Egzamin PES / Endokrynologia / wiosna 2012

Śpiączka w przebiegu obrzęku śluzakowatego charakteryzuje się postępującym osłabieniem, otępieniem, hipotermią oraz:

Testy stymulacyjne z syntetycznymi liberynami podwzgórzowymi pozwalają na:
1) potwierdzenie pierwotnej niedoczynności przysadki;
2) potwierdzenie pierwotnej nadczynności przysadki;
3) rozpoznanie wtórnej, zależnej od podwzgórza monohormonalnej lub całkowitej niedoczynności przysadki;
4) różnicowanie nadczynności przysadki z ektopowym wydzielaniem hormonów.
Prawidłowa odpowiedź to:

W których z poniższych stanów patologicznych może wystąpić hiperkalcemia?
1) tyreotoksykoza;        4) niedoczynność tarczycy;
2) zespół Cushinga;        5) prolaktynoma;
3) guz chromochłonny;      6) niedoczynność nadnerczy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Przyczynami niedoboru gonadotropin mogą być:
1) zespół Kallmanna;    4) intensywny trening sportowy;
2) jadłowstręt psychiczny;    5) niedokrwistość sierpowatokomórkowa.
3) otyłość;
Prawidłowa odpowiedź to:

Przyczyną podwyższonego stężenia tyroksyny w surowicy pacjentów znajdujących się w stanie eutyreozy może być:
1) wzrost stężenia globuliny wiążącej tyroksynę;
2) otyłość;
3) leczenie glikokortykosterydami;
4) ciąża;
5) wytwarzanie paranowotworowe przez guzy wątroby i trzustki;
6) zespół nerczycowy;
7) niedobór jodu (z prawidłowym stężeniem T₃).
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fałszywe stwierdzenie charakteryzujące zespoły mnogich nowotworów gruczołów dokrewnych (MEN):

Najczęściej występującą mutacją genową w zespołach mnogich nowotworów gruczołów dokrewnych (MEN) jest mutacja genu:

Podstawą do rozpoznania zespołu mnogich nowotworów gruczołów dokrewnych typu 2(MEN 2) jest stwierdzenie:

Rokowanie u pacjentów z zespołem mnogich nowotworów gruczołów dokrewnych typu 1 (MEN 1) zależy od obecności:

U dziecka z potwierdzonym genetycznie zespołem nowotworów gruczołów dokrewnych typu 2 B (MEN 2 B) profilaktyczną tyreoidektomię całkowitą należy wykonać:

U 52-letniej kobiety z cukrzycą typu 2, z BMI=36,8 kg/m², leczonej dietą oraz metforminą w dawce 3 x 850 mg i glimepirydem w dawce 4 mg rano, u której dochodzi do pogorszenia kontroli glikemii optymalne wydaje się:

W jadłowstręcie psychicznym (anorexia nervosa) dochodzi do wzrostu stężenia:

Lekiem, który powoduje wyraźnie obniżenie masy ciała jest:

Za niedoborem hormonu wzrostu u 35-letniego mężczyzny może przemawiać:

W których z wymienionych poniżej chorób układu dokrewnego komputerowa analiza obrazu twarzy na fotografii wykazała przewagę nad metodą oglądania tego samego zdjęcia przez lekarza internistę/endokrynologa i umożliwiła wcześniejsze ustalenie wstępnego rozpoznania?
1) zespół wielotorbielowatych jajników;    4) akromegalia;
2) zespół Cushinga;            5) choroba Addisona.
3) otyłość prosta;
Prawidłowa odpowiedź to:

Chorzy z endogenną hiperkortyzolemią (ACTH zależny i ACTH niezależny zespół Cushinga) są częściej narażeni na ryzyko wystąpienia zakrzepicy w naczyniach żylnych:
1) w okresie aktywnej choroby;
2) do około 1 tygodnia po skutecznym leczeniu operacyjnym;
3) do około 5 tygodni po skutecznym leczeniu operacyjnym;
4) nie mają zwiększonego ryzyka zakrzepicy żylnej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Spodziewany okres przeżycia chorych po całkowitym usunięciu tarczycy w przebiegu leczenia raka zróżnicowanego w statystykach amerykańskich jest długi, a okres przeżycia pacjentów poniżej 10 lat stwierdza się tylko w niewielkim ich odsetku:

Leczenie chorych z niedoborem hormonu wzrostu wpływa korzystnie u dzieci i dorosłych na:
1) skład ciała (tłuszczowa i beztłuszczowa masa ciała);
2) strukturę i wytrzymałość tkanki kostnej;
3) jakość życia chorego;
4) nie ma żadnego korzystnego wpływu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Dehydroepiandrosteron (DHEA) jest ważnym prekursorem wytwarzania estrogenów i androgenów i dlatego jego potencjalne zastosowanie w leczeniu objawów deficytu hormonów płciowych u kobiet w okresie menopauzy było wielokrotnie rozważane. Czy badania randomizowane potwierdziły słuszność zastosowania DHEA u kobiet z prawidłową czynnością nadnerczy w okresie wygaśnięcia czynności jajników?

Przyczyną małego prącia u noworodka mogą być niżej wymienione, z wyjątkiem:

Które z zaburzeń steroidogenezy nadnerczowej przebiegają z utratą soli?
1) deficyt 21α-hydroksylazy;
2) deficyt 11β-hydroksylazy;
3) deficyt oksydoreduktazy 17β-hydroksysteroidowej;
4) deficyt 3β-dehydrogenazy hydroksysteroidowej;
5) deficyt 17-20 liazy.
Prawidłowa odpowiedź to:

W odniesieniu do przedwczesnego powiększenia sutków prawdziwe są następujące stwierdzenia:
1) wiek kostny zgodny z kalendarzowym;
2) przewaga wydzielania FSH nad wydzielaniem LH w teście z gonadoliberyną;
3) wiek kostny jest przyśpieszony w stosunku do kalendarzowego;
4) przewaga wydzielania LH nad wydzielaniem FSH w teście z gonadoliberyną;
5) tempo wzrastania przyspieszone.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zespół całkowitej niewrażliwości na androgeny charakteryzuje się następującymi cechami, z wyjątkiem:

Hipogonadyzm hipergonadotropowy występuje w:
1) zespole Klinefeltera;      4) zespole Pradera-Williego;
2) zespole Turnera;        5) dysplazji przegrodowo-ocznej.
3) zespole Kallmanna;
Prawidłowa odpowiedź to:

Które ze stwierdzeń dotyczących ghreliny są prawdziwe?
1) ghrelina poprzez receptory w ośrodkowym układzie nerwowym pobudza wydzielanie hormonu wzrostu;
2) ghrelina poprzez receptory w ośrodkowym układzie nerwowym hamuje wydzielanie hormonu wzrostu;
3) jest czynnikiem pobudzającym łaknienie;
4) jest czynnikiem hamującym łaknienie;
5) jest peptydem pochodzenia żołądkowo-jelitowego.
Prawidłowa odpowiedź to:

W zespole Pradera-Williego:
1) wydzielanie hormonu wzrostu oraz IGF są obniżone;
2) wydzielanie hormonu wzrostu jest obniżone a IGF-I podwyższone;
3) stwierdza się podwyższone stężenie ghreliny;
4) stwierdza się obniżone stężenie ghreliny;
5) stężenia gonadotropin są podwyższone.
Prawidłowa odpowiedź to:

Ginekomastia może wystąpić w przypadku:
1) leydigioma;             4) w zespole Pradera-Williego u chłopców;
2) hiperprolaktynemii;          5) w zespole Klinefeltera.
3) alkoholizmu z marskością wątroby;
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawidłowe stwierdzenie dotyczące spermatogenezy:

Ludzka gonadotropina kosmówkowa (human chorionic gonadotropin - hCG):
1) naśladuje działanie gonadotropiny LH;
2) łączy się z receptorami dla testosteronu;
3) pobudza komórki Leydiga do wydzielania testosteronu;
4) jest stosowana w teście dynamicznym, który ocenia zdolność gruczołu śródmiąższowego jądra do biosyntezy testosteronu;
5) powoduje przemianę testosteronu do androstendionu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wybierz prawdziwe określenia dotyczące dihydrotestosteronu (DHT):
1) jest bardziej aktywnym androgenem niż testosteron;
2) uczestniczy w różnicowaniu męskich wewnętrznych narządów płciowych;
3) powstaje z testosteronu przy udziale enzymu 5alfa-reduktaza;
4) ulega przemianie do androsteronu i etiocholanolonu;
5) produkowany jest głównie w jądrach.
Prawidłowa odpowiedź to:

Agenezja jąder wiąże się z objawami klinicznymi takimi jak:

Mechanizm występowania ginekomastii u mężczyzn z nadczynnością tarczycy polega na:

Wskazaniem do podawania preparatu ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej jest:

Jakie mogą być działania uboczne preparatów testosteronu?
1) zahamowanie spermatogenezy;    4) nowotwory jądra pochodzenia zarodkowego;
2) zaburzenia erekcji;        5) wzrost prostaty.
3) policytemia;           
Prawidłowa odpowiedź to:

U mężczyzny z hipogonadyzmem hipogonadotropowym stwierdza się następujące objawy:

Oznaczanie stężenia alfa-podjednostki (α-SU, α-subunit) hormonów glikoproteinowych we krwi może być pomocne w diagnostyce:
1) gruczolaków typu TSH-oma;
2) guza chromochłonnego nadnerczy (pheochromocytoma);
3 gruczolaków wydzielających FSH, LH (gonadotropinoma);
4) guzów wytwarzających aldosteron (aldosteronoma);
5) w tzw. guzach „niewydzielających”, określanych jako alfoma (wytwarzających jednak w nadmiarze alfa-podjednostkę, z czym nie wiążą się żadne charakterystyczne objawy kliniczne).
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z niżej wymienionych stwierdzeń dotyczących diagnostyki biochemicznej raka rdzeniastego tarczycy jest nieprawidłowe?

Które z niżej wymienionych badań wykazują największą czułość i swoistość w diagnostyce biochemicznej guza chromochłonnego nadnerczy (pheochromocytoma)?

W którym z testów służących ocenie czynności układu podwzgórze-przysadka, oznacza się stężenie 11-deoksykortyzolu w surowicy?

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące makroprolaktyny (BB-PRL) i makroprolaktynemii:

Które z niżej wymienionych zestawów badań, spełniają w pełni kryteria markerów swoistych, mających zastosowanie w diagnostyce biochemicznej guzów neuroendokrynnych przewodu pokarmowego (GEP-NET)?

Które z niżej wymienionych stwierdzeń dotyczących peptydu C jest nieprawidłowe?

Które ze stwierdzeń dotyczących diagnostyki biochemicznej pierwotnego hiperaldosteronizmu jest fałszywe?

W przypadku bezobjawowej pierwotnej nadczynności przytarczyc, wskazaniem do zabiegu operacyjnego nie jest:

U 45-letniej pacjentki stwierdzono w trakcie diagnostyki osteoporozy (Tscore w zakresie odcinka L1-L4 kręgosłupa -2,7) stężenie wapnia w surowicy 2,6 mmol/l (norma 2,1 - 2,5) i PTH 70 pg/ml (norma do 65). Chora nie ma żadnych objawów klinicznych. Najlepszym dalszym postępowaniem będzie:

Głównym, ogólnym celem leczenia cukrzycy wg zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego jest wartość odsetkowa glikowanej hemoglobiny (HbA1c):

Częstość występowania niedoczynności przytarczyc jest zmienna i nie może być dokładnie określona. Zależy ona bowiem głównie od częstości wykonywania operacji tarczycy, podczas której dojść może do niezamierzonego usunięcia przytarczyc.

U chorego z cukrzycą typu 1 w piątej godzinie leczenia po przyjęciu do szpitala z powodu kwasicy ketonowej wystąpiły parestezje i skurcze mięśni podudzi. Jakie postępowanie w tym wypadku będzie najprawdopodobniej właściwe?

Do czynników wywołujących zespół hiperglikemiczno-hiperosmolalny w przebiegu cukrzycy typu 2 nie należy/nie należą:

Wskazaniem do rozpoczęcia insulinoterapii w cukrzycy typu 2 jest:
1) niemożność zastosowania doustnych leków przeciwcukrzycowych z powodu przeciwwskazań do ich stosowania;
2) upojenie alkoholowe (wskazanie do czasowej insulinoterapii);
3) nieskuteczność (tzw. wtórna) doustnych leków przeciwcukrzycowych po dłuższym okresie ich stosowania, pomimo prób intensyfikacji leczenia;
4) świeżo rozpoznana cukrzyca ze znaczną (>300 mg/dl = 16,7 mmol/l) hiperglikemią i objawami klinicznymi (wskazanie do czasowej insulinoterapii);
5) otępienie starcze.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż nieprawdziwe zdanie:

Do tzw. wstępnej diagnostyki zespołu Cushinga zalicza się:
1) kortyzol w surowicy (w pobraniu losowym);
2) ACTH w osoczu (w pobraniu losowym);
3) wolny kortyzol w moczu (UFC - co najmniej 2 oznaczenia);
4) kortyzol w ślinie (2 oznaczenia późną nocą);
5) test hamowania 1 mg deksametazonu (okołonocny DST 1 mg);
6) test hamowania 2 mg deksametazonu (DST 2 mg/dobę przez 48 h) w określonych grupach pacjentów;
7) 17-ketosteroidy w moczu;
8) OGTT;
9) test z loperamidem;
10) diagnostyka lokalizacyjna (jak TK, MRI, DST 8 mg).
Prawidłowa odpowiedź to:

Do kryteriów rozpoznania cukrzycy ciążowej należą:
1) dwukrotne stwierdzenie glikemii na czczo we krwi żylnej ≥126 mg/dl (7 mmol/l);
2) stwierdzenie glikemii przygodnej 200 mg/dl (11,1 mmol/l);
3) stwierdzenie w 60 minucie OGTT glikemii ≥ 200 mg/dl (11,1 mmol/l) i/lub w 120 minucie OGTT glikemii ≥ 140 mg/dl (7,8 mmol/l);
4) stwierdzenie w OGTT glikemii na czczo 100-125 mg/dl (5,6-6,9 mmol/l) lub w 120 minucie ≥ 140 mg/dl (7,8 mmol/l);
5) stwierdzenie w 60 minucie testu przesiewowego z 50 g glukozy glikemii ≥ 140 mg/dl (7,8 mmol/l);
6) stwierdzenie w 60 minucie testu przesiewowego z 50 g glukozy glikemii ≥ 200 mg/dl (11,1 mmol/l).
Prawidłowa odpowiedź to:

Cukrzyca monogenowa jest uwarunkowana mutacją pojedynczego genu i stanowi 1-2% wszystkich przypadków cukrzycy. Wskaż fałszywe stwierdzenie na jej temat:

U 56-letniego mężczyzny z rozpoznaną przed 4 laty cukrzycą typu 2, z BMI 32 kg/m², z nadciśnieniem tętniczym, po przebytym zawale mięśnia sercowego, z niewydolnością krążenia NYHA II, z GFR 67 ml/min., z retinopatią nieproliferacyjną, z zaburzeniami potencji, dotychczas leczonego metforminą w dawce 3x1000 mg, stwierdzono glikemię 205 mg/dl (11,4 mmol/l) oraz stężenie HbA1c 7,6%. Pacjent nie prowadzi samokontroli, w diecie ograniczył jedynie spożycie cukrów prostych i tłuszczów zwierzęcych, ale nie udało mu się schudnąć. Właściwe postępowanie to edukacja dotycząca diety i wysiłku fizycznego oraz:

U chorych na padaczkę leczonych karbamazepiną i podejrzewanych o zespół Cushinga test hamowania deksametazonem (okołonocny DST 1 mg lub DST 2 mg/dzień przez 48 h):

Leki zawierające estrogeny zwiększają stężenie CBG we krwi i tym samym stężenie całkowitego kortyzolu. U połowy kobiet stosujących doustną antykoncepcję stwierdza się fałszywie dodatni wynik testu hamowania 1 mg deksametazonu (okołonocny DST 1 mg).

Wskaż prawdziwe zdania:
1) wydalanie wolnego kortyzolu z moczem (UFC) u ciężarnych w 1. trymestrze nie różni się od wartości uzyskiwanych u nieciężarnych, UFC zwiększa się natomiast począwszy od 2 trymestru;
2) dla potwierdzenia zespołu Cushinga rekomenduje się w 1 trymestrze ciąży wykonanie testu hamowania deksametazonem;
3) u ciężarnych w 2. i 3. trymestrze UFC większe od trzykrotnej wartości górnej granicy normy sugeruje zespół Cushinga.
Prawidłowa odpowiedź to:

Leczenie nadczynności tarczycy jodem promieniotwórczym jest przeciwwskazane:

Które ze stwierdzeń dotyczących scyntygrafii tarczycy wykonywanej przy użyciu izotopów jodu (¹²³I, ¹³¹I) lub technetu (nadtechnecjan ^99mTc) jest prawdziwe?

Stosowanie w czasie ciąży u kobiety ze zróżnicowanym rakiem tarczycy supresyjnej dawki tyroksyny może wiązać się z ryzykiem:

Zmiany oczne w chorobie Gravesa i Basedowa charakteryzują się:

Typ 2 nadczynności tarczycy indukowanej amiodaronem, wynikający z destrukcji tkanki tarczycowej charakteryzuje się:

Celem zwiększenia jodochwytności tarczycy przed leczeniem radiojodem wola guzkowego nietoksycznego stosuje się:

15-letni pacjent od kilku tygodni skarży się na świąd skóry, osłabienie, rozdrażnienie, bóle brzucha, wielomocz, wzmożone pragnienie. Bóle brzucha stają się coraz bardzie intensywne. Od kilku tygodni nudności, okresowo pojawiają się wymioty nie przynoszące ulgi. W badaniach laboratoryjnych:
* Jonogram surowicy krwi: Na 148 mmol/l, K 3,6 mmol/l, Ca 3,28 mmol/l, PO₄ 0,76 mmol/l.
* Mocznik w surowicy krwi 6,4 mmol/l. Cholesterol w surowicy krwi 5,2 mmol/l.
* Analiza moczu: ciężar właściwy 1007 g/l, białko (-), glukoza (-), ciała ketonowe (-).
* Morfologia krwi: Ht. 38%, Hb. -12,5 g/dl, MCHC 32,9 g/dl, L. 7,900 K/l.
Dotychczas pacjent nie był diagnozowany. Przyczyną dolegliwości jest:

U dziewczynki w wieku 10 lat i 6 miesięcy, od kilku miesięcy obecne jest owłosienie łonowe - aktualnie w skali Tannera jego zaawansowanie określane jest jako P2, od 2 miesięcy widoczne jest ponadto obustronne symetryczne powiększenie otoczek brodawek sutkowych oraz uwypuklenie zarysu obu piersi. Wobec powyższego, w diagnostyce różnicowej należy uwzględnić:

Przyporządkuj hasła logicznie wiążące się z terminem: dojrzewanie przedwczesne rzekome (GnRH niezależne):
1) zespół Klinefeltera;      4) zespół Pradera-Labharta-Williego;
2) zespół McCune Albrighta;   5) zespół Turnera.
3) zespół Kallmanna;
Prawidłowa odpowiedź to:

SIADH - Syndrome of inappropriate secretion of ADH oraz CSWS - Cerebral salt-wasting syndrome przebiegają z zaburzeniami gospodarki wodno-elektrolitowej stanowiącym zagrożenie dla życia pacjenta. Pomimo wielu podobieństw klinicznych, wymagają one odrębnych metod postępowania leczniczego. Wskaż elementy postępowania terapeutycznego zalecane wyłącznie do leczenia CSWS, a nie zalecane w terapii SIADH:
1) stosowanie diuretyków pętlowych;
2) podawanie NaCl dożylnie lub doustnie (zgłębnik);
3) podawanie hydrokortyzonu;
4) stosowanie fludrokortyzonu;
5) ograniczanie podaży płynów.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do klinicznych wskaźników insulinooporności zalicza się:
1) rodzinny wywiad cukrzycy typu 1;      4) obwód talii;
2) rodzinny wywiad cukrzycy typu 2;      5) stłuszczenie wątroby.
3) rogowacenie czarne;
Prawidłowa odpowiedź to:

Do pośrednich metod oceny insulinooporności zalicza się:
1) klamrę metaboliczną;    4) stężenie insuliny na czczo;
2) wskaźnik HOMA-IR;    5) wskaźniki wyliczone w oparciu o doustny test tolerancji glukozy.
3) wskaźnik QUICKI;   
Prawidłowa odpowiedź to:

Do genetycznych form cukrzycy związanych z defektem działania insuliny zalicza się:
1) cukrzycę typu 1;          4) zespół insulinooporności typu A;
2) zespół Rabsona - Mendenhala;    5) MODY 2.
3) zespoły lipoatrofii;
Prawidłowa odpowiedź to:

Do późnych powikłań zespołu policystycznych jajników (PCOS) zalicza się:
1) przewlekłą obturacyjną chorobę płuc;
2) przyspieszoną miażdżycę;
3) upośledzoną tolerancję glukozy i cukrzycę typu 2;
4) nowotwór trzustki;
5) kamicę pęcherzyka żółciowego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące ektopowego zespołu Cushinga:
1) zespół ektopowego wydzielania ACTH obejmuje ok. 10-20% przypadków zespołu Cushinga;
2) większość przypadków ektopowego wydzielania ACTH jest spowodowana przez nowotwory łagodne;
3) około 10% nowotworów ektopowo wydzielających ACTH wykazuje ekspresję receptorów somatostatyny;
4) złotym standardem do diagnostyki różnicowej zespołu Cushinga wywołanego przez gruczolaka nadnercza i ektopowe wydzielanie ACTH jest ocena stężeń ACTH w próbkach pobranych z zatok skalistych dolnych przed i po podaniu CRH;
5) tomografia komputerowa klatki piersiowej powinna być wykonywana u wszystkich pacjentów z ektopowym wydzielaniem ACTH.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż stwierdzenia fałszywe dotyczące osteoporozy:
1) biochemiczne markery obrotu kostnego korelują z tempem przebudowy kostnej i mogą być wykorzystywane do oceny masy kości;
2) wzrost stężenia parathormonu u osób starszych z prawidłowymi stężeniami witaminy D jest istotnie wyższy niż u pacjentów z niedoborem witaminy D;
3) u większości kobiet w starszym wieku (>65 roku życia) najlepszym miejscem pomiaru gęstości mineralnej kości jest bliższy koniec kości udowej;
4) w leczeniu osteoporozy u starszych kobiet zaleca się odpowiednią podaż witaminy D (20 μg czyli 800 IU);
5) za czynniki ryzyka złamania bliższego końca kości udowej wśród osób w wieku podeszłym mieszkających samodzielnie uważa
się: upadek w stronę boczną, wcześniej przebytą niedoczynność tarczycy i upadek z dużą siłą.
Prawidłowa odpowiedź to:

Proszę wskazać stwierdzenie fałszywe:

Do powikłań choroby Pageta należą:
1) dna moczanowa;          4) głuchota;
2) kamica;            5) guz olbrzymiokomórkowy.
3) zespół cieśni nadgarstka;
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż stwierdzenia fałszywe:
1) pomiar stężenia wolnej trijodotyroniny jest zalecany do rozpoznania niedoczynności tarczycy;
2) obraz scyntygraficzny, w którym powiększony gruczoł tarczowy wykazuje intensywne i homogenne gromadzenie znacznika jest charakterystyczny dla wola guzkowego toksycznego;
3) najbardziej wartościowymi testami do monitorowania leczenia lekami przeciwtarczycowymi nadczynności tarczycy w przebiegu choroby Gravesa jest oznaczenie stężeń wolnej tyroksyny oraz wolnej trijodotyroniny;
4) u pacjentów z chorobą Hashimoto może dojść do rozwoju choroby Gravesa;
5) objaw Pembertona to zaczerwienie twarzy i poszerzenie żył szyjnych przy uniesieniu ramion nad głowę u pacjentów z wolem.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fałszywe stwierdzenia:
1) najczęstszą przyczyną wtórnej niedoczynności kory nadnerczy jest terapia glikokortykosteroidami;
2) stosunek chorych kobiet i mężczyzn na chorobę Addisona wynosi ok. 20:1;
3) genetyczna predyspozycja do wystąpienia autoimmunologicznego zespołu wielogruczołowego typu I związana jest z obecnością antygenu HLA-DR3 lub DR4;
4) gruczoły nadnerczowe stanowią częstą lokalizację przerzutów z nowotworów płuc, przewodu pokarmowego, sutka i nerek;
5) wzrost stężenia ACTH w osoczu jest najwcześniejszym i najbardziej czułym wskaźnikiem obniżania się rezerwy czynnościowej kory nadnerczy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fałszywe stwierdzenie:

U dwuletniego dziecka otrzymującego 400 U/dobę witaminy D występuje niedobór wzrostu, szpotawość goleni, kaczkowaty chód, uwypuklenie guzów czołowych i pogrubienie nadgarstków. W badaniach laboratoryjnych w stwierdza się normokalcemię i hipofosfatemię, podwyższenie aktywności fosfatazy zasadowej i niski wskaźnik wchłaniania zwrotnego fosforanów z moczu. Całość obrazu sugeruje:

W przedwczesnym izolowanym powiększeniu gruczołów piersiowych u dziewcząt prawdziwe są twierdzenia:
1) jeśli występuje ono poniżej 2 r.ż i nie przekracza M3 wg skali Tannera zazwyczaj cofa się samoistnie;
2) nie powoduje upośledzenia wzrostu ostatecznego;
3) może przebiegać z podwyższeniem stężenia LH przy prawidłowym stężeniu FSH;
4) w jajnikach mogą występować pojedyncze pęcherzyki jajowe;
5) powyżej 3 roku życia dobrze reaguje na leczenie analogami GnRH.
Prawidłowa odpowiedź to:

U 2-letniego chłopca ze znacznym niedoborem wzrostu w wykonanych badaniach diagnostycznych stwierdzono następujące stężenia hormonów:
* GH w warunkach podstawowych - 6,9 ng/ml;
* GH po stymulacji - 42 ng/ml;
* IGF-1 25 ng/ml (-3SD);
* IGFBP3 - 0,9 mg/L (-3SD).
Na podstawie uzyskanych wyników należy:

W zespole Klinefeltera w badaniu histologicznym jąder stwierdza się:
1) obecność komórek Sertoliego;
2) zeszkliwienie kanalików nasiennych;
3) hipoplazję komórek Leydiga;
4) dysgenezję komórek plemnikotwórczych;
5) zarośnięcie kanalików nasiennych.
Prawidłowa odpowiedź to:

U pacjentów z zespołem całkowitej niewrażliwości na androgeny:
1) nie występuje owłosienie łonowe i pachowe;
2) identyfikacja płci jest najczęściej męska;
3) występuje szczątkowy rozwój macicy i jajowodów;
4) występuje typ dziedziczenia związany z chromosomem X;
5) w pierwszych miesiącach życia występuje podwyższenie stężenia testosteronu w surowicy krwi.
Prawidłowa odpowiedź to:

Przedwczesne dojrzewanie płciowe prawdziwe:
1) występuje częściej u dziewczynek;
2) spowodowane jest najczęściej wcześniejszą aktywacją osi podwzgórzowo-przysadkowo-gonadalnej;
3) jest najczęściej spowodowane guzem przedniego płata przysadki wydzielającego gonadotropiny;
4) występuje często w zespole McCune-Albrighta;
5) nieleczone prowadzi do nadmiernego wzrostu końcowego.
Prawidłowa odpowiedź to:

U 11-miesięcznego niemowlęcia otrzymującego 400 U/dobę wit D z powodu zaparć i zakażeń dróg moczowych wykonano USG jamy brzusznej, uwidaczniając hiperechogeniczne piramidy nerkowe. W badaniach laboratoryjnych stwierdzono hiperkalcemię, zwiększony wskaźnik wapniowo-kreatyninowy w moczu i niskie stężenie PTH przy podwyższonym stężeniu metabolitu witaminy D, 25-hydroksycholekacyferolu (25OHD). Na podstawie powyższych danych można podejrzewać:

U 15-miesięcznej dziewczynki rozwijającej się do tej pory prawidłowo rodzice zauważyli okresy nadmiernej senności i gorszego łaknienia. Dwukrotnie była hospitalizowana z powodu epizodów drgawkowych - stwierdzano wówczas glikemię < 40 mg/dl, jeden raz kwasicę metaboliczną. W badaniach diagnostycznych w trakcie próby głodzenia należy:
1) oznaczyć poziom kortyzolu, insuliny i hormonu wzrostu;
2) oznaczyć poziom mleczanów i hydroksymaślanu;
3) oznaczyć poziom wolnych kwasów tłuszczowych;
4) oznaczyć poziom ciał ketonowych;
5) wykonać badanie gazometryczne.
Prawidłowa odpowiedź to:

Oznaczanie wydalania wolnego kortyzolu w moczu pochodzącym z dobowej zbiórki nie ma uzasadnienia klinicznego w diagnostyce różnicowej:

W przypadku ACTH-niezależnego zespołu Cushinga badanie scyntygraficzne nadnerczy przy użyciu 6-beta-jodometylo-19-norcholesterolu może wykazywać szczególną wartość diagnostyczną, gdyż:
1) czynny hormonalnie, pojedynczy gruczolak nadnercza cechuje się jednostronnie wzmożonym gromadzeniem radiofarmaceutyku;
2) czynny hormonalnie, pojedynczy gruczolak nadnercza nie wykazuje nadmiernego wychwytu radiofarmaceutyku;
3) obustronny przerost nadnerczy cechuje się obustronnym brakiem wychwytu radioznacznika;
4) czynny hormonalnie rak nadnercza nie wykazuje wychwytu radioznacznika;
5) czynny hormonalnie rak nadnercza cechuje się nadmiernym wychwytem radioznacznika.
Prawidłowa odpowiedź to:

W zespole von Hippla i Lindaua (VHL) w zależności od objawów wyróżnia się typ 1 i 2. Z kolei w zależności od rodzaju objawów ze strony nerek VHL2 dzieli się na 3 podtypy: 2A, 2B, 2C. Guzy chromochłonne występują w 100% przypadków w:

Wykładnikiem złośliwości guza chromochłonnego jest:
1) naciekanie torebki guza i okolicznych naczyń;
2) duży wymiar guza (>5 cm);
3) występowanie przerzutów;
4) zwiększone wydalanie dopaminy z moczem.
Prawidłowa odpowiedź to:

Niedoczynność tarczycy u ciężarnej wiąże się z większym ryzykiem wystąpienia:
1) samoistnego poronienia;
2) przedwczesnego oddzielenia łożyska;
3) nadciśnienia tętniczego ujawniającego się w ciąży;
4) niedokrwistości u matki;
5) miopatii;
6) zastoinowej niewydolności krążenia;
7) niskiej masy urodzeniowej noworodka;
8) zwiększonej umieralności okołoporodowej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Receptor wapniowy (CaSR) pełni ważną rolę w utrzymaniu homeostazy wapniowo-fosforanowej. Wskaż fałszywe stwierdzenie na jego temat:

Do przyczyn osteoporotycznych złamań kości, niezależnych od gęstości mineralnej kości (BMD) należą:
1) zaawansowany wiek;
2) małe wartości wskaźnika masy ciała (BMI) < 25 kg/m²;
3) duże wartości wskaźnika masy ciała (BMI) > 30 kg/m²;
4) przebyte złamanie osteoporotyczne;
5) stosowanie przewlekłej glikokortykosteroidoterapii;
6) przewlekłe stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych;
7) reumatoidalne zapalenie stawów;
8) palenie tytoniu;
9) nadmierna aktywność fizyczna.
Prawidłowa odpowiedź to:

Ghrelina - peptyd syntetyzowany w żołądku i podwzgórzu powoduje:
1) zmniejszenie wydzielania GH;
2) nasilenie wydzielania GH;
3) stymulację NPY w podwzgórzu;
4) hamowanie wydzielania NPY w podwzgórzu;
5) zmniejszenie apetytu;
6) zwiększenie apetytu;
7) może sprzyjać powstawaniu zjawiska jo-jo w trakcie odchudzania.
Prawidłowa odpowiedź to:

Kobieta, lat 22, w 11 tygodniu ciąży, została przyjęta do szpitala z powodu wymiotów, osłabienia i spadku masy ciała (11 kg od początku ciąży). Na tydzień przed przyjęciem, u chorej wystąpiły bardzo nasilone wymioty uniemożliwiające jej jedzenie i picie. Przy przyjęciu stan chorej był średni, chora była osłabiona, pobudzona. Stwierdzono tachykardię 110/min, temp 36,8°C, RR 140/90. Wywiad rodzinny w kierunku chorób tarczycy był negatywny. W wykonanych badaniach laboratoryjnych stwierdzono:
* TSH <0,007 mIU/ml (Norma: 0,27-4,2);
* FT4 37,4 pmol/l (12-22);
* FT3 23,4 pmol/l (3,1-6,8);
* hCG 149200 mIU/ml (11795 - 151996);
* ketonuria (+++).
U chorej wskazane jest oznaczenie stężenia:

Pacjent, lat 40, dotychczas nie przyjmujący żadnych leków, został przyjęty do szpitala z powodu wystąpienia niedowładu kończyn górnych i dolnych. Pacjent podawał, że od ok. 3 miesięcy występowała gorsza tolerancja wysiłku, stałe uczucie ciepła, nadmierna potliwość, spadek masy ciała (o ok. 3 kg przez miesiąc) oraz zwiększone uczucie pragnienia. Cztery dni przed przyjęciem u chorego wystąpiła ostra infekcja wirusowa. Przy przyjęciu, chory nie był w stanie sam się podnieść ani sam siedzieć. Ruchomość zachowana była w stawach nadgarstkowych, łokciowych oraz skokowych. Nie występowały zaburzenia oddychania, mowy ani czucia. Wykonano CT głowy, które nie wykazało nieprawidłowości. Z odchyleń w badaniach laboratoryjnych stwierdzono znacznego stopnia hipokaliemię (K-1,9 mmol/l), zasadowicę nieoddechową, nieoznaczalne stężenie TSH oraz podwyższone stężenia hormonów tarczycy (FT4 i FT3). Oprócz leku przeciwtarczycowego i suplementacji potasu, choremu należy pilnie podać:

Które twierdzenie dotyczące tyreotoksycznego porażenia okresowego (ang. TPP- thyrotoxic periodic paralysis) jest prawdziwe?

78-letni chory z cukrzycą typu 2, nadciśnieniem tętniczym, chorobą niedokrwienną serca został przyjęty do szpitala z powodu gorączki (do 39,5°C) z towarzyszącymi dreszczami, bólem szyi promieniującym do uszu, odynofagią oraz dysfagią. Objawy nasilały się od 3 dni. W badaniu przedmiotowym stwierdzono guz prawego płata tarczycy, bolesny przy badaniu palpacyjnym. W badaniu USG stwierdzono zmianę ogniskową w prawym płacie tarczycy o niejednorodnej echogeniczności, lito-torbielowatą, o wymiarach 5 x 4 x 3 cm, uciskającą tchawicę, z powiększonymi po stronie prawej węzłami chłonnymi szyjnymi (do 15 mm) z zachowaną zatoką. W badaniach laboratoryjnych stwierdzono: CRP 98 mg/l (norma: < 10), leukocyty 14,9 10³/µl (4-11), granulocyty obojętnochłonne 73%, TSH 0,1 mIU/ml, FT4 18 pmol/l (12-22), FT3 2,5 pmol/l (3,1-6,8). Jakie badania należy pilnie wykonać w celu dalszej diagnostyki?

64-letni chory, z nadciśnieniem tętniczym, po obustronnej operacji cieśni nadgarstka został przyjęty do szpitala z powodu powiększenia języka [stopniowe powiększenie od ok. 1,5 roku], Obraz kliniczny nie był typowy dla akromegalii; chory nie skarżył się na bóle głowy, nadmierną potliwość. W wykonanych badaniach stwierdzono:
TSH:      2,10 uIU/ml   [N:0,27-4,2]
FT4:      0,99 ng/dl     [N: 0,93-1,7]
IGF-1:     164,1 ng/ml    [54-384,7],
Hormon wzrostu: 1,99 ng/ml;
Hormon wzrostu po obciążeniu glukozą 75 g: 0,17 ng/ml
W celu dalszej diagnostyki makroglosji należy wykonać następujące badania:

U wszystkich chorych z pierwotną niedoczynnością kory nadnerczy należy stosować fludrokortyzon. W trakcie leczenia substytucyjnego chorych z pierwotną niedoczynnością kory nadnerczy należy monitorować ciśnienie krwi, obecność hipotonii ortostatycznej, obecność obrzęków, stężenie sodu i potasu w surowicy i ewentualnie aktywność reninową osocza.

W odniesieniu do guza z komórek Leydiga prawdziwe są stwierdzenia:
1) około 25% przypadków Leydigioma występuje u chłopców przed okresem dojrzewania (5-9 lat);
2) może być przyczyną GnRH-niezależnego izoseksualnego przedwczesnego dojrzewania płciowego u chłopców;
3) może wystąpić w jajniku i być przyczyną wirylizacji u kobiet;
4) może być przyczyną ginekomastii u mężczyzn;
5) w większości przypadków jest wysoce złośliwy i szybko daje przerzuty.
Prawidłowa odpowiedź to:

Ektopowe wydzielanie gonadotropiny kosmówkowej (hCG) przez guzy może być przyczyną przedwczesnego dojrzewania płciowego jedynie u chłopców (1), albowiem hCG nie stymuluje FSH - hormonu koniecznego do wywołania aktywności hormonalnej warstwy ziarnistej jajników u dziewcząt (2).

Mutacja aktywująca genu GNAS1 podjednostki alfa białka G jest odpowiedzialna za:

Hiperkalcemia u noworodków i niemowląt może wystąpić w przebiegu:
1) zatrucia witaminą D;        4) zespołu Williamsa;
2) martwicy tkanki tłuszczowej;      5) zespołu diGeorge’a.
3) hipomagnezemii;
Prawidłowa odpowiedź to:

U dziecka z zespołem diGeorge’a potwierdzonym mikrodelecją w rejonie 22q11 (CATCH 22) można spodziewać się następujących zaburzeń:

U dziewczynki w wieku 18 m-cy z objawami krzywicy stwierdzono prawidłowe stężenie 25OHD i znacznie obniżone stężenie 1,25(OH)₂D₃ w surowicy. Przedstawiona konstelacja przemawia za krzywicą:

U chorego lat 60 rozpoznano w badaniu USG szyi zmianę ogniskową w płacie lewym tarczycy - średnica zmiany 1,4 cm, kształt okrągły, hipoechogenna, obrysy równe, widoczne halo. W badaniu cytologicznym dwukrotnie podejrzenie nowotworu pęcherzykowego. Lekarz prowadzący zalecił oznaczenie kalcytoniny - 55 pg/ml, w teście stymulacji pentagastryną - 90 pg/ml.

U chorego z klinicznym podejrzeniem guza chromochłonnego (napadowy wzrost RR, kołatanie serca, spadek masy ciała, stany podgorączkowe) dla potwierdzenia rozpoznania jako pierwsze wykonasz:

U chorego z biochemicznym potwierdzeniem guza chromochłonnego dla lokalizacji zmiany w nadnerczu metodą z wyboru jest badanie:

Złośliwe guzy chromochłonne najczęściej przerzutują do:

Przyczyną wrodzonej moczówki nerkopochodnej mogą być:
1) wady rozwojowe okolicy podwzgórzowo-przysadkowej;
2) mutacje genu wazopresyny;
3) defekty receptora wazopresyny typu 1a lub 1b;
4) defekty receptora wazopresyny typu 2;
5) mutacje kanałów akwaporynowych typu 2.
Prawidłowa odpowiedź to:

Prawidłowe postępowanie w przypadku zespołu nieadekwatnego wydzielania wazopresyny (SIADH) obejmuje:

U 8-letniego chłopca stwierdzono wystąpienie objawów przedwczesnego dojrzewania płciowego oraz moczówkę prostą. Badanie rezonansu magnetycznego wykazało obecność guzów w okolicy siodła tureckiego i szyszynki. Najbardziej prawdopodobne rozpoznanie to:

Przyczyną rodzinnego hiperaldosteronizmu typu 1 jest:

Nieprawidłowe tempo wzrastania u dziecka stwierdza się we wszystkich wymienionych poniżej przypadkach, z wyjątkiem:

Hormon wzrostu stwierdzany w krążeniu nie jest homogenny i dlatego jest możliwe wykrycie podanego egzogennie rekombinowanego hormonu wzrostu.

Które stwierdzenie dotyczące AMH - hormonu antymillerowskiego jest nieprawdziwe?

Pierwotny niedobór insulinopodobnego czynnika wzrostowego I (IGF-I) - zespół Larona - jest spowodowany niewrażliwością na hormon wzrostu. W terapii tego zespołu zazwyczaj skuteczne są wysokie dawki preparatów ludzkiego rekombinowanego hormonu wzrostu (rhGH) - dzięki zjawisku „przełamania” oporności receptorowej.

U chorego lat 20 z guzem chromochłonnym nadnercza stwierdzono mutację w kodonie 634 protoonkogenu RET. Rozpoczęto diagnostykę w kierunku raka rdzeniastego tarczycy. Stwierdzono: w USG szyi tarczyca bez zmian ogniskowych, szyjne węzły chłonne niepowiększone, stężenie kalcytoniny w warunkach podstawowych 2 pg/ml, po stymulacji pentagastryną poniżej 20 pg/ml. Należy zalecić: