Egzamin PES / Endokrynologia / jesień 2019

Zgodnie z rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego w ramach oceny powikłań akromegalii należy wykonywać: 1) usg tarczycy co 1-2 lata; 2) badanie echokardiograficzne co 2 lata; 3) kolonoskopię co rok; 4) EKG co rok; 5) TSH co rok; 6) PRL co 2 lata. Prawidłowa odpowiedź to:

Wg zaleceń EuropeanThyroidAssociation (ETA) z 2018 r. stężenie przeciwciał przeciwko receptorowi TSH należy oznaczać: 1) w celu ustalenia właściwego rozpoznania; 2) zawsze przed odstawieniem leków przeciwtarczycowych; 3) zawsze przed zmianą dawki tyreostatyku; 4) zawsze w czasie ciąży; 5) zawsze po 12 miesiącach terapii lekiem przeciwtarczycowym. Prawidłowa odpowiedź to:

Według wytycznych EuropeanThyroidAssociation (ETA) z 2018 r. za rozpoznaniem wtórnej niedoczynności tarczycy (WNT) przemawiają: 1) występowanie WNTu krewnych I stopnia; 2) przyspieszenie wzrastania, makroorchidyzm; 3) utrata słuchu; 4) objawy niedoczynności tarczycy; 5) stwierdzenie mutacji w obrębie licznych genów, np. TSHbeta, TRHR, TBL1X, IGSF1; 6) prawidłowa czynność przysadki w zakresie wydzielania innych niż TSH hormonów; 7) osłabiona lub opóźniona odpowiedź TSH na podanie TRH; 8) utrzymany, prawidłowy nocny wyrzut TSH. Prawidłowa odpowiedź to:

Jednym ze skutków hiperprolaktynemii jest niepłodność. Począwszy od jakiego stężenia PRL u kobiet może pojawić się to powikłanie?

Do rozwoju lub zaostrzenia orbitopatii Gravesa (GO) dochodzi u 15-33% chorych po podaniu 131I. Ryzyko wystąpienia lub progresji GOjest większe u: 1) palaczy tytoniu; 2) nadużywających alkoholu; 3) osób z późno włączonym leczeniem korygującym niedoczynność tarczycy po zastosowaniu 131I; 4) chorych z dużym stężeniem anty-TSHR; 5) chorych z cukrzycą t.2. Prawidłowa odpowiedź to:

Przedwczesne dojrzewanie płciowe izoseksualne u dziewcząt, spowodowa- ne ciężką pierwotną niedoczynnością tarczycy, prowadzącą do nieswoistego pobudzenia receptorów dla FSH przez wysokie stężenia TSH, to:

Hipogonadyzmhipergonadotropowy jako przyczyna opóźnionego lub braku dojrzewania płciowego występuje w: 1) zespole Kallmana; 2) zespole Klinefeltera; 3) zespole Turnera; 4) zespole McCune-Albrighta; 5) anorchii; 6) anoreksji. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zespołu Sotosa: 1) jest chorobą dziedziczną, dziedziczoną autosomalnie recesywnie; 2) zwykle spowodowany jest mutacją genu NSD1; 3) charakteryzuje się małą masą urodzeniową, poniżej 10.centyla; 4) szybkość wzrastania przyśpiesza w wieku kilku lat, dorosłe osoby osiągają wzrost powyżej 175 cm u kobiet i 190 cm u mężczyzn; 5) charakterystyczne cechy dysmorfii twarzy to antymongoidalne ustawienie szpar powiekowych, hiperteloryzm, wysokie czoło. Prawidłowa odpowiedź to:

Terapię analogami wazopresyny stosuje się w leczeniu: 1) wrodzonej moczówki prostej sprzężonej z chromosomem X; 2) moczówki ciężarnych; 3) zespołu nieadekwatnej antydiurezy; 4) hemofilii A; 5) hemofilii B; 6) choroby von Willebranda; 7) krwawienia z żylaków przełyku; 8) krwawienia z wrzodu dwunastnicy; 9) moczenia nocnego u dzieci. Prawidłowa odpowiedź to:

W którym z poniższych niedoborów enzymatycznych u pacjentek obserwuje się objawy hiperandrogenemii? 1) niedobór 21α-hydroksylazy; 2) niedobór dehydrogenazy 11β-hydroksysteroidowej-1; 3) niedobór 11β-hydroksylazy; 4) niedobór 17α-hydroksylazy; 5) niedobór dehydrogenazy 11β-hydroksysteroidowej-2. Prawidłowa odpowiedź to:

Do czynników zwiększających stężenie we krwi globuliny wiążącej hormony płciowe, SHBG zalicza się: 1) hiperandrogenemię; 2) progesteron; 3) hipertyreozę; 4) antykoncepcję hormonalną dwuskładnikową; 5) przewlekły stres. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zmian stężeń hormonów w przebiegu cyklu miesiączkowego: 1) stosunek LH/FSH w przebiegu fazy folikularnej ulega stałemu wzrostowi z wyraźną przewagą LH w piku owulacyjnym; 2) szczyt wydzielania 17-OHP przypada na okres poowulacyjny; 3) stężenie prolaktyny w surowicy nie wykazuje znaczących zmian w przebiegu cyklu; 4) najwyższe stężenia androgenów obserwuje się w fazie lutealnej; 5) szczyt wydzielania estradiolu występuje jednocześnie z pikiem LH. Prawidłowa odpowiedź to:

Bezwzględnym przeciwwskazaniem do operacji bariatrycznej (metabolicznej) u pacjenta z cukrzycą typu 2 nie jest:

Na hiperandrogenemię wskazuje indeks wolnych androgenów (FAI - free androgen index) wyższy niż:

Zróżnicowany rak tarczycy wysokiego ryzyka to nowotwór wykazujący przynajmniej jedną z poniższych cech: 1) nastąpiła niekompletna resekcja guza; 2) minimalne naciekanie poza torebkę tarczycy (microscopicextrathyroidalextension- ETE); 3) rak brodawkowaty z mutacją BRAF; 4) rak brodawkowaty z mutacją BRAF i obecnością ETE; 5) przerzuty do węzłów chłonnych średnicy powyżej 3 cm; 6) przerzuty wielkości 0,2-3 cm do co najmniej 5 węzłów chłonnych. Prawidłowa odpowiedź to:

U nosicieli mutacji genu RET predysponujących do zespołu MEN2A innych niż mutacja w kodonie 634 zaleca się profilaktyczną tyreoidektomię:

W przypadku nieskutecznego leczenia operacyjnego pacjenta z akrome- galią, kontrolne badanie rezonansu magnetycznego przysadki po zabiegu należy wykonać:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące leczenia farmakologicznego akromegalii agonistami dopaminy: 1) bromokryptyna normalizuje stężenie IGF-1 u około 10% pacjentów z akromegalią i nie powinna być stosowana w jej leczeniu; 2) kabergolina w połączeniu z analogami somatostatyny może być zastosowa- na, jeżeli stężenieIGF-1 przekracza 2,5-krotność górnego zakresu normy; 3) kabergolina jako jedyny lek w zachowawczym leczeniu akromegalii może być zastosowana, jeżeli stężenieIGF-1 nie przekracza 2,5-krotności górnego zakresu normy; 4) największą korzyść z leczenia agonistą dopaminy odnoszą pacjenci z guzami mieszanymi, wydzielającymi GH i prolaktynę. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące scyntygrafii przytarczyc: 1) w scyntygrafii przytarczyc można zastosować: chlorek talu-201, 99mTc- MIBI, 99mTc-tetrofosminę; 2) wysoka czułość chlorku talu-201 oraz niższa dawka promieniowania w porównaniu z 99mTc-MIBI powoduje, że jest on preferowanym znacznikiem w obrazowaniu przytarczyc; 3) 99mTc-MIBI jest wypłukiwany z gruczolaka przytarczyc szybciej niż z prawidłowej tkanki tarczycy; 4) technika obrazowania SPECT/CT zwiększa czułość i swoistość scyntygrafii przytarczyc. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące kontynuacji terapii hormonem wzrostu u dorosłych: 1) wszyscy pacjenci leczeni w dzieciństwie hormonem wzrostu (GH) z powo- du niedoboru hormonu wzrostu wymagają kontynuowania tej terapii jako dorośli; 2) kontynuowanie leczenia hormonem wzrostu u dorosłych pacjentów z nie- doborem tego hormonu rozpoznanym w dzieciństwie wymaga ponownej oceny sekrecji GH; 3) u około 50% pacjentów z niedoborem hormonu wzrostu po operacji z powodu czaszkogardlaka w dzieciństwie, nadal stwierdza się niedobór hormonu wzrostu w wieku dorosłym; 4) można odstąpić od ponownej oceny sekrecji GH przed decyzją o kontynu- owaniu leczenia hormonem wzrostu u osób dorosłych, u których stwier- dza się mutację genu POUF1, PROP1, HESX-1, LHX-3 lub LHX-4 oraz niedobór co najmniej jednego z innych hormonów produkowanych przed przedni płat przysadki. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż, które z kryteriów wyrównania cukrzycy są prawdziwe: 1) HbA1c≤ 6,5% u pacjentów z cukrzycą typu 1; 2) HbA1c≤6,0% u pacjentek z cukrzycą planujących ciążę; 3) HbA1c≤8,0% u pacjentów w podeszłym wieku; 4) HbA1c≤6,5% u pacjentów z krótkotrwałą cukrzycą typu 2; 5) HbA1c≤7,0% u pacjentów z makroangiopatią cukrzycową (przebyty zawał serca, udar). Prawidłowa odpowiedź to:

U 32-letniej pacjentki w 8. tygodniu ciąży pierwszej stwierdzono stężenie glukozy na czczo 7,5 mmol/l.U pacjentki tej:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące leczenia hirsutyzmu doustnymi środkami antykoncepcyjnymi (DŚA): 1) u pacjentki ze zwiększonym ryzkiem wystąpienia żylnej choroby zakrze- powo-zatorowej (np. otyłej lub > 39. r.ż.) preferowane jest rozpoczynanie leczenia DŚA od leków zawierających najmniejszą skuteczną dawkę etynyloestradiolu; 2) u pacjentki ze zwiększonym ryzkiem wystąpienia żylnej choroby zakrze- powo-zatorowej (np. otyłej lub > 39. r.ż.) preferowane jest stosowanie DŚA zawierających progestageny wiążące się z najmniejszym ryzykiem zakrzepicy (norgestymat albo lewonorgestrel); 3) w leczeniu hirsutyzmu DŚA zawierające progestageny o mniejszym dzia- łaniu androgennym (norgestymat, dezogestrel, gestoden) są skuteczniej- sze od DŚA zawierających progestageny o stosunkowo silnym działaniu androgennym (norgestrel, lewonorgestrel); 4) DŚA zawierające 17-β-estradiol lub walerian estradiolu równie skutecznie hamują wydzielanie androgenów przez jajniki co DŚA zawierające etynyloestradiol. Prawidłowa odpowiedź to:

Nadmierne owłosienie (hipertrychoza) może wiązać się z: 1) jadłowstrętem psychicznym; 2) niedoczynnością tarczycy; 3) porfirią; 4) zapaleniem skórno-mięśniowym; 5) stosowaniem cyklosporyny; 6) stosowaniem fenytoiny. Prawidłowa odpowiedź to:

Przyczyną wczesnej hipokalcemii noworodkowej nie jest:

Wykonanie których z wymienionych badań jest konieczne do przeprowa- dzenia procesu kwalifikacji dziecka z przedwczesnym dojrzewaniem płciowym do leczenia analogiem GnRH w ramach Programu Lekowego Ministerstwa Zdrowia w Polsce? 1) test stymulacyjny na wydzielanie LH i FSH po podaniu GnRH; 2) badanie TK lub MR głowy (układu podwzgórzowo-przysadkowego) w celu wykluczenia guza wewnątrzczaszkowego; 3) stężenie β-gonadotropiny kosmówkowej (β-hCG); 4) ocena wydzielania kortyzolu po dożylnym podaniu Synacthenu (ACTH); 5) kariotyp; 6) dwa różne testy stymulacyjne na wydzielanie hormonu wzrostu. Prawidłowa odpowiedź to:

Alfakalcydol wchodzący w skład m.in. preparatu Alfadiol to:

W którym z wymienionych zaburzeń będących przyczyną hipoglikemii u dziecka nie będzie występowała ketonuria? 1) hiperinsulinizm; 2) niedobór hormonu wzrostu; 3) niedoczynność kory nadnerczy; 4) zaburzenia beta oksydacji kwasów tłuszczowych; 5) deficyt glukozo-6-fosfatazy (glikogenoza typu 1). Prawidłowa odpowiedź to:

U 13-letniej, szczupłej dziewczynki w grudniu oznaczono stężenie 25(OH)D i stwierdzono wynik: 105 ng/ml. Rodzice podają dziecku profilaktycznie 4000 j dziennie witaminy D od września. Jaki jest właściwy sposób postępowania?

Co przemawia za rozpoznaniem przedwczesnego dojrzewania płciowego pochodzenia centralnego u 6-letniej dziewczynki z powiększeniem gruczołów piersiowych?

Cechy niedoczynności kory nadnerczy obserwowane u chłopca w 9. dobie życia mogą być związane z następującymi zaburzeniami,za wyjątkiem:

Obecnie w Polsce u wcześniaków w celu wykluczenia niedoczynności tarczycy rekomenduje się:

U dziecka z rozpoznaną idiopatyczną hipoglikemią ketotyczną należy:

Obecnie w Polsce u noworodków prowadzone jest badanie przesiewowe krwi w kierunku: 1) wrodzonej niedoczynności tarczycy; 2) wrodzonego przerostu kory nadnerczy; 3) cukrzycy monogenowej spowodowanej mutacją w genie KCNJ11; 4) rodzinnej hipercholesterolemii; 5) zespołu Prader-Willi. Prawidłowa odpowiedź to:

U dziewczynki z wrodzoną wadą serca wykonano badanie genetyczne i rozpoznano zespół diGeorge'a. Dla których z wymienionych poniżej chorób występuje zwiększone ryzyko współwystępowania w tym zespole? 1) hipokalcemii związanej z niedoczynnością przytarczyc; 2) niedoczynności tarczycy związanej z przewlekłym autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy; 3) hipogonadyzmuhipogonadotropowego związanego z uszkodzeniem węchomózgowia; 4) hiperkotyzolemii w przebiegu makroguzkowego rozrostu kory nadnerczy. Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniższych leków mogą powodować wzrost stężenia chromograniny A?

Poza pierwotną nadczynnością tarczycy obniżenie stężenia TSH może występować w poniższych stanach, z wyjątkiem:

Do gabinetu endokrynologicznego zgłasza się pacjent skierowany z poradni kardiologicznej, u którego w badaniu SPECT serca z użyciem 99mTcMIBI wykryto w tarczycy ognisko wzmożonego wychwytu znacznika. Jakie powinno być postępowanie u tego pacjenta? 1) konieczne jest wykonanie BACC, ze względu na duże ryzyko nowotworu złośliwego; 2) należy wykonać USG tarczycy i zakwalifikować ognisko do BACC na podstawie ogólnie przyjętych kryteriów; 3) nie ma konieczności wykonywania innych badań, wynik scyntygrafii jest artefaktem; 4) należy ocenić funkcję przytarczyc, gdyż ognisko wzmożonego wychwytu może być gruczolakiem przytarczyc; 5) należy ocenić tyreometabolizm, gdyż wzmożony wychwyt może być wynikiem nadczynności tarczycy. Prawidłowa odpowiedź to:

Pacjentka lat 31 w 25. tygodniu pierwszej ciąży została skierowana do endokrynologa z podejrzeniem zespołu Cushinga z powodu znacznego wzrostu masy ciała (15 kg), pojawienia się nadciśnienia tętniczego oraz cukrzycy. W badaniu fizykalnym stwierdzono różowo-czerwone rozstępy na skórze brzucha i bioder, w badaniach laboratoryjnych wykonanych w warunkach podstawowych na czczo glikemia 6,2 mmol/l, stężenie ACTH 55pg/ml, (N 5,6-56 pg/ml), kortyzol 31 µg/dl. Wskaż najbardziej celowe postępowanie, które powinno być przeprowadzone w pierwszej kolejności:

W terapii pacjenta z chorobą Addisona oraz dołączającą się nadczynnoś- cią tarczycy w przebiegu choroby Gravesa-Basedowa należy przede wszystkim zawrócić uwagę na:

Pacjentka 32-letnia zgłosiła się do endokrynologa w 9. tygodniu drugiej ciąży z wynikiem oznaczenia TSH 0,085 µIU/ml. Kobieta skarży się na nasilone nudności i zgłasza okresowe uczucie kołatania serca po wysiłku fizycznym. Przedmiotowo tętno 82/min. Wskaż postępowanie jakie należy podjąć w pierwszej kolejności:

Która z chorób nie wiąże się z ryzkiem przedwczesnego dojrzewania płciowego GnRH-niezależnego?

Która z poniższych chorób nie występuje w przebiegu autoimmunologicznego zespołu wielogruczołowego typu 3?

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące podostrego zapalenia tarczycy: 1) występuje stan podgorączkowy a nawet gorączka; 2) ból ma tendencję do migrowania; 3) odnotowuje się podwyższoną aktywność fosfatazy zasadowej; 4) powiększeniu ulegają węzły chłonne po stronie zajętej części gruczołu; 5) u ponad połowy chorych podostre zapalenie tarczycy prowadzi do trwałej niedoczynności gruczołu. Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniższych testów znajdują zastosowanie w diagnostyce niedoboru hormonu wzrostu? 1) doustny test tolerancji glukozy; 2) test z TRH; 3) test insulinowy; 4) test z L-DOPA; 5) test z glukagonem. Prawidłowa odpowiedź to:

Stężenie we krwi których hormonów obniża się fizjologicznie z wiekiem: 1) lutropiny; 2) trijodotyroniny; 3) parathormonu; 4) melatoniny; 5) siarczanudehydroepiandrosteronu. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące nadczynności tarczycy: 1) nadmiar hormonów tarczycy wiąże się z wtórnym podwyższeniem stężeń prolaktyny w surowicy krwi; 2) u chorych obserwuje się często nasilony dermografizm; 3) u chorych mężczyzn może pojawiać się ginekomastia; 4) charakterystyczne jest zwiększenie amplitudy tętna w przebiegu choroby; 5) w zaawansowanej postaci choroby może wystąpić niedrożność porażenna jelit. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące częstości występowania podwyższonego stężenia przeciwciał przeciwtarczycowych (anty-Tg i anty-TPO): 1) zwiększa się z wiekiem; 2) jest większa u kobiet w porównaniu z mężczyznami; 3) jest największa u kobiet w wieku rozrodczym; 4)występuje korelacja częstości występowania pomiędzy anty-Tg i anty-TPO; 5) powyżej 80. r.ż. jest zbliżona u mężczyzn i kobiet. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż objawy o największej pozytywnej wartości predykcyjnej w rozpoznawaniu niedoczynności tarczycy: 1) osłabienie słuchu; 2) spowolnienie ruchowe; 3) obrzęk okołooczodołowy; 4) zwiększenie masy ciała; 5) suchość skóry; 6) oziębienie skóry. Prawidłowa odpowiedź to:

Który z poniższych testów i wskaźników nie dotyczy oceny wrażliwości ustroju na insulinę?

Wskaż stany patologiczne, w których stwierdza się zmniejszone surowicze stężenie globuliny wiążącej hormony tarczycy (TBG): 1) niedoczynność tarczycy; 2)nadczynność tarczycy; 3) niedoczynność nadnerczy; 4)posocznica; 5) zespół Cushinga. Prawidłowa odpowiedź to:

Do leków, które zmniejszają surowicze stężenie globuliny wiążącej hormony tarczycy (TBG) należą: 1) estrogeny; 2)tamoksyfen; 3) androgeny; 4) kortykosteroidy; 5) kwas nikotynowy. Prawidłowa odpowiedź to:

Do leków hamujących wydzielanie hormonów tarczycy należą: 1) amiodaron; 2) metformina; 3) analogi somatostatyny; 4)aminoglutetymid; 5) lit. Prawidłowa odpowiedź to:

Do cech różnicujących chorobę Gravesa i podostre zapalenie tarczycy należą: 1) obraz usg; 2) wole; 3) obecność przeciwciał przeciwtarczycowych; 4) iloraz T3/T4; 5) wychwyt radiojodu. Prawidłowa odpowiedź to:

Do różnic pomiędzy tyroksyną i trójjodotyroniną należą: 1) stopień absorpcji z przewodu pokarmowego; 2) szczyt stężenia w surowicy; 3) okres półtrwania; 4) powinowactwo do receptora dla hormonów tarczycy; 5) stopień wiązania z białkami. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż te rzadkie skutki uboczne stosowania leków przeciwtarczycowych, które częściej wywoływane są przez propyltiouracyl w porównaniu do metimazolu: 1) martwica komórek wątrobowych; 2)cholestaza; 3) zespół rzekomotoczniowy; 4) zapalenie naczyń; 5)utrata smaku; 6)hipoglikemia. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fizjologiczne zmiany w ciąży dotyczące tarczycy: 1) zmniejszenie wydalania jodu z moczem; 2) zwiększenie wytwarzania TBG (globuliny wiążącej hormony tarczycy) w wątrobie; 3) przyspieszona degradacja hormonów tarczycy; 4) zmniejszenie puli hormonów tarczycy; 5) zwiększone stężenie wolej tyroksyny. Prawidłowa odpowiedź to:

Do wad rozwojowych związanych z narażeniem w życiu płodowym na działanie tiamazolu należą: 1) aplasiacutis: ubytki skóry, głównie na głowie; 2) niedrożność nozdrzy tylnych; 3) wrodzone wodonercze; 4) atrezja przełyku z przetoką tchawiczo-przełykową; 5) torbiele szyi; 6) ubytek w przegrodzie międzykomorowej; 7) athelia: niewykształcenie brodawek sutkowych. Prawidłowa odpowiedź to:

Jaką dawkę dobową L-tyroksyny należy zastosować u wcześniaka o masie ciała 2000 g urodzonego w 35. tygodniu ciąży, u którego rozpoznano wrodzoną niedoczynność tarczycy?

Wskaż, w przebiegu której endokrynopatii występują, wyłącznie u mężczyzn, zwapnienia na małżowinach usznych:

Hiperkalcemia polekowa może wystąpić w trakcie terapii: 1) diuretykiemtiazydowym; 2) bisfosfonianem; 3) węglanem litu; 4) alfakalcydolem; 5) tretynoiną; 6) rekombinowanym ludzkim hormonem wzrostu w leczeniu substytucyjnym; 7) glikokortykosteroidami. Prawidłowa odpowiedź to:

Obowiązujące wskazania do przeprowadzenia badań przesiewowych u pacjenta z podejrzeniem zespołu guza chromochłonnego i przyzwojaków (PPGL) obejmują: 1) napadowe występowanie objawów sugerujących nadmierne wydzielanie katecholamin; 2) przebyty epizod napadowego wzrostu ciśnienia tętniczego w trakcie nagłej appendektomii u pacjenta bez wywiadu nadciśnienia; 3) przypadkowo wykryty guz nadnercza u osoby z nadciśnieniem opornym; 4) kontrola raz na 5 lat u osób z potwierdzoną mutacją zarodkową predysponującą do PPGL; 5) bliskie pokrewieństwo pacjenta z osobą, u której rozpoznano PPGL. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż cechę, która nie jest charakterystyczna dla przejściowej tyreotoksykozy ciążowej w przebiegu niepowściągliwych wymiotów ciężarnych (THHG):

31-letni pacjent zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej z powodu jed- nostronnej ginekomastii, potwierdzonej w badaniu usg. Nie zgłasza obniżonego libido ani zaburzeń erekcji. W badaniu fizykalnym prawidłowa wielkość i konsys- tencja jąder. BMI: 23,5 kg/m2. Skargi na utrzymującą się drażliwość, bezsenność oraz nadpotliwość. Przy badaniu tachykardia 120/min. W badaniach lab: TSH <0,005, podwyższone wartości FT3 i FT4. Uzupełniająca diagnostyka wykazała podwyższone miano przeciwciał TRAb. Rozpoznano nadczynność tarczycy na podłożu choroby Graves-Basedowa i rozpoczęto terapię lekiem przeciwtarczyco- wym. Wskaż najbardziej prawdopodobny mechanizm tłumaczący wystąpienie ginekomastii u tego pacjenta: 1) zależne od hormonów tarczycy zwiększenie stężenia SHBG; 2) zależne od hormonów tarczycy zmniejszenie stężenia SHBG; 3) zależne od hormonów tarczycy zmniejszenie aktywnościaromatazy; 4) zależne od hormonów tarczycy zwiększenie aktywnościaromatazy; 5) działanie niepożądane leku przeciwtarczycowego; 6) hipogonadyzmhipergonadotropowy; 7) hiperprolaktynemia w przebiegu nadczynności tarczycy. Prawidłowa odpowiedź to:

Zastosowanie którego z poniższych leków może, u pacjentów z cukrzycą t.1 leczonych intensywną insulinoterapią, wiązać się z podwyższonym ryzykiem wystąpienia normoglikemicznej kwasicy ketonowej (eDKA)?

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące guza przysadki typu tyreotropinoma: 1) około 30% tyreotropinoma wydziela w nadmiarze podjednostkę alfa hormonów glikoproteinowych; 2) u około 1/3 pacjentów z tyreotropinomastężenie TSH mieści się w granicach normy, a stężenia hormonów tarczycy są zwiększone; 3) w różnicowaniu tyreotropinoma od oporności na hormony tarczycy zastosowanie ma m.in. test supresji TSH - wykazanie zahamowania TSH po podawaniu trijodotyroniny wyklucza rozpoznanie tyreotropinoma; 4) w badaniu fizykalnym pacjenta z podejrzeniem tyreotropinoma często stwierdza się objawy nadczynności tarczycy i wole; 5) gruczolaki przysadki wydzielające TSH stanowią około 10% wszystkich gruczolaków przysadki. Prawidłowa odpowiedź to:

Wtórna niedoczynność tarczycy może być wywołana przez czynniki genetyczne. Który z poniżej podanych zestawów gen kandydat - odpowiadający mu fenotyp jest nieprawdziwy?

Które z wymienionych zaburzeń można przypisać zaawansowanej pierwotnej nadczynności przytarczyc?

Pacjent lat 60 z utrwalonym migotaniem przedsionków ma zaplanowane wykonanie biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej (BACC) tarczycy z powodu wola guzkowego nietoksycznego z obecnością 2 zmian podejrzanych ultrasonogra- ficznie. Pacjent otrzymuje leczenie dabigatranem.Jaka modyfikacja leczenia powinna być dokonana przed BACC?

Wskaż zdanie fałszywe dotyczące działań niepożądanych ipilimumabu na układ dokrewny:

U pacjentki lat 68 z kwalifikowanej do chemioterapii z powodu raka płuca nagle wystąpiły zaburzenia świadomości. W badaniu TK wykonanym na SOR nie stwierdzono nieprawidłowości. RR 130/80 mmHg. Wykonano badania dodatkowe, w których stwierdzono: Na 125 mmol/l; K 3,9 mmol/l; TSH 3,40 IU/l; kortyzol o godz. 8.00 19 µg/dl, osmolalność osocza 165 mOSm/kg H2O, osmolalność moczu 680 mOsm/kg H2O, wydalanie Na z moczem 211 mmol/24h (norma 40 - 220). Kreatynina w DZM 18,1 mg/24h/kg m.c (norma 11 - 20), glukoza w surowicy 680 mg/dl. Chora przyjmuje: metforminę, ramipryl i citalopram.Wskaż stwierdzenie prawdziwe dotyczące tej chorej:

Matka pacjentki lat 25 po urazie głowy, z padaczką pourazową i zaburze- niami depresyjno-lękowymi, zgłosiła się do lekarza z powodu pogorszenia kontak- tu z córką. W badaniach podstawowych hiponatremia 108 mmol/l. Chora przyjmuje leki: karbamazepinę, sertalinę i wenlafaksynę. Który ze stosowanych leków może być przyczyną stwierdzonej hiponatremii?

Pacjentka l. 65, po złamaniu kręgu L1 bez urazu, miała wykonane badanie densytometryczne, w którym stwierdzono T-score L2-L4 - 3,1, T-scorebkku - 2,6. W badaniach dodatkowych stwierdzono Ca 2,15 mmol/l (norma 2,1-2,55), fosforany 1,58 mmol/L (norma 0,81 - 1,45), PTH 95 pg/ml (norma 15 - 65), TSH 3,1 mIU/l, GFR 22,4 ml/min/1,73 m2, 25(OH)D 17,7 ng/ml.Wskaż najbardziej prawidłowe postępowanie u tej chorej:

Wskaż stwierdzenie fałszywe dotyczące stosowania L-tyroksyny (L-T4):

Pacjent l. 25, wcześniej zdrowy, zaobserwował u siebie od 5 tygodni narastające obustronne powiększenie sutków. Objaw ten wystąpił miesiąc po rozpoczęciu stosowania steroidów anabolicznych (metandienon), które podawał sobie w celu przyrostu masy mięśniowej. W badaniach dodatkowych potwierdzo- no ginekomastię i wykluczono inne jej przyczyny. Stężenie prolaktyny wynosiło 13 ng/ml. Wskaż, jakie leczenie będzie u chorego najskuteczniejsze poza zaleceniem natychmiastowego odstawienia steroidów anabolicznych:

U dziewczynki lat 14 z powodu kamicy nerkowej przeprowadzono diagnostykę i rozpoznano pierwotną nadczynność przytarczyc. Podczas badania USG szyi stwierdzono w płacie lewym tarczycy podejrzaną ultrasonograficznie zmianę ogniskową, a w rozmazie cytologicznym opisano obraz raka rdzeniastego. Po zabiegu tyreoidektomii u dziecka pojawiły się epizody wzrostu ciśnienia tętni- czego do 180/100 mmHg, a w toku diagnostyki rozpoznano guza chromochłonne- go. Jaka mutacja jest najbardziej prawdopodobną przyczyną choroby u tej pacjentki?

Po stwierdzeniu ciąży u pacjentki z moczówką prostą ośrodkową rozpoznaną przed ciążą: 1) należy zwiększyć dawkę desmopresyny w przypadku nasilenia objawów moczówki; 2) należy zastosować preparat wazopresyny zamiast desmopresyny; 3) nie wolno stosować desmopresyny z uwagi na ryzyko malformacji płodu; 4) nie należy stosować desmopresyny z uwagi na jej zwiększoną degradację przez wazopresynazę. Prawidłowa odpowiedź to:

Przejściowa moczówka prosta podczas ciąży jest spowodowana:

U noworodka płci genetycznej męskiej (kariotyp 46,XY), niepełna maskulinizacja zewnętrznych narządów płciowych może być spowodowana niedoborem: 1) aromatazy; 2) dehydrogenazy 3β-hydroksysteroidowej; 3) 5α-reduktazy; 4) oksydoreduktazy P450 (POR). Prawidłowa odpowiedź to:

Zespół Pradera i Williego jest chorobą:

W leczeniu hiponatremii w przebiegu zespołu nieadekwatnego wydzielania wazopresyny (SIADH) podstawowe znaczenie ma: 1) ograniczenie podaży płynów; 2) podanie dożylnie izotonicznego (0,9%) NaCl; 3) podanie dożylnie hipertonicznego (3%) NaCl; 4) podanie dożylnie hydrokortyzonu. Prawidłowa odpowiedź to:

Moczówka prosta ośrodkowa jest typowym objawem w przypadku mutacji genu kodującego: 1) wazopresynę-neurofizynę II (AVP-NPII); 2) wolframinę (WFS1); 3) akwaporynę 2 (AQP2); 4) czynnik PROP1 (PROP1). Prawidłowa odpowiedź to:

Cechami USG obserwowanymi w badaniu węzłów chłonnych szyi, które nasuwają podejrzenie przerzutu raka brodawkowatego, są wszystkie wymienione cechy,z wyjątkiem:

U pacjenta dorosłego z rozpoznaną w dzieciństwie wielohormonalną niedoczynnością przysadki kryterium rozpoznania ciężkiego niedoboru hormonu wzrostu (GH) po zakończeniu terapii promującej wzrastanie jest:

U 7-letniego chłopca obserwuje się od kilku tygodni poliurię i polidypsję, ponadto pojawiło się owłosienie łonowe, któremu towarzyszy powiększenie jąder. W badaniu rezonansu magnetycznego stwierdzono obecność guzów w okolicy nadsiodłowej i w okolicy szyszynki. Najbardziej prawdopodobnym rozpoznaniem jest:

U 7-letniej dziewczynki rozpoznano przedwczesne dojrzewanie płciowe prawdziwe, w badaniu rezonansu magnetycznego uwidoczniono obecność hamartoma podwzgórza wielkości 8 mm. Postępowaniem z wyboru jest:

Które z wymienionych leków mogą spowodować hiperkalcemię? 1)kalcymimetyki; 2) tiazydy; 3) lit; 4) antagoniści receptora wapniowego; 5) witamina D. Prawidłowa odpowiedź to:

Optymalnym sposobem leczenia niedoczynności tarczycy pochodzenia centralnego u pacjenta dorosłego jest stosowanie:

U pacjenta ze stwierdzoną klinicznie i laboratoryjnie hipofosfatemią, najwłaściwszym badaniem powinno być oznaczenie/wykonanie:

W przypadku udowodnionej utraty fosforu przez nerki, następne badanie, które należy zlecić to oznaczenie:

Cechą charakterystyczną hipofosfatemii FGF-23-zależnej jest:

Pierwotny ciężki niedobór IGF-I charakteryzuje się: 1) znacznym niedoborem wzrostu poniżej -3 SD (odchyleń standardowych); 2) obniżonym stężeniem hormonu wzrostu (GH) w testach stymulacyjnych; 3) prawidłowym lub podwyższonym stężeniem GH w testach stymulacyjnych; 4) obniżonym stężeniem insulinopodobnego czynnika wzrostowego I (IGF-I) oraz białka wiążącego insulinopodobne czynniki wzrostu 3 (IGFBP3); 5) prawidłowym stężeniem IGF-I oraz IGFBP3. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące tzw. 'silentpituitaryadenomas': 1)pojęcie 'silentpituitaryadenomas' obejmuje zarówno guzy bez sekrecji hormonalnej, jak i z sekrecjąsubkliniczną; 2)najczęstszym typem guza są tzw. 'nullcelladenomas', wykazujące brak barwienia immunohistochemicznego na podjednostkę beta hormonów przysadki oraz brak czynników transkrypcyjnych; 3)klinicznie prezentacja obejmuje zwykle objawy uciskowe i/lub cechy niedoczynności przysadki; 4)guzy o typie PIT-1 dodatnich gruczolaków (PIT-1 positiveadenomas) charakteryzują się szczególnie agresywnym przebiegiem; 5)ekspresja czynnika transkrypcyjnego PIT1 jest też opisywana w guzach o typie TSH-oma oraz w gruczolakach somatotropowych. Prawidłowa odpowiedź to:

Do różnicowania pomiędzy przedwczesnym dojrzewaniem prawdziwym a przedwczesnym powiększeniem piersi wśród badań hormonalnych największe znaczeniemaocena stężenia:

Obojnactwo rzekome żeńskie jest to maskulinizacja w czasie życia płodo- wego zewnętrznych narządów płciowych u płci genetycznie żeńskiej 46 XX DSD (dawniej pseudohermaphroditismusfemininus): 1)przyczyną jest wrodzony przerost nadnerczy o typie niedoboru 21- hydroksylazy, 11-hydroksylazy, dehydrogenazy 3-hydroksysteroidowej; 2)przyczyną jest wrodzony przerost nadnerczy o typie niedoboru 21- hydroksylazy, 11-hydroksylazy oraz 20,22-desmolazy cholesterolu; 3)przyczyną jest niedobór P450 aromatazy łożyskowej; 4)przyczyną jest guz wirylizujący jajnika u matki; 5)wewnętrzne narządy płciowe są typu męskiego. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż lek/leki, których nie stosuje się w leczeniu hiperkalcemii PTH-niezależnej:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zwiększonego stężenia kortyzolu w surowicy u pacjentów z jadłowstrętem psychicznym: 1) jest wynikiem zmniejszenia klirensu metabolicznego; 2) jest wynikiem aktywacji osi podwzgórze-przysadka w odpowiedzi na przewlekły stres; 3) upośledzenie hamowania deksametazonem jest wynikiem nabytej oporności receptora glikokortykosteroidów; 4) w jadłowstręcie psychicznym nie odnotowuje się zwiększonego stężenia kortyzolu w surowicy. Prawidłowa odpowiedź to:

W toku różnicowania między jadłowstrętem psychicznym a niedoczynnością przysadki za jadłowstrętem psychicznym przemawia: 1) wysokie stężenie GH; 2) wysokie stężenie IGF-I; 3) zmniejszona odpowiedź LH na dużą dawkę GnRH; 4) prawidłowe stężenie prolaktyny. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż konstelację właściwą dla hipokalcemii w przypadku choroby (uszkodzenia) wątroby: 1) obniżone stężenie fosforanów; 2) podwyższone stężenie fosforanów; 3) obniżone stężenie PTH; 4) podwyższone stężenie PTH; 5) prawidłowe stężenie PTH; 6) prawidłowe stężenie 25(OH)D3; 7) obniżone stężenie 25(OH)D3. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fałszywe stwierdzenie:

Do przyczyn hipokalcemii należą: 1) zespół Williamsa; 2) 'zespół głodnych kości'; 3) kwasice cewkowe; 4) zespół Di George'a; 5) szpiczak mnogi. Prawidłowa odpowiedź to:

Wydzielanie glukagonu jest stymulowane przez: 1) hipoglikemię; 2) alaninę; 3) wolne kwasy tłuszczowe; 4) somatostatynę; 5) gastrynę. Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniższych leków mogą przyczyniać się do wystąpienia cukrzycy? 1) estradiol; 2) kwas askorbinowy; 3) diazoksyd; 4) deksametazon; 5) fenytoina. Prawidłowa odpowiedź to:

W których z poniższych sytuacji klinicznych należy zalecić zamiast cholekalcyferolu stosowanie alfakalcidolu? 1) niedoczynność przytarczyc w przebiegu autoimmunologicznego zespołu wielogruczołowego typu 1 (APS 1); 2) mutacja genu CYP21A1; 3) osteoporoza; 4) niewydolność nerek; 5) wirusowe zapalenie wątroby. Prawidłowa odpowiedź to:

Na typowy obraz kliniczny cukrzycy MODY składa się: 1)początek choroby przed 25. r.ż.; 2)tendencja do kwasicy ketonowej; 3)wczesne zachorowanie na cukrzycę u co najmniej 2 członków rodziny; 4)nieoznaczalny peptyd C; 5)znaczny cukromocz. Prawidłowa odpowiedź to:

Zespół Pradera i Williego cechuje: 1) hiperfagia; 2) otyłość centralna; 3) niedobór wzrostu; 4) gigantyzm; 5)hipogonadyzmhipogonadotropowy; 6) hipogonadyzmhipergonadotropowy. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zespołu ektopowego wydzielania ACTH: 1) występuje 5 razy częściej u kobiet niż u mężczyzn; 2) najczęstszą przyczyną tego zespołu jest rak drobnokomórkowy płuca; 3) w obrazie klinicznym dominuje osłabienie mięśniowe, hiperpigmentacja oraz hipokaliemia i zasadowica nieoddechowa; 4) kryterium rozpoznania jest wzrost wydzielania ACTH po stymulacji CRH. Prawidłowa odpowiedź to:

Do objawów obserwowanych u dorosłych pacjentów z niedoborem GH należą: 1) zwiększona ilość tkanki tłuszczowej o lokalizacji centralnej; 2) zmniejszona beztłuszczowa masa ciała; 3) zmniejszona masa i siła mięśniowa; 4) zmniejszona pojemność minutowa serca; 5) obniżona gęstość mineralna kości; 6) zmiany w profilu lipidowym będące przyczyną przedwczesnej miażdżycy naczyń. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące pacjentek z jadłowstrętem psychicznym: 1) wydzielanie hormonu wzrostu w testach stymulacyjnych jest obniżone; 2) wydzielanie hormonu wzrostu w testach stymulacyjnych jest podwyższone; 3) stężenie IGF-I jest obniżone; 4) stężenie IGF-I jest podwyższone; 5) stężenie hormonów tarczycy jest podwyższone. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż zespoły, które są związane z predyspozycją do zachorowania na raka tarczycy: 1) zespół DICER1; 2) choroba Cowden; 3) zespół del Castillo; 4) rodzinna polipowatość gruczolakowata; 5) MEN 2a; 6) zespółVernera-Morrisona. Prawidłowa odpowiedź to:

U młodego, dotychczas zdrowego nastolatka, u którego doszło do urazo- wego przerwania szypuły przysadki należy rozważyć zastosowanie następujących leków, za wyjątkiem:

U dziecka z objawami moczówki prostej i przedwczesnego pokwitania stwierdzono obecność zmian w okolicy podwzgórzowo-przysadkowej oraz w szyszynce. Najbardziej prawdopodobnym rozpoznaniem u tego pacjenta jest:

W którym z wymienionych zespołów uwarunkowanych genetycznie wzrasta ryzyko wystąpienia raka piersi u mężczyzn?

Do przyczyn hipokalcemii nie należy:

Które z wymienionych markerów są uważane za czynniki predykcyjne powodzenia stymulacji owulacji i zalecane w ocenie rezerwy jajnikowej? 1) AMH (hormon anty-Müllerowski); 2) FSH; antralnych); 3) objętość jajników; 4) AFC (liczba pęcherzyków 5) inhibina B. Prawidłowa odpowiedź to:

U nosicielek genu BRCA1 w celu antykoncepcji dopuszczone jest stosowanie: 1) dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych; 2) mini-tabletek zawierających wyłącznie gestageny; 3) implantów podskórnych; 4) wkładek wewnątrzmacicznych niezawierających hormonów; 5) hormonalnych krążków dopochwowych. Prawidłowa odpowiedź to:

W procesie kwalifikacji do leczenia operacyjnego pacjentów z asymptomatyczną pierwotną nadczynnością przytarczyc należy uwzględnić: 1) płeć pacjenta; 2) wiek pacjenta; 3) stan czynnościowy nerek; 4) wynik badania densytometrycznego; 5) stężenie PTH. Prawidłowa odpowiedź to:

Która mutacja jest przyczyną najczęstszej postaci pierwotnej nadczynności przytarczyc?

Przyczyną obniżonej gęstości mineralnej kości w przebiegu jadłowstrętu psychicznego jest: 1) hipoestrogenizm; 2) hiperkortyzolemia; 3) obniżone stężenie IGF-1; 4) podwyższone stężenie hormonu wzrostu; 5) obniżone stężenie T3. Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż zdanie prawdziwe: