Egzamin PES / Diabetologia / jesień 2008

Kliniczny podział neuropatii cukrzycowej według Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego wyróżnia:
1) postępujące, nieodwracalne uszkodzenie włókien nerwowych;
2) ostre, odwracalne neuropatie;
3) zespoły uciskowe;
4) neuropatie związane z leczeniem cukrzycy;
5) neuropatie hiperglikemiczne.
Prawidłowa odpowiedź to:

Częstość występowania polineuropatii cukrzycowej u chorych na cukrzycę wynosi:

Aktywacja szlaku heksozaminy w powstawaniu neuropatii w cukrzycy ma szczególne znaczenie u chorych na cukrzycę typu 2, ponieważ wiąże się z nasileniem insulinooporności i stresu oksydacyjnego.

W przebiegu polineuropatii cukrzycowej najczęściej występuje:

Hiperglikemia wywołuje uszkodzenie komórek nerwowych na drodze:
1) aktywacji szlaku sorbitolowego;
2) aktywacji kinazy białkowej C;
3) aktywacji szlaku heksozaminy;
4) tworzenia się końcowych produktów glikacji białek (AGE);
5) nadmiaru czynników neurotroficznych.
Prawidłowa odpowiedź to:

W łagodzeniu przewlekłego bólu o charakterze pieczenia, drętwienia, tępego ucisku zastosowanie znajdują następujące trójcykliczne leki przeciwdepresyjne:

Według hipotezy Brownlee za uszkodzenie tkanek obserwowane u chorych na cukrzycę, odpowiadają nieswoiste mechanizmy stresu oksydacyjnego wywołanego nadprodukcją wolnych rodników, w cukrzycy typu 1 w przebiegu utleniania, nadmiaru glukozy lub wolnych kwasów tłuszczowych w cukrzycy typu 2.

Glinidy mają odmienną budowę chemiczną od pochodnych SM, dlatego nie są przeciwwskazane w terapii przy współistnieniu alergii na sulfonamidy.

Do czynników mogących brać udział w procesach regeneracyjnych komórek nerwowych należą:

Peptyd C:

Do testów diagnostycznych neuropatii autonomicznej układu sercowo-naczyniowego należą:

Spośród poniższych zdań dotyczących cukrzycowej neuropatii wybierz zdanie fałszywe:

O patologicznym wyniku testu izometrycznego skurczu mięśnia przedramienia mówimy w przypadku:

Spośród poniższych zdań dotyczących neuropatii cukrzycowej wskaż zdanie fałszywe:

Cisaprid powoduje wydłużenie odstępu QTc w zapisie EKG, dlatego korzystne jest jego zastosowanie w leczeniu neuropatii autonomicznej układu sercowo-naczyniowego.

Wskaż zdanie fałszywe dotyczące gastroparezy cukrzycowej:

Kwas α-liponowy:
1) ma właściwości przeciwdziałające stresowi oksydacyjnemu;
2) wykazuje korzystne działanie w polineuropatii czuciowej;
3) wykazuje korzystne działanie w neuropatii autonomicznej;
4) jest lekiem bezpiecznym i dobrze tolerowanym;
5) w każdym przypadku leczenie należy rozpocząć od dożylnego podawania leku.
Prawidłowa odpowiedź to:

Podaj odpowiedź fałszywą: w patogenezie uogólnionej polineuropatii cukrzycowej nie biorą udziału:

Które z poniższych twierdzeń dotyczących wysiłku fizycznego jest nieprawdziwe?

Które z poniższych twierdzeń dotyczących diety w cukrzycy są prawdziwe?
1) dieta chorego na cukrzycę powinna być zgodna z założeniami diety zdrowego człowieka;
2) powinna spełniać zalecenia dietetyczne zdrowego żywienia niezależnie od chorób współistniejących;
3) nie musimy osiągać prawidłowej masy ciała, liczy się każdy „stracony” kilogram;
4) dieta winna być indywidualizowana w zależności od ustalonych celów terapii;
5) kontrola ilości i jakości spożywanych węglowodanów jest podstawą ustalenia właściwej diety i uzyskania dobrej kontroli glikemii.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wysiłek fizyczny mający znaczenie dla kontroli glikemii, parametrów lipidowych oraz redukcji masy ciała winien być regularny.
Efekt pojedynczego treningu w zakresie wpływu na poziom insulinowrażliwości utrzymuje się w zależności od czasu trwania i intensywności wysiłku przez okres:

Wysiłek fizyczny ma bardzo duże znaczenie w zmniejszaniu insulinooporności, kontroli glikemii oraz obniżeniu nadmiernej lub utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Wysiłek fizyczny nie jest bezwzględnie przeciwwskazany w jednym z niżej wymienionych stanów chorobowych:

Które z poniższych twierdzeń są prawdziwe?

Błonnik w diecie chorego na cukrzycę ma duże znaczenie gdyż:
1) błonnik zawarty w produktach pokarmowych powoduje spowolnienie wchłaniania glukozy z przewodu pokarmowego;
2) błonnik w pokarmach ogranicza poposiłkowe wzrosty glikemii;
3) wolny pasaż błonnika w jelitach powoduje dłuższe utrzymywanie się uczucia sytości;
4) spożywanie błonnika powoduje poprawę glikemii oraz profilu lipidowego;
5) chory na cukrzycę powinien spożywać warzywa , owoce oraz produkty z pełnych ziaren zbóż, gdyż są one źródłem nie tylko błonnika ale również witamin i soli mineralnych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Najlepszy wybór pierwszego leku w monoterapii u chorego z cukrzycą typu 2, z BMI ≥ 30 kg/m², otyłością brzuszną bez objawów klinicznych to:

Które z twierdzeń dotyczących insulinooporności jest nieprawdziwe?

Dla rozpoznania insulinooporności w codziennej praktyce lekarza - diabetologa najbardziej przydatne jest:

Który z niżej wymienionych mechanizmów działania nie jest charakterystyczny dla metforminy?

Które z poniższych twierdzeń dotyczących otyłości nie jest prawdziwe?

Które z wymienionych chorób i zaburzeń metabolicznych nie współistnieją często z otyłością?

W otyłości obserwuje się zaburzenia sekrecji wielu hormonów, z wyjątkiem:

Które z wymienionych grup leków nie sprzyjają zwiększeniu masy ciała i nie mogą być przyczyną jatrogennej otyłości?

Tkanka tłuszczowa jest gruczołem wydzielania wewnętrznego. Substancje wydzielane przez tkankę tłuszczową spełniają różne funkcje, z wyjątkiem:

Które z poniższych twierdzeń dotyczących insulinooporności jest nieprawdziwe?

Które z poniższych twierdzeń dotyczących pro- i przeciwmiażdżycowego działania adipokin w cukrzycy jest nieprawdziwe?

Układ kanabinoidowy odgrywa istotną rolę w regulacji wielu funkcji fizjologicznych, z wyjątkiem:
1) wydzielania hormonów osi podwzgórzowo-przysadkowo-nadnerczowej;
2) regulacji procesów immunologicznych i zapalnych;
3) poprawy metabolizmu lipidów i węglowodanów;
4) regulacji procesów uczenia się i zapamiętywania;
5) regulacji bilansu energetycznego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z twierdzeń dotyczących leczenia otyłości są prawdziwe?
1) najważniejszy jest odpowiedni sposób odżywiania oraz aktywność fizyczna dostosowana do możliwości chorego;
2) farmakoterapia otyłości jest jedynie elementem wspomagającym odchudzanie;
3) po leki sięga się w przypadkach, gdy zawiodły metody niefarmakologiczne, a BMI przekracza 30-40 kg/m²;
4) możemy stosować leki hamujące łaknienie, zmniejszające wchłanianie w jelitach oraz leki wzmacniające termogenezę;
5) u osób z otyłością olbrzymią, BMI > 35-40 kg/m² stosowanie diety nie przynosi rezultatu i należy koniecznie skierować pacjenta na operację bariatryczną, gdyż zabieg może uregulować mu cukrzycę i nie niesie za sobą istotnych działań ubocznych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z niżej wymienionych leków lub preparatów mają działanie anorektyczne i/lub zmniejszające masę ciała?
1) agar, włókna ksantynowe, metyloceluloza;    4) rimonabant;
2) fluoksetyna;               5) orlistat.
3) sibutramina;
Prawidłowa odpowiedź to:

Obecność makroangiopatii cukrzycowej u osoby z typem 1 cukrzycy należy podejrzewać w następujących sytuacjach klinicznych:
1) u chorego z tzw. cukrzycą chwiejną trwającą od 3 lat, u którego w ciągu doby występują duże wahania glikemii;
2) u osoby z co najmniej 15-letnim okresem trwania cukrzycy;
3) u osoby z wykładnikami cukrzycowej choroby nerek;
4) u osoby, u której w badaniu ECHO stwierdza się pogrubienie tętnicy szyjnej;
5) u osoby z 7-letnim czasem trwania cukrzycy i dodatnim wywiadem rodzinnym w kierunku chorób układu sercowo-naczyniowego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Chora lat 64 z 10-letnim wywiadem cukrzycy typu 2, leczona mieszanką insuliny ludzkiej 2 x dz. oraz metforminą w dawce 2550 mg/dobę, z wieloletnim nadciśnieniem tętniczym, po przebytym udarze mózgu zostaje przyjęta na oddział kardiologii z powodu bólu za mostkiem utrzymującego się od około 4-5 godzin. Rozpoznano świeży zawał serca z uniesieniem odcinka ST (STEMI). Przed przyjęciem do szpitala chora podała sobie insulinę i zażyła metforminę. Glikemia przy przyjęciu 367mg/dl. Które postępowanie jest właściwe?

Które z poniższych zdań są fałszywe?
1) chorzy na cukrzycę z OZW bez przetrwałego uniesienia ST (NSTEMI) należą do grupy dużego ryzyka i wymagają wdrożenia wczesnej strategii inwazyjnej w okresie do 72 godzin;
2) chorzy na cukrzycę z OZW bez przetrwałego uniesienia ST (NSTEMI) należą do grupy umiarkowanego ryzyka zgonu i wymagają diagnostyki inwazyjnej po okresie trzech miesięcy po wystąpieniu OZW;
3) u chorych na cukrzycę z OZW bez przetrwałego uniesienia ST (NSTEMI) leczenie inwazyjne jest przeciwwskazane;
4) chorzy na cukrzycę z OZW z uniesieniem odcinka ST (STEMI), do 12 godzin od wystąpienia objawów powinni być leczeni pierwotną PCI;
5) chorzy na cukrzycę z OZW z uniesieniem odcinka ST (STEMI) mogą być leczeni pierwotną PCI jedynie do 4 godzin od wystąpienia objawów.
Prawidłowa odpowiedź to:

Otyły pacjent z cukrzycą typu 2 i nadciśnieniem tętniczym przebył OZW leczony PCA z implantacją stentu uwalniającego lek (DES). Leczeniem z wyboru u tego pacjenta jest:

Które ze zdań jest fałszywe?

Wskazaniem do wykonania testu wysiłkowego u chorego na cukrzycę nie jest:

Chory lat 32, z cukrzycą trwającą od 21 lat, palący około 12 papierosów/dzień, zgłosił się do szpitala z powodu duszności, osłabienia, wzmożonej potliwości. Ciepłota ciała 36,6°C. W badaniu przedmiotowym rzężenia i trzeszczenia u podstawy płuc, tachykardia 108/min., brak tętna na tętnicy grzbietowej stopy prawej. Rtg kl. piersiowej - zagęszczenia drobnoplamiste u podstawy płuc. W EKG - rytm zatokowy 108/min. obniżenie odcinka ST o 1 mm od V₂ - V₄. OB. -2/6 liczba leukocytów we krwi - 5 200 kom/ml. W rozpoznaniu należy brać pod uwagę przede wszystkim:
1) kardiomiopatię z niewydolnością serca;
2) chorobę niedokrwienną serca;
3) zapalenie płuc;
4) zapalenie mięśnia sercowego;
5) miażdżycę tętnic kończyn dolnych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Odmienność przebiegu choroby niedokrwiennej serca u osób z cukrzycą cechuje: Wskaż odpowiedź nieprawidłową:

Wykładnikami klinicznymi makroangiopatii cukrzycowej mogą być:
1) choroba niedokrwienna serca;   4) stopa cukrzycowa mieszana;
2) udar mózgu;       5) cukrzycowa choroba nerek.
3) kardiomiopatia cukrzycowa;
Prawidłowa odpowiedź to:

Jako wykładniki dysfunkcji śródbłonka w cukrzycy traktowane są następujące zaburzenia:
1) zmniejszenie biodostępności NO;
2) zmniejszenie aktywności endoteliny (ET-1);
3) wzrost aktywności inhibitora aktywatora plazminogenu (PAI-1);
4) obniżenie aktywności oksydazy NADPH;
5) zwiększenie aktywności czynnika transkrypcyjnego NF_kB.
Prawidłowa odpowiedź to:

Za zapalnym tłem rozwoju makroangiopatii cukrzycowej przemawiają:
1) wzrost stężenia białek ostrej fazy;
2) wzrost stężenia naturalnych układów antyoksydacyjnych (np. HDL-C);
3) wzrost stężenia czynników wzrostu (np. TGF, VEGF, PDF);
4) wzrost stężenia pozapalnych cytokin;
5) obniżenie stężenia fibrynogenu.
Prawidłowa odpowiedź to:

W warunkach hiperglikemii dochodzi do aktywacji następujących szlaków metabolicznych odpowiedzialnych w efekcie za rozwój makroangiopatii cukrzycowej, z wyjątkiem toru:

W patogenezie makroangiopatii cukrzycowej udział biorą następujące czynniki, z wyjątkiem:

Makroangiopatia cukrzycowa różni się od klasycznej miażdżycy występowaniem: Wskaż zdanie fałszywe!

Do czynników zapobiegających lub opóźniających rozwój makroangiopatii cukrzycowej zalicza się:
1) wysokie stężenie HDL-C w surowicy;
2) niskie stężenie HDL-C w surowicy;
3) normoglikemię;
4) niskie stężenie LDL-C w surowicy;
5) wysokie stężenie homocysteiny w surowicy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do typowych cech morfologicznych zmian miażdżycowych w tętnicach u pacjentów z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej zalicza się wszystkie wymienione poniżej, z wyjątkiem:

Która z niżej wymienionych cech przebiegu klinicznego ostrego zespołu wieńcowego (OZW) nie jest charakterystyczna dla pacjentów z cukrzycą (DM), w porównaniu do osób bez zaburzeń gospodarki węglowodanowej?

Wymienione niżej mechanizmy patogenetyczne zaangażowane są w rozwój makroangiopatii cukrzycowej, z wyjątkiem:

Pacjent 50-letni, z otyłością typu brzusznego, chorujący na cukrzycę typu 2 od 5 lat leczony pochodną sulfonylomocznika oraz metforminą, z nadciśnieniem tętniczym i hiperlipidemią, palący ok. 20 papierosów na dobę, dotychczas bez dolegliwości bólowych w klatce piersiowej, postanowił zredukować masę ciała przez zwiększenie aktywności fizycznej. Pacjent ma zamiar towarzyszyć synowi w codziennych regularnych treningach biegowych. W EKG spoczynkowym u pacjenta stwierdzono blok lewej odnogi pęczka Hisa. W tej sytuacji przed rozpoczęciem aktywności fizycznej zalecane jest:

Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące metod rewaskularyzacji u pacjentów z cukrzycą (DM):

Wskaż zdanie prawdziwe dotyczące powikłań kardiochirurgicznej rewaskularyzacji tętnic wieńcowych (CABG) u chorych z cukrzycą w porównaniu do chorych bez zaburzeń gospodarki węglowodanowej:

W zespole stopy cukrzycowej przy ranie bez klinicznych cech infekcji, bez uprzedniej antybiotykoterapii należy:

W zespole neuropatycznej stopy cukrzycowej typu Charcot’a stosuje się leczenie bisfosfonianami. Przeciwwskazanie w cukrzycy do stosowania tych leków to:

Z czym nie należy różnicować zespołu stopy cukrzycowej?

Czas leczenia antybiotykiem w zespole stopy cukrzycowej z zapaleniem kości stopy wynosi:

Dodani wynik posiewu z rany bez klinicznych cech infekcji może świadczyć o:

W zakażeniu stopy cukrzycowej Staphyloccocus aureus methicillin - resistant (MRSA) leczenie z wyboru to:

W zespole stopy cukrzycowej z klinicznymi cechami zakażenia antybiotyki stosujemy:

Przeciwwskazaniem do przeprowadzenia amputacji w zespole stopy cukrzycowej jest:

W celu rozpoznania osteoartropatii Charcot’a niewiele wnosi badanie:

W podstawowym schemacie leczenia stopy Charcot,a faza ostrej nie stosujemy:

Niedopuszczalna metoda leczenia miejscowego zmian na stopie u chorego z cukrzycą to:

Do czynników ryzyka powstania stopy cukrzycowej nie zalicza się:

Stopy cukrzycowej typu Charcot’a nie należy różnicować z:

Do podstawowych trudności w leczeniu stopy cukrzycowej nie zalicza się:

Podstawowym wskaźnikiem do różnicowania rodzaju stopy cukrzycowej jest wskaźnik ramię kostka.(Oznaczany jako ABI). Wartości prawidłowe to:

Jakiego typu zmiany kostne w rtg kości stopy są typowe dla stopy cukrzycowej?

W której strefie występują najczęściej zmiany kostne typowe dla stopy Charcot’a

Hormonami o najsilniejszym działaniu inkretynowym u człowieka są:

Które ze zdań dotyczące fizjologii komórek b są prawdziwe?

Które ze zdań dotyczących struktury wysp trzustkowych w długotrwałej cukrzycy typu 2 jest prawdziwe?

W cukrzycy typu 2 zaburzenia wydzielania insuliny obejmują:

Komórki b stanowią w wysepce trzustkowej zdrowego człowieka:

Które ze zdań dotyczących obwodowego działania insuliny jest prawidłowe?

Czynnikiem stymulującym wydzielanie insuliny nie jest:

Które ze zdań dotyczących występowania złogów amyloidu w wysepkach trzustkowych człowieka jest prawdziwe?

Które z poniższych zdań dotyczących fizjologii wydzielania insuliny jest fałszywe?

Mechanizm działania glukotoksyczności w dysfunkcji komórek b w cukrzycy typu 2 związany jest z:

W obrazie patomorfologicznym wysepki trzustkowej w cukrzycy typu 2 typowo nie stwierdza się:

W patofizjologii wydzielania insuliny w cukrzycy typu 2 nie ma znaczenia:

Które ze zdań dotyczących cukrzycy typu 1 jest prawdziwe?

Do czynników ryzyka cukrzycy typu 2 zalicza się:

Leptyna jest hormonem:

Która z podanych cech nie jest typowa dla cukrzycy MODY związanej z mutacjami glukokinazy?

Które z poniższych genów związane są z występowaniem monogenowych form ciężkiej oporności na insulinę?

W których endokrynopatiach hiperglikemia mieści się w typowym obrazie klinicznym?

W których jednostkach chorobowych dochodzi często do wystąpienia zjawiska oporności na insulinę?

Spośród poniższych stwierdzeń dotyczących przemian węglowodanów w organizmie ludzkim wybierz prawdziwe:
1) przechodzenie glukozy ze światła jelita do enterocytów odbywa się na zasadzie dyfuzji ułatwionej;
2) enzym heksokinaza wykazuje duże powinowactwo do glukozy;
3) zmiana stężenia glukozy we krwi nie wpływa istotnie na szybkość wewnątrzkomórkowej fosforylacji glukozy;
4) glukokinaza jest pierwszym enzymem wewnątrzkomórkowej glikolizy tlenowej w wątrobie;
5) glukoza stanowi wyłączny substrat energetyczny dla erytrocytów.
Prawidłowa odpowiedź to:

Transport glukozy do wnętrza komórek nie przebiega jednakowo we wszystkich tkankach i jest uzależniony między innymi od aktywności poszczególnych białek transportujących glukozę (GLUT). Wrażliwość neuronów na spadek stężenia glukozy we krwi spowodowana jest przez:

Do tkanek, w których metabolizm glukozy odbywa się wyłącznie w warunkach tlenowych, należą:
1) mózg;           4) mięśnie szkieletowe;
2) tkanka tłuszczowa;       5) rdzeń nerki.
3) wątroba;
Prawidłowa odpowiedź to:

Aktywność heksokinazy jest hamowana przez produkt reakcji - glukozo-6-fosforan, dzięki czemu przy dużym stężeniu G-6-P dochodzi do zahamowania glikolizy w wątrobie.

W warunkach przedłużającej się hiperglikemii glukoza redukowana jest do alkoholu (poliol). Wskaż fałszywe stwierdzenie dotyczące tej przemiany:

Wskaż procesy metaboliczne, które nasilają się w wątrobie w okresie głodu:

Wskaż hormony odpowiedzialne za utrzymanie homeostazy glikemii ustroju poprzez zwiększenie produkcji glukozy de novo:
1) insulina;  2) glukagon;  3) adrenalina;  4) noradrenalina;  5) kortyzol.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zaznacz fałszywe zdanie dotyczące metabolizmu węglowodanów w warunkach niedoboru glukozy jak i hiperglikemii:

Bezwzględny lub względny niedobór insuliny prowadzi do nasilenia hiperglikemii poprzez:

Alkohol zwiększa ryzyko wystąpienia hipoglikemii u chorych na cukrzycę:

Alkohol u chorych na cukrzycę sprzyja wystąpieniu hipoglikemii ponieważ:

Schorzenia, w przebiegu których może wystąpić hipoglikemia, to:
1) karłowatość przysadkowa;
2) niedoczynność tarczycy;
3) choroba Addisona;
4) przewlekła niewydolność prawokomorowa;
5) zdekompensowana marskość wątroby.
Prawidłowa odpowiedź to:

Obecność hipoglikemii nocnych mogą sugerować następujące objawy:
1) niespokojny sen;     4) poranne uczucie zmęczenia lub rozbicia;
2) nocne koszmary;    5) wysoka glikemia na czczo.
3) nocne oddawanie moczu;
Prawidłowa odpowiedź to:

Hipoglikemia reaktywna może występować w następujących schorzeniach:
1) stan po resekcji żołądka - 30-90 min od posiłku;    4) anoreksja;
2) stan po resekcji żołądka - 3-5 godzin od posiłku;    5) depresja.
3) wczesny okres cukrzycy typu 2;
Prawidłowa odpowiedź to:

Objawy neuroglikopenii to między innymi:
1) zaburzenia orientacji;     4) utrata przytomności;
2) polidypsje;         5) drgawki.
3) brak apetytu;
Prawidłowa odpowiedź to:

Zjawisko Somogyi to:

Hormony wydzielane w odpowiedzi na hipoglikemię, to:
1) adrenalina;       4) tyroksyna;
2) noradrenalina;       5) wazopresyna.
3) glukagon;
Prawidłowa odpowiedź to:

Przy podejrzeniu hipoglikemii reaktywnej należy:

Glukagon zwiększa stężenie glukozy we krwi na drodze następujących mechanizmów:
1) stymulacja glikogenolizy w wątrobie;
2) stymulacja glukoneogenezy w wątrobie;
3) hamowanie syntezy glikogenu w wątrobie;
4) stymulacja syntezy glikogenu w wątrobie;
5) stymulacja lipazy lipoproteinowej i wzrost stężenia wolnych kwasów tłuszczowych.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które ze stwierdzeń dotyczących działań niepożądanych po leczeniu lekami hipolipemicznymi jest nieprawdziwe?

Która spośród poniższych informacji dotycząca Gliklazydu MR jest nieprawdziwa?

Badanie STOP-NIDDM udowodniło,że akarboza u pacjentów z UTG zmniejsza ryzyko progresji do cukrzycy o:

Korzystne działanie fibratów w regresji blaszki miażdżycowej obejmuje następujące mechanizmy, z wyjątkiem:

W badaniu ADVANCE udowodniono skuteczność terapii skojarzonej. Wskaż prawidłową odpowiedź:

Pochodne sulfonylomocznika należy przyjmować na 15-20 minut przed planowanym posiłkiem, ponieważ hiperglikemia opóźnia wchłanianie tych leków: