Egzamin PES / Endokrynologia / wiosna 2015

O obecności oporności receptorowej na działanie hormonów hormony (resistance to hormones) należy myśleć w przypadku:
1) zespołu Larona;
2) zespołu policystycznych jajników;
3) zespołów Refetoffa;
4) zespołu Downa;
5) rzekomej niedoczynności przytarczyc.
Prawidłowa odpowiedź to:

Witamina D₃ jest prekursorem wielu metabolitów odgrywających w organizmie ludzkim rolę hormonów o wielokierunkowym działaniu i wpływających na kontrolę ekspresji genów w wielu tkankach i narządach. Od 2013 roku obowiązują nowe rekomendacje dotyczące suplementacji witaminy D w krajach Europy Środkowej, w tym i w Polsce. Wskaż grupy osób, które w Polsce powinny być objęte taką profilaktyką:

Do rozwoju chorób nowotworowych rozwijających się na terenie gonad usposabiają następujące zespoły genetycznie uwarunkowane:
1) zespół Klinefeltera;
2) zespół Turnera z kariotypem mozaikowym z linią komórkową zawierającą chromosom Y;
3) zespół Turnera z delecją długiego ramienia chromosomu X;
4) zespół Downa;
5) zespół Marfana.
Prawidłowa odpowiedź to:

Noworodek urodził się z widocznymi ujściami pochwy i cewki moczowej na kroczu, brakiem wyczuwalnych palpacyjnie gonad w fałdach wargowo-mosznowych, wyrostkiem fallicznym (powiększona łechtaczka/małe prącie). Pierwsze zaburzenie, które należy wykluczyć to:

Normozoospermię (wg rekomendacji WHO z 2010 r.) można stwierdzić, gdy:

U 6-letniego chłopca pojawiły się objawy takie jak owłosienie łonowe i powiększenie prącia, ale przy prawidłowej objętości jąder. Jaką przyczynę należy podejrzewać?

W nabłonku plemnikotwórczym jąder znajdują się:

U chorej l. 62 z wolem guzkowym nietoksycznym zaplanowano wykonanie biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej (BAC) 3 zmian o największym ultrasonograficznym ryzyku złośliwości. Pacjentka przebyła 6 miesięcy wcześniej ostry zespół wieńcowy ze wszczepieniem stentu metalowego i od tego czasu przyjmuje terapię trójlekową: kwas acetylosalicylowy 75 mg, klopidogrel 75 mg, warfaryna. Obecnie INR wynosi 2,5. Jakie powinno być postępowanie u tej chorej przed wykonaniem BAC?

Wskaż odpowiedź zawierającą wszystkie leki mogące być przyczyną pierwotnej niedoczynności tarczycy:
1) amiodaron;
2) interferon alfa;
3) węglan litu;
4) sunitynib;
5) kabergolina.
Prawidłowa odpowiedź to:

Jaką dawkę dobową L-tyroksyny powinno się włączyć u noworodka z masą ciała 2500 g jeśli potwierdzono u niego wrodzoną niedoczynność tarczycy?

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące właściwości i funkcji dejodynaz:
1) dejodynaza typu 3 (D3) występuje w łożysku, dzięki czemu chroni płód przed potencjalnym nadmiarem hormonów tarczycy;
2) dejodynaza typu 1 (D1) odpowiada za 90% pozatarczycowej produkcji T3;
3) dejodynaza typu 2 (D2) obecna jest wyłącznie na błonach komórkowych i jej aktywność nie zmienia wewnątrzkomórkowego stężenia T3;
4) D2 występuje w mózgu, przysadce, sercu, tarczycy, mięśniach szkieletowych;
5) D1 występuje głównie w wątrobie i nerkach.
Prawidłowa odpowiedź to:

Leczenie farmakologiczne subklinicznej niedoczynności tarczycy (SNT) u dzieci należy włączyć:

U dziecka w wrodzoną niedoczynnością tarczycy, wolem i obustronną głuchotą najbardziej prawdopodobnym rozpoznaniem jest zespół:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące leczenia jodem radioaktywnym (¹³¹I) chorych po tyreoidektomii z powodu raka tarczycy:

Najczęstszą przyczyną hirsutyzmu zależnego od nadmiernego wydzielania androgenów jest:

Do cech zespołu Sheehana zalicza się:
1) amenorrhoea;
2) agalactia;
3) apatia;
4) adynamia;
5) alabastrowa bladość powłok ciała.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zespół hiperstymulacji jajników (OHSS) jest rzadkim, ale groźnym jatrogennym powikłaniem, stanowiącym następstwo stymulacji owulacji następującymi preparatami:
1) ludzka gonadotropina kosmówkowa (hCG);
2) rekombinowane FSH (rFSH);
3) menopauzalna gonadotropina kosmówkowa (hMG);
4) cytrynian klomifenu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wg WHO II grupę zaburzeń miesiączkowania - dysfunkcja podwzgórzowo-przysadkowa charakteryzuje:

Endometrioza jest uznanym czynnikiem ograniczającym płodność kobiety poprzez:
1) niekorzystny wpływ na plemniki i oocyty oraz na interakcję zachodzącą między plemnikiem i komórka jajową, z uwagi na zmiany w składzie płynu otrzewnowego;
2) zaburzenie stosunków anatomicznych w miednicy może hamować owulację oraz zaburzać czynność jajowodów;
3) negatywny wpływ na funkcję endokrynną jajnika w wyniku zaburzania prawidłowego wzrostu pęcherzyka, luteinizację niepękniętego pęcherzyka jak i zaburzanie fazy lutealnej;
4) upośledzanie funkcji endometrium i zaburzanie procesu implantacji.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do lekarza zgłasza się para starająca się od 12 miesięcy o potomstwo z następującym wynikiem badania nasienia:
Czas abstynencji seksualnej: 3 dni
Objętość ejakulatu: 2,5 ml
pH: 7,5
Czas upłynnienia: 30 min
Koncentracja plemników: 10 mln/ml
Liczba plemników w ejakulacie: 25 mln
Ruchliwość:
Ruch postępowy szybki: 35%
Ruch postępowy wolny:  30%
Nieruchome: 35%
Morfologia (odsetek form prawidłowych):  1,5%
Opisana powyżej sytuacja to:

Przesiewowym badaniem laboratoryjnym zalecanym u chorych z klinicznym podejrzeniem akromegalii jest:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące obrazowania okolicy podwzgórzowo-przysadkowej u chorych z akromegalią:
1) metodą z wyboru jest obrazowanie za pomocą magnetycznego rezonansu jądrowego (MRJ);
2) u chorych z przeciwwskazaniami do MRJ należy wykonać tomografię komputerową (TK);
3) prawidłowy wynik MRJ pozwala na wykluczenie akromegalii;
4) okresowa kontrola MRJ jest zalecanym postępowaniem u chorych pozostających w remisji po leczeniu operacyjnym;
5) okresowa kontrola MRJ jest wskazana u chorych leczonych antagonistą receptora hormonu wzrostu (pegvisomant), gdyż terapia ta wiąże się z ryzykiem progresji rozmiarów guza przysadki.
Prawidłowa odpowiedź to:

Subkliniczna niedoczynność tarczycy zwiększa ryzyko:
1) poronień;
2) cukrzycy ciążowej;
3) nadciśnienia związanego z ciążą;
4) stanu przedrzucawkowego;
5) porodów przedwczesnych.
Prawidłowa odpowiedź to:

U zdiagnozowanych nosicieli mutacji protoonkogenu RET w eksonie 11 niezbędne jest:

Które ze stwierdzeń jest nieprawdziwe?
1) rodzinna hiperkalcemia hipokalciuryczna (FBHH) dziedziczona jest w sposób autosomalny recesywny;
2) FBHH związana jest z inaktywującą mutacją genu receptora wapniowego;
3) FBHH charakteryzuje się stosunkiem klirensu wapnia do klirensu kreatyniny < 0,01;
4) w przypadku FBHH stwierdza się hiperkalcemię, hipofosfatemię i hipomagnezemię;
5) FBHH często wymaga leczenia operacyjnego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do zmian hormonalnych związanych z fizjologicznym procesem starzenia się kobiet można zaliczyć:
1) obniżony poziom GH;
2) obniżony poziom testosteronu;
3) obniżony poziom TSH;
4) podwyższony poziom TSH;
5) zwiększony poziom PTH.
Prawidłowa odpowiedź to:

Hiperkalcemia może wystąpić w przebiegu wszystkich poniższych jednostek chorobowych, z wyjątkiem:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia zawierające aktualne zalecenia dotyczące stosowania hormonalnej terapii menopauzy (HTM):
1) przeciwwskazaniem do podawania progestagenów jest oponiak mózgu;
2) u kobiet po histerektomii nadszyjkowej konieczne jest równoczesne podawanie estrogenów i progestagenów;
3) bezwzględnym przeciwwskazaniem do stosowania HTM jest estrogenozależna choroba nowotworowa, czynna lub przebyta;
4) leczenie hormonalne jest najskuteczniejszym sposobem eliminacji objawów naczynioruchowych;
5) bezwzględnym przeciwwskazaniem do stosowania HTM jest otoskleroza.
Prawidłowa odpowiedź to:

Według aktualnych rekomendacji dotyczących stosowania hormonalnej terapii menopauzy (HTM), wskazaniem do jej zastosowania są:
1) umiarkowane i nasilone menopauzalne objawy naczynioruchowe;
2) objawy atrofii urogenitalnej;
3) przedwczesna i wczesna menopauza;
4) zapobieganie i leczenie osteoporozy;
5) protekcja zaburzeń ogólnoustrojowych związanych z niedoborem estrogenów, nasilających się w okresie pomenopauzalnym.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pacjentka lat 37 w CIIIPIII zgłosiła się do lekarza na pierwszą wizytę w 10 tygodniu ciąży. Jakie powinno być właściwe postępowanie u tej pacjentki?

Do przyczyn nadmiernego wzrostu należą:
1) gruczolak przysadki wydzielający GH;
2) gruczolak przysadki wydzielający ACTH;
3) zespół Beckwitha i Wiedemanna;
4) zespół Kowarskiego;
5) hiperinsulinizm u dziecka matki z cukrzycą.
Prawidłowa odpowiedź to:

Jakich leków należy unikać u chorego z chorobą Addisona leczoną substytucyjnie hydrokortyzonem, fludrokortyzonem i DHEA, jeśli pacjent wymaga leczenia hipotensyjnego z powodu pierwotnego nadciśnienia tętniczego?

Wskaż optymalne dawkowanie leków w terapii substytucyjnej pierwotnej niedoczynności nadnerczy u kobiety:

U pacjenta lat 58 z nadciśnieniem tętniczym, spondyloartrozą, chorobą wrzodową żołądka oraz cukrzycą typu 2, w badaniu USG jamy brzusznej opisano zmianę ogniskową w nadnerczu lewym, która w badaniu TK ma densyjność 8 j.H. Pacjent obecnie przyjmuje następujące leki: metoprolol, ramipryl, spironolakton, amlodypinę, doksazosynę, metforminę, diklofenak, pantoprazol. Wskaż odpowiedź zawierającą wszystkie leki, które nie wymagają odstawienia, jeśli planowana jest pełna diagnostyka w kierunku nadciśnienia hormonozależnego wraz z oznaczeniem chromograniny A:

Wskaż najczęstszą nieprawidłowość genetyczną stwierdzaną w raku brodawkowatym tarczycy:

Jakie powinno być docelowe stężenie TSH u chorego po całkowitym wycięciu tarczycy i węzłów chłonnych przedziału centralnego i bocznych z powodu raka brodawkowatego tarczycy w ognisku wielkości 18 mm z przerzutami do węzłów chłonnych, po następczym leczeniu ¹³¹I, jeśli nie stwierdza się u niego cech choroby nowotworowej w badaniach dodatkowych, a stymulowane natężenie tyreoglobuliny wynosi 3,2 ng/mL?

Jakie powinno być najwłaściwsze dalsze postępowanie u chorego lat 65 z wcześniej nieobserwowanym 3 cm guzkiem tarczycy, po uzyskaniu w biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej (BAC) rozpoznania „podejrzenie nowotworu pęcherzykowego”?

Wskaż zdanie fałszywe dotyczące wskazań do biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej (BAC) zmiany ogniskowej/guzka tarczycy:

Stosując liraglutyd można oczekiwać, że u chorego:
1) masa ciała zwiększy się;
2) masa ciała ulegnie zmniejszeniu;
3) ciśnienie tętnicze wzrośnie;
4) nasili się wypadanie włosów;
5) wystąpią nudności i wymioty;
6) pojawi się mikroalbuminuria;
7) wystąpi przewlekły katar.
Prawidłowa odpowiedź to:

Nefropatia cukrzycowa charakteryzuje się następującymi cechami:
1) stały białkomocz;
2) dyslipidemia;
3) obniżony klirens kłębuszkowy;
4) niewydolność krążenia;
5) podwyższenie ciśnienia tętniczego.
Prawidłowa odpowiedź to:

W zespole Cushinga do czasu leczenia radykalnego konieczne może być stosowanie leków zmniejszających produkcję kortyzolu. Stosowanych jest kilka preparatów o różnym mechanizmie działania. Które z poniższych opisów są prawdziwe?
1) mitotan jest lekiem pierwszego rzutu w leczeniu hiperkortyzolemii ponieważ łączy dwie aktywności - w wyższych stężeniach hamuje steroidogenezę, w niższych stężeniach - działa adrenolitycznie;
2) etomidat jest lekiem przeznaczonym do znieczulenia ogólnego, w endokrynologii wykorzystywane jest jego działanie niepożądane, polegające na hamowaniu produkcji kortyzolu i aldosteronu;
3) ketokonazol wpływa na wiele enzymów steroidogenezy, najsilniej na 17,20 liazy, co odpowiada za jego dodatkowe działanie antyandrogenne;
4) mifepriston jest antagonistą receptora dla glikokortykosteroidów i progesteronu, w związku z czym znosi tkankowe działanie kortyzolu, natomiast zwiększa jego stężenie w surowicy;
5) aminoglutetymid jest lekiem najlepiej tolerowanym i najskuteczniejszym, ponieważ nie wpływa na pierwszy etap steroidogenezy - przemianę cholesterolu w pregnenolon.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące guza chromochłonnego:
1) cechą świadczącą o złośliwym charakterze guza jest densyjność powyżej 20 j.H. oraz cechy rozpadu w badaniu TK;
2) wzrost ciśnienia z typowymi objawami ogólnymi może wyzwolić przyjęcie leku zawierającego pseudoefedrynę, stosowanego w zakażeniach górnych dróg oddechowych;
3) jedynym lekiem przeciwbólowym, który nie wpływa na wyniki badań hormonalnych w kierunku guza chromochłonnego jest paracetamol;
4) nerwiaki przyzwojowe zlokalizowane w obrębie jamy brzusznej są praktycznie zawsze nieczynne hormonalnie;
5) w celu przygotowania chorego do operacji wycięcia guza chromochłonnego należy zastosować bloker receptora α-adrenergicznego, ewentualnie z amlodypiną jeśli monoterapia nie jest wystarczająca.
Prawidłowa odpowiedź to:

Mutacja którego z genów wiąże się z największym ryzykiem złośliwości guza chromochłonnego?

Wrodzony niedobór GnRH jest składową wszystkich poniższych zespołów, z wyjątkiem zespołu:

Jakie badanie obrazowe powinno się wykonać jako badanie pierwszego wyboru u chorego z objawowymi hipoglikemiami występującymi szczególnie po wysiłku fizycznym i dłuższym głodzeniu, jeśli w próbie głodzenia stwierdzono hipoglikemię 27 mg/dl, przy stężeniu insuliny 12 mIU/l (norma 5-22)?

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące chorych z hipogonadyzmem w przebiegu zespołu Klinefeltera:

Wskazaniem do włączenia leczenia ludzkim rekombinowanym hormonem wzrostu są:
1) zespół Turnera;
2) zespół Pradera i Williego;
3) zespół Larona;
4) konstytucjonalne opóźnienie wzrastania i dojrzewania;
5) niedobór wzrostu spowodowany przewlekłą niewydolnością nerek.
Prawidłowa odpowiedź to:

Jakie jest najbardziej prawdopodobne rozpoznanie u dziecka z tachykardią, objawami zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi i wolem miąższowym, jeśli w procesie diagnostycznym uzyskano u niego następujące wyniki badań: TSH - 3,8 mIU/l; FT4 - 75,7 pmol/l (norma 10-25); FT3 - 12,2 pmol/l (norma 2,25-6,0), TSH po 30 minutach od podania TRH - 22 mIU/l?

Wskaż autoimmunologiczny zespół niedoczynności wielogruczołowej (APS), w przebiegu którego nie występuje autoimmunologiczna choroba tarczycy:

Pacjent l. 30, po zabiegu wycięcia lewego nadnercza z powodu guza chromochłonnego w 25 r.ż, został skierowany na badanie TK jamy brzusznej z powodu obecności guza nerki w badaniu USG. Jako dziecko przebył operację wycięcia naczyniaka OUN. W wykonanym badaniu TK jamy brzusznej uwidoczniono kilka zmian ogniskowych, średnicy do 6 mm, w obrębie głowy i trzonu trzustki oraz guz nerki prawej średnicy 27 mm, z objawami naciekania torebki i powiększone węzły chłonne zaotrzewnowe. Mutacji jakiego genu należy w pierwszej kolejności poszukiwać u tego chorego?

Pacjentka lat 28, w 26 tygodniu ciąży (CIPI), została przyjęta do szpitala w godzinach popołudniowych z powodu zagrażającego porodu przedwczesnego. Włączono leczenie preparatami fenoterolu i werapamilu oraz betametazon, w celu profilaktyki zespołu zaburzeń oddychania u wcześniaków. W badaniach wykonanych następnego dnia rano na czczo stwierdzono m.in. glikemię 125 mg/dl. Chora nie miała dotychczas wykonanego testu obciążenia 75 g glukozy (OGTT). Innych leków nie przyjmuje. W chwili obecnej należy:

Składową zespołu MEN2B nie jest/nie są:

Wskaż stwierdzenie fałszywe dotyczące cukrzycy typu LADA:

Tkanka tłuszczowa jest głównym źródłem wszystkich wymienionych białek, z wyjątkiem:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia odnoszące się do kretynizmu neurologicznego i kretynizmu z obrzękiem śluzakowatym:
1) dla obu rodzajów kretynizmu typowy jest zez;
2) w obu występuje upośledzenie umysłowe;
3) dla obu typowa jest niskorosłość;
4) w obu zwykle obecna jest głuchoniemota;
5) w kretynizmie neurologicznym odruchy są wygórowane;
6) w kretynizmie z obrzękiem śluzakowatym odruchy zwykle są osłabione.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące objawów klinicznych zespołu rakowiaka:
1) u ok. połowy pacjentów występują bolesne kurcze brzucha i choroby serca;
2) najczęstszym objawem jest napadowe zaczerwienienie twarzy;
3) biegunka występuje u mniejszości pacjentów;
4) pelagra nie jest składową zespołu rakowiaka;
5) zapalenie stawów stwierdza się u blisko połowy chorych;
6) teleangiektazje występują u ok. 25% pacjentów.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zmian w układzie sercowo-naczyniowym w zaburzeniach czynności tarczycy:
1) dla nadczynności tarczycy typowe jest zwiększenie objętości krwi;
2) zwiększenie objętości krwi krążącej jest typowe dla hipotyreozy;
3) opór naczyniowy jest zwiększony w niedoczynności tarczycy;
4) zwiększony opór naczyniowy jest typowy dla tyreotoksykozy;
5) w tyreotoksykozie zwiększa się przede wszystkim ciśnienie rozkurczowe krwi;
6) w nadczynności tarczycy w większym stopniu niż rozkurczowe zwiększa się ciśnienie skurczowe krwi.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące guza typu TSH-oma:
1) stężenie TSH może być podwyższone lub prawidłowe;
2) stężenie T4 może pozostawać prawidłowe;
3) stężenie T3 zawsze jest podwyższone;
4) tyreotropinoma często jest mikrogruczolakiem;
5) w ok. 25% przypadków wydzielaniu TSH towarzyszy pobudzenie sekrecji innych hormonów przedniego płata przysadki;
6) pierwszym etapem leczenia jest strumektomia.
Prawidłowa odpowiedź to:

Chłopiec 7,5-letni ma wzrost 98 cm (znacznie poniżej wartości 3 centyla), szczyt wydzielania hormonu wzrostu (GH) po stymulacji jest 19,9 ng/ml, w teście spontanicznej sekrecji jest 21,9 ng/ml, stężenie IGF-I w warunkach podstawowych wynosi 24,5 ng/ml (zakres wartości referencyjnych dla wieku - od 111 do 563 ng/ml); brak wzrostu IGF-I po podaniu rekombinowanego GH. Można podejrzewać:

U osobnika z kariotypem 46 XY z zaburzeniami różnicowania płciowego z obecnością jąder, brakiem wydzielania testosteronu oraz obecnością hormonu antymüllerowskiego (AMH):

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące osobnika z kariotypem 46 XX DSD (z zaburzeniami różnicowania płciowego):
1) stwierdza się obecność jajników;
2) narządy płciowe wewnętrzne są żeńskie;
3) narządy płciowe wewnętrzne są męskie;
4) zewnętrzne narządy płciowe z różnym stopniem maskulinizacji;
5) zewnętrzne narządy płciowe zawsze są żeńskie.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zespołu przetrwałych przewodów Müllera:
1) obecne jajniki;
2) obecne jądra;
3) rozwijają się wewnętrzne narządy płciowe męskie;
4) rozwijają się zewnętrzne narządy płciowe żeńskie;
5) rozwijają się wewnętrzne narządy płciowe żeńskie.
Prawidłowa odpowiedź to:

Inhibina B po urodzeniu powstaje w:

U chorej lat 83 przebywającej w szpitalu z powodu niewyrównanego nadciśnienia tętniczego stwierdzono TSH - 5,2 mlU/l, FT4 - 15 pmol/l (norma 10-25), anty-TPO - 25 IU/l (norma < 34). Nigdy nie miała rozpoznanej choroby tarczycy. Jakie postępowanie będzie najwłaściwsze u tej chorej?

Noworodkowa nadczynność tarczycy wynika z przejścia przez łożysko:

Pacjentka z chorobą Gravesa i Basedowa była leczona w okresie ciąży tiamazolem w dawce 15 mg na dobę. Jakie powinno być postępowanie po porodzie?
1) należy oznaczyć stężenie TSH i FT4 u dziecka zaraz po porodzie;
2) należy oznaczyć stężenie TSH i FT4 u dziecka po 7-10 dniach od porodu;
3) przeciwwskazane jest karmienie piersią podczas stosowania tiamazolu w dawce > 10 mg;
4) karmienie piersią jest możliwe pod warunkiem przyjęcia leku po karmieniu i zachowaniu 3-godzinnej przerwy przed kolejnym karmieniem;
5) dawkę leku u pacjentki po porodzie trzeba zmniejszyć o 30-50%.
Prawidłowa odpowiedź to:

Leczenia jodem radioaktywnym choroby Gravesa i Basedowa nie należy stosować:
1) u chorych z orbitopatią Gravesa ze stałym podwójnym widzeniem, jeśli CAS wynosi 5/7 pkt;
2) u kobiet w ciąży;
3) u kobiet karmiących piersią;
4) przez 6 miesięcy po zakończeniu laktacji;
5) u dzieci przed 1 rokiem życia.
Prawidłowa odpowiedź to:

U 55-letniego otyłego pacjenta w trakcie badań okresowych stwierdzono stężenie glukozy na czczo 138 mg/dl. W wywiadzie pacjent zgłasza łatwą męczliwość, poliurię i polidypsję. Jakie powinny być dalsze kroki lekarza?

Konsultacja endokrynologiczna na oddziale kardiologii: u 57-letniego pacjenta po przebytym OZW 3 lata temu z niewydolnością serca w skali NYHA II/III leczonego z powodu komorowych zaburzeń rytmu od 3 lat amiodaronem stwierdzono TSH 21 uIU/ml i cechy kliniczne niedoczynności tarczycy. W badaniu USG tarczycy uwidoczniono pojedynczą zmianę ogniskową. Jakie postępowanie należy zalecić?

Konsultacja endokrynologiczna na oddziale dermatologii: u 23-letniej pacjentki w trakcie sterydoterapii z powodu łuszczycy, stwierdzono TSH 4,1 uIU/ml, aTPO 1600 uIU/ml, aTg 34 uIU/ml, TRAb 0,2 IU/l, BMI 21 kg/m². Pacjentka skarży się na osłabienie i suchość skóry, poza tym bez istotnych wykładników niedoczynności tarczycy. Chora planuje ciążę w ciągu najbliższych 2 lat. Jakie postępowanie należy zalecić?

Konsultacja endokrynologiczna na oddziale laryngologicznym: 68-letni pacjent z nieoperacyjnym rakiem krtani z przerzutami. W badaniach laboratoryjnych stwierdzono: TSH 0,3 uIU/ml (norma 0,27-4,2), FT4 12,8 pmol/l (norma 11,5-21), FT3 1,8 (norma 2,25-6 pmol/l). Klinicznie pacjent jest wychudzony, osłabiony, ma zmniejszone łaknienie, bez ewidentnych objawów dysfunkcji tarczycy. Jaką patologię tarczycy rozpoznasz i jakie postępowanie zalecisz?

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zespołu niewrażliwości na androgeny:
1) spowodowany jest brakiem funkcjonalnie czynnego receptora androgenowego wskutek mutacji genu na chromosomie X;
2) spowodowany jest mutacją genu 5-α reduktazy;
3) charakteryzuje się żeńskim fenotypem, jednakże brak jest rozwoju piersi;
4) konieczne jest leczenie antyandrogenowe ze względu na wysoki poziom testosteronu w surowicy krwi;
5) z uwagi na wysokie ryzyko rozwoju nowotworu wskazane jest usunięcie jąder.
Prawidłowa odpowiedź to:

U otyłej chorej lat 55 z nadciśnieniem tętniczym (leczona jest preparatami werapamilu, spironolu, metoprololu i ramiprylu), niealkoholową stłuszczeniową chorobą wątroby i chorobą refluksową przełyku (przyjmuje ranitydynę) stwierdzono podwyższone stężenie prolaktyny do 80 ng/ml. W badaniach laboratoryjnych Hb - 12,1 g/dl; AST - 148 IU/L; ALT - 202 IU/L, Na - 130 mmol/l; K - 4,7 mmol/l; TSH - 55 mIU/l; FT4 - 3,7 pmol/l (norma 12-22); kortyzol o godzinie 8:00 - 28 ug/dl. Wskaż odpowiedź zawierającą wszystkie możliwe przyczyny hiperprolaktynemii u tej pacjentki:
1) stosowane leczenie hipotensyjne;
2) leczenie choroby refluksowej przełyku;
3) choroba wątroby;
4) niedoczynność tarczycy;
5) hiperkortyzolemia;
6) hiponatremia;
7) gruczolak przysadki.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż chorobę/choroby obejmujące układ podwzgórze-przysadka, w których właściwym sposobem postępowania terapeutycznego jest podawanie glikokortykosteroidów:

Jakie powinno być właściwe postępowanie u chorej z gruczolakiem prolaktynowym przysadki wielkości 12 mm, leczonej dotychczas bromokryptyną w dawce 7,5 mg/dobę po potwierdzeniu ciąży?

Wskaż stwierdzenie prawdziwe dotyczące postępowania w gruczolakach przysadki wydzielających hormon wzrostu (GH):

Wskaż zdanie prawdziwe dotyczące postępowania u kobiety z makrogruczolakiem przysadki wydzielającym hormon wzrostu, która obecnie planuje ciążę, a akromegalia jest kontrolowana podawaniem oktreotydu LAR:

Wskaż wszystkie stwierdzenia prawdziwe dotyczące postępowania w wielohormonalnej niedoczynności przedniego płata przysadki z towarzyszącą moczówką prostą:
1) niedobór kortyzolu należy zawsze wyrównać przed rozpoczęciem leczenia L-tyroksyną;
2) wyrównanie wtórnej niedoczynności tarczycy pozwala zredukować dawkę preparatu desmopresyny, gdyż zmniejsza się nasilenie objawów moczówki prostej;
3) rozpoczęcie leczenia preparatem ludzkiego rekombinowanego hormonu wzrostu (rhGH) zwiększa zapotrzebowanie na L-tyroksynę;
4) dawkę L-tyroksyny u osób młodych należy dobrać tak, aby stężenie FT4 utrzymywać jedynie nieco powyżej dolnej granicy wartości prawidłowych;
5) rozpoczęcie podawania estrogenów u kobiet z niedoczynnością gonadotropinową przysadki może powodować konieczność zwiększenia dawki L-tyroksyny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zespół rakowiaka jest najczęstszą manifestacją kliniczną nowotworów neuroendokrynnych wywodzących się z środkowego odcinka prajelita (midgut). W celu potwierdzenia rozpoznania tego zespołu należy wykonać następujące badania diagnostyczne:
1) oznaczyć stężenie kwasu 5-hydroksyindolooctowego w dobowej zbiórce moczu;
2) wykonać 72 godzinny test głodowy;
3) oznaczyć stężenie serotoniny we krwi;
4) wykonać test stymulacji z sekretyną;
5) oznaczyć stężenie somatostatyny we krwi.
Prawidłowa odpowiedź to:

U pacjenta ze stwierdzonymi w badaniu TK licznymi przerzutami nowotworu o nieznanym ognisku pierwotnym wykonano biopsję gruboigłową jednej ze zmian - rozpoznanie histopatologiczne: wysokozróżnicowany nowotwór neuroendokrynny Ki67 < 1%. Które z niżej wymienionych badań izotopowych należy wykonać w celu poszukiwania punktu wyjścia nowotworu?

W leczeniu akromegalii analogi somatostatyny (oktreotyd i lanreotyd) o przedłużonym działaniu dostępne w leczeniu ambulatoryjnym:
1) działają przez 2 i 5 receptor dla somatostatyny;
2) działają przez 1 i 3 receptor dla somatostatyny;
3) normalizują wydzielanie GH u 50-70% leczonych;
4) normalizują wydzielanie IGF-1 u 60-90% leczonych;
5) nie ma zasadniczych różnic między nimi pod względem skuteczności i tolerancji leczenia.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zespół Williamsa charakteryzuje się:
1) hipokalcemią występującą u około 15% chorych;
2) upośledzeniem rozwoju psychicznego;
3) wrodzonymi wadami serca;
4) hipokalcemia ujawnia się w okresie niemowlęcym i ustępuje między 2 a 4 rokiem życia;
5) dysmorficznym fenotypem (elfia twarz).
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące czaszkogardlaka:
1) jest najczęstszym nowotworem podwzgórza;
2) u dzieci występuje z częstością 6-9% guzów wewnątrzczaszkowych;
3) u dorosłych występuje z częstością 11% guzów wewnątrzczaszkowych;
4) jest nowotworem wolno rosnącym pochodzenia nabłonkowego;
5) moczówka prosta jest bardzo częstym objawem czaszkogardlaka.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do swoistych biochemicznych markerów nowotworów neuroendokrynnych nie należy:

Do kryteriów głównych rozpoznania Zespołu Nieadekwatnego Wydzielania Hormonu Antydiuretycznego (SIADH) nie należy:
1) osmolalność osocza < 275 mOsm/kg wody;
2) osmolalność moczu < 100 mOsm/kg wody;
3) obecność klinicznych cech normowolemii;
4) stężenie sodu w moczu < 40 mmol/l przy prawidłowej podaży soli w diecie;
5) prawidłowa funkcja tarczycy i nadnerczy;
6) stosowanie leków moczopędnych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Najczęściej pierwszą kliniczną manifestacją rakowiaka wyrostka robaczkowego jest:

Wskaż odpowiedź zawierającą wyłącznie te objawy uboczne leków przeciwtarczycowych, które wymagają natychmiastowego zaprzestania podawania leku:
1) całkowita liczba neutrofili 1200/µl;
2) całkowita liczba neutrofili 430/µl;
3) zapalenie naczyń z obecnością przeciwciał ANCA;
4) żółtaczka cholestatyczna;
5) podwyższenie stężenia aminotransferaz przekraczające trzykrotnie górną granicę normy;
6) pokrzywka;
7) bóle mięśniowe.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące destrukcyjnych zapaleń tarczycy:

U pacjentki lat 27, w 11 tygodniu ciąży bliźniaczej, stwierdzono TSH < 0,01 mIU/l; FT4 - 24,2 pmol/l (norma 10-25); anty-TPO - 12 IU/l (norma < 34); TRAb - 0,8 IU/l (norma < 1,8). W badaniu USG płaty tarczycy wielkości: prawy - 20 x 19 x 48 mm, lewy - 21 x 17 x 47 mm, cieśń - 4 mm, struktura tarczycy jednorodna, normoechogeniczna, nieco wzmożone przepływy krwi w badaniu dopplerowskim. Dolegliwości nie zgłasza, obecnie RR 110/70 mmHg, HR 72/min. Wskaż właściwe postępowanie u tej pacjentki:

Do typowych cech podostrego zapalenia tarczycy nie należy:

W pierwotnej nadczynności przytarczyc często obserwowane są następujące zaburzenia gospodarki witaminą D:

Wskazaniem do wykonania badań genetycznych u pacjenta z rozpoznaną pierwotną nadczynnością przytarczyc jest:

Orbitopatia tarczycowa jest aktywna jeśli:
1) współczynnik CAS < 2/7;
2) współczynnik CAS ≥ 3/7;
3) towarzyszą jej zaburzenia czynności tarczycy;
4) NOSPECT = 3 [2-1, 3-1, 4-1, 5-0, 6-0];
5) NOSPECT = 7 [2-2, 3-2, 4-1, 5-1, 6-1].
Prawidłowa odpowiedź to:

Jakie nieprawidłowości w badaniach laboratoryjnych mogą być (często bądź czasami) obserwowane u pacjenta z pierwotną niedoczynnością kory nadnerczy?
1) hipokaliemia;
2) hiperkalcemia;
3) limfocytoza;
4) podwyższone stężenie TSH;
5) zmniejszona aktywność reninowa osocza.
Prawidłowa odpowiedź to:

Hiperkortyzolemia i akromegalia mogą współwystępować jako składowe zespołów:

Wskaż zdanie fałszywe dotyczące hiperaldosteronizmu rodzinnego typu I:

Wskaż zdanie fałszywe dotyczące diagnostyki i leczenia hiperaldosteronizmu pierwotnego:

U chorych z wrodzonym przerostem nadnerczy w następstwie niedoboru 17α-hydroksylazy stwierdza się następujące nieprawidłowości w badaniach laboratoryjnych:
1) wysokie stężenie aldosteronu;
2) niska aktywność reninowa osocza;
3) niskie stężenie DHEA-S;
4) wysokie stężenie androstendionu;
5) wysokie stężenie deoksykortykosteronu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Przyczyną hipoaldosteronizmu może być przyjmowanie wszystkich poniższych leków, z wyjątkiem:

Jakie jest najbardziej prawdopodobne rozpoznanie i jakie leczenie powinno się zastosować w terapii nadciśnienia tętniczego u dziecka z prawidłowymi narządami płciowymi, u którego stwierdza się stężenie aldosteronu i aktywność reninową osocza poniżej dolnej granicy oznaczalności, przy prawidłowym stężeniu kortyzolu i ACTH?

U 20-letniej kobiety z hirsutyzmem (16 pkt. wg skali Ferrimana i Gallweya) i trądzikiem oraz zaburzeniami miesiączkowania stwierdzono w badaniach hormonalnych stężenie prolaktyny 20 ng/ml, testosteronu 3,8 nmol/l (norma 0,52-2,43), DHEA-S 560 µg/dl (norma 75-370). W teście z deksametazonem (0,5 mg co 6 h) uzyskano prawidłowe zahamowanie wydzielania obu androgenów. Jakie jest najbardziej prawdopodobne rozpoznanie u tej chorej?

Które z wymienionych środków leczniczych mogą zafałszować wyniki oznaczeń kortyzolu w surowicy krwi?

W jakich mechanizmach amiodaron (pochodna benzofuranu) wywołuje niedoczynność tarczycy?

Czynniki ryzyka wywołanej przez interferon alfa niedoczynności tarczycy to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie:

Wazopresyna pobudza wydzielanie ACTH, gdyż oddziałuje na receptory V3 na komórkach kortykotropowych.

Genetycznie uwarunkowana hiperkortyzolemia może być spowodowana mutacją genu:
1) meniny;
2) NF1;  
3) PRKR1A;
4) GNAS1.
Prawidłowa odpowiedź to:

W prawidłowej ciąży u ciężarnej:
1) zmniejsza się wydzielanie ACTH;
2) obniża się stężenie aldosteronu w surowicy;
3) stężenie DHEA w surowicy pozostaje na niezmienionym poziomie;
4) zwiększa się stężenie kortyzolu w surowicy;
5) stężenie DOC w surowicy nie zmienia się.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zespół pseudo-Cushinga spowodowanym nadreaktywnością osi podwzgórze przysadka nadnercza obserwuje się w:
1) depresji;
2) otyłości;
3) źle kontrolowanej cukrzycy;
4) przewlekłym nadużywaniu alkoholu;
5) silnym, przewlekłym stresie.
Prawidłowa odpowiedź to:

Hipertrychoza może być wynikiem działania następujących leków:
1) fenytoina;
2) penicylina;
3) diazoksyd;
4) minoksydil;
5) cyklosporyna.
Prawidłowa odpowiedź to:

Leczenie uzupełniające mitotanem po operacji raka nadnerczy trwa prawidłowo:
1) w postaci lokalnej 3 - 5 lat;
2) w postaci regionalnej 5-7 lat;
3) w postaci przerzutowej 7-10 lat;
4) postać lokalna nie wymaga terapii mitotanem;
5) w postaci regionalnej i przerzutowej terapię prowadzi się bezterminowo.
Prawidłowa odpowiedź to:

W której jednostce chorobowej zaleca się stosowanie glikokortykosteroidów wieczorem?
1) pierwotna niedoczynność kory nadnerczy;
2) niedobór 11 beta HSD typu 2;
3) wtórna niedoczynność kory nadnerczy;
4) niedobór 21-hydroksylazy;
5) niedobór 11-beta hydroksylazy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Rak kory nadnerczy charakteryzuje się zdolnością do syntezy i wydzielania:
1) 11-deoksykortyzolu;
2) erytropoetyny;
3) 16 OH-androstendiolu;
4) estrogenów;
5) hormonu wzrostu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Nadciśnienia tętniczego związanego z nadmiarem mineralokortykoidów nie stwierdza się w następujących stanach:
1) pierwotny hiperaldosteronizm;
2) niedobór 11 beta HSD typu 2;
3) WPN z niedoboru 11 beta hydroksylazy;
4) WPN z niedoboru 17 alfa hydroksylazy;
5) WPN z niedoboru 21 hydroksylazy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Obecność objawów naczynioruchowych w okresie okołomenopauzalnym należy różnicować z następującymi stanami:
1) rakowiak;
2) terapia niacyną;
3) niedoczynność tarczycy;
4) białaczka;
5) guz chromochłonny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do czynników zwiększających stężenie SHBG u mężczyzn należą:
1) nadczynność tarczycy;
2) hiperinsulinemia;
3) niedoczynność tarczycy;
4) nadmiar androgenów;
5) niedobór androgenów.
Prawidłowa odpowiedź to:

W obrazie klinicznym uwarunkowanego genetycznie AME (pozorny nadmiar mineralokortykosteroidów) stwierdza się:
1) prawidłowe stężenie ACTH i kortyzolu;
2) prawidłową aktywność reninową osocza;
3) hiperkaliemię;
4) nadciśnienie tętnicze niskoreninowe;
5) prawidłowe narządy płciowe u noworodków.
Prawidłowa odpowiedź to:

U 32-letniej kobiety, regularnie miesiączkującej, bez mlekotoku, w badaniu MR głowy wykonanym z powodu bólów i zawrotów głowy stwierdzono obecność zmiany ogniskowej, najprawdopodobniej gruczolaka przysadki o średnicy 5 mm. Stężenie PRL jest podwyższone i wynosi 80 ug/l. Kobieta przewlekle przyjmuje pantoprazol z powodu choroby refluksowej. Najbardziej prawdopodobnym rozpoznaniem jest:
1) hiperprolaktynemia polekowa;
2) hiperprolaktynemia wskutek ucisku guza na drogę przewodnictwa dopaminergicznego;
3) makroprolaktynemia;
4) mikroprolaktynoma;
5) incydentaloma przysadki.
Prawidłowa odpowiedź to:

50-letni pacjent skarży się na nadmierne pragnienie i oddawanie dużej objętości moczu. W diagnostyce różnicowej należy brać pod uwagę:
1) cukrzycę;
2) polidypsję psychogenną;
3) zespół Schwartza-Barttera;
4) hiperkaliemię;
5) moczówkę prostą.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawidłowe stwierdzenia dotyczące zespołu pustego siodła:
1) występuje z równą częstością u kobiet i mężczyzn;
2) najczęstszym objawem klinicznym jest ból głowy;
3) najczęstszym objawem klinicznym jest hipogonadyzm;
4) najczęstszym zaburzeniem hormonalnym jest hiperprolaktynemia;
5) najczęstszym zaburzeniem hormonalnym jest brak kortyzolu.
Prawidłowa odpowiedź to: