Egzamin PES / Diabetologia / jesień 2016

120 pytań
Pytanie 1
Fałszywie zawyżony wynik HbA1c może występować w następujących stanach:
1) niedokrwistości hemolitycznej;
2) niedokrwistości z niedoboru żelaza;
3) alkoholizmie;
4) mocznicy;
5) stosowaniu dużych dawek witaminy C.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 2
W celu oceny rezerwy wydzielniczej komórek β wysp trzustki należy wykonać:
Pytanie 3
Czynnikami ryzyka progresji retinopatii cukrzycowej są:
1) okres pokwitania;
2) ciąża;
3) nadciśnienie tętnicze;
4) zaburzenia lipidowe;
5) występowanie epizodów ciężkiej hipoglikemii.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 4
Zalecana częstość pomiarów glikemii w ramach samokontroli u chorego na cukrzycę typu 2 leczonego doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi wynosi:
Pytanie 5
Do leków stosowanych w terapii cukrzycy typu 2 sprzyjających redukcji masy ciała należą:
1) pochodne sulfonylomocznika;
2) inhibitory SGLT-2;
3) glitazony;
4) insulina;
5) agoniści receptora GLP-1.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 6
Sekrecję glukagonu przez komórki α wysp trzustki stymuluje:
1) niskie stężenie glukozy;
2) adrenalina;
3) insulina;
4) somatostatyna;
5) GLP-1.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 7
W badaniu EMPA-REG OUTCOME wykazano, że dodanie empagliflozyny do standardowego leczenia u chorych na cukrzycę typu 2 z wysokim ryzykiem zdarzeń sercowo-naczyniowych powoduje:
Pytanie 8
W przypadku ciężkiej hipoglikemii u dorosłego nieprzytomnego chorego wskazane są:
1) podanie dożylne 20% roztwór glukozy, a następnie wlewu 10% roztworu glukozy;
2) w przypadku braku dostępu do żyły - podanie 1 mg glukagonu podskórnie lub domięśniowo;
3) podanie dożylne 100 mg hydrokortyzonu;
4) próba doustnego podania roztworu glukozy;
5) hospitalizacja.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 9
Wskazaniami do czasowej insulinoterapii u chorych na cukrzycę typu 2 są:
1) zabieg chirurgiczny;
2) ostry zespół wieńcowy;
3) udar mózgu;
4) zapalenie płuc powikłane ostrą niewydolnością oddechową;
5) podróż ze zmianą strefy czasowej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 10
Wskazaniem do zalecenia wykonania testu diagnostycznego (75g OGTT) u ciężarnej podczas pierwszej wizyty lekarskiej nie jest:
Pytanie 11
U chorych na cukrzycę często stwierdza się nadciśnienie maskowane, co oznacza że:
Pytanie 12
Wg „Zaleceń …” PTD u pacjenta z cukrzycą typu 2 i nadciśnieniem tętniczym preferowane są następujące połączenia leków, z wyjątkiem:
Pytanie 13
Skorygowane stężenie sodu pacjenta z kwasicą ketonową, którego aktualna glikemia wynosi 600 mg/dl (33,3 mmol/l) a stężenie sodu w surowicy - 128 mmol/l szacuje się na:
Pytanie 14
W leczeniu kwasicy ketonowej do roztworu 0,9% NaCl należy dołączyć 5% wlew glukozy, gdy wartość glikemii obniży się poniżej:
Pytanie 15
U chorego z retinopatią proliferacyjną (PDR) nie zastosujesz:
Pytanie 16
Który z powyższych objawów nie jest charakterystyczny dla stopy Charcota?
Pytanie 17
Zgodnie z „Zaleceniami…” Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego średnie dobowe zapotrzebowanie kaloryczne u ciężarnych z prawidłową masą ciała przed ciążą wynosi około:
Pytanie 18
U pacjenta z cukrzycą w przebiegu mukowiscydozy leczeniem z wyboru jest:
Pytanie 19
Podczas wysiłku fizycznego dochodzi w komórkach mięśniowych do translokacji transporterów glukozy:
Pytanie 20
Cel leczenia dietetycznego w cukrzycy to:
Pytanie 21
Podczas stosowania diety redukującej masę ciała celem jest aby pacjent tracił miesięcznie:
Pytanie 22
Zwiększone wydzielanie insuliny w odpowiedzi na bodziec pokarmowy, zwolnione opróżnianie żołądka, pobudzenie ośrodka sytości, redukcja masy ciała to cechy charakteryzujące:
Pytanie 23
Do czynników mających wpływ na wystąpienie remisji w cukrzycy typu 1 u osób dorosłych nie należy:
Pytanie 24
Pod pojęciem cukrzycy podwójnej (double diabetes) zdefiniowano:
Pytanie 25
Wskaż fałszywe stwierdzenia dotyczące stanu przedcukrzycowego:
1) osoby z prediabetes, przy współwystępowaniu IGT i IFG mają istotnie, 12-krotnie zwiększone ryzyko rozwoju cukrzycy;
2) w prediabetes mogą być obecne przewlekłe powikłania cukrzycy i najczęściej są to powikłania o charakterze mikroangiopatii;
3) prediabetes jest stanem nieodwracalnym;
4) działania profilaktyczne w prediabetes umożliwiają skuteczne zapobieganie cukrzycy;
5) metformina jest istotnie bardziej skuteczna w zapobieganiu cukrzycy u osób z prediabetes w porównaniu ze zmianami behawioralnymi.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 26
Powszechne prowadzenie badań przesiewowych w kierunku celiakii w populacji pacjentów z cukrzycą typu1 dorosłych jest uzasadnione niżej wymienionymi, z wyjątkiem:
Pytanie 27
Korzystny wpływ inhibitorów konwertazy angiotensyny na ryzyko rozwoju i progresji przewlekłych powikłań naczyniowych cukrzycy o charakterze mikroangiopatii i makroangiopatii poza efektem hipotensyjnym związany jest z:
Pytanie 28
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące stosowania steroidoterapii u pacjentów z cukrzycą:
1) steroidoterapia pogarsza wyrównanie metaboliczne cukrzycy;
2) steroidy podane dostawowo powodują hiperglikemię;
3) steroidy przyjmowane długotrwale wziewnie nie mają niekorzystnego wpływu na wartości glikemii;
4) steroidoterapia u pacjenta z cukrzycą wiąże się najczęściej z koniecznością modyfikacji dotychczasowego leczenia hipoglikemizującego;
5) u pacjentów z cukrzycą typu 2 leczonych steroidami można kontynuować leczenie lekami doustnymi.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 29
Wysiłek fizyczny jest przeciwwskazany u pacjentów z cukrzycą w sytuacji:
1) znacznego niedoboru insuliny (hiperglikemia powyżej 250 mg/dl i ketonuria lub glikemia powyżej 300mg/dl bez ketonurii);
2) retinopatii prostej;
3) neuropatii autonomicznej układu sercowo-naczyniowego;
4) nieunormowanego nadciśnienia tętniczego;
5) wieku powyżej 65 lat.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 30
Występujące u osób z cukrzycą zmiany pęcherzowe skóry (bullae diabeticorum) to:
Pytanie 31
Które z poniżej wymienionych stwierdzeń dotyczących zaćmy młodzieńczej są błędne?
1) zaćma młodzieńcza częściej występuje u pacjentów z typem 1 cukrzycy niż osób z typem 2 cukrzycy;
2) zmiany w soczewce postępują szybko i prowadzą do utraty wzroku;
3) zaćma młodzieńcza to zaćma występująca u dorosłych z cukrzycą typ 2, ale w młodszym wieku niż u osób bez cukrzycy;
4) zaćma młodzieńcza w początkowym okresie zmian, po dobrym wyrównaniu cukrzycy, może ulegać regresji;
5) zmiany dotyczą zwykle jednej gałki ocznej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 32
Oznaczenia stężenia C peptydu wykonuje się w celu:
Pytanie 33
Które z poniższych stwierdzeń dotyczących mukormykozy nosowo-mózgowej jest nieprawdziwe?
Pytanie 34
Wartość HbA1c może być fałszywie zawyżona w przypadku:
1) niedokrwistości niedoborowej;
2) mocznicy;
3) alkoholizmu;
4) stosowania dużych dawek salicylanów;
5) wzrasta z wiekiem (0,1%/10 lat od 30. r.ż.);
6) niedokrwistości hemolitycznej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 35
Glukozuria występuje wówczas, gdy zostaje przekroczony próg nerkowy dla glukozy, który wynosi 180 mg/dl. Wyniki fałszywie ujemne (wyniki zaniżone) mogą wystąpić gdy:
1) chory stosuje duże dawki witaminy C;
2) występują ciała ketonowe w moczu;
3) występuje duży ciężar właściwy moczu;
4) próbka moczu jest przechowywana w niskiej temperaturze;
5) próbka moczu została zbyt późno odczytana.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 36
Które stwierdzenie dotyczące kontroli i leczenia zaburzeń lipidowych jest fałszywe?
1) w cukrzycy typu 1 zaleca się ocenę stężenia lipidów po 5 latach od rozpoznania choroby i kontrolę co 5 lat;
2) w cukrzycy typu 2 zaleca się ocenę stężenia lipidów w momencie rozpoznania cukrzycy;
3) u chorych z cukrzycą typu 2 kontrola stężenia lipidów powinna odbywać się co roku lub częściej w zależności od wartości;
4) u chorych na cukrzycę ze współistniejącymi schorzeniami układu sercowo-naczyniowego należy rozpocząć leczenie statyną, niezależnie od wartości stężenia lipidów;
5) u chorych na cukrzycę z przewlekłą chorobą nerek z markerami uszkodzenia narządów zalecane jest rozpoczęcie leczenia statyną w celu uzyskania stężenia LDL-C < 1,9 mmol/l.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 37
Stężenie 1,5-anhydroglucitolu w osoczu odzwierciedla średnią glikemię:
Pytanie 38
U chorych z V stadium przewlekłej choroby nerek najbardziej użytecznym parametrem służącym do retrospektywnej oceny glikemii jest:
1) HbA1c;
2) albumina glikowana;
3) fruktozamina;
4) luka glikacyjna;
5) 1,5-anhydroglucitol.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 39
Patognomonicznym objawem skórnym u chorych z wieloletnią, niewyrównaną cukrzycą jest:
Pytanie 40
U 60-letniego pacjenta z 10-letnim przebiegiem cukrzycy, powikłanym ciężką bólową polineuropatią obwodową, prowadzonego na metforminie w dawce 3000 mg/dobę, z HbA1c 7% (bez epizodów hipoglikemii) istnieją przeciwwskazania do prawa jazdy kategorii:
Pytanie 41
Transporter glukozy GLUT 5 odpowiada za:
Pytanie 42
Terminem "cukrzyca hepatogenna" określa się:
Pytanie 43
Wśród możliwości objawowego leczenia rogowacenia ciemnego u chorych na cukrzycę wymienia się preparaty:
1) kalcypotriolu;
2) kwasu salicylowego;
3) mocznika;
4) retinoidów.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 44
Do czynników obniżających masę kostną w cukrzycy typu 2 nie należy:
1) zwiększenie wątrobowej produkcji IGF-1;
2) brak wyrównania metabolicznego;
3) insulinooporność;
4) hiperinsulinizm.
Pytanie 45
Które z niżej wymienionych skojarzeń jest błędem w terapii cukrzycy typu 2 u chorego bez żadnych przeciwwskazań do leków przeciwcukrzycowych?
Pytanie 46
78-letnia pacjentka chorująca na cukrzycę typu 2 od 6 lat, po przebytym 2 lata temu udarze mózgu, leczona obecnie metforminą 3 x 850 mg - HbA1c 8,4%, kreatynina 1,0 mg/dl (eGFR wg MDRD 57 ml/min/1,73 m2), glikemia na czczo 190-265 mg/dl, glikemie poposiłkowe do 300 mg/dl - nie wyraża zgody na insulinoterapię. Jaką decyzję w zakresie farmakoterapii cukrzycy należy podjąć?
Pytanie 47
U chorego z cukrzycą typu 2 i wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego nie należy stosować:
Pytanie 48
Insulinoterapia w cukrzycy typu 2 nie może być zastosowana:
Pytanie 49
W gabinecie lekarskim w trakcie wizyty w godzinach popołudniowych u 68-letniego otyłego mężczyzny chorującego na nadciśnienie tętnicze stwierdzono przy użyciu glukometru glikemię 192 mg/dl. Dalsze postępowanie powinno polegać na:
Pytanie 50
Zaburzenia żołądkowo-jelitowe są stosunkowo częstym objawem niepożądanym leczenia:
1) metforminą;
2) pioglitazonem;
3) pochodną sulfonylomocznika;
4) analogiem GLP-1;
5) inhibitorem SGLT-2;
6) inhibitorem α-glukozydazy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 51
Wg „Zaleceń…” PTD w insulinoterapii w cukrzycy typu 2 w przypadku współistnienia otyłości nie jest rekomendowana terapia skojarzona składająca się z połączenia insuliny z:
Pytanie 52
Chory 46-letni, z cukrzycą typu 2 od 6 lat, z HbA1c 9,0% (glikemia na czczo: 170-190, poposiłkowa 200-230), z nadciśnieniem tętniczym, bez powikłań sercowo naczyniowych, leczony: glimepiryd 4 mg/dobę, metformina 3 g/dobę, wymaga:
1) porady dotyczącej żywienia i aktywności fizycznej;
2) zwiększenia dawki glimepirydu do 6 mg/dobę;
3) dołączenia do terapii akarbozy;
4) dołączenia do terapii insuliny bazalnej przed śniadaniem;
5) dołączenia do terapii insuliny bazalnej przed snem.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 53
Inhibitory SGLT-2:
1) powodują glukozurię, co w przypadku osób starszych stosujących leki moczopędne może skutkować nadmiernym odwodnieniem;
2) mają siłę działania hipoglikemizującego na poziomie redukcji HbA1c o 0,5-0,8%;
3) działają poprzez hamowanie receptora SGLT-2 w nerce;
4) działają poprzez pobudzenie receptora SGLT-2 w nerce;
5) nie zwiększają ryzyka infekcji w drogach moczowych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 54
Usuwalne przyczyny hiperglikemii to:
1) zbyt obfita dieta;
2) zbyt mała aktywność fizyczna;
3) nieadekwatna dawka leków hipoglikemizujących;
4) stan zapalny;
5) stan ostry.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 55
U pacjenta z cukrzycą typu 2 i otyłością, po przebytym zawale serca, ze stabilną chorobą niedokrwienną, najmniej korzystną opcją terapii doustnymi lekami hipoglikemizującymi, przy braku przeciwwskazań do ich stosowania, stanowi wybór:
Pytanie 56
Które spośród wymienionych grup leków doustnych stosowanych w leczeniu cukrzycy charakteryzują się najkorzystniejszym wpływem na gospodarkę lipidową?
Pytanie 57
Korzystny wpływ regularnego wysiłku fizycznego u osób z cukrzycą związany jest z poniżej wymienionymi efektami jego działania,
z wyjątkiem:
Pytanie 58
Korzystne działanie glitazonów w niealkoholowym stłuszczeniu wątroby (NAFLD, non-alcoholic fatty liver disease) wynika z poniższych mechanizmów działania tej grupy leków, z wyjątkiem:
Pytanie 59
Metformina, poza wielokierunkowym działaniem prowadzącym do obniżenia glikemii, wywiera również następujące korzystne działanie:
Pytanie 60
Dieta niskowęglowodanowa (tj. zawierająca <130 g węglowodanów na dobę) prowadzi do:
1) mniejszego poposiłkowego wzrostu wartości glikemii i redukcji insulinemii;
2) wzrostu stężenia wolnych kwasów tłuszczowych będących źródłem ciał ketonowych;
3) szybkiej i trwałej redukcji masy ciała;
4) rozwoju łagodnej kwasicy ketonowej, dzięki czemu nasila się uczucie sytości;
5) zmniejszenia dawek leków hipoglikemizujących.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 61
Pochodne sulfonylomocznika (poch. SU) to jedna z grup leków hipoglikemizujących. Ich mechanizm działania opiera się na:
1) zależnej od aktualnego stężenia glukozy stymulacji wydzielania insuliny przez komórki β;
2) zwiększeniu zdolności fuzji pęcherzyków wydzielniczych zawierających insulinę z błoną komórkową;
3) zdolności wiązania się poch. SU z białkiem Epac 2 zależnym od cAMP;
4) zwiększeniu klirensu insuliny w wątrobie;
5) zwiększeniu obwodowej insulinowrażliwości.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 62
Inhibitory DPP 4 (gliptyny) charakteryzują się:
1) brakiem wpływu na masę ciała;
2) brakiem wpływu na opróżnianie żołądka;
3) brakiem wyraźnych dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego w porównaniu do agonistów receptora GLP-1;
4) możliwością działania na wiele substratów;
5) niewielkim ryzykiem wywołania hipoglikemii.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 63
Ryzyko stosowania glitazonów w terapii cukrzycy typu 2 wiąże się:
1) ze wzrostem masy ciała;
2) z rakiem pęcherza moczowego;
3) z retencją płynów;
4) z nasileniem niewydolności serca;
5) ze złamaniami kości krótkich.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 64
Do leków osłabiających hipoglikemizujące działanie glimepirydu należą wszystkie wymienione, z wyjątkiem:
Pytanie 65
U pacjenta leczonego dotychczas analogiem długo działającym Glargine 300 j./ml (Toujeo) w dawce 30 j. przed snem zmiana preparatu na Glargine 100j./ml (Lantus) wiąże się:
Pytanie 66
U chorego na cukrzycę typu 2 leczonego preparatem empagliflozyny w dawce 25 mg/dobę, obniżenie GFR do 46 ml/min powinno wiązać się z:
Pytanie 67
Zgodnie z charakterystyką produktu leczniczego, z uwagi na ograniczone doświadczenie w leczeniu empagliflozyną pacjentów z cukrzycą typu 2 w starszym wieku, nie zaleca się rozpoczynania w/w terapii u chorych w wieku:
Pytanie 68
U 82-letniego mężczyzny po zawale mięśnia sercowego średnia wartość glikemii w samokontroli powinna być niższa niż:
Pytanie 69
U 82-letniego mężczyzny po zawale mięśnia sercowego należy podjąć próbę leczenia statyną w dawce:
Pytanie 70
U 82-letniego mężczyzny po zawale mięśnia sercowego powikłanego niewydolnością krążenia II stopnia wg NYHA nie zastosujesz:
Pytanie 71
Zgodnie z „Zaleceniami…” Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego ciąża nie jest zalecana u kobiet chorych na cukrzycę w następujących sytuacjach klinicznych poza:
Pytanie 72
Następujący wyniku badania ogólnego moczu u chorej z rozpoznaną cukrzycą ciążową: ciężar właściwy: 1018, białko-brak, glukoza: brak, aceton:+++, leukocyty: 1-3 wpw, erytrocyty: 0, bakterie: nieliczne wpw:
Pytanie 73
U 29-letniej kobiety, bez wywiadu chorób przewlekłych, z obciążonym cukrzycą wywiadem rodzinnym aktualnie w 1-szej ciąży, zgodnie z zaleceniami na pierwszej wizycie ginekologicznej wykonano oznaczenie glikemii na czczo uzyskując wynik 128 mg/dl (10. tydzień ciąży). Zgodnie z aktualnie obowiązującą klasyfikacją należy rozpoznać:
Pytanie 74
Na rozwój charakterystycznego dla GDM powikłania w postaci nadmiernego wzrastania płodu i cech makrosomii nie wpływa:
Pytanie 75
Wskaż spośród poniżej wymienionych czynniki predykcyjne rozwoju cukrzycy u kobiet po przebytej GDM:
1) wysokie wartości glikemii w testach diagnostycznych w czasie ciąży;
2) konieczność stosowania insuliny do uzyskania normalizacji glikemii w przebiegu GMD;
3) rozpoznanie GDM w III trymestrze ciąży;
4) każda kolejna ciąża po ciąży powikłanej GDM;
5) nadmierny przyrost masy ciała w ciąży powikłanej GDM.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 76
Zgodnie z aktualnymi rekomendacjami PTD, u otyłej pacjentki z rozpoznaną w czasie ciąży GDM, przy utrzymującej się, mimo zastosowanego leczenia dietą i aktywnością fizyczną, przekraczającej zalecane wartości hiperglikemii, w leczeniu należy zastosować:
Pytanie 77
U pacjentek z cukrzycą w czasie ciąży w leczeniu hiperlipidemii można stosować:
1) ezetymib;
2) kwasy tłuszczowe omega-3;
3) żywice wiążące kwasy żółciowe;
4) stanole;
5) inhibitory CETP.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 78
Do sytuacji klinicznych, w których dochodzi w cukrzycy typu 1 do zwiększonego zapotrzebowania na insulinę nie należy:
Pytanie 79
Przeciwwskazaniem do leczenia z zastosowaniem osobistych pomp insulinowych jest:
Pytanie 80
Cztery wymienniki węglowodanowe (40 gram węglowodanów przyswajalnych) to:
1) ok. 80g pieczywa razowego;
2) 1 bułka pszenna o wadze 50 g;
3) 1/2 woreczka ryżu (50g produktu przed ugotowaniem);
4) 2 szklanki napoju słodkiego lub soku (400 ml);
5) 1 szklanka napoju słodkiego lub soku (200 ml).
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 81
Które stwierdzenia najlepiej charakteryzują przepływ bazowy (podstawowy) w osobistej pompie insulinowej?
1) przepływ bazowy ustawia się tak, aby ilość insuliny podawanej w każdej godzinie była taka sama;
2) przepływ bazowy ustawia się tak, aby dopasować ilość insuliny podawanej w każdej godzinie doby do indywidualnego zapotrzebowania chorego na lek;
3) zazwyczaj potrzeba więcej insuliny w godzinach wczesno rannych (ok.3:00-8:00) a mniej w porze okołopołudniowej (ok.10:00-15:00) w stosunku do pozostałej części doby;
4) może być modyfikowany przez chorego przy pomocy funkcji „baza tymczasowa” (ustawienie tymczasowej dawki podstawowej);
5) w ogóle nie może być modyfikowany przez chorego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 82
Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące wysiłku fizycznego u chorego na cukrzycę typu 1:
1) wiąże się z ryzykiem kwasicy, jeśli glikemia przekracza 250 mg/dl przed wysiłkiem;
2) wiąże się z ryzykiem kwasicy, jeśli glikemia przekracza 180 mg/dl przed wysiłkiem;
3) wiąże się z ryzykiem hipoglikemii, jeśli jest to krótkotrwały (20 minutowy) wysiłek na poziomie 95% tętna maksymalnego;
4) w przypadku znacznej hiperglikemii przed planowaną aktywnością chory musi najpierw podać dawkę korekcyjną insuliny i rozpocząć trening dopiero, gdy glikemia obniży się do bezpiecznej wartości < 200-250 mg/dl;
5) jeśli jest umiarkowany, wiąże się z tendencją do szybkiego obniżania glikemii, stąd najlepiej rozpoczynać go, gdy stężenie glukozy wynosi nawet 180-200 mg/dl.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 83
Przed spożyciem posiłku węglowodanowego, z produktów o IG > 70 w celu uniknięcia hiperglikemii poposiłkowej dawkę insuliny doposiłkowej w przypadku analogu insuliny krótko działającej należy:
Pytanie 84
Jednym z powikłań insulinoterapii jest lipohipertrofia. Wskaż prawdziwe stwierdzenia charakteryzujące to powikłanie:
1) lipohipertrofia to rzadkie miejscowe powikłanie cukrzycy, częstość jego występowania istotnie zmniejszyła się przy stosowaniu insulin ludzkich;
2) lipohipertrofia jest powikłaniem miejscowym insulinoterapii mogącym istotnie wpływać na stopień wyrównania metabolicznego cukrzycy;
3) lipohipertrofia zwiększa ryzyko hipoglikemii;
4) lipohipertrofia to przerost podskórnej tkanki tłuszczowej w miejscu injekcji insuliny, występujący często, u około30% osób leczonych insuliną, mający charakter jedynie defektu kosmetycznego;
5) najistotniejszymi czynnikami patogenetycznymi lipohipertrofii są: nieprawidłowa technika wstrzyknięć a szczególnie zbyt rzadka zmiana miejsca podania insuliny, zbyt rzadka wymiana igły oraz rodzaj podawanej insuliny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 85
W trakcie leczenia za pomocą osobistej pompy insulinowej równoczesne zastosowanie systemu ciągłego monitorowania glikemii "real time" umożliwia:
Pytanie 86
Zgodnie z aktualnymi rekomendacjami PTD, ośrodki diabetologiczne refundujące zakup osobistej pompy insulinowej przez NFZ dla dzieci, młodzieży i osób dorosłych do 26. r.ż. muszą spełniać poniższe warunki, z wyjątkiem:
Pytanie 87
U pacjentów z cukrzycą typu LADA, pomimo uzyskiwania w początkowym okresie leczenia dobrego efektu terapeutycznego przy stosowaniu leków stymulujących wydzielanie insuliny, zaleca się insulinoterapię od momentu ustalenia rozpoznania. Wskaż fałszywe uzasadnienia tych rekomendacji:
1) podawanie leków stymulujących wydzielanie insuliny przyspiesza degradację puli nieuszkodzonych komórek B;
2) wczesne stosowanie insulinoterapii hamuje procesy autoagresji prowadzące do uszkodzenia komórek B, poprzez toksyczny wpływ na reaktywne limfocyty biorące udział w w/w reakcji immunologicznej;
3) utrzymanie nawet niewielkich rezerw wydzielniczych trzustki dzięki leczeniu egzogenną insuliną od chwili ustalenia rozpoznania wpływa korzystnie na dalszą kontrolę metaboliczną, redukując wahania glikemii w trakcie insulinoterapii;
4) stosowanie leków stymulujących wydzielanie insuliny u pacjentów z cukrzycą typu LADA prowadzi często do przyrostu masy ciała, co generuje insulinooporność.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 88
Które stwierdzenia dotyczące insuliny glulizyna (Apidra) są prawdziwe?
1) może być podawana w iniekcjach podskórnych;
2) może być podawana podskórnie w infuzji ciągłej z wykorzystaniem pompy do infuzji insuliny;
3) może być podawana dożylnie tylko w roztworze 0,9% NaCl;
4) może być podawana dożylnie w 0,9% NaCl, 5% glukozie lub płynie Ringera;
5) nie może być podawana dożylnie.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 89
O remisji u dorosłego pacjenta z cukrzycą typu 1 świadczy normoglikemia przy dobowym zapotrzebowaniu na insulinę wynoszącym:
Pytanie 90
Optymalna wartość glikemii u osoby z cukrzycą typu 2 hospitalizowanej z powodu udaru mózgu wynosi:
Pytanie 91
W leczeniu ran z cechami infekcji w przebiegu zespołu stopy cukrzycowej przeciwwskazane jest stosowanie:
Pytanie 92
Do testów oceniających stan układu sympatycznego należy:
Pytanie 93
W leczeniu przyczynowym neuropatii cukrzycowej znalazły zastosowanie następujące leki:
Pytanie 94
Chory na cukrzycę typu 2 od 4 lat, HbA1c 6,8% z krwotocznym modzelem (odciskiem) w obrębie podeszwowej powierzchni palucha, bez klinicznych cech stanu zapalnego, wymaga:
1) antybiotykoterapii doustnej;
2) antybiotykoterapii dożylnej;
3) konsultacji chirurga naczyniowego;
4) konsultacji chirurgicznej celem stopniowego usunięcia zmiany;
5) nie wymaga żadnego postępowania poza obserwacją.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 95
U 57-letniego pacjenta z cukrzycą typu 2, powikłaną cukrzycową chorobą nerek w stadium G 3B, z BMI 27 kg/m2 należy zastosować dietę charakteryzującą się:
1) zawartością białka ograniczoną do ≤ 0,8g/kg masy ciała;
2) deficytem energetycznym co najmniej 500 kcal/dobę;
3) kalorycznością 35 kcal/kg masy ciała;
4) zawartością białka 0,8-1,0 g/kg masy ciała;
5) zawartością błonnika do 30-40 g/dobę.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 96
Obraz kliniczny amiotrofii cukrzycowej należy różnicować z następującym zespołem:
Pytanie 97
W celu zwolnienia czynności serca u pacjenta bez choroby niedokrwiennej, z tachykardią spowodowaną cukrzycową neuropatią wegetatywną układu sercowo-naczyniowego, należy zastosować:
1) β-blokery kardioselektywne;
2) β-blokery z wewnętrzną aktywnością sympatykomimetyczną;
3) β-blokery bez wewnętrznej aktywności sympatykomimetycznej;
4) β-blokery niekardioselektywne;
5) żadne, ponieważ stosowanie blokerów receptorów adrenergicznych w odnerwionym sercu nie ma sensu i nie przynosi poprawy w tachykardii spoczynkowej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 98
Zwiększone ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych u chorych z cukrzycą w okresie leczenia nerkozastępczego z powodu cukrzycowej choroby nerek spowodowane jest wymienionymi poniżej czynnikami, z wyjątkiem:
Pytanie 99
Przyczyną znacznego pogorszenia ostrości wzroku w przebiegu retinopatii cukrzycowej są:
1) krwotoki do ciała szklistego;
2) wysięki twarde w obrębie plamki;
3) wybroczyny przedsiatkówkowe;
4) mikrotętniaki;
5) wybroczyny śródsiatkówkowe.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 100
Wskazaniami do angiografii fluoresceinowej dna oka są:
1) wykrycie zmian w przebiegu umiarkowanej i ciężkiej retinopatii nieproliferacyjnej;
2) wykrycie początkowych ognisk nowotworzenia naczyniowego w retinopatii proliferacyjnej;
3) ocena skuteczności fotokoagulacji laserowej;
4) wyjaśnienie przyczyny nieuzasadnionego pogorszenia ostrości wzroku;
5) diagnostyka i monitorowanie obrzęku plamki.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 101
W leczeniu przyczynowym polineuropatii czuciowo-ruchowej stosuje się:
1) pregabalinę;
2) gabapentynę;
3) inhibitory konwertazy angiotensyny;
4) kwas alfa-liponowy;
5) benfotiaminę.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 102
U 14-letniej otyłej dziewczynki rozpoznano, wśród objawów klinicznych hiperglikemii, cukrzycę typu 2. Nie odnotowano kwasicy, a HbA1c wynosiła 9,1%. Jakie wg „Zaleceń…” PTD powinno być początkowe leczenie chorej?
Pytanie 103
22-letnia kobieta z niepowikłaną cukrzycą typu 1 zgłosiła się po poradę dotyczącą stosowania antykoncepcji. Jaka metoda ma rekomendację PTD?
Pytanie 104
U 48-letniego kierowcy autobusów PKS, z cukrzycą typ 2 i cechami zespołu metabolicznego, dotychczas skutecznie leczonego metforminą, stwierdzono pogorszenie wyrównania metabolicznego cukrzycy, wymagające korekty dotychczasowej farmakoterapii i zastosowania leczenia skojarzonego (HbA1c-7,7%). Która z poniższych propozycji, przy założeniu braku przeciwwskazań do jej stosowania, będzie optymalna?
Pytanie 105
U 47-letniego pacjenta z cukrzycą typu 2 leczoną metforminą, dobrze wyrównaną metabolicznie (HbA1c=6,6%), bez przewlekłych powikłań i z nadciśnieniem tętniczym leczonym ACE-I w skojarzeniu z indapamidem, z utrzymywaną długotrwale normotensją, stwierdzono mikroalbuminurię 90 mg/d, potwierdzoną powtórnym wynikiem 83 mg/d, przy prawidłowej funkcji nerek (kreatynina 0,8 mg/dl, GFR 98 ml/min/1,73m2). W kontrolnych badaniach wykonanych po 6-ciu miesiącach, kreatynina 1,6 mg/dl, GFR = 51 ml/min/1,73m2,dobowe wydalanie białka z moczem = 2,3g, potwierdzone powtórnym oznaczeniem. W okresie tym pacjent utrzymywał normoglikemię, normotensję i normolipemię. Wskaż prawdopodobną przyczynę stwierdzanych zmian:
Pytanie 106
Pacjentka 43-letnia z cukrzycą typu 2 leczoną metforminą w skojarzeniu z gliklazydem MR, została przywieziona do SOR z powodu incydentu neuroglikopenii, którego doświadczyła na dworcu PKP. Lekarz Pogotowia Ratunkowego w miejscu zdarzenia podał chorej glukagon sc. Po przywiezieniu do SOR chora przytomna, w pełnym kontakcie logicznym, krążeniowo i oddechowo wydolna, RR 140/85 mmHg. EKG - prawidłowe, poziom glikemii 85 mg/dl. Wskaż prawidłowe dalsze postępowanie:
Pytanie 107
U 37-letniej pacjentki z cukrzycą typu 2, powikłaną retinopatią nieproliferacyjną, leczoną dotychczas metforminą w skojarzeniu z pochodną sulfonylomocznika, z HbA1c od dłuższego czasu ok.7%, z powodu stwierdzenia ciąży (nieplanowanej) w 7. tygodniu wdrożono insulinoterapię metodą wielokrotnych wstrzyknięć podskórnych. W kontrolnym badaniu okulistycznym przeprowadzonym w 19. tygodniu ciąży, pomimo uzyskania optymalnego wyrównania metabolicznego cukrzycy, z redukcją i utrzymywaniem HbA1c 5,5- 5,8% stwierdzono nasilenie zmian naczyniowych siatkówki z obrazem niewielkich ognisk proliferacji naczyń. Wskaż przyczynę progresji retinopatii:
Pytanie 108
U chorego lat 48 z objawami hiperglikemii (polidypsja, poliuria) występującymi od ok. 10 miesięcy wykonano badania laboratoryjne w Poradni Lekarza Rodzinnego. Wyniki: glukoza na czczo w osoczu krwi żylnej= 390 mg/dl, cholesterol całkowity= 290 mg/dl, cholesterol frakcji HDL=29 mg/dl, frakcji LDL=160 mg/dl, trójglicerydy= 280 mg/dl, mocz badanie ogólne- leukocyty 20 wpw, glukoza- +++. Dotychczas pacjent nie był leczony z powodu chorób przewlekłych, obecnie poza w/w objawami chory nie skarży się na inne dolegliwości. BMI=30 kg/m2. Wywiad rodzinny: matka i ojciec - cukrzyca typu 2. Jak należy postąpić z pacjentem poza leczeniem hipoglikemizującym?
1) włączyć antybiotykoterapię empiryczną z uwagi na cechy bezobjawowej infekcji dróg moczowych (zmiany w osadzie moczu);
2) włączyć statynę w średniej lub dużej dawce;
3) włączyć statynę w dawce najniższej;
4) wykonać posiew moczu w celu włączenia antybiotykoterapii celowanej;
5) nie włączać statyny. Po uzyskaniu wyrównania metabolicznego cukrzycy powtórzyć profil lipidowy i wówczas zadecydować o ewentualnym dołączeniu leku hipolipemizującego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 109
Chory lat 75 z cukrzycą typu 2 od 25 lat, leczony metforminą i pochodną sulfonylomocznika (gliklazyd MR) w maksymalnych dawkach, HbA1c= 7,1%. Bez powikłań makroangiopatycznych, z klirensem kreatyniny GFR= 38 ml/min/1,73 m², retinopatią nieproliferacyjną, zgłosił się na wizytę kontrolną. Jakie powinno być postępowanie u tego chorego?
Pytanie 110
Chora lat 89. Cukrzyca typu 2 od 35 lat. Choroby towarzyszące: choroba wieńcowa - zawał mięśnia sercowego, nadciśnienie tętnicze, przewlekła niewydolności nerek w IV stadium (kreatynina= 2,43 mg/dl; GFR= 28 ml/min/1,73 m2), zaburzenia funkcji poznawczych (otępienie w przebiegu zaburzeń naczyniowych mózgu), otyłość ( BMI=39 kg/m2). Aktualne leczenie: gliklazyd MR 60 mg 1-0-0 tabl.; metformina 500 mg 0-1-0 tabl.; insulina NPH o godz. 19.00 14 j. Chora mieszkająca sama, nie wychodzi z domu samodzielnie; spożywa 3 posiłki w ciągu dnia. Wymaga opieki osób drugich - otrzymuje przygotowane posiłki o godz. 8.00 i 16.30. HbA1c=9,7%. Glukoza na czczo= 80, 72, 85 mg/dl. Glukoza po śniadaniu= 450, 427, 287 mg/dl, po obiedzie i kolacji w zakresie 220-300 mg/dl. Jakie postępowanie należy wdrożyć u chorej?
1) zupełna zmiana nawyków żywieniowych;
2) intensyfikacja wysiłku fizycznego;
3) zwiększenie dawki pochodnej sulfonylomocznika oraz dołączenie innego leku doustnego stosowanego w IV stadium PNN i odstawienie preparatu metforminy;
4) odstawienie doustnych leków hipoglikemizujących oraz włączenie insulinoterapii (terapia baza-bolus);
5) odstawienie doustnych leków hipoglikemizujących oraz włączenie insulinoterapii w schemacie 2 mieszanek insulinowych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 111
Wskaż fałszywe zdanie dotyczące cukrzycy typu LADA:
Pytanie 112
Efekt diabetogennego działania syntetycznych steroidów wynika z wszystkich poniżej wymienionych mechanizmów, z wyjątkiem:
Pytanie 113
Ryzyko rozwoju cukrzycy u potomstwa osób z cukrzycą typu 1 jest:
1) największe, gdy chorują oboje rodziców;
2) zwiększone, tylko gdy choruje matka, natomiast nie wzrasta gdy chory jest wyłącznie ojciec;
3) cukrzyca typu 1 jest w niewielkim stopniu uwarunkowana genetycznie, ryzyko jej rozwoju u potomstwa występuje wyłącznie, gdy chorują oboje rodzice i nie przekracza wówczas 5%;
4) zwiększone, tylko gdy choruje ojciec;
5) większe, gdy choruje tylko ojciec niż gdy choruje tylko matka.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 114
W patogenezie cukrzycy typu 2 istotną rolę pełni stopniowo narastające upośledzenie wydzielania insuliny. Które z poniższych stwierdzeń określają prawidłowo to zaburzenie?
1) w pierwszej kolejności zaburzeniu ulega wczesna faza wydzielania insuliny, czego efektem jest hiperglikemia na czczo;
2) druga faza wydzielania insuliny w odpowiedzi na bodziec glukozowy ulega upośledzeniu równolegle do 1. szybkiej fazy, czego odzwierciedleniem jest hipoinsuliniemia w 2. godzinie testu OGTT 75g;
3) zaburzenia wydzielania insuliny spowodowane są dysfunkcją ATP-zależnych kanałów potasowych w komórkach B trzustki;
4) upośledzenie pulsacyjnego i oscylacyjnego wydzielania insuliny jest mało istotne w rozwoju cukrzycy typu 2;
5) upośledzenie wczesnej fazy wydzielania insuliny skutkuje hiperglikemią poposiłkową.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 115
Przeciwciała przeciw insulinie (IAA , insulin autoantibodies):
1) są najwcześniejszym markerem immunologicznym destrukcji komórek β (pojawiają się najwcześniej spośród wszystkich innych przeciwciał);
2) są bardzo charakterystyczne dla cukrzycy typu 1 (ct1) wieku dziecięcego (występują u 90-100% dzieci chorych poniżej 5. r. ż.);
3) wysokie ich miano zwiastuje szybkie tempo progresji ct1;
4) u starszych dzieci (powyżej 12. r.ż.) częstość występowania tych przeciwciał jest podobna jak przed 5. r.ż.;
5) w cukrzycy typu LADA występują tak samo często jak w ct1.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 116
Wiek jest czynnikiem ryzyka rozwoju nietolerancji glukozy i cukrzycy typu 2. Może to wynikać z:
1) zmniejszenia masy mięśniowej;
2) zwiększenia masy tkanki tłuszczowej;
3) zmniejszenia podstawowej przemiany materii;
4) zmniejszenia o 40% funkcji mitochondriów;
5) szybkiego, jednakowego dla wszystkich tkanek insulinowrażliwych procesu starzenia się.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 117
Receptory PPAR-γ występują:
1) w komórkach β trzustki;
2) na powierzchni leukocytów;
3) w makrofagach;
4) w tkance tłuszczowej;
5) w komórkach śródbłonka.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 118
Chory na cukrzycę przy glikemii 54 mg/dl powinien spożyć minimum:
Pytanie 119
Które stwierdzenia dotyczące hipoglikemii są prawdziwe?
1) występowanie hipoglikemii jest nieodłącznym elementem obrazu klinicznego cukrzycy typu 1, której metodą leczenia z wyboru jest intensywna insulinoterapia;
2) ciężka hipoglikemia może być przyczyną zgonu nawet około 10% pacjentów;
3) zgony w czasie hipoglikemii najpewniej wynikają z występujących w czasie hipoglikemii zaburzeń rytmu;
4) uważa się, że hipoglikemia < 27 mg/dl (1,5 mmol/l) trwająca dłużej niż 6 godzin może spowodować nieodwracalne uszkodzenie komórek nerwowych w OUN;
5) po lekkiej hipoglikemii powrót zdolności do pełnej koncentracji i prawidłowej funkcji mózgu występuje dopiero po ok. 40 minutach od spożycia węglowodanów prostych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 120
Wartość HbA1c 7% odpowiada następującemu średniemu stężeniu glukozy w osoczu: