Egzamin PES Endokrynologia ginekologiczna i rozrodczość / jesień 2025

120 pytań
Pytanie 1

Wskazaniem do wykonania testów oceniających fragmentację DNA plemników jest:

Pytanie 2

Wskaż nieprawidłowe nazewnictwo dotyczące rozpoznań przy badaniu nasienia:

Pytanie 3

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące obrazu histopatologicznego biopsji jądra określanego jako hipospermatogeneza:
1) często występuje u mężczyzn z ciężką postacią oligozoospermii lub azoospermii;
2) w nabłonku plemnikotwórczym znajdują się wszystkie typy komórek plemnikotwórczych, lecz w zmniejszonej liczbie, co powoduje obniżenie wysokości nabłonka plemnikotwórczego oraz poszerzenie jego światła;
3) brak jest komórek Leydiga;
4) oprócz kanalików z zatrzymaniem na etapie spermatocytów występują kanaliki z zahamowaniem na etapie spermatogonii;
5) brak jest komórek spermatogenezy w kanalikach jądra, ale z zachowanymi komórkami Sertolego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 4

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące wytrysku wstecznego:

Pytanie 5

Bezwzględne przeciwwskazania do leczenia testosteronem mężczyzn z hipogonadyzmem obejmują:
1) lokalnie zaawansowany lub przerzutowy rak gruczołu krokowego;
2) rak piersi;
3) stężenie PSA <4 ng/ml;
4) erytropenia (hematokryt poniżej 42%);
5) niewydolność serca NYHA IV.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 6

Najczęstsze powikłania stosowania dopingu testosteronowego i substancji androgenno-anabolicznych to:

Pytanie 7

Wskaż czynniki przyczynowe mogące doprowadzić do obniżenia popędu płciowego u mężczyzn:
1) choroba Cushinga;         
2) padaczka;           
3) depresja;
4) antagoniści receptora H2;
5) opiaty.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 8

Do objawów VIP-oma należą:
1) wodniste, obfite biegunki, nieustające przy zmianie diety;
2) zaparcia;
3) 10% zlokalizowane jest w głowie trzustki;
4) cukrzyca;
5) hiperkalcemia;
6) rumień skóry;
7) 50% przypadków jest guzem złośliwym, dającym przerzuty do wątroby.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 9

U pacjentek chorujących na anorexia nervosa stwierdzamy w większości przypadków:

Pytanie 10

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące oznaczeń AMH u kobiet z PCOS:

Pytanie 11

Anorektyczki bulimiczne w porównaniu do anorektyczek głodzących się i nadmiernie ćwiczących:

Pytanie 12

Farmakoterapia w przypadku mięśniaków macicy to jeden z pierwszych wyborów w razie wystąpienia objawów. Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące leków w terapii mięśniaków macicy:

Pytanie 13

Endometrioza jest jednym z ważniejszych czynników powodujących niepłodność. Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące patofizjologii i postępowania w niepłodności związanej z endometriozą:

Pytanie 14

Który z markerów jest zalecany w diagnostyce endometriozy?

Pytanie 15

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące ryzyka pęknięcia macicy po miomektomii, według najnowszych analiz:

Pytanie 16

Który z czynników według wytycznych ogranicza przede wszystkim przydatność leczenia operacyjnego u pacjentki z endometriozą?

Pytanie 17

Która ze strategii terapeutycznych jest uznawana za odpowiednią jako pierwsza linia leczenia u pacjentek z bardzo wysokim ryzykiem złamań w świetle aktualnych wytycznych dotyczących diagnostyki i leczenia osteoporozy?

Pytanie 18

Które ze zjawisk jest typowym skutkiem jawnej niedoczynności tarczycy w ciąży?

Pytanie 19

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące aktualnych zaleceń odnośnie leczenia subklinicznej niedoczynności tarczycy u kobiet planujących ciążę lub leczonych z powodu niepłodności:

Pytanie 20

Octan uliprystalu (UPA) nie powinien być stosowany jednocześnie z preparatami zawierającymi lewonorgestrel (LNG) w kontekście antykoncepcji awaryjnej, ponieważ:

Pytanie 21

Syntezę i sekrecję prolaktyny stymuluje:
1) progesteron;         
2) wazoaktywny peptyd jelitowy;   
3) opioidy;
4) GABA (kwas gamma-aminomasłowy);
5) dopamina.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 22

Jednym ze wskazań do diagnostyki przedimplantacyjnej są choroby monogenowe dziedziczone autosomalnie, do których należy:

Pytanie 23

Jedną z przyczyn niepłodności męskiej jest azoospermia. Można wyróżnić azoospermię obstrukcyjną i nieobstrukcyjną. W azoospermii obstrukcyjnej obserwuje się:
1) zmniejszoną objętość jąder (<15 ml);
2) prawidłową objętość nasienia;
3) prawidłowe stężenie FSH;
4) obniżone stężenie inhibiny B;
5) niedrożność przewodów wyprowadzających nasienie.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 24

Zgodnie z wytycznymi ESHRE „Endometriosis. Guideline of European Society of Human Reproduction and Embryology” z 2022 roku, u pacjentek z rozpoznaną niepłodnością oraz endometriozą:
1) po operacyjnym leczeniu endometriozy powinna zostać przypisana terapia hormonalna hamująca rozwój endometriozy;
2) nie powinno się rekomendować rutynowego wyłuszczania torbieli endometrialnych u pacjentek zakwalifikowanych do ART celem uzyskania większego odsetka żywych urodzeń;
3) przy leczeniu operacyjnym endometriozy preferuje się ablację zmian niż ich wycięcie w celu redukcji dolegliwości bólowych związanych z endometriozą;
4) leczenie operacyjne torbieli endometrialnej można rozważyć przed zastosowaniem ART w sytuacji, gdy takie leczenie redukuje ból związany z endometriozą i poprawia dostęp do pęcherzyków jajnikowych;
5) można wykonać zabieg punkcji i sklerotyzacji torbieli endometrialnej jako alternatywny do operacyjnego usunięcia torbieli endometrialnej u pacjentek zakwalifikowanych do ART z uwagi na mniejszy negatywny wpływ na rezerwę jajnikową.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 25

Wskazaniem do zapłodnienia więcej niż sześciu komórek jajowych u kobiet przed 35. rokiem życia jest:
1) endometrioza stwierdzona przy laparoskopii diagnostycznej sklasyfikowana jako: ENZIAN P1 O2/0 T1+/0+ A0 B1/0 C0;
2) endometrioza stwierdzona przy laparoskopii diagnostycznej sklasyfikowana jako: ENZIAN P2 O0/0 T1-/0- A0 B0/0 C0;
3) wynik testu wiązania z hialuronianem (HBA) wynoszący 75%, morfologia plemników 2% prawidłowych;
4) macica podwójna;
5) jatrogenny obustronny brak jajowodów.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 26

W których sytuacjach klinicznych warto zastosować inseminację nasieniem partnera jako metodę leczenia niepłodności partnerskiej?
1) u 32-letniej kobiety z rezerwą jajnikową AMH=0,9 ng/ml; obniżoną ruchliwością plemników w badaniach nasienia, pozostałymi prawidłowymi parametrami seminogramu, z jajowodami ocenionymi jako drożne w trakcie laparoskopii diagnostycznej w której stwierdzono również pojedyncze ogniska endometriozy otrzewnowej;
2) u 39-letniej kobiety po trzech miesiącach starań, AMH=1,8 ng/ml; obniżona ruchliwością plemników w badaniach nasienia, pozostałymi prawidłowymi parametrami seminogramu, z jajowodami ocenionymi jako drożne w trakcie laparoskopii diagnostycznej, w której stwierdzono również pojedyncze ogniska endometriozy otrzewnowej;
3) w przypadku braku poprawy po leczeniu farmakologicznym wytrysku wstecznego u partnera, po uprzedniej alkalizacji moczu;
4) para (oboje w wieku 34 lat) po 2 latach starań z rozpoznaniem niepłodności o nieznanej przyczynie, prawidłowym seminogramie i przebytych trzech zabiegach inseminacji wewnątrzmacicznej (bez ciąży);
5) u 28-letniej kobiety z zespołem PCOS, AMH=6,8 ng/ml, niepłodnością pierwotną, w seminogramie teratozoospermia, test fragmentacji DNA plemników z wynikiem 15%, test wiązania z hialuronianem 78%.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 27

W badaniu wpływu leku na poziom glukozy zmierzono stężenie u 120 pacjentek z zespołem PCOS. Która z wielkości nie jest miarą rozproszenia tej próby?

Pytanie 28

Do badania epidemiologicznego włączono kolejne pacjentki z oddziału endokrynologii ginekologicznej. Tego typu próba jest:

Pytanie 29

Na histogramie rozkładu masy ciała u pacjentek widać niezerowy słupek w przedziale 50-100 kg. Oznacza to, że:

infographic
Pytanie 30

Wskaż prawidłową hipotezę zerową w badaniu wpływu diety na poziom trójglicerydów u niepłodnych kobiet:

Pytanie 31

W badaniu przed i po terapii u tych samych pacjentek stężenia hormonu tarczycy są sparowane. Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące analizy statystycznej:

Pytanie 32

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące testu t-Studenta dla dwóch niezależnych prób:

Pytanie 33

W ocenie diagnostycznej testu laboratoryjnego „X” dla wykrywania endometriozy, czułość (sensitivity) to:

Pytanie 34

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące wpływu temperatury moszny na funkcję jąder i płodność mężczyzny, zgodne z aktualną wiedzą naukową:
1) regularne stosowanie systemów chłodzących mosznę jest rekomendowane przez Europejską Akademię Andrologii (EAA) jako skuteczna metoda poprawy parametrów nasienia;
2) podniesienie temperatury jąder może powodować m.in. apoptozę komórek spermatogenezy, fragmentację DNA plemników i obniżenie poziomu testosteronu;
3) powrót funkcji jąder po przegrzaniu następuje zwykle w ciągu kilku dni od normalizacji temperatury;
4) nie wykazano wpływu gorących kąpieli ani noszenia obcisłej bielizny na jakość nasienia w badaniach epidemiologicznych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 35

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące oceny dojrzałości komórek jajowych:
1) dojrzałość oocytu ocenia się głównie na podstawie obecności i wielkości pierwszego ciałka kierunkowego, budowy cytoplazmy, grubości osłonki przejrzystej i wyglądu przestrzeni okołożółtkowej;
2) selekcja oocytów musi odbywać się w warunkach sterylności i stabilnej temperatury 27°C;
3) stadium metafazy I (MI) odpowiada prawidłowo dojrzałej komórce jajowej;
4) ocena dojrzałości komórki jajowej nie wymaga oczyszczenia z otaczającej warstwy ziarnistej;
5) dojrzałość oocytów ocenia się wyłącznie pod mikroskopem świetlnym przy powiększeniu 1000x.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 36

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące zespołu Mayera-Rokitansky’ego-Küstera-Hausera (MRKH):

Pytanie 37

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące zespołu Klinefeltera (ZK):

Pytanie 38

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące choroby Gravesa i Basedowa (ChGB):

Pytanie 39

Receptory jądrowe nie pośredniczą w działaniu:

Pytanie 40

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG):

Pytanie 41

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące gonadoliberyny (GnRH):

Pytanie 42

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące FSH:

Pytanie 43

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące subklinicznej niedoczynność tarczycy (SNT):

Pytanie 44

Stanem związanym z występowaniem zespołu niedostosowanego wydzielania hormonu antydiuretycznego (SIADH) jest:
1) rak oskrzelopochodny płuc;   
2) gruźlica;   
3) chłoniaki dwunastnicy;   
4) zakażenie HIV;   
5) urazy ośrodkowego układu nerwowego;
6) niedoczynność kory nadnerczy;
7) mięsaki grasicy;
8) terapia cyklofosfamidem;
9) obrzęk śluzakowaty;
10) stosowanie fluoksetyny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 45

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące pacjentek z zespołem Turnera:

Pytanie 46

Do poradni ginekologii dziecięcej zgłosiła się 14-letnia dziewczynka z powodu pierwotnego braku miesiączki i silnych bólów podbrzusza. W toku wstępnej diagnostyki ustalono, że ma fenotyp żeński z cechami Tanner III, srom prawidłowo wykształcony, brak wejścia do pochwy, silną bolesność w podbrzuszu. USG przezbrzuszne wykazało obecność rozdętej macicy oraz prawidłowych jajników. Biorąc pod uwagę powyższy opis wskaż, które rozpoznanie jest najczęściej przyczyną takiego obrazu klinicznego:

Pytanie 47

Do leczenia hormonalnego zgłosił się 19-letni transmężczyzna. Dysponował opiniami psychiatrycznymi i psychologicznymi potwierdzającymi transseksualizm i konieczność leczenia hormonalnego afirmującego płeć. Nie stwierdzono przeciwwskazań medycznych do podjęcia leczenia. Jak należy optymalnie rozpocząć leczenie zgodnie z aktualnymi zaleceniami Amerykańskiego Towarzystwa Endokrynologicznego (Endocrine Society)?
1) estradiol w dawkach docelowych;
2) estradiol w dawkach wzrastających zaczynając od 5 µg/kg/d p.o.;
3) długo działający analog GnRH;
4) testosteron w dawkach docelowych;
5) testosteron w dawkach wzrastających zaczynając od 25 mg/m2/tydzień i.m.;
6) octan cyproteronu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 48

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące iniekcji osocza bogatopłytkowego (PRP, Platelet Rich Plasma) do jajników pod kontrolą USG (tzw. mezoterapii jajników):
1) PRP zawiera czynniki wzrostu, które stymulują angiogenezę i prowadzą do zwiększonej rekrutacji pęcherzyków jajnikowych;
2) działanie mezoterapii wynika z przejściowego stanu zapalnego w gonadach po iniekcji;
3) badania kliniczno-kontrolne wskazują, że jego zastosowanie u pacjentek z niską rezerwą jajnikową zwiększa liczbę pobranych dojrzałych oocytów, odsetek zapłodnień oraz wysokiej jakości zarodków;
4) badania kliniczno-kontrolne wskazują, że zmniejsza nadmierną stymulację oocytów u kobiet z wysoką rezerwą jajnikową, co przyczynia się do zwiększenia odsetka dojrzałych oocytów, zapłodnień oraz wysokiej jakości zarodków;
5) stosowanie jest dopuszczalne w warunkach eksperymentalnych;
6) stosowanie nie jest rekomendowane;
7) dostępne badania wskazują na potencjalną szkodliwość i jej stosowanie jest bezwzględnie niewskazane.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 49

Duostim (podwójna stymulacja lub tzw. protokół szanghajski) to strategia polegająca na wykonaniu dwóch stymulacji jajników w ciągu jednego cyklu menstruacyjnego. Jest jedną z technik stosowaną przy hiperstymulacji jajników. Wskaż prawdziwe stwierdzenia, bazując na aktualnych rekomendacjach ESHRE i ASRM:
1) polega na zastosowaniu sekwencyjnie dwóch cykli stymulacji gonadotropinami po sobie, pierwszej w fazie lutealnej, drugiej w folikularnej następnego cyklu;
2) polega na zastosowaniu sekwencyjnie dwóch cykli stymulacji gonadotropinami w jednym cyklu, zaczynając od fazy folikularnej;
3) u pacjentek z niską rezerwą jajnikową może zwiększać szanse na pozyskanie większej liczby dojrzałych komórek jajowych w krótszym czasie;
4) jego stosowanie może być rekomendowane w wybranych grupach pacjentek;
5) jego stosowanie nie jest rekomendowane;
6) dostępne badania wskazują na potencjalną szkodliwość i jej stosowanie jest bezwzględnie niewskazane.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 50

Fezolinetant jest nowoczesnym niehormonalnym lekiem stosowanym w leczeniu objawów zespołu klimakteryjnego. Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące tego leku uwzględniając obowiązujące rekomendacje towarzystw naukowych:
1) jest agonistą receptora neurokininy-3, który pobudza neurony KND’y w podwzgórzu, równoważąc brak stymulacji przy hipoestrogenemii;
2) jest antagonistą receptora neurokininy-3, który hamuje neurony KND’y w podwzgórzu, równoważąc brak inhibicji przy hipoestrogenemii;
3) może być warunkowo stosowany w przedwczesnej niewydolności jajników (POI);
4) nie może być stosowany w POI;
5) ze względu na potencjalną hepatotoksyczność należy monitorować stężenie transaminaz podczas jego stosowania;
6) ze względu na potencjalną nefrotoksyczność należy monitorować stężenie kreatyniny podczas jego stosowania.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 51

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące optymalizacji płodności u pary w naturalnym cyklu:
1) największą szansę na zapłodnienie daje współżycie w dzień owulacji;
2) największą szansę na zapłodnienie daje współżycie 1-2 dni przed owulacją;
3) największą szansę na zapłodnienie daje współżycie codziennie lub co 2. dzień;
4) największą szansę na zapłodnienie daje współżycie co 3-4 dni;
5) u mężczyzn z oligospermią jakość nasienia spada przy codziennej ejakulacji;
6) zastosowanie metod oceniających moment owulacji (ocena śluzu, domowe testy owulacji) zwiększają szansę na zapłodnienie w danym cyklu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 52

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące IVM:

Pytanie 53

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące cyklu miesiączkowego:
1) w fazie pomiesiączkowej dominuje droga delta-5 steroidogenezy;
2) w fazie przedmiesiączkowej dominuje droga delta-5 steroidogenezy;
3) głównym źródłem estriolu jest obwodowa konwersja z androstendionu;
4) w fazie pomiesiączkowej cyklu w endometrium receptor ER-alpha przeważa nad ER-beta;
5) w fazie pomiesiączkowej cyklu w endometrium receptor ER-beta przeważa nad ER-alpha.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 54

Zgodnie z rekomendacjami ESHRE wskaż prawdziwe stwierdzenie:

Pytanie 55

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące osteoporozy:
1) denosumab (inhibitor RANKL) nie jest zalecany do leczenia u kobiet z rozpoznaną osteoporozą pomenopauzalną;
2) mała masa kostna (osteopenia) to wskaźnik T score między -1,5 a -2,0;
3) leczenie można monitorować za pomocą markerów obrotu kostnego lub BMD;
4) obecnie nie ma wskazań do stosowania raloksyfenu w leczeniu osteoporozy pomenopauzalnej;
5) HLZ (hormonalne leczenie zastępcze) może być podawane w prewencji osteoporozy jedynie u kobiet po menopauzie z objawami wypadowymi.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 56

Zgodnie z ustawą o leczeniu niepłodności z 2015 roku administratorem danych gromadzonych w rejestrze ośrodków medycznie wspomaganej prokreacji i banków komórek rozrodczych i zarodków jest:

Pytanie 57

Które objawy mogą świadczyć o hipogonadyzmie u mężczyzn?
1) spadek libido;
2) ginekomastia;
3) utrata masy mięśniowej;
4) hirsutyzm;
5) osteoporoza.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 58

Które z mechanizmów są rozważane jako możliwe patofizjologiczne przyczyny pogorszenia jakości nasienia w żylakach powrózka nasiennego (varicocele)?
1) nadmierna produkcja testosteronu przez komórki Leydiga;
2) przegrzanie jąder (zaburzenie termoregulacji);
3) refluks metabolitów nadnerczowych do żył jądrowych;
4) przewlekły spadek ciśnienia w tętnicy jądrowej;
5) wzrost stresu oksydacyjnego w mikrośrodowisku jądra.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 59

U pacjenta z mikrodelecją regionu AZFc chromosomu Y i ciężką oligozoospermią, najbardziej adekwatne postępowanie obejmuje:

Pytanie 60

Główną rolą FSH u mężczyzn jest:

Pytanie 61

Wskaż fałszywe stwierdzenia dotyczące późnego zespołu przerostu nadnerczy:
1) jest łagodniejszą odmianą niedoboru 21-hydroksylazy, choroby dziedziczonej autosomalnie dominująco;
2) częstość występowania późnego zespołu przerostu nadnerczy nie zależy od pochodzenia etnicznego;
3) u kobiet NCCAH często objawia się nadmiarem androgenów (w tym hirsutyzmem), trądzikiem, łysieniem androgenowym, nieregularnymi miesiączkami, a w rzadkich przypadkach powiększeniem łechtaczki;
4) u mężczyzn NCCAH pozostaje w dużej mierze bezobjawowy. Niewielki odsetek wykazuje przedwczesne pubarche, wysoki wzrost, ginekomastię lub guzy nadnerczowe w jądrach, znane jako TART (Testicular Adrenal Rest Tumors);
5) u mężczyzn płodność nie ulega znacznemu pogorszeniu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 62

Mutacja którego z genów powoduje wystąpienie zespołu Kallmanna:

Pytanie 63

W terapii postmenopauzalnych objawów wypadowych nie znajdują zastosowania:

Pytanie 64

U kobiet z zespołem PCOS wzrasta ryzyko wystąpienia:
1) nadciśnienia;
2) stłuszczeniowej choroby wątroby związanej z dysfunkcją metaboliczną (MASLD, Metabolic Dysfunction-Associated Steatotic Liver Disease);
3) bezdechów sennych;
4) cukrzycy typu 2;
5) depresji oraz zaburzeń lękowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 65

Mutacje w których genach odpowiedzialna są za wystąpienie DSD - zaburzenie rozwoju płci:
1) SRY;             
2) SOX9;             
3) AR gen receptora androgenowego;
4) CYP21A gen 21-hydroksylazy;
5) FTO.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 66

Wskaż stwierdzenia dotyczące leczenia w zespole PCOS zgodne z rekomendacjami międzynarodowymi (2023) Evidence-based Guideline for the assessment and management of polycystic ovary syndrome 2023:
1) obecnie nie można zalecić konkretnych rodzajów, dawek ani kombinacji inozytolu dorosłym i młodzieży z PCOS ze względu na brak wiarygodnych dowodów naukowych;
2) w połączeniu ze skuteczną antykoncepcją, leki antyandrogenne można rozważyć w leczeniu hirsutyzmu u kobiet z PCOS, jeśli po co najmniej sześciu miesiącach stosowania doustnej antykoncepcji i/lub terapii kosmetycznej nie uzyskano optymalnej odpowiedzi;
3) nie zaleca się stosowania octanu cyproteronu w dawkach powyżej 10 mg ze względu na zwiększone ryzyko rozwoju oponiaka;
4) preparaty zawierające 35 μg etynyloestradiolu i octan cyproteronu 2,5 mg należy rozważać jako terapię drugiego rzutu w porównaniu z innymi złożonymi środkami antykoncepcyjnymi równoważąc korzyści i działania niepożądane, w tym ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej;
5) u kobiet z PCOS z niepłodnością bezowulacyjną i bez innych czynników niepłodności w celu indukcji owulacji i poprawy odsetka żywych urodzeń należy stosować raczej letrozol zamiast cytrynianu klomifenu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 67

Zgodnie z zalecaniami ESHRE u pacjentek z powtarzającymi się niepowodzeniami implantacji zarodków po transferze (RIF) można rozważyć:
1) badanie kariotypu obu partnerów;
2) histeroskopię;
3) testy w kierunku zapalenia endometrium;
4) oznaczenie stężenia VD3;
5) oznaczenie komórek NK w endometrium;
6) ocenę stężeń cytokin we krwi.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 68

U 32-letniego pacjenta z rozpoznaną azoospermią stwierdzono poziom FSH 9 IU/l oraz testosteronu 400 ng/dL. Według klasyfikacji APHRODITE pacjenta należy zakwalifikować do grupy:

Pytanie 69

U pacjentki w 12. dniu naturalnego cyklu miesiączkowego stwierdzono w badaniu USG pęcherzyk dominujący o średnicy 17 mm oraz endometrium o grubości 8 mm. Wartości hormonalne w tym dniu: progesteron 0,8 ng/ml, LH 8 IU/l. W tym samym dniu podano 6500 j.m. gonadotropiny kosmówkowej (hCG). Kiedy należy zaplanować transfer mrożonej blastocysty FET?

Pytanie 70

Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Medycyny Rozrodu i Embriologii odsetek cykli klasycznego (cIVF) z brakiem zapłodnień (KPI - tzw. wskaźnik kompetencji) w ośrodku wspomaganej prokreacji powinien wynosić:

Pytanie 71

Schematy chemioterapii BEP (bleomycyna, etopozyd, cisplatyna) oraz EP (etopozyd, cisplatyna), stosowane u pacjentek z nienabłonkowymi nowotworami jajnika zaliczane są do terapii:

Pytanie 72

Diagnostyka przedimplantacyjna zarodków (PGT-A) wiąże się z wyzwaniami interpretacyjnymi, zwłaszcza w przypadku wykrycia mozaikowatości chromosomalnej. Wskaż stwierdzenie najlepiej odzwierciedlające aktualne zalecenia ESHRE:

Pytanie 73

Zgodnie z Ustawą z dnia 25 czerwca 2015 roku o leczeniu niepłodności, do którego dnia każdego roku ośrodek medycznie wspomaganej prokreacji oraz bank komórek rozrodczych i zarodków są zobowiązane do przekazania ministrowi właściwemu do spraw zdrowia informacji dotyczących liczby, przechowywania i wykorzystania komórek rozrodczych oraz zarodków:

Pytanie 74

Zgodnie z wytycznymi ESHRE z 2025 roku: „Good Practice Recommendations on Fertility Preservation Involving Testicular Tissue Cryopreservation in Children Receiving Gonadotoxic Therapies” wskaż zalecane warunki przechowywania i transportu niedojrzałej tkanki jądra przed jej zamrożeniem w laboratorium referencyjnym:

Pytanie 75

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące rozpoznania macicy przegrodzonej (klasa U2), zgodnie z zaleceniami ESHRE/ESGE:
1) wewnętrzne wgłębienie w dnie macicy (fundal midline indentation) przekracza 50% grubości ściany;
2) wewnętrzne wgłębienie w dnie macicy przekracza 1 cm;
3) wewnętrzne wgłębienie w dnie macicy przekracza 1,5 cm;
4) zewnętrzny kontur macicy pozostaje płaski lub z wgłębieniem mniejszym niż 50% grubości ściany;
5) zewnętrzny kontur macicy pozostaje płaski lub z wgłębieniem mniejszym niż 1 cm.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 76

Które z badań są zalecane lub mogą być rozważone u pacjentek z rozpoznanymi nawracającymi niepowodzeniami implantacji (RIF), zgodnie z zaleceniami ESHRE?
1) badanie fragmentacji DNA plemników;
2) badanie w kierunku przewlekłego zapalenia endometrium;
3) ocena przeciwciał antyfosfolipidowych;
4) oznaczenie stężenia witaminy D;
5) testy w kierunku receptywności endometrium.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 77

Wskaż prawdziwe stwierdzenie:

Pytanie 78

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące badań diagnostycznych w niepłodności:

Pytanie 79

W oparciu o kryteria zawarte w konsensusie wiedeńskim (2017) i konsensusie alpha (2012), wzorcowy wskaźnik TQE w 5. dobie powinien:

Pytanie 80

U przedstawionych pacjentek stwierdzono hipogonadyzm hipergonadotropowy (pierwotną niedoczynność jajników). U której z nich nieuzasadnione jest wykonanie badania cytogenetycznego (oznaczenie kariotypu)?

Pytanie 81

U 14-letniej pacjentki (wiek ginekologiczny +3,5) z zaburzeniami miesiączkowania i hirsutyzmem wykonano badanie stężenia testosteronu całkowitego (T) i SHBG w surowicy krwi. Uzyskano następujące wyniki: T 0,34 ng/ml, SHBG 22 nmol/l. Wskaźnik wolnego testosteronu (FTI) u tej nastolatki wynosi:

Pytanie 82

Rekomendowanym progestagenem pierwszego wyboru u pacjentek z zespołem Turnera (ZT), które wymagają leczenia hormonami płciowymi, zgodnie z rekomendacjami dla ZT z 2024 roku jest:

Pytanie 83

Z ryzykiem wystąpienia trwałego hipogonadyzmu hipogonadotropowego, a w efekcie opóźnionego dojrzewania i pierwotnego braku miesiączki u dziewczynki nie wiąże się:

Pytanie 84

U 2,5-letniej dziewczynki wystąpiło krwawienie z pochwy. Wykluczono uraz. Zwrócono uwagę na powiększenie gruczołów piersiowych (B3) z zaznaczoną hiperpigmentacją otoczek brodawek sutkowych. W badaniu USG jamy brzusznej stwierdzono: obecność torbielowatej, bezechowej zmiany w jajniku lewym śr. 5 cm, prawidłowy jajnik prawy, macica dł. 40 mm, endometrium gr. 3 mm, nie uwidoczniono zmian w pochwie. Oznaczono hormony płciowe: FSH <0,1 mIU/ml, LH <0,1 mIU/ml, estradiol 175 pg/ml. Opisana postać przedwczesnego dojrzewania może być spowodowana:

Pytanie 85

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące miesiączkowania u nastolatek (zgodnie z wytycznymi ESHRE):

Pytanie 86

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące przedwczesnej niewydolności jajników (POI) w oparciu o rekomendacje ESHRE z roku 2024:
1) zaleca się, aby do rozpoznania POI wykorzystywać stężenie FSH >25 IU/l u kobiet z zaburzeniami miesiączkowania utrzymującymi się przez minimum 6 miesięcy (nieregularne miesiączkami/wtórny braki miesiączki);
2) stężenie AMH nie powinno być wykorzystywane jako badanie diagnostyczne z wyboru w kierunku POI;
3) genetyczne podłoże przedwczesnej niewydolności jajników może być dziedziczone zarówno z chromosomem X, jak i autosomalnie dominująco i recesywnie. Podłoże genetyczne stanowi łącznie około 50% wszystkich przyczyn;
4) przedwczesną niewydolność jajników opisano w wielu zespołach genetycznych, między innymi w zespole Blooma, anemii Fanconiego, galaktozemii czy zespole Nijmegen;
5) w przypadku podejrzenia autoimmunologicznej przyczyny POI zaleca się badania przesiewowe w kierunku przeciwciał przeciwjajnikowych (AOA) oraz przeciwciał przeciwko 21-hydroksylazie (21-OH-Ab).
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 87

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące leczenia oszczędzającego płodność przy nowotworach jajnika w kontekście procedur stymulacji i punkcji jajników w oparciu o najnowsze rekomendacje ESGO, ESHRE i ESGE (The European Society of Gynaecological Oncology, the European Society of Human Reproduction and Embryology, the European Society for Gynaecological Endoscopy):
1) po oszczędzającym leczeniu chirurgicznym w przypadku nowotworu jajnika ocenę rezerwy jajnikowej powinno się wykonać po przynajmniej 6 miesiącach od operacji, jeżeli rozważana jest witryfikacja oocytów;
2) jeżeli witryfikacja oocytów ma zostać wykonana po chemioterapii sugeruje się, aby markery rezerwy jajnikowej oceniać po przynajmniej 3 miesiącach od ostatniej dawki;
3) w przypadku pierwotnych nowotworów jajnika zaleca się, aby stymulacja oraz witryfikacja komórek jajowych została przeprowadzona po operacji stagingowej z oceną histologiczną w oparciu o stopień zaawansowania i prognozę onkologiczną;
4) w przypadku nowotworów jajnika o granicznej złośliwości (borderline tumors) przed decyzją o stymulacji do zamrożenia komórek jajowych należy zawsze wziąć pod uwagę biomarkery guza (takie jak np. receptory estrogenowe, k-ras, BRAF);
5) w przypadkach podejrzenia nawrotów nowotworów o charakterze borderline oraz nowotworów ze sznurów płciowych nie ma przeciwwskazań do stymulacji i witryfikacji komórek jajowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 88

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące roli estrogenów w metabolizmie kości:
1) estradiol ma decydująca rolę w zapoczątkowaniu wzrostu w okresie dojrzewania oraz w procesie osiągania szczytowej masy kostnej u kobiet, ale nie u mężczyzn;
2) hormonalna terapia menopauzalna powoduje wzrost gęstości kości w kręgach kręgosłupa oraz w szyjce kości udowej o około 5-6%;
3) estrogeny zwiększają produkcję osteoprotegeryny przez osteoblasty;
4) estrogeny wpływają na zmniejszenie ekspresji RANK na osteoklastach, ograniczając ich aktywność.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 89

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące hipogonadyzmu hipogonadotropowego:
1) u osób z mutacjami w genie receptora 1 czynnika wzrostu fibroblastów (FGFR1) zaburzenia rozrodcze są łagodniejsze niż u osób z mutacjami genu anosminy 1 (KAL 1);
2) mutacje w genie receptora GPR-54 i kisspeptyny odpowiedzialne są za hipogonadyzm hipogonadotropowy, ale kisspeptyna nie jest niezbędna do utrzymania aktywności neuronów GnRH;
3) gen anosminy 1 położony jest na chromosomie X, co może tłumaczyć rzadsze występowanie zespołu Kallmanna u chłopców;
4) w jadłowstręcie psychicznym obok stężeń LH i FSH typowych dla wieku przedpokwitaniowego stwierdza się dodatkowo podwyższone stężenie IGF1 i obniżone stężenie kortyzolu wolnego;
5) w triadzie sportsmenek dochodzi do zaburzeń funkcjonowania generatora pulsów GnRH, wskutek którego obniża się częstotliwość pulsów, ale wzrasta ich amplituda.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 90

Wrodzony przerost nadnerczy (WPN) z niedoboru 21-hydroksylazy jest jedną z najczęstszych chorób dziedziczonych autosomalnie recesywnie. Wskaż stwierdzenie najlepiej opisujące tę jednostkę chorobową:

Pytanie 91

Terapia w zespole napięcia przedmiesiączkowego obejmuje różne etapy postępowania. Wskaż tylko właściwe etapy leczenia:
1) ćwiczenia fizyczne, terapia behawioralno-poznawcza, suplementacja witaminy B6;
2) analogi gonadoliberyny z uzupełniającą terapią hormonalną;
3) tabletka jednoskładnikowa z suplementacją witaminy D3;
4) usunięcie macicy z jajowodami z pozostawieniem jajników jako terapia ostateczna;
5) leki z grupy SSRI, dwuskładnikowa tabletka antykoncepcyjna lub system wewnątrzmaciczny uwalniający lewonorgestrel.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 92

Wskaż możliwe przyczyny nieprawidłowości w zapłodnieniu komórki jajowej:
1) opóźniona lub niekompletna reakcja kortykalna;
2) zapłodnienie diploidalnej komórki jajowej haploidalnym plemnikiem;
3) zapłodnienie haploidalnej komórki jajowej diploidalnym plemnikiem;
4) zapłodnienie haploidalnej komórki jajowej haploidalnym plemnikiem.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 93

Na jakim etapie rozwoju zarodkowego dochodzi do aktywacji jego genomu?

Pytanie 94

Monitorowanie kluczowych wskaźników sukcesu (Key Performance Indicators - KPI’s) stanowi niezbędny element systemu zarządzania jakością w laboratorium wspomaganego rozrodu. Dla jakich procedur powinny być one analizowane?

Pytanie 95

Zarodek niezdolny do prawidłowego rozwoju definiowany jest jako zarodek:

Pytanie 96

Kiedy w sposób nieinwazyjny można wykluczyć oocyty z nieprawidłową ilością materiału genetycznego lub aktywowane partenogenetycznie?

Pytanie 97

Stadium blastocysty ludzkiego zarodka możliwe jest do zaobserwowania standardowo w warunkach laboratoryjnych w:

Pytanie 98

Do cech morfologicznych dojrzałej komórki jajowej MII, mających zdecydowanie negatywny wpływ na wynik leczenia (odsetek zapłodnień, rozwój blastocyst, szanse na ciążę) należą:
1) poszerzona i/lub nierównomierna przestrzeń okołożółtkowa;
2) obecność dużych wakuol w cytoplazmie;
3) niejednorodna cytoplazma z dużymi ziarnistościami;
4) regularny kształt osłonki przejrzystej;
5) jednorodna cytoplazma.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 99

Według obowiązującej w Polsce ustawy o leczeniu niepłodności, niedopuszczalne jest przeniesienie zarodków do organizmu biorczyni, jeżeli:

Pytanie 100

Podstawowymi wskazaniami do histeroskopii według rekomendacji PTGiP są:
1) nieprawidłowe krwawienia maciczne u kobiet w wieku rozrodczym;
2) krwawienia po menopauzie;
3) podejrzenie wady rozwojowej macicy;
4) powtarzające się straty ciąż;
5) podejrzenie adenomiozy w celu jej potwierdzenia.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 101

Zgodnie z kryteriami rotterdamskimi, zespół policystycznych jajników (PCOS) rozpoznaje się, jeżeli występują co najmniej:

Pytanie 102

Przeciwwskazaniem bezwzględnym do histeroskopii jest:

Pytanie 103

W leczeniu zaburzeń owulacji u pacjentek z dysfunkcją układu podwzgórzowo-przysadkowego, lekami pierwszego rzutu są:
1) cytrynian klomifenu w dawce 50-150 mg przez 5 dni;
2) letrozol w dawce 2,5-5 mg przez 5 dni;
3) metformina w monoterapii;
4) gonadotropiny;
5) antagoniści GnRH.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 104

Za pierwszy kliniczny zwiastun dojrzewania płciowego u chłopców uważa się zwiększenie objętości każdego z jąder ponad objętość przeddojrzewaniową. Za wartość graniczną objętości jądra dla rozpoczynającego się dojrzewania płciowego przyjmuje się:

Pytanie 105

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące częściowej dysgenezji jąder, będącej konsekwencją zaburzeń rozwojowych:
1) obecna obustronnie struktura histologiczna jądra;
2) kanaliki plemnikotwórcze mają zmniejszoną średnicę, pogrubiałe błony kanalikowe i często ciała hialinowe w świetle;
3) cechy niedojrzałości komórek Sertolego;
4) ryzyko rozwoju nowotworów jądra z komórek płciowych in situ (GCNIS, Germ Cell Neoplasia In Situ) wynosi do 10%;
5) może być zachowana ograniczona spermatogeneza.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 106

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące diagnostyki ultrasonograficznej w zespole policystycznych jajników:

Pytanie 107

Wskaż prawdziwe stwierdzenie, zgodne z aktualnymi rekomendacjami ESHRE dotyczącymi substytucyjnej terapii hormonalnej u pacjentek z przedwczesnym wygasaniem czynności jajników (POI):

Pytanie 108

Zgodnie z ChPL kabergoliny nie należy stosować, jeśli:
1) pacjentka ma uczulenie na pochodne sporyszu;
2) u pacjentki występują zwłóknienia w obrębie płuc i serca;
3) u pacjentki występowały zwłóknienia w obrębie płuc lub brzucha;
4) u pacjentki rozpoznano chorobę wrzodową;
5) u pacjentki w wywiadzie występowały ciężkie zaburzenia psychiatryczne (w szczególności psychoza).
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 109

Jaką główną funkcję pełni białko StAR (Steroidogenic Acute Regulatory protein) w procesie steroidogenezy?

Pytanie 110

U pacjentki stwierdzono mutację w CYP17A1, skutkującą brakiem aktywności 17,20-liazy przy zachowanej aktywności 17α-hydroksylazy. Które ze zmian w profilu steroidów będą najbardziej charakterystyczne?

Pytanie 111

U pacjentki z rakiem endometrium wykazano w badaniach immunohistochemicznych przewagę ekspresji receptora PR-A nad PR-B. Jaki będzie wpływ tego stosunku receptorów na odpowiedź komórek nowotworowych na progesteron?

Pytanie 112

Pacjentka z częściową niewrażliwością na androgeny ma rozwinięte piersi, brak owłosienia łonowego i pachowego oraz ślepo zakończoną pochwę. Jakie jest najbardziej prawdopodobne wyjaśnienie tych objawów?

Pytanie 113

Które parametry są poniżej zakresu referencyjnego według WHO 2021, jeżeli próbka nasienia o objętości 1,8 ml zawiera: 20 mln plemników w 1 ml, 8 mln plemników progresywnych w całej próbce, 1,2 mln plemników o prawidłowej morfologii w całej próbce?

Pytanie 114

Odpowiedź komórek na estrogeny i antyestrogeny zależy od:
1) rodzaju receptora estrogenowego;
2) sąsiadujących promotorów;
3) rodzajów komórkowych białkowych koaktywatorów i korepresorów;
4) właściwości ligandu;
5) modulacji przez czynniki wzrostu oraz czynniki wpływające na kinazy białkowe i fosforylację.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 115

Podczas wizyty po OPU pacjenci otrzymują informację na temat „jakości” pobranych komórek jajowych. Które stwierdzenia zgodnie z rekomendacjami ESHRE 2025 dotyczące wielkości oocytów i ich potencjału rozwojowego są prawdziwe i powinny być przekazane pacjentom?
1) oocyty o średnicy <100 μm mają niski potencjał rozwojowy;
2) oocyty o średnicy ≥125 μm również charakteryzują się niskim potencjałem rozwojowym;
3) oocyty olbrzymie (>180 μm) powinny być wykluczone z użycia klinicznego z powodu ryzyka tetraploidii;
4) oocyty olbrzymie powstają w wyniku fuzji dwóch oocytów pierwotnych;
5) siostrzane oocyty o prawidłowej średnicy mogą wykazywać prawidłowy potencjał rozwojowy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 116

Jaki odsetek oocytów GV + MI po standardowej stymulacji jajników i OPU jest uznawany za prawidłowy w praktyce klinicznej, zgodnie z rekomendacjami ESHRE z 2025 roku?

Pytanie 117

Zabieg chirurgicznego pobrania plemników z jąder jest związany z ryzykiem krwawienia. Które zestawienie prawidłowo opisuje tętnice (t) unaczyniające jądro i ich źródła?

Pytanie 118

Pacjent w 2. dobie po zabiegu microTESE zgłasza obrzęk moszny. Klinicznie nie stwierdza się cech krwiaka (brak bolesnego zgrubienia, brak zasinienia skóry). Który mechanizm anatomiczny najlepiej wyjaśnia ten stan?

Pytanie 119

Podczas punkcji pęcherzyków jajnikowych (OPU) w procedurze IVF pacjentka odczuwa ból głównie w obrębie sklepień pochwy i struktur przymacicza. Które włókna nerwowe odpowiadają za przewodzenie tego bólu?

Pytanie 120

Pacjentka po ciężkim krwotoku okołoporodowym rozwija objawy zespołu Sheehana. Które mechanizmy naczyniowe najlepiej wyjaśniają tę sytuację?