Egzamin PES / Endokrynologia / wiosna 2011
120 pytań
Pytanie 1
W receptorowej diagnostyce izotopowej guzów neuroendokrynnych z użyciem ligandów receptora somatostatynowego typu 2 i 5 prawdziwe jest:
1) czułość i swoistość badania zależy od liczby i gęstości receptorów somatostatynowych w guzie oraz powinowactwa receptora do liganda;
2) uwidocznienie patologicznego gromadzenia radioznacznika w scyntygrafii receptorowej jednoznacznie przemawia za rozpoznaniem guza neuroendokrynnego;
3) receptory somatostatynowe występują w limfocytach, stąd w stanach zapalnych występuje fałszywie dodatnie gromadzenie znacznika;
4) gromadzenie radioznacznika występuje jedynie w guzie pierwotnym a nie w przerzutach;
5) brak gromadzenia radioznacznika w guzie uwidocznionym w TK wyklucza rozpoznanie guza neuroendokrynnego.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) czułość i swoistość badania zależy od liczby i gęstości receptorów somatostatynowych w guzie oraz powinowactwa receptora do liganda;
2) uwidocznienie patologicznego gromadzenia radioznacznika w scyntygrafii receptorowej jednoznacznie przemawia za rozpoznaniem guza neuroendokrynnego;
3) receptory somatostatynowe występują w limfocytach, stąd w stanach zapalnych występuje fałszywie dodatnie gromadzenie znacznika;
4) gromadzenie radioznacznika występuje jedynie w guzie pierwotnym a nie w przerzutach;
5) brak gromadzenia radioznacznika w guzie uwidocznionym w TK wyklucza rozpoznanie guza neuroendokrynnego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 2
U mężczyzny lat 60, po upływie 6 miesięcy od zakończenia leczenia amiodaronem, rozwinęła się nadczynność tarczycy. W badaniu usg gruczołu tarczowego nie stwierdzono uchwytnych nieprawidłowości a scyntygrafia wykazała brak gromadzenia 99-Tc w rzucie tarczycy. W powyższym przypadku prawidłowe będzie następujące rozpoznanie i postępowanie:
Pytanie 3
W przypadku kobiety l.60 z pojedynczym guzem tarczycy o średnicy 3,5 cm, będącej w stanie eutyreozy (TSH 1,8 mU/l, fT4 15 pmol/l), u której w biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej stwierdzono podejrzenie nowotworu pęcherzykowego, najwłaściwsze będzie następujące postępowanie:
Pytanie 4
Wskazania do oznaczania stężenia kalcytoniny we krwi są następujące:
Pytanie 5
Kobieta z rozpoznaną i leczoną niedoczynnością tarczycy, u której w I trymestrze ciąży stwierdza się stężenie TSH 3,5 mU/l i fT4 12 pmol/l, wymaga następującego postępowania:
Pytanie 6
U pacjentki po przebytym leczeniu operacyjnym raka piersi wykonano scyntygrafię PET FDG dla oceny zaawansowania choroby. Jedynym ogniskiem gromadzenia znacznika okazał się guzek w płacie prawym tarczycy o średnicy 1 cm (SUV 10).
Pytanie 7
W wykonanym badaniu usg jamy brzusznej u osoby dorosłej w lewym polu nadnerczowym stwierdzono hipoechogeniczną (o niskiej echogeniczności), litą (tkankową) zmianę ogniskową o wymiarach 8x10x13 milimetrów. Jakie badanie obrazowe zgodnie z obowiązującymi standardami należy wykonać jako następne, aby potwierdzić lub wykluczyć wynik badania usg?
Pytanie 8
Które z poniższych stwierdzeń dotyczących podostrego zapalenia tarczycy (choroba de Quervaina) nie są prawdziwe?
Pytanie 9
Które z poniższych stwierdzeń dotyczących raka tarczycy nie jest prawdziwe?
Pytanie 10
Wskaż prawdziwe stwierdzenia spośród niżej wymienionych:
1) nie ma typowych obrazów usg dla raka tarczycy;
2) badanie usg nie pozwala na rozpoznanie raków tarczycy, a jedynie na obrazowanie ognisk w tarczycy, które mogą być rakami;
3) są obrazy usg i morfologiczne cechy ognisk, które sugerują raka tarczycy i pozwalają na wybór takich zmian do dalszej diagnostyki.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) nie ma typowych obrazów usg dla raka tarczycy;
2) badanie usg nie pozwala na rozpoznanie raków tarczycy, a jedynie na obrazowanie ognisk w tarczycy, które mogą być rakami;
3) są obrazy usg i morfologiczne cechy ognisk, które sugerują raka tarczycy i pozwalają na wybór takich zmian do dalszej diagnostyki.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 11
Zmiany ogniskowe w miąższu tarczycy widoczne w badaniu usg średnicy 5 milimetrów i zmiany ogniskowe niezależnie od ich średnicy (wymiarów), w których wykonano biopsję aspiracyjną cienkoigłową monitorowaną obrazem usg wykluczającą raka tarczycy, należy monitorować badaniem usg co 6 miesięcy. Przy powiększaniu się zmiany należy wykonać kontrolną biopsję cienkoigłową. Wskaż najwłaściwszy komentarz do powyższego tekstu:
Pytanie 12
Zahamowanie laktacji przed podaniem radioizotopu kobiecie karmiącej zalecane celem ochrony piersi przed promieniowaniem, dotyczy zastosowania:
Pytanie 13
W leczeniu nietoksycznego wola zamostkowego wtórnego, które jest następstwem ekspansji tkanki tarczycowej pozamostkowo czy środpiersiowo, zastosowanie znajdują:
Pytanie 14
W leczeniu indukowanej amiodaronem nadczynności tarczycy typu 2, rozwijającej się w następstwie destrukcyjnego zapalenia tarczycy, uzasadnienie znajduje:
Pytanie 15
Kontrola tyreologiczna u kobiety ciężarnej z chorobą Gravesa i Basedowa po przebytym przed 2 laty leczeniu radiojodem z powodu nadczynności tarczycy, obecnie w fazie niedoczynności wyrównanej leczeniem substytucyjnym L-tyroksyną, obejmuje:
Pytanie 16
Rodzinna nadczynność tarczycy ciężarnych jest to ujawniająca się w ciąży nadczynność tarczycy spowodowana:
Pytanie 17
Które z wymienionych grup leków mogą być przyczyną istotnego podwyższenia stężenia chromograniny A (CgA) w surowicy?
1) inhibitory pompy protonowej (PPI);
2) antagoniści receptorów histaminowych H-2;
3) antagoniści receptorów histaminowych H-1;
4) analogi somatostatyny.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) inhibitory pompy protonowej (PPI);
2) antagoniści receptorów histaminowych H-2;
3) antagoniści receptorów histaminowych H-1;
4) analogi somatostatyny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 18
Makroprolaktynemię (BB-PRL), jako dominującą formę obecnej we krwi prolaktyny, można podejrzewać w przypadkach:
Pytanie 19
W której z wymienionych chorób obserwuje się podwyższone stężenie chromograniny A (CgA) w surowicy?
Pytanie 20
Które z wymienionych grup leków stosowanych w leczeniu nadciśnienia tętniczego w najmniejszym stopniu wpływają na stosunek Aldosteron / Aktywność Reninowa Osocza (ARO) i mogą być czasowo zastosowane przed planowanym pobraniem krwi na w/w badania?
Pytanie 21
Interpretując wynik badania stężenia kortyzolu w surowicy, warto wiedzieć, czy pacjent/ka nie stosuje niektórych z wymienionych leków:
Pytanie 22
Jakie są wskazania do stosowania Mitotanu w przypadkach raka nadnercza?
Pytanie 23
W obrazie klinicznym zespołu Cushinga największą moc diagnostyczną ma skojarzenie następujących objawów:
Pytanie 24
Diagnostyczne oznaczenie ACTH we krwi w zespole Nelsona należy wykonać:
Pytanie 25
Kobieta, lat 50, zgłosiła się do poradni endokrynologicznej z powodu przypadkowo wykrytego w rzucie lewego nadnercza guza o średnicy 43 mm i gęstości 36 jH w I fazie tomografii komputerowej. W rozpoznaniu różnicowym należy wziąć pod uwagę następujące zmiany:
Pytanie 26
U osoby otyłej, ze wskazaniami do przewlekłej kortykoterapii, lekiem z wyboru jest:
Pytanie 27
W diagnostyce różnicowej zespołu policystycznych jajników (PCOS) uwzględnisz:
1) prolactinoma;
2) zespół Cushinga;
3) guz jajnika wydzielający androgeny;
4) nieklasyczną postać wrodzonego przerostu nadnerczy;
5) chorobę Addisona.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) prolactinoma;
2) zespół Cushinga;
3) guz jajnika wydzielający androgeny;
4) nieklasyczną postać wrodzonego przerostu nadnerczy;
5) chorobę Addisona.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 28
W diagnostyce nieklasycznej postaci wrodzonego przerostu nadnerczy (NC-CAH) uwzględnisz:
1) oznaczenie 17-hydroksyprogesteronu (17-OHP) na czczo w surowicy;
2) test stymulacji z ACTH;
3) oznaczenie profilu steroidów w moczu;
4) badania genetyczne w kierunku mutacji CYP21A2;
5) test hamowania z deksametazonem.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) oznaczenie 17-hydroksyprogesteronu (17-OHP) na czczo w surowicy;
2) test stymulacji z ACTH;
3) oznaczenie profilu steroidów w moczu;
4) badania genetyczne w kierunku mutacji CYP21A2;
5) test hamowania z deksametazonem.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 29
Wybierz cechy charakterystyczne dotyczące nieklasycznej postaci wrodzonego przerostu nadnerczy (NC-CAH) u kobiet:
1) oznaczenie 17-OHP powinno być wykonywane w fazie lutealnej cyklu miesięcznego;
2) stężenie 17-OHP < 2 ng/ml z dużym prawdopodobieństwem wyklucza rozpoznanie NC-CAH;
3) stężenie 17-OHP > 10 ng/ml z dużym prawdopodobieństwem potwierdza rozpoznanie NC-CAH;
4) częste objawy kliniczne u kobiet to oligo/amenorrhea, hirsutyzm, trądzik;
5) średnia dawka deksametazonu w leczeniu NC-CAH wynosi 0,25-0,50 mg/24h.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) oznaczenie 17-OHP powinno być wykonywane w fazie lutealnej cyklu miesięcznego;
2) stężenie 17-OHP < 2 ng/ml z dużym prawdopodobieństwem wyklucza rozpoznanie NC-CAH;
3) stężenie 17-OHP > 10 ng/ml z dużym prawdopodobieństwem potwierdza rozpoznanie NC-CAH;
4) częste objawy kliniczne u kobiet to oligo/amenorrhea, hirsutyzm, trądzik;
5) średnia dawka deksametazonu w leczeniu NC-CAH wynosi 0,25-0,50 mg/24h.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 30
Wskaż zdanie fałszywe dotyczące insulinooporności:
Pytanie 31
Pacjentka, lat 62 została przyjęta do Kliniki z powodu uczucia szybkiego kołatania serca, osłabienia. Z wywiadu wynika, że od kilku lat leczy się z powodu nadciśnienia tętniczego, przed 6 miesiącami przebyła przejściowe niedokrwienie mózgu, od kilku miesięcy napadowe migotanie przedsionków. Ponadto podaje nietolerancję ciepła, schudła 2 kg. W badaniu przedmiotowym wyczuwalny
guzek w PL tarczycy, całkowicie niemiarowa czynność serca, podwyższone wartości ciśnienia tętniczego krwi rzędu 150/90mmHg. W badaniach dodatkowych: usg tarczycy - pojedynczy guzek w lewym płacie o śr 1.8cm, TSH - 0,03 µIU/ml, fT3 - w normie,
fT4 - w górnej granicy normy, BACC - zmiana łagodna. Scynytgrafia tarczycy z I131 - guzek gorący w PL, T24 - 42%.Postępowaniem z wyboru w leczeniu choroby tarczycy będzie:
guzek w PL tarczycy, całkowicie niemiarowa czynność serca, podwyższone wartości ciśnienia tętniczego krwi rzędu 150/90mmHg. W badaniach dodatkowych: usg tarczycy - pojedynczy guzek w lewym płacie o śr 1.8cm, TSH - 0,03 µIU/ml, fT3 - w normie,
fT4 - w górnej granicy normy, BACC - zmiana łagodna. Scynytgrafia tarczycy z I131 - guzek gorący w PL, T24 - 42%.Postępowaniem z wyboru w leczeniu choroby tarczycy będzie:
Pytanie 32
Prowadząc leczenie substytucyjne hormonem wzrostu u dorosłych należy:
Pytanie 33
Aktualne zalecenia dotyczące leczenia substytucyjnego hormonem wzrostu (GH) u dorosłych obejmują:
Pytanie 34
Brunatna tkanka tłuszczowa u dorosłych:
Pytanie 35
Analogi GLP-1 nie powodują:
Pytanie 36
Lekiem, który powoduje wyraźne obniżenie masy ciała jest:
Pytanie 37
Kryteria rozpoznania cukrzycy ciążowej na podstawie testu obciążenia 75 gramami glukozy (OGTT) wg WHO to:
Pytanie 38
Ciąża jest przeciwwskazana u kobiet chorych na cukrzycę w przypadku obecności:
1) ciężkiej nefropatii z klirensem kreatyniny poniżej 40 ml/min;
2) nadciśnienia opornego na leczenie;
3) retinopatii proliferacyjnej nie poddającej się leczeniu;
4) neuropatii autonomicznej z zajęciem układu bodźcoprzewodzącego serca lub przewodu pokarmowego;
5) aktywnej zaawansowanej choroby wieńcowej lub przebytego zawału serca.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) ciężkiej nefropatii z klirensem kreatyniny poniżej 40 ml/min;
2) nadciśnienia opornego na leczenie;
3) retinopatii proliferacyjnej nie poddającej się leczeniu;
4) neuropatii autonomicznej z zajęciem układu bodźcoprzewodzącego serca lub przewodu pokarmowego;
5) aktywnej zaawansowanej choroby wieńcowej lub przebytego zawału serca.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 39
Antykoncepcja doustna u kobiet z cukrzycą jest przeciwwskazana
w sytuacjach:
1) wiek > 35 lat; 4) nefropatia, retinopatia;
2) astma; 5) BMI > 30 kg/m2.
3) nadciśnienie;
Prawidłowa odpowiedź to:
w sytuacjach:
1) wiek > 35 lat; 4) nefropatia, retinopatia;
2) astma; 5) BMI > 30 kg/m2.
3) nadciśnienie;
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 40
Wskaźnik wolnego testosteronu (Free Androgen Index - FAI) uznany przez Towarzystwo Nadmiaru Androgenów i PCOS (Androgen Excess & PCOS Society) za najlepszy wskaźnik dla oceny stężenia wolnego testosteronu obliczamy wg wzoru:
Pytanie 41
Rozpoznanie zespołu policystycznych jajników (PCOS) jest możliwe zgodnie z kryteriami Towarzystwa Nadmiaru Androgenów i PCOS (Androgen Excess & PCOS Society) z roku 2006, gdy spełnione są następujące kryteria:
1) obecność hirsutyzmu i / lub hiperandrogenemii;
2) jajniki policystyczne w USG;
3) rzadkie miesiączki lub brak miesiączki;
4) jajniki policystyczne w USG i/ lub rzadkie miesiączki lub brak miesiączki;
5) wykluczenie innych hiperandrogenemii: guzy wydzielające androgeny, WPN, zespół Cushinga, zespoły oporności insulinowej, dysfunkcje tarczycy, hiperprolaktynemia, nadużywanie leków anabolicznych.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) obecność hirsutyzmu i / lub hiperandrogenemii;
2) jajniki policystyczne w USG;
3) rzadkie miesiączki lub brak miesiączki;
4) jajniki policystyczne w USG i/ lub rzadkie miesiączki lub brak miesiączki;
5) wykluczenie innych hiperandrogenemii: guzy wydzielające androgeny, WPN, zespół Cushinga, zespoły oporności insulinowej, dysfunkcje tarczycy, hiperprolaktynemia, nadużywanie leków anabolicznych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 42
Które z poniższych twierdzeń na temat farmakoterapii osteoporozy jest nieprawdziwe?
Pytanie 43
Densytometria kości nie pozwala na:
Pytanie 44
Rzekoma niedoczynność przytarczyc to:
Pytanie 45
Współistnienie hiperkalcemii i podwyższonego stężenia PTH jest charakterystyczne dla:
Pytanie 46
Do postępowania w ostrej hiperkalcemii nie należy:
Pytanie 47
W zespole wielogruczołowym typu pierwszego (APS I = APECED) poza niedoczynnością kory nadnerczy występują:
Pytanie 48
63-letnia chora z nadciśnieniem tętniczym, leczona Ramiprilem, Losartanem i Tertensiffem, od trzech miesięcy skarży się na bóle brzucha i nudności. W badaniu podmiotowym RR 130/80, po pionizacji 115/70, skóra blada. BMI 24 kg/m2. Na 133 mEq/l, K 4,1 mEq/l. Test z Synacthenem: kortyzolemia 11,2-15-23 mcg/dl (0-30-60 min po 250 mcg 1-24ACTH iv). Które stwierdzenie jest prawdziwe?
Pytanie 49
U 40-letniej kobiety z chorobą Addisona, miesiąc po rozpoznaniu i włączeniu leczenia Hydrokortyzonem 15 + 10 mg/dzień i Fludrokortyzonem 100 mcg/dzień wystąpiły bóle głowy. Nie tyje. Wysiłek toleruje dobrze. W badaniu przedmiotowym stwierdzono zwyżkę ciśnienia tętniczego do 150/95 mmHg, nieznaczne obrzęki okolicy kostek. Prawidłowe postępowanie to:
Pytanie 50
Najczęstszą przyczyną wtórnej niedoczynności kory nadnerczy jest:
Pytanie 51
Charakterystyczne dla pierwotnej niedoczynności kory nadnerczy zaburzenia elektrolitowe to:
Pytanie 52
Wysokie ryzyko rozwoju retinopatii cukrzycowej występuje u osób z cukrzycą w przypadku:
Pytanie 53
Neuropatia dystalna czuciowo-ruchowa:
Pytanie 54
U pacjentów z cukrzycą typu 2 leczonych glimepirydem:
Pytanie 55
Wartości hemoglobiny glikowanej HBA1c:
Pytanie 56
Cukrzyca typu MODY (Maturity Onset Diabetes of the Young) 2:
Pytanie 57
U chłopca 6,5-letniego stwierdzono wzrost 137 cm - znacznie powyżej wartości 97 centyla, wiek kostny oceniono na 8 lat, owłosienie łonowe - III stadium wg skali Tannera, prącie powiększone, jadra - po 2 ml objętości. Można mówić o:
Pytanie 58
Najczęstszym powikłaniem leczenia rekombinowanym ludzkim insulinopodobnym czynnikiem wzrostowym (rh IGF-I) jest hipoglikemia, gdyż IGF-I może działać poprzez receptor insulinowy.
Pytanie 59
Przyczyną obojnactwa rzekomego żeńskiego nie jest:
Pytanie 60
U 3-tygodniowego noworodka przyjętego do szpitala z powodu braku łaknienia, wymiotów stwierdzono: stężenie sodu 110mmol/l, potasu 6,4 mmol/l, glukozy 75 mg/dl. Moszna dziecka jest przebarwiona. Jądra w mosznie. Prącie odpowiedniej wielkości do wieku. Najbardziej właściwe jest podanie:
Pytanie 61
Zespół całkowitej niewrażliwości na androgeny charakteryzuje się następującymi cechami, z wyjątkiem:
Pytanie 62
Typowymi objawami zespołu Klinefeltera są:
Pytanie 63
Zespół Kallmana nie charakteryzuje się:
Pytanie 64
U chłopca w wieku 15 lat i 6 miesięcy z klinicznymi cechami opóźnionego dojrzewania płciowego (btak mutacji, brak zarostu na twarzy, jądra poniżej 3 ml objętości) stwierdzono następujące wyniki badań hormonalnych: testosteron-2,1 ng/ml, LH-2,3 IU/l, FSH-3,1 IU/l. Najwłaściwszym postępowaniem jest:
Pytanie 65
U 28-letniego mężczyzny z objawową obustronną kamicą nerkową i depresją stwierdzono hiperkalcemię. Stażysta zebrał szczegółowy wywiad rodzinny: matka pacjenta zmarła na skutek perforacji wrzodu żołądka, a jego starsza siostra jest leczona z powodu gruczolaka przysadki typu prolactinoma, natomiast u kuzyna ze strony matki wystąpił guz grasicy. Którego z zespołów należy poszukiwać w tej rodzinie?
Pytanie 66
Stanami naglącymi w przebiegu orbitopatii tarczycowej są:
1) zez zbieżny znacznego stopnia; 4) szybkie obniżanie się ostrości wzroku;
2) owrzodzenie rogówki; 5) narastający obrzęk mięska łzowego.
3) nasilony obrzęk powiek;
Prawidłowa odpowiedź to:
1) zez zbieżny znacznego stopnia; 4) szybkie obniżanie się ostrości wzroku;
2) owrzodzenie rogówki; 5) narastający obrzęk mięska łzowego.
3) nasilony obrzęk powiek;
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 67
Do stymulacji jajeczkowania stosujemy:
Pytanie 68
W okresie menopauzy następują zmiany zanikowe w układzie moczowo-płciowym, które są wskazaniem do leczenia hormonalnego:
Pytanie 69
Do przyczyn hirsutyzmu zaliczamy:
Pytanie 70
Substytucyjna dawka L-tyroksyny w wieku 1-5 lat to:
Pytanie 71
Podwyższone stężenie prolaktyny może występować w następujących sytuacjach, z wyjątkiem:
Pytanie 72
Który z niżej wymienionych leków nie wpływa na badania hormonalne układu RAA?
Pytanie 73
U pacjenta z hipokalcemią, hiperfosfatemią, podwyższonym stężeniem PTH i brakiem odpowiedzi na PTH w teście Ellswortha-Howarda rozpoznasz:
Pytanie 74
Wśród przyczyn hiperkalcemii można wymienić następujące, z wyjątkiem:
1) nadczyności tarczycy; 4) niedoczynności kory nadnerczy;
2) niedoczyności tarczycy; 5) rzekomej niedoczynności przytarczyc.
3) pheochromocytoma;
Prawidłowa odpowiedź to:
1) nadczyności tarczycy; 4) niedoczynności kory nadnerczy;
2) niedoczyności tarczycy; 5) rzekomej niedoczynności przytarczyc.
3) pheochromocytoma;
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 75
Która z poniższych konstelacji badań hormonalnych i biochemicznych jest typowa dla pierwotnej niedoczynności kory nadnercza?
Pytanie 76
Do czynników zwiększających wydzielanie hormonu wzrostu należą:
1) wysiłek fizyczny, propranolol, bromokryptyna;
2) hiperaminoacydemia, hipoglikemia, wazopresyna;
3) progesteron, glukokortykoidy, antagoniści receptora dopaminowego;
4) hiperglikemia, podwyższony poziom wolnych kwasów tłuszczowych, niedoczynność tarczycy;
5) ghrelina, somatostatyna, ACTH.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) wysiłek fizyczny, propranolol, bromokryptyna;
2) hiperaminoacydemia, hipoglikemia, wazopresyna;
3) progesteron, glukokortykoidy, antagoniści receptora dopaminowego;
4) hiperglikemia, podwyższony poziom wolnych kwasów tłuszczowych, niedoczynność tarczycy;
5) ghrelina, somatostatyna, ACTH.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 77
Które stwierdzenia odnoszące się do wydzielania GH w akromegalii są prawdziwe?
1) wydzielanie GH pozostaje pulsacyjne, jednak liczba, czas trwania i amplituda pulsów są zwiększone;
2) utrzymuje się charakterystyczne nocne wydzielanie GH;
3) zwykle nie obserwuje się wzrostu wydzielania GH pod wpływem hipoglikemii;
4) TRH i GnRH powodują wzrost uwalniania GH, podobnie jak u osób zdrowych;
5) agoniści dopaminy u większości pacjentów z akromegalią paradoksalnie obniżają wydzielanie GH.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) wydzielanie GH pozostaje pulsacyjne, jednak liczba, czas trwania i amplituda pulsów są zwiększone;
2) utrzymuje się charakterystyczne nocne wydzielanie GH;
3) zwykle nie obserwuje się wzrostu wydzielania GH pod wpływem hipoglikemii;
4) TRH i GnRH powodują wzrost uwalniania GH, podobnie jak u osób zdrowych;
5) agoniści dopaminy u większości pacjentów z akromegalią paradoksalnie obniżają wydzielanie GH.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 78
Wskazaniem do leczenia zapalenia tarczycy typu Hashimoto preparatem L-tyroksyny jest:
1) obecność wola;
2) stwierdzenie niedoczynności tarczycy;
3) wykazanie jedynie dodatnich wyników testów na obecność przeciwciał przeciwtarczycowych.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) obecność wola;
2) stwierdzenie niedoczynności tarczycy;
3) wykazanie jedynie dodatnich wyników testów na obecność przeciwciał przeciwtarczycowych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 79
U 2-miesięcznego chłopca z rozpoznanym pseudohipoaldosteronizmem należy zastosować:
Pytanie 80
Dla wrodzonego przerostu kory nadnerczy w wyniku niedoboru 3β-dehydrogenazy prawdziwe są następujące stwierdzenia:
1) prowadzi do zmniejszonej produkcji kortyzolu, nadmiaru DHEA i deficytu aldosteronu;
2) w postaci klasycznej obserwuje się objawy utraty soli;
3) postać klasyczna przebiega z wirylizacją narządów płciowych zewnętrznych u dziewczynek;
4) postać klasyczna przebiega z niedostateczną maskulinizacją u chłopców;
5) w postaci nieklasycznej jedynym objawem może być przedwczesne pubarche lub hirsutyzm.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) prowadzi do zmniejszonej produkcji kortyzolu, nadmiaru DHEA i deficytu aldosteronu;
2) w postaci klasycznej obserwuje się objawy utraty soli;
3) postać klasyczna przebiega z wirylizacją narządów płciowych zewnętrznych u dziewczynek;
4) postać klasyczna przebiega z niedostateczną maskulinizacją u chłopców;
5) w postaci nieklasycznej jedynym objawem może być przedwczesne pubarche lub hirsutyzm.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 81
Dla pierwotnej nadczynności przytarczyc nie jest charakterystyczne występowanie zwapnień w obrębie:
1) jąder podstawy mózgu; 4) nerek;
2) skóry i tkanki podskórnej; 5) aorty i dużych naczyń tętniczych.
3) soczewek;
Prawidłowa odpowiedź to:
1) jąder podstawy mózgu; 4) nerek;
2) skóry i tkanki podskórnej; 5) aorty i dużych naczyń tętniczych.
3) soczewek;
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 82
Następujące stwierdzenia są prawdziwe w odniesieniu do tzw. tyreotoksykozy ciążowej:
1) jest dużo rzadsza niż choroba Gravesa i Basedowa w okresie ciąży;
2) współwystępowanie wymiotów ciężarnych (hyperemesis gravidarum) jest zjawiskiem wyjątkowym;
3) klasycznie jest obserwowana w drugim trymestrze ciąży;
4) zwykle wymaga leczenia lekami przeciwtarczycowymi;
5) wysokie stężenia hCG zwiększają ryzyko poporodowego zapalenia tarczycy.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) jest dużo rzadsza niż choroba Gravesa i Basedowa w okresie ciąży;
2) współwystępowanie wymiotów ciężarnych (hyperemesis gravidarum) jest zjawiskiem wyjątkowym;
3) klasycznie jest obserwowana w drugim trymestrze ciąży;
4) zwykle wymaga leczenia lekami przeciwtarczycowymi;
5) wysokie stężenia hCG zwiększają ryzyko poporodowego zapalenia tarczycy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 83
Wskaż prawdziwe zdania:
1) bezobjawowy nieklasyczny wrodzony przerost nadnerczy (NCCAH) nie wymaga leczenia;
2) u chorych z klinicznymi objawami androgenizacji w przebiegu NCCAH należy rozważyć stosowanie glikokortykosteroidów;
3) u chorych z NCCAH wykazujących poprawę kliniczną podczas leczenia glikokortykosteroidami należy rozważyć zaprzestanie tej formy terapii.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) bezobjawowy nieklasyczny wrodzony przerost nadnerczy (NCCAH) nie wymaga leczenia;
2) u chorych z klinicznymi objawami androgenizacji w przebiegu NCCAH należy rozważyć stosowanie glikokortykosteroidów;
3) u chorych z NCCAH wykazujących poprawę kliniczną podczas leczenia glikokortykosteroidami należy rozważyć zaprzestanie tej formy terapii.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 84
Które z poniższych twierdzeń jest prawdziwe w relacji do szkieletu ludzkiego?
Pytanie 85
Szczytowa masa kostna uzależniona jest w głównej mierze od:
Pytanie 86
Rozpoznanie osteoporozy jest oparte o informacje dotyczące:
Pytanie 87
Za efekt fosfaturyczny w nerce odpowiada:
Pytanie 88
Spośród wymienionych, najistotniejszą rolę w homeostazie wapniowej ustroju spełnia obecność we krwi:
Pytanie 89
Wskazaniami do leczenia preparatami hormonu wzrostu objętymi refundacją w Polsce są aktualnie:
1) niedobór wzrostu w przebiegu somatotropinowej niedoczynności przysadki u dzieci;
2) somatotropinowa niedoczynność przysadki u dorosłych;
3) niedobór wzrostu w przebiegu zespołu Turnera u dzieci;
4) niedobór wzrostu w przebiegu wewnątrzmacicznego zahamowania wzrastania;
5) achondroplazja.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) niedobór wzrostu w przebiegu somatotropinowej niedoczynności przysadki u dzieci;
2) somatotropinowa niedoczynność przysadki u dorosłych;
3) niedobór wzrostu w przebiegu zespołu Turnera u dzieci;
4) niedobór wzrostu w przebiegu wewnątrzmacicznego zahamowania wzrastania;
5) achondroplazja.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 90
Pegvisomant jest lekiem pierwszego rzutu w leczeniu akromegalii, gdyż powoduje on zawsze zmniejszenie rozmiarów guza przysadki.
Pytanie 91
Jakie warunki muszą być spełnione, aby po zastosowanym leczeniu neurochirurgicznym (wycięcie gruczolaka wydzielającego hormon wzrostu z dostępu przez zatokę klinową), można było określić akromegalię jako chorobę kontrolowaną?
Pytanie 92
U 6-letniej dziewczynki z idiopatycznym przedwczesnym dojrzewaniem płciowym GnRH-zależnym należy zastosować leczenie:
Pytanie 93
Przedwczesne dojrzewanie płciowe w zespole McCune’a-Albrighta jest przykładem przedwczesnego dojrzewania płciowego GnRH-niezależnego. Jego przyczyną jest ciągła stymulacja komórek ziarnistych jajnika do wydzielania estradiolu związana z zarodkową mutacją aktywującą podjednostki alfa białka G.
Pytanie 94
Przyczyną hipogonadyzmu hipergonadotropowego u 15-letniej dziewczynki może być:
1) zespół Turnera;
2) przedwczesne wygasanie czynności jajników;
3) niedobór 17-alfa-hydroksylazy;
4) zespół Pradera-Willego;
5) jadłowstręt psychiczny.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) zespół Turnera;
2) przedwczesne wygasanie czynności jajników;
3) niedobór 17-alfa-hydroksylazy;
4) zespół Pradera-Willego;
5) jadłowstręt psychiczny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 95
W odniesieniu do czaszkogardlaków fałszywe jest stwierdzenie:
Pytanie 96
Dla rozpoznania pierwotnego niedoboru IGF-I bezwzględnie konieczne jest stwierdzenie:
Pytanie 97
Hydrochlorotiazyd znajduje zastosowanie w leczeniu:
Pytanie 98
Defekt genu SHOX jest przyczyną niedoboru wzrostu u pacjentów z:
Pytanie 99
Przyczyną wrodzonej moczówki prostej nerkopochodnej mogą być:
Pytanie 100
Subkliniczną niedoczynność tarczycy leczymy preparatem lewoskrętnej tyroksyny:
Pytanie 101
Poniższe zdania dotyczą leczenia niedoczynności tarczycy u osób dorosłych:
1) leczenie niedoczynności tarczycy zaczynamy zazwyczaj od małej dawki preparatu lewoskrętnej tyroksyny np. 25 µg/dobę;
2) w leczeniu niedoczynności tarczycy na początku podajemy preparat lewoskrętnej tyroksyny w dawce zależnej od masy ciała;
3) leczenie pierwotnej niedoczynności tarczycy monitorujemy oznaczając stężenie fT4;
4) w leczeniu niedoczynności tarczycy zazwyczaj poza preparatem lewoskrętnej tyroksyny stosujemy preparat trójjodotyroniny.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) leczenie niedoczynności tarczycy zaczynamy zazwyczaj od małej dawki preparatu lewoskrętnej tyroksyny np. 25 µg/dobę;
2) w leczeniu niedoczynności tarczycy na początku podajemy preparat lewoskrętnej tyroksyny w dawce zależnej od masy ciała;
3) leczenie pierwotnej niedoczynności tarczycy monitorujemy oznaczając stężenie fT4;
4) w leczeniu niedoczynności tarczycy zazwyczaj poza preparatem lewoskrętnej tyroksyny stosujemy preparat trójjodotyroniny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 102
U pacjenta stężenie wapnia całkowitego w surowicy krwi wynosi 7,6 mg/dl, a stężenie albumin - 3 g/dl. pH jest prawidłowe. Skorygowane stężenie wapnia całkowitego wynosi około:
Pytanie 103
Wskaż czynniki, które mogą zawyżać stężenie wapnia całkowitego w surowicy krwi:
Pytanie 104
Fosfatoniny to grupa hormonów, które:
Pytanie 105
Wykonanie badania densytometrycznego techniką DXA w trzech lokalizacjach (odcinek lędźwiowy kręgosłupa, bliższy koniec kości udowej, przedramię) jest szczególnie wskazane w:
Pytanie 106
Obniżone stężenie wapnia w surowicy występuje w przebiegu:
Pytanie 107
Następujące stwierdzenia są prawdziwe w odniesieniu do tzw. sick euthyroid syndrome (non-thyroidal illness syndrome):
1) obniżenie stężenia TSH jest zjawiskiem bardzo rzadkim;
2) stężenie fT3 jest zwykle w górnym zakresie referencyjnym;
3) rzadko występuje u pacjentów hospitalizowanych;
4) wymaga różnicowania z wtórną niedoczynnością tarczycy.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) obniżenie stężenia TSH jest zjawiskiem bardzo rzadkim;
2) stężenie fT3 jest zwykle w górnym zakresie referencyjnym;
3) rzadko występuje u pacjentów hospitalizowanych;
4) wymaga różnicowania z wtórną niedoczynnością tarczycy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 108
U pacjentki l. 18 z otyłością, brachydaktylią, skróceniem IV i V kości śródręcza, z zaburzeniami miesiączkowania o typie oligomenorrhea, u której stwierdzono hipokalcemię, hiperfosfatemię i podwyższone stężenie PTH w pierwszym rzędzie należy podejrzewać:
Pytanie 109
U pacjentki l. 24, BMI 16kg/m2, z bólami kostnymi, z zaburzeniami chodu, Hgb 9,8 g/dl, cholesterol 110 mg/dl, kreatynina 0,7 mg/dl, ze stwierdzoną hipokalcemią i hipofosfatemią oraz znacznie podwyższonym stężeniem PTH należy podejrzewać:
Pytanie 110
Do czynników ryzyka rozwoju orbitopatii tarczycowej nie należy:
Pytanie 111
Jakie objawy kliniczne mogą budzić podejrzenie neuropatii nerwu wzrokowego w przebiegu orbitopatii tarczycowej?
Pytanie 112
Charakterystyczne dla zespołu oporności na hormony tarczycy są:
1) zachowana odpowiedź TSH w teście z TRH;
2) stłumiona odpowiedź TSH w teście z TRH;
3) stosunek molowy stężeń α podjednostki do TSH <1;
4) stosunek molowy stężeń α podjednostki do TSH >1;
5) występowanie mutacji punktowych w genie kodującym receptor α trijodotyroniny.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) zachowana odpowiedź TSH w teście z TRH;
2) stłumiona odpowiedź TSH w teście z TRH;
3) stosunek molowy stężeń α podjednostki do TSH <1;
4) stosunek molowy stężeń α podjednostki do TSH >1;
5) występowanie mutacji punktowych w genie kodującym receptor α trijodotyroniny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 113
U pacjentki chorującej na chorobę Hashimoto i pierwotną niedoczynność kory nadnerczy stwierdzono obniżone stężenie wapnia. W diagnostyce różnicowej przyczyny hipokalcemii należy wziąć pod uwagę:
Pytanie 114
23-letni mężczyzna zgłosił się do poradni endokrynologicznej z objawami moczówki prostej. U chorego w wykonanym badaniu rezonansu magnetycznego okolicy podwzgórzowo-przysadkowej opisano guz zlokalizowany w okolicy nadsiodłowej, który ulegał silnemu jednolitemu wzmocnieniu, po podaniu środka kontrastowego Gadolinium. Ponadto opisano zmianę z ogniskami rozpadu w obrębie szyszynki. Najbardziej prawdopodobne rozpoznanie u tego chorego to:
Pytanie 115
Następujące twierdzenia są prawdziwe w odniesieniu do testu z Synacthenem:
1) stężenia ACTH po podaniu 250 µg Synacthenu mogą być nawet 20-krotnie wyższe niż stężenia ACTH w teście z hipoglikemią poinsulinową;
2) w późnoujawniającym się wrodzonym przeroście nadnerczy (late-onset congenital adrenal hyperplasia) stężenia 17-OH-progesteronu wynoszą typowo ponad 100 nmol/l;
3) jest to test z wyboru w ocenie czynności nadnerczy wkrótce po operacji przysadki;
4) u osób zdrowych przyrost stężenia kortyzolu jest odwrotnie proporcjonalny do wartości wyjściowej;
5) test z niską dawką Synacthenu polega na ocenie stężenia kortyzolu po dożylnym podaniu 1 µg Synacthenu.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) stężenia ACTH po podaniu 250 µg Synacthenu mogą być nawet 20-krotnie wyższe niż stężenia ACTH w teście z hipoglikemią poinsulinową;
2) w późnoujawniającym się wrodzonym przeroście nadnerczy (late-onset congenital adrenal hyperplasia) stężenia 17-OH-progesteronu wynoszą typowo ponad 100 nmol/l;
3) jest to test z wyboru w ocenie czynności nadnerczy wkrótce po operacji przysadki;
4) u osób zdrowych przyrost stężenia kortyzolu jest odwrotnie proporcjonalny do wartości wyjściowej;
5) test z niską dawką Synacthenu polega na ocenie stężenia kortyzolu po dożylnym podaniu 1 µg Synacthenu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 116
Wybierz prawdziwe stwierdzenia dotyczące leczenia akromegalii:
1) u każdego pacjenta leczeniem I rzutu jest zastosowanie długodziałającego analogu somatostatyny;
2) długodziałające analogi somatostatyny są leczeniem II rzutu, gdy nie osiągnięto kontroli choroby po operacji;
3) antagonista receptora hormonu wzrostu (pegvisomant) jest równorzędną do długodziałających analogów somatostatyny opcją terapeutyczną u pacjentów z niskim prawdopodobieństwem wyleczenia operacyjnego;
4) długodziałający analog somatostatyny powinien być stosowany po radioterapii, w okresie oczekiwania na jej efekty;
5) optymalizacja dawki długodziałającego analogu somatostatyny powinna nastąpić po 1 miesiącu od wdrożenia leczenia.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) u każdego pacjenta leczeniem I rzutu jest zastosowanie długodziałającego analogu somatostatyny;
2) długodziałające analogi somatostatyny są leczeniem II rzutu, gdy nie osiągnięto kontroli choroby po operacji;
3) antagonista receptora hormonu wzrostu (pegvisomant) jest równorzędną do długodziałających analogów somatostatyny opcją terapeutyczną u pacjentów z niskim prawdopodobieństwem wyleczenia operacyjnego;
4) długodziałający analog somatostatyny powinien być stosowany po radioterapii, w okresie oczekiwania na jej efekty;
5) optymalizacja dawki długodziałającego analogu somatostatyny powinna nastąpić po 1 miesiącu od wdrożenia leczenia.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 117
Następujące stwierdzenia są prawdziwe w odniesieniu do zespołu mózgowej utraty soli (cerebral salt wasting syndrome):
1) ośrodkowe ciśnienie żylne jest typowo prawidłowe lub podwyższone;
2) hipernatremia wymaga różnicowania z moczówką prostą;
3) wymaga różnicowania z zespołem nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego (Syndrome of Inappropriate ADH secretion - SIADH);
4) osmolalność moczu jest typowo obniżona;
5) w odróżnieniu od SIADH diureza jest zwykle zwiększona.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) ośrodkowe ciśnienie żylne jest typowo prawidłowe lub podwyższone;
2) hipernatremia wymaga różnicowania z moczówką prostą;
3) wymaga różnicowania z zespołem nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego (Syndrome of Inappropriate ADH secretion - SIADH);
4) osmolalność moczu jest typowo obniżona;
5) w odróżnieniu od SIADH diureza jest zwykle zwiększona.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 118
Następujące stwierdzenia są prawdziwe w odniesieniu do testu z metoklopramidem w diagnostyce hiperprolaktynemii:
1) jest konieczny przy podejrzeniu tzw. „hiperprolaktynemii czynnościowej”
i stanowi niezbędne badanie w diagnostyce hiperprolaktynemii i zaburzeń miesiączkowania;
2) wyrzut prolaktyny ponad 6x powyżej wartości wyjściowej jest bardzo czułym i swoistym dowodem na obecność hiperprolaktynemii i jego konsekwencją powinno być włączenie leczenia agonistami dopaminy;
3) niewielki przyrost stężenia prolaktyny (mniej niż dwukrotny) może świadczyć o rozprzężeniu podwzgórzowo-przysadkowym, to jest może być dowodem na zanik dopaminergicznej inhibicji sekrecji dopaminy, np. przy obecności zmiany o typie prolactinoma;
4) przy prawidłowym wyjściowym stężeniu prolaktyny, wzrost stężenia prolaktyny ponad 6x może być obserwowany u zupełnie zdrowych kobiet
i nie ma on zwykle znaczenia klinicznego;
5) rozpoznanie tzw. „hiperprolaktynemii czynnościowej” jest reliktem przeszłości, nieobecnym w międzynarodowych standardach oceny hiperprolaktynemii i odwraca jedynie uwagę lekarza od rozpoznania rzeczywistej choroby pacjenta (np. zespołu jajników policystycznych jako przyczyny zaburzeń miesiączkowania).
Prawidłowa odpowiedź to:
1) jest konieczny przy podejrzeniu tzw. „hiperprolaktynemii czynnościowej”
i stanowi niezbędne badanie w diagnostyce hiperprolaktynemii i zaburzeń miesiączkowania;
2) wyrzut prolaktyny ponad 6x powyżej wartości wyjściowej jest bardzo czułym i swoistym dowodem na obecność hiperprolaktynemii i jego konsekwencją powinno być włączenie leczenia agonistami dopaminy;
3) niewielki przyrost stężenia prolaktyny (mniej niż dwukrotny) może świadczyć o rozprzężeniu podwzgórzowo-przysadkowym, to jest może być dowodem na zanik dopaminergicznej inhibicji sekrecji dopaminy, np. przy obecności zmiany o typie prolactinoma;
4) przy prawidłowym wyjściowym stężeniu prolaktyny, wzrost stężenia prolaktyny ponad 6x może być obserwowany u zupełnie zdrowych kobiet
i nie ma on zwykle znaczenia klinicznego;
5) rozpoznanie tzw. „hiperprolaktynemii czynnościowej” jest reliktem przeszłości, nieobecnym w międzynarodowych standardach oceny hiperprolaktynemii i odwraca jedynie uwagę lekarza od rozpoznania rzeczywistej choroby pacjenta (np. zespołu jajników policystycznych jako przyczyny zaburzeń miesiączkowania).
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 119
Jaki jest prawidłowy sposób postępowania u 10-letniej pacjentki z niskorosłością i z kariotypem 45,X/47,XXY?
Pytanie 120
Następujące stwierdzenia są prawdziwe w odniesieniu do leków z grupy waptanów (np. Koniwaptan, Tolwaptan):
1) są lekami z wyboru w leczeniu zespołu mózgowej utraty soli;
2) są przeciwwskazane w hiponatremii związanej z marskością wątroby i towarzyszącym jej wtórnym hiperaldosteronizmem;
3) są blokerami receptorów wazopresynowych (Koniwaptan - receptory V1 i V2, Tolwaptan - receptor V2);
4) głównym wskazaniem jest zespół nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego (Syndrome of Inappropriate ADH Secretion - SIADH);
5) klasycznie stosuje się je w kombinacji z demeklocykliną lub pochodnymi litu.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) są lekami z wyboru w leczeniu zespołu mózgowej utraty soli;
2) są przeciwwskazane w hiponatremii związanej z marskością wątroby i towarzyszącym jej wtórnym hiperaldosteronizmem;
3) są blokerami receptorów wazopresynowych (Koniwaptan - receptory V1 i V2, Tolwaptan - receptor V2);
4) głównym wskazaniem jest zespół nieprawidłowego wydzielania hormonu antydiuretycznego (Syndrome of Inappropriate ADH Secretion - SIADH);
5) klasycznie stosuje się je w kombinacji z demeklocykliną lub pochodnymi litu.
Prawidłowa odpowiedź to: