Egzamin PES / Endokrynologia / jesień 2010

U chorych z cukrzycą typu 2, niedokrwienną chorobą serca i zastoinową niewydolnością krążenia niektóre doustne leki przeciwcukrzycowe mogą nasilić niewydolność krążenia i zwiększyć ryzyko śmierci. Który z wymienionych poniżej leków przeciw cukrzycowych jest najbardziej bezpieczny i zalecany do leczenia u takich pacjentów przez Światową Federację Diabetologiczną?

Które z wymienionych poniżej leków stosowanych przewlekle wywołują osteoporozę wtórną?
1) glikokortykoidy;       4) L-tyroksyna;
2) inhibitory pompy protonowej;     5) agoniści GnRH.
3) tiazolidinediony;
Prawidłowa odpowiedź to:

Udowodniono, że niedobór witaminy D predysponuje do występowania:
1) chorób autoimmunologicznych;   4) nadciśnienia tętniczego;
2) chorób nowotworowych;      5) niewydolności sercowo-naczyniowej.
3) boreliozy;
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z wymienionych hormonów wydzielanych w nadmiarze nie są zaliczane do czynników etiologicznych nadciśnienia tętniczego?
1) aldosteron;       5) grelina;
2) katecholaminy;     6) leptyna;
3) glikokortykosteroidy;     7) adiponektyna;
4) hormony tarczycy;     8) hormon wzrostu.
Prawidłowa odpowiedź to:

U 59-letniej kobiety po całkowitej tyreoidektomii i radiojodoterapii (^{131I-dawka ablacyjna) z powodu raka brodawkowatego tarczycy w badaniu kontrolnym po 12 miesiącach stężenie tyreoglobuliny (Tg) było nieoznaczalne. Które z wymienionych poniżej laboratoryjnych badań dodatkowych jest najbardziej przydatne w dalszej diagnostyce u tej pacjentki?}

U 49-letniej kobiety po całkowitej tyreidektomii i radiojodoterapii (^{131I-dawka ablacyjna) z powodu 4 cm raka brodawkowatego tarczycy w badaniu kontrolnym po 12 miesiącach od przeprowadzonego leczenia stężenie tyreoglobuliny (Tg) było znacznie podwyższone przy równoczesnym ujemnym wyniku badania scyntygraficznego całego ciała. Które z wymienionych poniżej badań dodatkowych są najbardziej przydatne w dalszej diagnostyce u tej pacjentki?
1) oznaczenie przeciwciał przeciw peroksydazie (anty -TPO);
2) badanie ultrasonograficzne szyi;
3) tomografia komputerowa szyi i górnego śródpiersia;
4) oznaczanie stężenia witaminy D;
5) pozytronowa tomografia komputerowa szyi (znacznik: 18F-deoksyglukoza).
Prawidłowa odpowiedź to:}

39-letnia kobieta, z wywiadem 2-letniego wtórnego braku miesiączki, hiperprolaktynemią i pierwotną autoimmunologiczną niedoczynnością tarczycy (w trakcie substytucyjnego leczenia 100 μg L-tyroksyny/dobę), jest leczona z powodu depresji (terapia rysperydonem). Wyniki badań dodatkowych: Prolaktyna 96 ng/ml (n: < 25), TSH 6,8 μIU/ml (n: 0,4-5,0), fT4 9,0 pmol/l (n: 10,0-22,0)Badanie MR okolicy przysadki i podwzgórza - bez odchyleń od stanu prawidłowego Jaka jest najbardziej prawdopodobna przyczyna hiperprolaktynemii?

29-letnia pacjentka (wieloródka- 2 ciąże i porody bez powikłań) w dobrym stanie ogólnym, z wtórnym brakiem miesiączki trwającym rok od odstawienia doustnej antykoncepcji hormonalnej, zgłosiła się do lekarza poradni endokrynologicznej. Wyniki zleconych badań dodatkowych: FSH 2,2 U/l (n: 1,38-11,6), LH 2,1 U/l (n: 0,83-15,5), Prolaktyna 468 ng/ml (n:< 25), Na 139 mmol/l (135-145),
K 3,9 mmol/l (3,5-4,8). Konsultacja okulistyczna: dwuskroniowy ubytek pola widzenia na barwy: białą i czerwoną. Badanie MR okolicy podwzgórza i przysadki: 2,5 cm guz przysadki z ekspansją nadsiodłową. Jakie jest właściwe postępowanie terapeutyczne u tej chorej?

38-letni mężczyzna, w dobrym stanie ogólnym, z objawami czynnej akromegalii (stałe powiększanie się rąk, stóp, twarzoczaszki, z nieprawidłową tolerancją glukozy i wzmożoną potliwością) został hospitalizowany w oddziale endokrynologicznym. GH 9,4ng/ml; zmniejszenie wydzielania GH po 75 g glukozy (do 2,5 ng/ml) i po sandostatynie (do 1,8 ng/ml), IGF-1 495 ng/ml (n: 109-284), Prolaktyna 9,6 ng/ml (n:< 25), TSH 1,7 µU/ml (n: 0,27-4,2), fT4 1,02 ng/dl (n: 0,71-1,85). Bez moczówki prostej. Konsultacja okulistyczna: dno oczu i pole widzenia bez zmian. Badanie MR przysadki i podwzgórza - 14 mm guz przysadki obejmujący lewą tętnicę szyjną wewnętrzną. Jaki jest najbardziej właściwy algorytm postępowania terapeutycznego?

Wskaż prawdziwe stwierdzenia w odniesieniu do zespołu jajników policystycznych (PCOS):
1) obecność jajników policystycznych w badaniu usg narządu rodnego jest niezbędna do rozpoznania PCOS;
2) typowe jest wysokie stężenie testosteronu całkowitego obserwowane u ponad 3/4 kobiet z PCOS;
3) obecność niewielkiej hiperprolaktynemii nie wyklucza rozpoznania PCOS;
4) u kobiet z PCOS hamowanie sekrecji kortyzolu poniżej 5,0 mg/dL (138 nmol/L) w teście z małą dawką deksametazonu wyklucza zespół Cushinga;
5) podwyższone stężenie wolnego kortyzolu w moczu wystarczy do rozpoznania zespołu Cushinga i wykluczenia rozpoznania PCOS.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniższych stwierdzeń są prawdziwe w odniesieniu do remisji w chorobie Gravesa i Basedowa po leczeniu farmakologicznym?
1) szanse na długotrwałą remisję po leczeniu farmakologicznym są duże i wynoszą około 70-80%;
2) odsetek długotrwałej remisji jest dużo wyższy u pacjentów leczonych według schematu „block & replace” (leki przeciwtarczycowe plus L-tyroksyna);
3) odsetek długotrwałej remisji nie zależy od podaży jodu na danym terenie;
4) stosowanie thiamazolu daje znacznie większą szansę na remisję w porównaniu z zastosowaniem propylotiouracylu;
5) odsetek remisji jest wyższy u mężczyzn niż u kobiet.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia w odniesieniu do limfocytarnego zapalenia przysadki (limfocytic hypophysitis):
1) charakteryzuje się częstszym występowaniem w okresie poporodowym;
2) defekt osi ACTH-kortyzol i sekrecji TSH zwykle poprzedzają zaburzenie czynności osi gonadotropowej;
3) obecność przeciwciał przeciwprzysadkowych potwierdza rozpoznanie ze względu na ich wysoką czułość i swoistość;
4) może powodować jednoczesną dysfunkcję przedniego i tylnego płata przysadki;
5) obecność bólu głowy przemawia za innym rozpoznaniem (np. apopleksją przysadki).
Prawidłowa odpowiedź to:

Do potwierdzenia bądź wykluczenia endogennej hiperkortyzolemii służą następujące testy:
1) poziom wolnego kortyzolu w dobowej zbiórce moczu;
2) poziom 17-hydroksykortykosteroidów w dobowej zbiórce moczu;
3) testy supresji małą dawką deksametazonu;
4) test supresji dużą dawką deksametazonu;
5) wieczorny poziom kortyzolu w surowicy bądź ślinie;
6) poziom ACTH;
7) zastosowanie testu hamowania małą dawką deksametazonu i testu z kortykoliberyną;
8) stężenie 17-ketosterydów oraz DHEAs.
Prawidłowa odpowiedź to:

Najnowsze wskazania NIH do operacyjnego leczenia pierwotnej nadczynności przytarczyc obejmują:
1) poziom wapnia przekraczający normę o 1 mg/dl;
2) ↓ klirensu kreatyniny o mniej niż 30%;
3) eGFR < 60ml/min/1,73 m^{2;
4) wydzielanie wapnia w moczu powyżej 400 mg Ca/24h;
5) wiek < 50 lat;
6) BMD T_score < -2,5 w dowolnej lokalizacji;
7) decyzja chorego/niemożność dokładnego monitorowania w przyszłości.
Prawidłowa odpowiedź to:}

Najczęstszą, genetycznie uwarunkowaną przyczyną otyłości jest zespół:

Do inhibitorów steroidogenezy zaliczają się:
1) aminoglutetymid;  2) etomidat;  3) ketokonazol;  4) metyrapon;  5) mitotan.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zespół nadczynność przytarczyc - guz żuchwy charakteryzuje się:
1) hiperkalcemią, hiperfosfatemią i podwyższonym stężeniem PTH;
2) ubytkiem masy kostnej i typowymi dla PNP zmianami w obrazie radiologicznym kośćca;
3) łagodnym guzem żuchwy o typie włókniaka;
4) mutacją genu RET;
5) obecnością torbielowatości nerek lub guza Wilmsa.
Prawidłowa odpowiedź to:

W zespole pozornego nadmiaru mineralokortykosteroidów (AME):
1) stężenia ACTH i kortyzolu w surowicy krwi są prawidłowe;
2) stężenia ACTH i kortyzolu w surowicy krwi są podwyższone;
3) ARO i aldosteronemia są nieoznaczalne;
4) stężenia ACTH i aldosteronu w surowicy krwi są podwyższone;
5) stężenia kortyzolu i aldosteronu w surowicy krwi są obniżone.
Prawidłowa odpowiedź to:

Brak GnRH i kliniczny obraz wtórnego hipogonadyzmu hipogonadotropowego występuje w zespole:
1) Kallmanna;           4) Klinefeltera;
2) Laurence`a Moona i Biedla;       5) de Morsiera.
3) Pradera i Willego;
Prawidłowa odpowiedź to:

Zaburzenia czynności gonad manifestujące się zaburzeniami miesiączkowania, wzmożony łojotok, zmiany trądzikowe i hirsutyzm u kobiet oraz zaburzenia libido, impotencja oraz niepłodność u mężczyzn w chorobie Cushinga spowodowane są:
1) hamowaniem wydzielania gonadotropin przez nadmiar kortyzolu;
2) wzmożoną produkcją androgenów przez korę nadnerczy;
3) bezpośrednim wpływem ACTH na gonady;
4) pobudzaniem wydzielania gonadotropin przez podwzgórzową kortykoliberynę (CRH).
Prawidłowa odpowiedź to:

W postaci klasycznej wrodzonego przerostu kory nadnerczy z niedoboru 21-hydroksylazy bez utraty soli objawy kliniczne:

Nadciśnienie tętnicze i zaburzenia gospodarki węglowodanowej często współistnieją z:
1) akromegalią;
2) wrodzonym przerostem nadnerczy z niedoboru 21-hydroksylazy;
3) hiperaldosteronizmem pierwotnym;
4) guzem prolaktynowym.
Prawidłowa odpowiedź to:

Nadciśnienie tętnicze, wzmożone pragnienie, wielomocz i zaburzenia gospodarki węglowodanowej występują:
1) w zespole Conna;       4) w chorobie Riedla;
2) w niedoczynności przytarczyc;   5) we wrodzonym przeroście nadnerczy
3) w zespole Cushinga;      z niedoboru 21-hydroksylazy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Androgenizacja i niskoreninowe nadciśnienie tętnicze z hipokaliemią są charakterystyczne dla:

Wpływ glikokortykosteroidów na gospodarkę węglowodanową polega na:
1) zwiększaniu zużycia glukozy w tkance mięśniowej, tłuszczowej, limfatycznej i łącznej;
2) nasilaniu syntezy glikogenu w wątrobie;
3) pobudzaniu glukoneogenezy w wątrobie;
4) zmniejszaniu zużycia glukozy w tkance mięśniowej, tłuszczowej, limfatycznej i łącznej;
5) hamowaniu syntezy glikogenu w wątrobie.
Prawidłowa odpowiedź to:

Przyczyną ektopowego wydzielania ACTH może być:
1) rakowiak grasicy;         5) rak rdzeniasty tarczycy;
2) rakowiak jajnika;         6) guz chromochłonny;
3) rak drobnokomórkowy płuca;      7) zespół Cowdena.
4) wyspiak trzustki;
Prawidłowa odpowiedź to:

Zmiany w funkcjonowaniu jajników w okresie premenopauzy obejmują:
1) osłabienie czynności ciałka żółtego i jego niewydolność z następczym niedoborem progesteronu;
2) zahamowanie jajeczkowania, spadek liczby i zahamowanie dojrzewania pęcherzyków Graafa;
3) zmiany te mają związek ze znaczącą redukcją płodności kobiet w tym okresie;
4) poziom E_{2 zaczyna obniżać się na 3-4 lata przed menopauzą;
5) przez większość okresu premenopauzalnego kobiety mają wyższy ogólny poziom estrogenów, co jak należy mniemać - jest następstwem zwiększonego wydzielania FSH w tym czasie.
Fałszywymi odpowiedziami są:}

Po menopauzie obserwuje się spadek stężeń:
1) GnRH;  2) prolaktyny;  3) melatoniny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Hormonalna menopauza to:

Zaburzeniom miesiączkowania u kobiet w okresie premenopauzy pod postacią skrócenia cyklu miesiączkowego towarzyszy zwykle następujący (stały, lub sekwencyjnie zmieniający się) profil hormonalny gonadotropin:
1) prawidłowe stężenia FSH i LH;
2) wysokie (podobnie jak po menopauzie) stężenia FSH i LH;
3) izolowany wzrost FSH;
4) izolowany wzrost LH.
Prawidłowa odpowiedź to:

Po menopauzie proces pozagruczołowej aromatyzacji jest głównym źródłem następujących hormonów:
1) testosteronu;  2) estrogenów;  3) androstendionu;  4) DHEA;  5) DHEAS.
Prawidłowa odpowiedź to:

Po menopauzie kora nadnerczy jest głównym źródłem następujących hormonów:
1) testosteronu;  2) estrogenów;  3) androstendionu;  4) DHEA;  5) DHEAS.
Prawidłowa odpowiedź to:

Profil hormonalny kobiety po menopauzie charakteryzuje się:
1) zmienionym profilem estrogenowym;   3) niskimi poziomami androgenów.
2) minimalnymi stężeniami progesteronu;
Prawidłowa odpowiedź to:

W okresie menopauzy dochodzi do zaburzenia funkcjonowania osi podwzgórze-przysadka-jajnik, co można scharakteryzować następująco:
1) główną przyczyną wzrostu FSH jest zaburzenie jajnikowo-przysadkowej regulacji wydzielania gonadotropin spowodowane zanikiem inhibin jajnikowych;
2) wzrost stężenia FSH obserwowany jest jeszcze przy prawidłowych poziomach LH i E_{2;
3) poziom inhibin nie jest czułym markerem ilości i czynności pęcherzyków jajnikowych, a poziomu FSH nie należy traktować jako parametru służącego klinicznej ocenie inhibin;
4) proces spadku stężenia inhibin jajnikowych rozpoczyna się po czterdziestce, a zjawisko to nasila się po 45 r.ż.;
5) stosowanie egzogennych estrogenów u kobiet przed menopauzą nie obniża poziomów FSH (przyczyną jest właśnie zakłócenie ujemnego sprężenia zwrotnego w osi podwzgórze-przysadka-jajniki).
Nieprawdziwymi stwierdzeniami są:}

Czynność hormonalna jajników w okresie pomenopauzalnym jest niewielka, zachodzi tu głównie niewielka produkcja androgenów. Po menopauzie głównym źródłem estrogenów jest pozagruczołowa aromatyzacja androgenów do estrogenów w tkankach obwodowych takich, jak tkanka tłuszczowa (głównie), wątroba, skóra, czy niektóre jądra podwzgórza. W jej wyniku z androstendionu powstaje estron E1. Jest to proces o małej wydajności, stanowiący drugie (poza nadnerczami) źródło estrogenów w organizmie. Czynnikami zwiększającymi pozagruczołową produkcję E1 są:
1) otyłość;         4) marskość wątroby;
2) starzenie się;       5) hormonalnie czynne guzy jajnika;
3) nadczynność tarczycy;     6) kortykosteroidy.
Fałszywymi odpowiedziami są:

Hormonalne zmiany okresu menopauzy można opisać w sposób następujący:
1) menopauza występuje w wyniku zjawiska fizjologicznej, wtórnej niewydolności jajników;
2) zaburzenia czynności jajników o ww. cechach pojawiają się średnio na 2-3 lata przed menopauzą, zapoczątkowując czas zwany okresem premenopauzalnym, lub inaczej - okresem przejścia menopauzalnego (ang. menopausal transition);
3) kluczowym jest tu proces wygasania czynności hormonalnej jajników wraz z postępującą szybko redukcją liczby pęcherzyków jajnikowych;
4) zanim jeszcze wystąpią zaburzenia miesiączkowania i dojdzie do zmniejszenia produkcji estrogenów, obserwuje się już spadek wydzielania hormonów osi somatotropowej - hormonu wzrostu (ang. growth hormone - GH) oraz insulinopodobnego czynnika wzrostu (ang. insulin-like growth factor - IGF).
5) ma to związek z obniżeniem komórkowej wrażliwości na insulinę. Proces ten występuje u kobiet już w wieku 40-41 lat.
Fałszywymi odpowiedziami są:

Otyła, 38-letnia chora z cukrzycą typu 2, leczona metforminą i pochodną sulfonylomocznika, z dobrą kontrolą glikemii, bez powikłań naczyniowych prosi o poradę w sprawie wyboru metody antykoncepcyjnej. Jaka metoda jest szczególnie wskazana u tej chorej?

Chora z cukrzycą typu 2 leczona doustnymi lekami hipoglikemizującymi zwróciła się do lekarza o poradę w sprawie możliwości stosowania hormonalnych leków antykoncepcyjnych. Jakie informacje są konieczne do podjęcia decyzji o zastosowaniu estrogenowo - progestagenowej tabletki u chorej?
1) wiek;
2) palenie tytoniu;
3) wartość ciśnienia tętniczego krwi;
4) występowanie chorób naczyniowych;
5) wskaźnik masy ciała;
6) rodzaj stosowanego leku hipoglikemizującego;
7) występowanie ciąż mnogich w rodzinie;
8) masa ciała urodzeniowa pierwszego dziecka u kobiet, które rodziły;
9) choroby żołądkowo - jelitowe w rodzinie.
Prawidłowa odpowiedź to:

Chory z nadczynnością tarczycy w przebiegu choroby Gravesa i Basedowa, leczony od 2 miesięcy lekiem przeciwtarczycowym, zgłosił się do okulisty z powodu pogorszenia ostrości wzroku oraz zaburzenia widzenia barw - „płowienia obrazu”. Badający pacjenta okulista stwierdził obrzęk tarczy nerwu wzrokowego i zalecił pilną kontrolę u prowadzącego endokrynologa. Jaka jest przyczyna dolegliwości i jakie powinno być postępowanie?

Chora lat 50 z nadczynnością tarczycy oraz orbitopatią tarczycową od 2 lat leczona lekiem przeciwtarczycowym bez uzyskania remisji choroby. Objawy oczne w postaci wytrzeszczu gałek ocznych oraz dwojenia obrazu przy patrzeniu do góry i w bok utrzymują się od rozpoznania choroby. W skali CAS objawy oczne zostały ocenione na 2 punkty. Objętość tarczycy wynosiła 30 ml, a stężenie przeciwciał przeciwko receptorowi dla TSH 8 IU/L (wartości referencyjne: TSH-R > 1,5IU/l wynik dodatni; TSH-R < 1,0IU/l wynik negatywny). Jakie leczenie zaproponować chorej?

Jedną z metod operacyjnego leczenia orbitopatii tarczycowej jest odbarczenie oczodołu polegające na częściowym usunięciu jednej, lub kilku jego ścian kostnych. Wskazaniem do chirurgicznej dekompresji oczodołów są:

Chory lat 56, wieloletni palacz papierosów z chorobą Gravesa i Basedowa, od 10 miesięcy leczony lekiem przeciwtarczycowym, zgłosił się do lekarza z powodu dolegliwości ze strony oczu. Zgłasza kłopoty z patrzeniem do góry i w bok, dwojenie obrazu w pozycjach skrajnych, oraz uczucie bólu i wypychania gałek ocznych.
1) zgłaszane dolegliwości wskazują na zapalenie mięśnia prostego dolnego i prostego przyśrodkowego, które najczęściej są zajęte w orbitopatii tarczycowej i wymagają wdrożenia leczenia orbitopatii;
2) zgłaszane dolegliwości są typowe dla nadmiernej stymulacji układu współczulnego towarzyszącej nadczynności tarczycy i wymagają zwiększenia dawki β-blokera;
3) zgłaszane objawy wskazują na wystąpienie orbitopatii tarczycowej. Należy poinformować pacjenta o bezwzględnym zakazie palenia papierosów, aby nie pogarszać przebiegu choroby;
4) zgłaszane objawy są typowe dla krótkowzroczności, która zwykle nasila się w przebiegu choroby Gravesa i Basedowa i wymaga korekty szkieł;
5) zgłaszane objawy wskazują na zajęcie mięśni okoruchowych w przebiegu choroby Gravesa i Basedowa. Dostępne metody leczenia orbitopatii nie są skuteczne w takich przypadkach.
Prawidłowa odpowiedź to:

Chory lat 58 leczony od 7 miesięcy lekiem przeciwtarczycowym z powodu nadczynności tarczycy w przebiegu choroby Gravesa i Basedowa zgłosił się do lekarza z powodu występujących od trzech tygodni bólów gałek ocznych z uczuciem ich wypychania oraz wrażeniem „piasku pod powiekami”. Dolegliwościom towarzyszył obrzęk powiek i zaczerwienienie spojówek. Aby postawić rozpoznanie orbitopatii Gravesa należy:

Chory lat 62, od 3 lat leczony preparatami LT4 z powodu niedoczynności tarczycy w przebiegu choroby Hashimoto, zgłosił się do lekarza z powodu wytrzeszczu lewej gałki ocznej, który zauważył 4 tygodnie temu. Wytrzeszczowi towarzyszyło uczucie wypychania gałki ocznej, ból przy mruganiu, zaczerwienienie spojówki. Prawe oko bez zmian. Jakie powinno być postępowanie diagnostyczno-lecznicze?

Do czynników o udokumentowanym niekorzystnym wpływie na wystąpienie i przebieg orbitopatii Gravesa należą:
1) palenie tytoniu;     4) płeć żeńska;
2) leczenie izotopem ¹³¹I;   5) wysokie stężenie przeciwciał przeciwko
3) młody wiek;        receptorowi dla TSH.
Prawidłowa odpowiedź to:

W myśl najnowszych zaleceń, najlepszym kryterium różnicującym w selekcji ognisk do biopsji w wolu wieloguzowatym jest:

Zaznacz zdania prawdziwe dotyczące preparatów bisfosfonianowych:
1) w trakcie leczenia konieczna jest suplementacja wapniem i preparatem wit. D;
2) lek najlepiej jest podawać jednocześnie z preparatem wapnia i środkiem zobojętniającym (optymalny odstęp pomiędzy podaniem preparatów nie powinien być większy niż 30 minut);
3) jednym ze wskazań do stosowania preparatu jest obniżenie gęstości kości w przebiegu niedoczynności przytarczyc;
4) charakterystyczny jest sposób przyjmowania, lek przyjmuje się na noc i nie należy się kłaść przez min. 30 min. od chwili przyjęcia leku;
5) do najczęstszych działań niepożądanych należą: dyspepsja oraz zapalenie błony śluzowej żołądka i przełyku;
6) lek istotnie statystycznie zmniejsza ryzyko złamań w obrębie szyjki kości udowej, natomiast nie wpływa na częstość złamań kompresyjnych trzonów kręgów.
Prawidłowa odpowiedź to:

Oktreotyd jest lekiem zarejestrowanym w Polsce dla:
1) leczenia akromegalii;
2) leczenia tyreotropinoma;
3) leczenia makrogruczolaków przysadki hormonalnie nieczynnych;
4) łagodzenia objawów spowodowanych hormonalnie czynnymi guzami neuroendokrynnymi;
5) zastosowania w przypadku nie poddających się leczeniu biegunek u chorych z AIDS;
6) zapobiegania powikłaniom po operacji trzustki;
7) zahamowania lub zapobiegania nawrotom krwawień z żylaków przełyku.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z wymienionych skutków ubocznych mogą być konsekwencją stosowania thiamazolu?
1) skórne reakcje nadwrażliwości (świąd, wysypka, pokrzywka);
2) bóle stawów;
3) agranulocytoza;
4) zaburzenia smaku;
5) toksyczne zapalenie wątroby;
6) powiększenie rozmiarów wola.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zgodnie z definicją, o opóźnionym dojrzewaniu płciowym można mówić, gdy cechy dojrzewania płciowego nie pojawią się:

Nadczynność tarczycy może wystąpić w przebiegu następujących jednostek chorobowych, z wyjątkiem:

Uwzględniając patogenezę i rokowanie, leczeniem z wyboru w przypadku poamiodaronowej nadczynności tarczycy typu II jest:

Które zestawienie przedstawia prawidłową charakterystykę nadczynności tarczycy indukowanej amiodaronem typu I?

7-letnia dziewczynka skarży się na okresowe bóle głowy i kończyn dolnych. Rodziców zaniepokoiła dodatkowo pogłębiająca się asymetria kości twarzoczaszki oraz miernie bolesne uwypuklenie w okolicy skroniowej prawej. U chorej w wywiadzie: przedwczesne dojrzewanie płciowe (w wieku 4 lat) oraz laparoskopowe usunięcie torbieli jajników. Wzrost i masa ciała dziecka powyżej 90 percentyla. Rozwój psychomotoryczny dziecka prawidłowy. Z odchyleń w badaniu przedmiotowym stwierdza się: asymetrię kości twarzoczaszki, uwypuklenie kości czaszki w okolicy skroniowej lewej oraz plama typu cafe-au-lait w okolicy krzyżowej. Badania biochemiczne wykazały miernie podwyższone wartości aminotransferaz (ALAT 190 U/l, AspAT 95 U/l) oraz fosfatazy zasadowej 870 U/l i GGTP 130 U/l a także obniżone stężenie fosforanów (3,38 mg/dl) przy prawidłowym poziomie wapnia (10,1 mg/dl) i PTH (46 pg/ml). Najbardziej prawdopodobne rozpoznanie to:

Niedoczynność kory nadnerczy, cukrzyca typu 1 oraz rak rdzeniasty tarczycy stanowią wspólnie zespół chorób określany jako:

U 24-letniej pacjentki, dotychczas zdrowej, w 5 tygodniu ciąży oznaczona glikemia na czczo wynosi 95 mg%:

U chorego leczonego Mitotanem z powodu rozsiewu raka kory nadnerczy w dawce 4,5 g/d stosowany jest hydrokortyzon w dawce 20 mg/d (10-5-5 mg). W ostatnim czasie chory zgłasza osłabienie, zawroty głowy, nudności i gorszą tolerancję wysiłku:

Scyntygrafię przytarczyc przy użyciu T-99m-MIBI zastosujesz:

W badaniu UKPDS (United Kingdom Prospective Diabetes Study) stwierdzono, że najlepszym pojedynczym predyktorem przyszłej choroby wieńcowej jest:

Ultrasonograficzne czynniki ryzyka raka tarczycy to obecne w guzku:

W przebiegu przełomu nadnerczowego mogą wystąpić wymioty i biegunka. Są one spowodowane:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia:
1) do występowania cukrzycy typu 1 predysponują haplotypy: HLA-DRB 1*03.DQ2, HLA-DRB 1*04.DQ8;
2) ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 1 u rodzeństwa osób z tą chorobą wynosi 6%;
3) ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 1 u bliźniaka jednojajowego osoby z tą chorobą wynosi 86%;
4) najistotniejszym środowiskowym czynnikiem ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 2 jest otyłość brzuszna;
5) za rozwój cukrzycy typu 2 może odpowiadać mutacja genu transportera glukozy 2 (GLUT2).
Prawidłowa odpowiedź to:

Występowanie nowotworów nerki, naczyniaków ośrodkowego układu nerwowego i/lub guzów neuroendokrynnych trzustki to składowe zespołu:

28-letnia kobieta z otyłością (BMI 31) i hirsutyzmem (warga górna, kresa biała, wewnętrzna powierzchnia ud) diagnozowana z powodu bezpłodności. Krwawienia miesięczne co 32-45 dni. Stwierdzono podwyższone stężenie wolnego testosteronu i androstendionu oraz prawidłowe stężenie DHEAS i prolaktyny. Wybierz dalsze badania diagnostyczne, które należy wykonać, aby potwierdzić wstępne rozpoznanie PCOS:
1) oznaczyć stężenie glukozy i insuliny na czczo bądź wykonać test OGTT z 75,0 glukozy;
2) oznaczyć stężenie SHBG;
3) wykonać badanie USG TV narządów miednicy małej;
4) oznaczyć stężenie LH i FSH we krwi;
5) oznaczyć stężenie wolnego testosteronu, androstendionu i DHEAS w 4-dniowym teście hamowania Dexamethazonem (2 mg/dzień).
Prawidłowa odpowiedź to:

U chorego z objawami niewydolności prawokomorowej stwierdzono w badaniu echokardiograficznym cechy ciężkiej niedomykalności zastawki trójdzielnej ze zmianami zwłóknieniowymi obejmującymi płatki tej zastawki, aparat podzastawkowy i wsierdzie ścienne. W wywiadzie nawracające biegunki (3-5 wypróżnień/dobę), napadowe zaczerwienienie skóry twarzy, szyi i górnej połowy klatki piersiowej. Wybierz właściwe postępowanie diagnostyczne w celu potwierdzenia zespołu rakowiaka:
1) oznaczyć stężenie chromograniny A we krwi;
2) oznaczyć stężenia glukagonu i insuliny we krwi obwodowej;
3) badanie wydalania kwasu 5-hydroksyindolooctowego w dobowej zbiórce moczu;
4) oznaczenie stężenia serotoniny we krwi;
5) oznaczenie stężenia VIP (wazoaktywnego hormonu jelitowego).
Prawidłowa odpowiedź to:

U 20-letniej kobiety z prawidłową masą ciała, z nasilającym się od okresu pokwitania hirsutyzmem (warga górna, broda, okolica krzyżowa, kresa biała, uda) oraz zaburzeniami miesiączkowania typu oligomenorrhea stwierdzono podwyższone stężenie DHEAS i androstendionu oraz prawidłowe stężenie wolnego testosteronu. Które z badań dodatkowych należy wykonać, aby ustalić nadnerczowe źródło wydzielania nadmiernej ilości androgenów?
1) oznaczenie stężenia DHEA we krwi;
2) oznaczenie stężenia ACTH we krwi;
3) oznaczenie stężenia 17OH progesteronu we krwi i ewentualnie oznaczenie 17OH progesteronu w teście stymulacji Synacthenem;
4) oznaczenie stężenia SHBG we krwi;
5) oznaczenie stężenia 17OH progesteronu i androgenów w 4-dniowym teście hamowania Dexamethazonem (2 mg/dzień).
Prawidłowa odpowiedź to:

Na podstawie scyntygrafii receptorów somatostatynowych (SRS) można:
1) ustalić obecność i lokalizację różnorodnych guzów/raków neuroendokrynnych (NET) oraz ustalić obecność przerzutów;
2) poszukiwać ogniska pierwotnego raka neuroendokrynnego w potwierdzonych przerzutach o typie NET;
3) ustalić stadium zaawansowania choroby;
4) dokonać selekcji chorych do leczenia za pomocą analogów somatostatyny;
5) ocenić skuteczność leczenia chirurgicznego, chemioterapii lub celowanej terapii radioizotopowej.
Prawidłowa odpowiedź to:

W nowotworach neuroendokrynnych zastosowanie chemioterapii:
1) można rozważyć przede wszystkim w przypadku wysoko zróżnicowanych nowotworów neuroendokrynnych układu pokarmowego o niskim stopniu proliferacji;
2) w określeniu wskazań użyteczna może być ocena wskaźnika proliferacji (Ki-67);
3) chemioterapia wydaje się uzasadniona w ramach pierwszej linii leczenia chorych na zaawansowane nowotwory neuroendokrynne układu pokarmowego w przypadku Ki-67 powyżej 10%;
4) chemioterapia może być rozważona niezależnie od stopnia histologicznego zróżnicowania i złośliwości oraz wskaźnika proliferacji w sytuacji niepowodzenia lub niemożności zastosowania innych metod leczenia zachowawczego;
5) szczególnym zastosowaniem chemioterapii jest jej wykorzystanie w ramach chemioembolizacji skojarzonej ze środkami powodującymi okluzję tętnicy wątrobowej u chorych z przerzutami do wątroby.
Prawidłowa odpowiedź to:

Za nadmierną syntezę androgenów w komórkach tekalnych u kobiety z zespołem PCO odpowiada:

Gęstość mineralna kości (BMD) najsilniej koreluje u mężczyzn z:

Wzrost stężenia leptyny w surowicy jest powodowany przez:

Adipocytokiną zmniejszającą insulinooporność jest:

Aby potwierdzić u mężczyzn kliniczne rozpoznanie hipogonadyzmu zależnego od wieku (andropauzy) najłatwiej oznaczyć stężenie:

U ludzi otyłych stwierdza się:

Niskoreninowe nadciśnienie tętnicze z hipokaliemią występuje w:

Produktami tkanki tłuszczowej są następujące substancje, z wyjątkiem:

W skład zespołu Vernera-Morrisona wchodzi:

W leczeniu choroby Cushinga:

U noworodka z hipoglikemią, hipoplazją nerwów wzrokowych oraz mikropenisem rozpoznasz:

Wysoka aktywność reninowa osocza (ARO) nie jest charakterystyczna dla:

Dla długotrwającej niedoczynności przytarczyc nie jest charakterystyczne występowanie zwapnień w obrębie:

W leczeniu zaburzeń miesiączkowania lub przy braku miesiączki u kobiet z zespołem policystycznych jajników można stosować zarówno progestageny, jak i preparaty estrogenno-progestagenne. Gestagenem, którego nie należy stosować u pacjentek z tym zespołem jest:

Do leków o działaniu androgennym zalicza się następujące preparaty, z wyjątkiem:

Spośród leków stosowanych w osteoporozie, skuteczność przeciwzłamaniową w odniesieniu do szyjki udowej udowodniono dla

W osteoporozie posteroidowej:

Który z preparatów stosowanych w osteoporozie działa anabolicznie na kości?

Które z wymienionych poniżej stwierdzeń nie jest charakterystyczne dla osteogenesis imperfecta?

Które ze stwierdzeń opisujących osteodystrofię Albrighta nie jest prawdziwe?

Która z wymienionych przyczyn może prowadzić do wystąpienia osteoporozy wtórnej?

Normokaliemia w aldosteronizmie pierwotnym może być spowodowana:

Poniższe stwierdzenia dla pokwitaniowego skoku wzrostowego są prawdziwe, z wyjątkiem:

Konstytucjonalne opóźnienie wzrastania i dojrzewania charakteryzują się niżej wymienionymi cechami, z wyjątkiem:

Cechami pełnoobjawowego zespołu przerwania szypuły przysadki (PSIS) są:

Nadmiar kortyzolu powoduje:

Przedwczesne dojrzewanie płciowe spowodowane obecnością guzów w OUN nie towarzyszy:

Hipokalcemia i podwyższone stężenie PTH występują w przebiegu:

Czas działania cholekalcyferolu w organizmie człowieka wynosi:

Sekrecja glukagonu stymulowana jest przez:

Choroby endokrynologiczne mogące wywołać cukrzycę to:

Prenatalne leczenie wpn (wrodzonego przerostu nadnerczy) w przebiegu niedoboru 21-hydroksylazy jest skuteczną metodą zmniejszenia wirylizacji narządów płciowych u płodów żeńskich. Leczenie to polega na stosowaniu:

Niski wzrost jest charakterystyczny dla pacjentów z zespołem:
1) Downa;  2) Turnera;  3) Kallmana;  4) Larona;  5) Albrighta.
Prawidłowa odpowiedź to:

Podłożem genetycznie uwarunkowanej wielohormonalnej niedoczynności przysadki jest:

Cukrzyca typu 2 charakteryzuje się następującymi objawami, z wyjątkiem:

Które ze wskazań do hormonalnego leczenia zastępczego (HLZ) współcześnie uznaje się za obowiązujące?

W ocenie fazy aktywnej zmian ocznych u chorych z orbitopatią tarczycową nie znajduje zastosowania:

Orbitopatia tarczycowa z zagrożeniem utratą wzroku wymaga pilnego skierowania do ośrodka referencyjnego i obejmuje przypadki:

Hiperpigmentacja może być objawem:

Podwyższone stężenie chromograniny A stwierdza się w:

Podstawowym badaniem mającym na celu ustalenie, czy nadmierna czynność nadnerczy pozostaje pod wpływem układu CRH/ACTH jest test hamowania Dexametazonem. Niedostateczne hamowanie Dexametazonem może być spowodowane przyjmowaniem przez chorych różnych leków. Do leków powodujących niedostateczne hamowanie Dexametazonem zalicza się:
1) barbiturany;         4) estrogeny;
2) amfetaminę;         5) karbamazepinę.
3) fenytoinę;
Prawidłowa odpowiedź to:

W celu identyfikacji heterozygotycznych nosicieli niedoboru P450c21 hydroksylazy można wykorzystać:
1) ocenę stopnia wirylizacji zewnętrznych narządów płciowych;
2) typowanie HLA;
3) ocenę stężenia 17-OH progesteronu w osoczu w teście z ACTH;
4) badania genetyczne.
Prawidłowa odpowiedź to:

Maskulinizacja płodu żeńskiego z kariotypem 46,XX nie może być spowodowana:

Wskazaniem do wczesnej gonadektomii jest:
1) obecność materiału genetycznego z chromosomu Y u pacjentki z zespołem Turnera;
2) całkowita niewrażliwość na androgeny z lokalizacją gonad w miednicy mniejszej;
3) całkowita niewrażliwość na androgeny z lokalizacją gonad w wargach sromowych;
4) niekompletna niewrażliwość na androgeny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Genem, którego mutacje powodują dysgenezję gonad z „odwróceniem płci” u pacjentów z kariotypem 46,XY oraz dysplazję kampomeliczną jest:

Zastosowanie rhTSH u pacjentów z wolem guzkowym nietoksycznym służy:
1) pobudzeniu ognisk autonomicznych w tarczycy celem ich lepszego uwidocznienia w badaniu scyntygraficznym;
2) zwiększeniu jodochwytności tarczycy;
3) poprawie jednorodności wychwytu (redystrybucji jodu) w wolu guzkowym;
4) jest bezwzględnie przeciwwskazane z powodu ryzyka indukcji nadczynności tarczycy;
5) jest przeciwwskazane z powodu ryzyka wystąpienia ciężkich działań ubocznych nieuzasadniających stosowania tego leku w łagodnych chorobach tarczycy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zarejestrowane wskazania do stosowania rhTSH to:
1) diagnostyka pacjentów z rakiem tarczycy;
2) leczenie przerzutów u pacjentów ze zróżnicowanym rakiem tarczycy;
3) stosowanie w celu zwiększenia jodochwytności u pacjentów z rakiem rdzeniastym tarczycy;
4) ablacja resztek tarczycy pozostałych po operacji z powodu zróżnicowanego raka tarczycy;
5) badanie stężenia tyreoglobuliny u pacjentów ze zróżnicowanym rakiem tarczycy podczas leczenia supresyjnymi dawkami L-tyroksyny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do lekarza zgłosiła się młoda chora, u której wystąpiły: przedwczesne dojrzewanie płciowe, zaburzenia miesiączkowania, obecny hirsutyzm i nadciśnienie tętnicze. W badaniach hormonalnych stwierdzono wysoki poziom ACTH i wysoki poziom kortyzolu, ale brak było klinicznych cech hiperkortyzolemii. Powyższy zespół objawów jest typowy dla:

Dożylna podaż trijodotyroniny w zespole niskiej T3 u chorych z niewydolnością serca:

Przejściowe nawracające porażenie mięśniowe jest manifestacją kliniczną nadczynności tarczycy, która:
1) dotyczy chorych rasy kaukaskiej powyżej 50 r.ż., otrzymujących leki moczopędne;
2) występuje sporadycznie, dotyczy głównie młodych mężczyzn, częściej Azjatów;
3) przebiega z hipokaliemią;
4) ustępuje po zastosowaniu glikokortykoidów.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wybierz trafny opis działania insuliny:
1) pobudza syntezę glikogenu i białek;
2) pobudza lipogenezę;
3) pobudza lipolizę w tkance tłuszczowej;
4) hamuje glukogenezę w wątrobie;
5) hamuje produkcję glikogenu i białek.
Prawidłowa odpowiedź to: