Egzamin PES / Endokrynologia i diabetologia dziecięca / wiosna 2020
120 pytań
Pytanie 1
5-letni chłopiec chorujący na cukrzycę typu 1 od 2 lat, ważący 17 kg zgłosił
się do poradni diabetologicznej z powodu narastania od 2 dni masywnych
obrzęków podudzi, skąpomoczu. W wykonanym badaniu ogólnym moczu
stwierdzono białkomocz - 5 g/l. Wskaż właściwe postępowanie:
Pytanie 2
Wskaż potencjalne powikłania leczenia w przebiegu cukrzycowej kwasicy
ketonowej:
1) hipoglikemia;
2) kwasica hiperchloremiczna;
3) hipo/hiperkaliemia;
4) hipo/hipernatremia;
5) krwawienie śródczaszkowe;
6) ostre zapalenie trzustki;
7) obrzęk mózgu;
8) zasadowica metaboliczna;
9) posocznica.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 3
U 7-letniego chłopca rozpoznano cukrzycę typu 1 idiopatyczną. W kolejnych
latach życia u chłopca obserwowano pogorszenie widzenia, zaburzenia słuchu
oraz moczówkę prostą. U dziecka należy podejrzewać:
Pytanie 4
Przeciwwskazaniem do podania GlukaGenu Hypokit jest/są:
1) ciąża;
2) pheochromocytoma;
3) nadwrażliwość na glukagon;
4) nadwrażliwość na laktozę;
5) choroba Addisona.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 5
W odniesieniu do guzów mózgu u dzieci, charakterystyczną dwuogniskową
lokalizację w przysadce i szyszynce przejawia:
Pytanie 6
Leczenie dzieci z achondroplazją za pomocą hormonu wzrostu nie przynosi
zadawalających efektów. Przyczyną niedoboru wzrostu w achondroplazji jest
bowiem:
Pytanie 7
Spośród wymienionych, obecnie w Polsce u noworodków prowadzone jest
badanie przesiewowe krwi w kierunku:
1) wrodzonej niedoczynności tarczycy;
2) wrodzonego przerostu kory nadnerczy;
3) wrodzonego hiperinsulinizmu;
4) cukrzycy monogenowej spowodowanej mutacją w genie KCNJ11;
5) zespołu diGeorga.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 8
W odniesieniu do guzów mózgu u dzieci, spośród wymienionych zdolność
wytwarzania związków onkofetalnych wykazują:
1) zarodczak (germinoma);
2) gwiaździak włosowatokomórkowy (astrocytoma pilocyticum);
3) czaszkogardlak (craniopharyngioma);
4) hamartoma.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 9
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące dojrzewania płciowego:
Pytanie 10
Zespół Marfana należy różnicować z:
Pytanie 11
Rekomendowanym badaniem dla udokumentowania hiperkortyzolemii
przy podejrzeniu zespołu Cushinga jest:
Pytanie 12
Niedoczynność przytarczyc może objawiać się wszystkimi wymienionymi,
z wyjątkiem:
Pytanie 13
Dla nadczynności przytarczyc charakterystyczne są wszystkie
wymienione, z wyjątkiem:
Pytanie 14
Przyczyną wrodzonej pierwotnej niedoczynności nadnerczy u noworodka
nie jest:
Pytanie 15
Moczówka prosta występuje w niżej wymienionych, z wyjątkiem:
Pytanie 16
W przypadku wrodzonego przerostu nadnerczy o typie bloku 21α-
hydroksylazy z utratą soli stwierdza się podwyższone stężenia:
Pytanie 17
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące wielogruczołowego zespołu
autoimmunizacyjnego typu 1 (APS-1):
Pytanie 18
Do przyczyn hiperplazji przedniego płata przysadki należy/ą:
Pytanie 19
Które z wymienionych czynników wpływają na wzrastanie płodu?
1) hormon wzrostu;
2) insulina;
3) IGF-1;
4) IGF-2;
5) prolaktyna.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 20
W zespole całkowitej niewrażliwości na androgeny nie występuje:
Pytanie 21
Najczęstszym gruczolakiem przysadki w wieku okołopokwitaniowym jest:
Pytanie 22
Przez łożysko nie przechodzą:
1) jodki;
2) tyreostatyki;
3) TSH;
4) TRH;
5) tyreoglobulina.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 23
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące AMH - hormonu
antymillerowskiego:
Pytanie 24
U 5-letniego chłopca z wrodzonym przerostem nadnerczy o typie
niedoboru 21-hydroksylazy bez utraty soli cechami przedwczesnego dojrzewania
płciowego GnRH-niezależnego są:
1) przyspieszone wzrastanie;
2) pojawienie się owłosienia łonowego i pachowego;
3) przyspieszenie dojrzewania kośćca;
4) powiększenie jąder;
5) powiększenie prącia.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 25
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące konstytucjonalnego opóźnienia
wzrastania oraz dojrzewania:
Pytanie 26
U 4-letniego chłopca stwierdzono przyspieszenie tempa wzrastania od
roku, owłosienie łonowe II stadium wg skali Tannera, jądra: lewe 8 ml, prawie 8
ml, wiek kostny przyspieszony o 2 lata. Można w tej sytuacji podejrzewać:
Pytanie 27
Bezwzględnym przeciwwskazaniem do podawania hormonu wzrostu w
zespole Prader-Willi jest/są:
Pytanie 28
Do cech zespołu rzekomego nadmiaru mineralokortykoidów nie należy:
Pytanie 29
Uszereguj we właściwej kolejności wg częstości występowania (od
najczęstszych do najrzadszych) raki tarczycy u dzieci:
1) rak brodawkowaty;
2) rak rdzeniasty;
3) rak pęcherzykowy;
4) rak anaplastyczny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 30
W przypadku pacjenta z niedoczynnością kory nadnerczy przed ekstrakcją
zęba zaleca się:
Pytanie 31
Dziewczynka 5,5-letnia ma wzrost 90 cm (znacznie poniżej 3. centyla),
szczyt wydzielania hormonu wzrostu (GH) po stymulacji - 24,2 ng/ml, w teście
spontanicznej sekrecji - 25,4 ng/ml, stężenie IGF-I w warunkach podstawowych
27,5 ng/ml (poniżej 2,5 centyla zakresu wartości referencyjnych dla wieku), brak
wzrostu IGF-I po podaniu rekombinowanego GH. Można podejrzewać:
Pytanie 32
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące zespołu Klinefeltera:
1) jest najczęstszą przyczyną hipogonadyzmu hipogonadotropowego u
mężczyzn;
2) chorzy mają jądra o zmniejszonej objętości do 15 ml, z czasem
twardniejące; może wystąpić ginekomastia;
3) w tym zespole stwierdza się dysgenezję kanalików plemnikotwórczych
oraz rozrost niepełnosprawnych komórek Leydiga;
4) stwierdza się kariotyp 47 XXY;
5) u chorych z zespołem Klinefeltera istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia
guzów zarodkowych i raka piersi.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 33
U 3-dniowego noworodka lekarz oddziału noworodkowego stwierdził słabo
wykształcony wyrostek falliczny, ujście cewki moczowej kroczowe, nie stwierdził
gonad w słabo wykształconej mosznie oraz kanałach pachwinowych. Na tym
etapie diagnostyki można podejrzewać:
Pytanie 34
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące wrodzonego hiperinsulinizmu
(CHI):
1) jest najczęstszą przyczyną nawracających hipoglikemii noworodków;
2) najczęściej jest stanem przejściowym;
3) mechanizmem kompensacyjnym w czasie hipoglikemii w przebiegu CHI
jest wysokie stężenie wolnych kwasów tłuszczowych oraz ciał
ketonowych we krwi;
4) w czasie epizodu hipoglikemii w przebiegu CHI dożylna podaż glukagonu
w dawce 0,03 mg/kg nie powoduje znaczącego wzrostu glikemii;
5) występuje w niektórych zespołach genetycznych, np. Turnera, Beckwitha-
Wiedemanna.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 35
17-letni pacjent z marfanoidalną budową ciała zgłosił się z powodu nad-
ciśnienia, które po raz pierwszy wystąpiło przed kilkoma miesiącami, nie reaguje
na dotychczasowe leczenie, ponadto skarży się na postępujące zmęczenie, oraz
uporczywe biegunki. W badaniu przedmiotowym liczne guzki na błonie śluzowej
jamy ustnej i języku, guzek w prawym płacie tarczycy, w usg zmiana ogniskowa w
prawym nadnerczu o średnicy ok 3 cm. Najbardziej prawdopodobnym jest zespół:
Pytanie 36
W różnicowaniu przedwczesnego dojrzewania płciowego prawdziwego z
przedwczesnym powiększeniem sutków znaczenia nie ma:
Pytanie 37
W trakcie leczenia preparatem hormonu wzrostu może dojść do spadku
stężenia kortyzolu na skutek:
Pytanie 38
Wskaż wszystkie badania, jakie należy wykonać u pacjenta przed
zabiegiem tyreoidektomii:
1) USG tarczycy i regionalnych węzłów chłonnych;
2) biopsja tarczycy i podejrzanych węzłów chłonnych;
3) oznaczenie TSH, fT3, fT4;
4) oznaczenie wapnia całkowitego w surowicy;
5) rtg klp w 2 projekcjach;
6) badanie okulistyczne.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 39
Jakie są charakterystyczne cechy laboratoryjne w rzekomym nadmiarze
mineralokortykosteroidów (apparent mineralocorticoid excess, AME) przebiega-
jącym z nadciśnieniem tętniczym?
1) hiperkalciuria;
2) hipokalciuria;
3) wielomocz;
4) zasadowica metaboliczna;
5) hiperkaliemia;
6) kwasica metaboliczna.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 40
Jakie są wskazania do suplementacji potasu u dziecka z DKA?
Pytanie 41
Ciężki niedobór hormonów tarczycy może powodować:
1) opóźnione dojrzewanie szkieletu w obrębie nasad kości śródręcza
i śródstopia;
2) wzrost stężenia SHBG;
3) wzrost stężenia prolaktyny;
4) przedwczesne dojrzewanie płciowe;
5) hirsutyzm.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 42
16-letnia dziewczynka zgłosiła się do Poradni Endokrynologicznej celem
diagnostyki wtórnego braku miesiączki. W wywiadzie od ok. 6 miesięcy znacznie
zwiększona aktywność fizyczna, utrata masy ciała o 15 kg. W badaniu przedmio-
towym kachektyczna budowa ciała, bradykardia 45/min, skóra pokryta lanugo. W
badaniach laboratoryjnych u tej pacjentki spodziewać się można:
1) podwyższonego stężenia kortyzolu;
2) podwyższonego stężenia ACTH;
3) obniżonego stężenia hormonu wzrostu;
4) obniżonego stężenia IGF-1;
5) podwyższonego stężenia prolaktyny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 43
Pacjentka 14-letnia hospitalizowana celem diagnostyki poliurii i polidypsji.
Wyjściowa osmolalność surowicy 311 mOsm/kg H2O, osmolalność moczu 70
mOsm/kg H2O, ciężar właściwy moczu 1001 g/l. Wskaż prawdziwe stwierdzenia
dotyczące tej pacjentki:
1) pacjentka wymaga przeprowadzenia testu odwodnieniowego celem
potwierdzenia rozpoznania moczówki prostej;
2) u pacjentki można rozpoznać moczówkę prostą bez testu
odwodnieniowego;
3) pacjentka wymaga przeprowadzenia testu z desmopresyną celem
ustalenia centralnego lub nerkowego pochodzenia zaburzeń;
4) u pacjentki należy w pierwszej kolejności podejrzewać polidypsję
psychogenną;
5) w badaniach laboratoryjnych u pacjentki należy spodziewać się
podwyższonego stężenia kreatyniny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 44
U otyłej 15-letniej dziewczynki bez cech dojrzewania, z acanthosis
nigricans na skórze, kardiomiopatią rozstrzeniową, hiperlipidemią, niedosłuchem,
polidaktylią, IQ 60 można podejrzewać zespół:
Pytanie 45
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące programu leczenia centralnego
przedwczesnego dojrzewania u dzieci:
1) obejmuje również dzieci zagrożone niskorosłością z powodu szybkiej
progresji dojrzewania;
2) lekiem wykorzystywanym w programie jest długo działający analog
GnRH, podawany co 28 dni drogą dożylną;
3) do leczenia kwalifikuje się dzieci, u których objawy pojawiły się
przedwcześnie, tj. < 8. rż u dziewcząt i < 9. rż u chłopców;
4) kryterium wyłączającym z leczenia jest osiągnięcie wieku kostnego > 13 lat;
5) kryterium wyłączającym z leczenia jest zmniejszenie tempa wzrastania
< 2 cm/rok.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 46
Wspólnymi cechami APS-1 i zespołu di George'a typu 1 są:
1) niedoczynność kory nadnerczy;
2) niedoczynność przytarczyc;
3) skłonność do zakażeń grzybiczych;
4) hipogonadyzm;
5) rozszczepienie podniebienia.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 47
Zastosowanie dodatkowo metforminy u otyłych dzieci z cukrzycą typu 1
leczonych insuliną pozwala na:
1) znaczne poprawienie wyrównania metabolicznego - redukcję HbA1c;
2) obniżenie dobowej dawki insuliny;
3) redukcję masy ciała i BMI;
4) wykorzystanie działania kardioprotekcyjnego - m.in. poprawę profilu
lipidowego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 48
Wskaż stwierdzenia dotyczące coraz powszechniej stosowanych systemów
ciągłego monitorowania glikemii, zgodne z zaleceniami PTD:
1) systemy ciągłego monitorowania glikemii zmniejszają ryzyko występowania
hipoglikemii;
2) systemy ciągłego monitorowania glikemii wraz z metodą intensywnej
insulinoterapii są użyteczne w obniżaniu HbA1c;
3) wszystkie systemy ciągłego monitorowania, w tym także metodą skanowania
(FGM), wskazują dokładniej glikemie po regularnej kalibracji 2x dobę;
4) wszystkie systemy ciągłego monitorowania, w tym także metodą skanowania
(FGM), są zarejestrowane do stosowania od pierwszego roku życia.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 49
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące monogenowych postaci cukrzycy:
Pytanie 50
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące fizjologicznego przebiegu
dojrzewania chłopców:
Pytanie 51
Pacjent z leczoną przy pomocy osobistej pompy insulinowej (OPI)
cukrzycą typu 1 został przyjęty do SOR z powodu wymiotów i silnych bólów
brzucha z gorączką. W usg typowy obraz zapalenia wyrostka robaczkowego.
Leukocytoza 33 000 z przesunięciem w lewo, podwyższone wartości CRP
i prokalcytoniny, glikemia 90 mg/dl, pH 7,15, K 5,0 mmo/l, Na 130 mmol/l. Wskaż
właściwe postępowanie:
Pytanie 52
Dziewczynka z wyrównaną cukrzycą typu 1 leczona przy pomocy OPI ma
zaplanowaną ekstrakcję zęba w znieczuleniu miejscowym. Co należy doradzić?
Pytanie 53
Pacjent z cukrzycą typu 2 na co dzień leczony metforminą jest przygoto-
wywany do planowego zabiegu ortopedycznego w znieczuleniu ogólnym. Co
należy zrobić?
Pytanie 54
U dziewczynki z leczoną wyrównaną cukrzycą typu 1 w badaniach przesie-
wowych stwierdzono prawidłowe wartości TSH i fT4 oraz znacznie podwyższone
wartości TPO Ab i TG Ab. W usg tarczyca jest prawidłowej wielkości z nieznacznie
zwiększonym przepływem naczyniowym. Jakie powinno być dalsze postępowanie?
Pytanie 55
U pacjenta z cukrzycą typu 1 leczonego insuliną po wielokrotnych
epizodach ciężkiej hipoglikemii z drgawkami z HBA1c 6,0 zaistniała konieczność
do kwalifikacji do zajęć sportowych w szkole. Jak zakwalifikujesz tego pacjenta?
Pytanie 56
U 10-letniej dziewczynki z wolem II stopnia w oznaczeniach hormonalnych
stwierdzono TSH 120 µIU/ml, obniżone fT4, znacznie podwyższone przeciwciała
TPO Ab i TG Ab oraz PRL nieco powyżej górnego zakresu normy. Co rozpoznasz
u dziecka?
Pytanie 57
U 5-letniego chłopca z cechami dojrzewania G2P2 w skali Tannera
i poliurią oraz polidypsją, AFP i beta hCG powyżej normy, stwierdzono w badaniu
MRI patologiczną masę w obrębie szypuły przysadki. Co można podejrzewać?
Pytanie 58
U noworodka płci żeńskiej urodzonego w 40. tygodniu ciąży stwierdzono
długość 49 cm, m. ur. 2950g, obrzęki dłoni i stóp, szmer nad sercem, spowodo-
wany dwupłatkową zastawką aorty. U dziecka można podejrzewać zespół:
Pytanie 59
Kryteria włączenia do programu leczenia dzieci z IUGR/SGA przy pomocy
rekombinowanego ludzkiego hormonu wzrostu w Polsce to:
Pytanie 60
U noworodka urodzonego o czasie z prawidłową masą ciała, przez matkę
po leczeniu radiojodem z powodu choroby Graves-Basedowa (3 lata przed
zajściem w ciążę) stwierdzono tachykardię 220/min. Jakie badania dodatkowe
należy wykonać u tego noworodka?
Pytanie 61
Do objawów przewlekłej niedoczynności nadnerczy nie należy:
Pytanie 62
U otyłego 10-letniego chłopca stwierdzono kilkakrotnie RR 150/110
mmHg, w ekg cechy przerostu lewej komory serca, w usg jamy brzusznej zmianę
guzowatą lewego nadnercza o średnicy 2x2 cm ze zwapnieniami, prawidłowy
poziom enolazy neuronowej (NSE). Co można podejrzewać?
Pytanie 63
Przyczyną prawdziwego (zależnego od GnRH) przedwczesnego
pokwitania może być:
Pytanie 64
Dla zespołu DiGeorge'a charakterystyczne są:
1) hiperplazja przytarczyc;
2) grasiczy niedobór odporności;
3) wrodzona wada układu moczowego;
4) anomalie twarzy;
5) mikrodelecja na długim ramieniu chromosomu 22.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 65
Do przyczyn przemijającej, 'wrodzonej' niedoczynności tarczycy u
noworodków nie należy/ą:
Pytanie 66
Hipogonadyzm hipogonadotropowy występuje w zespole:
Pytanie 67
Klonidyna stosowana w teście stymulacji sekrecji hormonu wzrostu (GH):
Pytanie 68
Który z wymienionych stanów klinicznych przebiega z obniżoną
aktywnością reninową osocza (ARO)?
1) hiperaldosteronizm rodzinny typu 1;
2) nadczynność tarczycy;
3) zespół Liddle'a;
4) zespół rzekomego nadmiaru mineralokortykoidów;
5) marskość wątroby.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 69
Jakie rozpoznanie należy postawić u pacjenta z hipokalcemią,
hiperfosfatemią, podwyższonym stężeniem parathormonu i brakiem odpowiedzi
na podaż parathormonu w teście Ellswortha-Howarda?
Pytanie 70
Wskaż te adipocytokiny, których stężenie u chorych z otyłością zwiększa
się:
1) omentyna;
2) PAI-1;
3) interleukina 6;
4) interleukina 8;
5) TNF-alfa.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 71
Które z zaburzeń obserwuje się w przebiegu pierwotnego
hiperaldosteronizmu?
Pytanie 72
Które nieprawidłowości w badaniach laboratoryjnych są charakterystyczne
dla choroby Addisona?
1) wysokie stężenie ACTH w surowicy krwi;
2) hipernatremia;
3) hiponatremia;
4) kwasica metaboliczna;
5) zasadowica metaboliczna.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 73
Do lekarza zgłosiła się 17-letnia pacjentka z nieleczonym nadciśnieniem
tętniczym. Za rozpoznaniem guza chromochłonnego będzie przemawiać
współwystępowanie:
1) ortostatycznego spadku ciśnienia tętniczego krwi;
2) wielomoczu;
3) stanów lękowych;
4) zwiększonego stężenia kwasu 5-hydroksyindolooctowego;
5) obecności głośnego szmeru skurczowego, najlepiej słyszalnego w okolicy
śródbrzusza.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 74
Co stwierdzisz w badaniu przedmiotowym u 4-letniego chłopca z
objawami przedwczesnego dojrzewania płciowego w przebiegu świeżo
rozpoznanego wrodzonego przerostu nadnerczy?
Pytanie 75
Wskaż najczęstszą przyczynę niskorosłości u dzieci w krajach Europy:
Pytanie 76
Wskaż schorzenia w przebiegu, których stwierdza się opóźnienie wieku
kostnego w stosunku do wieku metrykalnego:
1) zespół Beckwitha-Wiedemanna;
2) otyłość występująca od kilku lat;
3) somatotropinowa niedoczynność przysadki;
4) niedoczynność tarczycy;
5) wrodzony przerost nadnerczy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 77
U dziewcząt z zespołem Turnera istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia
niektórych chorób. Które z niżej wymienionych chorób należy bezwzględnie
wykluczyć?
1) autoimmunologiczne zapalenie tarczycy;
2) celiakię;
niedoczynność przysadki;
3) zespół Cushinga;
4) somatotropinową
5) koarktację aorty.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 78
Wskaż stwierdzenia zgodne z zaleceniami PTD dotyczącymi leczenia
cukrzycy u dzieci i młodzieży:
1) u dzieci do 10. roku życia wskazane jest stosowanie osobistej pompy
insulinowej od momentu zachorowania na cukrzycę typu 1;
2) w metodzie funkcjonalnej, intensywnej insulinoterapii wielkość dawki
podstawowej (20-50% dawki dobowej) oraz jej profil zależą do wieku dziecka
i rodzaju pompy insulinowej;
3) w cukrzycy typu 2 z obecnością objawów klinicznych choroby i/lub HbA1c
≥ 9%, bez kwasicy, leczenie rozpoczyna się od podania metforminy i bazalnej
dawki insuliny;
4) w przypadku cukrzycy występującej w przebiegu mukowiscydozy leczeniem z
wyboru jest metformina;
5) dla redukcji powikłań naczyniowych, wartość docelowa HbA1c powinna być
≤ 6,0%, przy stabilnej glikemii i zminimalizowaniu epizodów hipoglikemii.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 79
Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego dotyczących
ostrych powikłań cukrzycy:
1) w przypadku glikemii poniżej 70 mg/dl (3,9 mmol/l) lub przy wystąpieniu
charakterystycznych objawów hipoglikemii należy podać glukozę w dawce
około 0,3 g/kg m.c.;
2) glikemia < 54 mg/dl (3,0 mmol/l) wskazuje na istotną klinicznie hipoglikemię;
3) w przypadku stosowania systemu CGM (continuous glucose monitoring)
hipoglikemię rozpoznaje się, gdy glikemia < 54 mg/dl (3,0 mmol/l) utrzymuje
się dłużej niż przez 20 min;
4) ciężką hipoglikemię u dzieci rozpoznaje się w przypadku zaburzeń
świadomości i/lub drgawek;
5) kryteria rozpoznania kwasicy ketonowej i stanu hiperglikemiczno-
hipermolalnego u dzieci są takie same jak u osób dorosłych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 80
Diagnostyka w kierunku cukrzycy monogenowej wskazana jest w
przypadku:
1) wystąpienia cukrzycy w pierwszych 9 miesiącach życia;
2) ciężkich zaburzeń metabolizmu glukozy wymagających leczenia
farmakologicznego;
3) braku przeciwciał anty-GAD, ICA, IA2, ZnT8;
4) współwystępowania dodatkowych zaburzeń w 'strukturze' lub rozwoju
nerek, wątroby, trzustki lub mózgu;
5) występowania otyłości u dzieci do 2. roku życia.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 81
Najczęstszą formą monogenowo dziedziczonej otyłości jest mutacja genu:
Pytanie 82
Nadciśnienie tętnicze może być objawem we wrodzonym przeroście kory
nadnerczy związanym z:
Pytanie 83
U 6,5-letniego chłopca z cukrzycą typu 1 leczonego za pomocą osobistej
pompy insulinowej, stosującego stale CGMS w 1-1,5 godziny po posiłku
obserwuje się hiperglikemie 200-250 mg/dl, a następnie glikemia obniża się i w 2-
2,5 godziny po posiłku osiąga wartości 50-80 mg/dl. Co można zmienić w terapii
celem poprawy wyrównania?
1) zmniejszyć posiłek;
2) zmniejszyć odstęp między posiłkami;
3) przesunąć podanie insuliny na 15 minut przed posiłkiem;
4) zmniejszyć indeks glikemiczny posiłku;
5) zwiększyć przelicznik do posiłku;
6) zastosować superbolus.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 84
Cukrzycę przejściową u noworodka i niemowlęcia może spowodować
mutacja w poniżej wymienionych genach, za wyjątkiem:
Pytanie 85
Aktualnie obowiązującym zestawem celów terapeutycznych w leczeniu
cukrzycy typu 1 u dzieci jest:
1) średnia HbA1c < 7% u pacjentów z dużym ryzykiem hipoglikemii;
2) średnia HbA1c <= 6,5% u wszystkich dzieci;
3) średnia HbA1c <= 6,5%, o ile nie zwiększa się ryzyko hipoglikemii;
4) unikanie hipoglikemii rozumiane jako czas spędzony z wartością glikemii
< 70 mg/dl maksymalnie 4% czasu monitorowanego;
5) unikanie hipoglikemii rozumiane jako czas spędzony z wartością glikemii
< 54 mg/dl maksymalnie 1% czasu monitorowanego;
6) unikanie hipoglikemii rozumiane jako brak ciężkich hipoglikemii.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 86
Noworodek urodzony z C I, o czasie, cięciem cesarskim, z masą ciała
2700 g, dł. 52 cm, oceniony na 7-7-8 pkt Apgar. Po urodzeniu zwraca uwagę
wiotkość mięśniowa, zaburzenia ssania, cechy dysmorfii, cechy hipogonadyzmu,
wnętrostwo. Co należy podejrzewać?
Pytanie 87
Niedobór aktywności dehydrogenazy 11βOH-steroidowej typu 1
(11BHSD1):
Pytanie 88
U dziewczynki w wieku lat 8 rozpoczęto diagnostykę endokrynologiczną,
gdyż stwierdzano słabszą wydolność wysiłkową, ponawiane stany osłabienia oraz
pubarche 2 stop., axillarche 2 stop., thelarche 1 stop. Stwierdzono wyjściowo nor-
moglikemię, stężenia kortyzolu nieco powyżej dolnej granicy normy, 17-OH-
progesteron w normie, niskie stężenia androstendionu oraz wysokie stężenia
DHEA-S w surowicy. Po stymulacji Synacthenem kortyzol wzrósł o 30%,
androstendion nadal niski, bez reakcji, 17-OHprogesteron w normie. Wyniki
pozwalają podejrzewać:
Pytanie 89
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące zespołu nieadekwatnego
wydzielania wazopresyny (SIADH):
Pytanie 90
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące albuminurii jako wczesnego
objawu klinicznej nefropatii w cukrzycy:
Pytanie 91
U dziecka w czasie leczenia świeżo wykrytej ostrej białaczki limfoblastycz-
nej stwierdzono hiperglikemie wahające się w granicach 120 - 240 mg/dl w
różnych porach doby. Jak należy je interpretować?
Pytanie 92
Po dwuletnim przebiegu cukrzycy typu 1 u 13-letniej dziewczynki pojawiły
się dolegliwości 'brzuszne' - nawracające pobolewania w nadbrzuszu, zaburzenia
apetytu, rzadkie ale nawracające biegunki, zaznaczyła się anemizacja i niskie stężenia
żelaza w surowicy, są też trudności w kontroli przebiegu cukrzycy. Wskaż wnioski:
Pytanie 93
U chorych na cukrzycę typu 1 wysiłek fizyczny może powodować
następujące stany, z wyjątkiem:
Pytanie 94
U chłopca 14-letniego ze znaczną otyłością (BMI +4SD) potwierdzono
rozpoznanie cukrzycy typu 2, wydano zalecenia dotyczące diety i ruchu,
wdrożono przed rokiem leczenie metforminą, jednak nie ma sukcesu ani w
zmniejszeniu masy ciała, ani w poprawie parametrów biochemicznych. Co należy
zaproponować obecnie?
Pytanie 95
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące systemu ciągłego monitorowania
z odczytem skanowaniem:
Pytanie 96
Wskazaniem do wykonania badania USG tarczycy u dzieci nie jest:
Pytanie 97
Do czynników rokowniczo niekorzystnych u dziecka z rakiem kory
nadnercza należą:
1) obecność innych guzów;
2) masa guza >200 g;
3) obecność ognisk w wątrobie lub śledzionie;
4) obecność przerzutów.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 98
U 14-letniego chłopca uprawiającego w klubie sportowym piłkę nożną
przeciwwskazaniem do uprawiania sportu jest:
Pytanie 99
Docelowe wartości ciśnienia tętniczego dla 17-letniej pacjentki z cukrzycą
typu 1 wynoszą:
Pytanie 100
U 3,5-letniego chłopca stwierdzono wzrost > 97 centyla, owłosienie łonowe
(PII), hiperpigmentację moszny i pogrubienie prącia, oba jądra o objętości 3 ml. Które
z poniżej wymienionych badań powinny być wykonane w pierwszej kolejności?
Pytanie 101
U 12-letniej dziewczynki w badaniach laboratoryjnych przypadkowo
stwierdzono glikemię na czczo 128 mg/dl. W teście doustnego obciążenia glukozą
glikemia na czczo wynosiła 121 mg/dl, po dwóch godzinach - 175 mg/dl, a HbA1c
- 6,6%. W badaniu klinicznym nie stwierdzono odchyleń. Matka dziecka, jej siostra
w czasie ciąży miała rozpoznaną cukrzycę ciążową, a po ciążach są leczone
pochodnymi sulfonylomocznika. Dziadek dziewczynki ze strony matki, z nadwagą
miał rozpoznaną cukrzycę typu 2 o łagodnym przebiegu, też leczony pochodnymi
sulfonylomocznika. W dziecka badaniach laboratoryjnych stwierdzono prawidłowe
wydzielanie insuliny oraz brak przeciwciał przeciwtrzustkowych. Wskazane jest
przeprowadzenie badania genetycznego w kierunku mutacji w genie:
Pytanie 102
U 14-letniego dziecka z mukowiscydozą w teście doustnego obciążenia
glukozą stwierdzono na czczo glikemię 102 mg/dl, po godzinie 225 mg/dl, a po 2
godzinach 134 mg/dl, HbA1c wynosiła 5,6%. U pacjenta należy rozpoznać:
Pytanie 103
U 2-letniego chłopca z cukrzycową kwasicą metaboliczną (przy przyjęciu
glikemia 510 mg/dl, pH = 7,02) w 6. godzinie leczenia odnotowano bradykardię,
bóle głowy, postępujące zaburzenia świadomości. Dziecku należy pilnie podać
dożylnie:
Pytanie 104
U pacjentów z cukrzycą leczonych pompami insulinowymi przy zmianie
analogu szybko działającego na insulinę Fiasp (faster aspart) należy:
Pytanie 105
Wszystkie wymogi dotyczące parametrów ciągłego pomiaru glikemii
spełnia pacjent:
Czas
spędzony w
zakresie
docelowym
Czas
poniżej
70 mg/dl
Czas
poniżej
54 mg/dl
Czas
powyżej
180 mg/dl
Czas
powyżej
250 mg/dl
Wsp.
zmienności
Pytanie 106
Pacjent z cukrzycą typu 1 od dwóch lat, leczony metodą wielokrotnych
wstrzyknięć z zastosowaniem analogów, obecnie w wieku lat 17 i 10/12 został przyjęty
do Kliniki Chirurgii Dziecięcej celem planowego zabiegu operacyjnego ('szewska
klatka piersiowa' - duży zabieg chirurgiczny). Poproszony o konsultację przed
operacją i rozpisanie insulinoterapii do zabiegu diabetolog stwierdził - glikemie w
samokontroli w zakresie 100-250 mg% z pięciu dni, pomiary 4-6 x dziennie (brak
wcześniejszych zapisów i pomiarów), wyniki z dnia konsultacji: wartość hemoglobiny
glikowanej - 10,1%, elektrolity i gazometria w normie, bez ketonurii. Ostatnia wizyta w
poradni diabetologicznej przed rokiem, insuliny wypisywane w POZ. Wskaż
prawidłowe postępowanie dotyczące opisanej sytuacji:
Pytanie 107
U prawie 18-letniego pacjenta, z rozpoznaniem cukrzycy typu 1 od roku
(potwierdzone wynikiem przeciwciał, początek choroby: z objawami, HbA1c 9%,
bez kwasicy), stwierdza się obecnie wartość HbA1c: 5,7%; zapotrzebowanie na
insulinę - 0,2 j/kg masy ciała. Pacjent przy rozpoznaniu miał nadwagę, obecnie
schudł 15 kg, wywiad rodziny obciążony cukrzycą typu 1 u rodzonego brata ojca.
Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące opisanego przypadku:
Pytanie 108
9-letnia pacjentka z cukrzycą typu 1, leczona za pomocą osobistej
pompy insulinowej, dotychczas dobrze wyrównana metabolicznie, zgłosiła się na
izbę przyjęć szpitala wieloprofilowego z powodu nudności i wymiotów,
podwyższonej temperatury, wysokich glikemii oraz zmian skórnych od dwóch dni.
W badaniu przedmiotowym lekarz stwierdził zapach acetonu w wydychanym
powietrzu, przyspieszony oddech, rozpoznał ospę wietrzną. Poproszono o
konsultację diabetologiczną. Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące dalszego
postępowania z pacjentką:
Pytanie 109
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące leczenia cukrzycy typu 2 u
dzieci:
1) leczenie cukrzycy typu 2 u dzieci zawsze zaczyna się od podania
preparatów metforminy;
2) dzieci z rozpoznaną cukrzycą i kwasicą ketonową wymagają
początkowego leczenia jak w cukrzycy typu 1;
3) u pacjentów z objawami choroby i/lub HBA1c ≥ 9%, bez kwasicy ketono-
wej leczenie należy rozpocząć od podania insuliny bazowej i metforminy;
4) u pacjentów bez objawów klinicznych cukrzycy, bez kwasicy ketonowej z
wynikiem HbA1c <9% terapię rozpoczyna się od modyfikacji stylu życia,
leczenie farmakologiczne nie jest konieczne w tym przypadku;
5) wartością docelową HbA1c dla redukcji ryzyka sercowo-naczyniowego
jest 7%.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 110
Wskaż czynniki wpływające pozytywnie na wystąpienie i czas trwania
remisji w cukrzycy typu 1:
1) starszy wiek zachorowania;
2) mniejsze BMI przy zachorowaniu;
3) brak kwasicy ketonowej przy rozpoznaniu;
4) funkcjonalna insulinoterapia z zastosowaniem pompy insulinowej od
początku zachorowania;
5) okres pokwitania;
6) większe BMI przy zachorowaniu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 111
Dobowe całkowite zapotrzebowanie na insulinę u dziecka 13- letniego
chorującego na cukrzycę typu 1 od 8 lat wynosi (typowo, około):
Pytanie 112
Dla wykluczenia moczówki prostej u pacjenta z prawidłowymi
wartościami glikemii wystarczające jest stwierdzenie:
1) osmolalności surowicy poniżej 270 mOsm/kg H2O przy jednoczesnej
osmolalności moczu poniżej 600 mOsm/kg H2O;
2) osmolalności surowicy poniżej 270 mOsm/kg H2O przy jednoczesnej
osmolalności moczu powyżej 600 mOsm/kg H2O;
3) zagęszczania moczu rozpoczynającego się przy osmolalności surowicy
powyżej 300 mOsm/kg H2O;
4) ciężaru właściwego moczu powyżej 1000 mOsm/kg H2O.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 113
Najważniejszymi cechami ultrasonograficznymi przemawiającymi za
złośliwością zmiany ogniskowej w tarczycy są:
1) lity charakter zmiany z obecnością mikrozwapnień;
2) obecność zwapnień obwodowych typu 'skorupki jajka';
3) kształt 'wyższy niż szerszy' (określany w 2 płaszczyznach: poprzecznej
i podłużnej);
4) objaw 'ogona komety'.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 114
Badania przesiewowe w kierunku wrodzonego przerostu nadnerczy
(WPN) u noworodków:
1) prowadzone są w celu wykrycia wszystkich postaci WPN;
2) prowadzone są w celu wykrycia WPN spowodowanego niedoborem
21-hydroksylazy;
3) polegają na wykonaniu badania profilu steroidów w suchej kropli krwi
pobranej na bibułę metodą tandemowej spektrometrii mas u wszystkich
dzieci;
4) polegają na oznaczeniu stężenia 17-OH progesteronu w suchej kropli
krwi pobranej na bibułę u wszystkich dzieci oraz wykonaniu badania
profilu steroidów metodą tandemowej spektrometrii mas w przypadku
podwyższonego stężenia 17-OH progesteronu;
5) mogą dawać wyniki fałszywie dodatnie u dzieci, których matki były w
ciąży leczone deksametazonem.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 115
Wzrost przewidywany (prognozę wzrostową) dziecka metodą Bayley'a-
Pinneau określa się na podstawie:
Pytanie 116
Noworodek urodzony w 42. tygodniu ciąży, 9 pkt. Apgar, z masą ciała
3900 g z mikroprąciem i obustronnym wnętrostwem. W pierwszej dobie życia u
dziecka występują bezdechy i drżenie kończyn. Wskaż najbardziej
prawdopodobne rozpoznanie:
Pytanie 117
Jakie leczenie jest rekomendowane przy leczeniu pierwszego rzutu
nadczynności tarczycy w chorobie Graves-Basedowa u dzieci?
Pytanie 118
Chłopiec w wieku 14 lat, leczony od 9. roku życia hormonem wzrostu z
powodu idiopatycznej somatotropinowej niedoczynności przysadki. W okresie
wakacji przerwał leczenie na miesiąc z powodu wyjazdu na obóz żeglarski. Po
powrocie wznowił leczenie nieco wyższą dawką. Obecnie zgłosił się z powodu
bólów i zawrotów głowy, zaburzeń widzenia, parestezji i drżenia rąk. W badaniu:
czynność serca 54/min, ciśnienie tętnicze 142/86 mmHg, nie ma objawów opono-
wych, ani objawów ogniskowego uszkodzenia OUN. Co należy podejrzewać?
Pytanie 119
Dziewczyna w wieku 14 lat zgłosiła się z powodu braku miesiączki. W
badaniu przedmiotowym szczupła budowa ciała, wysokość 167 cm, rozwój cech
płciowych w skali Tannera: P4M1. W usg miednicy mniejszej obecna macica,
obecne homogenne gonady w jamie brzusznej. Kariotyp 46, XY, estradiol
< 10 ng/ml, LH 44 IU/L, FSH 80 IU/L, testosteron 9 ng/dl. Jakie jest rozpoznanie
i właściwe postępowanie?
Pytanie 120
Do przyczyn moczówki prostej nerkowej nie należy: