Egzamin PES / Diagnostyka laboratoryjna / wiosna 2006

Najpopularniejszą formą kontroli wydzielania hormonów i tym samym ich stężenia we krwi jest:

Jakie jest najbardziej prawdopodobne wyjaśnienie podwyższonego stężenia wapnia zjonizowanego przy prawidłowym stężeniu wapnia całkowitego?

Które ze stwierdzeń dotyczących tzw. „średniej dziennej” jest prawdziwe?
1) jest ona oparta na wynikach kolejnych oznaczeń materiału kontrolnego wykonywanych w ciągu dnia pracy;
2) może być stosowana jako metoda kontroli w każdym laboratorium bez względu na liczbę wykonywanych przez nie oznaczeń;
3) jest oparta na wyliczeniu wartości średniej z oznaczeń wykonywanych w materiale pochodzącym od pacjentów;
4) jest oparta na wyliczeniu wartości średniej z oznaczeń wykonywanych zarówno w materiale pochodzącym od pacjentów, jak i w materiale kontrolnym;
5) może być stosowana do kontroli wewnątrzlaboratoryjnej zarówno oznaczeń hematologicznych jak i biochemicznych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wszystkie z poniższych stwierdzeń dotyczących chylomikronów są prawdziwe, z wyjątkiem:

Czynniki uwalniające hormony (releasing hormones lub releasing factors) są uwalniane z:

Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe?
1) kalcytonina jest hormonem produkowanym przez tarczycę i podwyższającym poziom wapnia we krwi;
2) kalcytonina jest hormonem produkowanym przez tarczycę i obniżającym poziom wapnia we krwi;
3) deksametazon jest analogiem ACTH;
4) przyczyną choroby Addisona jest zanik kory nadnerczy, często spowodowany nadmiarem podawanych sterydów egzogennych;
5) wysokie dawki deksametazonu hamują wydzielanie kortyzolu u pacjentów z ektopowym wydzielaniem ACTH.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe?
1) w skład wałeczków szklistych wchodzi białko Tamm-Horsfalla i mogą być one obecne w moczu prawidłowym szczególnie po wysiłku fizycznym;
2) jeżeli w skład wałeczków szklistych wchodzi białko Tamm-Horsfalla świadczą one o zmianach patologicznych w kanalikach dystalnych;
3) komórki drożdży w osadzie moczu przypominają erytrocyty;
4) cholesterolowe kamienie moczowe są jednymi z najczęściej spotykanych;
5) nadmiar spożywanych płynów w przypadkach moczówki prostej prowadzi do wydalania moczu o bardzo niskim ciężarze właściwym.
Prawidłowa odpowiedź to:

Beta₂ mikroglobulina:

Wszystkie stwierdzenia dotyczące witaminy B12 są prawdziwe, z wyjątkiem:

Wszystkie stwierdzenia dotyczące troponiny I są prawdziwe, z wyjątkiem:

Fluorymetria jest techniką:

Wszystkie stwierdzenia dotyczące wrodzonych bloków metabolicznych są prawdziwe, z wyjątkiem:
1) jest mutacją prowadzącą do wytworzenia niepełnowartościowego białka;
2) jest dziedziczony na ogół jako cecha autosomalna recesywna;
3) może być skorygowany postępowaniem terapeutycznym;
4) jeśli dotyczy niedoboru enzymu katalizującego istotne cykle metaboliczne dochodzi do ciężkich zaburzeń psychosomatycznych;
5) nie dotyczy mutacji DNA w genie.
Prawidłowa odpowiedź to:

Hormon wzrostu:
1) zwiększa wchłanianie jelitowe glukozy;
2) nasila lipolizę;
3) powoduje dodatni bilans azotowy poprzez stymulację syntezy białek;
4) powoduje podwyższenie stężenia glukozy;
5) razem z IGF-I jest odpowiedzialny za wzrost w okresie postnatalnym.
Prawidłowa odpowiedź to:

Który z niżej wymienionych czynników nie powoduje hiperprolaktynemii?

Wszystkie stwierdzenia dotyczące alfa1antytrypsyny (AAT) są prawdziwe, z wyjątkiem:

Bilirubina:

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących mukowiscydozy jest prawdziwe?

W oznaczeniach aktywności enzymów wyczerpanie substratu:

Które z badań nie odzwierciedla idei „reflex testing”?

Fosforan pirydoksalu jest:

Pojęcie immunoinhibicji dotyczy:

Metoda immunoturbidymetryczna znalazła zastosowanie do oznaczeń wszystkich poniższych białek, z wyjątkiem:
1) mikroalbuminurii;       4) wykrywania przeciwciał anty HCV;
2) stężenia transferyny w surowicy;    5) stężenia immunoglobulin.
3) stężenia albumin w surowicy;
Prawidłowa odpowiedź to:

W immunochemicznych metodach kompetycyjnych ze znacznikiem enzymatycznym:

Metoda immunoturbidymetryczna przebiega w środowisku:

Wszystkie odpowiedzi dotyczące czynnika reumatoidalnego są prawdziwe, z wyjątkiem:
1) jest autoantygenem wykrywanym w reumatoidalnym zapaleniu stawów;
2) jest przeciwciałem w stosunku do antygenów tkanki łącznej, wykrywanym w reumatoidalnym zapaleniu stawów;
3) jest przeciwciałem w stosunku do antygenu fragmentu Fc ludzkiej lub zwierzęcej immunoglobuliny;
4) może być oznaczany w teście Waalery-Rosego;
5) może być oznaczany zarówno ilościowo jak i ilościowo.
Prawidłowa odpowiedź to:

Międzynarodowy materiał referencyjny stosowany w metodach opartych na reakcjach immunologicznych względem którego są standaryzowane kalibratory firmowe:

Jednym z istotnych czynników wpływających na różnice w wartościach antygenu uzyskiwanych w tym samym materiale przy stosowaniu różnych metod immunochemicznych są:

Które ze stwierdzeń dotyczące efektu wysokiego stężenia (wysokiej dawki) w próbce badanej jest prawdziwe?

Wszystkie poniższe stwierdzenia dotyczące przeciwciał są prawdziwe, z wyjątkiem:

Zaburzenia endokrynologiczne są spowodowane:

Które kryształy w moczu po jego zakwaszeniu powodują wydzielanie pęcherzyków gazu?

Jaki jest los amylazy i lipazy po ich przejściu do krwi?

GM-CSF jest czynnikiem krwiotwórczym, który nie wpływa na wzrost i różnicowanie:

Stany przebiegające najczęściej z ubogokomórkowym szpikiem:

Który z wymienionych poniżej stanów klinicznych nie przebiega ze zwiększonym odsetkiem plazmocytów w szpiku?

Niedobór kwasu foliowego nie wiąże się z:

W stanie zdrowia we krwi obwodowej stwierdza się następującą liczebność limfocytów i ich subpopulacji:

W miejsce liczb rzymskich wstaw w nagłówku kolumn nazwy niedokrwistości dla których charakterystyczny jest układ zmian opisywanych w kolejnych wierszach tabeli:

Antygeny CD14 i CD68 są charakterystyczne dla białaczek z linii:

Wydłużenie czasu krwawienia przy prawidłowej liczbie płytek powinno nasuwać podejrzenie:

Objawy kliniczne skazy płytkowo-włośniczkowej to:

Najczęstszą, jawną, wrodzoną skazą krwotoczną jest:

Testy laboratoryjne swoiste dla DIC:

Hiperleukocytoza towarzyszy często poniżej wymienionym stanom, z wyjątkiem:

Odczyn opadania krwinek czerwonych ulega przyspieszeniu:

Za złośliwą gammapatią nie przemawia:

Kwasica metaboliczna z poszerzona luką anionową może być efektem:
1) utraty HCO₃^- przez przewód pokarmowy;
2) nagromadzenia kwasu L-mlekowego;
3) nagromadzenia kwasu D-mlekowego;
4) zatrucia alkoholem metylowym;
5) upośledzenia wytwarzania HCO₃^- w nerkach.
Prawidłowa odpowiedź to:

Który z wymienionych układów poniżej będzie przemawiał za odwodnieniem hipertonicznym?

Zasadowica metaboliczna, która jest następstwem długotrwałych wymiotów może prowadzić do:
1) hiperkaliemii;
2) hipokaliemii;
3) podwyższenia luki osmotycznej;
4) zmniejszenia stężenia wapnia zjonizowanego;
5) podwyższenia stężenia wapnia zjonizowanego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Objawy kliniczne skazy krwotocznej nie występują u osób z niedoborami czynnika XII i prekalikreiny, ponieważ:

Pacjent, lat 28, z zakrzepicą żyły udowej i podejrzeniem zatorowości płucnej w wywiadzie, został skierowany na badania z zakresu układu krzepnięcia, gdzie stwierdzono: APTT 30 sek, INR 1.1, fibrynogen 3,8 g/l. Badania uzupełniające, mające na celu wyjaśnienie przyczyny, powinny obejmować:
1) oznaczenie białek C i S;
2) oznaczenie antykoagulantu toczniowego (LA);
3) oznaczenie antytrombiny;
4) badanie mutacji genu protrombiny i czynnika V;
5) oznaczenie czynnika VIII i von Willebranda.
Prawidłowa odpowiedź to:

U 20-letniego pacjenta, bez zaburzeń krzepnięcia w wywiadzie, hospitalizowanego na oddziale ortopedycznym z powodu złamania kości miednicy, skuteczność leczenia heparyną frakcjonowaną (drobnoczasteczkową) można monitorować oznaczając:

Po masywnych przetoczeniach krwi konserwowanej (3-4 l) można obserwować:
1) przedłużenie czasu protrombinowego (PT);
2) przedłużenie czasu częściowej tromboplastyny po aktywacji (APTT);
3) przedłużenie czasu batroksobinowego (reptilazowego);
4) aktywację fibrynolizy;
5) spadek liczby płytek.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pacjent, lat 2, został przyjęty do Kliniki Hematologii Dziecięcej z powodu wylewu do OUN i masywnych wylewów domięśniowych po niewielkich urazach. W badaniach podstawowych układu hemostazy stwierdzono: APTT 80 sek, INR 1.1, fibrynogen 3,1 g/l, PLT 150 tys/ul. Wybierz niezbędne badania, umożliwiające diagnozę i różnicowanie:
1) czas okluzji;         4) czynnik IX;
2) czynnik von Willebranda;       5) czynnik VII.
3) czynnik VIII;
Prawidłowa odpowiedź to:

Wielkocząsteczkowe produkty degradacji fibrynogenu (FDP):
1) zwiększają przepuszczalność naczyń włosowatych;
2) działają cytotoksycznie na komórki śródbłonka;
3) hamują funkcję płytek;
4) stymulują produkcję fibrynogenu;
5) działają antykoagulacyjnie.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wybierz prawidłową odpowiedź w odniesieniu do antygenu K (Kell):

W przypadku przetoczenia krwi, wtórna odpowiedź immunologiczna:
1) występuje tylko u osób, które wcześniej zetknęły się z danym antygenem;
2) jest wynikiem długotrwałego procesu, trwającego od kilku tygodni do kilku miesięcy;
3) występuje po kilku godzinach-dniach od zetknięcia z antygenem;
4) przeciwciała należą głównie do klasy IgM;
5) przeciwciała należą głównie do klasy IgG.
Prawidłowa odpowiedź to:

W przypadku konieczności przetaczania koncentratów krwinek płytkowych, należy pamiętać, że na krwinkach płytkowych występują następujące antygeny:
1) układu ABO;       4) układu Kell;
2) układu HLA;         5) układów HNA1 do HNA5.
3) układów HPA-1a;
Prawidłowa odpowiedź to:

Niedokrwistość autoimmunohemolityczna (NAIH), oprócz charakterystycznych zmian w morfologii krwi obwodowej, charakteryzuje się:
1) podwyższonym stężeniem żelaza w surowicy;
2) dodatnim wynikiem pośredniego odczynu antyglobulinowego Coombsa;
3) obniżeniem stężenia haptoglobiny w surowicy;
4) dodatnim wynikiem bezpośredniego odczynu antyglobulinowego Coombsa;
5) podwyższonym stężeniem urobilinogenu w moczu i sterkobiliny w kale.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż zestaw wyników badań laboratoryjnych charakterystycznych dla cukrzycowej kwasicy ketonowej:

W monitorowaniu leczenia cukrzycowej kwasicy ketonowej nie znajduje zastosowania:

W zatruciu glikolem etylenowym nie występuje:

Moczówka prosta przebiega z:

Test TSH po TRH wykonuje się w celu:

Test hipoglikemii poinsulinowej (IHT) przeprowadza się:

W systemie standaryzacji oznaczeń HbA1c przyjętym przez IFCC (International Federation of Clinical Chemistry and Laboratory Medicine) metodą referencyjną jest:

Do efektów działania peptydów natriuretycznych nie należy:

Jeżeli stan stacjonarny ustalił się w drugiej dobie dawkowania leku, to jego biologiczny okres półtrwania wynosi około:

Do oceny wrażliwości tkanek na insulinę i wykrywania insulinooporności służy:

Stwardnienie rozsiane jest chorobą demielinizacyjną ośrodkowego układu nerwowego, w której dochodzi do:

W badaniu elektroforetycznym białek surowicy krwi stwierdzono wzrost stężenia b-globulin. Jedną z istotnych przyczyn tej tendencji może być:

Spójność pomiarowa jest to:

Dopuszczalna nieprecyzyjność pomiarów wykonywanych w medycznych laboratoriach diagnostycznych może być wyznaczona w oparciu o informacje na temat zmienności biologicznej mierzonych wielkości. Współczynnik zmienności (CV), określający dopuszczalną nieprecyzyjność, równy jest:

Przetoczenie krwi zawierającej cytrynian powoduje:

Bilirubina delta:

Aktywność AlAT jest wyższa niż aktywność AspAT w przypadku wszystkich przyczyn przewlekłego uszkodzenia wątroby,
z wyjątkiem:

Po jednorazowej dawce kokainy nie zmieniony narkotyk może być wykryty w moczu w okresie:

Pozostałością jąder komórkowych w erytrocytach są:

Do wzrostu aktywności amylazy w surowicy krwi dochodzi po podaniu:

Które z niżej wymienionych białek jest enzymem uczestniczącym w utlenianiu Fe⁺² do Fe⁺³?

Hipoglikemia może występować u noworodków:

Stężenie karboksyhemoglobiny (COHb) u noworodków oznaczone spektrofotometrycznie jest wyższe niż dorosłych ponieważ:

Zwiększenia czułości metod immunochemicznych niekompetycyjnych należy oczekiwać po:

Przy interpretacji wyników testów tarczycowych należy pamiętać, że:

Reakcje krzyżowe w metodach immunochemicznych obserwuje się pomiędzy:

Typowymi zmianami u pacjenta z rzekomą niedoczynnością przytarczyc typu II są:
1) wzrost fosfaturii po podaniu PTH;
2) brak zmian fosfaturii po podaniu PTH;
3) spadek fosfaturii po podaniu PTH;
4) wzrost nefrogennego cAMP w moczu po podaniu PTH;
5) brak zmian nefrogennego cAMP w moczu po podaniu PTH.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zatrucie glikolem etylenowym powoduje kwasicę w skutek akumulacji:
1) kwasu mrówkowego;       4) kwasu beta-hydroksymasłowego;
2) utraty wodorowęglanów przez nerki;   5) kwasu szczawiowego.
3) kwasu mlekowego;
Prawidłowa odpowiedź to:

U pacjentów ze szpiczakiem mnogim badania laboratoryjne wykazują:
1) OB do 40 mm/godz. w 80% przypadków;
2) białko Bence-Jones w moczu - 50% przypadków;
3) immunoglobuliny monoklonalne (kompletne) - 60% przypadków;
4) hiperkalcemia - 50% przypadków;
5) białkomocz 80% przypadków;
6) brak pasma monoklonalnego w surowicy 10% przypadków.
Prawidłowa odpowiedź to:

Który z podanych poniżej receptorów CD obecnych na błonie eozynofila i bazofila umożliwia im udział w reakcjach alergicznych?

Stosując znakowanie przeciwciałami monoklonalnymi sprzężonymi z fluorochromami w celu określenia ich fenotypu w cytometrze przepływowym należy wykonać dodatkowo izotypową kontrolę z zastosowaniem:

Jakie badania diagnostyczne powinno się wykonać u noworodka z zespołem Downa i ciężką, złożoną wrodzoną wadą serca przed zabiegiem chirurgicznym w czasie którego będzie przetaczana krew?

Który z testów dostarczy informacji o stanie czynnościowym wrodzonego układu odporności?

Laboratoryjne potwierdzenia trwającego zakażenia Rubella Virus (RV) opiera się o:

Test RIBA (Recombinant Immuno Blot Assay) jest wykorzystywany do potwierdzenia:

Uzyskany wynik badania przeciwciał anty-CMV IgG (+), anty-CMV IgM (-) wskazuje na:

W badaniu przesiewowym na obecność przeciwciał anty-HIV odczyty na aparacie pomiarowym wskazujące na wysoki poziom przeciwciał. Twoje postępowanie jest następujące:

W badaniach laboratoryjnych uzyskano dodatni wynik oznaczania anty-HCV przy prawidłowych wartościach ALT i AST. Twój komentarz do uzyskanych wyników brzmi:

U noworodka w drugim tygodniu życia stwierdzono obecność przeciwciał anty-CMV IgG przy ujemnym wyniku badania anty-CMV IgM. Takie same wyniki uzyskano w równoległym badaniu matki. Twój komentarz do uzyskanych wyników badania noworodka brzmi:

W surowicy badanego stwierdzono obecność przeciwciał anty-HCV, badanie uzupełniające testem RIBA było jednoznacznie dodatnie. Twoja interpretacja uzyskanych wyników brzmi:

W surowicy badanego stwierdzono obecność HBsAg, HBeAg, anty-HBc i wysokie miano anty-HBc IgM. Laboratoryjne testy funkcji wątroby są w zakresie wartości referencyjnych. W Twojej ocenie wyniki badań laboratoryjnych wskazują na:

Rozwój zespołu rakowiaka (carcinoid) powoduje produkcję wielu hormonów. Dla diagnostyki rakowiaka istotne jest stwierdzenie nadprodukcji:

Które z poniższych twierdzeń dotyczące wyznaczania kłębuszkowej filtracji nerkowej (GFR) jest fałszywe?

Alfa-fetoproteina (AFP) jest znacznie podwyższona ( > 15 ng/ml) w podanych niżej stanach, z wyjątkiem:

Kwas solny wydzielany jest przez komórki żołądka:

Ujemna wartość predykcyjna charakteryzuje:

W badaniach pewnego testu uzyskano następujące wyniki: FU - 50, PD - 150, PU - 150, FD 50. Ujemna i dodatnia wartość predykcyjna wyników tego testu wynoszą odpowiednio:

Jaka jest czułość i swoistość diagnostyczna wyników oznaczeń markera jeżeli odsetki wyników fałszywie ujemnych i fałszywie dodatnich wynosiły odpowiednio 19% i 42 %?

Które z poniższych stwierdzeń są fałszywe?
1) certyfikacja dotyczy jakości określonego produktu;
2) uzyskanie przez laboratorium akredytacji jest równoznaczne z poprawą wyników badań biegłości;
3) zakresy wartości podawanych przy kontroli wewnątrzlaboratoryjnej są takie same jak dla celów licencjonowania badań;
4) akredytacja jest to uznanie kompetencji laboratorium do wykonywania badań;
5) badania biegłości są konieczne dla uzyskania akredytacji.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących PSA jest fałszywe?

Prawdopodobieństwo stężenia markera wyższego od wartości odcinającej u osób grupy referencyjnej określa:

Które ze stwierdzeń dotyczących krzywych ROC (receiver operating characteristics) są prawdziwe?
1) pole powierzchni pod krzywą ROC dla idealnego markera jest bliskie 0,67;
2) krzywa ROC opisuje zależność pomiędzy czułością i swoistością wyników oznaczeń markera;
3) pole powierzchni pod krzywą ROC określa odsetek wyników fałszywie ujemnych w badanej grupie;
4) pole powierzchni pod krzywą ROC jest miarą użyteczności diagnostycznej wyników oznaczeń markera;
5) pole powierzchni pod krzywą ROC bliskie 0,5 oznacza, że wyniki oznaczeń danego markera nie mają żadnej użyteczności diagnostycznej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Czułość funkcjonalna:

Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe?

Dysproteinemii spotykana u szeregu chorych na nowotwory złośliwe charakteryzuje się:

Na obecność przerzutów do wątroby u chorej operowanej z powodu raka piersi wskazuje:

Badania markera wykonano u 100 chorych z nowotworem oraz w grupie 200 osób zdrowych. Wyliczona czułość diagnostyczna wyników oznaczeń wynosiła 50% a swoistość diagnostyczna 75%. Jaka była dodatnia wartość predykcyjna (DWP) wyników oznaczeń tego markera?

Oznaczenia hCG w surowicy znajdują zastosowanie:

Diagnostyka serologiczna kiły:

Które stwierdzenie jest prawdziwe?

Podstawowym czynnikiem regulującym wytwarzanie erytropoetyny jest: