Egzamin PES / Diagnostyka laboratoryjna / jesień 2012

Test z TRH stosuje się w diagnostyce:
1) gruczolaka przysadki produkującego TSH;
2) pierwotnej nadczynności tarczycy;
3) niedoczynności tarczycy pochodzenia centralnego;
4) zespole oporności przysadki na hormony tarczycy;
5) raku tarczycy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z twierdzeń, dotyczących białka wiążącego tyroksynę (TBG) jest prawdziwe?

W ciąży fizjologicznej obserwuje się następujące zmiany, z wyjątkiem:

Do działania fizjologicznego glikokortykosteroidów należy:
1) pobudzanie glukoneogenezy w wątrobie;
2) pobudzanie rozpadu białek;
3) uwalnianie kwasów tłuszczowych z adipocytów;
4) pobudzanie procesów zapalnych;
5) zmniejszanie wydalania potasu z moczem.
Prawidłowa odpowiedź to:

Badaniem wykorzystywanym do oceny układu renina-angiotensyna-aldosteron (układ RAA) jest test:

Hiponatremia normowolemiczna (z prawidłowym nawodnieniem) jest charakterystyczna dla:

Do przyczyn hiperkaliemii nie należy:

Który z poniższych hormonów nie jest androgenem?

Aktywność którego z enzymów wykazuje największe zmiany w surowicy w następstwie hemolizy?

Znaczny wysiłek fizyczny w okresie bezpośrednio poprzedzającym pobranie krwi powoduje:
1) obniżenie stężenia glukozy;
2) obniżenie stężenia białka;
3) obniżenie stężenia kreatyniny i mocznika;
4) podwyższenie stężenia kinazy kreatyninowej;
5) podwyższenie stężenia dehydrogenazy mleczanowej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż poprawną tezę dotyczącą pasm oligoklonalnych IgG:
1) obecność w PMR uznana jest za kryterium rozpoznania stwardnienia rozsianego;
2) w rozdziale elektroforetycznym obecne są w surowicy, a nieobecne w płynie mózgowo-rdzeniowym;
3) pojawiają się w płynie mózgowo-rdzeniowym w przebiegu choroby Wilsona;
4) w dużej ilości obecne są w płynie mózgowo-rdzeniowym w zakażeniach bakteryjnych opon mózgowych;
5) w rozdziale elektroforetycznym obecne są w płynie mózgowo-rdzeniowym, a nieobecne w surowicy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż biomarkery zaburzeń metabolizmu chrząstki stawowej wykorzystywane we wczesnym rozpoznawaniu zmian w przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS):
1) kwas hialuronowy;
2) osteokalcyna;
3) przeciwciała anty-cytrulinowe (anty-CCP);
4) IgM RF;
5) glikoproteina 39 (YKL-40).
Prawidłowa odpowiedź to:

Przejściowa nadpłytkowość może pojawiać się:

Do podstawowych wskazań diagnostycznych wykonania badania krwi utajonej w stolcu należą poniżej wymienione, z wyjątkiem:

Pozostałością jąder komórkowych w erytrocytach są:

W diagnostyce różnicowej ostrych białaczek nie znajduje zastosowania:

Które z poniższych badań mogą być wykorzystywane w ocenie dostępności żelaza dla erytropoezy?

„Fawizm” jest związany z:

Wspólną cechą nowotworów mieloproliferacyjnych nie jest:

Pancytopenia we krwi obwodowej może towarzyszyć:

Polskie Towarzystwo Kardiologiczne w swoich wytycznych zaleca oznaczanie tzw. profilu lipidowego osocza. Jakie oznaczenia wchodzą w skład tego profilu?

Mianem niedokrwistości aplastycznej określa się:

W niedokrwistości Addisona-Biermera wskaźniki czerwonokrwinkowe są następujące:

Niedokrwistość z prawidłowymi wartościami MCV, MCH i MCHC występuje w:

W ostrej białaczce do komórek, które dominują w szpiku kostnym i najczęściej we krwi obwodowej, należą:

Do parametrów oznaczanych na analizatorach hematologicznych charakteryzujących morfologię płytek krwi nie należą:

U pacjenta ze stężeniem sodu w surowicy 140 mmol/l, glukozy - 6,5 mmol/l i mocznika - 4,5 mmol/l efektywna osmolalność surowicy wynosi:

Do biochemicznych nieprawidłowości charakterystycznych dla ostrej niewydolności nerek nie należy wzrost stężenia:

Zwiększona luka anionowa i osmolalna występuje w:

Zwiększone stężenie troponin sercowych (cTnI lub cTnT) może wystąpić:

Oznaczenia aktywności izoenzymu CK-MB (CK-MBmass) należy wykonywać:

Zwiększone stężenie BNP/NT-proBNP może wystąpić w:

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących rytmu dobowego jest prawdziwe?

Diagnostyka celiakii opiera się na:

Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe?

Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe?

Białko Bence-Jonesa to:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące amylazy trzustkowej:

Które z poniższych stwierdzeń są prawdziwe?
1) u ciężarnych można oczekiwać więcej fałszywie dodatnich wyników oznaczeń, wykorzystujących metody immunochemiczne, niż w innych populacjach;
2) czynnik reumatoidalny obecny w surowicy może interferować w oznaczeniach opartych na metodach immunochemicznych;
3) należy dążyć do stosowania uniwersalnych antykoagulantów pomimo ich relatywnie wysokiej ceny, ponieważ wykorzystanie osocza zamiast surowicy skraca czas uzyskania wyniku;
4) zbyt długie utrzymywanie stazy może prowadzić do zafałszowania wyników głównie oznaczeń związków niskocząsteczkowych;
5) przyczyną wzrostu stężenia białka w surowicy może być zarówno szpiczak jak i odwodnienie.
Prawidłowa odpowiedź to:

20 mg/dl to:

Stężenie białka w moczu z dobowej zbiórki wynosi 40 mg/dl. DZM wynosi 1500ml. Jakie jest dobowe wydalanie białka?

Które z poniższych stwierdzeń, dotyczących LDL jest prawdziwe?

W diagnostyce zakażenia wirusem HIV testem Western-Blot wykrywa się:

W żółtaczce o nieznanej etiologii można obserwować wzrost aktywności:

Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe?

Wskaż prawidłowe stwierdzenia dotyczące izoenzymów:
1) występują w enzymach, które mają przynajmniej 4 podjednostki;
2) podstawową, szeroko stosowaną metodę ich oznaczeń stanowi elektroforeza;
3) katalizują różne reakcje w tej samej temperaturze;
4) różnią się wrażliwością na działanie czynników hamujących i aktywujących;
5) mają różną lokalizację narządową.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniższych stwierdzeń, dotyczących diagnostyki ostrych stanów zagrożenia życia, jest prawdziwe?

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące albuminy:

Które ze stwierdzeń dotyczących metod immunoturbidymetrycznych jest prawdziwe?

Wskaż stwierdzenie fałszywe:

Które stwierdzenia dotyczące potasu są prawdziwe?
1) jest głównym anionem wewnątrzkomórkowym;
2) jego stężenie wewnątrz komórki wynosi około 150 mmol/l;
3) przy braku zaburzeń RKZ zmiany stężenia potasu we krwi odzwierciedlają w przybliżeniu jego zmiany w organizmie;
4) przetaczanie krwi ze zhemolizowanymi krwinkami może prowadzić do hiperkaliemii;
5) hiperkaliemia może wystąpić w przebiegu leczenia diuretykami.
Prawidłowa odpowiedź to:

U kobiet w wieku menopauzalnym obserwuje się:

Biologiczny półokres zaniku wskaźnika wynosi 72 godziny. Jeżeli wyjściowe jego stężenie (czas zerowy) wynosiło 12,000 µg/l, to jakie będzie jego stężenie po upływie 360 godzin?

Wskaż badania układu hemostazy, które będą całkowicie niewiarygodne w przypadku otrzymania do badań laboratoryjnych surowicy zamiast osocza:
1) APTT;
2) PT;
3) TT;
4) antygen czynnika von Willebranda;
5) aktywność antytrombiny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Badanie aktywowanego czasu krzepnięcia (ACT) polega na aktywacji:

Izolowane przedłużenie APTT u pacjenta z objawami zakrzepicy może być wywołane:
1) obecnością antykoagulantu tocznia;
2) niedoborem czynnika XII;
3) nadmiarem czynnika VII;
4) niedoborem czynnika von Willebranda;
5) niedoborem fibrynogenu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z wymienionych niżej badań laboratoryjnych może być przydatne w diagnostyce małopłytkowości poheparynowej (heparin induced thrombocytopenia, HIT)?
1) oznaczenie przeciwciał przeciw kompleksowi heparyna-PF4 w osoczu;
2) badanie agregacji w obecności heparyny;
3) uwalnianie znakowanej 14C serotoniny z płytek;
4) badanie aktywacji płytek - oznaczenie P-selektyny (CD62);
5) badanie agregacji w obecności kolagenu, epinefryny i ADP.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż parametry koagulologiczne, które oznaczane są metodą immunologiczną z wykorzystaniem turbidymetrii:
1) inhibitor tkankowego aktywatora plazminogenu (PAI);
2) oporność na białko C (APC-R);
3) czynnik płytkowy 4 (PF4);
4) D-dimery;
5) czynnik von Willebranda.
Prawidłowa odpowiedź to:

Przyczyną fałszywie zawyżonej wartości MCV „pseudomakrocytozy” w pomiarze automatycznym może być:
1) obecność płytek olbrzymich;
2) znacznego stopnia hiperlipemia;
3) obecność zimnych aglutynin;
4) obecność krioglobulin;
5) znacznego stopnia hiperglikemia.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które ze stwierdzeń dotyczących kwasicy metabolicznej jest fałszywe?

W przypadku prawoskośnego rozkładu wyników:

W metodach immunochemicznych najczęściej interferencji od endogennych przeciwciał należy oczekiwać w przypadku:

Przy badaniu klirensu endogennej kreatyniny niekompletna zbiórka moczu spowoduje:

Stężenie których parametrów nie zależy od wieku?

Oznaczanie metoksypochodnych katecholoamin jest przydatne w diagnostyce:

Ceruloplazmina jest białkiem:
1) transportującym miedź;
2) ostrej fazy;
3) ferrooksydazą;
4) wiążącym wolną hemoglobinę.
Prawidłowa odpowiedź to:

W przewlekłej niedomodze nerek rozwój kwasicy metabolicznej wynika ze wzrostu stężenia we krwi:
1) kwasu mlekowego;
2) pierwszorzędowego fosforanu;
3) kwasu siarkowego;
4) kwasu beta-hydroksymasłowego;
5) kwasu moczowego;
6) utraty wodorowęglanów drogą nerek.
Prawidłowa odpowiedź to:

Prawidłową reakcją w na podanie ADH jest:
1) wzrost stężenia Na⁺ w osoczu;
2) spadek stężenia Na⁺ w osoczu;
3) wzrost diurezy;
4) spadek diurezy;
5) wzrost ciężaru właściwego moczu;
6) spadek ciężaru właściwego moczu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Obniżenie wskaźnika mocznik/kreatynina we krwi występuje w przypadku:

Do ostrych biochemicznych efektów spożycia alkoholu należą przede wszystkim:
1) spadek stężenia glukozy w surowicy;
2) wzrost stężenia mleczanów;
3) spadek stężenia triglicerydów;
4) wzrost stężenia cholesterolu;
5) wzrost stężenia kortyzolu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Jakie są negatywne skutki stosowania szczawianu jako antykoagulanta?
1) obniża MCV;
2) podwyższa hematokryt;
3) podwyższa MCV;
4) obniża hematokryt;
5) powoduje hemolizę.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wzrost aktywności w moczu których enzymów świadczy o bezpośrednim uszkodzeniu kłębuszków i cewek nerkowych?
1) amylazy;
2) AlAT;
3) fosfatazy alkalicznej;
4) GGT;
5) N-acetylo-beta-D-glukozaminidazy (NAG).
Prawidłowa odpowiedź to:

Płyn wewnątrzkomórkowy różni się od osocza stężeniem następujących elektrolitów:
1) wyższym stężeniem K⁺;
2) wyższym stężeniem białczanów;
3) wyższym stężeniem HCO₃^-;
4) wyższym stężeniem fosforanów;
5) niższym stężeniem Cl^-;
6) niższym stężeniem kwasów organicznych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Magnez jest pierwiastkiem, którego największa ilość znajduje się w:

Przyczyną moczówki prostej centralnej (ośrodkowej) jest:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące ostrego uszkodzenia nerek:

Wczesna faza ostrego stanu zapalnego powoduje podwyższenie we krwi frakcji:

Zwiększone stężenie troponin sercowych (cTnI lub cTnT) może wystąpić:

W rutynowym oznaczaniu aktywności izoenzymu CK-MB kinazy kreatyny stosuje się:

Stężenie białka w bakteryjnym zapaleniu opon mózgowo-rdzeniowych wzrasta głównie z powodu:

Wskaż prawidłową sekwencję zaburzeń gospodarki wapniowo-fosforanowej w przebiegu przewlekłej choroby nerek:

Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe?

Interferencje w oznaczeniach immunochemicznych mogą być spowodowane:

Które z poniższych stwierdzeń nie jest prawdziwe?

Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe?

Oblicz dodatnią i ujemną wartość predykcyjną jeśli w grupie 100 chorych z przerzutami do wątroby odsetek podwyższonych wyników CEA wynosił 80%, a w grupie 100 chorych bez przerzutów do wątroby odsetek podwyższonych wyników CEA wynosił 20%:

Która z odpowiedzi dotycząca użyteczności oznaczeń CEA nie jest prawdziwa?

Hipocholesterolemii można oczekiwać:

W ostrym zatruciu muchomorem sromotnikowatym wartości transaminaz:

CRP o wysokiej czułości:

Za wartość krytyczną (alarmową) przyjmuje się wyniki:

Którego z wymienionych badań nie stosuje się do rozpoznania moczówki prostej?

W przesiewowych badaniach noworodków obowiązujących w Polsce oznaczane są:

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących PSA jest prawdziwe?

Wzrost stężenia jonów chlorkowych w surowicy prowadzi do:
1) spadku stężenia jonu sodowego;
2) spadku stężenia jonów HCO₃^-;
3) kwasicy metabolicznej;
4) wzrostu stężenia jonów białczanowych;
5) wzrostu jonizacji wapnia.
Prawidłowa odpowiedź to:

Bufory hemoglobinowy i białczanowy stanowią około połowy pojemności buforowej krwi. Obecność, których aminokwasów decyduje o ich zdolności buforowania jonów wodorowych?
1) lizyna;
2) histydyna;
3) kwas asparaginowy;
4) kwas glutaminowy;
5) prolina.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z wymienionych substancji mogą spowodować zwiększenie luki osmotycznej?

Czułość i swoistość diagnostyczna testu wynoszą 0,8 (80%). Szansa (odds) a priori występowania choroby określona na podstawie obrazu klinicznego wynosi 0,5 (1:2). Szansa a posteriori wystąpienia tej choroby w przypadku dodatniego wyniku testu wynosi:

Skąpoobjawowa nadczynność tarczycy charakteryzuje się:

W przebiegu mukowiscydozy do najczęściej spotykanych powikłań, oprócz objawów płucnych, należy:

Wskaż metody, które można zastosować do oceny oporności na leczenie kwasem acetylosalicylowym:
1) APTT;
2) PT-INR;
3) agregometria przepływowa (PFA-100);
4) agregometria impedancyjna (Multiplate);
5) oznaczenie aktywności czynnika von Willebranda.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z wymienionych parametrów koagulologicznych oznaczane są metodą ELISA?
1) aktywność czynnika von Willebranda;
2) czynnik płytkowy 4 (PF4);
3) wolne białko S;
4) oporność na białko C (APC-R);
5) inhibitor tkankowego aktywatora plazminogenu (PAI).
Prawidłowa odpowiedź to:

Najbardziej wiarygodnym markerem uszkodzenia wątroby w przebiegu choroby alkoholowej jest oznaczenie we krwi aktywności:

NGAL - wskaźnik ostrego uszkodzenia nerki to:

Podwyższone stężenie peptydu C w surowicy (osoczu) wskazuje na:
1) ostre zapalenie trzustki;
2) przewlekłe zapalenie trzustki;
3) cukrzycę typu 2;
4) cukrzycę typu 1;
5) insulinomę.
Prawidłowa odpowiedź to:

Jaka jest wartość dobowego wydalania białka z moczem określanego jako „białkomocz masywny”?

Kwas moczowy powstaje w wyniku rozpadu:

Płytki krwi gromadzą a następnie uwalniają w procesie agregacji:

Które z wymienionych stanów klinicznych mogą przebiegać ze zwiększonym odsetkiem (zwiększoną liczbą) plazmocytów we krwi obwodowej?

W hiperaldosteronizmie pierwotnym (zespole Conna) nie występuje:

Wskaż czynniki aktywujące osteoklasty:
1) RANKL;
2) TRAcP;
3) osteoprotegeryna;
4) M-CSF;
5) kalcytonina.
Prawidłowa odpowiedź to:

U pacjenta ze szpiczakiem mnogim stężenie beta2-mikroglobuliny w surowicy oraz jej wydalanie z moczem ulegają następującym zmianom:
1) poziom w surowicy wzrasta;
2) poziom w surowicy obniża się;
3) wydalanie z moczem wzrasta;
4) wydalanie z moczem obniża się;
5) może powodować amyloidozę w elementach ścięgnistych stawów.
Prawidłowa odpowiedź to:

Oznaczenia hCG w surowicy znajdują zastosowanie:

Metodą referencyjną dla oceny leukogramu krwi obwodowej jest:

Do ujemnych reaktantów/białek ostrej fazy zalicza się:

Metoda o wysokiej czułości analitycznej:

Jaki odsetek wyników grupy badanej będzie mieścił się w przybliżeniu w zakresie średnia ± odchylenie standardowe, jeżeli rozkład cechy w tej grupie jest zgodny z rozkładem normalnym?

Jaki jest odsetek wyników fałszywie ujemnych i fałszywie dodatnich jeżeli czułość i swoistość diagnostyczna wyników oznaczeń markera wynoszą odpowiednio: 60% i 85%?

W której z metod immunochemicznych sygnał mierzony jest odwrotnie proporcjonalny do stężenia badanej substancji?

Podwyższenie wartości odcinającej przyjętej dla interpretacji wyników badań prowadzi do: