Egzamin PES / Diabetologia / jesień 2015

Niedobór witaminy D u osób otyłych tłumaczy się m.in:
1) zmniejszeniem jej biodostępności z powodu nadmiernej sekwestracji w tkance tłuszczowej;
2) mniejszą aktywnością fizyczną tej grupy chorych;
3) mniejszym przyrostem stężenia 25-OH-D₃ pod wpływem promieniowania UV;
4) zmniejszoną syntezą 25(OH)D₃ w hepatocytach;
5) zwiększonym stężeniem 1,25(OH)₂D₃.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do schorzeń sprzyjających wystąpieniu insulinooporności należą:
1) choroby nowotworowe;
2) pierwotne nadciśnienie tętnicze;
3) schyłkowa niewydolność nerek;
4) przewlekła niewydolność serca;
5) akromegalia.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż chorych z cukrzycą typu 1, u których wykonuje się badanie fT4 (stężenie wolnej tyroksyny):
1) u każdego chorego z nowo rozpoznaną cukrzycą typu 1;
2) u pacjentów z mianem TPOAb (przeciwciał przeciwko tyreoperoksydazie) powyżej wartości referencyjnych i stężeniem TSH ≥2,0 mIU/l;
3) u pacjentów z mianem TPOAb (przeciwciał przeciwko tyreoperoksydazie) w zakresie wartości referencyjnych i stężeniem TSH ˂2,0 mIU/l;
4) u pacjentów z dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku niedoczynności tarczycy w przebiegu przewlekłego autoimmunologicznego zapalenia tarczycy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Głównym mechanizmem działania apeliny jest:

Formą wysiłku tlenowego nie jest:

Glukometrem pozwalającym na pomiar "drugiej szansy" jest:

Substancją niezakłócającą oznaczenia stężenia glukozy metodami z wykorzystaniem oksydazy glukozowej jest:

U pacjenta z cukrzycą typu 2, w leczeniu zaburzeń psychicznych, z punktu widzenia diabetologa, wskazane jest zastosowanie:
1) klozapiny;
2) haloperidolu;
3) kwetiapiny;
4) fenotiazyny;
5) risperidonu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Na wartość oznaczenia hemoglobiny glikowanej wpływa szereg czynników przedanalitycznych. Które spośród wymienionych stanów chorobowych mogą powodować fałszywie zaniżony wynik HbA1c?

W przebiegu cukrzycy typu 1, w początkowym okresie po rozpoznaniu u części chorych obserwuje się kliniczną remisję choroby, charakteryzującą się brakiem lub niewielkim zapotrzebowaniem na insulinę egzogenną i wartościami glikemii zbliżonymi do prawidłowych, co następuje w wyniku:

Czynnikami pozytywnie korelującymi z wystąpieniem remisji w cukrzycy typu 1 są:
1) płeć żeńska;
2) mniejsza utrata masy ciała w okresie poprzedzającym rozpoznanie choroby;
3) obecność kwasicy w momencie rozpoznania choroby;
4) krótszy okres występowania typowych objawów klinicznych przed rozpoznaniem choroby;
5) regularna aktywność fizyczna.
Prawidłowa odpowiedź to:

U 28-letniego pacjenta leczonego od 12 roku życia z powodu cukrzycy typu 1, aktualnie powikłanej retinopatią prostą i nefropatią cukrzycową w okresie III wg Mogensena, należy zalecić stosowanie statyn:

Najsilniejszym czynnikiem ryzyka rozwoju owrzodzenia stopy u pacjenta z cukrzycą jest:

Wskaż prawidłowe stwierdzenia dotyczące inhibitorów SGLT2:
1) kanagliflozyna i dapagliflozyna, syntetyczne analogi floryzyny, która hamuje kotransportery glukozo-sodowe SGLT2 i SGLT1 wywierają efekt hipoglikemizujący w wyniku nasilenia glukozurii oraz w mniejszym stopniu w wyniku upośledzenia wchłaniania glukozy w przewodzie pokarmowym;
2) inhibitory SGLT2 poza efektem hipoglikemizującym w sposób istotny wpływają na redukcję masy ciała;
3) najczęstsze objawy uboczne obserwowane w czasie stosowania inhibitorów SGLT2 to zakażenia układu moczowo-płciowego, szczególnie grzybicze zakażenia narządów płciowych oraz wzmożone pragnienie;
4) ze względu na efekt sodopędny wynikający z mechanizmu działania inhibitorów SGLT2 w trakcie ich stosowania należy rutynowo zalecać istotne zwiększenie objętości przyjmowanych płynów, codzienne prowadzenie bilansu płynów, częstą kontrolę hematokrytu i kreatyniny;
5) inhibitory SGLT2 mogą być stosowane od pierwszego etapu leczenia cukrzycy, gdy przeciwwskazana lub źle tolerowana jest metformina i szczególnie zalecane są u osób otyłych, z wysokim ryzykiem hipoglikemii.
Prawidłowa odpowiedź to:

Odsetek HbA1c równy 8% odzwierciedla średnie stężenie glukozy w osoczu równe:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące glukagonu:
1) hamuje glukoneogenezę wątrobową;
2) stymuluje glukoneogenezę wątrobową;
3) stymuluje glikogenolizę;
4) stymuluje glikogenogenezę;
5) odgrywa kluczową rolę w obrocie aminokwasów zwiększając ich transport zwrotny, degradację i konwersję do glukozy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zalecany wysiłek fizyczny dla chorych na cukrzycę powinien być umiarkowany tzn. na poziomie:

Patologią fałszywie zaniżającą wartość odsetka HbA1c, niezależnie od hiperglikemii może być:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące cukrzycy mitochondrialnej:
1) jest cukrzycą monogenową, dziedziczoną w sposób matczyny;
2) przyczyną choroby może być mutacja punktowa lub delecja;
3) zaburzenia metabolizmu glukozy wynikają z postępującego defektu wydzielania insuliny, powodowanego przez zmniejszoną produkcję adenozynotrójfosforanu (ATP) w komórkach β zawierających zdefektowane mitochondria;
4) może przypominać cukrzycę typu 1 lub typu 2;
5) charakteryzuje sie najczęściej łagodnym początkiem;
6) niewielki procent chorych z tą cukrzycą wymaga insulinoterapii od początku choroby.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fałszywe stwierdzenia dotyczące hemoglobiny glikowanej (HbA1c):
1) HbA1c odzwierciedla średnie stężenie glukozy we krwi w okresie 8-12 tygodni poprzedzających oznaczenie, przy czym około 90% obecnej w erytrocytach HbA1c powstaje w ciągu poprzedzającego miesiąca;
2) materiałem do oznaczeń HbA1c jest pełna krew żylna pobrana na EDTA albo krew włośniczkowa pobrana na heparynę;
3) stężenie HbA1c wzrasta z wiekiem począwszy od ukończenia 30 roku życia;
4) w niedokrwistości hemolitycznej obserwuje się wzrost wartości HbA1c;
5) fałszywie zawyżone wyniki HbA1c mogą pojawić się w alkoholizmie.
Prawidłowa odpowiedź to:

Planowy zabieg operacyjny u osoby z cukrzycą powinien być odroczony jeżeli aktualny wynik HbA1c tego pacjenta przekracza:

W przypadku konieczności wykonania doustnego testu tolerancji glukozy (OGTT, oral glucose tolerance test) u osoby z nietolerancją glukozy przyjmującej z tego powodu metforminę, zgodnie z "Zaleceniami..." PTD, należy przerwać jej stosowanie:

Preferowanym połączeniem inhibitora DPP-4 w terapii cukrzycy typu 2 jest:

Do działań niepożądanych dapagliflozyny nie należy:

U 72-letniej otyłej pacjentki z cukrzycą typu 2, nadciśnieniem tętniczym, niewydolnością serca NYHA II nie należy stosować:
1) metforminy;
2) pioglitazonu;
3) gliklazydu;
4) saksagliptyny;
5) akarbozy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które spośród wymienionych grup leków stosowanych w leczeniu cukrzycy typu 2 nie powodują przyrostu masy ciała?
1) analogi GLP-1;
2) inhibitory alfa-glukozydazy;
3) glitazony;
4) inhibitory DPP-4;
5) pochodne sulfonylomocznika.
Prawidłowa odpowiedź to:

U 52-letniego pacjenta aktywnego zawodowo (lekarz stomatolog) z otyłością prostą (BMI-34 kg/m²), od 5-ciu lat leczonego z powodu cukrzycy typy 2, nadciśnienia tętniczego i choroby niedokrwiennej serca, z powodu stwierdzonej wtórnej nieskuteczności leków doustnych wdrożono insulinoterapię. Aktualnie pacjent podaje 1 raz dziennie przed snem insulinę izofanową w dawce 40j oraz przyjmuje dotychczas stosowane leki doustne - pochodną sulfonylomocznika i metforminę w dawkach maksymalnych. Aktualne poziomy glikemii na czczo 190-250 mg/dl i poposiłkowe 200-230 mg/dl. Wskaż optymalne postępowanie prowadzące do uzyskania normalizacji glikemii:

U 81-letniej otyłej pacjentki z nadciśnieniem tętniczym, częstymi zakażeniami układu moczowego, zaawansowaną chorobą zwyrodnieniową stawów i z rozpoznaną przypadkowo 4 tygodnie wcześniej cukrzycą typu 2, po zastosowaniu z powodu złej tolerancji metforminy pochodnej SU w najmniejszej zalecanej dawce nawracają incydenty łagodnej hipoglikemii. Wskaż prawidłowe postępowanie:

Inhibitory DPP-4 wywierają korzystny wpływ na układ sercowo-naczyniowy w wyniku:
1) bezpośredniego korzystnego oddziaływania na kardiomiocyty;
2) poprawę funkcji śródbłonka naczyniowego;
3) poprzez efekt hipotensyjny w wyniku nasilenia reabsorpcji jonów sodu w kanalikach nerkowych;
4) korzystny wpływ na gospodarkę lipidową;
5) jednoznacznych dowodów z badania SAVOR-TIMI.
Prawidłowa odpowiedź to:

U pacjenta z cukrzycą typu 2 leczonego od kilku lat metforminą i stwierdzoną aktualnie wartością eGFR równą 50 ml/min/1,73 m² należy:

Ustalając zindywidualizowaną dietę u pacjenta z cukrzycą typu 2 należy wziąć pod uwagę:

Wskaż cechy charakteryzujące aspartam:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące inhibitorów SGLT-2:
1) mają siłę działania hipoglikemizującego na poziomie redukcji HbA1c o 1-1,5%;
2) mają siłę działania hipoglikemizującego na poziomie redukcji HbA1c o 0,5-0,8%;
3) działają poprzez hamowanie receptora SGLT-2 w nerce;
4) działają poprzez pobudzenie receptora SGLT-2 w nerce;
5) nie zwiększają ryzyka infekcji w drogach moczowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Chory na cukrzycę typu 2 od 12 lat, z przyrostem masy ciała rzędu 15 kg w ostatnim roku, który zgłasza pogorszenie tolerancji wysiłku od około roku, dotychczas bez dolegliwości stenokardialnych wymaga:
1) wykonania EKG spoczynkowego ambulatoryjnie;
2) włączenia nitratu doustnie na stałe;
3) zalecenia redukcji masy ciała oraz dalszej obserwacji, ponieważ pogorszenie tolerancji wysiłku jest związane jedynie z przyrostem masy ciała;
4) wykonania badania echokardiograficznego przed planowanym testem wysiłkowym EKG;
5) wykonania testu wysiłkowego EKG.
Prawidłowa odpowiedź to:

Dieta chorego na cukrzycę to tak zwana dieta zdrowego człowieka. Zaleca się, aby chory:
1) spożywał urozmaicone, zbilansowane posiłki;
2) wyeliminował z diety węglowodany proste;
3) kontrolował ilość spożywanych węglowodanów w całej diecie i w poszczególnych posiłkach;
4) wyeliminował z diety węglowodany o indeksie glikemicznym (IG) > 70 lub gdy spożyje posiłek o IG>70 a stosuje insulinoterapię, przed spożyciem tego posiłku podał dawkę insuliny o ok. 20-40% większą niż w przypadku posiłku o niskim IG;
5) z otyłością liczył ilość przyjmowanych kcal/dobę i zmniejszył o ok. 500-1000 kcal/dobę tak, aby uzyskać systematyczną redukcję masy ciała.
Prawidłowe zalecenia to:

Do działań niepożądanych inhibitorów SGLT2 należą:
1) hipoglikemia;
2) spadki ciśnienia tętniczego;
3) dyslipidemia;
4) zakażenia grzybicze sromu i pochwy;
5) zwiększenie hematokrytu;
6) zwiększenie kreatyniny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do zabiegu chirurgii metabolicznej kwalifikowane są:
1) osoby z cukrzycą typu 2 ze wskaźnikiem masy ciała BMI ok. 30 kg/m²;
2) w przedziale wiekowym 18-65 rok życia;
3) w uzasadnionych przypadkach chorzy do 70 r.ż. (po indywidulanym rozpatrzeniu ryzyka zabiegu operacyjnego);
4) osoby po wcześniejszej konsultacji z wielodyscyplinarnym zespołem lekarskim;
5) osoby z cukrzycą typu 2, u których nie stwierdza się schorzenia psychiatrycznego, którego nie można kontrolować farmakologicznie.
Prawidłowa odpowiedź to:

Co jest przeciwwskazaniem do stosowania preparatów metforminy?
1) nadwrażliwość na chlorowodorek metforminy;
2) niewydolność wątroby;
3) cukrzyca typu 1;
4) karmienie piersią;
5) wstrząs;
6) odwodnienie.
Prawidłowa odpowiedź to:

U chorego w schyłkowej niewydolności nerek można zastosować:
1) linagliptynę;
2) sitagliptynę;
3) alogliptynę;
4) dapagliflozynę;
5) liraglutyd.
Prawidłowa odpowiedź to:

W I etapie leczenia cukrzycy typu 2 wskazane jest włączenie preparatu metforminy. Który z poniższych leków można zastosować w I etapie w przypadku nietolerancji lub przeciwskazań do metforminy?
1) pochodną sulfonylomocznika;
2) gliptynę;
3) inhibitor SGLT2;
4) pioglitazon;
5) analog GLP-1;
6) niezależnie od wartości glikemii insulinoterapię (na życzenie pacjenta).
Prawidłowa odpowiedź to:

Wg „Zaleceń…” Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego o ustąpieniu cukrzycy typu 2 w wyniku operacji bariatrycznej, świadczy m.in. utrata masy ciała wynosząca minimum:

Cukrzyca w przebiegu stosowania leków przeciwpsychotycznych jest następstwem:
1) bezwzględnego niedoboru insuliny spowodowanego apoptozą komórek B w wyniku ich uszkodzenia przez stosowany lek;
2) insulinooporności związanej z przyrostem masy ciała w trakcie stosowanego leczenia przeciwpsychotycznego;
3) upośledzenia efektu inkretynowego w wyniku uszkodzenia przez lek komórek przewodu pokarmowego wydzielających GIP i GLP;
4) destrukcji komórek B w wyniku aktywacji procesów autoagresji przez stosowany lek;
5) upośledzenia sekrecji insuliny pod wpływem stosowanego leku przeciwpsychotycznego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Cukrzyca noworodkowa charakteryzuje się:
1) zachorowaniem przed 9 miesiącem życia;
2) koniecznością wykonywania analizy genetycznej u wszystkich pacjentów z utrwaloną cukrzycą noworodkową;
3) koniecznością poszukiwania mutacji w pierwszej kolejności w genie KCNJ11 kodującym białko Kir6.2;
4) koniecznością poszukiwania mutacji w następnej kolejności w genie ABCC8 kodującym białko SUR1 oraz genie glukokinazy;
5) możliwością efektywnego leczenia pochodnymi sulfonylomocznika w przypadku znalezienia jednej mutacji w genach KCNJ11 i ABCC8 oraz dwóch mutacji w genie glukokinazy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Typowy obraz kliniczny cukrzycy monogenowej w wyniku mutacji w genie HNF1A obejmuje wszystkie niżej wymienione cechy,
z wyjątkiem:

U pacjentów z cukrzycą typu MODY2 powstałą w wyniku mutacji w genie glukokinazy zasady samokontroli obejmują:

Ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2 u potomka obojga chorych rodziców wynosi:

Do czynników zwiększających częstość występowania cukrzycy typu 2 można zaliczyć wszystkie niżej wymienione, z wyjątkiem:

Dla celów codziennej praktyki klinicznej do rozpoznania insulinooporności wystarczająca jest analiza:

Glukoza stymuluje komórkę beta trzustki do wydzielania insuliny poprzez:

Izoforma transportera glukozy znajdująca się w mięśniach poprzecznie prążkowanych i adipocytach to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące wydzielania insuliny przez komórki beta trzustki w odpowiedzi na glukozę:
1) glukoza podana drogą doustną w porównaniu do drogi dożylnej słabiej stymuluje wyrzut insuliny;
2) glukoza podana drogą doustną w porównaniu do drogi dożylnej silniej stymuluje wyrzut insuliny;
3) glukoza podana drogą doustną stymuluje wyrzut insuliny porównywalnie do drogi dożylnej;
4) glukoza stymuluje wyrzut insuliny przez komórki beta trzustki poprzez zamknięcie kanałów potasowych;
5) glukoza stymuluje wyrzut insuliny przez komórki beta trzustki poprzez otwarcie kanałów potasowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Sekrecję insuliny przez komórki beta trzustki pobudza:
1) glukagon;
2) niskie stężenie glukozy;
3) wysokie stężenie glukozy;
4) wolne kwasy tłuszczowe;
5) aminokwasy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące transportu glukozy do cytoplazmy komórek:
1) glukoza dociera do cytoplazmy komórek przez transportery glukozy (GLUT);
2) GLUT 1 wykazuje znaczną ekspresję w erytrocytach i komórkach śródbłonkowych naczyń mózgu;
3) GLUT 3 wykazuje znaczną ekspresję w neuronach;
4) GLUT 2 znajduje się w hepatocytach, jelitach oraz komórkach β wysp trzustkowych;
5) GLUT 4 to izoforma transportera glukozy o szczególnej wrażliwości na insulinę, która znajduje się w nerkach.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż fałszywe zdanie dotyczące cukrzycy mitochondrialnej:

U 57-letniego otyłego pacjenta z cukrzycą typu 2, w trakcie hospitalizacji w Oddziale Chirurgii, po zabiegu operacyjnym z powodu niedrożności jelit zaistniała konieczność wdrożenia żywienia parenteralnego. Optymalnym sposobem podawania insuliny w trakcie stosowania preparatów w systemach dwu i trójkomorowych jest:

U pacjenta 57-letniego z otyłością i nadciśnieniem tętniczym, od 3-ch lat leczonego z powodu cukrzycy typu 2, z powodu wątpliwości dotyczących konieczności zmiany dotychczasowego leczenia lekami doustnymi i wdrożenia insulinoterapii wykonano test z glukagonem. Na podstawie uzyskanych wyników w teście: na czczo stężenie peptydu-C wynoszące 0,4 mmol/l (1,2 ng/ml) i w 6-tej minucie po podaniu 1 mg glukagonu iv wynoszące 0,7 mmol/l (2,1 ng/ml) należy:

U 48-letniej nauczycielki, z nadciśnieniem tętniczym i nadwagą, przebytą cukrzycą ciążową (ciąża II-ga) w wywiadzie ,w takcie badań okresowych stwierdzono podwyższoną wartość glikemii na czczo, wynoszącą 112 mg/dl. Wykonany następnie OGTT wykazał prediabetes - nieprawidłową glikemię na czczo (IFG). Zgodnie z rekomendacjami PTD w leczeniu zaburzeń gospodarki węglowodanowej należy zastosować:

Pacjentka 33-letnia, bez wywiadu chorób przewlekłych, skierowana do Poradni diabetologicznej z powodu wykrytej przypadkowo cukrzycy, celem ustalenia leczenia. Matka pacjentki i jej siostra oraz matka matki i również siostra pacjentki chorują na cukrzycę. W badaniu przedmiotowym, poza głuchotą i nadwagą (BMI=28) bez odchyleń. Poziomy glikemii przygodnej: 224, 261, 183 mg/dl, glikemia na czczo w osoczu krwi żylnej 128, 135 mg/dl. W badaniu ogólnym moczu po nocy glukozuria 500 mg/dl, ketonuria 15 mg/dl. HbA1c 8,1%, C-peptyd na czczo - 1,4 ng/ml. Przeciwciała antyGAD i pozostałe-nieobecne. Wskaż prawidłowe rozpoznanie i zaplanowane leczenie:

U 79-letniego pacjenta z cukrzycą typu 2, leczonego dotychczas lekami doustnymi z uzyskiwaniem założonych celów terapeutycznych, w 1-szej dobie leczenia zawału serca w leczeniu cukrzycy należy:

Pacjentka 27-letnia, od 6-ciu lat leczona z powodu cukrzycy typu 1, od 4-ch miesięcy osobistą pompą insulinową uzyskując dobre wyrównanie metaboliczne-HbA1c 6,5%, uczęszczająca regularnie 4x w tygodniu na zajęcia sportowe-pływanie i fitness (amatorsko), zaplanowała udział co najmniej 4-godzinnej wycieczce rowerowej po najbliższej okolicy. W dniu wycieczki śniadanie spożyła około godziny 07.30, przed zaplanowanym na godz. 10.00 wyjazdem. Wskaż prawidłową modyfikację dawkowania insuliny:

36-letni informatyk, od 19-tego roku życia leczony z powodu cukrzycy typu 1, dobrze wyrównany metaboliczne, bez przewlekłych powikłań o charakterze mikroangiopatii oraz bez innych chorób przewlekłych, prowadzący dotychczas raczej mało aktywny tryb życia (spontanicznie, raczej rzadko, wykonywał ćwiczenia fizyczne) zwrócił się do leczącego diabetologa z pytaniem czy może uprawiać koszykówkę. Jaką powinien uzyskać odpowiedź?

U pacjentki z rozpoznaną nieprawidłową tolerancją glikemii, w trakcie leczenia z powodu zapalenia płuc obserwowano wzrost wartości glikemii do 200-280 mg/dl, bez kwasicy ketonowej, HbA1c 6,0%. Przyczyną stwierdzanej hiperglikemi jest:
1) bezwzględny niedobór insuliny;
2) nasilająca się insulinooporność;
3) nasilony względny niedobór insuliny;
4) glukotoksyczność;
5) niedobór amin katecholowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

U 32-letniej pacjentki rozpoznano cukrzycę typu 1. W chwili rozpoznania cukrzycy w diagnostyce uwzględniono również ocenę funkcji tarczycy (TSH 1,9 mIU/l, anty- TPO ujemne). Kolejną ocenę tyreologiczną u tej chorej należy przeprowadzić:

35-letnia pacjentka leczona od 19 roku życia z powodu cukrzycy typu 1 metodą intensywnej funkcjonalnej insulinoterapii, z rozpoznaną retinopatią przedproliferacyjną i cukrzycową chorobą nerek w stadium 2, przywieziona do SOR z powodu zasłabnięcia, narastającego od kilku dni osłabienia, które chora wiązała początkowo z 2-3-krotnymi wymiotami o niejasnej przyczynie oraz wzrastających poziomów glikemii mimo podawania dodatkowych dawek insuliny krótko działającej. W badaniu przedmiotowym: przytomna, w kontakcie słowno-logicznym, ale spowolniała, skóra blada, chłodna, zlana potem, błony śluzowe bladoróżowe, nieco podsychające, HR 120/min, tony ciche, nad polami płucnymi szmer oddechowy pęcherzykowy, brzuch miękki, niebolesny, wątroba i śledziona niepowiększone, nerki niebolesne na wstrząsanie, objawy otrzewnowe ujemne. Kończyny dolne bez obrzęków na powierzchni podeszwowej stopy prawej gojące się niewielkie neuropatyczne owrzodzenie o średnicy ok. 0,5 cm. Objawy oponowe ujemne, bez porażeń i niedowładów. RR 50/0 Wykonane wstępne przyłóżkowe badania dodatkowe: glikemia - 398 mg/dl, w gazometrii pH - 7,21, pCO2 - 39 mmHg, pO2 - 91 mmHg, HCO3- 12, BE (-9,7) SO2 - 94%, ekg spoczynkowe - rytm zatokowy 120/min. Blok prawej odnogi pęczka Hisa. Wskaż wstępne rozpoznanie:

Pacjentka lat 57, z nadciśnieniem tętniczym i chorobą niedokrwienną serca, przyjęta została do Oddz. Neurologii z powodu udaru niedokrwiennego mózgu. W pierwszej dobie hospitalizacji stwierdzono nieprawidłowe wartości glikemii 250-220 mg/dl i wdrożono insulinoterapię, początkowo w postaci ciągłego wlewu dożylnego a następnie metodą wielokrotnych wstrzyknięć podskórnych. Po stabilizacji stanu neurologicznego, ze względu na niskie wartości glikemii przy stosowaniu małych dawek insuliny (11 j/dobę) odstawiono insulinę, kontrolne poziomy glukozy we krwi nie przekraczały 135 mg/dl, bez stosowania jakiegokolwiek leczenia. Wartość HbA1c wynosiła 42 mmol/mol. Wskaż prawidłowe rozpoznanie i ustal dalsze postępowanie:

61-letni rolnik z cukrzycą typu 2, z nadciśnieniem tętniczym, po przebytym zawale serca, zgłosił się do chirurga z powodu małej rany na stopie, którą zauważył przypadkowo około miesiąc wcześniej i która nie goiła się, a wręcz przeciwnie ostatnio zauważył zaczerwienienie i ropną wydzielinę, kiedy chciał ponownie wymoczyć nogi w gorącej wodzie z powodu marznięcia stóp. Poza tym czuł się dosyć dobrze, nie gorączkował, rana nie powodowała dolegliwości bólowych. W badaniu przedmiotowym chirurg stwierdził zaburzenia ukrwienia stóp i zniesienie czucia bólu w ich obrębie oraz owrzodzenie z wysiękiem na powierzchni podeszwowej stopy prawej o średnicy ok. 1 cm z zaczerwienieniem sięgającym do ok. 1,5 cm od brzegów rany. W wykonanym rtg stopy poza zmianami zwyrodnieniowymi w stawach bez innych odchyleń, ABI = 0,6. Wskaż prawidłowe rozpoznanie i leczenie:

U 43-letniego otyłego urzędnika, leczonego dotychczas z powodu dny moczanowej i hiperlipidemii, ze względu na obciążony cukrzycą wywiad rodzinny przeprowadzono badania przesiewowe w kierunku cukrzycy i stwierdzono prediabetes. W wywiadzie rodzinnym - kuzyn matki chorował na cukrzycę typu 2, matka leczona była z powodu nadciśnienia tętniczego i w wieku 53 lat przebyła udar niedokrwienny mózgu, natomiast brat urzędnika zmarł w wieku 40-tu lat z powodu zawału serca. Jakie postępowanie terapeutyczne należy zastosować w podanym przypadku?

37-letnia kobieta, bez wywiadu chorób przewlekłych, zgłosiła się do Poradni dermatologicznej z powodu nasilających się od ponad 1 roku zmian skórnych na podudziu lewym. Lekarz dermatolog po ustaleniu rozpoznania tłuszczakowatego obumierania skóry skierował pacjentkę z podejrzeniem cukrzycy do Poradni Diabetologicznej. Wynik wykonanego OGTT 75g potwierdził rozpoznanie cukrzycy. W badaniu przedmiotowym poza zmianami skórnymi w przebiegu necrobiosis lipoidica stwierdzono BMI = 25,5 kg/m² i brak jakichkolwiek innych odchyleń. W wywiadzie rodzinnym matka nie chorowała na cukrzycę, ojciec zginął w wypadku samochodowym w wieku 26 lat i nie był leczony z powodu cukrzycy, ale u jego matki w wieku 68 lat rozpoznano cukrzycę i od razu była leczona insuliną a w dalszej rodzinie matki ostatnio rozpoznano cukrzycę u otyłego dziecka, ale nie zastosowano w leczeniu insuliny. U badanej pacjentki w trakcie ustalania rozpoznania należy uwzględnić:
1) cukrzycę typu LADA;
2) cukrzycę typu 2;
3) cukrzyce typu MODY3;
4) obecność powikłań cukrzycy o charakterze mikroangiopatii.
Prawidłowa odpowiedź to:

U 61-letniego emerytowanego nauczyciela języka angielskiego, pracującego zawodowo w zmniejszonym zakresie w prywatnym Studium Języków Obcych, z 14-letnim wywiadem cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego i otyłości, od około 5 lat leczonego insuliną metoda konwencjonalną (mieszanki analogowe podawane 2-krotnie w ciągu doby) w skojarzeniu z metforminą w dawce 2550 mg/dobę, z utrzymującą się, mimo wielokrotnej korekty dawkowania insuliny, od ponad roku złą kontrolą metaboliczną cukrzycy: HbA1c - 8,3%, częste epizody łagodnej hipoglikemii, nie zastosujesz:
1) zmiany schematu insulinoterapii na metodę wielokrotnych wstrzyknięć podskórnych z modyfikacją dawkowania insuliny doposiłkowej przez pacjenta, w skojarzeniu z metforminą;
2) pochodnej sulfonylomocznika w skojarzeniu z dotychczas stosowanym leczeniem;
3) agonisty receptorów PPAR-gamma z dotychczas stosowaną insulinoterapią, po odstawieniu metforminy;
4) inhibitora DPP-4 w skojarzeniu z dotychczas stosowanym leczeniem insuliną modyfikowanym pod kontrolą poziomów glikemii i metforminą;
5) SGLT2 inhibitora w skojarzeniu z dotychczas stosowanym leczeniem insuliną modyfikowanym pod kontrolą poziomów glikemii i metforminą.
Prawidłowa odpowiedź to:

Chory 48-letni z cukrzycą typu 2 od 9 lat z HbA1c 9,2%, glikemia na czczo: 160-180, poposiłkowa 160-200, z nadciśnieniem tętniczym, bez powikłań sercowo-naczyniowych leczony: glimepiryd 4 mg/dobę, metformina 3g/dobę wymaga:
1) porady dotyczącej stylu życia;
2) zwiększenia dawki glimepirydu do 6 mg/dobę;
3) dołączenia do terapii leku inkretynowego;
4) dołączenia do terapii insuliny bazalnej przed śniadaniem;
5) dołączenia do terapii insuliny bazalnej przed snem.
Prawidłowa odpowiedź to:

U 80-letniego mężczyzny, hospitalizowanego na kardiologii celem implantacji kardiostymulatora, oznaczono hemoglobinę glikowaną (HbA1c). Jaki odsetek HbA1c pozwala zgodnie z „Zaleceniami…” Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (PTD) na rozpoznanie cukrzycy?

Typowy obraz kliniczny pacjentów z cukrzycą MODY w wyniku mutacji HNF1A obejmuje:
1) wiek wystąpienia poniżej 25. roku życia;
2) wiek wystąpienia powyżej 45. roku życia;
3) tendencja do kwasicy ketonowej;
4) brak tendencji do kwasicy ketonowej;
5) w teście OGTT wykonanym na wczesnym etapie rozwoju cukrzycy zwykle stwierdza się znaczny wzrost glikemii, przy często prawidłowych jej wartościach na czczo;
6) w teście OGTT wykonanym na wczesnym etapie rozwoju cukrzycy często stwierdza się niewielki wzrost glikemii, przy zwykle nieprawidłowych jej wartościach na czczo.
Prawidłowa odpowiedź to:

Prawdopodobieństwo dekompensacji metabolicznej związane z wysiłkiem fizycznym jest najmniejsze w przypadku:

57-letni motorniczy, chorujący na niepowikłaną cukrzycę typu 2 od 8 lat i leczony doustnie (HbA1c 6,7%) zasłabł w drodze do pracy. Wezwany zespół ratownictwa medycznego oznaczył glikemię u pacjenta (49 mg/dl, 2,72 mmol/l); w trakcie podawania dożylnego roztworu glukozy chory odzyskał przytomność i odmówił hospitalizacji. Wkrótce po tym wydarzeniu został skierowany przez zakład pracy na badanie kierowców. Jaką byś podjął decyzję jako lekarz orzekający o możliwości wykonywania dalszej pracy zawodowej przez tego pacjenta?

U 36-letniej kobiety, bez wywiadu chorób przewlekłych, niepowodzeń położniczych, bez obciążenia rodzinnym występowaniem cukrzycy, z prawidłową masą ciała, rozpoznaną aktualnie ciążą 1-szą należy przeprowadzić badania w kierunku zaburzeń tolerancji glukozy w następujący sposób:

U 32-letniej pacjentki, bez wywiadu chorób przewlekłych poza nadwagą, z przebyta cukrzyca ciążową w 1-szej ciąży (G1), z obciążonym cukrzycą wywiadem rodzinnym, zgodnie z obowiązującymi rekomendacjami na początku aktualnej, II-giej ciąży wykonano OGTT 75g. Wynik badania wykonanego w 8. tygodniu ciąży: glikemia na czczo - 103 mg/dl, 2 godz. po obciążeniu - 176 mg/dl. Wg nowej definicji i kryteriów w powyżej opisanym przypadku należy rozpoznać:

Po przebyciu cukrzycy ciążowej zaleca się wykonanie 75 g OGTT 6-12 tygodni po porodzie a następnie:

U kobiet z cukrzycą będących w ciąży lub planujących ciążę kryterium wyrównania gospodarki węglowodanowej w oparciu o wartość HbA1c wynosi:

Lekiem pierwszego rzutu w leczeniu nadciśnienia tętniczego u ciężarnej z cukrzycą jest:

Nieprawidłowy wynik glikemii na czczo oznaczonej podczas pierwszej wizyty u ginekologa celem diagnostyki w kierunku hiperglikemii ciążowej oznacza wartość:

Wskaż prawidłowe postępowanie w przypadku następującego wyniku badania ogólnego moczu u chorej z rozpoznaną cukrzycą ciążową: ciężar właściwy: 1018, białko-brak, glukoza: brak, aceton:+++, leukocyty: 1-3 wpw, erytrocyty: 0, bakterie: nieliczne wpw:

27-letnia pacjentka z cukrzycą ciążową, leczona od 32. tygodnia ciąży insuliną w modelu wielokrotnych wstrzyknięć, nie jest w stanie zrezygnować ze słodzenia kawy i herbaty. Która z poniższych niskokalorycznych substancji słodzących jest przeciwwskazana u tej chorej?

42-letnia otyła pacjentka z cukrzycą typu 2 (BMI 31,7 kg/m²) zgłosiła się do diabetologa w 12. tygodniu ciąży. Jaki powinien być optymalny przyrost masy ciała w trakcie ciąży u tej chorej?

22-letnia pacjentka z niepowikłaną cukrzycą typu 1 od 14. roku życia zgłosiła się do diabetologa w 25. tygodniu ciąży. Jakie stężenie hormonu tyreotropowego (TSH) budzi już podejrzenie niedoczynności tarczycy?

Przełomowym badaniem klinicznym, którego wyniki wpłynęły na zmianę podejścia do leczenia pacjentów z cukrzycą typu 2 i zainicjowały indywidualizację w wytyczaniu strategii i celów leczenia, co znalazło odzwierciedlenie w rekomendacjach wiodących towarzystw naukowych, było:

U 66-letniej pacjentki z otyłością, od 4-ch lat leczonej z powodu cukrzycy typu 2 i nadciśnienia tętniczego w trakcie dorocznej oceny obecności przewlekłych powikłań cukrzycy stwierdzono mikroalbuminurię, potwierdzoną powtórzonym po 6-ciu tygodniach badaniem, kreatyninę 1,0 mg/dl GFR - 58 ml/min/1,73, hiperlipidemię oraz zmiany w zapisie ekg przemawiające za przebytym zawałem ściany dolnej. U powyżej opisanej pacjentki należy:

Wśród pilnych wskazań do przeprowadzenia badania okulistycznego u chorego na cukrzycę należy wymienić wszystkie niżej wymienione, z wyjątkiem:

Do objawów sugerujących pozacukrzycowe tło nefropatii należą wszystkie, z wyjątkiem:

U pacjenta z cukrzycą typu 2 i podejrzeniem polineuropatii obwodowej należy wykonać wszystkie poniższe badania, z wyjątkiem:

Rozpoczęcie leczenia statynami u chorych na cukrzycę typu 1 lub 2 w wieku 18-39 jest zalecane:
1) przy braku stwierdzonej choroby sercowo-naczyniowej, jeśli stężenie cholesterolu LDL wynosi > 2,6 mmol/l;
2) u chorych ze zwiększonym ryzykiem schorzeń sercowo-naczyniowych ze względu na obecność powikłań mikroangiopatycznych;
3) tylko, jeśli LDL > 4,0 mmol/l;
4) tylko, jeśli LDL > 3,0 mmol/l;
5) u chorych z towarzyszącym nadciśnieniem tętniczym i dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku przedwczesnego występowania chorób sercowo-naczyniowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pożądana wartość cholesterolu LDL u chorych na cukrzycę w wieku powyżej 40 lat niezależnie od obecności choroby sercowo naczyniowej ale z co najmniej 1 czynnikiem ryzyka sercowo-naczyniowego wynosi:

Podstawowym leczeniem przewlekłego owrzodzenia w przebiegu zespołu stopy cukrzycowej jest/są:

Zwiększone zagrożenie utratą wzroku dotyczy:

Co stanowi przeciwwskazanie do podjęcia treningu fizycznego u chorego na cukrzycę:
1) glikemia powyżej 300 mg/dl z acetonurią;
2) glikemia poniżej 70 mg/dl;
3) retinopatia proliferacyjna;
4) albuminuria, ponieważ wysiłek fizyczny przyczynia się do progresji cukrzycowej choroby nerek;
5) nadwaga powyżej 160% należnej masy ciała.
Prawidłowa odpowiedź to:

Preparatem stosowanym w zaburzeniach potliwości spowodowanych cukrzycową neuropatią autonomiczną jest:

W cukrzycowym obrzęku plamki z zajęciem dołka leczeniem pierwszego rzutu wg „Zaleceń…” PTD jest:

Czynnikiem zwiększającym wydalanie albuminy z moczem nie jest:

U 48-letniego mężczyzny, w chwili rozpoznania cukrzycy typu 2 i następnie po 3 miesiącach, określono wskaźnik albumina/kreatynina (ACR, albumin/creatinine ratio) i wynosił on odpowiednio 42 mg/g i 47 mg/g. Szacowana wartość przesączania kłębuszkowego (eGFR) wynosiła u tego pacjenta 137 ml/min/1,73 m² podczas pierwszego oznaczenia i 131 ml/min/1,73 m² po 3 miesiącach terapii cukrzycy. Na podstawie powyższych wyników rozpoznano:

Przebycie udaru mózgu przez chorego na cukrzycę typu 2 nie jest wskazaniem do permanentnej insulinoterapii a kontrolę glikemii mogą zapewnić wszystkie obecnie dostępne leki hipoglikemizujące. Oceń prawdziwość powyższych zdań:

Wśród wskazań do przeprowadzenia konsultacji kardiologicznej w kierunku rozpoznania choroby niedokrwiennej serca i stratyfikacji ryzyka u chorego na cukrzycę należy wymienić wszystkie niżej wymienione, z wyjątkiem:

Do czynników związanych z dysfunkcją śródbłonka uczestniczącą w patogenezie powstawania blaszki miażdżycowej wymienia się wszystkie, z wyjątkiem:

U chorego z hipertriglicerydemią leczenie behawioralne polega na:
1) zmniejszeniu stopnia nadwagi;
2) zmniejszeniu spożycia alkoholu;
3) zmniejszeniu spożycia mono- i dwusacharydów;
4) zwiększeniu spożycia mono- i dwusacharydów;
5) zmniejszeniu spożycia tłuszczów pochodzenia zwierzęcego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż, czym charakteryzuje się nadciśnienie tętnicze u otyłych chorych na cukrzycę:
1) większą częstością występowania izolowanego nadciśnienia skurczowego;
2) zwiększoną sodowrażliwością;
3) zanikiem nocnych spadków ciśnienia tętniczego;
4) niedociśnieniem ortostatycznym;
5) zwiększoną częstością występowania białkomoczu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Co jest przeciwwskazaniem do wykonania testu wysiłkowego na bieżni u chorych na cukrzycę:
1) zaawansowana niewydolność nerek;
2) istotne zwężenie zastawki aortalnej;
3) zdekompensowana niewydolność krążenia;
4) blok prawej odnogi pęczka Hisa;
5) blok przedsionkowo-komorowy II stopnia.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące stosowania kwasu acetylosalicylowego u chorych z cukrzycą:
1) zawsze jest wskazane w profilaktyce wtórnej;
2) należy rozważyć w profilaktyce pierwotnej u chorych z cukrzycą typu 1 lub typu 2 w wieku powyżej 40 lat, u których ryzyko sercowo-naczyniowe ocenia się na co najmniej 5% w skali 10 lat;
3) zalecana dawka wynosi 75-150 mg/d;
4) jest przeciwskazane nawet w profilaktyce wtórnej, gdy u chorego rozpoznano ciężką astmę oskrzelową wywołaną salicylanami;
5) należy rozważyć korzyści i ewentualne ryzyko stosowania ASA w przypadku profilaktyki wtórnej i czynnej choroby wrzodowej żołądka.
Prawidłowa odpowiedź to:

W diagnostyce infekcji w przebiegu zespołu stopy cukrzycowej posiew krwi zalecany jest:

U 56-letniej kobiety z cukrzycą typu 2, obciążonej dużym ryzykiem występowania choroby wieńcowej, PTD zaleca w pierwszej kolejności wykonanie:

Zmniejszone wydzielanie insuliny obserwuje się w niżej wymienionych endokrynopatiach, za wyjątkiem:

W trakcie leczenia ciężkiej hipoglikemii u chorego nieprzytomnego należy zastosować:

Wskaż fałszywe zdanie dotyczące hipoglikemii związanej z wysiłkiem fizycznym:

Nie należy stosować suplementacji preparatem KCl u pacjenta w kwasicy ketonowej przy stężeniu potasu w surowicy krwi wynoszącym:

Stosując w dniu zabiegu operacyjnego dożylny wlew glukozy, insuliny i potasu należy przyjąć, że do zrównoważenia 1 g egzogennej glukozy potrzeba przeciętnie:

Zasady intensywnej insulinoterapii to:
1) codzienna samokontrola glikemii;
2) codzienne podejmowanie decyzji terapeutycznych na podstawie uzyskanych wyników i planowanego posiłku i wysiłku fizycznego;
3) pomiar glikemii na czczo i przed snem i raz w tygodniu skrócony profil glikemii;
4) kontakt z poradnią diabetologiczną 2 razy w roku w przypadku chorego dobrze wyrównanego;
5) częsty kontakt z poradnią diabetologiczną.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wymiennik węglowodanowy (10 gramów węglowodanów przyswajalnych) to:
1) ok. 20-25g chleba razowego;
2) 1 bułka pszenna o wadze 100 g;
3) 1 ziemniak o wadze ok 60 g;
4) ½ szklanki napoju słodkiego lub soku;
5) 1 szklanka napoju słodkiego lub soku.
Prawidłowa odpowiedź to:

Przeciwwskazaniem do refundacji oprzyrządowania do osobistej pompy insulinowej wg „Zaleceń…” PTD nie jest:

Wskazaniem do leczenia osobistymi pompami insulinowymi (OPI) nie jest wg PTD:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące kompleksowego przygotowania chorego z cukrzycą do podróży związanej ze zmianą stref czasowych:
1) konieczna jest większa częstotliwość pomiarów glikemii;
2) przy podróży na zachód konieczne jest dostrzykiwanie 1-2 dawek insuliny krótko działającej w zależności od liczby dodatkowych posiłków;
3) insulinę o przedłużonym działaniu (NPH), którą dotychczas stosowano 1 x dziennie, należy podawać zawsze 2 x dziennie;
4) chory powinien przewozić zapas insuliny w bagażu podręcznym;
5) przy podróży na wschód konieczne jest pominięcie dawki insuliny o przedłużonym działaniu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zgodnie z „Zaleceniami…” Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego osoba starająca się o refundację zakupu osobistej pompy insulinowej przez Narodowy Fundusz Zdrowia powinna przedstawić dzienniczek samokontroli z trzech miesięcy z systematycznymi pomiarami glikemii co najmniej:

U 27-letniego mężczyzny przyjętego w kwasicy ketonowej (pH 7,18, glikemia 468 mg/dl) stwierdzono hipokaliemię 2,8 mmol/l. Zgodnie z "Zaleceniami..." PTD należy:
1) podać wstępny bolus insuliny 0,1 j/kg masy ciała, a następnie 0,1 j/godz pod kontrolą glikemii;
2) podać w pierwszej godzinie 1000 ml 0,9% NaCl;
3) prowadzić suplementację potasu - początkowo KCl 10-15 mmol/godz.;
4) prowadzić suplementację potasu - początkowo KCl 15-20 mmol/godz.;
5) prowadzić suplementację potasu - początkowo KCl 25 mmol/godz.;
6) założyć wkłucie centralne.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które laboratoryjne kryterium diagnostyczne nie jest konieczne do rozpoznania kwasicy mleczanowej?