PES Diagnostyka laboratoryjna / jesień 2011

Pytanie 1

Jakiego rodzaju zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej należy się spodziewać u chorego z rozedmą płuc?

Pytanie 2

Wskaż krwiotwórcze czynniki wzrostu o najszerszym spektrum działania:

Pytanie 3

Spadek stężenia frakcji HDL w surowicy ze wzrostem stężenia trójglicerydów i frakcji LDL charakterystyczny jest dla:

Pytanie 4

Niedobór kwasu foliowego prowadzi do niedokrwistości megaloblastycznej. Do przyczyn niedoboru kwasu foliowego nie należy:

Pytanie 5

Badaniem cytochemicznym najbardziej użytecznym w rozpoznawaniu ostrych białaczek limfoblastycznych i chłoniaków limfoblastycznych jest barwienie na:

Pytanie 6

We krwi obwodowej pacjenta wykazano 10‰ retikulocytów. Obowiązujący w laboratorium zakres referencyjny wynosi 5-15‰. Wskaż właściwą interpretację uzyskanego wyniku, jeżeli pacjent ma HGB < 7,0 g/dl:

Pytanie 7

Metoda o wysokiej czułości analitycznej:

Pytanie 8

Badaniem różnicującym niedokrwistość z niedoboru kwasu foliowego z niedokrwistością z niedoboru witaminy B₁₂ jest:

Pytanie 9

Charakterystycznymi markerami immunofenotypu dojrzałych granulocytów są:

Pytanie 10

Analizatory hematologiczne 3-parametrowe różnicują krwinki białe na 3 populacje. Jako jedna populacja zliczane są następujące leukocyty:

Pytanie 11

Wszystkie stwierdzenia dotyczące hiperbilirubinemii u noworodka są prawdziwe, z wyjątkiem:

Pytanie 12

Niedokrwistość ACD pod względem morfologicznym jest najczęściej niedokrwistością:

Pytanie 13

Pancytopenia we krwi obwodowej może towarzyszyć niedokrwistości:

Pytanie 14

Na podstawie podanej charakterystyki parametrów laboratoryjnych, w miejsce liter X i Y wstaw odpowiednią nazwę niedokrwistości:
Fe w surowicy TIBC Ferrytyna Log TfR/ferrytyna
X obniżone zwiększone obniżone > 2,55
Y obniżone N/obniżone zwiększone < 2,55

Pytanie 15

Który z poniżej wymienionych hormonów nie jest hormonem sterydowym?

Pytanie 16

Wskaż fałszywą odpowiedź, dotyczącą hipogonadyzmu hipogonadotropowego u mężczyzn:

Pytanie 17

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących hiperprolaktynemii jest prawdziwe?
1) może być spowodowana zmniejszonym uwalnianiem dopaminy z podwzgórza;
2) może występować w niedoczynności tarczycy;
3) jest jedną z przyczyn niepłodności;
4) jednorazowe podwyższenie stężenia prolaktyny w surowicy jest wystarczające do jej rozpoznania;
5) test z metoklopramidem jest badaniem rozstrzygającym o rozpoznaniu gruczolaka przysadki.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 18

Do stymulatorów wydzielania hormonu wzrostu nie należy:

Pytanie 19

W celu wyliczenia szacunkowego przesączania kłębuszkowego wg wzoru MDRD (Modification of Diet In Renal Disease Study Group) wykorzystuje się następujące dane:

Pytanie 20

Przeciwciała przeciwko receptorowi dla TSH:
1) mają działanie stymulujące lub blokujące receptor TSH;
2) mają działanie tylko stymulujące receptor TSH;
3) występują tylko u chorych z chorobą Gravesa-Basedowa;
4) rutynowo oznaczane są metodami immunochemicznymi;
5) służą do monitorowania skuteczności leczenia choroby Gravesa-Basedowa.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 21

HCV RNA:

Pytanie 22

Wynik „reaktywny HBsAg” uzyskany w badaniu przesiewowym:
1) wymaga potwierdzenia testem Western Blot;
2) wymaga potwierdzenia testem neutralizacji;
3) wskazuje wyłącznie na czynną infekcję;
4) może pojawiać się bezpośrednio po szczepieniu przeciwko HBV;
5) występuje równolegle do anty HBs.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 23

Wszystkie z podanych stwierdzeń są prawdziwe, z wyjątkiem:

Pytanie 24

Gamma-glutamylotransferaza:

Pytanie 25

Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe?
1) dla komórek nerwowych najważniejszym źródłem energii jest tlenowa przemiana glukozy;
2) dla komórek nerwowych najważniejszym źródłem energii jest beztlenowa przemiana glukozy;
3) udar mózgu z punktu widzenia etiopatogenezy jest wąskim, ściśle sprecyzowanym pojęciem;
4) podobnie jak w zawale istnieją ściśle określone markery biochemiczne udaru mózgu, stosowane w procedurach diagnostycznych;
5) w większości przypadków rozpoznanie udaru niedokrwiennego dokonuje się w oparciu o obraz kliniczny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 26

Do czynników przedanalitycznych, związanych z podwyższeniem stężenia potasu zalicza się wszystkie, z wyjątkiem:

Pytanie 27

Cukrzyca:
1) charakteryzuje ją hiperglikemia, wynikająca z defektu wydzielania i/lub działania insuliny;
2) w jej rozpoznaniu mogą być pomocne takie objawy kliniczne jak wzmożone pragnienie, gwałtowny wzrost masy ciała, skąpomocz;
3) jej bezpośrednie powikłanie jakim jest kwasica metaboliczna jest bezpośrednio skorelowane ze stężeniem glukozy we krwi;
4) w jej przebiegu ulegają glikacji białka osocza;
5) ryzyko jej wystąpienia w kolejnej ciąży stanowią wcześniejsze porody dzieci z dużą masą urodzeniową.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 28

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących metody FISH jest prawdziwe?

Pytanie 29

Wszystkie stwierdzenia dotyczące troponiny są prawdziwe, z wyjątkiem:

Pytanie 30

Wszystkie stwierdzenia dotyczące BNP są prawdziwe, z wyjątkiem:

Pytanie 31

Które ze stwierdzeń dotyczących tzw. „średniej dziennej” jest prawdziwe?
1) jest ona oparta na wynikach kolejnych oznaczeń materiału kontrolnego wykonywanych w ciągu dnia pracy;
2) może być stosowana jako metoda kontroli w każdym laboratorium bez względu na liczbę wykonywanych przez nie oznaczeń;
3) jest oparta na wyliczeniu wartości średniej z oznaczeń wykonywanych w materiale pochodzącym od pacjentów;
4) jest oparta na wyliczeniu wartości średniej z oznaczeń wykonywanych zarówno w materiale pochodzącym od pacjentów, jak i w materiale kontrolnym;
5) może być stosowana do kontroli wewnątrzlaboratoryjnej zarówno oznaczeń hematologicznych jak i biochemicznych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 32

Które z poniższych stwierdzeń, dotyczących toksoplazmozy są prawdziwe?
1) ujemne antytoxo IgG i IgM są czynnikiem zwiększającym ryzyko infekcji;
2) dodatnie antytoxo IgG i ujemne IgM przemawiają za świeżą infekcją;
3) niska awidność IgG nie stanowi potwierdzenia ostrej infekcji;
4) wysoka awidność IgG stanowi potwierdzenie ostrej infekcji;
5) wysoka awidność IgG na początku ciąży przemawia za brakiem zagrożenia infekcją wewnątrzmaciczną płodu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 33

Które z poniższych parametrów są uznawane za markery zapalne, związane z miażdżycą?
1) CRP; 4) fibrynogen;
2) interleukina 6 (IL-6); 5) D-dimery.
3) tkankowy aktywator plazminogenu (tPA);
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 34

Znacznie podwyższone stężenie insuliny w surowicy (> 1000 µU/ml) współistniejące z niskim stężeniem glukozy (< 40 mg/dl) i niskim stężeniem peptydu C, przemawiają za rozpoznaniem:

Pytanie 35

Który ze związków obecnych w moczu i zawierających azot jest produktem rozpadu białek?

Pytanie 36

W odwodnieniu hipertonicznym stwierdza się:

Pytanie 37

Na stężenie wapnia zjonizowanego w surowicy, które wynosi średnio 45% ogólnego stężenia wapnia, wywiera wpływ:

Pytanie 38

Ostrej, niewyrównanej kwasicy oddechowej odpowiada następujący układ wyników badań laboratoryjnych:

Pytanie 39

Pole testowe do wykrywania krwinek białych w moczu metodą testów paskowych nie wykrywa limfocytów, ponieważ komórki te nie zawierają:

Pytanie 40

Obraz wyników badań laboratoryjnych w przypadku bakteryjnego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych charakteryzuje się:

Pytanie 41

Alfa-2-makroglobulina wykazuje aktywność biologiczną?

Pytanie 42

Jakie są odsetki wyników fałszywie ujemnych i fałszywie dodatnich, jeżeli czułość i swoistość diagnostyczna dla danego markera wynoszą odpowiednio 90% i 75%?

Pytanie 43

Do markerów kościotworzenia zalicza się:
1) frakcję kostną kwaśnej fosfatazy;
2) pirydynolinę (PYD);
3) dezoksypirydynolinę (DPD);
4) frakcję kostną fosfatazy alkalicznej (b-ALP);
5) N-końcowy propeptyd prokolagenu typu I (PINP).
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 44

Ocena ekspresji MDR pozwala na wykrycie:

Pytanie 45

U człowieka w okresie płodowym hematopoezy, fizjologicznie czynności krwiotwórczej nie podejmuje:

Pytanie 46

U człowieka komórkami, które fizjologicznie nie występują w rozmazie krwi obwodowej są:

Pytanie 47

U 60-letniego mężczyzny stwierdzono we krwi obwodowej pancytopenię, ponieważ:

Pytanie 48

Ekspresja antygenu CD45 obecna jest na:

Pytanie 49

Do rutynowo oznaczanych na analizatorach hematologicznych parametrów charakteryzujących morfologię płytek krwi należą:

Pytanie 50

Wskaż wyniki badań układu krzepnięcia, które pozwolą na odróżnienie zespołu wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (DIC) od zespołu hemolityczno-mocznicowego (HUS):
1) obniżona ilość PLT; 4) obniżony fibrynogen;
2) przedłużenie czasów: APTT i PT; 5) obecność schistocytów w
3) podwyższenie D-dimerów; rozmazie krwi obwodowej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 51

Które ze stwierdzeń dotyczących D-dimerów (DD) nie jest prawdziwe?

Pytanie 52

Wybierz prawidłowe stwierdzenia dotyczące antytrombiny (AT):
1) antytrombina jest kofaktorem heparyny;
2) antytrombina jest syntetyzowana w hepatocytach i komórkach śródbłonka;
3) u wcześniaków stężenie AT jest niższe niż u dorosłych;
4) zaburzenia struktury antytrombiny wywołane są mutacją typu Leiden;
5) antytrombina jest transportowana w osoczu w kompleksie z C4BP.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 53

Wskaż, które z podanych niżej zaleceń powinny być stosowane w diagnostyce przyczyn trombofilii u kobiet:
1) krew należy zawsze pobierać w pozycji leżącej, po 8-godzinnym odpoczynku;
2) na 2 miesiące przed badaniem należy odstawić środki antykoncepcyjne oraz HRT;
3) w diagnostyce wrodzonych zaburzeń krzepnięcia (np. niedobór białka S) krew należy pobrać najwcześniej 2 miesiące po porodzie;
4) diagnostyka trombofilii wymaga pobrania krwi w określonych dniach cyklu miesięcznego;
5) nie ma żadnych szczególnych zaleceń dotyczących badań hemostazy u kobiet.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 54

Który z wymienionych parametrów koagulologicznych oznaczany jest metodą koagulometryczną?

Pytanie 55

Które ze stwierdzeń dotyczących markerów sercowych jest prawdziwe?

Pytanie 56

Które ze stwierdzeń dotyczących klirensu nerkowego cystatyny C jest prawdziwe?

Pytanie 57

Która frakcja lipoprotein jest podatna na modyfikacje (oksydacja, glikacja) i w związku z tym uważana za szczególnie aterogenną?

Pytanie 58

Najwolniej działający etap kompensacji niewyrównanych zaburzeń gospodarki kwasowo-zasadowej to:

Pytanie 59

Klirens endogennej kreatyniny jest:

Pytanie 60

Do oceny czynności zewnątrzwydzielniczej trzustki nie służy:

Pytanie 61

Osmolalność surowicy wyliczona na podstawie stężenia sodu, glukozy i mocznika jest zgodna z osmolalnością rzeczywistą w:

Pytanie 62

Przeciwciała przeciwko transglutaminazie tkankowej są oznaczane w diagnostyce:

Pytanie 63

Wyniki oznaczeń gazometrycznych: H^{+ = 31,8 nmol/l; pH=7,5; pCO_{2 = 28,1 mmHg; HCO_{3 ^{- = 23,9 mmol/l; pO_{2 = 57,8 mmHg; BE = - 0,5 mmol/l; SpO₂ = 88,7 %; Mleczany = 1,2 przemawiają za rozpoznaniem:}}}}}

Pytanie 64

Który układ wyników w osoczu jest charakterystyczny dla hiperaldosteronizmu pierwotnego?

Pytanie 65

Osmolalność zmierzona wynosi 320 mOsm/kg H₂O. Oblicz lukę osmolalną, jeśli wiadomo, że stężenie sodu wynosi 140 mmol/l, stężenie glukozy 180 mg/dl, a stężenie mocznika 120 mg/dl:

Pytanie 66

U nieprzytomnego pacjenta wykazano poziom alkoholu etylowego we krwi 4,6‰. Masa cząsteczkowa etanolu wynosi 46. Etanol spowodował wzrost osmolalności całkowitej osocza o:

Pytanie 67

Cechami charakterystycznymi dla rzekomej niedoczynności przytarczyc typu 1a są:
1) obniżone stężenie parathormonu w surowicy;
2) podwyższone stężenie parathormonu w surowicy;
3) hipokalcemia;
4) hiperkalcemia;
5) zbyt niskie wydalanie nefrogennego cAMP po podaniu parathormonu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 68

Charakterystyczną zmianą w parametrach laboratoryjnych u pacjentów z rakowiakiem jest wzrost wydalania:

Pytanie 69

Wskaż białko, którego zwiększony poziom w surowicy pojawi się najwcześniej w przebiegu ciężkiej infekcji bakteryjnej:

Pytanie 70

Który zestaw wyników badań laboratoryjnych wskazuje na pierwotną nadczynność tarczycy?

Pytanie 71

Metoda enzymatyczna oznaczania kreatyniny w porównaniu z metodą Jaffego ma:

Pytanie 72

W obrazie elektroforetycznym białek surowicy obniżenie frakcji albuminy i brak rozdziału frakcji beta i gamma (mostek beta-gamma) wskazuje na:

Pytanie 73

Hemolizie wewnątrznaczyniowej towarzyszą:

Pytanie 74

W stanach zagrożenia życia najwyższą swoistość diagnostyczną w wykrywaniu sepsy ma oznaczanie:

Pytanie 75

Dominującym białkiem tkanki łącznej kości jest kolagen typu:

Pytanie 76

Wskaż prawidłową definicję:

Pytanie 77

W wypadku, gdy objawy chorobowe są związane ze wzrostem określonego parametru, przyjęcie wyższej wartości odcięcia (cut-off value) powoduje:

Pytanie 78

Wskaż podstawowe wskazanie do oznaczenia tyreoglobuliny (Tg):

Pytanie 79

Cecha charakterystyczna poporodowego zapalenia tarczycy to:

Pytanie 80

Hepcydyna jest peptydem odpowiedzialnym za:
1) syntezę erytropoetyny;
2) wiązanie ferroportyny;
3) hamowanie wchłaniania żelaza w przewodzie pokarmowym;
4) hamowanie uwalniania żelaza z makrofagów i komórek wątroby;
5) wiązanie hemu z globiną.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 81

Które z wymienionych substancji można uznać za biochemiczne markery udaru mózgu?
1) NSE; 2) IL 6; 3) S100B; 4) MMP-2; 5) B-FABP.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 82

Podstawowym buforem moczu jest bufor:

Pytanie 83

Rozpoznanie upośledzonej tolerancji glukozy (IGT) występuje wtedy, jeśli wartość stężenia glukozy w osoczu krwi żylnej w 2. godzinie testu z pojedynczym doustnym obciążeniem glukozą (OGGT) znajduje się w zakresie:

Pytanie 84

U 54-letniej kobiety uzyskano następujące wyniki badań:
* TSH =1,45 mIU/l (przedział referencyjny: 0,4-4,0 mIU/l).
* fT4 =74 pmol/l (przedział referencyjny: 10-25 pmol/l)
W diagnostyce różnicowej należy rozważyć wszystkie możliwości, z wyjątkiem:

Pytanie 85

Obecność którego z wymienionych składników w badanej próbce moczu przemawia za nieselektywnym charakterem białkomoczu?

Pytanie 86

Owalne ciała tłuszczowe, stwierdzane w osadzie moczu, to:

Pytanie 87

Hiperfosfatemia nie jest charakterystyczna dla:

Pytanie 88

W ocenie stopnia wydolności wątroby w skali Childa-Turcotte’a-Pugha poza cechami klinicznymi (wodobrzusze, encefalopatia) uwzględnia się także:
1) stężenie bilirubiny; 4) miano przeciwciał anty-HBs;
2) stężenie albuminy; 5) stężenie amoniaku.
3) INR;
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 89

1,5 anhydroglucitol (1,5AG) jest stosowany w diagnostyce jako:

Pytanie 90

Która z wymienionych nieprawidłowości nie jest charakterystyczna dla hiperaldosteronizmu pierwotnego (zespół Conna)?

Pytanie 91

W populacji liczącej 1000 osób częstość występowania choroby wynosi 20%. Jaka będzie wartość predykcyjną dodatniego (PPV) i ujemnego (NPV) wyniku testu o czułości diagnostycznej równej 80% i swoistości - 90%?

Pytanie 92

Iloraz prawdopodobieństw lub wskaźnik wiarygodności dla ujemnego wyniku testu (LR-) określa:

Pytanie 93

Pojęcie „nieprecyzyjność”:

Pytanie 94

Które ze stwierdzeń dotyczących lipoprotein frakcji HDL jest prawdziwe?

Pytanie 95

Do typowych zmian w zakresie podstawowych parametrów laboratoryjnych w zespole Cushinga nie należy:

Pytanie 96

Głównym wskazaniem do oznaczania 17-a-hydroksyprogesteronu jest:
1) podejrzenie niedoboru 11-b-hydroksylazy;
2) podejrzenie niedoboru 21-hydroksylazy;
3) objawy wirylizacji u kobiet;
4) ocena dojrzałości łożyska;
5) stosowanie hormonalnej terapii zastępczej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 97

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących badania moczu jest prawdziwe?

Pytanie 98

Czego można oczekiwać w przebiegu rozpadu tkanki mięśniowej (rabdomyoliza)?

Pytanie 99

Izoenzymy:
1) występują w enzymach, które mają przynajmniej 3 podjednostki;
2) katalizują różne reakcje w tym samym pH;
3) katalizują różne reakcje w tej samej temperaturze;
4) katalizują tę samą reakcję, różnią się wrażliwością na działanie czynników hamujących i aktywujących;
5) mają różną lokalizację narządową.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 100

Wszystkie z poniższych stwierdzeń dotyczących IgA są prawdziwe, z wyjątkiem:

Pytanie 101

Oznaczanie wolnych łańcuchów lekkich w surowicy:

Pytanie 102

Wszystkie z poniższych stwierdzeń dotyczących mocznika są prawdziwe, z wyjątkiem:

Pytanie 103

Dlaczego obserwuje się wzrost stężenia wodorowęglanów po posiłku w porównaniu do wodorowęglanów przed posiłkiem?

Pytanie 104

Wskaż, w jakich grupach ludzi spotyka się u pewnego odsetka z nich miernie podwyższone stężenia CEA:

Pytanie 105

Wyniki oznaczeń którego z wymienionych markerów są najbardziej przydatne w diagnostyce różnicowej niedrobnokomórkowego i drobnokomórkowego raka płuca:

Pytanie 106

Które ze stwierdzeń dotyczących PSA nie jest prawdziwe?

Pytanie 107

Które ze stwierdzeń dotyczących antygenu CYFRA 21-1 nie jest prawdziwe?

Pytanie 108

Które ze stwierdzeń dotyczących krzywych ROC nie jest prawdziwe?

Pytanie 109

Czułość diagnostyczna oznaczeń PSA wyliczona w 200-osobowej grupie chorych na raka stercza wynosi 0,90, a swoistość diagnostyczna tego markera wyznaczona w 100-osobowej grupie referencyjnej wynosi 0,80. Wylicz dodatnią wartość predykcyjną (DWP) oznaczeń PSA u chorych na raka stercza:

Pytanie 110

Które z poniższych stwierdzeń nie jest prawdziwe?

Pytanie 111

Hormon adrenokortykotropowy (ACTH):

Pytanie 112

Obniżone stężenie TSH obserwuje się w:

Pytanie 113

Wysokie stężenie FSH i obniżone 17ß-estradiolu są charakterystyczne dla:
1) pierwotnej niewydolności jajników;
2) okresu menopauzy;
3) zaburzeń podwzgórzowo-przysadkowych;
4) zespołów hiperandrogenizacji;
5) zespołu policystycznych jajników.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pytanie 114