Egzamin PES / Diabetologia / wiosna 2023
120 pytań
Pytanie 1
Kardioprotekcyjne działanie dapagliflozyny u pacjentów z cukrzycą typu 2 zostało potwierdzone w badaniu:
Pytanie 2
Agoniści receptora glukagonopodobnego peptydu-1 (GLP-1) to grupa leków o udokumentowanym korzystnym wpływie na ryzyko sercowo-naczyniowe. Wskaż stwierdzenie fałszywe
Pytanie 3
Wskaż wynik stężenia glukozy upoważniający do rozpoznania cukrzycy ciążowej na podstawie doustnego testu obciążenia glukozą:
Pytanie 4
U 76-letniej pacjentki z cukrzycą typu 2 od 8 lat, nadciśnieniem tętniczym, palącej papierosy, bez powikłań naczyniowych o charakterze makroangiopatycznym, celem wyrównania gospodarki lipidowej jest osiągnięcie stężenia cholesterolu frakcji LDL:
Pytanie 5
Inicjująca dawka insuliny w formie bolusu w celu zmniejszenia hiperglikemii podczas leczenia cukrzycowej kwasicy ketonowej wynosi:
Pytanie 6
Jednym z ostrych powikłań cukrzycy w przebiegu hipergliekmii jest stan hiperglikemiczno-hipermolalny, który rozwija się w następstwie opóźnionego rozpoznania cukrzycy typu 2, jej nieadekwatnego leczenia, w przebiegu udaru mózgu lub zawału serca. Laboratoryjne kryteria rozpoznania wymieniono poniżej. Wskaż wyjątek:
Pytanie 7
Korzyści kliniczne z zastosowania empagliflozyny w leczeniu objawowej przewlekłej niewydolności serca niezależnie od współwystępowania cukrzycy zostało potwierdzone w badaniu:
1) EXAMINE;
2) EMPEROR-Reduced;
3) EMPAREG OUTCOME;
4) EMPEROR-Preserved;
5) EMPA-KIDNEY.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) EXAMINE;
2) EMPEROR-Reduced;
3) EMPAREG OUTCOME;
4) EMPEROR-Preserved;
5) EMPA-KIDNEY.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 8
Nefroprotekcyjne działanie kanagliflozyny u chorych z cukrzycą typu 2 obciążonych przewlekłą choroba nerek, niezależnie od współistniejących schorzeń układu sercowo-naczyniowego zostało potwierdzone w badaniu:
Pytanie 9
Soliqua to:
Pytanie 10
Wskaż stwierdzenie fałszywe odnoszące się do podejmowania wysiłku fizycznego i uprawiania sportu wśród pacjentów z cukrzycą:
Pytanie 11
Do oceny stanu psychicznego w praktyce lekarskiej u chorego z cukrzycą nie należy:
Pytanie 12
Do indywidualnych celów kontroli metabolicznej cukrzycy nie należy:
Pytanie 13
U 58-letniego pacjenta ze świeżo rozpoznaną cukrzycą typu 2 HbA1c = 6,9 %, skurczową niewydolnością serca po zapaleniu mięśnia sercowego 5 lat temu (LVEF 40%), eGFR 44 ml/min/1,73 m2, w zaleceniach oprócz terapii behawioralnej zastosujesz:
Pytanie 14
Wskazaniem do rozpoczęcia insulinoterapii, niezależnie od wartości glikemii, jest:
Pytanie 15
Docelowa wartość ciśnienia tętniczego u 35-letniej pacjentki z cukrzycą typu 1 w ciąży, bez powikłań naczyniowych wynosi:
Pytanie 16
Pilnym wskazaniem do wykonania badania okulistycznego u osoby z cukrzycą nie jest:
Pytanie 17
Do oceny ciężkości infekcji w przebiegu zespołu stopy cukrzycowej stosowana jest klasyfikacja PEDIS, która uwzględnia:
1) ukrwienie;
2) nasilenie infekcji;
3) aktualną wartość HbA1c;
4) czas trwania cukrzycy;
5) neuropatię czuciową.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) ukrwienie;
2) nasilenie infekcji;
3) aktualną wartość HbA1c;
4) czas trwania cukrzycy;
5) neuropatię czuciową.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 18
Do czynników ryzyka hiperglikemii w ciąży należą:
1) ciąża po 35. roku życia;
2) nadciśnienie tętnicze;
3) rozpoznanie cukrzycy ciążowej w poprzednich ciążach;
4) rozwiązanie poprzedniej ciąży cesarskim cięciem;
5) zespół policystycznych jajników;
6) wielorództwo.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) ciąża po 35. roku życia;
2) nadciśnienie tętnicze;
3) rozpoznanie cukrzycy ciążowej w poprzednich ciążach;
4) rozwiązanie poprzedniej ciąży cesarskim cięciem;
5) zespół policystycznych jajników;
6) wielorództwo.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 19
Do czynników ryzyka rozwoju i progresji retinopatii cukrzycowej nie należy:
Pytanie 20
Czynnikiem zwiększającym ryzyko zespołu stopu cukrzycowej jest:
1) zniekształcenie stopy;
2) obecność modzeli;
3) neuropatia obwodowa;
4) niewłaściwa higiena stóp;
5) palenie tytoniu.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) zniekształcenie stopy;
2) obecność modzeli;
3) neuropatia obwodowa;
4) niewłaściwa higiena stóp;
5) palenie tytoniu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 21
Hormonem wytwarzanym w tkance tłuszczowej, hamującym pobór pokarmu, natomiast zwiększającym termogenezę oraz nasilającym glukoneogenezę w wątrobie jest:
Pytanie 22
59-letni pacjent od 12 lat chorujący na cukrzycę typu 2 zgłosił się do lekarza z powodu obrzęku, zaczerwienienia lewej stopy z odczynem zapalnym widocznym do połowy goleni. Na podeszwie głęboka rana z wyciekiem treści, w dnie rany widoczna kość. Od kilku dni podwyższona temperatura ciała, dreszcze, uczucie rozbicia. W pierwszej kolejności należy:
Pytanie 23
31-letni mężczyzna (m.c. 80 kg, wzrost 179 cm) chorujący od 20 lat na cukrzycę typu 1 około godz. 18 rozpoczyna mecz piłki nożnej, gra w pomocy. Stosuje intensywną insulinoterapię, insuliny lispro i glarginę. Około godziny 15 zjadł obiad, nie zredukował dawki insuliny posiłkowej. Przed meczem glikemia 171 mg/dl. Podczas meczu (trwa około 90 minut) pacjent:
Pytanie 24
27-letni pacjent trafił do oddziału chorób wewnętrznych w stanie ogólnym dość ciężkim z powodu kwasicy ketonowej w przebiegu dekompensacji cukrzycy typu 1 wywołanej ostrym zapaleniem trzustki. W drugiej dobie hospitalizacji uzyskano poprawę stanu ogólnego, w badaniach laboratoryjnych nadal kwasica metaboliczna, pH 7,23, stężenie glukozy w krwi żylnej 210 mg/dl, K+ 3,7 mmol/l. Modyfikując leczenie należy:
Pytanie 25
Głównym aminokwasem wykorzystywanym do syntezy glukozy jest:
Pytanie 26
59-letni pacjent od 8. lat choruje na cukrzycę typu 2. Stosuje metforminę w dawce 850 mg 2 x dziennie i sitagliptynę 100 mg 1 x dziennie, HbA1c 6,7%. W przeprowadzonym dwa miesiące temu badaniu okulistycznym nie stwierdzono zmian na dnie oczu. Kolejne badanie może być przeprowadzone:
Pytanie 27
Dzięki modyfikacji cząsteczki insuliny uzyskano długo działający analog, degludec. Do którego aminokwasu (w której pozycji) dołączono kwas tłuszczowy?
Pytanie 28
W diagnostyce cukrzycy i stanów przedcukrzycowych niezwykle istotne jest wiarygodne oznaczenie glikemii. Zmienność analityczną oznaczenia glikemii na czczo redukują wymienione poniżej warunki. Wyjątkiem jest:
Pytanie 29
Fenotyp w utrwalonej cukrzycy noworodków (PNDM) zależy od zmian w genotypie leżących u podłoża choroby. W przypadku mutacji genu glukokinazy charakterystyczne zmiany obejmują:
Pytanie 30
Do objawów niepożądanych inhibitorów SGLT2 należą:
1) bóle pleców;
2) infekcje dróg moczowych;
3) zmniejszenie gęstości kości;
4) wzrost wartości hematokrytu;
5) hipotonia ortostatyczna.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) bóle pleców;
2) infekcje dróg moczowych;
3) zmniejszenie gęstości kości;
4) wzrost wartości hematokrytu;
5) hipotonia ortostatyczna.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 31
W nacieku zapalnym wysp trzustkowych występującym w cukrzycy typu 1 spośród wymienionych najrzadziej występują:
Pytanie 32
O istotnej klinicznie hipoglikemii mówimy, gdy stężenie glukozy we krwi wynosi poniżej:
Pytanie 33
Jednemu wymiennikowi węglowodanowemu - 10 gramom węglowodanów przyswajanych odpowiada:
Pytanie 34
Chory 67-letni z cukrzycą typu 2 od 4 lat, z HbA1c 6,5 %, leczony dotychczas metforminą w dawce 1000 mg dzienne, z nadciśnieniem tętniczym, nadwagą, palący papierosy, z GFR 50 ml/min, który był przyjęty do szpitala z powodu zawału mięśnia sercowego. Wskaż właściwe leczenie pacjenta po wypisaniu do domu:
Pytanie 35
Leczenie insuliną jest bezwzględnie konieczne w przypadku:
1) cukrzycy typu 1;
2) cukrzycy ciążowej jeśli stosowanie diety jest niewystarczające do utrzymania prawidłowej glikemii;
3) cukrzycy typu 2, przy HbA1c 10,7% jeśli dotychczas stosowana była doustna terapia skojarzona trzema lekami (pochodna sulfonylomocznika, metformina, analog-GLP);
4) zdekompensowanej cukrzycy wtórnej (glikemia ponad 300 mg/dl) na skutek stosowania dużych dawek glikokortykosteroidów;
5) zdekompensowanej cukrzycy typu 2, jeśli leki doustne nie mogą być stosowane z powodu zaawansowanej niewydolności wątroby.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) cukrzycy typu 1;
2) cukrzycy ciążowej jeśli stosowanie diety jest niewystarczające do utrzymania prawidłowej glikemii;
3) cukrzycy typu 2, przy HbA1c 10,7% jeśli dotychczas stosowana była doustna terapia skojarzona trzema lekami (pochodna sulfonylomocznika, metformina, analog-GLP);
4) zdekompensowanej cukrzycy wtórnej (glikemia ponad 300 mg/dl) na skutek stosowania dużych dawek glikokortykosteroidów;
5) zdekompensowanej cukrzycy typu 2, jeśli leki doustne nie mogą być stosowane z powodu zaawansowanej niewydolności wątroby.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 36
Cukrzyca u pacjenta z mukowiscydozą to cukrzyca:
Pytanie 37
W przypadku konieczności wykonania OGTT z powodu nietolerancji glukozy należy odstawić metforminę przed testem:
Pytanie 38
Z powodu wystąpienia ciężkiej hipoglikemii nie można podejmować wysiłku fizycznego przez:
Pytanie 39
U pacjenta po zawale mięśnia sercowego z niewydolnością lewokomorową serca wczesna terapia skojarzona metforminą i flozyną powinna być rozważana u każdego pacjenta z cukrzycą typu 2:
Pytanie 40
Pacjent z cukrzycą typu 1 może w przyszłości zachorować na:
Pytanie 41
Aby odroczyć wystąpienie cukrzycy typu 2 u pacjenta w stanie przedcukrzycowym z otyłością pożądana redukcja masy ciała to co najmniej:
Pytanie 42
U osoby ze stabilnym przebiegiem cukrzycy typu 2 osiągającej cele leczenia oznaczenie HbA1c należy wykonywać:
Pytanie 43
U pacjenta ze świeżo rozpoznaną cukrzycą typu 2, u którego nie można zastosować metforminy ponieważ nawet przy najmniejszej dawce występują biegunki, terapię można prowadzić przy użyciu:
1) inhibitora SGLT2;
2) gliptyny;
3) agonisty PPAR-gamma;
4) agonisty receptora GLP-1;
5) pochodnej sulfonylomocznika.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) inhibitora SGLT2;
2) gliptyny;
3) agonisty PPAR-gamma;
4) agonisty receptora GLP-1;
5) pochodnej sulfonylomocznika.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 44
Otyły chory (BMI= 40) z cukrzycą typu 2 de novo i HbA1c 7,5%, po udarze niedokrwiennym OUN powinien być leczony terapią skojarzoną używając:
1) insuliny bazalnej;
2) pochodnej sulfonylomocznika;
3) agonisty GLP-1;
4) mieszanki insulinowej 2 x dz;
5) metforminy.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) insuliny bazalnej;
2) pochodnej sulfonylomocznika;
3) agonisty GLP-1;
4) mieszanki insulinowej 2 x dz;
5) metforminy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 45
53-letni chory z cukrzycą typu 2 od 10 lat, z HbA1c 9,6% (glikemia na czczo: 220-260 mg/dl, poposiłkowa 180-200 mg/dl), z nadciśnieniem tętniczym, z GFR 58 ml/min leczony: glimepiryd 4 mg/dobę, metformina 3 g/dobę, inhibitor SGLT-2, wymaga:
1) porady dietetycznej;
2) dołączenia pioglitazonu;
3) odstawienia metfominy;
4) zmiany pochodnej sulfonylomocznika na gliptynę;
5) dołączenia insuliny bazalnej przed snem.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) porady dietetycznej;
2) dołączenia pioglitazonu;
3) odstawienia metfominy;
4) zmiany pochodnej sulfonylomocznika na gliptynę;
5) dołączenia insuliny bazalnej przed snem.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 46
Glukagon, po podaniu domięśniowym, powoduje zwiększenie stężenia glukozy u chorego w stanie ciężkiej hipoglikemii po:
Pytanie 47
Hipoglikemia objawia się:
1) rozdrażnieniem;
2) brakiem apetytu;
3) silnym uczuciem głodu;
4) zaburzeniami mowy;
5) nadmierną potliwością.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) rozdrażnieniem;
2) brakiem apetytu;
3) silnym uczuciem głodu;
4) zaburzeniami mowy;
5) nadmierną potliwością.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 48
Niegojące się owrzodzenie na podeszwowej powierzchni stopy u pacjenta chorego na cukrzycę, bez cech stanu zapalnego, wymaga przede wszystkim:
Pytanie 49
Agonista GLP-1:
1) zwiększa wydzielanie insuliny w odpowiedzi na bodziec pokarmowy;
2) zwiększa wydzielanie insuliny niezależnie od bodźca pokarmowego;
3) spowalnia opróżnianie żołądka;
4) przyspiesza opróżnianie żołądka;
5) hamuje ośrodek sytości w OUN.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) zwiększa wydzielanie insuliny w odpowiedzi na bodziec pokarmowy;
2) zwiększa wydzielanie insuliny niezależnie od bodźca pokarmowego;
3) spowalnia opróżnianie żołądka;
4) przyspiesza opróżnianie żołądka;
5) hamuje ośrodek sytości w OUN.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 50
U pacjenta z licznymi czynnikami ryzyka sercowo-naczyniowego leczonego przez 3 miesiące flozyną i metforminą w pełnej dawce, z HbA1c powyżej wartości docelowej, można dołączyć następujący lek:
Pytanie 51
Ogólna zasada rozpoczynania leczenia nadciśnienia tętniczego u pacjenta z cukrzycą to zastosowanie:
Pytanie 52
W neuropatii włókien grubych u chorego na cukrzycę charakterystyczne są wymienione objawy. Wskaż wyjątek:
Pytanie 53
Pacjentka lat 19, została przyjęta do szpitala z podejrzeniem ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego. Zgłasza silne dolegliwości bólowe w prawym dole biodrowym, stan podgorączkowy oraz wymioty. Jest leczona insuliną przy pomocy osobistej pompy insulinowej. Glikemia przy przyjęciu 300 mg%. Wskaż najbardziej prawidłowe postępowanie z pacjentką:
Pytanie 54
Pacjentka lat 34 z nadciśnieniem tętniczym kontrolowanym lekami, w 8. tygodniu ciąży pierwszej wykonała test doustnego obciążenia glukozą, którego wyniki są następujące: na czczo glikemia 110 mg/dl, po 2 godzinach 205 mg/dl. U tej pacjentki należy:
Pytanie 55
Pacjent lat 20 z BMI 35 kg/m2 został przyjęty do szpitala z powodu hiperglikemii (350 mg/dl), cukromoczu oraz acetonurii. W wywiadzie schizofrenia leczona olanzapiną. Dotychczas nie chorował na cukrzycę. Od miesiąca występowały u pacjenta typowe objawy cukrzycy. U tego pacjenta najbardziej właściwe postępowanie:
1) należy rozpoznać cukrzycę i wdrożyć leczenie insuliną;
2) należy rozpoznać cukrzycę i wdrożyć leczenie metforminą oraz flozyną;
3) należy kontynuować leczenie olanzapiną;
4) należy zmienić leczenie psychiatryczne na terapię klozapiną;
5) należy zastąpić olanzapinę innym atypowym lekiem przeciwpsychotycznym z wyjątkiem klozapiny.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) należy rozpoznać cukrzycę i wdrożyć leczenie insuliną;
2) należy rozpoznać cukrzycę i wdrożyć leczenie metforminą oraz flozyną;
3) należy kontynuować leczenie olanzapiną;
4) należy zmienić leczenie psychiatryczne na terapię klozapiną;
5) należy zastąpić olanzapinę innym atypowym lekiem przeciwpsychotycznym z wyjątkiem klozapiny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 56
Pacjent lat 50 został przyjęty do szpitala z powodu utrzymującej się w warunkach ambulatoryjnych hiperglikemii oraz podwyższonych wartości transaminaz (wartości ok. 2000 U/l). W wywiadzie cukrzyca typu 1 od 10 lat, leczona wielokrotnymi wstrzyknięciami insuliny w dawce 1j./kg masy ciała, otyłość, dyslipidemia. Pacjent wymiotuje, nie przyjmuje posiłków. W badaniach laboratoryjnych glikemia 350 mg%, cukromocz, bez acetonurii. Wskaż najbardziej optymalne postępowanie:
1) utrzymanie wielokrotnych wstrzyknięć insuliny, zwiększenie dawki insuliny bazowej;
2) insulina krótkodziałająca w ciągłym wlewie dożylnym;
3) glukoza we wlewie dożylnym do czasu podjęcia żywienia doustnego;
4) zakończenie wlewu dożylnego insuliny w godzinach porannych i podanie insuliny bazowej po stabilizacji wartości glikemii w granicach 100-180 mg/dl oraz możliwości żywienia doustnego;
5) podanie insuliny bazowej 30-60 minut po zaprzestaniu wlewu dożylnego insuliny;
6) profil glikemii co 3-4 godziny;
7) włączenie żywienia parenteralnego oraz zwiększenie dawki insuliny bazowej.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) utrzymanie wielokrotnych wstrzyknięć insuliny, zwiększenie dawki insuliny bazowej;
2) insulina krótkodziałająca w ciągłym wlewie dożylnym;
3) glukoza we wlewie dożylnym do czasu podjęcia żywienia doustnego;
4) zakończenie wlewu dożylnego insuliny w godzinach porannych i podanie insuliny bazowej po stabilizacji wartości glikemii w granicach 100-180 mg/dl oraz możliwości żywienia doustnego;
5) podanie insuliny bazowej 30-60 minut po zaprzestaniu wlewu dożylnego insuliny;
6) profil glikemii co 3-4 godziny;
7) włączenie żywienia parenteralnego oraz zwiększenie dawki insuliny bazowej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 57
Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące podaży błonnika u osób z cukrzycą:
Pytanie 58
21-letni pacjent z cukrzycą typu 1, chorujący od 6. lat, od 3 miesięcy zaczął biegać, 2 x w tygodniu biega przez około godzinę, sam określa ten wysiłek jako intensywny. HbA1c pacjenta wynosi 6.9%, pacjent waży 80 kg (normowaga), jest leczony w modelu wielokrotnych wstrzyknięć insuliny na dobę. Chory najczęściej biega przed kolacją. W dniu dzisiejszym koledzy namówili pacjenta na bieg zaraz po śniadaniu, czego pacjent wcześniej nie planował, zjadł standardowe dla niego śniadanie i podał sobie zwykłą dawkę insuliny. Pacjent zaczyna bieg około 60 minut po podaniu śniadaniowej dawki insuliny, w momencie rozpoczęcia biegu glikemia wynosi 160 mg/dL. Pacjent na czas godzinnego biegu (przed i w jego trakcie), powinien spożyć węglowodany w ilości:
Pytanie 59
U 18-letniego pacjenta z cukrzycą zdiagnozowaną w drugim miesiącu życia, od początku leczonego insuliną, przeprowadzono badania genetyczne w kierunku cukrzycy monogenowej. Pacjent okazał się nosicielem mutacji w genie dla insuliny. W związku z tym:
Pytanie 60
Fałszywie zawyżonych wyników HbA1c można spodziewać się w przypadku:
Pytanie 61
U osób starszych i/lub z wysokim ryzykiem hipoglikemii stosujących systemy ciągłego monitorowania glikemii (CGM) lub systemy do skanowania (isCGM/FGM) dopuszczalny czas spędzony w hipoglikemii <70 mg/dl (3,9 mmol/l) i hiperglikemii >250 mg/dl (13,9 mmol/l) wynosi odpowiednio:
Pytanie 62
Do leków o udokumentowanym korzystnym wpływie na choroby sercowo-naczyniowe na tle miażdżycy u osób z cukrzycą typu 2 zalicza się:
1) metforminę;
2) inhibitory SGLT-2 (flozyny);
3) agonistów receptora GLP-1;
4) inhibitory DPP-4;
5) tiazolidinediony.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) metforminę;
2) inhibitory SGLT-2 (flozyny);
3) agonistów receptora GLP-1;
4) inhibitory DPP-4;
5) tiazolidinediony.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 63
U pacjenta przyjętego do oddziału kardiologii inwazyjnej z zawałem STEMI stwierdzono glikemię przy przyjęciu 216 mg/dl (12 mmol/l). Wskaż stwierdzenie prawdziwe:
1) to wystarczy do rozpoznania cukrzycy i nie są potrzebne dodatkowe testy;
2) żeby potwierdzić cukrzycę należy zebrać wywiad dotyczący obecności objawów hiperglikemii przed hospitalizacją;
3) sama przygodna hiperglikemia jest niewystarczająca, należy ją potwierdzić w kolejnym dniu oznaczeniem glikemii na czczo - wynik ≥126 mg/dl (7 mmol/l) potwierdzi diagnozę;
4) dla potwierdzenia diagnozy należy w kolejnym dniu wykonać test doustnego obciążenia 75 g glukozy;
5) dla potwierdzenia diagnozy należy wykonać oznaczenie odsetka hemoglobiny glikowanej HbA1c.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) to wystarczy do rozpoznania cukrzycy i nie są potrzebne dodatkowe testy;
2) żeby potwierdzić cukrzycę należy zebrać wywiad dotyczący obecności objawów hiperglikemii przed hospitalizacją;
3) sama przygodna hiperglikemia jest niewystarczająca, należy ją potwierdzić w kolejnym dniu oznaczeniem glikemii na czczo - wynik ≥126 mg/dl (7 mmol/l) potwierdzi diagnozę;
4) dla potwierdzenia diagnozy należy w kolejnym dniu wykonać test doustnego obciążenia 75 g glukozy;
5) dla potwierdzenia diagnozy należy wykonać oznaczenie odsetka hemoglobiny glikowanej HbA1c.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 64
U ciężarnych z cukrzycą typu 1 stosujących systemy ciągłego monitorowania glukozy dopuszczalny czas przebywania w zakresie >140 mg/dl (7,8 mmol/l) wynosi:
Pytanie 65
Do gabinetu diabetologa zgłosił się skierowany przez lekarza POZ 54-letni mężczyzna ze świeżo zdiagnozowaną cukrzycą. W wywiadzie wieloletnie nadużywanie alkoholu i nikotynizm - pali ok. 20 papierosów dziennie. Od kilku lat okresowo nasilające się bóle brzucha, od kilkunastu miesięcy stolce z domieszką tłuszczu, w przeciągu ostatnich 2 lat spadek masy ciała o 5 kg. Wywiad rodzinny w kierunku cukrzycy ujemny. W dostarczonych badaniach: glikemia na czczo 108 mg/dl (6,0 mmol/l), w 2 h OGTT 234 mg/dl (13,0 mmol/l), C-peptyd 0,95 ng/ml, przeciwciał anty-GAD nie oznaczono. BMI 22,6 kg/m2. Najbardziej prawdopodobnym rozpoznaniem jest:
Pytanie 66
Cukrzyca typu 2 jest istotnym czynnikiem ryzyka udaru mózgu. W prewencji tego powikłania istotną rolę odgrywa:
1) redukcja ciśnienia tętniczego do optymalnie <130/80 mm Hg;
2) stosowanie statyn;
3) dobra kontrola glikemii;
4) stosowanie agonistów receptora GLP-1;
5) stosowanie pioglitazonu.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) redukcja ciśnienia tętniczego do optymalnie <130/80 mm Hg;
2) stosowanie statyn;
3) dobra kontrola glikemii;
4) stosowanie agonistów receptora GLP-1;
5) stosowanie pioglitazonu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 67
W badaniach bezpieczeństwa sercowo-naczyniowego inhibitory DPP-4 charakteryzowały się redukcją ryzyka:
Pytanie 68
W świeżo rozpoznanej cukrzycy typu 2 bez jawnej choroby sercowo-naczyniowej, ale z licznymi czynnikami ryzyka należy rozważyć decyzję o inicjacji terapii flozyną i/lub agonistą GLP-1 u osoby z odsetkiem HbA1c:
Pytanie 69
Do gabinetu diabetologa zgłosiła się 58-letnia otyła pacjentka (BMI 34,8 kg/m2), z cukrzycą typu 2 rozpoznaną 8 lat wcześniej, leczona metforminą w dawce 3 x 1000 mg. Od 10 lat leczona z powodu nadciśnienia (ACE-inhibitor, diuretyk tiazydopodobny i antagonista wapnia) i dyslipidemii (statyna + ezetymib). Skarży się na objawy parestezji, mrowienia i drętwienia stóp i dłoni. Kontrola cukrzycy dobra, HbA1c nie przekraczała nigdy 6,8%, w badaniu usg jamy brzusznej cechy stłuszczenia wątroby; w badaniach laboratoryjnych: morfologia w normie, granicznie wysoka MCV (92 fl), podwyższona aktywność AlAT - 56 U/l, aterogenna dyslipidemia, nieco podwyższony kwas moczowy, kreatynina i eGFR w normie. W badaniu stóp czucie dotyku w normie, brak czucia wibracji, brak odruchów ścięgnistych. Najbardziej prawdopodobną przyczyną jest:
Pytanie 70
W przypadku osoby z cukrzycą typu 2 i niewydolnością serca z obniżoną frakcją wyrzutową (EF ≤40%) granicznym progiem wskaźnika filtracji kłębkowej będącym wskazaniem do przerwania terapii empa- lub dapagliflozyną z powodu przewlekłej choroby nerek jest wartość eGFR:
Pytanie 71
68-letnia kobieta, BMI 23,5 kg/m2 zgłosiła się do diabetologa z powodu podwyższonych wartości glikemii na czczo 100-112 mg/dl. W ciągu ostatnich dwóch lat wartości hemoglobiny glikowanej wahały się od 5,6 do 5,8%. Wskaż dalsze postępowanie w zakresie farmakoterapii:
Pytanie 72
38-letni informatyk od roku jest leczony z powodu otyłości semaglutydem w dawce 2,0 mg tygodniowo, dwukrotnie zmierzona przygodnie w różne dni glikemia glukometrem wynosiła 158 i 211 mg/dl. Czy mężczyzna ma cukrzycę?
Pytanie 73
Rozmiar cząsteczki leku wpływa na jego przenikanie do OUN. Cząsteczka którego z leków z grupy agonistów receptora GLP-1 jest największa?
Pytanie 74
U 45-letniego introligatora, BMI 32,1 kg/m2, z rodzinnym wywiadem cukrzycy, leczonego przewlekle tylko z powodu nadciśnienia tętniczego i hipercholesterolemii stwierdzono glikemię na czczo 98 mg/dl. W doustnym teście obciążenia glukozą (OGTT) glikemia na czczo 95 mg/dl, a w 2. godzinie 128 mg/dl, wartość hemoglobiny glikowanej 6,9%. Czy mężczyzna ma cukrzycę?
Pytanie 75
W cukrzycy rozwijającej się w wyniku stosowania steroidoterapii kontrola glikemii wymaga przede wszystkim stosowania:
Pytanie 76
Ile minut w ciągu doby z glikemią <54 mg/dl dopuszcza się u pacjenta cukrzycą typu 1 trwającą od 40 lat:
Pytanie 77
Który z doustnych leków przeciwcukrzycowych nie jest umieszczony w algorytmie leczenia cukrzycy wg Zaleceń Klinicznych PTD?
Pytanie 78
Które z poniższych nie jest wskazaniem do rozpoczęcia insulinoterapii niezależnie od wartości glikemii?
Pytanie 79
Jaka jest maksymalna dawka dobowa analogu długodziałającego stosowanego w cukrzycy typu 1?
Pytanie 80
Wskaż lek optymalny w leczeniu cukrzycy typu 2 u pacjenta po operacji bariatrycznej typu "Roux-en-Y gastric bypass", u którego zaobserwowano po okresie stabilizacji masy ciała jej stopniowy przyrost?
Pytanie 81
Korzystny wpływ stosowania inhibitora DPP-4 na opóźnienie konieczności intensyfikacji leczenia cukrzycy typu 2 wykazano w badaniu:
1) ADOPT;
2) DECLARE;
3) EMPAREG-OUTCOME;
4) IMPROVE;
5) LEADER;
6) TECOS;
7) VERIFY;
8) VERTIS.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) ADOPT;
2) DECLARE;
3) EMPAREG-OUTCOME;
4) IMPROVE;
5) LEADER;
6) TECOS;
7) VERIFY;
8) VERTIS.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 82
Który z poniższych leków nie wywiera wpływu nefroprotekcyjnego niezależnie od wartości glikemii?
Pytanie 83
W praktyce klinicznej wskazaniem zastosowanie systemu ciągłego monitorowania glikemii jest wskazane:
Pytanie 84
Odczyt z systemu ciągłego monitorowania glikemii u 66-letniego emerytowanego szklarza leczonego metforminą, inhibitorem SGLT2 i insuliną w modelu intensywnej insulinoterapii dostarczył następujące dane:
- % czasu aktywności czujnika 48%
- średnie stężenie glukozy 126 mg/dl
- zmienność stężenia glukozy 46%
Jakie zmiany należy wprowadzić w terapii pacjenta?
- % czasu aktywności czujnika 48%
- średnie stężenie glukozy 126 mg/dl
- zmienność stężenia glukozy 46%
Jakie zmiany należy wprowadzić w terapii pacjenta?
Pytanie 85
Wskaż preparat, który nie jest preparatem złożonym:
Pytanie 86
Aktywna zawodowo 68-letnia pielęgniarka choruje na cukrzycę typu 2 od 4 lat, bez powikłań naczyniowych. Jest leczona metforminą 3 x 850 mg i sitagliptyną 1 x 100 mg, ponadto przyjmuje ramipryl 1 x 10 mg, nebiwolol 1 x 5 mg i rosuwastatynę 10 mg. Jej BMI 27,9 kg/m2. Ostatnio oznaczona hemoglobina glikowana HbA1c wyniosła 8,6%. Jakie powinno być dalsze postępowanie w zakresie farmakoterapii?
Pytanie 87
U 63-letniego szczupłego kominiarza w pierwszej dobie inwazyjnego leczenia zawału serca stwierdzono glikemię przygodną 228 mg/dl, wykonywane dotychczas badania kontrolne w zakresie glikemii były prawidłowe. W okresie 2 miesięcy przed zawałem pacjent zauważył zmniejszenie masy ciała o ok. 8 kg, nie występowała polidypsja i poliuria. Jak stwierdzić czy pacjent choruje cukrzycę?
Pytanie 88
Który z poniższych leków nie zawsze jest podawany w trakcie leczenia cukrzycowej kwasicy ketonowej?
Pytanie 89
Których preparatów insuliny nie wolno ze sobą kojarzyć w farmakoterapii cukrzycy typu 2?
Pytanie 90
W cukrzycy spowodowanej pojedynczą mutacją w genie glukokinazy postępowaniem z wyboru jest:
Pytanie 91
U 46-letniego mężczyzny, nie leczącego się dotychczas przewlekle rozpoznano nieprawidłową tolerancję glukozy. Wskaż stężenie cholesterolu frakcji LDL do jakiego należy dążyć u tego pacjenta?
Pytanie 92
U 52-letniej kobiety z cukrzycą typu 2 od 6 lat, leczonej metforminą w skojarzeniu z sitagliptyną odnotowano prawidłowe wartości glikemii w samokontroli i odsetek HbA1c 6,7% (wynik sprzed pół roku - 6,8%). Kolejne oznaczenie hemoglobiny glikowanej u tej pacjentki należy wykonać za:
Pytanie 93
W leczeniu niefarmakologicznym cukrzycy nie jest zalecana dieta:
Pytanie 94
Wskaż fałszywe stwierdzenie charakteryzujące późne hipoglikemie:
Pytanie 95
Osobom leczonym osobistą pompą insulinową nie rekomenduje się:
Pytanie 96
Podczas terapii wymienionymi preparatami zwykle obserwuje się przyrost masy ciała. Wskaż wyjątek:
Pytanie 97
63-letnia kobieta z cukrzycą typu 2 jest leczona nieskutecznie lekami doustnymi (metformina i sitagliptyna) w skojarzeniu z insuliną NPH 40 j./d (10-0-0-30 j.). Jakie powinny być początkowe dawki insulin doposiłkowych wg zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego?
Pytanie 98
74-letnia kobieta z cukrzycą typu 2 jest leczona także z powodu nadciśnienia tętniczego. Jaka jest docelowa wartość ciśnienia tętniczego u tej chorej wg zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego?
Pytanie 99
Do obniżenia stężenia cholesterolu u osób z cukrzycą stosuje się:
Pytanie 100
Tak zwana nieświadomość hipoglikemii określana jest jako nieodczuwanie wartości glikemii:
Pytanie 101
Do kryteriów łagodnej cukrzycowej kwasicy ketonowej należy luka anionowa:
Pytanie 102
W terapii cukrzycowej kwasicy ketonowej obniżanie wartości glikemii w ciągu godziny nie powinno przekraczać:
Pytanie 103
U 77-letniego mężczyzny z cukrzycą typu 2 i bardzo wysokim ryzykiem wystąpienia choroby wieńcowej w pierwszym etapie diagnostyki wg zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego powinno się wykonać:
Pytanie 104
78-letni mężczyzna z cukrzycą typu 2, hospitalizowany z powodu udaru mózgu leczony był dożylnie insuliną. Stan chorego się poprawia i zaczyna on spożywać posiłki; planowane jest zakończenie dożylnego wlewu insuliny i jej podawanie podskórne. Kiedy, wg zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, powinno rozpocząć się podawanie insuliny krótkodziałającej (lub analogu szybkodziałającego)?
Pytanie 105
U chorych w stadium G4 przewlekłej niewydolności nerek nie powinien być stosowany:
Pytanie 106
Lekiem pierwszego rzutu w leczeniu objawowego bólu neuropatycznego w somatycznej neuropatii cukrzycowej nie jest:
Pytanie 107
Insulinooporność narasta od:
Pytanie 108
Zgodnie ze wskazaniami do refundacji osobistej pompy insulinowej dla pacjentów z cukrzycą typu 1 < 26. roku życia, pompy nie powinna otrzymać:
Pytanie 109
Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego w trakcie jazdy samochodem kontrola glikemii powinna następować nie rzadziej niż co:
Pytanie 110
83-letnia pacjentka z cukrzycą typu 2 trwającą 25 lat została przyjęta do oddziału kardiologii z powodu omdlenia. Znaleziona przez rodzinę w domu przytomna, leżąca w łazience. W badaniach laboratoryjnych stwierdzono HbA1c 10,8%, GFR 28 ml/min/1,73 m2, w badaniu ogólnym moczu leukocyty przesłaniają pole widzenia, CRP 150 mg/l. Wykluczono inne ogniska stanu zapalnego. BMI 33 kg/m2. Chora dotychczas leczona insuliną w schemacie intensywnej insulinoterapii w dawkach: insulina krótko działająca I - 14 j ; II - 10 j ; III- 8 j ; insulina NPH o godz. 22.00 - 10 j. W trakcie hospitalizacji obserwowano glikemię w zakresie 130-220 mg/dl przy mniejszych niż ambulatoryjnie dawkach insuliny (I - 8 j.; II- 6 j; III- 6 j ; IV- 6 j), spowolnienie psychoruchowe. Chora mieszka sama, opieka rodziny możliwa co 2-3 dni, bez ograniczeń finansowych. U pacjentki przy wypisie należy zaproponować:
Pytanie 111
U 68 letniego pacjenta z cukrzycą typu 1 od 18 roku życia konsultujący okulista zaobserwował 10-15 krwotoczków w 2 kwadrantach siatkówki oraz paciorkowatość żylną w 1 kwadrancie siatkówki. U chorego należy rozpoznać:
Pytanie 112
Pacjenci z cukrzycą typu 1 zmieniając strefy czasowe powinni przestrzegać zasad, które ułatwią im utrzymanie prawidłowego wyrównania metabolicznego cukrzycy. Wskaż te zasady:
1) konieczna jest większa częstotliwość pomiarów glikemii;
2) przy podróży na zachód konieczne jest dostrzykiwanie 1-2 dawek insuliny krótko lub szybkodziałającej w zależności od liczby dodatkowych posiłków w trakcie lotu samolotem;
3) insulinę długodziałającą, którą dotychczas stosowano 1 x dziennie, należy podawać 2 x dziennie;
4) chory powinien przewozić zapas insuliny w bagażu podręcznym;
5) przy podróży na wschód konieczne może być zmniejszenie dawki insuliny długodziałającej.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) konieczna jest większa częstotliwość pomiarów glikemii;
2) przy podróży na zachód konieczne jest dostrzykiwanie 1-2 dawek insuliny krótko lub szybkodziałającej w zależności od liczby dodatkowych posiłków w trakcie lotu samolotem;
3) insulinę długodziałającą, którą dotychczas stosowano 1 x dziennie, należy podawać 2 x dziennie;
4) chory powinien przewozić zapas insuliny w bagażu podręcznym;
5) przy podróży na wschód konieczne może być zmniejszenie dawki insuliny długodziałającej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 113
Jedną z form cukrzycy monogenowej jest cukrzyca mitochondrialna. Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące tego rodzaju cukrzycy:
1) jest cukrzycą insulinoniezależną;
2) przyczyną choroby może być mutacja punktowa lub delecja;
3) metformina powinna być stosowana ostrożnie w tym typie cukrzycy;
4) z mutacją punktową wiąże się również czasami zespół MELAS;
5) zaburzenia metabolizmu glukozy wynikają z postępującego defektu wydzielania insuliny, powodowanego przez zmniejszoną produkcję adenozynotrójfosforanu (ATP) w komórkach β zawierających zdefektowane mitochondria.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) jest cukrzycą insulinoniezależną;
2) przyczyną choroby może być mutacja punktowa lub delecja;
3) metformina powinna być stosowana ostrożnie w tym typie cukrzycy;
4) z mutacją punktową wiąże się również czasami zespół MELAS;
5) zaburzenia metabolizmu glukozy wynikają z postępującego defektu wydzielania insuliny, powodowanego przez zmniejszoną produkcję adenozynotrójfosforanu (ATP) w komórkach β zawierających zdefektowane mitochondria.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 114
Wysiłek fizyczny u chorych na cukrzycę wpływa na:
1) zwiększenie ekspresji GLUT 4 na powierzchni komórek;
2) zwiększenie gotowości prozakrzepowej, szczególnie u osób niewytrenowanych;
3) zmniejsza stężenie tkankowego aktywatora plazminogenu (tPA);
4) zmniejsza aktywność czynnika von Willebranda;
5) nadprodukcję reaktywnych form tlenu (ROS), szczególnie przy generowaniu znacznego poposiłkowego przyrostu glikemii;
Prawidłowa odpowiedź to:
1) zwiększenie ekspresji GLUT 4 na powierzchni komórek;
2) zwiększenie gotowości prozakrzepowej, szczególnie u osób niewytrenowanych;
3) zmniejsza stężenie tkankowego aktywatora plazminogenu (tPA);
4) zmniejsza aktywność czynnika von Willebranda;
5) nadprodukcję reaktywnych form tlenu (ROS), szczególnie przy generowaniu znacznego poposiłkowego przyrostu glikemii;
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 115
Wskaż prawdziwe stwierdzenia opidujące działanie metforminy:
1) zwiększa aktywność karboksylazy pirogronianowej;
2) zmniejsza aktywność karboksykinazy fosfoenolopirogronianowej;
3) hamuje aktywność kompleksu I łańcucha oddechowego;
4) hamuje lipolizę, również tę stymulowaną katecholaminami;
5) zmniejsza stężenie inhibitora aktywatora plazminogenu typu 1 (PAI-1).
Prawidłowa odpowiedź to:
1) zwiększa aktywność karboksylazy pirogronianowej;
2) zmniejsza aktywność karboksykinazy fosfoenolopirogronianowej;
3) hamuje aktywność kompleksu I łańcucha oddechowego;
4) hamuje lipolizę, również tę stymulowaną katecholaminami;
5) zmniejsza stężenie inhibitora aktywatora plazminogenu typu 1 (PAI-1).
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 116
U chorych z cukrzycą typu 1 stężenie wolnej trójjodotyroniny badamy:
1) u pacjentów z mianem TPOAb (przeciwciał przeciwko tyreoperoksydazie) powyżej wartości referencyjnych i stężeniem TSH ≥2,0 mIU/l;
2) u każdego chorego z nowo rozpoznaną cukrzycą typu 1;
3) u pacjentów z mianem TPOAb (przeciwciał przeciwko tyreoperoksydazie) w zakresie wartości referencyjnych i stężeniem TSH ˂2,0 mIU/l;
4) u pacjentów z dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku niedoczynności tarczycy w przebiegu przewlekłego autoimmunologicznego zapalenia tarczycy;
5) rutynowo nie badamy.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) u pacjentów z mianem TPOAb (przeciwciał przeciwko tyreoperoksydazie) powyżej wartości referencyjnych i stężeniem TSH ≥2,0 mIU/l;
2) u każdego chorego z nowo rozpoznaną cukrzycą typu 1;
3) u pacjentów z mianem TPOAb (przeciwciał przeciwko tyreoperoksydazie) w zakresie wartości referencyjnych i stężeniem TSH ˂2,0 mIU/l;
4) u pacjentów z dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku niedoczynności tarczycy w przebiegu przewlekłego autoimmunologicznego zapalenia tarczycy;
5) rutynowo nie badamy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 117
Pacjenci z cukrzycą typu 1:
1) nie powinni pracować w systemie pracy zmianowej;
2) powinni poinformować pracodawcę o chorobie;
3) powinni w miarę możliwości samodzielnie dostosować tryb i godziny pracy aby kontrola choroby była możliwa;
4) powinni być świadomi istnienia przeciwskazań do pracy na wysokości;
5) powinni przekazać pracodawcy glukagon, który powinien być użyty w sytuacji ciężkiej hipoglikemii w miejscu pracy.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) nie powinni pracować w systemie pracy zmianowej;
2) powinni poinformować pracodawcę o chorobie;
3) powinni w miarę możliwości samodzielnie dostosować tryb i godziny pracy aby kontrola choroby była możliwa;
4) powinni być świadomi istnienia przeciwskazań do pracy na wysokości;
5) powinni przekazać pracodawcy glukagon, który powinien być użyty w sytuacji ciężkiej hipoglikemii w miejscu pracy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 118
Do kryteriów koniecznych do rozpoznania normoglikemicznej cukrzycowej kwasicy ketonowej należy:
1) pH <7,35;
2) glukoza >250 mg/dl;
3) ciała ketonowe w surowicy;
4) stężenie NaHCO3 we krwi <18;
5) zaburzenia świadomości.
Prawidłowa odpowiedź to:
1) pH <7,35;
2) glukoza >250 mg/dl;
3) ciała ketonowe w surowicy;
4) stężenie NaHCO3 we krwi <18;
5) zaburzenia świadomości.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 119
Stosując pochodne sulfonylomocznika u chorego z cukrzycą typu 2 oraz chorobą Hashimoto leczoną L-tyroksyną należy:
Pytanie 120
Prawidłowe cele glikemii dla pacjentki z cukrzycą typu 1 w I trymestrze ciąży, to: