i głowy. Proponujesz jako postępowanie rzutu:
Pytanie 38
Osilodrostat (Isturisa) to lek wykorzystywany w leczeniu:
Pytanie 39
W jakim przypadku można rozpoznać cukrzycę? 1) bezobjawowy pacjent z przygodną glikemią 13 mmol/l, 2) pacjent z wielomoczem przygodną glikemią 11,5 mmol/l, 3) glikemia na czczo w pojedynczym oznaczeniu u bezobjawowego pacjenta: 11,2 mmol/l, 4) glikemia na czczo w pojedynczym oznaczeniu u bezobjawowego pacjenta: 7,2 mmol/l, 5) glikemia na czczo w dwóch oznaczeniach u bezobjawowego pacjenta odpowiednio: 8,0 mmol/l i 6,9 mmol/l, 6) HbA1c oznaczona metodą certyfikowaną w NGSP (National Glycohemoglobin Standardization Program) u pacjenta z subkliniczną niedoczynnością tarczycy: 6,7%, 7) HbA1c oznaczona metodą certyfikowaną w NGSP (National Glycohemoglobin Standardization Program) u pacjenta z HIV stosującego leki przeciwretrowirusowe: 7,1%, 8) HbA1c oznaczona za pomocą analizatora w trybie POCT (point-of-care testing) certyfikowanego przez NGSP u pacjenta bez współistniejących schorzeń: 7,1%.
Pytanie 40
Kardiomiopatia takotsubo może być pierwszym objawem:
Pytanie 41
Przewlekłe stosowanie opioidów ma istotny wpływ na funkcjonowanie układu endokrynnego w następujący sposób, wybierz zdanie prawdziwe:
Pytanie 42
Do leków zarejestrowanych w Polsce w leczeniu otyłości należą:
Pytanie 43
Do stanów chorobowych przebiegających z dużymi wahaniami ciśnienia tętniczego mogących nasuwać podejrzenie pseudofeochromocytoma należą:
Pytanie 44
Wyniki fałszywie ujemne w diagnostyce hiperaldosteronizmu pierwotnego (obniżone stężenie aldosteronu i aktywności reninowej osocza) mogą mieć związek z:
Pytanie 45
Który lek można stosować u pacjentów z cukrzycą typu 2 z PChN (Przewlekłą Chorobą Nerek) w stadium G4 (eGFR 15-29 ml/min/1,73 m2)?
Pytanie 46
Cukrzyca typu 1.
Pytanie 47
36-letni mężczyzna w stanie ciężkim, przytomny, glikemia przygodna 386 mg/dl, potas 5,6 mmol/l, sód 140 mmol/l, kreatynina 1,1 GFR > 60 ml/min/1,73 m2, pH 7,25, NaHCO3 16 mEq/l, luka anionowa 11, mleczany 4 mmol/l. W badaniu moczu acetonuria. Jakie jest najbardziej prawdopodobne rozpoznanie?
Pytanie 48
Które leki mogą być stosowane u kobiet z cukrzycą ciążową?
Pytanie 49
U 68-letniej pacjentki oceniono parametry gospodarki wapniowofosforanowej z powodu bólów kostnych, stwierdzając: stężenie wapnia 13,4 mg/dl (N: 8,5-10,5), PTH 9 μg/ml (N: 15-65), witamina D 14 ng/ml (<20 niedobór). Jakie rozpoznanie powinno zostać postawione i jakie postępowanie należy wdrożyć w pierwszej kolejności?
Pytanie 50
Cinakalcet jest wskazany w leczeniu hiperkalcemii.
Pytanie 51
Do przyczyn obniżonego stężenia parathormonu we krwi nie należy:
Pytanie 52
Typowym objawem ostrego zespołu hiperkalcemicznego jest:
Pytanie 53
Do przyczyn hipofosfatemii należy:
Pytanie 54
Zmiany kostne o typie osteitis fibrosa cystica można stwierdzić:
Pytanie 55
Po ilu latach leczenia doustnymi bisfosfonianami z powodu osteoporozy może być zastosowana przerwa od leków (tzw. 'drug holiday')?
Pytanie 56
Które z leków mogą prowadzić do rozwoju osteoporozy wtórnej? 1) steroidy nadnerczowe, 2) letrozol, 3) tamoksyfen, 4) analogi GnRH, 5) cinakalcet.
Pytanie 57
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zmian w nadnerczach o typie incidentaloma: 1) zmiany ogniskowe o densyjności poniżej 10 jednostek Hounsfielda (10 HU) nie wymagają diagnostyki kątem wykluczenia guza chromochłonnego, 2) w co czwartym przypadku raka nadnercza opisywano występowanie obustronne rozmiary poniżej 4 cm, 3) łagodne gruczolaki kory nadnerczy wykazują zwykle powolny wzrost około 4-5 mm na rok, 4) rzetelna diagnostyka w celu wykluczenia pierwotnego hiperaldosteronizmu (oznaczenie aldosteronu oraz reniny lub aktywności reninowej osocza) powinna być wykonywana zasadniczo w każdym przypadku stwierdzenia zmiany w nadnerczach o typie incidentaloma, 5) adrenalektomia jest zalecanym postępowaniem w przypadku rozpoznania łagodnej autonomicznej sekrecji kortyzolu (MACS - mild autonomous cortisol secretion), czyli, gdy nie uzyskuje się hamowania sekrecji kortyzolu poniżej 1,8 μg/dl (50 nmol/l) po 1 mg deksametazonu.
Pytanie 58
Następujące stwierdzenia są prawdziwe w odniesieniu do inhibitorów steroidogenezy w leczeniu zespołu choroby Cushinga: 1) zarówno metopiron, jak i osilodrostat wykazują działanie hamujące tego samego enzymu steroidogenezy (11-beta-hydroksylaza CYP11B2), 2) trudna do opanowania hipokaliemia, hiperglikemia, czy objawy psychozy są jednymi ze wskazań do zastosowania schematu 'block & replace', 3) średnie dawki ketokonazolu i metopironu w schemacie 'block & replace' wynoszą odpowiednio około 900 mg ketokonazolu i około 2000 mg metopironu na dobę, 4) w przypadku zastosowania metopironu i osilodrostatu wzrost stężeń 11-deoksykortyzolu może w wyniku reakcji krzyżowych powodować zaniżenie mierzalnych stężeń kortyzolu, 5) dąży się do uzyskania prawidłowego stężenia wolnego kortyzolu w 24-godzinnej zbiórce moczu lub stężeń kortyzolu rano około 15-20 µg/dl (415-550 nmol/l).
Pytanie 59
Następujące stwierdzenia są prawdziwe w odniesieniu do osteoporozy po stosowaniu glikokortykosteroidów: 1) pulsy metylprednizolonu stosowane raz na tydzień w leczeniu orbitopatii tarczycowej wiążą się ze znacznym obniżeniem gęstości mineralnej kości oraz wartości TBS (trabecular bone score), 2) glikokortykosteroidy hamują kościotworzenie oraz nasilają syntezę sklerostyny, 3) w kości beleczkowatej (trabecular bone) glikokortykosteroidy powodują ścieńczenie lub utratę zarówno beleczek poziomych, jak i pionowych, podczas gdy w klasycznej osteoporozie pomenopauzalnej niszczeniu ulegają przede wszystkim beleczki poziome, 4) podobnie jak w klasycznej osteoporozie, wskazaniem do zastosowania difosfonianów jest w badaniu densytometrycznym wartość T poniżej -2,5 lub u osób młodszych wartość Z poniżej -2,5, 5) ryzyko złamań kompresyjnych kręgosłupa rośnie już przy przewlekłym stosowaniu glikokortykosteroidów w dawkach odpowiadających około 2,5 mg prednizolonu na dobę, a gwałtownie rośnie przy dawkach powyżej 7,5 mg na dobę.
Pytanie 60
Przyczyną zespołu genetycznego przebiegającego z hiperkortyzolemią może być: 1) mutacja aktywująca genu PRKARIA, 2) mutacja inaktywująca genu PRKARIA, 3) mutacja aktywująca genu GNASI, 4) mutacja inaktywująca genu GNASI, 5) mutacja genu.
Pytanie 61
Przyczyną nieadekwatnej supresji wydzielania kortyzolu wpływem deksametazonu może być: 1) ciąża, 2) depresja, 3) jadłowstręt psychiczny, 4) przewlekłe nadużywanie alkoholu.
Pytanie 62
Najmniej prawdopodobną przyczyną izolowanej moczówki prostej ośrodkowej jest:
Pytanie 63
U pacjenta z poliurią i polidypsją przed wykonaniem testu odwodnieniowo-wazopresynowego należy wykluczyć: 1) choroby nerek, 2) cukrzycę, 3) polidypsję psychogenną, 4) hiperkalcemię, 5) hipokaliemię.
Pytanie 64
W ramach Programów Lekowych Ministerstwa Zdrowia najwyższe maksymalne dawki preparatów hormonu wzrostu stosuje się u:
Pytanie 65
Niedobór wzrostu poniżej 3 centyla dla wieku i płci jest kryterium włączenia terapii hormonem wzrostu w Programach Lekowych w przypadku: 1) dzieci z somatotropinową niedoczynnością przysadki, 2) dziewczynek z zespołem Turnera, 3) dzieci z zespołem Prader-Willi, 4) osób dorosłych z ciężkim niedoborem hormonu wzrostu, 5) dzieci z pierwotnym niedoborem insulinopodobnego czynnika wzrostowego-1 (IGF-1).
Pytanie 66
Dihydrotestosteron (DHT) nie powstaje w wyniku: 1) działania aromatazy testosteronu, 2) działania 5α-reduktazy testosteronu, 3) intrakrynnej przemiany androgenów nadnerczowych do testosteronu DHT w gruczole krokowym, 4) alternatywnej przemiany 17-hydroksyprogesteronu zachodzącej bez udziału testosteronu (back door pathway).
Pytanie 67
Mutacje aktywujące i inaktywujące tego samego genu mogą być przyczyną: 1) zespołu McCune-Albrighta, rzekomej niedoczynności przytarczyc, 2) zespołu Prader-Willi, zespołu Angelmana, 3) moczówki prostej nerkowej, nerkopochodnego zespołu nieadekwatnej antydiurezy (SIAD).
Pytanie 68
Guzy nadnerczy o charakterze bogatotłuszczowych gruczolaków w badaniu tomografii komputerowej mają gęstość:
Pytanie 69
W każdym przypadku pacjenta z guzem nadnercza należy wykonać następujące badania hormonalne:
Pytanie 70
Wskazaniem do wykonania biopsji guza nadnercza jest:
Pytanie 71
Do działań niepożądanych mitotanu należą:
Pytanie 72
Głównym inhibitorem syntezy aldosteronu jest:
Pytanie 73
Najczęstsze przyczyny wtórnego hiperaldosteronizmu to: 1) hipowolemia, 2) zespół nerczycowy, 3) przyjmowanie zbyt dużych dawek leków przeczyszczających, 4) marskość wątroby z wodobrzuszem, 5) przyjmowanie estrogenów.
Pytanie 74
Wskaż fałszywe stwierdzenie:
Pytanie 75
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące czynników odgrywających rolę w regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej:
Pytanie 76
Winkrystyna i metotreksat prowadzą do rozwoju ginekomastii w mechanizmie:
Pytanie 77
Przyczyną hipofosfatemii nie jest:
Pytanie 78
Zespół nieadekwatnego wydzielania wazopresyny (SIADH) może być spowodowany przez: 1) uszkodzenie mózgu, 2) prawokomorową niewydolność serca, 3) grasiczaki, 4) przyjmowanie leków przeciwbólowych, 5) leczenie cytostatykami.
Pytanie 79
Przyczyną nadciśnienia tętniczego zależnego od nadmiaru mineralokortykosteroidów nie jest:
Pytanie 80
Do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego zgłosiła się 36-letnia kobieta z powodu występujących od kilku miesięcy osłabienia, utraty masy ciała, nudności (wymiotów). W badaniu fizykalnym zwracało uwagę ciemne zabarwienie skóry z cechami bielactwa oraz hipotonia (80/40 mmHg). W wynikach badań laboratoryjnych wykonanych u chorej może wystąpić każde, z wyjątkiem:
Pytanie 81
U 50-letniej pacjentki leczonej z powodu nadczynności tarczycy w przebiegu choroby Gravesa-Basedowa stwierdzono orbitopatię tarczycową: Pacjentka zgłasza podwójne widzenie, zwłaszcza w godzinach wieczornych, zaczerwienienie i obrzęk powiek, zaczerwienienie spojówek, ból przy patrzeniu w górę. W badaniu fizykalnym stwierdzono retrakcję powiek - 3 mm. Jakie powinno być dalsze postępowanie u tej pacjentki?
Pytanie 82
Autoimmunizacyjne limfocytarne zapalenie przysadki jest najczęstszą przyczyną niedoczynności przysadki spowodowanej przez pierwotny proces zapalny. Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące tej choroby:
Pytanie 83
Azoospermia może wystąpić w przebiegu: 1) anorchii, 2) kariotypu 47,XXY, 3) mutacji genu AZF, 4) ciężkiej mukowiscydozy, 5) chemioterapii.
Pytanie 84
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące profilaktyki jodowej u kobiet zgodnie z najnowszymi polskimi rekomendacjami opublikowanymi w 2021 r:
Pytanie 85
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące pasyreotydu: 1) jest jedynym dostępnym w Polsce analogiem somatostatyny II generacji, 2) wykazuje większe powinowactwo do receptora somatostatynowego typu 5 w porównaniu do analogów somatostatyny I generacji, 3) wykazuje silniejsze działanie w odniesieniu do zmniejszenia masy guza, ale słabsze w odniesieniu do normalizacji biochemicznej, w porównaniu do analogów somatostatyny I generacji, 4) wykazuje działanie diabetogenne, 5) stosowany jest w Polsce w ramach programu lekowego, podawany w iniekcjach domięśniowych co 4 tygodnie, 6) możliwość jego włączenia istnieje u pacjentów z aktywną akromegalią, u których nie ma już możliwości interwencji neurochirurgicznej, u których wykazano nieskuteczność analogów somatostatyny I generacji, stosowanych w maksymalnych skutecznych dawkach co najmniej przez 12 miesięcy.
Pytanie 86
Zgodnie z aktualnym konsensusem ekspertów Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego, L-tyroksyna w formie płynnej może zapewnić bardziej efektywne wchłanianie leku w porównaniu z tradycyjną formą tabletki u: 1) dzieci, 2) pacjentów po operacjach bariatrycznych, 3) pacjentów żywionych przez sondę żołądkową, 4) kobiet w ciąży cierpiących na niepowściągliwe wymioty, 5) pacjentów stosujących inhibitory pompy protonowej.
Pytanie 87
Wskaż leki, które są aktualnie zarejestrowane w Polsce do leczenia otyłości: 1) naltrekson + bupropion, 2) liraglutyd, 3) semaglutyd, 4) orlistat, 5) fentermina, metformina.
Pytanie 88
Do najczęstszych składowych obrazu klinicznego zespołu Carneya należy:
Pytanie 89
W ramach przygotowania do zabiegu neurochirurgicznego u pacjentów z tyreotropinoma, najlepsze efekty kliniczne uzyskuje się stosując:
Pytanie 90
W zespole całkowitej niewrażliwości na androgeny nie występuje:
Pytanie 91
U 7-letniego chłopca stwierdzono wzrost 139 cm, znacznie powyżej wartości 97. centyla. Wiek kostny oceniono na 9 lat, owłosienie łonowe w stadium wg skali Tannera, prącie powiększone, jądra - po 2 ml objętości. Wskaż prawidłową diagnozę:
Pytanie 92
10-letni chłopiec skierowany do endokrynologa z powodu niedoboru wzrostu. Wzrost 115 cm, SDS wzrostu poniżej wartości -3 SD, rozwój płciowy w stadium wg skali Tannera, wiek kostny oceniono na 7 lat, maksymalne wydzielanie hormonu wzrostu w testach stymulacyjnych - 21, stężenie IGF1 wynosi 95 ng/ml (poniżej wartości 2,5 centyla dla wieku). Wskaż najwłaściwsze postępowanie:
Pytanie 93
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące pacjentek z anorexia nervosa: 1) stężenie hormonów tarczycy jest podwyższone, 2) wydzielanie hormonu wzrostu w testach stymulacyjnych jest obniżone, 3) wydzielanie hormonu wzrostu w testach stymulacyjnych jest podwyższone, 4) stężenie IGF-1 jest obniżone, 5) stężenie IGF-1 jest podwyższone.
Pytanie 94
U 2-dniowego noworodka lekarz oddziału noworodków stwierdził słabo wykształcony wyrostek falliczny, ujście cewki moczowej kroczowe, nie stwierdził gonad w słabo wykształconej mosznie oraz kanałach pachwinowych. Na tym etapie diagnostyki można podejrzewać:
Pytanie 95
Jedyną formą zaburzeń, w której nie dochodzi do niedoboru kortyzolu, jest niedobór:
Pytanie 96
Dymorfizm płciowy w przebiegu dojrzewania płciowego charakteryzuje się: 1) większym skokiem pokwitaniowym wysokości ciała u chłopców, 2) późniejszym szczytem szybkości wzrastania u chłopców niż u dziewcząt, 3) wcześniejszym szczytem szybkości wzrastania u chłopców niż u dziewcząt, 4) większym przyrostem masy mięśniowej u chłopców niż u dziewcząt, 5) mniejszym niż u chłopców przyrostem tkanki tłuszczowej u dziewcząt.
Pytanie 97
Hipoaldosteronizm towarzyszy wszystkim niżej wymienionym stanom, z wyjątkiem:
Pytanie 98
Wskaźnik skali Knospa dotyczy oceny jakości wód, a szczególnie ich zanieczyszczenia organicznego.
Pytanie 99
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące desmopresyny: 1) jest syntetycznym analogiem wazopresyny, w którym L-Argininę zastąpiono przez D-Argininę, a Cysteina została deaminowana, 2) ma podobny okres półtrwania jak wazopresyna, 3) wiąże się selektywnie z receptorami V2 w komórkach cewek zbiorczych nerek, 4) jest przeciwwskazana w 5) efekt jej działania może być nasilony poprzez równoczesne stosowanie loperamidu.
Pytanie 100
Nadmiar kortyzolu powoduje: 1) zmniejszenie obwodowej konwersji T4 do T3, 2) wzrost stężenia TBG w surowicy, 3) zwiększenie stężenia rewers-T3 w surowicy, 4) obniżenie stężenia TSH w surowicy, 5) podwyższenie stężenia TSH w surowicy.
Pytanie 101
Która z cech odróżnia wrodzony przerost nadnerczy spowodowany niedoborem 11β-hydroksylazy od wrodzonego przerostu nadnerczy spowodowanego niedoborem 21-hydroksylazy?
Pytanie 102
28-letnia kobieta zgłosiła się 11 tygodni po porodzie z objawami niepokoju oraz kołataniem serca. Nie pobiera żadnych leków, nie karmi piersią. Przed ciążą pacjentka bez woli, stwierdza się bielactwo, delikatne obustronne drżenie rąk, tętno 96/min, bez objawów ocznych. Wyniki oznaczeń laboratoryjnych: TSH 0,07 μIU/ml, fT4 22,5 pmol/l (ref. 11,0-21,0), przeciwciała przeciwko receptorowi dla TSH negatywne. Jakie będzie najwłaściwsze postępowanie w tym momencie?
Pytanie 103
38-letnia pacjentka leczona rok temu alemtuzumabem z powodu aktywnej postaci rzutowo-remisyjnej stwardnienia rozsianego zgłosiła się do endokrynologa z objawami zwiększonej nerwowości i potliwości od 3 tygodni. Przedmiotowo czynność serca 80/min. W badaniach laboratoryjnych TSH w surowicy 0,103 mIU/l, fT4 20,3 pmol/l (ref. 11,0-21,0), przeciwciała przeciwko receptorowi TSH 2,9 (N <2,0). U pacjentki nie stwierdzano w przeszłości schorzeń kardiologicznych. Chora nie jest w ciąży. Jakie jest najwłaściwsze wstępne postępowanie w tym przypadku?
Pytanie 104
57-letnia kobieta zgłosiła się z powodu występujących okresowo od niemal pół roku epizodów kołatań serca, spadku masy ciała o 7 kg oraz wzmożonej potliwości. W badaniu przedmiotowym delikatne drżenie spoczynkowe obu rąk. Wyniki oznaczeń laboratoryjnych: TSH 5,78 μU/ml, fT3 7,1 pmol/l (ref. 2,85-8), fT4 25,6 pmol/l (ref. 11,0-21,0). Która z poniższych informacji nie pasuje do rozpoznania guza tyreotropinowego (TSHoma)?
Pytanie 105
Endokrynologicznymi przyczynami obfitych krwawień miesięcznych są: 1) cykle bezowulacyjne, 2) guzy hormonalnie czynne wydzielające estrogeny, 3) niedoczynność tarczycy, 4) nadczynność tarczycy, 5) hiperprolaktynemia.
Pytanie 106
Do czynników hormonalnych zwiększających stężenie globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG) należą: 1) estrogeny, 2) androgeny, 3) hormony tarczycy, 4) hiperinsulinemia, 5) prolaktyna.
Pytanie 107
Teratozoospermia oznacza nieprawidłowy wynik w badaniu nasienia, w którym:
Pytanie 108
Wskaż najczęstszą przyczynę niedoboru hormonu wzrostu u dorosłych:
Pytanie 109
Wskaż zdanie prawdziwe dotyczące zalecanych badań przesiewowych u kobiet planujących ciążę lub ciężarnych zgodnie z najnowszymi polskimi rekomendacjami opublikowanymi w 2021 r.
Pytanie 110
Do poradni endokrynologicznej zgłosiła się ciężarna w 8 t.c. z rozpoznaną jeszcze przed ciążą nadczynnością tarczycy w przebiegu choroby Graves'a-Basedowa, leczoną dawką 5 mg tiamazolu. Biochemicznie w aktualnych badaniach laboratoryjnych TSH, FT3, FT4 w granicach wartości referencyjnych, stężenie TRAb nieznacznie podwyższone (2,5 IU/l). Zgodnie z najnowszymi polskimi rekomendacjami opublikowanymi w 2021 r. dotyczącymi postępowania u ciężarnych z chorobami tarczycy, najbardziej optymalnym postępowaniem byłoby:
Pytanie 111
64-letni pacjent z akromegalią na podłożu makrogruczolaka przysadki, stan po leczeniu neurochirurgicznym (resekcja guza). W kontroli 3 miesiące po zabiegu IGF-1 850 ng/ml. Włączono wówczas analog somatostatyny generacji (SSA) w maksymalnej dawce. 6 miesięcy po zabiegu IGF-1 540 ng/ml. Kontynuowano leczenie jak do tej pory. 9 miesięcy po zabiegu IGF-1 529 ng/ml. Klinicznie nadal aktywna akromegalia. W kontrolnym badaniu MR - niewielka resztkowa masa guza, bez cech ucisku na skrzyżowanie nerwów wzrokowych. Pacjent zdyskwalifikowany z ponownej interwencji neurochirurgicznej, ponadto choruje na cukrzycę typu 2, HbA1c 9,8%. Jaki powinien być optymalny dalszy krok w postępowaniu zgodnie z najnowszymi polskimi wytycznymi leczenia akromegalii?
Pytanie 112
Wskaż zdanie nieprawdziwe w odniesieniu do roli badania MR przysadki w diagnostyce oraz ocenie skuteczności leczenia akromegalii:
Pytanie 113
Wśród działań niepożądanych leków przeciwtarczycowych nie wymienia się:
Pytanie 114
Jak w badaniu USG należy interpretować obecność punktowych silnych odbić echa z obecnym długim artefaktem ogona komety (>1 mm) widocznych w komponencie płynowym zmiany w tarczycy?
Pytanie 115
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące nieinwazyjnego nowotworu pęcherzykowego z cechami jąder komórkowych podobnymi do cech w PTC (noninvasive follicular thyroid neoplasm with papillary-like nuclear features - NIFTP):
Pytanie 116
Nadmierne wydzielanie aldosteronu prowadzi do hipokaliemii, hipernatremii, zatrzymania wody, a także do: 1. hipermagnezemii, 2. zmniejszenia stężenia sodu w ślinie, 3. zmniejszenia stężenia sodu w pocie, zwiększenia wydalania jonów magnezu, hiperchloremii, kwasicy metabolicznej.
Pytanie 117
Wybierz składowe choroby von Hippla-Lindaua występujące obok guza chromochłonnego: 1) nadczynność przytarczyc, 2) rak rdzeniasty tarczycy, 3) hamartoma tęczówki, 4) naczyniaki siatkówki, 5) rak nerki, 6) torbiele trzustki.
Pytanie 118
Obniżoną rezerwę jajnikową w okresie przedmenopauzalnym charakteryzuje zmniejszona ilość pęcherzyków jajnikowych oraz następujące zmiany biochemiczne we krwi:
Pytanie 119
Antykoncepcja estrogenowo-progesteronowa zmniejsza ryzyko: 1. guzów przysadki, raka endometrium, 2. raka jajnika, 3. raka jelita grubego, 4. raka szyjki macicy, 5. raka piersi.
Pytanie 120
