Egzamin PES / Endokrynologia / jesień 2018
120 pytań
Pytanie 1
Lekiem pierwszego rzutu u pacjentki ze stężeniem wapnia w surowicy 13,5
mg/dl (n: 8,5 - 10,5 mg/dl), stężeniem fosforanów w surowicy - 0,72 mmol/L
(n: 0,81-1,45 mmol/L), stężeniem kreatyniny w surowicy - 1,4 mg/dl (n: 0,5-1,0
mg/dl), stężeniem PTH w surowicy - 450 pg/ml (n: 15-65 pg/ml) jest/są:
Pytanie 2
Markerem biochemicznym rekomendowanym do oceny procesu
kościotworzenia jest:
Pytanie 3
W farmakoterapii osteoporozy stosuje się:
1) bisfosfoniany;
2) denosumab;
3) cinakalcet;
4) agonistów GnRH.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 4
U 9-letniej dziewczynki (masa ciała 50 kg, wzrost 124 cm), po napadzie
drgawkowym stwierdzono stężenie wapnia w surowicy 7,5 mg/dl (n: 8,5 - 10,5
mg/dl). Ponadto, stężenie fosforanów w surowicy - 3,2 mmol/L (n: 0,81-1,45
mmol/L), stężenie kreatyniny w surowicy - 0,7 mg/dl (n: 0,5-1,0 mg/dl), stężenie
PTH w surowicy - 450 pg/ml (n: 15-65 pg/ml), a w Rtg - skrócenie IV i V kości
śródręcza. Najbardziej prawdopodobną przyczyną wymienionych zaburzeń jest:
Pytanie 5
Wskaż lek/leki, których nie stosuje się w leczeniu hiperkalcemii
PTH-niezależnej:
Pytanie 6
Do przyczyn hipokalcemii należą:
1) zespół Williamsa;
2) 'zespół głodnych kości';
3) kwasice cewkowe;
4) zespół Di George'a;
5) szpiczak mnogi.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 7
Wydzielanie glukagonu jest stymulowane przez:
1) hipoglikemię;
2) alaninę;
3) wolne kwasy tłuszczowe;
4) somatostatynę;
5) gastrynę.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 8
Plamy café-au-lait obserwuje się na skórze w przebiegu następujących
chorób, z którymi może spotkać się endokrynolog:
1) nerwiakowłókniakowatość typu 1;
2) zespół McCune'a-Albrighta;
3) mnoga gruczolakowatość wewnątrzwydzielnicza typu 2A;
4) kompleks Carneya;
5) glukagonoma.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 9
Pacjentka 49-letnia, chorująca na niedoczynność tarczycy od 17 lat i niedo-
czynność kory nadnerczy od 8 lat, zgłosiła się do kontroli z powodu złego samo-
poczucia i zmęczenia od około 3 m-cy. Masa ciała stabilna 63 kg, bez zaburzeń
czynności układu pokarmowego. Regularnie pobiera substytucję hormonalną
(lewotyroksyna 75 µg dziennie, hydrokortyzon 15 mg rano i i 10 mg około 15.00,
preparat DHEA 10 mg dziennie), 2 tygodnie temu miała wykonywaną abrazję
endometrium z powodu jego łagodnego przerostu i obfitych miesiączek. U siostry
cukrzyca typu 1 i choroba Hashimoto. Przedmiotowo RR 110/75 mmHg, skóra
tylko nieznacznie przebarwiona (brodawki i nad drobnymi stawami rąk). W bada-
niach przeprowadzonych ambulatoryjnie Hb 9,6 g/dl (ref. 12,0 - 15,6), MCV 71,2
fL, Na 134 mmol/L, K 4,7 mmol/L, TSH 1,91 mIU/L. Lekarz rodzinny, zaniepoko-
jony, zlecił doustny test tolerancji glukozy (0' - 84 mg/dL i 120' - 102 mg/dL) oraz
oznaczył HbA1c 6,1% (ref. <6,0). Jaki powinien być pierwszy krok diagnostyczno-
terapeutyczny u tej chorej?
Pytanie 10
Pacjentka została zgłoszona do konsultacji endokrynologicznej z następu-
jącymi wynikami badań laboratoryjnych: TSH 0,097 µIU/mL, fT3 5,92 pmol/L (ref.
3,90 - 7,30), fT4 17,1 pmol/L (12,6 - 21,0 pmol/L). Chora nie zgłasza nerwowości,
nasilonych potów, ani uczucia kołatania serca. Obserwowała spadek masy ciała w
ostatnim kwartale ok. 2kg. Przedmiotowo skóra prawidłowej wilgotności, tętno
80/min. Które ze stosowanych przez pacjentkę leków mogą być przyczyną
opisanych powyżej wyników laboratoryjnych?
1) prednizon;
2) tramadol;
3) lewodopa;
4) omeprazol;
5) ryfampicyna.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 11
Które z poniższych chorób kwalifikują osobę do grupy ryzyka niedoboru
witaminy D, czyli pacjentów u których rekomendowana jest ocena stężenia 25(OH)D?
1) mukowiscydoza;
2) otyłość;
3) autyzm;
4) niealkoholowe stłuszczenie wątroby;
5) nadciśnienie tętnicze.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 12
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące parathormonu (PTH):
Pytanie 13
Których z poniższych sytuacji należy unikać przed rozpoczęciem dobowej
zbiórki moczu prowadzonej celem oznaczenia wydalania metoksykatecholamin
przy podejrzeniu guza chromochłonnego?
1) spożycie alkoholu;
2) stosowanie antykoncepcji zawierającej estrogeny;
3) stan po świeżym udarze niedokrwiennym OUN;
4) pobieranie paracetamolu;
5) spożywanie produktów spożywczych zwierających gluten.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 14
Które choroby układu dokrewnego sprzyjają występowaniu hiperkalciurii?
1) akromegalia;
2) zespół Cushinga;
3) mnoga gruczolakowatość wewnątrzwydzielnicza typu 2A;
4) cukrzyca;
5) nadczynność tarczycy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 15
Które z poniższych leków mogą przyczyniać się do wystąpienia cukrzycy?
1) estradiol;
2) kwas askorbinowy;
3) diazoksyd;
4) deksametazon;
5) fenytoina.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 16
W których z poniższych sytuacji klinicznych należy zalecić zamiast
cholekacyferolu stosowanie 1α-hydroksylowanej pochodnej, alfakalcidolu?
1) niedoczynność przytarczyc w przebiegu autoimmunologicznego zespołu
wielogruczołowego typu 1 (APS 1);
2) mutacja genu CYP21A1;
3) osteoporoza;
4) niewydolność nerek;
5) wirusowe zapalenie wątroby.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 17
Pacjentka lat 32 w 30 hbd pierwszej ciąży zgłosiła wystąpienie tendencji
do częstego oddawania moczu, zauważyła też wzmożone pragnienie. W analizie
moczu poza obniżonym ciężarem właściwym (<1,005 g/ml) nie stwierdzono
patologii (bez bakteriomoczu, leukocyturii, obecności ketonów, azotanów czy
kryształów). Rozszerzono diagnostykę o ocenę diurezy dobowej: 5600 ml; 6100
ml; 5800 ml. Dotychczas bez wywiadu chorobowego. W badaniach podstawowych
bez uchwytnych nieprawidłowości. Ocena położnicza potwierdziła dobrostan
płodu. Przy czasowym ograniczeniu podaży płynów obserwowano utrzymującą
się nasiloną diurezę. Wskaż najbardziej prawdopodobne źródło obserwowanych
nieprawidłowości:
Pytanie 18
Które z poniższych stanowi jeden z prawdopodobnych czynników rozwoju
kardiomiopatii połogowej?
Pytanie 19
Pacjent lat 62, z 3-letnim wywiadem cukrzycy typu 2, otyły (BMI: 32
kg/m2), z obciążonym wywiadem kardiologicznym: stan po zawale mięśnia
sercowego (8 miesięcy temu), z niewydolnością krążenia i nadciśnieniem
tętniczym. Bez innych chorób towarzyszących. HbA1C: 8,1%. W dotychczasowej
terapii antyhiperglikemicznej: metformina 3 x 850 mg. Wskaż optymalną
modyfikację terapii uwzględniając dane z wywiadu:
Pytanie 20
Wskaż cechy charakterystyczne dla zespołu Klinefeltera:
1) hipogonadyzm hipogonadotropowy;
2) niepłodność;
3) ginekomastia;
4) niski wzrost;
5) mała objętość jąder.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 21
W diagnostyce różnicowej hipogonadyzmu hipogonadotropowego należy
wziąć pod uwagę:
1) guza prolaktynowego;
2) zespół Noonan;
3) zespół Klinefeltera;
4) niedożywienie;
5) stres.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 22
Podwyższone stężenie globuliny wiążącej steroidy płciowe (SHBG) może
występować w:
1) nadczynności tarczycy;
2) niedoborze androgenów u mężczyzn;
3) zespole policystycznych jajników;
4) hiperinsulinemii;
5) ciąży.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 23
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące pasyreotydu (SOM 230):
1) ma silne powinowactwo do receptorów somatostatyny 2. i 4.;
2) jego powinowactwo do receptora SST5 jest zbliżone do powinowactwa
somatostatyny;
3) jest lekiem pierwszego rzutu w leczeniu akromegalii;
4) lek może być stosowany zarówno w chorobie Cushinga jak i w
akromegalii;
5) jego skuteczność jest większa od skuteczności analogów somatostatyny
pierwszej generacji;
6) podstawowym objawami niepożądanymi są cukrzyca i hiperglikemia.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 24
Do możliwych efektów działania lub powikłań leczenia amiodaronem
nie należy:
Pytanie 25
Nadkrwistość może wystąpić w przebiegu:
1) stosowania steroidów anabolicznych;
2) iniekcji preparatów testosteronu;
3) hiperkortyzolemii;
4) hiperaldosteronizmu pierwotnego;
5) nadczynności tarczycy;
6) niedoczynności tarczycy;
7) ektopowej produkcji erytropoetyny przez niektóre nowotwory,
np. pheochromocytoma.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 26
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące badania PET z FDG u
pacjentów z NET:
Pytanie 27
Rak brodawkowaty tarczycy - ognisko pierwotne 19 mm z cechami
naciekania nerwu krtaniowego wstecznego - odpowiada stopniu zaawansowania:
Pytanie 28
Obecność cienkiego halo wokół zmiany ogniskowej w tarczycy:
Pytanie 29
Kaptopryl jest lekiem, który:
1) fizjologicznie wywołuje supresję wydzielania aldosteronu;
2) fizjologicznie wywołuje pobudzenie wydzielania aldosteronu;
3) fizjologicznie nie wpływa na wydzielanie aldosteronu;
4) jest wykorzystywany w teście czynnościowym w kierunku hiperaldostero-
nizmu pierwotnego - po podaniu fizjologicznie obserwuje się spadek
wydzielania aldosteronu o co najmniej 30%;
5) jest wykorzystywany w teście czynnościowym w kierunku hiperaldostero-
nizmu pierwotnego - po podaniu fizjologicznie obserwuje się wzrost
wydzielania aldosteronu o co najmniej 30%.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 30
Zwiększenie aktywności aromatazy występuje w:
1) zespole niewrażliwości na androgeny;
2) zespole Klinefeltera;
3) zespole nadmiaru estrogenów (mutacja genu aromatazy CYP19);
4) okresie starzenia;
5) chorobach wątroby.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 31
Na typowy obraz kliniczny cukrzycy MODY składa się:
1) początek choroby przed 25. r.ż.;
2) tendencja do kwasicy ketonowej;
3) wczesne zachorowanie na cukrzycę u co najmniej 2 członków rodziny;
4) nieoznaczalny peptyd C;
5) znaczny cukromocz.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 32
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące pegwisomantu:
1) normalizuje stężenia IGF 1 i zmniejsza masę guza somatotropowego
przysadki;
2) blokuje działanie GH w tkankach docelowych;
3) w przypadku wzrostu guza należy dołączyć leczenie analogami
somatostatyny;
4) stężenie GH może służyć do oceny skuteczności leczenia;
5) wywiera korzystny efekt w wyrównywaniu zaburzeń gospodarki
węglowodanowej w akromegalii.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 33
Osteomalację nowotworową - TIO - charakteryzują:
1) hipofosfatemia, normokalcemia;
2) hipofosfatemia, hiperkalcemia;
3) hiperfosfaturia;
4) niskie stężenie 1,25(OH)2D w surowicy;
5) prawidłowe stężenie 1,25(OH)2D w surowicy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 34
Choroba Gravesa i Basedowa + nadczynny guzek tarczycy to:
Pytanie 35
W której chorobie może dojść do zaburzeń czynności tarczycy podczas
leczenia interferonem α?
1) w chorobie de Quervaina;
2) w destrukcyjnym zapaleniu tarczycy;
3) w chorobie Hashimoto;
4) w chorobie Gravesa i Basedowa;
5) w wolu Riedla.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 36
Zespół Larona charakteryzuje:
1) niedobór wzrostu;
2) prawidłowe lub podwyższone stężenie GH;
3) obniżone stężenie GH;
4) obniżone stężenie IGF-1;
5) wzrost stężenia IGF-1 po podaniu egzogennego GH.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 37
Akromegalii nie stwierdza się nigdy w zespole:
Pytanie 38
Ketokonazol i metronidazol prowadzą do rozwoju ginekomastii działając w
mechanizmie:
Pytanie 39
Wskaż leki, które mogą wywoływać ginekomastię:
1) metotreksat;
2) flutamid;
3) ranitydyna;
4) amiodaron.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 40
Wskaż zdanie fałszywe:
Pytanie 41
Do przyczyn krzywicy należą:
1) zespół Fanconiego;
2) zespoły złego wchłaniania;
3) zespół Williamsa;
4) przyjmowanie leków przeciwpadaczkowych;
5) choroby wątroby.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 42
Hiperkalciuria nie występuje w przebiegu:
Pytanie 43
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zespołu ektopowego
wydzielania ACTH:
1) występuje 5 razy częściej u kobiet niż u mężczyzn;
2) najczęstszą przyczyną tego zespołu jest rak drobnokomórkowy płuca;
3) w obrazie klinicznym dominuje osłabienie mięśniowe, hiperpigmentacja
oraz hipokaliemia i zasadowica nieoddechowa;
4) kryterium rozpoznania jest wzrost wydzielania ACTH po stymulacji CRH.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 44
Wskaż kryterium rozpoznania guza insulinowego u pacjenta z objawami
hipoglikemii:
Pytanie 45
Hiperfosfatemia może występować w:
1) trzeciorzędowej nadczynności przytarczyc;
2) rzekomej niedoczynności przytarczyc;
3) pierwotnej nadczynności przytarczyc;
4) przypadku przedawkowania witaminy D.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 46
Wskaż zdanie fałszywe:
Pytanie 47
Wskaż zdanie fałszywe:
Pytanie 48
Wskaż fałszywe stwierdzenia dotyczące hipogonadyzmu u mężczyzn:
1) według ostatnich zaleceń Endocrine Society konieczne jest wykonywanie
powszechnych badań przesiewowych pod kątem hipogonadyzmu u
starszych mężczyzn;
2) nieleczony bezdech nocny (obstructive sleep apnea) stanowi jedno z
przeciwwskazań do leczenia testosteronem;
3) zastosowanie preparatów hCG (human chorionic gonadotropin) pozwala
na uzyskanie zadowalającej spermatogenezy u większości mężczyzn;
4) substytucyjne leczenie testosteronem wiąże się z dużym ryzkiem rozwoju
raka prostaty;
5) u pacjentów z hipogonadyzmem, zakażonych wirusem HIV podawanie
preparatów testosteronu jest jednym za sposobów zapobiegania
wyniszczeniu (cachexia).
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 49
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące hipoglikemii po zabiegach
chirurgii bariatrycznej (by-pass jelitowy):
1) typowo pojawia w okresie poniżej sześciu miesięcy po zabiegu
operacyjnym by-passu jelitowego;
2) typowo objawy występują na czczo lub w nocy;
3) sugerowane stężenie glukozy z krwi obwodowej jako wartość graniczna
rozpoznania hipoglikemii wynosi 54 mg/dl (3 mmo/l);
4) przedłużony doustny test tolerancji glukozy (OGTT) z oceną sekrecji
insuliny stanowi najlepszą metodę diagnostyczną;
5) zastosowanie nowoczesnych glukometrów powoduje, że często nie ma
potrzeby standardowego pobierania próbek krwi obwodowej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 50
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące torbieli kieszonki Rathkego:
1) moczówka prosta jest najczęściej obserwowanym powikłaniem
endokrynologicznym;
2) u większości pacjentów w chwili rozpoznania obserwuje się kliniczne
objawy zaburzeń czynności przedniego płata przysadki;
3) u pacjentów z zaburzeniami czynności przysadki leczenie operacyjne
pozwala na powrót prawidłowej czynności przysadki u około 1/3
pacjentów;
4) stopniowe powiększanie się torbieli powoduje konieczność
przeprowadzenia zabiegu operacyjnego u większości pacjentów;
5) nie opisywano przypadków samoistnego zmniejszenia się rozmiarów
torbieli.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 51
Elementem składowym zespołu McCune-Albrighta nie jest:
Pytanie 52
Przyczyną przedwczesnego dojrzewania płciowego rzekomego
izoseksualnego u chłopców nie jest:
Pytanie 53
Wskazaniem do kontynuacji terapii hormonem wzrostu u osoby dorosłej
po zakończeniu wzrastania jest:
Pytanie 54
Elementem składowym zespołu Wolframa (DIDMOAD) nie jest:
Pytanie 55
Badania przesiewowe noworodków nie pozwalają na rozpoznanie:
Pytanie 56
Przyczyną moczówki prostej ośrodkowej nie jest:
Pytanie 57
Pogrubienie szypuły przysadki widoczne w badaniu rezonansu
magnetycznego u pacjenta z moczówką prostą może być objawem:
1) histiocytozy z komórek Langerhansa;
2) limfocytarnego zapalenia przysadki;
3) guza germinalnego;
4) incidentaloma.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 58
U chorego z zespołem Pradera-Williego istnieje zwiększone ryzyko
wystąpienia:
Pytanie 59
Przyczyną pierwotnej niedoczynności tarczycy u wcześniaków może być:
Pytanie 60
Przez łożysko przechodzą niżej wymienione leki bądź hormony,
z wyjątkiem:
Pytanie 61
U 2-letniej dziewczynki stwierdzono pojawienie się owłosienia łonowego
(pubarche II) oraz gruczołów piersiowych (thelarche II). W badaniu MR przysadki
nie stwierdzono zmian ogniskowych, w bad. USG bez zmian w obrazie jajników
i nadnerczy, FSH w teście z GnRH wzrost do 12 IU/l, LH do 15 IU/l, androstendion
0,5 ng/ml (norma), 17-OH progesteron 0,9 ng/ml (norma). Jakie rozpoznanie jest
najbardziej prawdopodobne?
Pytanie 62
Które z wymienionych poniżej leków mają zastosowanie w leczeniu
GnRH-niezależnego przedwczesnego dojrzewania płciowego?
1) pegwisomant;
2) spironolakton;
3) agoniści GnRH;
4) inhibitory aromatazy;
5) ketokonazol.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 63
Przeciwwskazaniem do wykonania testu stymulacyjnego wydzielania
hormonu wzrostu z klonidyną są:
Pytanie 64
Dziewczynka 11-letnia leczona z powodu idiopatycznej niedoczynności
przytarczyc została przyjęta do kliniki z powodu omdlenia podczas aerobiku.
Tętno 84/min, ciśnienie tętnicze 95/70 mmHg. Należy:
Pytanie 65
Tyreotoksykozę noworodkową powoduje:
Pytanie 66
U chłopca 5-letniego stwierdzono wzrost 134 cm - znacznie powyżej
wartości 97 centyla, wiek kostny oceniono na 8 lat, owłosienie łonowe - III stadium
wg skali Tannera, prącie powiększone, jadra - po 8 ml objętości. Można mówić o:
Pytanie 67
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zespołu Kallmanna:
1) występuje u płci męskiej;
2) występuje u obu płci;
3) jest przykładem hipogonadyzmu hipergonadotropowego;
4) występuje anosmia;
5) jest przykładem hipogonadyzmu hipogonadotropowego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 68
U chorego z kolejnym nawrotem miejscowym guza przysadki nieczynnego
hormonalnie, po 3-krotnym leczeniu operacyjnym i radioterapii, jako chemio-
terapię pierwszego rzutu powinno się zastosować:
Pytanie 69
Wg aktualnych rekomendacji Europejskiego Towarzystwa Tarczycowego
zmiana ogniskowa wielkości 9 mm, o regularnych granicach, silnie hipoecho-
geniczna z pojedynczym mikrozwapnieniem zalicza się do kategorii:
Pytanie 70
U dziewczynki lat 13 rozpoznano w badaniu USG kamicę nerkową. W
badaniach dodatkowych stwierdzono Ca 3,08 mmol/l, fosforany 1,17 mmol/l, PTH
109 pg/ml, 25OHD 32 ng/ml. W badaniu USG szyi i w biopsji aspiracyjnej
cienkoigłowej zlokalizowano przytarczycę dolną lewą o wymiarach 6 x 5 x 9 mm.
Badanie scyntygraficzne przytarczyc nie wykazało miejsc patologicznego
wychwytu znacznika. Dziewczynka nie przyjmuje żadnych leków. Jakie powinno
być postępowanie u tej chorej?
Pytanie 71
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące stosowania cynakalcetu w
pierwotnej nadczynności przytarczyc:
1) leczenie cynakalcetem pozwala zmniejszyć stężenie wapnia i PTH;
2) leczenie cynakalcetem pozwala znacząco poprawić gęstość mineralną
kości (BMD);
3) leczenie cynakalcetem nie wpływa na stężenia markerów obrotu
kostnego;
4) stosowanie cynakalcetu w ciąży jest bezpieczne, lek nie przenika do
pokarmu kobiecego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 72
Wskaż jakie powinno być właściwe postępowanie u kobiety ciężarnej z
rozpoznanym wrodzonym przerostem nadnerczy z niedoboru 21-hydroksylazy,
bez utraty soli:
Pytanie 73
Flozyny jako leki przeciwcukrzycowe prowadzą do:
1) wzrostu masy ciała;
2) spadku masy ciała;
3) wzrostu HbA1c;
4) spadku HbA1c;
5) spadku ryzyka sercowo-naczyniowego;
6) wzrostu ryzyka sercowo-naczyniowego;
7) spadku ryzyka zakażenia układu moczowego (ZUM);
8) wzrostu ryzyka ZUM;
9) wzrostu ciśnienia tętniczego krwi;
10) spadku ciśnienia tętniczego krwi.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 74
U chorego z niedoczynnością przysadki w zakresie osi tyreotropowej,
kortykotropowej i somatotropowej, leczonego dotychczas hydrokortyzonem
i L-tyroksyną (L-T4), planowane jest włączenie leczenia ludzkim rekombinowanym
hormonem wzrostu (rhGH). Jakich zmian w zakresie dawek stosowanych leków
należy się spodziewać po włączeniu rhGH?
Pytanie 75
U 30-letniego mężczyzny po operacji nieczynnego hormonalnie guza
przysadki wykonano test z insuliną w celu oceny czynności somatotropowej
i kortykotropowej przysadki. Uzyskano następujące wyniki stężeń hormonu
wzrostu (GH), kortyzolu i glukozy:
0 min
30 min
60 min
90 min
120 min
GH (ng/ml)
0,12
0,22
5,2
3,3
2,1
kortyzol
(µg/dl)
11,4
14,4
21,7
19,5
16,4
glukoza
(mg/dl)
98
45
64
70
76
Wskaż prawidłową interpretację testu:
Pytanie 76
U chorego lat 81 z nefropatią cukrzycową i ciężką łuszczycą stwierdzono
ciśnienie tętnicze 90/55 mmHg oraz stężenie Na 130 mmol/l i K 5,9 mmol/l. W
badaniach dodatkowych stężenie aldosteronu wynosiło 2,8 ng/dl (norma 5-20),
aktywność reninowa osocza 0,1 ng/ml/h (norma 0,2-2,8). Pacjent przyjmuje
przewlekle diklofenak z powodu dolegliwości kostno-stawowych. Z powodu
cukrzycy leczony jest preparatem metforminy i gliklazydem o zmodyfikowanym
uwalnianiu, a z powodu ciężkiej łuszczycy otrzymuje od kilku tygodni
cyklosporynę. Neguje przyjmowanie innych leków. Która z powyższych
uzyskanych z wywiadu danych nie jest przyczyną stwierdzonych zaburzeń układu
renina-angiotensyna-aldosteron?
Pytanie 77
Hiperkalcemia może być spowodowana następującymi przyczynami,
za wyjątkiem:
Pytanie 78
Pacjent l. 52 po leczeniu operacyjnym guza przysadki wydzielającego
hormon wzrostu (GH), obecnie bez leków. IGF-1 w normie. Po 3 miesiącach od
leczenia operacyjnego wykonano badanie rezonansu magnetycznego przysadki,
w którym nie stwierdzono obecności guza, a jedynie zmiany pooperacyjne,
opisano zachowany prawidłowy obraz przysadki. Wówczas wykonano test z 75 g
glukozy uzyskując następujące wyniki:
minuta testu
0'
30'
60'
90'
120'
GH (µg/l)
4,1
2,5
1,2
0,31
1,0
glikemia (mg/dl)
80
112
158
139
120
Jakie powinno być dalsze postępowanie u tego chorego?
Pytanie 79
Scyntygrafia tarczycy z zastosowaniem 131I i oceną jodochwytności jest
przydatnym badaniem w diagnostyce i ustaleniu strategii postępowania u
pacjentów z nadczynnością tarczycy. Brak jodochwytności nad tarczycą może być
spowodowany poniższymi przyczynami, za wyjątkiem:
Pytanie 80
Pacjent w wieku lat 40 miał zlecone wykonanie kortyzolu porannego. W
ciągu ostatnich kilku dni codziennie wypijał dwie szklanki soku grejprutowego. Po
wykonaniu badania okazało się, że wartość kortyzolu o godz. 8.00 rano wynosi -
7,6 µg/dl. Jak zinterpretować zaistniałą sytuację?
Pytanie 81
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące leczenia rekombinowanym ludzkim
hormonem wzrostu (rhGH) dorosłych pacjentów z zespołem Pradera-Williego:
Pytanie 82
Które ze stwierdzeń dotyczących diagnostyki zespołu policystycznych
jajników (PCOS) jest prawdziwe?
Pytanie 83
Przyczyną fałszywie dodatnich oznaczeń wskaźnika aldosteronowo-
reninowego (ARR) są:
1) środki antykoncepcyjne zawierające estrogeny;
2) ograniczenie spożycia sodu w diecie;
3) wykonanie badania w fazie lutealnej cyklu;
4) podeszły wiek;
5) alfa-metyldopa;
6) niesteroidowe leki przeciwzapalne;
7) ciąża;
8) diuretyki pętlowe.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 84
Wskaż prawdziwe stwierdzenia odnoszące się do zespołu Nelsona:
1) jest inwazyjną postacią guza kortykotropowego przysadki, której
towarzyszy wysokie stężenie kortykotropiny i hiperpigmentacja skóry;
2) hiperpigmentacja skóry wynika z równoczesnego wzrostu wydzielania w
przysadce hormonu melanotropowego;
3) jednym z objawów może być wystąpienie zeza;
4) do jego wystąpienia może prowadzić również długotrwałe leczenie
ACTH-zależnej hiperkortyzolemii mitotanem;
5) mogą mu towarzyszyć zmiany ogniskowe jąder.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 85
Wskaż fałszywe stwierdzenia dotyczące nowotworów neuroendokrynnych
trzustki G1/G2:
1) wskazane jest leczenie operacyjne hormonalnie czynnych nowotworów
neuroendokrynnych trzustki;
2) nieczynne hormonalnie nowotwory neuroendokrynne trzustki stanowią
wskazanie do leczenia chirurgicznego, niezależnie od wielkości guza;
3) przypadkowo wykryte, nieobjawowe, nieczynne hormonalnie nowotwory
neuroendokrynne trzustki średnicy ≤ 2 cm, bez radiologicznych i histopa-
tologicznych cech złośliwości, mogą być obserwowane bez leczenia
chirurgicznego;
4) w przypadku zaawansowanych neuroendokrynnych nowotworów trzustki
należy rozważyć leczenie operacyjne, jeżeli możliwe jest usunięcie > 90%
masy guza, niezależnie od obecności przerzutów do wątroby;
5) w przypadku nowotworów wydzielających gastrynę usunięcie
regionalnych węzłów chłonnych nie ma znaczenia prognostycznego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 86
Obecnie w Polsce u noworodków prowadzone jest badanie przesiewowe
krwi w kierunku:
1) wrodzonej niedoczynności przysadki;
2) wrodzonej niedoczynności tarczycy;
3) wrodzonego przerostu kory nadnerczy;
4) cukrzycy monogenowej spowodowanej mutacją w genie KCNJ11.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 87
Obecnie w Polsce u wcześniaków w celu wykluczenia niedoczynności
tarczycy rekomenduje się:
Pytanie 88
U 14-letniej miesiączkującej regularnie dziewczynki z zaburzeniami obse-
syjno-kompulsywnymi stosowane jest leczenie preparatem Rispolept (ryspery-
don). Obecnie w wykonanych wynikach badań poranne stężenie prolaktyny w
surowicy krwi wynosi 35 ng/ml (zakres normy: 4,0-25,0 ng/ml). Jaki powinien być
sposób postępowania?
Pytanie 89
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące hormonu antymüllerowskiego
(AMH):
Pytanie 90
U 6-miesięcznego chłopca rozpoznano zespół Pradera-Williego. Kiedy
można rozpocząć leczenie preparatem hormonu wzrostu?
Pytanie 91
U 13-letniej dziewczynki w październiku oznaczono stężenie 25(OH)D
i stwierdzono wynik: 7 ng/ml. Jaką dawkę witaminy D należy zalecić dziecku?
Pytanie 92
W którym trymestrze ciąży wydzielanie GH (hormonu wzrostu) przez
przysadkę kobiety ciężarnej jest najniższe?
Pytanie 93
W którym z wymienionych zespołów do leczenia nie stosuje się rhGH?
1) zespół Turnera;
2) zespół Pradera-Williego;
3) zespół Downa;
4) zespół Larona;
5) zespół Silvera-Russella.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 94
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące wpływu insuliny na syntezę
androgenów w PCOS:
1) hiperinsulinemia u kobiet poprzedza hiperandrogenizm;
2) insulina nasila steroidogenezę nadnerczową poprzez zwiększenie
wrażliwości na hormon adrenokortykotropowy;
3) insulina indukuje sekrecję przysadkowego hormonu luteinizującego;
4) insulina wpływa bezpośrednio na jajnikową produkcję androgenów.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 95
Zmniejszenie wydzielania prolaktyny powodują:
1) dopamina;
2) somatostatyna;
3) estrogeny;
4) acetylocholina;
5) glikokortykosteroidy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 96
Hipergonadotropowy brak miesiączki występuje u pacjentek z:
1) niedoborem 17-hydroksylazy;
2) niedoborem aromatazy;
3) niedoborem 21-hydroksylazy;
4) przedwczesnym wygasaniem czynności jajników (POF);
5) gruczolakiem przysadki wydzielającym gonadotropiny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 97
W którym z wymienionych zespołów występuje hipogonadyzm
hipogonadotropowy?
1) Cushinga;
2) Turnera;
3) Kallmanna;
4) Pradera-Williego;
5) Klinefeltera.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 98
Które z wymienionych mediatorów posiadają działanie oreksygeniczne?
1) grelina;
2) leptyna;
3) insulina;
4) neuropeptyd Y (NPY);
5) proopiomelanokortyna (POMC).
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 99
Hipoaldosteronizm może być efektem stosowania:
1) -blokerów;
2) heparyny;
3) blokerów kanałów wapniowych;
4) niesteroidowych leków przeciwzapalnych;
5) inhibitorów syntetazy prostaglandyn.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 100
Kryteria rozpoznania zespołu PCO u nastolatek to:
1) oligomenorrhoea, pierwotny lub wtórny brak miesiączki;
2) dysmenorrhoea;
3) objętość jajnika przekraczająca 10-12 ml w badaniu USG;
4) hiperandrogenizm biochemiczny i kliniczny;
5) insulinooporność/hiperinsulinemia.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 101
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące stosowania metforminy w
zespole PCO:
1) typowo w zespole PCO metformina stosowana jest w dawce 850-1750
mg/dobę, u kobiet ze znaczną otyłością do 2500 mg/dobę;
2) metformina jest preparatem pierwszego rzutu w leczeniu oligoowulacji,
hiperandrogenizacji oraz niepłodności u kobiet z PCO;
3) wykazano korzystny wpływ skojarzonej z metforminą terapii liraglutydem;
4) leczenie metforminą prowadzi do spadku stężenia androgenów i klinicz-
nych cech hiperandrogenizmu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 102
Hipogonadyzm hipergonadotropowy występuje w:
1) zespole Del Castillo;
2) dystrofii miotonicznej;
3) wnętrostwie;
4) zespole Noonan;
5) zespole Laurence'a-Moona-Biedla.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 103
Zgodnie z klasyfikacją WHO zaburzeń miesiączkowania, pierwotną
niewydolność jajników - grupa III charakteryzuje:
1) brak reakcji na podanie progesteronu;
2) dodatnia reakcja na próbę estrogenowo-progestagenową;
3) podwyższone stężenie FSH i LH;
4) pierwotny brak miesiączki;
5) wtórny brak miesiączki.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 104
Bezwzględnymi przeciwwskazaniami do estrogenoterapii doustnej są:
1) niezdiagnozowane krwawienie z dróg rodnych;
2) wysokie ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej;
3) palenie papierosów;
4) oponiaki mózgu;
5) nieleczone nadciśnienie tętnicze.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 105
Przedwczesne dojrzewanie płciowe stwierdza się:
1) częściej u chłopców w postaci centralnej;
2) częściej u dziewcząt w postaci centralnej;
3) częściej u chłopców w postaci obwodowej;
4) częściej u dziewcząt w postaci obwodowej;
5) z taką samą częstotliwością u obu płci.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 106
Wskaż stany patologiczne, w których stwierdza się zwiększone
surowicze stężenie globuliny wiążącej hormony tarczycy (TBG):
1) nadczynność tarczycy;
2) niedoczynność tarczycy;
3) posocznica;
4) niedoczynność nadnerczy;
5) AIDS.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 107
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące różnicowania choroby
Gravesa (ChG) i tyreotoksycznego poporodowego zapalenia tarczycy (TPPT):
1) wczesny początek (2 miesiące po porodzie) typowy jest dla TPPT;
2) późny początek (6-12 miesięcy po porodzie) typowy jest dla ChG;
3) czas wystąpienia nie jest czynnikiem różnicującym ChG i TPPT;
4) ciężkość objawów nadczynności tarczycy nie różnicuje ChG i TPPT;
5) w obu chorobach częściej występuje T4-tyreotoksykoza;
6) scyntygrafia tarczycy może służyć jako badanie różnicujące.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 108
Do leków, które zwiększają surowicze stężenie globuliny wiążącej
hormony tarczycy (TBG) należą:
1) estrogeny;
2) androgeny;
3) tamoksyfen;
4) kortykosteroidy;
5) 5-fluorouracyl.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 109
Do predyktorów nawrotu po odstawieniu tyreostatyków w chorobie
Gravesa należą:
1) wiek;
2) płeć;
3) wielkość wola;
4) nasilenie objawów tyreotoksykozy;
5) stężenie przeciwciał anty-TSH-R po leczeniu;
6) palenie papierosów.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 110
Do antyangiogenetycznych inhibitorów kinazy tyrozynowej zarejestrowa-
nych do leczenia zaawansowanego zróżnicowanego raka tarczycy należą:
1) sorafenib;
2) lenwatynib;
3) wandetanib;
4) kabozantynib;
5) ewerolimus;
6) sunitynib.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 111
Do poradni endokrynologicznej jest skierowany pacjent z wstępnym
rozpoznaniem: 'podejrzenie gastrinoma'. W gastroskopii opisywano liczne wrzody
w górnym odcinku przewodu pokarmowego. Stężenie gastryny znacznie
(dwukrotnie) przekracza górną granicę normy. Pacjent jest w trakcie leczenia
zakażenia H. pylori. Jaki powinien być kolejny etap diagnostyki?
Pytanie 112
W diagnostyce obrazowej nadnercza wykorzystywane są:
1) scyntygrafia 131I-MIBG i 123I-MIBG;
2) scyntygrafia z jodocholesterolem;
3) scyntygrafia MIBI;
4) PET 18F-FDG.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 113
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące wpływu estrogenów na
metabolizm hormonów tarczycy:
1) polega na zwiększaniu stężenia fT4;
2) polega na zwiększaniu stężenia TT4;
3) efekt biologiczny jest mniej nasilony podczas stosowania systemów
transdermalnych;
4) u kobiet leczonych substytucyjnie L-T4 i estrogenami może zajść
konieczność zmniejszenia dawki L-T4;
5) u kobiet leczonych substytucyjnie L-T4 i estrogenami może zajść
konieczność zwiększenia dawki L-T4.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 114
Do bezwzględnych przeciwwskazań do BACC tarczycy należą:
1) brak współpracy i zgody chorego;
2) ciężka skaza krwotoczna;
3) ropne ogniska skóry szyi;
4) stosowanie acenokumarolu i warfaryny;
5) stosowanie heparyny drobnocząsteczkowej;
6) stosowanie dabigatranu;
7) stosowanie klopidogrelu;
8) stosowanie kwasu acetylosalicylowego w dawkach do 0,3 g.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 115
Zmiana łagodna, kategoria II wg klasyfikacji Bethesda to termin
odpowiadający ostatecznemu rozpoznaniu:
1) rozrostu guzkowego tarczycy;
2) podostrego zapalenia tarczycy;
3) autoimmunizacyjnego zapalenia tarczycy;
4) pojedynczego guzka hiperplastycznego tarczycy;
5) guzka koloidowego tarczycy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 116
Wskaż prawdziwe stwierdzenia odnoszące się do guzów prolaktynowych
przysadki:
1) są najczęstszymi gruczolakami przysadki;
2) są rzadką składową zespołu MEN-1;
3) w zespole MEN-1 są zwykle większe i bardziej inwazyjne niż pozostałe
prolaktynoma;
4) większość z nich wydziela także hormon wzrostu;
5) większość z nich wydziela także alfa-podjednostkę (α-SU).
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 117
W leczeniu farmakologicznym przetrwałej hiperkortyzolemii po
niedoszczętnym leczeniu operacyjnym guza kortykotropowego przysadki można
rozważyć zastosowanie:
1) pasyreotydu w monoterapii lub w połączeniu z ketokonazolem;
2) ketokonazolu w monoterapii lub w połączeniu z kabergoliną;
3) metyraponu w połączeniu bromokryptyną;
4) oktreotydu w połączeniu z kabergoliną;
5) ketokonazolu lub metyraponu w monoterapii.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 118
Najczęstszą zmianą nowotworową towarzyszącą akromegalii jest:
Pytanie 119
Najczęstszą przyczyną choroby Cushinga jest gruczolak:
Pytanie 120
Uszereguj guzy przysadki od najczęściej do najrzadziej występujących: