Egzamin PES / Endokrynologia / jesień 2014

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących PCOS jest prawdziwe?

W leczeniu hirsutyzmu u pacjentek z PCOS stosuje się:
1) spironolakton - diuretyk z grypy antagonistów aldosteronu;
2) flutamid - antagonistę receptora androgenowego;
3) finasteryd - inhibitor 5-alfa reduktazy;
4) drospirenon -pochodną spironolaktonu, stosowaną w dwuskładnikowej tabletce antykoncepcyjnej we wszystkich dawkach, w jakich występuje w DTA.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż stwierdzenie nieprawdziwe:

Które z poniższych zdań dotyczących PCOS są prawdziwe?
1) zarówno u kobiet niemiesiączkujących, jak i miesiączkujących nieregularnie, może sporadycznie dochodzić do jajeczkowania;
2) cykle miesiączkowe u kobiet, u których rozpoznano PCOS, mogą się stać bardziej regularne w starszym wieku;
3) nieregularne miesiączkowanie jest związane ze zwiększonym ryzykiem zaburzeń metabolicznych.
Prawidłowa odpowiedź to:

U pacjentek z PCOS, będących w ciąży, wzrasta ryzyko następujących powikłań:

W nowoczesnej antykoncepcji hormonalnej znalazły zastosowanie między innymi jednoskładnikowe tabletki antykoncepcyjne. Antykoncepcja oparta tylko o gestageny znalazła zastosowanie:

Skuteczność antykoncepcji określa wskaźnik Pearla. Za antykoncepcję najbardziej skuteczną a więc posiadającą najniższy wskaźnik Pearla, przy typowym stosowaniu terapii należy uznać:

U 45-letniej pacjentki po nadszyjkowej amputacji trzonu macicy z powodu mięśniaków, z klinicznymi objawami menopauzy, należy zastosować:

Przeciwwskazania do hormonalnej terapii menopauzalnej obejmują:
1) ciążę;
2) przebyty zawał serca lub niestabilną chorobę wieńcową;
3) przebyty udar mózgu;
4) oponiak mózgu;
5) estrogenozależną chorobę nowotworową czynną lub przebytą.
Prawidłowa odpowiedź to:

Ostatnio coraz więcej kobiet zachodzi w ciążę po 30. roku życia i później. Dlatego też istotne stało się uzyskanie informacji o potencjale reprodukcyjnym pacjentki i prawdopodobieństwie zajścia w ciążę z uwzględnieniem wieku chronologicznego.
W celu oceny rezerwy jajnikowej można posłużyć się następującymi markerami:
1) FSH;
2) inhibina B;
3) AMH (hormon antymüllerowski);
4) liczba pęcherzyków antralnych w jajniku obliczonych w USG;
5) estradiol.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące wildagliptyny:

Do czynników ryzyka hiperglikemii w ciąży należą:

Kryteria rozpoznania cukrzycy ciążowej wg WHO 2013 to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące dapagliflozyny:

Podanie 1 mg glukagonu podskórnie jest:

W których z niżej wymienionych chorób gruczołów dokrewnych może mieć zastosowanie diagnostyka prenatalna?

W których z niżej wymienionych chorób pełna diagnostyka powinna obejmować badania molekularno-genetyczne:
1) zespół Turnera;
2) pierwotna niedoczynność tarczycy;
3) zespół oporności na hormony tarczycy;
4) zespół Pendreda;
5) akromegalia.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż właściwe określenia dotyczące wiązania hormonów steroidowych z białkami nośnikowymi:
1) testosteron niemal w całości transportowany jest w postaci związanej;
2) estradiol w większym stopniu niż testosteron przenoszony jest przez globulinę wiążącą hormony płciowe;
3) większość progesteronu transportowana jest przez globulinę wiążącą hormony płciowe;
4) większość kortyzolu związana jest z globuliną wiążącą kortykosteroidy;
5) aldosteron w największym odsetku wśród hormonów steroidowych transportowany jest w postaci wolnej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do stanów, którym towarzyszy podwyższone stężenie parathormonu należą:
1) hipomagnezemia;
2) rzekoma niedoczynność przytarczyc;
3) anomalie receptora wapniowego;
4) osteopetroza;
5) hipokalcemia hiperkalciuryczna.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do zaburzeń hormonalnych stwierdzanych w anoreksji należą:
1) obniżone stężenie TSH;
2) zwiększone stężenie GH;
3) zwiększone stężenie IGF-1;
4) zwiększone stężenie kortyzolu;
5) zaburzony rytm dobowy kortyzolu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące autoimmunologicznego zespołu wielogruczołowego 2:
1) jest dziedziczony monogenowo;
2) zwykle ujawnia się u dorosłych;
3) u większości chorych występują autoimmunologiczne choroby tarczycy;
4) często stwierdza się niedoczynność przytarczyc;
5) choroba Addisona jest najczęstszym elementem.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż objawy występujące u większości chorych z akromegalią:
1) powiększenie dystalnych części ciała;
2) ból głowy;
3) zaburzenia widzenia;
4) nadciśnienie tętnicze;
5) wzmożona potliwość;
6) ból stawów.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż twierdzenia właściwie charakteryzujące chorobę Cushinga:
1) częściej występuje u mężczyzn;
2) w większości przypadków wywołana jest mikrogruczolakiem przysadki;
3) wśród endogennych przypadków zespołu Cushinga stanowi blisko 50%;
4) zwykle obserwuje się hamowanie sekrecji kortykosteroidów dużymi dawkami deksametazonu;
5) często występuje w zespole MEN 2b;
6) w MEN 1 zwykle obecne są makrogruczolaki.
Prawidłowa odpowiedź to:

Dla stężenia ACTH w surowicy prawdziwe są stwierdzenia:
1) w chorobie Cushinga zawsze jest zwiększone;
2) przy ektopowej etiologii hiperkortykotropinemii zawsze jest zwiększone;
3) w zespole Cushinga o etiologii nadnerczowej może pozostać w normie;
4) w chorobie Addisona może pozostać w normie;
5) przewlekłe leczenie kortykosteroidami prowadzi zwykle do jego zmniejszenia.
Prawidłowa odpowiedź to:

W diagnostyce różnicowej hiperkalcemii należy wykluczyć przyjmowanie przez pacjenta następujących leków:

U kobiety 21-letniej z BMI 16 kg/m², prawidłowo miesiączkującej, bez złamań w wywiadzie wykonano badanie densytometryczne kręgosłupa lędźwiowego, stwierdzając Tsc -3,5, Zsc -3,5. Jakie rozpoznanie należy postawić?

U opisanej w pytaniu nr 26 pacjentki należy w pierwszym rzędzie:
1) wykluczyć nadczynność tarczycy;
2) wykluczyć celiakię;
3) wdrożyć suplementację witaminą D;
4) wdrożyć leczenie bisfosfonianem.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do leków zwiększających ryzyko osteoporozy nie należą:

Do leczenia osteoporozy posteroidowej zarejestrowano następujące leki:

W celu obniżenia stężenia wapnia u pacjenta z hiperkalcemią i niewydolnością nerek (GFR < 30 ml/min) należy zastosować:

Zastosowanie cinakalcetu u pacjenta z pierwotną nadczynnością przytarczyc jest wskazane:

Do leków stosowanych pozajelitowo w leczeniu osteoporozy należą:

U chorych na cukrzycę z towarzyszącą hipertriglicerydemią ciężkiego stopnia postępowanie terapeutyczne obejmuje:
1) ograniczenie przyjmowania kalorii;
2) zakaz spożywania alkoholu;
3) zastosowanie fibratu, kwasów omega-3 lub kwasu nikotynowego;
4) ograniczenie zawartości tłuszczu w diecie do 10-15%;
5) rozważenie w leczeniu hipoglikemizującym insuliny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Według definicji Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego nawracająca hipoglikemia ciężka oznacza:

Wśród wskazań do leczenia osobistą pompą insulinową chorych na cukrzycę wymienić należy:
1) nieświadomość hipoglikemii;
2) zjawisko brzasku;
3) cukrzycę przedciążową trudną do wyrównania metodą wielokrotnych wstrzyknięć;
4) nieregularny tryb życia i nieregularne spożywanie posiłków;
5) cukrzycę ciążową.
Prawidłowa odpowiedź to:

U kobiety, lat 42, w dobrym stanie ogólnym, wykryto w TK jamy brzusznej (wykonanym z powodu kolki nerkowej) w prawym nadnerczu 2 guzki o średnicy 1,5 cm i 2,5 cm, a w lewym - 2,0 cm. Najbardziej prawdopodobne rozpoznanie to:

Który lek nie wywołuje hiperprolaktynemii?

Który marker obrotu kostnego ulegnie obniżeniu jako prawidłowa odpowiedź na leczenie denosumabem?

Podczas diagnostyki biochemicznej w kierunku pierwotnego hiperaldosteronizmu dopuszczalne jest leczenie:
1) doksazosyną;
2) dihydropirydynowym blokerem kanału wapniowego;
3) metyldopą;
4) ketoprofenem.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż cechy wskazujące w badaniu tomografii komputerowej na łagodny charakter guza nadnercza:
1) średnica do 3 cm;
2) gęstość w pierwszej fazie badania do 10 jH;
3) wypłukiwanie środka kontrastowego po 10 min < 50%;
4) niehomogenna budowa;
5) kształt okrągły.
Prawidłowa odpowiedź to:

Który zestaw wyników spełnia kryteria SIADH?

U chorej z guzem przysadki wydzielającym tyreotropinę (tyreotropinoma):
1) stwierdza się zawsze objawy nasilonej nadczynności tarczycy, bez występowania wola;
2) stężenie TSH w surowicy krwi jest podwyższone lub prawidłowe, ale nieadekwatne do podwyższonego stężenia hormonów tarczycy, ponadto występuje zwiększone wydzielanie podjednostki α hormonów glikoproteinowych;
3) w badaniu MRI obserwujemy najczęściej obraz mikrogruczolaka, który występuje w ponad 80% przypadków i nie powoduje objawów uciskowych;
4) w planowaniu leczenia należy uwzględnić w pierwszym rzędzie zabieg neurochirurgiczny z dojścia przez zatokę klinową;
5) mogą występować zaburzenia miesiączkowania, których jedyną przyczyną jest podwyższone stężenie hormonów tarczycy w surowicy krwi.
Prawidłowa odpowiedź to:

Hipokalcemii należy spodziewać się przy stosowaniu:
1) barbituranów;  
2) bifosfonianów;
3) soli litu;
4) fenytoiny;
5) środków alkalizujących np. alusal.
Prawidłowa odpowiedź to:

U pacjenta z akromegalią, po nieskutecznej operacji gruczolaka przysadki, leczonego Sandostatyną LAR, stwierdzono mnogie, duże, okrągłe zmiany ogniskowe w płucach, prawdopodobnie przerzuty. W badaniu fizykalnym, poza cechami akromegalii, uwagę zwracało duże wole guzowate. Wykonano zabieg całkowitego wycięcia tarczycy, w badaniu hist-pat rozpoznano: adenoma microfolliculare necroticans. Pacjenta zakwalifikowano do biopsji otwartej płuca lewego, w której stwierdzono ogniska przerzutowe raka pęcherzykowego tarczycy. Jaki powinien być plan dalszego leczenia tego pacjenta?

Pacjentka 36-letnia przyjęta do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego po zasłabnięciu, które wiązała ze stresem (utrata pracy). Skarży się na znaczne osłabienie i bóle brzucha. Z wywiadu - od roku leczona z powodu niedoczynności kory nadnerczy hydrokortyzonem. Od 2 tygodni włączono leczenie ryfampicyną z powodu gruźlicy. W badaniu fizykalnym z odchyleń od normy: ciemne zabarwienie skóry z przebarwieniami na śluzówkach j. ustnej i na dłoniowej powierzchni rąk, tkliwość w badaniu palpacyjnym brzucha, bez obrony mięśniowej, ciśnienie tętnicze 80/60 mmHg. W badaniach laboratoryjnych krwi: sód 121 mmol/l, potas 6,0 mmol/l, glukoza 3,0 mmol/l, wapń 2,9 mmol/l. W zapisie ekg liczne dodatkowe pobudzenia komorowe. Wskaż prawidłowy mechanizm wystąpienia zaburzeń u tej pacjentki:
1) hipoglikemia spowodowana brakiem łaknienia w przebiegu stresu i bólu brzucha;
2) przełom hiperkalcemiczny;
3) przełom nadnerczowy spowodowany stresem;
4) przełom nadnerczowy wywołany zastosowanym leczeniem przeciwprątkowym;
5) hipoglikemia w przebiegu gruźlicy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do charakterystycznych objawów klinicznych zespołu rakowiaka należą:
1) napadowe zaczerwienienie skóry;
2) napadowe zblednięcie skóry;
3) biegunka;
4) zaparcie;
5) niecharakterystyczne bóle brzucha.
Prawidłowa odpowiedź to:

Scyntygrafia receptorów somatostatynowych jest podstawowym badaniem czynnościowym w diagnostyce obrazowej nowotworów neuroendokrynnych, pozwala na lokalizację ogniska pierwotnego, określenie zaawansowania choroby, monitorowanie chorego po przebytym radykalnym leczeniu operacyjnym oraz kwalifikację chorych do leczenia analogami somatostatyny. Jej czułość wynosi około:

Preparaty farmakologiczne działające agonistycznie dla receptorów somatostatynowych są wykorzystane w leczeniu czynnej akromegalii. Czy zastosowanie w leczeniu akromegalii pasyreotydu LAR 40 mg/28 dni okazało się skuteczniejsze w porównaniu z oktreotydem LAR 20 mg/28 dni?

Które preparaty farmakologiczne wydają się wykazywać największą skuteczność w leczeniu endogennej hiperkortyzolemii u chorych z ACTH-zależnym (przysadkowym) zespołem Cushinga?
1) metopiron;
2) mitotan;
3) kabergolina;
4) ketokonazol;
5) pasyreotyd.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z wymienionych leków mogą znaleźć zastosowanie w leczeniu hiperkortyzolemii po niedoszczętnej operacji guza kortykotropowego przysadki?

Zespół Klinefeltera (hipogonadyzm hipergonadotropowy; 47,XXY) jest najczęstszym zaburzeniem genetycznym u mężczyzn w zakresie nieprawidłowego garnituru chromosomów płciowych i występuje z częstością:

Wyniki wielu badań dowodzą, że palenie papierosów wywiera istotny wpływ na gruczoł tarczowy poprzez oddziaływanie na:
1) wydzielanie TSH;
2) przebieg choroby Gravesa i Basedowa;
3) przebieg orbitopatii Gravesa i Basedowa;
4) ryzyko wystąpienia raka tarczycy;
5) czynność tarczycy u płodu.
Prawidłowa odpowiedź to:

47-letnia pacjentka została zakwalifikowana do biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej celowanej (BACC) tarczycy w związku z powiększeniem się o ponad 2 mm w 2 wymiarach w okresie ostatnich 18 miesięcy zmiany ogniskowej zlokalizowanej w części centralnej płata prawego. Zmiana charakteryzuje się litą, silnie hipoechogeniczną strukturą z obecnością mikrozwapnień oraz nieregularnym brzegiem. Przepływy naczyniowe oceniane metodą Power Doppler nieobecne. W momencie wykonywania BACC wymiary zmiany wynosiły 6 x 8 x 8 mm. Na podstawie biopsji rozpoznano nowotwór złośliwy tarczycy. Najbardziej prawdopodobnym rozpoznaniem jest:

W kontekście najbardziej prawdopodobnego rozpoznania u pacjentki opisanej w pytaniu nr 53, najwłaściwszym postępowaniem terapeutycznym będzie:
1) całkowite wycięcie tarczycy;
2) wycięcie płata tarczycy zawierającego zmianę nowotworową;
3) leczenie jodem promieniotwórczym;
4) stosowanie supresyjnej dawki LT4;
5) stosowanie substytucyjnej dawki LT4.
Prawidłowa odpowiedź to:

W kontekście najbardziej prawdopodobnego rozpoznania u pacjentki opisanej w pytaniu nr 53, najwłaściwszym postępowaniem diagnostycznym w trakcie obserwacji po zakończonym leczeniu są:
1) ocena stężenia tyreoglobuliny;
2) scyntygrafia szyi jodem promieniotwórczym;
3) USG szyi;
4) ocena stężenia kalcytoniny;
5) scyntygrafia całego ciała jodem promieniotwórczym.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż nieprawdziwe stwierdzenie dotyczące farmakoterapii u pacjentów z akromegalią po zabiegu operacyjnym lub niekwalifikowanych do leczenia chirurgicznego:

Wskaż najlepszy sposób diagnostyki różnicowej u chorego z TSH - 5,1 µIU/ml (norma: 0,2-4,4), FT4 - 40 pmol/l (norma: 10-25), FT3 - 10 pmol/l (norma: 2,25-6), nieotrzymującego żadnych leków, niezgłaszającego dolegliwości:

U kobiety w 10. tygodniu ciąży z TSH - 0,1 µIU/ml (norma: 0,2-4,4), FT4 - 18 pmol/l (norma: 10-25), FT3 - 5 pmol/l (norma: 2,25-6), z prawidłowym mianem przeciwciał przeciwtarczycowych należy:

Do leków hamujących aktywność 5`-dejodynazy należą:
1) glikokortykosteroidy;
2) propranolol;
3) inhibitory pompy protonowej;
4) lit;
5) metimazol.
Prawidłowa odpowiedź to:

W leczeniu niepłodności w zespole policystycznych jajników nie ma/nie mają zastosowania:

Pierwotny brak miesiączki (amenorrhoea primaria) oznacza brak krwawień miesięcznych u dziewcząt, które:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące specyfiki przebiegu i leczenia raka rdzeniastego tarczycy w przebiegu zespołu MEN2:
1) do zachorowania dochodzi najczęściej w pierwszych dekadach życia;
2) obraz histopatologiczny jest różny u pacjentów z zespołem MEN2 i pacjentów ze sporadyczną postacią choroby;
3) w przypadku współwystępowania guza chromochłonnego, operację tarczycy należy wykonać w pierwszej kolejności;
4) u chorych z zespołem MEN2A rozwija się zwykle wcześniej niż u pacjentów z MEN2B;
5) w przypadku potwierdzenia zespołu MEN2, należy przeprowadzić profilaktyczną tyreoidektomię jeszcze zanim dojdzie do ujawnienia się choroby.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące typowego obrazu ultrasonograficznego przewlekłego autoimmunologicznego zapalenia tarczycy:
1) niejednorodna, obniżona echogeniczność miąższu obejmująca cały gruczoł tarczowy;
2) wzmożony rysunek naczyniowy;
3) hiperechogeniczne pasma łącznotkankowe, które rozdzielając fragmenty miąższu tworzą obraz pseudoguzków;
4) remisja zmian pod wpływem odpowiedniego leczenia;
5) współistnienie obszarów o niejednorodnej, obniżonej echogeniczności z obszarami o całkowicie prawidłowej echogeniczności.
Prawidłowa odpowiedź to:

Teleradioterapia w przebiegu raka rdzeniastego tarczycy ma zastosowanie:

Wskaż zdanie fałszywe dotyczące złośliwego guza chromochłonnego:

W przygotowaniu do zabiegu usunięcia guza chromochłonnego zastosowanie mają następujące schematy:

U chorego z makrogruczolakiem przysadki, w badaniach laboratoryjnych stwierdzono umiarkowane podwyższenie stężenia prolaktyny, nieadekwatne do rozmiarów guza uwidocznionego w badaniu MR. Jakie mogą być przyczyny takiej sytuacji?
1) nieadekwatnie niskie stężenia prolaktyny mogą wynikać z efektu haka, należy powtórzyć oznaczenie prolaktyny w próbce surowicy rozcieńczonej 1:100;
2) makrogruczolak przysadki może być guzem nieczynnym hormonalnie, a podwyższone stężenie prolaktyny jest efektem ucisku na szypułę przysadki zaburzającym dopływ dopaminy;
3) niskie stężenia prolaktyny może wynikać z obecności swoistych przeciwciał zbijających prolaktynę w konglomeraty, konieczne jest wykonanie testu precypitacji z glikolem polietylenowym.
Prawidłowa odpowiedź to:

Niżej wymienione choroby mogą być odpowiedzialne za hiperprolaktynemię, z wyjątkiem:

U przewlekle dializowanej, młodej kobiety wystąpił wtórny brak miesiączki z podwyższonym stężeniem prolaktyny. Jaka może być przyczyna tych zaburzeń i jak należy leczyć chorą?

Chora z makrogruczolakiem przysadki wydzielającym prolaktynę jest leczona farmakologicznie kabergoliną. Monitorowanie skuteczności leczenia i przebiegu choroby obejmuje niżej wymienione badania, z wyjątkiem:

Charakterystyczne dla zespołu oporności na hormony tarczycy są:
1) zachowana odpowiedź TSH w teście z TRH;
2) stłumiona odpowiedź TSH w teście z TRH;
3) stosunek molowy stężeń α podjednostki do TSH < 1;
4) występowanie mutacji punktowych w genie kodującym receptor α₁;
5) występowanie mutacji punktowych w genie kodującym receptor β trijodotyroniny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Bradykardia występuje w zespole oporności na hormony tarczycy spowodowanym mutacjami w obrębie genu trijodotroniny α₁ i wynika z przewagi tej izoformy receptora trijodotyroniny w sercu.

Przyczyną podwyższonego stężenia TSH w surowicy może być:
1) zespół oporności na hormony tarczycy spowodowany mutacjami w genie trijodotyroniny β;
2) zespół obniżonej wrażliwości na hormony tarczycy spowodowany mutacjami w genie transportera dokomórkowego hormonów tarczycy MCT8;
3) faza początkowa podostrego zapalenia tarczycy;
4) wtórna niedoczynność tarczycy;
5) oporność receptorowa na TSH.
Prawidłowa odpowiedź to:

Cukrzycę ciążową (GDM, gestational diabetes) należy rozpoznać u ciężarnej wówczas, gdy:
1) glikemia na czczo wynosi 95 mg/dl;
2) w 120. minucie testu obciążenia 75 g glukozy (75 g OGTT) stężenie glukozy w osoczu wynosi 220 mg/dl;
3) w 120. minucie testu obciążenia 75 g glukozy (75 g OGTT) stężenie glukozy w osoczu wynosi 160 mg/dl;
4) glikemia na czczo wynosi 128 mg/dl;
5) każda hiperglikemia którą stwierdzono w ciąży upoważnia do rozpoznania cukrzycy ciążowej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które stwierdzenie dotyczące subklinicznej niedoczynności tarczycy jest fałszywe?

Który z wymienionych leków nie wpływa na stężenie TSH?

U pacjentki l. 32 chorującej na cukrzycę typu 2, będącej obecnie w 8. tygodniu ciąży, należy wg aktualnych zaleceń PTD i PTE oznaczyć stężenie TSH i przeciwciał anty-TPO oraz:

Chłopiec l. 7 z przewlekłą znacznie nasiloną kandydozą skóry, śluzówek jamy ustnej i odbytu, leczony ostatnio ketokonazolem w dawce 300 mg/d, bez innych leków, został przyjęty do szpitala z powodu nasilającego się osłabienia i kilku incydentów zasłabnięcia bez utraty przytomności w godzinach rannych po wstaniu z łóżka. W badaniach dodatkowych Na 136 mmol/l, K 5,0 mmol/l; Ca 2,29 mmol/l (norma: 2,25-2,55), PTH 26 pg/ml (norma: 15-60), kortyzol przy przyjęciu do szpitala (g 12.00) 3,2 µg/dl. Wskaż właściwe postępowanie u tego pacjenta:

Przyjmowanie którego z leków stanowi przeciwwskazanie do BAC?
1) clexane w dawce profilaktycznej, jeśli od podania leku upłynęło mniej niż 6 godzin;
2) clexane w dawce leczniczej, jeśli od podania leku upłynęło mniej niż 6 godzin;
3) klopidogrel, jeśli od przyjęcia ostatniej tabletki upłynęły 4 dni;
4) acard w dawce 75 mg na dobę;
5) acenokumarol, jeśli wskaźnik INR wynosi 3,2;
6) warfaryna, jeśli wskaźnik INR wynosi 2,6.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pacjentka l. 26 w 22. tygodniu ciąży, z nadczynnością tarczycy w przebiegu choroby Gravesa i Basedowa jest leczona preparatem tiamazolu od około roku, obecnie w dawce 15 mg/d. W wynikach badań kontrolnych TSH 20 mIU/l, FT4 - 9,1 pmol/l (norma: 10-25), TRAb - 4,8 IU/l (norma do < 1,8). Obecny stan pacjentki może być wynikiem wszystkich poniższych sytuacji, z wyjątkiem:

U chłopca 6-letniego stwierdzono wzrost 138 cm, znacznie powyżej wartości 97 centyla, wiek kostny oceniono na 8 lat, owłosienie łonowe III stadium wg skali Tannera, prącie powiększone, jadra po 2 ml objętości wg wzorca Pradera. Można podejrzewać:

U 2-tygodniowego noworodka płci męskiej przyjętego do szpitala z powodu braku łaknienia, wymiotów stwierdzono: stężenie sodu 130 mmol/l, potasu 6,3 mmol/l, glukoza 75 mg/dl. Moszna dziecka jest przebarwiona. Jądra w mosznie. Prącie odpowiedniej wielkości do wieku. Najbardziej właściwe jest podanie:

Które z wymienionych poniżej leków mają zastosowanie w leczeniu GnRH-niezależnego przedwczesnego dojrzewania płciowego?
1) hydrokortyzon;
2) spironolakton;
3) agoniści GnRH;
4) inhibitory aromatazy;
5) ketokonazol.
Prawidłowa odpowiedź to:

U 3-dniowego noworodka neonatolog stwierdził słabo wykształcony wyrostek faliczny, ujście cewki moczowej kroczowe, nie stwierdził gonad w słabo wykształconej mosznie oraz kanałach pachwinowych. Na tym etapie diagnostyki można podejrzewać:

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących wrodzonego przerostu nadnerczy są prawdziwe?
1) niemowlęta z kariotypem 46 XY, z mutacjami genu kodującego białko StAR mają słabą wirylizację;
2) niedobór StAR prowadzi u płodów płci męskiej do braku regresji przewodów Müllera;
3) niedobór dehydrogenazy 3β-hydroksysteroidowej jest związany z wystąpieniem obojnaczych narządów płciowych zewnętrznych u osobników 46 XX oraz 46 XY;
4) niedobór P 450 c17(17α-hydroksylazy) występuje z podwyższeniem produkcji DOC, z nadciśnieniem, z obniżeniem reniny i aldosteronu;
5) niedobór P450 c 17 jest związany z wirylizacją u osób z kariotypem 46 XX.
Prawidłowa odpowiedź to:

Najlepszym zalecanym sposobem leczenia substytucyjnego w chorobie Addisona jest:

W diagnostyce obrazowej zmian o typie phaeochromocytoma lub paraganglioma wykorzystuje się:
1) ¹²³I-meta-jodobenzylguanidynę (¹²³I-MIBG);
2) ¹³¹I-meta-jodobenzylguanidynę (¹³¹I-MIBG);
3) ¹⁸F-fluorodeoksyglukozę (¹⁸F-FDG);
4) ¹⁸F-fluorodihydroksyfenyloalaninę (¹⁸F-DOPA);
5) ¹⁸F-fluorodopaminę (¹⁸F-FDA).
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż stwierdzenia prawdziwe w odniesieniu do powikłań chirurgii bariatrycznej (zwłaszcza Roux-Y-by-pass):
1) zmiany skórne o typie acrodermatitis enteropathica są klasycznie spowodowane niedoborami miedzi;
2) standardowa pooperacyjna suplementacja witamin i pierwiastków śladowych praktycznie eliminuje ryzyko powikłań;
3) niedobór tiaminy jest niezwykle rzadki, zaś suplementacja w przypadku encefalopatii Wernickego prawie zawsze zapewnia pełną remisję objawów;
4) wysokie stężenia GLP-1 istotnie zwiększają ryzyko hipoglikemii reaktywnej;
5) szybka utrata tkanki tłuszczowej dość często prowadzi do hiperwitaminozy witaminy D z ryzykiem hiperkalcemii.
Prawidłowa odpowiedź to:

W wyniku przedawkowania desmopresyny mogą wystąpić:
1) bóle głowy;
2) zwiększenie masy ciała;
3) drgawki;
4) nudności.
Prawidłowa odpowiedź to:

Przyczyną wrodzonej moczówki prostej nerkopochodnej u dziewczynki może być defekt genu:

Brak lub niedobór dehydrogenazy 11-beta-hydroksysteroidowej typu 2 (11β-HSD2):
1) jest przyczyną wrodzonego przerostu nadnerczy przebiegającego z nagromadzeniem deoksykortyzolu i nadciśnieniem tętniczym;
2) jest przyczyną pozornego nadmiaru mineralokortykosteroidów (zaburzonego przekształcania kortyzolu w kortyzon);
3) jest przyczyną niedoboru kortyzolu na poziomie tkankowym (zaburzonego przekształcania kortyzonu w kortyzol);
4) może być nabyty, spowodowany działaniem kwasu glicerytynowego lub flawonoidów;
5) wymaga stosowania w terapii deksametazonu, natomiast hydrokortyzon jest nieskuteczny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące pseudohipoaldosteronizmu typu 1:
1) może być związany z mutacjami genu receptora mineralokortykosteroidów hMR oraz z mutacjami dotyczącymi kanału sodowego ENaC;
2) u noworodków i niemowląt może prowadzić do wystąpienia objawów zespołu utraty soli;
3) jest związany z zahamowaniem czynności układu renina-angiotensyna;
4) wymaga stosowania dużych dawek hydrokortyzonu, natomiast fludrokortyzon jest nieskuteczny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Prawidłowe postępowanie w przypadku przewlekłej hiponatremii polega na:
1) uzupełnianiu niedoborów sodu w ilości pozwalającej na całkowite wyrównanie hiponatremii w ciągu maksymalnie 24 godzin;
2) ograniczeniu podaży płynów w początkowej fazie leczenia, niezależenie od przyczyny hiponatremii;
3) jak najszybszym zastosowaniu waptanów, niezależnie od przyczyny hiponatremii, szczególnie u noworodków i niemowląt;
4) jak najszybszym oznaczeniu stężenia aldosteronu i wazopresyny w surowicy w celu ustalenia przyczyny hiponatremii i wdrożenia odpowiedniego leczenia.
Prawidłowa odpowiedź to:

U 7-letniego pacjenta z rozpoznaną rodzinną hipercholesterolemią (LDL-C 620 mg/dl) potwierdzoną diagnostyką molekularną leczenie należy stosować w oparciu o:
1) wyłącznie dietę niskotłuszczową;
2) dietę niskotłuszczową łącznie z ezetymibem;
3) wyłącznie ezetymib;
4) statyny;
5) żywice jonowymienne.
Prawidłowa odpowiedź to:

DSM-5 jest najnowszą wersją (z maja 2013 roku) wiodącego na świecie systemu diagnozy nozologicznej Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Definicja jadłowstrętu psychicznego ujęta uprzednio w czterech kryteriach, została zmieniona i obecnie:

Duże ryzyko wystąpienia guza chromochłonnego związane jest ze wszystkimi poniższymi rozpoznaniami, z wyjątkiem:

W aspekcie leczenia uzupełniającego raka tarczycy jodem promieniotwórczym (¹³¹I) nieprawdziwe jest stwierdzenie:

Wskaż stwierdzenia opisujące prawidłowe postępowanie w przypadku chorób tarczycy u kobiety w ciąży:
1) u każdej kobiety w ciąży w trakcie pierwszej wizyty położniczej należy oznaczyć stężenie TSH;
2) tiamazol jest preferowanym lekiem w terapii nadczynności tarczycy wyłącznie w 2. i 3. trymestrze ciąży;
3) stosowanie leczenia przeciwtarczycowego w ciąży wg schematu „zablokuj i zastąp” pozwala zmniejszyć ryzyko niedoczynności tarczycy płodu przez ochronny wpływ podawanej matce L-tyroksyny;
4) u ciężarnych leczonych uprzednio L-tyroksyną z powodu zróżnicowanego raka tarczycy nie należy dążyć do supresji TSH ze względu na ryzyko powikłań położniczych związanych z jatrogenną nadczynnością tarczycy;
5) izolowane niewielkie obniżenie stężenia FT4 poniżej dolnej granicy wartości referencyjnych w 3. trymestrze ciąży (przy prawidłowym dla okresu ciąży stężeniu TSH) jest zjawiskiem fizjologicznym i nie wymaga włączenia leczenia L-tyroksyną.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące wrodzonego przerostu nadnerczy (WPN):
1) postać klasyczna WPN z niedoboru 21-hydroksylazy jest najczęstszą przyczyną obojnactwa rzekomego męskiego, gdyż dochodzi do maskulinizacji narządów płciowych zewnętrznych;
2) u dziewczynki z opóźnionym pokwitaniem oraz nadciśnieniem tętniczym powinno się przeprowadzić diagnostykę w kierunku niedoboru 17α-hydroksylazy;
3) w homozygotycznym niedoborze 11β-hydroksylazy zazwyczaj stwierdza się hiperkaliemię i kwasicę nieoddechową oraz zwiększoną aktywność reninową osocza;
4) z uwagi na defekt enzymatyczny syntezy kortyzolu u pacjentów z niedoborem 17α-hydroksylazy występują objawy typowe dla choroby Addisona;
5) w celu zapobiegania lub zmniejszenia wirylizacji płodów płci żeńskiej z wcześnie potwierdzoną mutacją genu CYP21, u ciężarnych należy zastosować leczenie deksametazonem.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pacjentka l. 29 została przyjęta do szpitala z powodu kolejnego w ciągu kilku ostatnich miesięcy incydentu objawowej hipoglikemii. Objawy występują zwykle po dłuższej (> 4 godziny) przerwie od ostatniego posiłku. W badaniach wykonanych przy przyjęciu do szpitala stwierdzono: stężenie glukozy we krwi żylnej - 35 mg/dl, stężenie insuliny we krwi - 14 mIU/l (norma: 5-22 mIU/l), stężenie peptydu C - 1,6 ng/ml (norma: 0,5-2,0 ng/ml). Ponadto, pacjentka przyjmuje preparat L-tyroksyny w dawce 75 µg/d z powodu niedoczynności tarczycy w przebiegu przewlekłego zapalenia tarczycy, obecnie stężenie TSH wynosi 1,1 mIU/l; FT4 - 16,5 pmol/l. U tej pacjentki najbardziej prawdopodobną przyczyną hipoglikemii jest:

Które z poniższych zdań dotyczących leczenia dzieci z rozpoznaną cukrzycą jest prawdziwe?
1) insulinoterapia za pomocą pompy osobistej jest optymalnym leczeniem cukrzycy typu 1 naśladującym fizjologiczną sekrecję insuliny;
2) wszystkie dzieci ze świeżo rozpoznaną cukrzycą typu 1 powinny być leczone insuliną w ciągłym podskórnym wlewie przy pomocy osobistej pompy insulinowej;
3) stosowanie terapii insulinowej pompą osobistą jest przeciwwskazane u dzieci, które nie ukończyły 6. miesiąca życia;
4) wszystkie noworodki i niemowlęta ze świeżo rozpoznaną cukrzycą wymagają przewlekłego, wieloletniego leczenia insuliną;
5) nie ma ograniczeń wiekowych dla stosowania poszczególnych analogów insuliny ludzkiej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Przyczyną hiponatremii u pacjentki z pooperacyjną niedoczynnością przedniego płata przysadki i moczówką prostą, leczonej substytucyjnie preparatami: Hydrocortisonum, Euthyrox N88 i Minirin MELT 120 na pewno nie jest:
1) niedostateczna dawka preparatu L-tyroksyny;
2) nadmierna dawka preparatu L-tyroksyny;
3) przedawkowanie preparatu desmopresyny;
4) niedostateczna dawka preparatu desmopresyny;
5) niedostateczna dawka hydrokortyzonu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Poniżej zamieszczono wyniki 47-letniej pacjentki, która nie miesiączkuje od 8 lat:
Estradiol - 22,30 pg/ml (Norma: faza folikularna: 12,5-166,0; faza owulacyjna: 85,8-498; faza lutealna: 43,8-211,0; menopauza: 5,0-54,7)
LH - 5,62 IU/l (Norma: faza folikularna: 2,4-12,6; faza owulacyjna: 14,0-95,6; faza lutealna: 1,0-11,4; menopauza: 7,7-58,5)
FSH - 10,20 IU/l (Norma: faza folikularna: 3,5-12,5; faza owulacyjna: 4,7-21,5; faza lutealna: 1,7-7,7; menopauza: 25,8-134,8)
Prl - 50,86 ng/ml (Norma: 4,79-23,3 ng/ml)
W celu wykluczenia efektu „haka” należy oznaczyć stężenie Prl w surowicy rozcieńczonej 100-krotnie (a), a w przypadku potwierdzenia wartości stężenia Prl można bez wykonywania badań obrazowych oceniających okolicę podwzgórzowo-przysadkową uznać, że pacjentka ma mikrogruczolaka przysadki wydzielającego prolaktynę (b).

Nieleczona moczówka prosta nie stanowi stanu zagrożenia życia, o ile tylko pacjent jest przytomny, nie ma zaburzeń odczuwania pragnienia i przyjmuje odpowiednio duże ilości płynów.

Przeciwciała przeciwko peroksydazie tarczycowej:
1) występują u mniej niż 40% osób z chorobą Gravesa i Basedowa;
2) występują u 98% osób z przewlekłym autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy;
3) występują u mniej niż 1% osób z podostrym zapaleniem tarczycy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Najwłaściwszym badaniem pozwalającym różnicować pooperacyjną niedoczynność przytarczyc z zespołem „głodnych kości“, mogącym wystąpić po leczeniu operacyjnym pierwotnej nadczynności przytarczyc jest oznaczenie:

75-letnia chora, z zaburzeniami orientacji, lecz bez ogniskowych objawów neurologicznych, przy przyjęciu do szpitala ma następujące wyniki badań laboratoryjnych:
stężenie glukozy w surowicy - 900 mg/dl
stężenie Na w surowicy - 130 mEq/l
Stężenie sodu skorygowane względem stężenia glukozy wynosi u chorej:

Wskaż leki nieprzydatne w leczeniu hiperkalcemii:

Wskaż stany/parametry biochemiczne, charakterystyczne dla pierwotnej nadczynności przytarczyc:
1) hipofosfatemia;
2) hiperfosfatemia;
3) hipomagnezemia;
4) hipofosfaturia;
5) zwiększone stężenie fosfatazy zasadowej w surowicy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Stan łagodnej hiperkalcemii może występować w następujących chorobach:
1) pierwotna nadczynność przytarczyc;
2) choroba Pageta;
3) niedobór witaminy D;
4) choroby ziarniniakowe;
5) wtórna nadczynność przytarczyc.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż odpowiedź zawierającą wyłącznie substancje swobodnie przechodzące przez łożysko:

Wskaż nieprawdziwe stwierdzenie dotyczące zmian hormonalnych fizjologicznych dla okresu ciąży:

Które z wymienionych zespołów wiążą się z rodzinną predyspozycją do występowania raka nierdzeniastego tarczycy?
1) zespół Kallmana;
2) zespół Peutza-Jeghersa;
3) rodzinna polipowatość gruczolakowata (FAP);
4) zespół Cowden;
5) zespół McCune`a i Albrighta.
Prawidłowa odpowiedź to:

U pacjenta l. 34 diagnozowanego w kierunku niedoczynności przysadki przeprowadzono test z insuliną. Test stymulacyjny po podaniu 6 j. insuliny krótko działającej i.v.:
  0  30  60  90    
glukoza  80  35  50  54  mg/dl  
GH  1,2  2,0  6,7  5,5  ng/ml  
kortyzol  6,1  6,5  12,2  10,5  µg/dl  
Wskaż prawidłowy opis testu:

Pacjent l. 71 z napadową wodnistą biegunką nieustępującą po głodzeniu, z towarzyszącym uczuciem gorąca, tachykardią, znacznym przyśpieszeniem oddechu oraz z rumieniowatymi zmianami w okolicach brzucha i rąk został przyjęty do szpitala w celu przeprowadzenia diagnostyki. W badaniu przedmiotowym cechy odwodnienia. W badaniach dodatkowych: Na 132 mmol/l (norma 135-145); K 2,8 mmol/l (norma 3,5-5,1); Cl 91 mmol/l (norma 95-105); pH 7,24, HCO₃^- 16 mmol/l (norma: 21-27); BE (- 18) mmol/l; pCO₂ 28 mmHg (norma: 32-45); mocznik 90 mg/dl (norma 15-36); kreatynina 1,3 mg/dl (norma: 0,5-1,1); bilirubina 1,0 mg/dl (norma 0,2-1,2), glikemia na czczo 110 mg/dl. Najbardziej prawdopodobne rozpoznanie u tego pacjenta i najbardziej prawdopodobna lokalizacja guza to:

Wskaż stwierdzenie fałszywe dotyczące stosowania leków przeciwtarczycowych w leczeniu nadczynności tarczycy w ciąży:

Wskaż stwierdzenie prawdziwe dotyczące diagnostyki niedoczynności tarczycy w ciąży:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące leczenia niedoczynności tarczycy w ciąży:
1) leczenie niedoczynności tarczycy w ciąży jest wyłącznie substytucyjne i polega na podawaniu preparatów L-trijodotyroniny i/lub L-tyroksyny;
2) w trakcie leczenia niedoczynności tarczycy w ciąży badania hormonalne należy wykonywać 1 raz w każdym trymestrze;
3) w trakcie leczenia niedoczynności tarczycy w ciąży należy monitorować stężenie przeciwciał przeciwtarczycowych, głównie anty-TPO, aby nie dopuścić do podwyższenia ich stężenia;
4) u pacjentek leczonych przed ciążą z powodu niedoczynności tarczycy, dawkę hormonu tarczycy należy w ciąży zwykle zwiększyć;
5) u pacjentek ze świeżo rozpoznaną w ciąży niedoczynnością tarczycy, dawka hormonu tarczycy musi być większa niż w przypadku kontynuacji leczenia niedoczynności tarczycy rozpoznanej przed ciążą;
6) w przypadku niedoczynności tarczycy, po zakończeniu ciąży dawkę substytucyjną hormonu tarczycy należy zwykle zmniejszyć do dawki sprzed ciąży.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące obniżonego stężenia TSH w ciąży:
1) może być związane z przejściową ciążową nadczynnością tarczycy;
2) może być związane z chorobą Gravesa i Basedowa;
3) może być związane z wtórną niedoczynnością tarczycy;
4) może być związane z przedawkowaniem L-tyroksyny;
5) zawsze wymaga leczenia z zastosowaniem leków przeciwtarczycowych;
6) zwykle wymaga oznaczenia przeciwciał przeciw antygenom tarczycowym;
7) zawsze wiąże się z podwyższonym ryzykiem poronień i porodów przedwczesnych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Jeśli u kobiety ciężarnej stwierdza się podwyższone stężenie przeciwciał przeciw receptorowi TSH (anty-TSHR, TRAb), to:
1) może być ono przyczyną interferencji z metodą oznaczania stężenia TSH;
2) może być ono przyczyną nadczynności tarczycy, ale także niedoczynności tego gruczołu;
3) nie jest niebezpieczne dla płodu, gdyż przeciwciała anty-TSHR nie przechodzą przez łożysko;
4) nigdy nie jest stwierdzane ze względu na immunosupresyjne działanie ciąży;
5) stan ten zawsze wymaga skrupulatnego monitorowania czynności tarczycy;
6) stan ten zawsze wymaga wdrożenia leków przeciwtarczycowych;
7) w okresie poporodowym ulega ono istotnemu obniżeniu.
Prawidłowa odpowiedź to: