Egzamin PES / Endokrynologia / wiosna 2019

Które z poniższych podtypów histologicznych należą do tzw. gruczolaków przysadki wysokiego ryzyka?

Metformina u kobiet z PCOS jest preparatem pierwszego rzutu w leczeniu:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące autoimmunologicznego zespołu niedoczynności wielogruczołowej t. 1 (APS1):

Skrócenie IV kości śródręcza jest charakterystyczne dla: 1) rzekomej niedoczynności przytarczyc typu 1a; 2) rzekomo-rzekomej niedoczynności przytarczyc; 3) zespołu Turnera; 4) zespołu DiGeorge'a; 5) rzekomej niedoczynności przytarczyc t. 2. Prawidłowa odpowiedź to:

Do czynników zwiększających stężenie SHBG u mężczyzn należą: 1) nadczynność tarczycy; 2) leczenie androgenami; 3) marskość wątroby; 4) niedobór hormonu wzrostu; 5) hiperinsulinemia. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące dysfunkcji przysadki jako powikłania immunoterapii stosowanej w leczeniu nowotworów złośliwych: 1) dysfunkcja przysadki opisywana jest przede wszystkim w trakcie stosowa- nia przeciwciała anty-CTLA4 (ipilimumabu) i dotyczy 1,5-17% pacjentów; 2) typowo występuje niewydolność przedniego płata przysadki; 3) czynnikami predysponującymi do niedoczynności przysadki jest płeć męska i starszy wiek; 4) moczówka prosta występuje u ok. 10% leczonych ipilimumabem. Prawidłowa odpowiedź to:

Co jest najczęstszą przyczyną wzrostu stężenia kalcytoniny we krwi u pacjentów pozostających w obserwacji po przebytym leczeniu operacyjnym z powodu raka rdzeniastego tarczycy?

Do stanów nadczynności tarczycy przebiegających z obniżonym wychwytem jodu przez tarczycę należą: 1) gruczolak przysadki wydzielający TSH; 2) wole jajnikowe; 3) guz trofoblastyczny; 4) thyreotoxicosis factitia. Prawidłowa odpowiedź to:

Pheochromocytoma nie występuje w:

Rak kory nadnerczy nie występuje w:

Długo działające analogi somatostatyny są lekami pierwszego wyboru w:

Do czynników ryzyka rozwoju zespołu hiperstymulacji jajników należą:

Do klasycznych objawów nadczynności tarczycy, zwanych triadą merseburską, należą: 1) wytrzeszcz; 2) chudnięcie; 3) tremor; 4) tachykardia; 5) wole. Prawidłowa odpowiedź to:

Które z wymienionych nie charakteryzuje ciężkiej noworodkowej nadczynności przytarczyc (NSHPT)?

W wariancie prolaktynowym zespołu MEN-1:

Akromikria, czyli małe dłonie i stopy, są charakterystyczne dla zespołu:

Wskaż co nie jest charakterystyczne dla cukrzycy LADA:

Mysimba to lek złożony, stosowany w leczeniu farmakologicznym otyłości, w skład którego wchodzi:

25-letnia pacjentka ze świeżo rozpoznanym nadciśnieniem tętniczym i gruczolakiem nadnercza lewego o średnicy 18 mm zgłosiła się do Poradni Endo- krynologicznej z wynikami badań: sód 145 mmol/l, potas 2,8 mmol/l, aldosteron 38 ng/dl (n: 5-20 ng/dl), renina - poniżej granicy oznaczalności. U pacjentki:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące wola jajnikowego: 1) stanowi 10-15% guzów jajnika; 2) jest zawsze zmianą łagodną; 3) może być przyczyną nadczynności tarczycy; 4) podstawowa metoda leczenia to tyreostatyki i podanie jodu promieniotwórczego; 5) rzadko dochodzi do wodobrzusza i płynu w jamach opłucnowych. Prawidłowa odpowiedź to:

Pacjentka lat 67, obciążona pooperacyjną niedoczynnością tarczycy, nad- ciśnieniem tętniczym i nieprawidłową tolerancją glukozy, przewlekle leczona L-tyroksyną, bisoprololem z amlodypiną oraz metforminą SR zgłosiła się do Po- radni Endokrynologicznej na wizytę kontrolną. W wywiadzie podawała, że rozpoz- nano u niej dodatkowo gruźlicę i od 5 tygodni stosuje ryfampicynę z izoniazydem. Skarżyła się na bóle mięśni i stawów, zawroty głowy, brak apetytu, biegunkę i utratę masy ciała - 3 kg. W wykonanych w ramach POZ badaniach ogólnych: morfologia - prawidłowa, glukoza na czczo - 5,2 mmol/l, Na - 130 mmol/l, K - 4,5 mmol/l, kreatynina - 75 µmol/l, TSH - 2,0 µIU/ml, badanie ogólne moczu - prawi- dłowe, RR 120/70, HR 65/min. Właściwym postępowaniem w tej sytuacji będzie: 1) zmniejszenie dawki L-tyroksyny; 2) zmniejszenie dawek leków hipotensyjnych; 3) oznaczenie stężenia porannego kortyzolu; 4) oznaczenie stężenia wolnego kortyzolu w dobowej zbiórce moczu; 5) wykonanie TK jamy brzusznej. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące objawów niepożądanych i powikłań leczenia substytucyjnego z zastosowaniem preparatów rhGH u dorosłych: 1) są zazwyczaj łagodne; 2) częściej występują u osób szczupłych; 3) częściej występują u osób starszych; 4) ich występowanie jest niezależne od dawki rhGH; 5) najczęściej zmniejszają nasilenie lub zanikają po zmniejszeniu dawki; 6) częściej występują u dorosłych, którzy kontynuują leczenie rozpoczęte w dzieciństwie. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fałszywe stwierdzenie w odniesieniu do leczenia niedoczynności tarczycy w przebiegu ciąży:

Wskaż które z poniższych zespołów dotyczących gruczołów dokrewnych mają podłoże autoimmunizacyjne: 1) zespół APS typu 1; 2) zespół del Castillo; 3) zespół CHARGE; 4) zespół IPEX; 5) zespół Hiraty. Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniższych zmian hormonalnych są obserwowane w przebiegu jadłowstrętu psychicznego (anorexia nervosa)? 1) obniżone stężenie estradiolu; 2) hiperkortyzolemia; 3) obniżenie stężenia trijodotyroniny; 4) niedobór hormonu wzrostu; 5) podwyższone stężenia LH w surowicy. Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniższych chorób wiążą się z częstszym występowaniem zaburzeń tolerancji glukozy lub cukrzycy? 1) niedoczynność tarczycy; 2) gastrinoma; 3) somatostatinoma; 4) pheochromocytoma; 5) zespół Klinefeltera. Prawidłowa odpowiedź to:

Które z metod terapeutycznych znajdują zastosowanie w leczeniu hiponatremii w przebiegu zespołu niewłaściwej sekrecji wazopresyny (SIADH)? 1) denosumab; 2) ograniczenie pobieranych płynów; 3) demeklocyklina; 4) diuretyki tiazydowe; 5) tolwaptan. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące markerów obrotu kostnego:

W diagnostyce różnicowej moczówki prostej centralnej należy uwzględnić: 1) polidypsję psychogenną; 2) moczówkę prostą nerkową; 3) cukrzycę; 4) przełom hiperkalcemiczny; 5) zespół Schwartza-Barttera. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fałszywe stwierdzenie na temat zespołu Kallmanna:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące leczenia hipogonadyzmu hipogonadotropowego u mężczyzn pod kątem uzyskania spermatogenezy i przywrócenia płodności: 1) ocena objętości jąder orchidometrem Pradera ma niewielkie znaczenie prognostyczne; 2) inhibina B jest markerem ogólnej populacji dojrzałych komórek Sertoliego; 3) hCG (human chorionic gonadotropin) podawana domięśniowo 2-3 razy w tygodniu jest głównym czynnikiem wpływającym na wielkość jąder oraz sekrecję testosteronu; 4) prawidłowa objętość jąder dorosłego mężczyzny powinna wynosić przynajmniej 10 ml; 5) akceptowalny jest schemat leczenia, w którym początkowo podaje się preparaty rekombinowanego FSH (np. 75-150 j co drugi dzień), zaś preparaty hCG dołącza się po 2-4 miesiącach. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące wrodzonego przerostu nadnerczy na tle niedoboru 21-hydroksylazy u osób dorosłych: 1) w wariancie z utratą soli celem terapii jest uzyskanie prawidłowych stężeń 17-hydroksy-progesteronu we wszystkich punktach profilu dobowego; 2) w wariancie z utratą soli, ze względu na długi okres półtrwania, fludrokortyzon powinien być stosowany 2-3 razy w tygodniu; 3) deksametazon jest steroidem z wyboru u kobiet planujących ciążę lub w okresie ciąży; 4) ryzyko rozwoju tak zwanych adrenal rest tumours jest najwyższe u mężczyzn z niskimi stężeniami LH; 5) guzy o typie myelolipoma typowo ulegają progresji do raka kory nadnerczy. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące przełomu tarczycowego: 1) występowanie stanu splątaniowego jest jednym z zasadniczych objawów osiowych; 2) kryteria diagnostyczne według Burcha i Wartofskiego stanowią rozszerze- nie kryteriów diagnostycznych opracowanych przez Japońskie Towarzystwo Tyreologiczne (Akamizu T i wsp.); 3) prawidłowe stężenie fT3 wyklucza możliwość wystąpienia przełomu tarczycowego; 4) zaburzenia czynności wątroby i hiperbilirubinemia zasadniczo nie przekładają się na zwiększoną śmiertelność; 5) przełom tarczycowy rozwija się zwykle u starszych pacjentów (zwykle powyżej sześćdziesiątego piątego roku życia). Prawidłowa odpowiedź to:

W zwalczaniu drożdżycy błon śluzowych i skóry u pacjentów z rozpoz- nanym wielogruczołowym zespołem autoimmunologicznym typu 1 nie należy stosować:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące limfocytowego zapalenia przysadki:

Do gestagenów o działaniu antyandrogennym należą: 1) noretysteron; 2) lewonorgestrel; 3) dezogestrel; 4) dienogest; 5) drospirenon; 6) chlormadynon. Prawidłowa odpowiedź to:

Rumień nekrolityczny wędrujący najczęściej występuje w przebiegu:

Pacjent, któremu wykonano tomografię komputerową z kontrastem z powodu podejrzenia przerzutów w przebiegu zróżnicowanego raka tarczycy, został zakwalifikowany do leczenia 131I. Leczenie izotopowe można przeprowadzić:

Jaki stopień zaawansowania ma rak brodawkowaty tarczycy w postaci ogniska pierwotnego 15 mm z cechami naciekania mięśnia mostkowo-gnykowego i mostkowo-tarczowego?

U pacjentów chorych na cukrzycę po zawale serca oprócz metforminy w pierwszej kolejności należy rozważyć zastosowanie leków o korzystnym wpływie na ryzyko sercowo-naczyniowe, czyli: 1) pochodnych sulfonylomocznika; 2) agonisty PPAR-γ; 3) agonistów receptora GLP-1; 4) inhibitorów DPP-4; 5) inhibitorów SGLT-2. Prawidłowa odpowiedź to:

Przygodna glikemia na czczo powyżej 92 a poniżej 125 mg/dl u pacjentki w I trymestrze ciąży: 1) może być podstawą do rozpoznania cukrzycy w ciąży; 2) nie może być podstawą do rozpoznania cukrzycy w ciąży; 3) wymaga wykonania doustnego testu obciążenia 75 g glukozy (OGTT); 4) nie nasuwa konieczności wykonania doustnego testu obciążenia 75 g glukozy (OGTT); 5) nasuwa konieczność wykonania doustnego testu obciążenia 75 g glukozy (OGTT) w 24.-28. tygodniu ciąży. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zespołu Nelsona: 1) jest związany z nadmiernym wydzielanie aldosteronu w nadnerczach; 2) objawia się nadmierną pigmentacją skóry; 3) przebiega z ciężkimi objawami hiperkortyzolemii; 4) rozwija się u pacjentów z ACTH-zależnym zespołem Cushinga poddanych uprzednio obustronnej adrenalektomii; 5) jednym z dominujących objawów mogą być bóle głowy i postępujące zaburzenia widzenia; 6) leczeniem z wyboru jest operacyjne usunięcie gruczolaka przysadki; 7) najlepsze odległe wyniki leczenia uzyskuje się po zastosowaniu radioterapii; 8) biochemicznie stwierdza się bardzo wysokie stężenia ACTH. Prawidłowa odpowiedź to:

Ujemny wynik próby progesteronowej może świadczyć o: 1) niedoborze estrogenów; 2) braku owulacji; 3) hiperandrogenemii; 4) hiperprogesteronemii. Prawidłowa odpowiedź to:

Zespół Zollingera i Ellisona u pacjenta z chorobą wrzodową żołądka należy podejrzewać w przypadku stwierdzenia: 1) licznych owrzodzeń w obrębie górnej części przewodu pokarmowego o nietypowej lokalizacji; 2) nawrotowego charakteru dolegliwości pomimo leczenia; 3) dodatniego wyniku badania w kierunku zakażenia H. pylori; 4) zaparć; 5) pogrubienia fałdowania błony śluzowej żołądka; 6) wygładzenia kosmków jelitowych górnego odcinka dwunastnicy. Prawidłowa odpowiedź to:

Według najnowszych zaleceń Europejskiego Towarzystwa Tyreologiczne- go, cechą ultrasonograficzną najsilniej powiązaną ze złośliwych charakterem zmiany jest:

61-letni pacjent zgłasza się do poradni endokrynologicznej z podejrzeniem akromegalii. Prezentuje fenotypowe zmiany charakterystyczne dla akromegalii. Stężenie IGF-1 przekracza górną granicę normy dla płci i wieku. W wywiadzie nadciśnienie tętnicze, hiperlipidemia i cukrzyca typu 2. Jakie jest dalsze postępowanie?

Ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej wzrasta w przypadku zastosowania preparatów estrogenowo-progestagennych w: 1) doustnej hormonalnej terapii zastępczej; 2) przezskórnej antykoncepcji (przezskórny system antykoncepcyjny); 3) przezskórnej hormonalnej terapii zastępczej; 4) dopochwowej antykoncepcji (antykoncepcyjny dwuskładnikowy pierścień dopochwowy). Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniżej wymienionych hormonów mogą być wydzielane przez guzy jajnika? 1) estrogeny; 2) prolaktyna; 3) androgeny; 4) serotonina; 5) adrenalina; 6) hormony tarczycy. Prawidłowa odpowiedź to:

Pierwotny brak miesiączki zawsze wystąpi u pacjentki z zespołem: 1) Turnera; 2) McCune'a-Albrighta; 3) Pradera-Williego; 4) Mayera-Rokitansky'ego-Kustera-Hausera; 5) Wermera. Prawidłowa odpowiedź to:

Cechy odróżniające zespół Morrisa od zespołu Mayera-Rokitansky'ego- Kustera-Hausera to: 1) kariotyp; 2) brak narządów płciowych wewnętrznych rozwijających się ze struktur Mullera; 3) brak owłosienia pachowego; 4) brak rozwoju gruczołów piersiowych; 5) ślepo zakończona pochwa. Prawidłowa odpowiedź to:

U pacjentek z mlekotokiem można zaobserwować: 1) prawidłowe owulacyjne cykle miesiączkowe; 2) niedomogę lutealną; 3) okresowy brak owulacji; 4) całkowity brak owulacji; 5) brak miesiączki. Prawidłowa odpowiedź to:

Brak owulacji w cyklu miesiączkowym może być spowodowany: 1) nadmierną aktywnością kortykoliberyny (CRH); 2) przewlekłym brakiem progesteronu; 3) zbyt wysokim, stałym stężeniem estrogenów; 4) niedoborem estrogenów. Prawidłowa odpowiedź to:

Objawami sugerującymi zaburzenia rozwoju płci są: 1) obecność obustronnych przepuklin pachwinowych u 4-letniej dziewczynki; 2) postępująca wirylizacja u 10-letniej dziewczynki; 3) pierwotny brak miesiączki u 17-letniej dziewczynki; 4) wady budowy narządów układu moczowo-płciowego stwierdzane u noworodka; 5) cykliczny krwiomocz u chłopców. Prawidłowa odpowiedź to:

Ocena wieku kostnego na podstawie badania rentgenowskiego kośćca nadgarstka i ręki niedominującej jest przydatna w diagnostyce zaburzeń wzrastania. Przyspieszenie wieku kostnego w stosunku do wieku metrykalnego nie występuje w:

67-letni pacjent po przeszczepieniu nerki (4 lata temu) z powodu krańcowej niewydolności nerek (przed przeszczepieniem dializowany przez 6 lat) w przebiegu wielotorbielowatości nerek, zgłosił się do poradni endokrynologicznej w celu leczenia osteoporozy. 5 miesięcy wcześniej u chorego dokonało się złamanie szyjki kości udowej lewej (chory przebył operację wszczepienia endoprotezy). W badaniach laboratoryjnych stwierdzono: fosfataza alkaliczna - 60 IU/l (n: 40-129); 25(OH)D - 17 ng/ml (niedobór jawny < 20 ng/ml; stężenie niewystarczające - 20-30 ng/ml; stężenie optymalne - 30-50 ng/ml); kreatynina 1,27 mg/dl (0,7-1,2); GFR wzór MDRD - 60,1 ml/min/1,73 m2; wapń całk. w sur. 10,4 mg/dl (8,8-10,2); fosforany w surowicy - 2,15 mg/dl (2,5-4,5); PTH 253 pg/ml (15-65). Uwzględniając te dane najbardziej prawdopodobne rozpoznanie to:

Wskaż choroby i zaburzenia, w których może wystąpić wtórna nadczynność przytarczyc.

Wskaż bezwzględne przeciwwskazanie do wykonania BACC tarczycy:

Wskaż zmianę/zmiany ogniskowe tarczycy, która/e szczególnie powinna/y być poddana/e BACC tarczycy:

Pacjentka urodziła 2 tygodnie temu dziecko. Nie karmi piersią. Przyjmuje z powodu niedoczynności tarczycy L-tyroksynę w dawce 100 µg/dobę, co doprowadziło do wyrównania jej czynności. Nie stosuje soli jodowanej; kupuje i stosuje sól kamienną, która nie zawiera jodu. Co zalecisz?

Właściwym postępowaniem w leczeniu pooperacyjnej niedoczynności przytarczyc jest: 1) zapewnienie diety bogato-wapniowej z udziałem nabiału; 2) zapewnienie diety z dużą zawartością fosforanów; 3) substytucja metabolitów witaminy D (hydroksylowanych przy C1); 4) substytucja witaminy D (postać natywna); 5) takie dawkowanie leków wpływających na gospodarkę wapniowo-fosfora- nową, aby iloczyn wapniowo-fosforanowy w surowicy był jak największy. Prawidłowa odpowiedź to:

Wykonując badanie BACC tarczycy powinno się poinformować pacjenta, że po zabiegu może wystąpić:

Wskaż test, który mógłby być użyty w różnicowaniu przyczyn hiperkortyzolemii:

Wskaż zaburzenia/objawy, które mogą występować u chorego w przypadku braku/niedoboru 24-hydroksylazy witaminy D: 1) hipokalcemia; 2) hipokalciuria; 3) spadek stężenia PTH; 4) kamica nerkowa/nefrokalcynoza; 5) obniżone stężenie kalcytriolu; 6) podwyższone stężenie 24,25-dihydroksywitaminy D. Prawidłowa odpowiedź to:

Jaką dawkę L-tyroksyny dobową powinno się podać noworodkowi o masie 3000 g z wrodzoną pierwotną niedoczynnością tarczycy?

Fałszywie dodatnie wyniki krótkiego testu hamowania deksametazonem (po doustnym podaniu 1 mg leku) można odnotować u osoby: 1) z jadłowstrętem psychicznym; 2) przyjmującej karbamazepinę; 3) z jakąkolwiek ostrą chorobą; 4) z depresją; 5) przyjmującej barbiturany. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące 'mikroraka tarczycy': 1) należy zastosować leczenie uzupełniające radiojodem; 2) kontrolne badanie USG szyi należy wykonać po 6 i 12 miesiącach i jeśli nie stwierdza się zmian echogeniczności ani nie podejrzewa przerzutów to nie ma potrzeby dalszego monitorowania; 3) termin ten odnosi się wyłącznie do raka brodawkowatego rozpoznanego w badaniu pooperacyjnym, którego pojedyncze ognisko jest ≤ 1 cm; 4) ważnym elementem kontroli jest monitorowanie stężenia tyreoglobuliny ze zwróceniem uwagi na dynamikę jego zmian w czasie; 5) systematyczne narastanie tyreoglobuliny wymaga pogłębienia diagnostyki w celu wykluczenia wznowy raka. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż stwierdzenia prawdziwe dotyczące hiperaldosteronizmu rodzinnego typu I: 1) inna nazwa to pozorny nadmiar mineralokotykosteroidów (apparent mineralocorticoid excess - AME); 2) spowodowany jest mutacją genu kodującego syntazę aldosteronową i kodującego 11β-hydroksylazę; 3) podanie deksametazonu w tym typie hiperaldosteronizmu powoduje nadmierne wydzielanie aldosteronu; 4) leczony jest najczęściej deksametazonem w dawce 0,5-0,75 mg/dobę. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fałszywe stwierdzenia dotyczące dobowego wydalania wolnego kortyzolu z moczem: 1) oznaczenie to jest przydatne głównie w diagnostyce niedoboru kortyzolu; 2) wynik przekraczający 3-4-krotnie górną granicę wartości referencyjnych potwierdza rozpoznanie zespołu Cushinga; 3) nie zwiększa się w otyłości; 4) może być zwiększone w prawidłowo przebiegającej ciąży; 5) u alkoholików zwykle jest obniżone. Prawidłowa odpowiedź to:

Która z pochodnych witaminy D spowoduje najdłużej utrzymujące się objawy w przypadku przedawkowania?

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące przygotowania pacjentów do diagnostyki układu renina-angiotensyna-aldosteron (RAA):

Wskaż zdanie fałszywe:

Zwiększona utrata fosforanów z moczem występuje w przypadku: 1) zespołu Fanconiego; 2) nadmiaru glikokortykosteroidów; 3) krzywicy hipofosfatemicznej; 4) nadczynności przytarczyc; 5) niedoczynności przytarczyc. Prawidłowa odpowiedź to:

Jaki punkt odcięcia do leczenia osteoporozy dla oceny ryzyka złamań przy użyciu algorytmu FRAX przyjmuje się w Polsce?

Jakie zasady obowiązują w zakresie postępowania z pacjentką ciężarną leczoną z powodu niedoczynności przytarczyc? 1) należy odstawić alfakalcydol, ze względu na jego działanie teratogenne; 2) trzeba monitorowania kalcemię co 2-3 tygodnie; 3) wapń zjonizowany jest oznaczeniem z wyboru, ze względu wpływ hemo- dilucji, obserwowanej w okresie ciąży na stężenie wapnia całkowitego; 4) zalecane jest utrzymanie kalcemii w dolnym zakresie wartości referencyjnych. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące przeciwciał przeciwko tyreoperoksydazie (anty-TPO):

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące badania PET-TK z użyciem 18F-FDG (fluorodeoksyglukozy) w diagnostyce raka tarczycy: 1) jest zalecane u wszystkich chorych z rozpoznaniem raka tarczycy w celu oceny zaawansowania choroby; 2) nie jest rekomendowane do oceny złośliwości guzka tarczycy; 3) jest przydatne u chorych ze zwiększonym stężeniem tyreoglobuliny, u których nie zobrazowano zmian ogniskowych w klasycznych badaniach obrazowych, ani w scyntygrafii jodowej całego ciała; 4) ogniskowo wzmożony metabolizm glukozy wskazuje na znaczące ryzyko złośliwości guzka; 5) ogniskowo wzmożony metabolizm glukozy nie ma wpływu na ryzyko złośliwości guzka. Prawidłowa odpowiedź to:

Dwuskładnikowa antykoncepcja estrogenowo-progesteronowa zmniejsza ryzyko raka: 1) piersi; 2) jajnika; 3) szyjki macicy; 4) endometrium; 5) jelita grubego. Prawidłowa odpowiedź to:

W przebiegu akromegalii dochodzi do zaburzeń gospodarki węglowodanowej w następstwie tego, że nadmiar hormonu wzrostu:

Pełna supresja TSH (< 0,1 mIU/l) jest konieczna: 1) u chorych leczonych z powodu zróżnicowanego raka tarczycy, gdy stymulowane stężenie Tg jest wyższe niż 10 ng/ml; 2) u chorych leczonych z powodu zróżnicowanego raka tarczycy, gdy podstawowe stężenie Tg (na supresji TSH) jest wyższe niż 1 ng/ml; 3) u chorych leczonych z powodu zróżnicowanego raka tarczycy, gdy wzrasta stężenie przeciwciał anty-Tg; 4) u wszystkich chorych na raka rdzeniastego tarczycy; 5) u wszystkich chorych na raka nisko zróżnicowanego i anaplastycznego tarczycy. Prawidłowa odpowiedź to:

Pacjentka, która karmi piersią, przed planowanym leczeniem 131I musi zakończyć karmienie:

Do leków stosowanych w terapii cukrzycy typu 2, które narażają pacjenta na przyrost masy ciała należą: 1) pochodne sulfonylomocznika; 2) agonista PPAR-γ; 3) agoniści receptora GLP-1; 4) inhibitory DPP-4; 5) inhibitory SGLT-2. Prawidłowa odpowiedź to:

U pacjentek diagnozowanych z powodu nieregularnego rytmu krwawień miesięcznych i objawów klinicznych hiperandrogenizmu należy m.in. oznaczyć stężenie 17-hydroksyprogesteronu:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące oznaczania stężenia kortyzolu w ślinie: 1) wynik oznaczenia stężenia kortyzolu w ślinie może być podwyższony u pacjentów spożywających lukrecję; 2) oznaczenie stężenia kortyzolu w ślinie jest badaniem oceniającym stęże- nie kortyzolu całkowitego (związanego i niezwiązanego z białkami krwi); 3) oznaczenie stężenia kortyzolu w ślinie jest preferowane u pacjentek stosujących doustną antykoncepcję hormonalną; 4) wynik oznaczenia stężenia kortyzolu w ślinie może być obniżony u pacjentów spożywających sok grejpfrutowy; 5) badanie to nie jest przydatne w diagnostyce hiperkortyzolemii u kobiet w ciąży. Prawidłowa odpowiedź to:

Do czynników ryzyka rozwoju zróżnicowanego raka tarczycy u dzieci i młodzieży należą: 1) zespół McCune-Albrighta; 2) zespół rodzinnej polipowatości gruczolakowatej (FAP); 3) ekspozycja na promieniowanie jonizujące okolicy szyi; 4) kompleks Carney'a; 5) choroby autoimmunizacyjne tarczycy. Prawidłowa odpowiedź to:

Zgodnie rekomendacjami zawartymi w Ogólnopolskim Programie Lecze- nia Ciężkiego Niedoboru Hormonu Wzrostu u Osób Dorosłych oraz u Młodzieży po Zakończeniu Terapii Promującej Wzrastanie oceny wydzielania hormonu wzrostu nie wymagają pacjenci:

Efektem działania liraglutydu (agonisty receptora GLP-1) nie jest:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące stosowania flozyn (inhibitorów SGLT-2): 1) mogą być stosowane w monoterapii cukrzycy typu 2, jeśli istnieją przeciwwskazania do stosowania metforminy; 2) wykazują efekt obniżający stężenie insuliny w osoczu; 3) jeden z mechanizmów ich działania opiera się na podwyższeniu stężenia insuliny w osoczu; 4) empagliflozyna zmniejsza częstość zgonów z przyczyn sercowo- naczyniowych; 5) jednym z działań niepożądanych może być martwicze zapalenie powięzi krocza (zgorzel Fourniera); 6) w związku z dużą siłą działania hipoglikemizującego zwiększają ryzyko nocnych hipoglikemii. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące hiponatremii w przebiegu wtórnej niedoczynności kory nadnerczy: 1) jest ona przykładem hiponatremii hipowolemicznej; 2) jest ona przykładem hiponatremii normowolemicznej; 3) może wystąpić po operacji gruczolaka kortykotropowego przysadki; 4) może wystąpić w przebiegu zespołu pustego siodła; 5) leczeniem z wyboru jest zastosowanie fludrokortyzonu i/lub antagonistów receptora V2 (np. tolwaptanu); 6) przebiega z niskim stężeniem aldosteronu. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zespołu nieadekwatnego wydzielania hormonu antydiuretycznego (SIADH) związanego z nowotworami: 1) najczęstszą przyczyną jest rak drobnokomórkowy płuca; 2) wydzielanie ADH przez nowotwór jest całkowicie niezależne od osmolalności osocza; 3) wskutek ekspansji nowotworu dochodzi do obniżenia progu całkowitego zahamowania wydzielania wazopresyny (zmiany punktu nastawczego osmostatu); 4) ekspansja raka drobnokomórkowego płuca i następcza hipoksja mogą prowadzić do zwiększenia wydzielania wazopresyny z tylnego płata przysadki; 5) optymalnym sposobem leczenia jest leczenie chirurgiczne nowotworu lub chemioterapia. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące agresywnych guzów przysadki: 1) wykazują radiologiczne cechy inwazyjności (stopnie 3-4 w skali Knospa lub inwazja ponadsiodłowa); 2) prawie zawsze są nieczynne hormonalne; 3) o ich agresywności świadczy podwyższona ekspresja markerów proliferacji (Ki-67 ≥3%, wysokie p53); 4) jedną z metod leczenia jest zastosowanie temozolomidu w monoterapii lub w skojarzeniu z radioterapią; 5) dowodem ich agresywności jest wystąpienie przerzutów odległych. Prawidłowa odpowiedź to:

Kryteria, które muszą być spełnione dla rozpoznania ciężkiego niedoboru hormonu wzrostu u osoby dorosłej obejmują: 1) niedobór wzrostu poniżej 3 centyla (dotyczy osób wcześniej nieleczonych hormonem wzrostu); 2) obniżone stężenie insulinopodobnego czynnika wzrostowego-1 (IGF-1) i białka wiążącego IGFBP-3; 3) maksymalny wyrzut hormonu wzrostu w teście hipoglikemii poinsulinowej poniżej 10 ng/ml (<10 µg/l); 4) maksymalny wyrzut hormonu wzrostu w teście hipoglikemii poinsulinowej poniżej 3 ng/ml (<3 µg/l). Prawidłowa odpowiedź to:

W diagnostyce różnicowej zespołu utraty soli u noworodka płci męskiej należy uwzględnić następujące przyczyny, za wyjątkiem:

U 40-letniego mężczyzny z wielohormonalną niedoczynnością przysadki po włączeniu leczenia substytucyjnego hormonem wzrostu może być konieczne:

Zjawisko imprintingu genomowego nie odgrywa roli w patogenezie:

Hormonami podwzgórza i przysadki, które mogą być wydzielane ektopowo przez komórki raka drobnokomórkowego płuc są: 1) hormon adrenokortykotropowy (ACTH); 2) hormon antydiuretyczny (ADH); 3) gonadoliberyna (GnRH); 4) kortykoliberyna (CRH); 5) tyreoliberyna (TRH). Prawidłowa odpowiedź to:

Zgodnie z opisem Programu Lekowego, u pacjentów z rozpoznanym w dzieciństwie zespołem Pradera-Williego (PWS) leczonych preparatem hormonu wzrostu należy zakończyć terapię w przypadku: 1) osiągnięcia wieku kostnego 14 lat przez dziewczynkę a 16 lat przez chłopca; 2) osiągnięcia wieku kostnego 16 lat przez dziewczynkę a 18 lat przez chłopca; 3) wystąpienia nocnych bezdechów lub ich nasilenia; 4) narastania otyłości pomimo leczenia dietetycznego i rehabilitacyjnego; 5) narastania otyłości wskutek zaniechania leczenia dietetycznego i rehabilitacyjnego. Prawidłowa odpowiedź to:

Niedobór wzrostu u dzieci może być związany z mutacją (zespół Leriego- Weilla) lub brakiem jednej kopii (zespół Turnera) genu:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące testotoksykozy:

W różnicowaniu wtórnej II-rzędowej niedoczynności tarczycy od III-rzędowej niedoczynności tarczycy ma zastosowanie test z:

W której postaci wrodzonego przerostu nadnerczy nie występuje zespół utraty soli?

Dziewczynka 5-letnia ma wzrost 90 cm (znacznie poniżej wartości 3 centyla), szczyt wydzielania hormonu wzrostu (GH) po stymulacji jest 21,8 ng/ml, w teście spontanicznej sekrecji jest 29,1 ng/ml, stężenie IGF-I w warunkach podstawowych 27,5 ng/ml (poniżej zakresu wartości referencyjnych dla wieku), brak wzrostu IGF-I po podaniu rekombinowanego GH. Należy u niej podejrzewać:

Analogi GnRH stosowane są w: 1) leczeniu endometriozy; 2) leczeniu mięśniaków macicy; 3) niepłodności małżeńskiej; 4) przedwczesnym dojrzewaniu płciowym; 5) zespole napięcia przedmiesiączkowego. Prawidłowa odpowiedź to:

Chłopiec 7,5-letni ma wzrost 101 cm (znacznie poniżej wartości 3 centyla), szczyt wydzielania hormonu wzrostu (GH) po stymulacji jest 0,9 ng/ml, w teście spontanicznej sekrecji jest 7,9 ng/ml, stężenie IGF-I w warunkach podstawowych 44,5 ng/ml (zakres wartości referencyjnych dla wieku od 111 do 563 ng/ml. Można podejrzewać:

W zespole Swyera nie występuje/nie występują:

W zespole całkowitej niewrażliwości na androgeny nie występuje:

U chłopca w 9. dobie życia zaobserwowano pogarszanie się stanu ogól- nego, brak łaknienia, wymioty, cechy odwodnienia, hiperpigmentację skóry. W badaniach dodatkowych stwierdzono: niskie stężenie sodu, obniżone stężenie kortyzolu i podwyższone ACTH. Do możliwych przyczyn nie należy:

Co przemawia za rozpoznaniem przedwczesnego dojrzewania płciowego pochodzenia centralnego u 6-letniej dziewczynki?

Macica nie występuje u pacjentów z zespołem: 1) całkowitej niewrażliwości na androgeny; 2) Mayera-Rokitansky'ego-Küstera-Hausera; 3) Turnera; 4) Swyera; 5) McCune-Albrighta. Prawidłowa odpowiedź to:

Ryzyko występowania chorób rozrostowych krwi wzrasta pod wpływem leczenia hormonem wzrostu u pacjentów z zespołem:

Przeciwwskazaniem do leczenia jodem promieniotwórczym u dziecka z nadczynnością tarczycy na tle choroby Graves-Basedowa jest: 1) wiek poniżej 5 lat; 2) niezakończony proces wzrastania; 3) podejrzenie zmiany nowotworowej w tarczycy; 4) ciężka oftalmopatia tarczycowa; 5) znacznie podwyższone miano przeciwciał anty-TPO i anty-Tg; 6) nieukończenie programu obowiązkowych szczepień zgodnie z kalendarzem szczepień. Prawidłowa odpowiedź to:

U dziecka rozpoznano zespół diGeorge'a. Można się zatem spodziewać większego ryzyka wystąpienia: 1) hiperprolaktynemii związana z obecnością torbieli kieszonki Rathkego; 2) hipogonadyzmu hipogonadotropowego związanego z uszkodzeniem węchomózgowia; 3) niedoczynności tarczycy związanej z przewlekłym autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy; 4) hipokalcemii związanej z hipoplazją przytarczyc; 5) zaburzeń odporności związanych z aplazją grasicy. Prawidłowa odpowiedź to:

Mutacja w obrębie genu SHOX, który jest zlokalizowany zarówno na chromosomie X, jak i na chromosomie Y jest odpowiedzialna za:

Zaburzenia czynności (zarówno nadczynność, jak i niedoczynność) tarczycy u kobiet planujących ciążę na obszarach bez niedoboru jodu najczęściej wywołane są przez:

Zapotrzebowanie na jod u kobiet:

W syntezie hormonów tarczycy istotnej roli nie odgrywa:

U dziecka z tężyczką hipokalcemiczną stwierdzono stężenie PTH 2,1 ng/l. Wcześniej u dziecka tego rozpoznano dysplazję nerek i głuchotę, wykluczo- no wady serca i dużych naczyń. Najbardziej prawdopodobnym rozpoznaniem jest zespół:

U chorego lat 55 po operacji guza przysadki wydzielającego hormon wzrostu (GH) stwierdzono niepełne wyleczenie i włączono leczenie oktreotydem (preparat Sandostatin LAR w dawce 30 mg co 28 dni). Po 6 miesiącach leczenia stwierdzono: GH 0,72 µg/l oraz IGF-1 201 ng/l (norma 56-203). U tego chorego należy:

Wskaż cechy typowe dla osteomalacji onkogennej spowodowanej wydzielaniem fosfatonin przez guz:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące zapaleń tarczycy u kobiet w ciąży:

U pacjentki lat 61 otrzymującej z powodu utrwalonego migotania przedsionków rywaroksaban istnieją wskazania do wykonania biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej (BAC) tarczycy z powodu obecności wyczuwalnego palpacyjnie, twardego guzka płata prawego wielkości 20 mm, wykazującego cechy podejrzane ultrasonograficznie. Jakie powinno być postępowanie przygotowawcze u tej pacjentki wg aktualnych (2018 r.) zaleceń polskich dotyczących postępowania w raku tarczycy?