Wyszukaj egzamin lub pytanie ...
Egzamin PES / Endokrynologia / wiosna 2008
120 pytań
Pytanie 1
Wzrost temperatury ciała można stwierdzić u chorych z:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 2
Nieregularne plamy o typie „café au lait” („kawy z mlekiem”) są charakterystyczne dla:
1) autoimmunologicznego zespołu niedoczynności wielogruczołowej typu 1;
2) zespołu McCune’a-Albrighta;
3) zespołu von Hippla i Lindaua;
4) nerwiakowłókniakowatości typu 1;
5) zespołu Carneya.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 3
U 36-letniej chorej z wtórnym brakiem miesiączki, z mlekotokiem samoistnym stwierdzono w badaniu rezonansu magnetycznego guz przysadki o średnicy 16 mm. W badaniach laboratoryjnych stężenie prolaktyny rano, w surowicy wynosiło
28 ng/ml (norma: 4-20 ng/ml). W pierwszej kolejności należy wykonać:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 4
Objawami hiperprolaktynemii u mężczyzn może być:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 5
Indeks aktywności klinicznej (clinical activity score - CAS) w oftalmopatii Gravesa uwzględnia następujące objawy, z wyjątkiem:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 6
Stadiometr typu Harpanden służy do pomiaru:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 7
Maksymalna liczba ciałek Barra w jądrze komórki nabłonka błony śluzowej jamy ustnej pobranej od mężczyzny z zespołem Klinefeltera (47, XXY) wynosi:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 8
Jakie autoprzeciwciała występują często (>10%) u chorych z autoimmunologicznym zespołem niedoczynności wielogruczołowej typu I (APS-I)?
1) przeciwko 21-hydroksylazie steroidowej;
2) przeciwko 17α-hydroksylazie steroidowej;
3) przeciwko czynnikowi wewnętrznemu;
4) przeciwko transglutaminazie tkankowej;
5) przeciwko dekarboksylazie kwasu glutaminowego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 9
Podwyższone stężenie 17-hydroksyprogesteronu w surowicy występuje w następujących zaburzeniach steroidogenezy:
1) niedobór 20,22 liazy cholesterolowej (P450scc);
2) niedobór 21-hydroksylazy steroidowej;
3) niedobór 11β-hydroksylazy steroidowej;
4) niedobór 17α-hydroksylazy steroidowej;
5) niedobór 17,20 liazy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 10
U 42-letniej chorej rozpoznano przed 4 miesiącami, w Wielkiej Brytanii nadczynność tarczycy w przebiegu choroby Gravesa-Basedowa bez oftalmopatii i rozpoczęto leczenie tyreostatykiem. Obecnie chora powróciła na stałe do Polski i jest klinicznie i biochemicznie w eutyreozie w trakcie leczenia karbimazolem w dawce 15 mg/dobę. Jaką dawkę metimazolu należy zastosować w celu kontynuacji leczenia tyreostatykiem?
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 11
43-letnia chora została przyjęta do szpitala z powodu pogorszenia stanu ogólnego, ubytku masy ciała oraz nawracających zasłabnięć z towarzyszącymi potami i uczuciem głodu, ustępujące po przyjęciu węglowodanów. Wykluczono niewydolność nerek i wątroby. Test głodowy przerwano w 2 dobie z powodu objawów hipoglikemii. W badaniach laboratoryjnych stwierdzono stężenie: glukozy 34 mg/dl, insuliny 0.2 μIU/ml (norma: 2.6-24.9), peptydu C 0.6 ng/ml (n: 1.1-5.0) i proinsuliny < 0.5 pmol/l oraz ketonurię (+++).
Jaka jest przyczyna hipoglikemii?
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 12
Które z niżej wymienionych leków wpływają na obniżenie ryzyka złamań trzonów kręgowych w osteoporozie posteroidowej według medycyny opartej na dowodach?
1) Alfakalcidol; 4) Ranelinian strontu;
2) Kalcytonina; 5) Rizendronian.
3) Raloxifen;
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 13
Jakie zaburzenia endokrynologiczne nie występuje u chorych z jadłowstrętem psychicznym?
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 14
Terminem „testosteron biodostępny” określa się:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 15
U starszych mężczyzn, stężenie testosteronu całkowitego zmniejsza się z wiekiem, co jest związane ze zmniejszeniem stężenia globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG).
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 16
Który z wymienionych objawów może być spowodowany niedoborem testoteronu?
1) częste zakażenia układu moczowego; 4) hipoglikemie;
2) małopłytkowość; 5) obniżenie gęstości
3) zmniejszenie masy i siły mięśniowej; tkanki kostnej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 17
Które twierdzenia dotyczące leczenia choroby Gravesa-Basedowa u dzieci są prawdziwe?
1) przy rozpoczęciu leczenia, dawki metimazolu muszą być wysokie (2-3 mg/kg/dzień);
2) szanse uzyskania trwałej remisji po leczeniu tyreostatykami są małe (< 20%) u dzieci w wieku przedpokwitaniowym;
3) u dzieci preferowane są niskie aktywności terapeutyczne 131I (50-100 μCi/g tkanki);
4) przy kwalifikowaniu do terapii radiojodem przyjmuje się granicę wieku 15 lat;
5) zakres zabiegu strumektomii to prawie doszczętne lub doszczętne wycięcie tarczycy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 18
Czynnikiem ryzyka wystąpienia obturacyjnego bezdechu sennego jest:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 19
Do działań ubocznych węglanu litu zalicza się:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 20
Które twierdzenie dotyczące terapii nadczynności tarczycy jodem promieniotwórczym (131I) jest prawdziwe?
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 21
We wtórnej niedoczynności kory nadnerczy zwykle nie stwierdza się:
1) limfocytozy;
2) niedokrwistości normocytarnej;
3) obniżonego stężenia S-DHEA;
4) podwyższonej aktywności reninowej osocza;
5) podwyższonego stężenia mocznika.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 22
Jakie działania niepożądane zależne od dawki opisano podczas terapii substytucyjnej hormonem wzrostu u dorosłych?
1) krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego;
2) obrzęki;
3) nietolerancja glukozy;
4) zespół cieśni nadgarstka;
5) zapalenie mięśni.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 23
Wskazaniem do leczenia metylodopą może być:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 24
Według medycyny opartej na dowodach, jakie są korzyści leczenia substytucyjnego hormonem wzrostu dorosłych pacjentów z somatotropinową niedoczynnością przysadki?
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 25
Jaki objaw oczny wskazuje na zajęcie mięśni okoruchowych w orbitopatii tarczycowej?
1) opóźnienie ruchu powieki górnej przy patrzeniu ku dołowi;
2) retrakcja powieki górnej;
3) rzadkie mruganie;
4) upośledzenie ruchu zbieżnego gałek ocznych;
5) wzrost ciśnienia śródgałkowego przy patrzeniu ku górze.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 26
Hiperkalciuria nie występuje w:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 27
Otyłość zwiększa ryzyko rozwoju następujących raków:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 28
Dożylny wlew argininy pobudza wydzielanie:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 29
Które twierdzenie dotyczące sibutraminy jest prawdziwe?
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 30
Jakie są kryteria oceny skuteczności leczenia pegvisomantem chorych z akromegalią?
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 31
Przyczyną zespołu pustego siodła mogą być następujące sytuacje, z wyjątkiem:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 32
Dla gonadotropin prawdziwe są stwierdzenia:
1) LH u kobiet pobudza owulację, tworzenie ciałka żółtego i syntezę progesteronu;
2) w połowie cyklu miesięcznego wysokie stężenie estrogenów pobudza wydzielanie LH;
3) LH u mężczyzn pobudza spermatogenezę w komórkach Sertolego;
4) FSH u kobiet i mężczyzn pobudza aromatazę przekształcającą androgeny w estrogeny;
5) FSH u mężczyzn stymuluje proliferację komórek Leydiga i produkcję testosteronu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 33
Dla hormonów podwzgórza prawdziwe są stwierdzenia:
1) Ghrelina pobudza wydzielanie hormonu wzrostu;
2) Ghrelina hamuje wydzielanie prolaktyny i insuliny;
3) VIP hamuje wydzielanie prolaktyny;
4) dopamina hamuje wydzielanie TSH;
5) tyreoliberyna hamuje wydzielnie prolaktyny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 34
Do następstw pierwotnej niedoczynność tarczycy należą:
1) hiponatremia; 4) moczówka prosta;
2) ginekomastia; 5) hiperprolaktynemia.
3) u dzieci opóźnione dojrzewanie płciowe;
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 35
Niedomogę wydzielania hormonu wzrostu (GH) stwierdza się poprzez wykazanie niewystarczającego wydzielania GH w próbach stymulacji przez następujące bodźce:
1) insulina; 4) klonidyna;
2) glukoza; 5) tyreoliberyna;
3) glukagon; 6) somatostatyna.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 36
Wskazaniami do resekcji przypadkowo wykrytych guzów nadnercza są:
1) zmniejszona gęstość tkankowa;
2) zwiększona gęstość tkankowa;
3) subkliniczna hiperkortyzolemia;
4) współistnienie cukrzycy;
5) występowanie zmian obustronnie;
6) zwiększone stężenie metanefryn w moczu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 37
Dla zespołu ektopowego wydzielania kortykotropiny (ZEK) prawdziwe są stwierdzenia:
1) najczęstszą przyczyną ZEK jest rak drobnokomórkowy płuc;
2) test hamowania dużą dawką deksametazonu (8 mg) jest pomocny w różnicowaniu z ACTH-niezależnym zespołem Cushinga;
3) zwykle typowe objawy zespołu Cushinga nie występują;
4) charakterystyczny jest rozwinięty obraz zespołu Cushinga ze względu na bardzo dużą stymulację produkcji kortykosteroidów;
5) typowa dla ZEK jest hypokaliemia.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 38
Dla oznaczeń kortyzolu prawdziwe są sformułowania:
1) przyjmowanie hydrokortyzonu w dawkach substytucyjnych ma wpływ na kortyzolemię;
2) estrogeny i spironolakton nieswoiście zawyżają kortyzolemię;
3) oznaczenie wolnego kortyzolu w moczu może potwierdzić niedoczynność kory nadnerczy;
4) znaczna hiperkortyzoluria cechuje zespół Cushinga;
5) zwiększenie kortyzolemii po tetrakozaktydzie (Synathen) > 18 mg wyklucza niedoczynność nadnerczy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 39
Na oznaczenia aktywności reninowej osocza i aldosteronemii mają wpływ:
1) uzupełnienie niedoboru potasu;
2) inhibitory receptora a-adrenergicznego;
3) inhibitory receptora b-adrenergicznego;
4) inhibitory kanału wapniowego;
5) niesteroidowe leki przeciwzapalne.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 40
W odniesieniu do leczenia prolaktinoma agonistami dopaminy w ciąży prawdziwe są stwierdzenia:
1) bez względu na wielkość gruczolaka należy kontynuować farmakoterapię;
2) ograniczenie pola widzenia nie jest bezwzględnym wskazaniem do operacji guza;
3) bezpiecznymi preparatami są kabergolina i bromokryptyna;
4) bezpiecznymi preparatami są bromokryptyna i pergolid;
5) w przypadku pogorszenia widzenia należy rozważyć leczenie dużymi dawkami kortykosteroidów.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 41
Do grupy chorych z nadciśnieniem, którzy powinni podlegać skriningowi w kierunku hiperaldosteronizmu pierwotnego należą osoby u których stwierdza się następujące cechy:
1) hipokalemia;
2) rodzinny wywiad nadciśnienia tętniczego;
3) występowanie zmiany ogniskowej w nadnerczu;
4) młody wiek;
5) oporność na leczenie hipotensyjne.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 42
Oznaczanie stężenia wolnej tyroksyny w surowicy powinno być badaniem z wyboru dla określenia stanu czynnościowego tarczycy
w następujących sytuacjach klinicznych:
1) monitorowanie leczenia wtórnej niedoczynności tarczycy;
2) rozpoznanie nadczynności tarczycy w ciąży;
3) monitorowanie leczenia pierwotnej niedoczynności tarczycy;
4) monitorowanie leczenia pierwotnej nadczynności tarczycy;
5) rozpoznanie pierwotnej niedoczynności tarczycy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 43
W odniesieniu do porównania scyntygrafii technetowej i jodowej tarczycy fałszywe jest stwierdzenie:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 44
Tyreotoksykoza skojarzona jest ze zwiększonym wychwytem jodu w następujących przypadkach:
1) hashitoxicosis; 4) wole jajnikowe;
2) przerzuty raka tarczycy; 5) tyreotropinoma;
3) trofoblastoma; 6) poamiodaronowe zapalenie tarczycy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 45
Nadciśnienie tętnicze w przebiegu zespołu Cushinga jest konsekwencją następujących czynników, z wyjątkiem:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 46
W leczeniu farmakologicznym nadciśnienia tętniczego w przebiegu rzekomego hiperaldosteronizmu /AME/ stosujemy następujące leki:
1) Furosemid; 2) Tiazydy; 3) Spironolakton; 4) Dexametason; 5) Eplerenon.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 47
Niedobór wzrostu, będący cechą charakterystyczną Zespołu Turnera jest konsekwencją:
1) hipogonadyzmu hipergonadotropowego;
2) niedoboru hormonu wzrostu;
3) pierwotnej niedoczynności tarczycy;
4) braku ekspresji genu SHOX zlokalizowanego w obrębie chromosomu X;
5) hipogonadyzmu hipogonadotropowego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 48
Calcimimetyki stosowane w kontrolowaniu wtórnej nadczynności przytarczyc w przewlekłej niewydolności nerek, powodują w surowicy krwi:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 49
W prawidłowej ciąży we krwi matki dochodzi do:
1) stopniowego wzrostu stężenia gonadotropin /FSH,LH/;
2) wzrostu stężenia całkowitych hormonów tarczycowych /T4,T3/;
3) początkowego obniżenia się stężenia TSH w pierwszym trymestrze, które następnie stopniowo rośnie w II i III trymestrze ciąży;
4) stopniowego wzrostu stężenia kortyzolu całkowitego;
5) stopniowego wzrostu stężenia wolnych hormonów tarczycowych /FT3,FT4/.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 50
Łożysko syntetyzuje i wydziela do krążenia matki:
1) CRH; 2) ACTH; 3) kortyzol; 4) DHEAS; 5) androstenedion.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 51
Guzy w obrębie tkanki śródmiąższowej jąder (adrenal rest tumors) w przebiegu klasycznej formy wrodzonego przerostu nadnerczy na tle bloku 21-hydroksylazy /wpn/:
1) podlegają działaniu ACTH;
2) są często nowotworami złośliwymi;
3) podlegają wpływowi LH;
4) są częstą przyczyną bezpłodności mężczyzn z tą formą bloku enzymatycznego;
5) mają histologiczną strukturę śródmiąższowej tkanki jądrowej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 52
Prawdziwe zdania odnośnie leczenia chorych z wrodzonym przerostem nadnerczy z blokiem 21-hydroksylazy /wpn/ to:
1) wszyscy chorzy z postacią klasyczną wpn wymagają leczenia fludrokortyzonem;
2) kobiety z wpn zachodzące w ciążę zawsze wymagają zwiększenia dawki hydrokortyzonu;
3) kobiety z wpn w ciąży wymagają zwiększenia dawki fludrokortyzonu, zwłaszcza w trzecim trymestrze;
4) 17-OH progesteron jest podstawowym parametrem hormonalnym oceniającym adekwatność dawki glikokortykoidów;
5) utrzymywanie aktywności reninowej osocza /ARO/ w dolnym zakresie normy świadczy o prawidłowej suplementacji mieralokortykoidów.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 53
Akromegalia może być konsekwencją:
1) guzów neuroendokrynnych oskrzeli i przewodu pokarmowego;
2) zespołu McCuna-Albrighta;
3) zespołu MEN-1;
4) zespołu Larona;
5) zespołu Von Hippel-Lindau.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 54
Twierdzeniami nieprawdziwymi odnoszącymi się do diagnostyki, leczenia i monitorowania akromegalii są:
1) oznaczenie hormonu wzrostu (GH) jest testem przesiewowym przy podejrzeniu choroby;
2) w teście obciążenia glukozą (OGTT) oznaczamy zarówno stężenie GH, jak i IGF-1;
3) obecnie obowiązujące kryterium remisji hormonalnej GH w OGTT to supresja GH poniżej 0,1 ng/ml;
4) efekt leczenia radioterapią jest bardzo odległy i wymaga wspomagającego leczenia farmakologicznego;
5) analogi somatostatyny nie prowadzą to apoptozy komórek guza wydzielającego hormon wzrostu i nie dają trwałej remisji.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 55
Które z podanych stwierdzeń są prawdziwe?
1) doustne leki antykoncepcyjne mogą zmieniać morfologię jajnika, co utrudnia ultrasonograficzną diagnostykę zespołu PCO;
2) dla zespołu PCO charakterystyczny jest wysoki poziom LH i stosunek LH/FSH > 2;
3) cechy zespołu PCO ujawniają się po pokwitaniu i trwają aż do okresu przekwitania;
4) u chorych z zespołem PCO należy wykonywać diagnostykę w kierunku zespołu metabolicznego;
5) wielotorbielowatość jajników, bez zaburzeń owulacji i hiperandrogenizmu, nie wystarcza do rozpoznania zespołu PCO.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 56
Pacjent z mikrogruczolakiem wydzielającym hormon wzrostu:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 57
Wrodzona niedoczynność przysadki związana z mutacją genu PROP-1:
1) jest dziedziczona autosomalnie dominująco;
2) jest dziedziczona autosomalnie recesywnie;
3) jest przyczyną niedoczynności przysadki w zakresie wydzielania GH, PRL i TSH;
4) nigdy nie towarzyszy jej niedoczynność przysadki w zakresie wydzielania gonadotropin;
5) może towarzyszyć jej niedoczynność przysadki w zakresie wydzielania ACTH.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 58
25-letni mężczyzna z postępującym spastycznym niedowładem oraz neuropatią obwodową, zgłasza się do lekarza z powodu ściemnienia powłok, osłabienia, hipotonii oraz występujących od tygodnia nudności oraz wymiotów. Ciśnienie krwi: 80/50 mm Hg, elektrolity: Na 125 mmol/l; K 5,6 mmol/l. Spośród poniższych stwierdzeń dotyczących pacjenta wskaż prawdziwe:
1) przyczyną aktualnych dolegliwości pacjenta jest pierwotna niedoczynność nadnerczy;
2) pacjent m.in. wymaga oznaczenia stężenia kwasów tłuszczowych o bardzo długim łańcuchu;
3) rokowanie jest złe;
4) 5-letnia córka pacjenta z dużym prawdopodobieństwem rozwinie w przyszłości podobne objawy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 59
Które z poniższych stwierdzeń dotyczących diagnostyki guza chromochłonnego są prawdziwe?
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 60
Które stwierdzenie dotyczące scyntygrafii z zastosowaniem MIBG znakowanym 123I lub 131I w diagnostyce guza chromochłonnego jest fałszywe:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 61
U 10-cio letniej dziewczynki stwierdzono podwyższony poziom wapnia, a następnie podwyższony poziom parathormonu. Jej matka była nieskutecznie operowana z powodu nadczynności przytarczyc w wieku 30 lat. Szczególnie przydatne w diagnostyce różnicowej będzie:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 62
Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe?
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 63
Które ze stwierdzeń dotyczących guzów neuroendokrynnych przewodu pokarmowego wywodzących się z tylnego odcinka prajelita (Hingut GEP-NET) jest fałszywe?
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 64
Które stwierdzenie dotyczące działań nieporządanych leczenia tyreostatykami jest fałszywe?
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 65
Które z poniższych stwierdzeń są nieprawdziwe w odniesieniu do zespołu MEN2?
1) MEN2 jest chorobą dziedziczoną jednogenowo autosomalnie dominująco związaną z mutacją genu supresorowego;
2) dla zespołu MEN2A najbardziej charakterystyczne jest współwystępowanie raka rdzeniastego tarczycy oraz guza chromochłonnego;
3) ryzyko rozwoju guza chromochłonnego u nosicieli mutacji genu RET wynosi 45%;
4) w każdym przypadku rozpoznania raka rdzeniastego tarczycy należy ocenić ryzyko rozwoju zespołu MEN2 badając DNA;
5) u chorych z zespołem MEN2B nadczynność przytarczyc pojawia się najczęściej w 4. dekadzie życia.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 66
Które z poniższych stwierdzeń są nieprawdziwe w odniesieniu do zespołu MEN1?
1) zespół MEN1 jest związany z mutacją protoonkogenu RET;
2) wyspiaki trzustki typu gastrinoma występujące u pacjentów z zespołem MEN1 są zwykle guzami złośliwymi;
3) pierwotna nadczynność przytarczyc jest najczęściej pierwszym objawem zespołu MEN1;
4) guzy typu insulinoma u chorych z zespołem MEN1 są najczęściej pojedyncze i łagodne;
5) guzy przysadki u chorych z zespołem MEN1 to najczęściej, podobnie jak w przypadku sporadycznych guzów przysadki, guzy nieczynne hormonalnie.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 67
Przyczynami czynnościowej hiperkortyzolemii mogą być:
1) depresja; 2) jadłowstręt psychiczny; 3) ciąża; 4) alkoholizm.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 68
62-letni mężczyzna od trzech lat cierpiący z powodu silnych dolegliwości bólowych kości, szczególnie nadgarstków i stóp. Ponadto w wywiadzie nadciśnienie tętnicze, przewlekła niewydolność nerek rozpoznana przed trzema laty. W badaniu fizykalnym zwraca uwagę nasilona kifoza w odcinku piersiowym kręgosłupa. Podczas diagnostyki w Oddziale Reumatologicznym stwierdzono u pacjenta nasiloną osteoporozę. W badaniach laboratoryjnych zwraca uwagę poziom Ca w surowicy 3,2 mmol/l (12,8 mg/dl). Aby potwierdzić najbardziej prawdopodobną przyczynę podawanych dolegliwości i zaburzeń oraz podjąć decyzję odnośnie dalszego postępowania należy wykonać:
1) oznaczenie fosfatemii;
2) oznaczenie stężenia kortyzolu w surowicy krwi z oceną dobowego rytmu wydzielania kortyzolu;
3) oznaczenie poziomu PTH w surowicy krwi (PTH intact);
4) oznaczenie aktywności izoenzymu kostnego fosfatazy zasadowej w surowicy krwi;
5) scyntygrafię z użyciem MIBI znakowanego technetem 99m.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 69
Radiologicznymi cechami guzów nadnerczy sugerującymi obecność raka kory nadnercza, zmian przerzutowych do nadnerczy lub guzów chromochłonnych są:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 70
Pacjentka 36-letnia z wtórnym brakiem miesiączki, niewielkim mlekotokiem oraz osłabieniem i apatią przyjęta do diagnostyki endokrynologicznej. W badaniach hormonalnych poziom prolaktyny 940 mj/ml (N: K 40-800, M 35-400mj/ml), TSH 9,6 mj/ml (N: 0,3-4,3mj/ml), FT4 12,0 pmol/l (N: 1-22pmol/l), FT3 4,1pmol/l (N: 3,9-6,8pmol/l). Chora podaje, że jest leczona od 2 lat lekami przeciwdepresyjnymi (Seroxat, Coaxil) z powodu depresji poporodowej. Podaj właściwe postępowanie:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 71
Kobieta, lat 68, leczona od 10 lat z powodu nadciśnienia tętniczego skarży się na okresowo występujące kołatania serca. Poza tym bez dolegliwości. W 24-godz. zapisie EKG napadowe migotanie przedsionków. TSH- 0,01mj/ml, FT4- 22,1 pmol/l, FT3 4,5 pmol/l. W badaniu palpacyjnym pojedynczy guzek w prawym płacie tarczycy:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 72
Kobieta lat 42 po 9 porodzie powikłanym pęknięciem macicy jest leczona z powodu zakażenia pooperacyjnego. 4 tygodnie po porodzie stwierdzono u niej nadczynność tarczycy, TSH 0,1mj/ml, FT4- 45 pmol/l, włączono do leczenia tyreostatyki. 8 tyg. po porodzie mimo leczenia 2 antybiotykami zgodnie z uzyskanym antybiogramem oraz Favistanem w dawce 80 mg/dobę, stan chorej stale pogarszał się, utrzymywała się hipotonia oraz narastające osłabienie siły mięśniowej.
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 73
45-letni chirurg, zażywający z powodu zmian alergicznych na skórze rąk metypred a dawce 8 do 12 mg/dobę (własna decyzja) skarży się na depresję, osłabienie siły mięśniowej, spadek libido. W badaniach: TSH 0,1mj/ml, FT4- 18 pmol/l, K-4,1 mmol/l, Na- 145 mmol/l, ACTH - 5pmol/l, LH-0,1 pmol/l. Najbardziej prawdopodobnym rozpoznaniem jest:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 74
Zahamowanie konwersji obwodowej tyroksyny do trójjodotyroniny osiągamy poprzez leczenie:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 75
Scyntygrafia z użyciem znakowanych analogów somatostatyny w przypadku diagnostyki różnicowej w kierunku insulinoma jest:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 76
Mężczyzna, lat 54, leczony z powodu zapalenia płuc, mimo cofania się objawów zapalnych skarży się na postępujące osłabienie, nudności i wymioty, narastające bóle mięśniowo-kostne. W badaniu stwierdza się hipotonię ortostatyczną i tachykardię. Ponieważ podejrzewasz rozpoczynający się przełom nadnerczowy:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 77
Zastoinowa niewydolność krążenia może być przyczyną:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 78
Kobieta lat 17 przyjęta do szpitala z objawami osłabienia, odwodnienia, podsypiająca. Wyniki badań w osoczu krwi żylnej: Glukoza 39 mmol/l, K - 3,7 mmol/l, Na - 149 mmol/l, mleczany 3 mmol/l, TSH 4,8mj/ml, FT4 16 pmol/l, FT3 - 2,3 pmol/l, pH w arterializowanej krwi żylnej - 7,1; w moczu: cukier - 9,1%, aceton ++++. Prawidłowe rozpoznanie to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 79
Do typowych objawów zespołu nieadekwatnego wydzielania wazopresyny (SIADH) należą:
1) ból głowy, nudności i wymioty, apatia, zaburzenia świadomości;
2) uogólnione obrzęki;
3) osmolalność osocza > 280 mOsm/kg i wydalanie sodu z moczem < 10mmol/l;
4) hiponatremia (< 120mmol/l) i wydalanie sodu z moczem < 20 mmol/l;
5) hiponatremia (< 130mmol/l) i osmolalność osocza < 280 mOsm/kg.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 80
Które zdania odnoszące się do cukrzycy LADA są prawdziwe?
1) cukrzyca LADA ujawnia się powoli, zwykle między 35. a 45. r.ż., a nawet później;
2) LADA ma zasadnicze cechy cukrzycy typu 1, lecz przebiega pod „maską” cukrzycy typu 2;
3) podobnie jak cukrzyca typu 2, LADA występuje z reguły u osób otyłych, z nadciśnieniem tętniczym i hiperlipidemią;
4) obecność przeciwciał anty-GAD potwierdza rozpoznanie cukrzycy LADA;
5) warunkiem rozpoznania cukrzycy LADA jest wysokie stężenie peptydu C.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 81
Cukrzyca MODY, ujawniająca się zwykle w 15-35 r.ż., ma charakter cukrzycy typu 2, ale maskę fenotypową cukrzycy typu 1. Jej przyczyną jest genetycznie uwarunkowane upośledzenie wydzielania insuliny, dziedziczone jako cecha autosomalna dominująca.
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 82
Do czynników zmniejszających wydzielanie hormonu wzrostu należą:
1) wysiłek fizyczny, stres, bromokryptyna;
2) hiperaminoacydemia, hipoglikemia, wazopresyna;
3) poposiłkowa hiperglikemia, podwyższony poziom wolnych kwasów tłuszczowych, niedoczynność tarczycy;
4) ACTH, jadłowstręt psychiczny, propranolol;
5) somatostatyna, glukokortykoidy, progesteron.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 83
W różnicowaniu przyczyn biegunki należy brać pod uwagę następujące choroby, z wyjątkiem:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 84
Niedoczynność tarczycy u kobiet w ciąży:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 85
U pacjentów z guzem chromochłonnym napad uwalniania katecholamin może być sprowokowany przez:
1) niepokój; 2) zmianę pozycji ciała; 3) defekację; 4) hiperglikemię.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 86
Podwyższone stężenie hormonu tyreotropowego TSH przy jednoczesnym obniżeniu stężenia FT4 wskazuje na:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 87
Interpretując wynik oznaczenia osoczowego stężenia ACTH należy wziąć pod uwagę, że ACTH:
1) może być w normie w chorobie Cushinga;
2) jest przy górnej granicy, ale w zakresie normy we wtórnej niedoczynności nadnerczy;
3) jest w przy dolnej granicy, ale w zakresie normy w zespole Nelsona;
4) jest wysokie w chorobie Addisona;
5) jest wyraźnie zahamowane w zespole Cushinga wywołanym gruczolakiem nadnercza.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 88
Hiperinsulinizm jest przyczyną objawów niedocukrzenia w okresie głodzenia, w przypadku:
1) guza z komórek B trzustki;
2) przedawkowania pochodnych sulfonylomocznika;
3) przedawkowania pochodnych biguanidów;
4) zaotrzewnowego fibrosarcoma;
5) u alkoholików.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 89
U 65-letniej pacjentki, z 30-letnim wolem guzkowym, jeśli wynik BAC tarczycy wskazuje na raka brodawkowatego:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 90
Niektóre zaburzenia mogą prowadzić do złej interpretacji testów czynnościowych przysadki. Należy więc pamiętać że:
1) przy znacznej otyłości hipoglikemia poinsulinowa wywołuje nadmierne pobudzenie wydzielania GH;
2) odpowiedź GH na GHRH jest osłabiona u osób otyłych, a ulega poprawie wraz z utratą masy ciała;
3) w jadłowstręcie psychicznym może wystąpić hiperkortyzolemia nie ulegająca hamowaniu deksametazonem;
4) w jadłowstręcie psychicznym może wystąpić wzrost wydzielania GH po podaniu glukozy;
5) w stanie depresji może występować obniżenie FT4 i nadmierna odpowiedź TSH na TRH.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 91
W rzekomej niedoczynności przytarczyc stwierdzamy stężenia:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 92
U 19-letniej pacjentki z cukrzycą typu 1 leczoną od 3 lat, od 2 miesięcy zauważono wyraźne zmniejszenie się zapotrzebowania na insulinę. Siostra pacjentki ma chorobę Graves-Basedowa. Analizując przyczyny powtarzających się hipoglikemii należy przede wszystkim brak pod uwagę możliwość:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 93
Dla 80-letniej otyłej pensjonariuszki domu opieki zamówiono konsultację specjalistyczną z powodu nasilonej depresji. Lekarz stwierdził ponadto m.in. bladożółtą skórą, anemię, rozkurczowe nadciśnienie tętnicze. W rozpoznaniu najbardziej prawdopodobne jest:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 94
Objawami prodromalnymi przełomu nadnerczowego są:
1) hipotonia, nudności; 4) hipotonia, hipotermia;
2) zlewne poty, bezsenność; 5) bóle brzucha, wymioty.
3) gorączka, odwodnienie;
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 95
Dla insulinoma prawidłowe jest stwierdzenie:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 96
20-letni pacjent został po raz drugi, w odstępie tygodnia, przywieziony do szpitala przez pogotowie z objawami głębokiej hipoglikemii. Babka i matka pacjenta chorują na cukrzycę. Ojciec zmarł z powodu guza trzustki. Wykonane u pacjenta badania wykazały niskie stężenie glukozy, wysokie stężenie insuliny i obniżone stężenie peptydu C, co przemawia za:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 97
Można rozpoznać autoimmunologiczny zespół niedoczynności wielogruczołowej typu II u pacjenta jeśli jednocześnie występują:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 98
Która z niżej wymienionych cech nie jest charakterystyczna dla raków kory nadnerczy?
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 99
Indywidualne pompy insulinowe mają zastosowanie:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 100
Przy podawaniu krótkodziałających insulin analogowych obowiązują następujące zasady:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 101
Metformina, podstawowa pochodna biguanidu, może być stosowana łącznie z innymi lekami przeciwcukrzycowymi. Zaznacz, które stwierdzenie nie jest prawdziwe:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 102
Wybierz określenia prawdziwe, dotyczące zaburzeń funkcji tarczycy po stosowaniu amiodaronu:
1) nadczynność tarczycy jest częstszym powikłaniem leczenia amiodaronem niż niedoczynność tarczycy;
2) poamiodoranowa nadczynność tarczycy typu II wynika z bezpośredniego toksycznego działania amiodaronu na tarczycę, która wcześniej była niezmieniona;
3) w poamiodoranowej nadczynności tarczycy typu I stosuje się duże dawki leków przeciwtarczycowych;
4) w poamiodoranowej nadczynności tarczycy typu I uzasadnione jest podawanie przez pierwsze 3-4 tygodnie nadchloranu sodu;
5) w poamiodoranowej nadczynności tarczycy typu II w leczeniu stosuje się glikokortykosteroidy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 103
Do późnych powikłań zespołu policystycznych jajników zaliczysz:
1) przewlekłą obturacyjną chorobę płuc;
2) zaburzenia tolerancji glukozy i/lub cukrzycę typu 2;
3) rozrost i rak błony śluzowej macicy;
4) rak szyjki macicy;
5) przyspieszony rozwój miażdżycy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 104
W przebiegu subklinicznej nadczynności tarczycy obserwujemy:
1) częstsze występowanie migotania przedsionków;
2) zwiększenie gęstości mineralnej kości i mniejsze ryzyko złamań;
3) przyspieszoną czynność serca;
4) wzrost masy lewej komory serca;
5) większe ryzyko powikłań ze strony układu sercowo naczyniowego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 105
Badania przesiewowe w kierunku cukrzycy typu 2 powinny być wykonywane 1 raz w roku w u osób z następujących grup ryzyka:
1) cukrzyca w rodzinie (rodzice lub rodzeństwo);
2) duża aktywność fizyczna;
3) przebyta cukrzyca ciążowa;
4) urodzenie dziecka o wadze poniżej 4 kg;
5) nadciśnienie tętnicze powyżej 140/90 mmHg.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 106
Oznaczenie poziomu makropolaktyny jest celowe:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 107
Czy oznaczenia stężenia peptydów natriuretycznych (przedsionkowego i mózgowego) mogą mieć znaczenie w diagnostyce:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 108
Wskazaniem do oznaczenia stężenia prolaktyny jest:
1) mlekotok;
2) powiększenie siodła tureckiego w badaniach radiologicznych;
3) podejrzenie guza przysadki;
4) hipogonadyzm hipergonadotropowy;
5) diagnostyka niepłodności u mężczyzn.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 109
Wskaż zdania fałszywe dotyczące leczenia niedoczynności przysadki:
1) substytucja lewotyroksyną jest prowadzona w indywidualnie dobranych dawkach pod kontrolą stanu klinicznego i stężenia wolnej tyroksyny;
2) somatotropinowa niedoczynność przysadki u osób dorosłych nie jest wskazaniem do leczenia substytucyjnego hormonem wzrostu;
3) leczenie wtórnej i trzeciorzędowej niedoczynności tarczycy jest identyczne jak w przypadku pierwotnej niedoczynności tarczycy;
4) celem leczenia wtórnej niedoczynności gonad (etiologia przysadkowa) jest uzupełnienie niedoboru steroidów płciowych i przywrócenie płodności;
5) pacjenci z niedoborem hormonu adrenokortykotropowego (ACTH) wymagają w pierwszej kolejności terapii mineralokortykoidami a dopiero później włączamy glukokortykoidy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 110
Rozwój nadciśnienia tętniczego i powikłań w układzie sercowo-naczyniowym w akromegalii jest następstwem:
1) nadmiernego wydzielania hormonu wzrostu i retencji wapnia w surowicy krwi;
2) nadmiernego wydzielania hormonu wzrostu i retencji sodu w surowicy krwi;
3) hiperinsulinizmu, który zwiększa nerkowe wchłanianie sodu i podwyższa aktywność układu współczulnego;
4) zwiększonej syntezy czynników wzrostowych, które powodują kardiomegalię;
5) wysokiego stężenia przedsionkowego hormonu natriuretycznego (ANP).
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 111
Celem leczenia moczówki prostej ośrodkowej jest:
1) kontrola poliurii i polidypsji;
2) zahamowanie aktywności wazopresynazy, co prowadzi do zwiększonego stężenia we krwi wazopresyny;
3) prawidłowa osmolalność osocza;
4) prawidłowe stężenie sodu w surowicy krwi;
5) hipoosmolalność osocza i duża osmolalność moczu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 112
U pacjentki l. 55 z przypadkowo wykrytym makrogruczolakiem przysadki (incydentaloma) dla oceny czynności hormonalnej przysadki w zakresie osi tyreotropowej należy oznaczyć w surowicy krwi:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 113
W przypadku każdej operacji guza okolicy podwzgórzowo-przysadkowej obowiązuje rutynowe badanie histologiczne, które nie określa jednak czynności hormonalnej guza, bowiem do tego celu wykorzystuje się wyłącznie oznaczenia hormonalne w surowicy krwi.
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 114
48-letnia chora została skierowana na konsultację z powodu nadciśnienia tętniczego. Skarży się na wielomocz i osłabienie siły mięśniowej. Nie przyjmuje żadnych leków. W badaniu przedmiotowym z nieprawidłowości stwierdzono ciśnienie tętnicze 135/100 mmHg oraz uderzenie koniuszkowe w VI przestrzeni międzyżebrowej, 2 cm na lewo od lewej linii środkowo-obojczykowej. Budowa ciała prawidłowa, bez zmian skórnych. W badaniach dodatkowych: Na+ 144 mmol/L, K+ 2,2 mmol/L, Cl- 111 mmol/L, HCO3- 28 mmol/L, glikemia na czczo 88 mg/dl. Które badanie najprawdopodobniej będzie rozstrzygające w diagnostyce u tej chorej i powinno być zlecone w pierwszej kolejności?
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 115
52-letnia kobieta została skierowana do szpitala z powodu wielomoczu, nykturii i wzmożonego pragnienia. W wywiadzie zespół depresyjny i całkowita prawostronna mastektomia wykonana przed 10 miesiącami z powodu raka sutka. Wynik badań dodatkowych: Na+ 152 mmol/L, K+ 3,7 mmol/L, Ca++ 9,6 mg/dl, glikemia na czczo 95 mg/dl, kreatynina 0,9 mg/dl, osmolalność moczu
160 mosm/kg wody. Najbardziej prawdopodobną przyczyną dolegliwości jest:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 116
Postulowany korzystny efekt stosowania metforminy w PCOS wiąże się z:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 117
Najczęstszym powikłaniem ze strony noworodka ciąży u matki z hiperkalcemią jest:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 118
Do poradni endokrynologicznej zgłasza się 40-letnia kobieta uskarżająca się na ból w przedniej części szyi promieniujący do uszu i górnej części klatki piersiowej, gorączkę, kołatanie serca. W badaniu zwraca uwagę bolesne tkliwe uciskowo wole. OB. jest znacznie przyspieszone. W USG tarczycy rozlana hipoechogeniczność tarczycy, w biopsji dominują granulocyty obojętnochłonne. Najprawdopodobniejszą przyczyną tej choroby jest:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 119
Pacjentka 38-letnia po obustronnym usunięciu nadnerczy z powodu pheochromocytoma. W wywiadzie rodzinnym - rak tarczycy u matki. U tej pacjentki celem wykluczenia obecności raka rdzeniastego tarczycy wykonasz oznaczenie:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi
Pytanie 120
Leczenie supresyjnymi dawkami LT4 znajduje zastosowanie w leczeniu:
1) raka anaplastycznego tarczycy; 4) raka papilarnego tarczycy;
2) raka rdzeniastego tarczycy; 5) podostrego zapalenia tarczycy.
3) raka folikularnego tarczycy;
Prawidłowa odpowiedź to:
Kliknij aby zobaczyć odpowiedzi