Egzamin PES / Diabetologia / jesień 2007

U osób otyłych występują częściej niż w ogólnej populacji:
1) cukrzyca typu 2;
2) choroba zwyrodnieniowa stawów;
3) osteoporoza;
4) bezdech senny;
5) alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych;
6) rak oskrzela;
7) rak endometrium.
Prawidłowa odpowiedź to:

U otyłych mężczyzn stwierdza się następujące zaburzenia hormonalne:

W całkowitym dobowym wydatku energii spoczynkowa przemiana materii stanowi około:

Dzieci o niskiej masie urodzeniowej są szczególnie narażone na rozwój otyłości trzewnej w życiu dorosłym, ponieważ często występuje u nich defekt receptora insulinowego powodujący upośledzenie działania antylipolitycznego insuliny.

Do substancji wydzielanych przez tkankę tłuszczową i promujących rozwój insulinooporności oraz zmian miażdżycowych, nalezą:
1) czynnik martwicy guzów alfa (TNF-a);   4) renina;
2) interleukina-6;           5) wolne kwasy tłuszczowe;
3) rezystyna;             6) białko C-reaktywne (CRP).
Prawidłowa odpowiedź to:

Otyłość rozpoznajemy, gdy wskaźnik masy ciała (BMI) jest:

Kluczowym etapem cyklu Randle’a (glukoza - kwasy tłuszczowe), powodującym w efekcie zmniejszenie zużytkowania glukozy, jest nagromadzenie w mitochondriach komórki:

Mediatorami zwiększającym łaknienie są:
1) neuropeptyd Y (NPY);     4) ghrelina;
2) galanina;         5) delta9-tetrahydrokanabinoid;
3) serotonina;       6) leptyna.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do efektów biologicznych leptyny należą:
1) przesyłanie do OUN informacji o zasobach tłuszczu w organizmie;
2) zwiększenie poboru pokarmu;
3) zwiększenie aktywności układu współczulnego;
4) zwiększenie wychwytu glukozy i syntezy glikogenu w mięśniach szkieletowych;
5) nasilenie lipolizy i hamowanie lipogenezy;
6) hamowanie dojrzewania płciowego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Otyłość trzewna stanowi czynnik ryzyka zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych u młodych mężczyzn bez objawów choroby wieńcowej w wywiadzie, ponieważ następuje u nich wzmożona aktywacja układu współczulnego oraz uwalnianie dużej ilości wolnych kwasów tłuszczowych działających proarytmicznie.

Sibutramina jest lekiem zmniejszającym łaknienie poprzez:

Badanie DPP (Diabetes Prevention Program), prowadzone u pacjentów z upośledzoną tolerancją glukozy i nadwagę, wykazało:

Do diet rekomendowanych obecnie w leczeniu otyłości należą:

Wskazania do leczenia farmakologicznego otyłości stanowią:
1) otyłość olbrzymia z objawami powikłań narządowych;
2) szybki nawrót otyłości (efekt jo-jo);
3) okres przekwitania;
4) okres pokwitania;
5) zaprzestanie nałogowego palenia tytoniu;
6) zaprzestanie nadmiernego spożywania alkoholu;
7) leczenie depresji lub choroby dwubiegunowej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Celem zabiegów bariatrycznych stosowanych w leczeniu otyłości jest przede wszystkim:

44-letnia pacjentka, z kilkuletnim wywiadem nadciśnienia tętniczego, hiperlipidemii i cukrzycy typu 2, przed 8 miesiącami poddana zabiegowi bariatrycznemu metodą RNY (Roux-en-Y) z powodu otyłości olbrzymiej (BMI przed zabiegiem - 42 kg/m², ubytek masy ciała po zabiegu -14 kg), obecnie leczona glimepirydem (metforminę odstawiono ze względu na uporczywe biegunki), statyną i ramiprylem, (HbA1c-7,0%) zgłosiła się do poradni diabetologicznej ze skargami na nasilające się od kilku miesięcy bóle kończyn dolnych, trudności z chodzeniem, obniżoną tolerancję wysiłku oraz drętwienia i mrowienia rąk i stóp. Lekarz rodzinny poinformował pacjentkę, że podejrzewa powikłania cukrzycy i włączył Amizepin (1 tabl. na noc). Najbardziej prawdopodobną przyczyną zgłaszanych dolegliwości jest:

37-letnia księgowa zgłosiła się do poradni diabetologicznej celem konsultacji. Masa ciała - 81 kg, wzrost-162 cm (BMI-30,8 kg/m²), RR-130/85 mmHg, cholesterol całkowity-186 mg/dl, triglicerydy-131 mg/dl, test doustnej tolerancji glukozy: 0’-92 mg/dl, 120’-131 mg/dl. Pacjentka skarży się na bóle kręgosłupa, zadyszkę, obniżenie sprawności organizmu, ponadto podaje, że z powodu objawów depresyjnych przyjmuje dużo leków „uspokajających”. Brak cech hirsutyzmu i zaburzeń miesiączkowania w wywiadzie. W leczeniu pacjentki zalecisz wstępnie:

Szybkodziałające analogi insuliny powodują większy przyrost masy ciała niż insuliny klasyczne, ponieważ modyfikacja cząsteczki insuliny powoduje nasilenie jej działania lipogenicznego.

W leczeniu pacjentów z krótkim wywiadem cukrzycy typu 2 i nadwagą zalecane są:

Do poradni diabetologicznej zgłosił się 48-letni pacjent, czynny zawodowo (właściciel sklepu spożywczego), z 6-letnim wywiadem cukrzycy typu 2, początkowo leczony pochodną sulfonylomocznika w monoterapii, a następnie w skojarzeniu z metforminą i akarbozą. Przed 1,5 rokiem, w związku z pogarszającym się wyrównaniem metabolicznym cukrzycy, odstawiono leki doustne i włączono insulinoterapię w schemacie: insulina krótkodziałająca przed posiłkami i długodziałająca przed snem. Od momentu włączenia insuliny pacjent przytył 4 kg. Przestrzega ogólnych zasad diety (unika słodyczy i potraw wysokokalorycznych). Poza insuliną przyjmuje inhibitor konwertazy, indapamid, statynę i aspirynę. Masa ciała-98kg, wzrost-176cm (BMI-31,6kg/m²), HbA1c-7,9%, cholesterol całkowity-187 mg/dl, LDlL-133 mg/dl, HDL-39 mg/dl, triglicerydy-196 mg/dl. Najwłaściwszym postępowaniem, poza zaplanowaniem racjonalnej diety i wysiłku fizycznego, będzie:

Enzymatyczne metody oznaczania glukozy to metoda:
1) oksydazowo-peroksydazowa;
2) heksokinazowa;
3) z dehydrogenezą glukozy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Kryteria rozpoznawania cukrzycy opierają się na oznaczaniu stężenia glukozy:
1) w osoczu krwi żylnej;     4) metodą enzymatyczną;
2) w pełnej krwi żylnej;     5) metodą elektrochemiczną.
3) we krwi włośniczkowej;
Prawidłowa odpowiedź to:

U chorego na cukrzycę typu 1 i typu LADA stwierdza się obecność przeciwciał:
1) przeciwjądrowych;
2) przeciwwyspowych (ICA);
3) przeciwko dekarboksylazie kwasu glutaminowego (anty GAD);
4) przeciwko fosfatazom tyrozyny IA;
5) anty Hbs;
6) autoprzeciwciała przeciwinsulinowe (IAA).
Prawidłowa odpowiedź to:

Systemy ciągłego monitorowania glikemii opierają się pomiarach:
1) glukozy we krwi włośniczkowej;   3) w pełnej krwi żylnej;
2) w płynach tkankowych;     4) drogą przez skórnej elektroosmozy.
Prawidłowa odpowiedź to:

W wyniku autooksydacji glukozy mogą powstać aktywne połączenie karbonylowe:
1) aldimina;  2) glioksal;  3) metyloglioksal;  4) fruktozolizyna.
Prawidłowa odpowiedź to:

Jakie średnie stężenie glukozy odpowiada wartości HbA1C 8%?

1-dezoksyglukoza (1,5 AG) jest:

Wydalanie albumin z moczem (AER) nie koreluje z:

Czynniki wpływające na wydalanie albumin z moczem to:

Mikroalbuminurię definiuje się jako:
1) wydzielanie albumin z szybkością od 20 do 200 μg/min;
2) wydalanie albumin < 20 mg/min;
3) wydalanie albumin 30-300 mg/24h;
4) stosunek albumin/kreatyniny (mg/g) < 30.
Prawidłowa odpowiedź to:

Badanie przesiewowe w kierunku wydalania albumin z moczem należy wykonać:
1) u wszystkich chorych na cukrzycę typu 1 po 12 roku życia;
2) u chorych na cukrzycę typu 1 trwającą ponad 5 lat;
3) u chorych na cukrzycę typu 2 bezpośrednio po rozpoznaniu;
4) u chorych z cukrzycą typu 2 po 3 latach choroby.
Prawidłowa odpowiedź to:

„Fizjologiczna insulinoopornosć” określa stan zmniejszonej insulinowrażliwości w okresie pokwitaniowym:

Lekarz rejonowy zaobserwował u dwulatka nasilony stan zapalny napletka. Glikemia na glukometrze oznaczona w poradni rejonowej zaraz po śniadaniu wynosiła 280 mg/dl. Jakie jest dalsze prawidłowe postępowanie u tego dziecka celem potwierdzenia wstępnego rozpoznania cukrzycy i szybkiego przekazania do oddziału diabetologicznego dla dzieci?

U chłopca z mukowiscydozą rozpoznano cukrzycę. Jaka terapia najprawdopodobniej będzie najodpowiedniejsza w tym przypadku?

Postępowanie w hipoglikemii u chorych leczonych ciągłym podskórnym wlewem insuliny z zastosowaniem analogów insulinowych zwykle polega na spożyciu:

Obrzęk mózgu w przebiegu kwasicy ketonowej u dzieci do 15 roku życia rozwija się:

Wychowawca w szkole zaproponował nauczanie indywidualne gimnazjaliście z powodu zachorowania na cukrzycę. Prawidłowa opinia diabetologa dotycząca tej decyzji jest następująca:

Do ważnych, szczególnych celów pediatrycznej opieki diabetologicznej należą:

Bramkarz zawodowego klubu piłkarskiego zachorował na cukrzycę typu 1. Czy może nadal kontynuować zawodowy sport?

Które z tych metod oceny uszkodzenia układu sercowo-naczyniowego stosowane są u młodocianych chorych z cukrzycą typu 1?

Chory z cukrzycą typu 1 planuje udział w turnieju tańca towarzyskiego na 2 dni. W tym okresie zamiast terapii pompowej (w pompie stosował humalog) pragnie zastosować wielokrotne wstrzyknięcia z glarginą (lantus) i (humalog). Jakie są główne zalecenia dotyczące zmiany jednej terapii na druga?

Jakie stężenie glukozy we krwi winno być utrzymywane u chorych dorosłych znajdujących się w stanie krytycznym z powodu wstrząsu pourazowego lub septycznego?

Jakie mogą być przyczyny utrwalonej cukrzycy noworodkowej (permanent neonatal diabetes mellitus - PNDM)?

Insulina stosowana w osobistej pompie insulinowej to:

Które ze zdań są prawdziwe dla zaburzeń przyjmowania pożywienia u chorych na cukrzycę?

Wskaż prawdziwe zdanie dotyczące systemów ciągłego monitorowania glikemii z prezentacją danych w czasie rzeczywistym:

Według obowiązujących zaleceń u chorego z cukrzycą leczenie farmakologiczne nadciśnienia tętniczego rozpoczniesz przy wartościach RR:

Pacjent 46-letni, z 2-letnim wywiadem cukrzycy typu 2, po przebytym zawale mięśnia sercowego, został skierowany do lekarza diabetologa, z powodu podwyższonych wartości cukru we krwi. Wyniki kontrolnych poziomów glikemii, oznaczanych przez pacjenta wahały się pomiędzy 140-225mg%; brak danych na temat mikroangiopatii cukrzycowej. Chory otrzymuje glimepiryd 2mg 1x dz., kwas acetylosalicylowy 150mg 1x dz., metoporolol 2x50mg. Wybierz zalecenia jakie powinien otrzymać pacjent?

Do czynników uszkadzających tętnice w cukrzycy zaliczysz:
1) nadciśnienie tętnicze;         4) zaburzenia krzepnięcia i fibrynolizy;
2) insulinooporność;           5) dyslipidemię.
3) podwyższone stężenie homocysteiny;   
Prawidłowa odpowiedź to:

Wybierz zdanie fałszywe dotyczące stosowania aspiryny (kwasu acetylosalicylowego) u chorych na cukrzycę:

Do odrębności przebiegu klinicznego ostrych zespołów wieńcowych (OZW) u chorych na cukrzycę zaliczysz:
1) częstsze występowanie OZW w ciągu dnia;
2) bezbólowy przebieg OZW;
3) większą częstość występowania niewydolności serca;
4) jednakowo częste występowanie u kobiet i mężczyzn;
5) nietypowy przebieg OZW.
Prawidłowa odpowiedź to:

Na stopień i czas trwania działania hipoglikemizującego poszczególnych pochodnych sulfonylomocznika ma wpływ:
1) stężenie czynnego związku we krwi, zależne od wielkości dawki;
2) stopień i szybkość wchłaniania leku w przewodzie pokarmowym;
3) stopień i szybkość metabolizowania leku w organizmie;
4) postać leku nie ma znaczenia - pochodna sulfonylomocznika w formie zmikronizowanej nie wchłania się lepiej w przewodzie pokarmowym;
5) aktualne wyrównanie metaboliczne cukrzycy nie ma wpływu, gdyż hiperglikemia nie opóźnia wchłaniania w przewodzie pokarmowym tych leków.
Prawidłowa odpowiedź to:

Działanie pochodnych sulfonylomocznika pobudzające wydzielanie insuliny przez komórki beta trzustki ulega modyfikacji przy zmiennych stężeniach glukozy w płynie je otaczającym, a za optymalne dla sekrecji insuliny przyjmuje się stężenie glukozy około 140mg/ml w środowisku otaczającym komórki beta.

Prawie wszystkie pochodne sulfonylomocznika stosowane w leczeniu cukrzycy przekształcają się w organizmie - głównie przez karboksylację, hydroksylację i oksydację - w związki, które najczęściej nie mają znaczenia hipoglikemizującego, dlatego też wszystkie pochodne sulfonylomocznika II generacji poza glibenklamidem są szybko wydalane.

Proszę wybrać wszystkie prawidłowe twierdzenia dotyczące mechanizmu działania pochodnych sulfonylomocznika:
1) podczas wiązania się pochodnej sulfonylomocznika z podjednostką o masie 65 kD receptora SUR1 kinetyka tego procesu i dysocjacji kompleksu następuje kilkakrotnie szybciej niż wiązanie się z podjednostką 145 kD;
2) silne i długotrwałe działanie hipoglikemizujące glibenklamidu wynika z nieodwracalnego wiązania się z błonowym receptorem SUR1 komórek beta trzustki za pośrednictwem obu grup: sulfonylomocznikowej i benzamidowej;
3) długotrwałe zamknięcie ATP-zależnych kanałów potasowych przedłuża wydzielanie insuliny;
4) zwiększenie stężenia jonów wapniowych w cytozolu komórek beta otwiera odkomórkowe kanały potasowe;
5) zwiększenie stężenia jonów wapniowych w cytozolu komórek beta wpływa na repolaryzację błony komórkowej i zamknięcie w niej potencjałozależnych kanałów wapniowych L.
Prawidłowa odpowiedź to:

Meglitinidy (glinidy) mają zastosowanie w leczeniu cukrzycy typu 2 ponieważ:
1) stosowane przed posiłkami wybiórczo obniżają glikemię posiłkową;
2) wpływają na sekrecję insuliny wyłącznie przy umiarkowanej hiperglikemii;
3) obniżają glikemię na czczo;
4) chętnie stosowane są u osób prowadzących niestabilny tryb życia i odżywiających się nieregularnie;
5) stanowią alternatywne leczenie przy nieskuteczności pochodnych sulfonylomocznika.
Prawidłowa odpowiedź to:

Ryzyko wystąpienia hipoglikemii w czasie leczenia pochodnymi sulfonylomocznika zwiększają:

Proszę wybrać wszystkie prawidłowe twierdzenia dotyczące działania pozatrzustkowego pochodnych sulfonylomocznika:
1) pochodne sulfonylomocznika zwiększają zawartość glikogenu w wątrobie;
2) zwiększenie zawartości glikogenu w wątrobie jest zależne od aktualnego stężenia glukozy we krwi;
3) pochodne sulfonylomocznika zmniejszają oddawanie przez wątrobę do krwi aminokwasów;
4) w czasie stosowania glimepirydu u chorych na cukrzycę typu 2 występuje wzrost stężenia adiponektyny;
5) glimepiryd in vitro wykazuje działanie antagonistyczne w stosunku do receptorów PPAR.
Prawidłowa odpowiedź to:

Mechanizm działania metforminy między innymi polega na:
1) utlenianiu glukozy przez bezpośredni wpływ na enzymy kontrolujące ten szlak metaboliczny;
2) hamowaniu kinazy białkowej aktywowanej przez AMP;
3) zmniejszaniu o 25-40% wątrobowego wytwarzania glukozy;
4) utlenianiu glukozy poprzez wiązanie się z błoną wewnętrzną mitochondriów i wybiórcze zakłócenie utleniania substratów i kompleksu dehydrogenaz łańcucha oddechowego;
5) zmniejszeniu syntezy oraz zwiększeniu utleniania kwasów tłuszczowych w wątrobie, mięśniach i tkance tłuszczowej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Przeciwwskazaniami do leczenia pochodnymi sulfonylomocznika są:
1) świeżo rozpoznana cukrzyca typu 1;
2) świeżo rozpoznana cukrzyca typu 2;
3) cukrzyca ciążowa;
4) cukrzyca typu 2 u pacjentów, u których dotychczasowe leczenie metforminą lub glitazonami było nieskuteczne;
5) duże zabiegi chirurgiczne.
Prawidłowa odpowiedź to:

Metformina wpływa ochronnie na układ krążenia, ponieważ:
1) wpływa korzystnie na profil lipidowy;
2) poprawia relaksację naczyń poprzez aktywację śródbłonkowej syntazy NO;
3) zmniejsza nadkrzepliwość, obniżając stężenia inhibitora aktywatora plazminogenu typu 1 (PAI-1);
4) zwiększa nadkrzepliwość zmniejszając aktywność tkankowego aktywatora plazminogenu;
5) zmniejsza nadkrzepliwość, zwiększając agregację i adhezję płytek.
Prawidłowa odpowiedź to:

Proszę wybrać wszystkie prawidłowe odpowiedzi dotyczące budowy i farmakokinetyki metforminy:
1) metformina to dimetylobiguanid, w którym oba wodory przy azocie N1 są zastąpione przez grupy metylowe;
2) metformina w żołądku ulega całkowitej jonizacji i w tej formie nie może przenikać przez błonę śluzową żołądka;
3) metformina wchłania się częściowo po podaniu doustnym w dwunastnicy i początkowym odcinku jelita cienkiego;
4) metformina po przejściu do krwi ulega szybkiej dystrybucji do różnych narządów;
5) metformina nie wiąże się z białkami osocza i jest szybko wydalana z moczemprzez przesączanie kłębuszkowe i kanaliki.
Prawidłowa odpowiedź to:

Do ujawnienia się pełnego wpływu metforminy na wrażliwe na insulinę tkanki niezbędna jest w nich obecność insuliny, dlatego metformina nie wpływa bezpośrednio na czynność komórek beta, ale może poprawić wydzielanie insuliny poprzez ograniczenie glukotoksyczności i lipotoksyczności.

Zaznacz leki, które osłabiają działanie pochodnych sulfonylomocznika u chorych na cukrzycę:
1) salicylany;  2) fenytoina;  3) dikumarol;  4) indometacyna;  5) tiazydy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zaznacz leki, które nasilają działanie pochodnych sulfonylomocznika u chorych na cukrzycę:
1) sulfonamidy;  2) furosemid;  3) probenecid;  4) oksyfenbutazon;  5) diazoksyd.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wybierz prawdziwe sformułowania dotyczące leczenia skojarzonego insuliną i lekami doustnymi:
1) wykorzystanie poprawy obwodowego działania insuliny w połączeniu z sulfonylomocznikami;
2) łagodne przejście z leczenia doustnego do monoterapii insuliną;
3) wykorzystanie poprawy obwodowego działania insuliny w połączeniu z metforminą;
4) wykorzystanie istniejących rezerw wydzielniczych komórki beta w połączeniu z metforminą i glinidami;
5) zmniejszenie przyrostu masy ciała.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wybierz prawdziwy zestaw insulina - czas trwania działania:
1) aspart do 3godz.; regular do 8godz; ultralente do 16 godz.;
2) aspart do 4godz.; monotard do 20godz; ultralente do 24 godz.;
3) glulisina do 4godz.; regular do 10godz; monotard do 16 godz.;
4) detemir do 20godz.; regular do 8godz; mieszanka insulinowa 50/50 NPH-regular do 16 godz.;
5) lispro do 4 godz.; mieszanka analogowa NPH-aspart do 20godz.; monotard do 20godz.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wybierz prawdziwe stwierdzenia dotyczące analogów peptydu glukagonopodobnego 1 (GLP 1):
1) analogi GLP-1 zachowuja powinowactwo do receptora naturalnego GLP-1;
2) są bardziej stabilne in vivo i maja większą siłę działania od naturalnego GLP-1;
3) nie są rozkładane przez dipeptydylopeptydazę IV (DPP-IV);
4) są wolno wydalane z osocza, co zwiększa ich przydatność kliniczną;
5) przykładem analogu GLP-1 reagujacym z receptorem GLP-1 jest egzentyna 4 i vildagliptyna.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wybierz prawdziwe stwierdzenia dotyczące działania i stosowania pomp insulinowych (ciągły podskórny wlew insuliny - CPWI):
1) osobista pompa insulinowa (CPWI) może w najbardziej fizjologicznym rytmie naśladować wydzielanie insuliny;
2) częstsze występowanie hipoglikemii oraz większe ryzyko kwasicy niż u osób stosujących metodę intensywnej insulinoterapii (IIT);
3) mniejsza częstość wkłuć i brak występowania infekcji przy wkłuciach;
4) wskazaniami do stosowania CPWI jest m.in. niemożność opanowania zjawiska „brzasku”, praca zmianowa i częste podróże;
5) wskazaniami do stosowania CPWI jest m.in. chęć ukrycia cukrzycy, lęk pacjenta przed samokontrolą.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wybierz prawdziwe stwierdzenia dotyczące peptydu glukagonopodobnego 1 (GLP 1). GLP 1:
1) jest hormonem inkretynowym zwiększającym wpływ glukozy na wydzielanie insuliny i hamującym wydzielanie glukagonu trzustkowego;
2) hamuje uczucie sytości;
3) zwiększa masę komórek β wysp trzustkowych;
4) wytwarzany jest w komórkach L dolnego odcinka jelita cienkiego;
5) charakteryzuje się długim okresem półtrwania (1-2 godz.).
Prawidłowa odpowiedź to:

Tiazolidynodiony aktywując receptory PPARγ powodują:
1) stymulowanie mnożenia i dojrzewania preadipocytów w dojrzałe komórki tłuszczowe, głównie w tkance tłuszczowej podskórnej;
2) zwiększenie w tkance tłuszczowej ekspresji mitochondrialnych białek rozprzęgających;
3) zwiększenie wydzielania przez aktywowane komórki tłuszczowe adipokin;
4) w mięśniach szkieletowych transkrypcję genów zmniejszających glikemię;
5) hamowanie transportu powrotnego cholesterolu z komórek tkanek obwodowych do wątroby.
Prawidłowa odpowiedź to:

Predyspozycja genetyczna do cukrzycy typu 1 ma charakter poligenowy, przy czym za 40-50% ryzyka wystąpienia choroby odpowiedzialny jest/są:

Inhibitory dipeptydylopeptydazy IV (DPP-IV) nie zmieniają struktury naturalnego GLP-1 i powodują, że jego stężenie w osoczu jest większe i dłużej utrzymuje się na wysokim poziomie, dlatego są potencjalnymi lekami do zastosowania w leczeniu cukrzycy typu 2.

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących współczesnej wiedzy na temat etipatogenezy cukrzycy typu 1 są prawdziwe?
1) cukrzyca typu 1 jest następstwem przewlekłego autoimmunologicznego procesu niszczenia komórek β wysp trzustkowych, który może rozpocząć się nawet wiele lat przed ujawnieniem się objawów klinicznych;
2) wystąpienie tego procesu związane jest z istnieniem genetycznej predyspozycji oraz działaniem czynników środowiskowych;
3) w procesie autoimmunologicznym prowadzącym do rozwoju cukrzycy typu 1 uczestniczą głównie elementy odporności komórkowej (m.in. makrofagi, limfocyty T cytotoksyczne/supresorowe, komórki dendrytyczne, limfocyty T pomocnicze);
4) w mechanizmie niszczenia komórek beta kluczową rolę odgrywają cytokiny, wolne rodniki, enzymy cytolityczne.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniższych stwierdzeń dotyczących cukrzycy typu 1 są prawdziwe?
1) dane epidemiologiczne wykazują, że w większości krajόw europejskich, w tym także w Polsce, ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 1 w populacji ogόlnej wynosi 0,2-0,4%;
2) ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 1 u dziecka wynosi ok. 2-3% w przypadku, gdy cukrzyca typu 1 występuje u matki i 5-9% gdy na cukrzycę typu 1 choruje ojciec dziecka;
3) ryzyko zachorowania na cukrzycę dziecka bez rodzinnego wywiadu cukrzycy typu 1, będącego heterozygotą DR3/DR4 HLA jest porόwnywalne do ryzyka w populacji ogόlnej;
4) ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 1 jest większe niż 50%, w przypadku posiadania obu haplotypόw HLA, ktόre występują u rodzeństwa chorego na cukrzycę typu 1.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż prawdziwe stwierdzenie dotyczące etiopatogenezy cukrzycy typu 1:

Ktόre stwierdzenia dotyczące przeciwciał skierowanych przeciwko antygenom wysp trzustkowych są prawdziwe? Przeciwciała skierowane przeciwko antygenom wysp trzustkowych: przeciwko dekarboksylazie kwasu glutaminowego (anty-GAD), fosfatazie tyrozyny białkowej (anty-IA2) i przeciwciała przeciwinsulinowe (IAA) są:
1) czynnikami powodującymi destrukcję komόrek β wysp trzustkowych;
2) wykrywane u ok. 90% osόb z cukrzycą 1 w czasie rozpoznania choroby;
3) markerami procesu autoimmunologicznego skierowanego przeciwko antygenom komόrek β wysp trzustkowych;
4) oznaczane metodą immunofluorescencji pośredniej z użyciem skrawkόw trzustki ludzkiej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Cukrzyca LADA (latent autoimmune diabetes of adults) charakteryzuje się:
1) obecnością przeciwciał skierowanych przeciwko antygenom wysp trzustkowych: dekarboksylazie kwasu glutaminowego (anty-GAD), insulinie (przeciwciała przeciwinsulinowe) i/lub fosfatazie tyrozyny białkowej (anty-IA2);
2) wiekiem zachorowania przed 35 rokiem życia;
3) wysokimi wartościami peptydu C w teście z glukagonem utrzymującymi się > 12 miesięcy;
4) częstszym niż w populacji ogόlnej występowaniem alleli HLA charakterystycznych dla cukrzycy typu 1;
5) koniecznością włączenia insulinoterapii w czasie rozpoznania.
Prawidłowa odpowiedź to:

Spośród monogenowych form cukrzycy typu MODY wady rozwojowe układu moczowo-płciowego i/lub tubulopatie występują w cukrzycy typu:

Publikacja w 2000 roku w New England Journal of Medicine dotycząca nowej metody transplantacji wysp trzustkowych wg tzw. „protokołu z Edmonton” wzbudziła olbrzymie nadzieje na możliwość leczenia przyczynowego w cukrzycy typu 1. Ktόre z poniższych stwierdzeń dotyczących tej metody są prawdziwe?
1) metoda ta polega na infuzji do żyły wrotnej zawiesiny komόrek B wysp trzustkowych i intensywnym leczeniu immunosupresyjnym z pominięciem glikokortykosteroidów;
2) dzięki zastosowaniu immunosupresji z pominięciem glikokortykosterydόw przeszczepione komόrki B utrzymują swoją funkcję powyżej 5 lat;
3) u większości pacjentόw nie wystąpiły objawy uboczne dzięki zastosowaniu nowoczesnych lekόw immunosupresyjnych;
4) najczęstszym źrόdłem przeszczepianych komόrek produkujących insulinę są ksenotransplanty i komόrki macierzyste.
Prawidłowa odpowiedź to:

Ktόre z poniższych zdań nie jest/nie są prawdziwe?
1) badania przeprowadzone na modelach zwierzęcych sugerowały, że mleko krowie może powodować rozwój reakcji autoimmunologicznej przeciwko komórkom β wysp trzustkowych na drodze mimikry molekularnej;
2) badania epidemiologiczne przeprowadzone w latach 1970-1980 sugerowały, że krótsze karmienie piersią zwiększa ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 1;
3) wyniki fińskiego badania TRIGR sugerują, że występowanie przeciwciał przeciwwyspowych (ICA) jest znacząco rzadsze u dzieci karmionych hydrolizowaną kazeiną w wieku poniżej 8 miesięcy w porównaniu do grupy karmionej mieszankami opartymi na mleku krowim;
4) prospektywne badania amerykańskie DAISY oraz niemieckie BABYDIAB potwierdziły związek karmienia piersią z niższym ryzykiem zachorowania na cukrzycę typu 1.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniżej wymienionych chorób endokrynologicznych mogą powodować insulinooporność i kliniczne objawy cukrzycy?

Jedną z hipotez dotyczących przyczyn rozwoju cukrzycy typu 1 jest tzw. „teoria higieny”. Ktόre z poniższych zdań najlepiej charakteryzuje tą teorię?

Predyspozycja genetyczna do cukrzycy typu 1 jest warunkowana przez wiele genόw (dziedziczenie poligenowe). Najnowsze badania asocjacyjne potwierdzają związek z ryzykiem cukrzycy typu 1 genόw wymienionych poniżej, z wyjątkiem genu:

Ktόre z poniższych stwierdzeń dotyczących roli witaminy D3 w patogenezie cukrzycy autoimmunologicznej są prawdziwe?
1) badania epidemiologiczne EURODIAB wykazały, że zachorowalność na cukrzycę typu 1 jest niższa w krajach w ktόrych nie stosuje się obligatoryjnie suplementacji witaminy D3 w okresie noworodkowym;
2) w badaniach przeprowadzonych na modelach zwierzęcych stwierdzono, że aktywna postać witaminy D3 ma właściwości immunosuptresyjne: wpływa na różnicowanie limfocytów T, moduluje działanie komórek dendrytycznych oraz hamuje sekrecję cytokin prozapalnych;
3) obserwacje ponad 10 tys. dzieci w wieku niemowlęcym wykazały, że suplementacja witaminy D3 w dawce 2000 j. na dobę zwiększa 8-krotnie ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 1;
4) niedobόr witaminy D3 w pożywieniu kobiety ciężarnej zwiększa ryzyko rozwoju reakcji autoimmunologicznej skierowanej przeciwko komórkom β wysp trzustkowych oraz ryzyko rozwoju cukrzycy typu 1 w przyszłości u dzieci matek z tą chorobą.
Prawidłowa odpowiedź to:

W ciągu ostatnich kilkunastu lat podejmowano wiele badań dotyczących prόb zapobiegania rozwoju cukrzycy typu 1 u osόb z obecnymi przeciwciałami skierowanymi przeciwko antygenom wysp trzustkowych. Ktόry z preparatόw/metod terapii stosowanych w tych badaniach wykazał skuteczność w zahamowaniu spadku sekrecji peptydu C w ciągu 1 roku od rozpoznania w randomizowanych wieloośrodkowych badaniach klinicznych?

W warunkach klinicznych najbardziej prawdopodobne jest podejrzenie cukrzycy typu MODY w przypadku:

Hipoglikemia to stan zmniejszonego stężenia glukozy poniżej:

W przypadku hipoglikemii pierwszą reakcją obronną ustroju jest pobudzenie wysp Langerhansa do wydzielania:

Hormonami kontrregulacyjnymi w przypadku wystąpienia hipoglikemii są:

Hipoglikemia poposiłkowa może być objawem:

Postać ciężka hipoglikemii charakteryzuje się następującą symptomatologią:

W przypadku wystąpienia zaburzeń świadomości i drgawek należy wykonać:

Encefalopatia cukrzycowa to objaw występujący w przypadku:

Wyspiak trzustki to:

Hipoglikemia może charakteryzować następujące endokrynopatie:

Spożycie nadmiernej ilości alkoholu przez chorego z cukrzycą typu 2 może indukować:

Nawracające stany niedocukrzenia mogą znajdować uzasadnienie w:

Hipoglikemia nocna wiąże się z:

Przyczyną hipoglikemii jatrogennej w cukrzycy t.2 mogą być interakcje lekowe pomiędzy pochodnymi sulfonylomocznika a:

Hipoglikemię jatrogenną mogą powodować:

Najbardziej typowymi zmianami w nerkach obserwowanymi pod mikroskopem elektronowym u chorych na cukrzycę są:
1) poszerzenie przestrzeni mezangialnej;
2) pogrubienie błony podstawnej;
3) zwężenie przestrzeni mezangialnej;
4) ścieńczenie błony podstawnej.
Prawidłowa odpowiedź to:

W cukrzycy występują zmiany usztywniające w dłoniach ponieważ dochodzi do nadmiernej glikolizacji kolagenu.

Zmiany grzybicze w przebiegu cukrzycy to:
1) wyprzenia grzybicze;           4) grzybica stóp;
2) zapalenie drożdżakowate błon śluzowych;    5) wyprysk kontaktowy.
3) rumień brzeżny;
Prawidłowa odpowiedź to:

Który z poniższych schematów diagnostycznych cukrzycy ciążowej będzie właściwy dla 36-letniej pierwiastki po przebytym leczeniu zespołu policystycznych jajników, której babcia w starszym wieku zachorowała na cukrzycę?

Które z poniższych docelowych wartości glikemii w leczeniu cukrzycy u kobiet ciężarnej są prawidłowe?

Które z poniższych stwierdzeń jest nieprawdziwe?

Która z poniższych schematów kontroli poporodowej u pacjentek po przebytej ciąży powikłanej cukrzycą ciążową jest prawidłowy?

Które z poniższych czynników ryzyka uważane są za najsilniejsze w predykcji wystąpienia przetrwałych zaburzeń tolerancji węglowodanów utrzymujących się po ciąży?

U 26-letniej kobiety, która przebyła 2 ciąże, wykonano doustny test tolerancji glukozy w 16 tygodniu ciąży i uzyskano następujące wyniki: glikemia na czczo 116 mg/dl, glikemia po dwóch godzinach od podania glukozy 192 mg/dl. Które z poniższych badań będzie miało decydujące znaczenie dla rokowania, co do dalszego przebiegu schorzenia po ciąży?

30-letnia ciężarna choruje na cukrzycę typu 1 od 16 roku życia. Badanie dna oka w I i w III trymestrze ciąży nie wykazało obecności zmian o charakterze retinopatii cukrzycowej. Podczas wizyty kontrolnej w 37 tygodniu ciąży uzyskano następujące wyniki: średnia dobowa glikemia: 108,2 mg/dl; HbA_1c: 7,5%, dobowa utrata białka - ujemna, ClCr: 125 ml/min. Ciążę zakończył poród fizjologiczny w 38 tygodniu ciąży. Jakich ewentualnych powikłań można spodziewać się u noworodka?
1) hipoglikemia;       4) nadmierna masa urodzeniowa;
2) hiperglikemia;       5) hipokalcemia.
3) mała masa urodzeniowa;
Prawidłowa odpowiedź to:

24-letnia pacjentka chorująca na cukrzycę od 15 roku życia zgłasza się do lekarza z powodu pogorszenia samopoczucia, mdłości i wymiotów. Ostatnie wyniki u pacjentki: glikemia na czczo (dane z ostatniego miesiąca, z zeszytu samokontroli) 104-138 mg/dl, glikemia poposiłkowa (dane z ostatniego miesiąca, z zeszytu samokontroli) 182-277 mg/dl. HbA_1c sprzed 4 tygodni: 8,2%. W badaniu dna oka sprzed miesiąca cechy retinopatii prostej, białkomoczu nie stwierdza się. Pacjentka jest leczona mieszankami insuliny długo- i krótkodziałającej, ponadto od roku otrzymuje inhibitory ACE, ze względu na nadciśnienie tętnicze (pomiary z ostatniego miesiąca poniżej 150/100). Pacjentka od dwóch lat uskarża się na nieregularne miesiączki, nie potrafi podać daty ostatniej miesiączki. Które z poniższych badań będzie miało zasadnicze znaczenie dla dalszego postępowania?

Które z poniższych czynników mają przede wszystkim wpływ na wynik położniczy w ciąży u kobiety chorującej na cukrzycę typu 1?
1) wiek kobiety w momencie zajścia w ciążę;
2) wiek kobiety w momencie zachorowania na cukrzycę;
3) długość wywiadu chorobowego;
4) liczba przebytych ciąż;
5) zapotrzebowanie na insulinę w momencie zajścia w ciążę;
6) obecność powikłań naczyniowych przed zajściem w ciążę.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniższych czynników są związane przede wszystkim z niekorzystnym wynikiem położniczym u ciężarnej z cukrzycą typu 2?
1) wiek pacjentki;
2) otyłość;
3) siedzący tryb życia;
4) wielodzietność;
5) hiperinsulinemia;
6) hipocholesterolemia;
7) teratogenny wpływ niektórych leków na zarodek w przypadku niezaplanowanej ciąży;
8) duże zapotrzebowanie na insulinę.
Prawidłowa odpowiedź to:

37-letnia ciężarna zgłasza się do ginekologa w 14 tygodniu ciąży, na pierwszą wizytę położniczą. Pacjentka choruje od 6 lat na cukrzycę typu 2 leczoną metforminą. Od roku zażywa inhibitor ACE w związku z nadciśnieniem tętniczym (wartości do 160/110 - dane z zeszytu samokontroli) i statyny. Po wykonaniu badań, uzyskano następujące wyniki: ,masa ciała 86 kg, wzrost 162 cm, RR 150/100, glikemia na czczo 115 mg/dl, HbA_1c 7,8%, cholesterol całkowity 360 mg/dl, triglicerydy 200 mg/dl, stężenie kreatyniny w surowicy 0,8 mg/dl, klirens kreatyniny 108 ml/min. Na dnie oka początkowe stadia retinopatii cukrzycowej. Jakich powikłań położniczych należy się spodziewać u tej pacjentki?
1) obumarcie wewnątrzmaciczne płodu;
2) wady płodu;
3) progresja zmian na dnie oka;
4) gwałtowne pogorszenie funkcji nerek;
5) niska masa urodzeniowa noworodka.
Prawidłowa odpowiedź to:

39-letnia ciężarna zgłasza się do ginekologa w 14 tygodniu ciąży, na pierwszą wizytę położniczą. Pacjentka choruje od 6 lat na cukrzycę typu 2 leczoną metforminą. Od roku zażywa inhibitor ACE w związku z nadciśnieniem tętniczym (wartości do 160/110 - dane z zeszytu samokontroli) i statyny. Po wykonaniu badań, uzyskano następujące wyniki: masa ciała 86 kg, wzrost 162 cm, RR 150/100, glikemia na czczo 115 mg/dl, HbA_1c 7,8%, cholesterol całkowity 360 mg/dl, triglicerydy 200 mg/dl, stężenie kreatyniny w surowicy 0,8 mg/dl, klirens kreatyniny 108 ml/min. Na dnie oka początkowe stadia retinopatii cukrzycowej. Jaka była prawdopodobna przyczyna niepowodzenia położniczego u tej pacjentki?
1) wiek pacjentki jako niezależny czynnik ryzyka utrat ciąży i wad płodu;
2) otyłość jako czynnik ryzyka powikłań położniczych;
3) teratogenne działanie metforminy;
4) teratogenne działanie inhibitorów ACE;
5) nieprawidłowe wyrównanie metaboliczne.
Prawidłowa odpowiedź to:

Cukrzyca ciążowa:
1) jest zaburzeniem metabolizmu węglowodanów po raz pierwszy rozpoznawanym w ciąży, wyklucza to postaci bezobjawowe cukrzycy przedciążowej;
2) jest zaburzeniem metabolizmu węglowodanów po raz pierwszy rozpoznawanym w ciąży, mogą się w tej grupie znajdować kobiety z nierozpoznaną cukrzycą istniejącą przed ciążą;
3) rozpoznaje się ją, gdy stężenie glukozy w 2 godz. po doustnym obciążeniu glukozą (75 OGTT) u ciężarnej jest większe lub równe 140 mg/dl (7,8 mmol/l) i < 200 mg/dl (11,1 mmol/l);
4) rozpoznaje się ją, gdy stężenie glukozy w 2 godz. po doustnym obciążeniu glukozą (75 OGTT) jest większe lub równe 200 mg/dl (11,1 mmol/l);
5) rozpoznaje się ją, gdy występują kliniczne objawy cukrzycy i przypadkowa glikemia jest większa lub równa 200 mg/dl (11,1 mmol/l).
Prawidłowa odpowiedź to:

U 37-letniej ciężarnej w 27 tygodniu ciąży drugiej, z BMI przed ciążą 31,5 kg/m², wykonano test z doustnym obciążeniem 50g glukozy, uzyskując po 1 godzinie wynik - 162 mg/dl (9 mmol/l). W wywiadzie poród o czasie, siłami i drogami natury noworodek o masie 3600 g.
1) wynik testu przesiewowego jest prawidłowy;
2) wynik testu przesiewowego jest nieprawidłowy;
3) nie występują czynniki ryzyka cukrzycy ciążowej (GDM);
4) występują czynniki ryzyka cukrzycy ciążowej (GDM);
5) ciężarna nie wymaga dalszych badań diagnostycznych;
6) należy wykonać test diagnostyczny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wśród czynników genetycznych biorących udział w rozwoju nefropatii cukrzycowej wymienić należy geny:
1) mające znaczenie w etiologii cukrzycy typu 1 i 2;
2) uczestniczące w regulacji ciśnienia tętniczego;
3) kodujące składowe kłębuszka nerkowego;
4) biorące udział w niezależnym od insuliny metabolizmie glukozy;
5) uczestniczące w regulacji gospodarki lipidowej.
Prawidłowa odpowiedź to:

24-letnia pacjentka chorująca na cukrzycę od 15 roku życia zgłasza się do lekarza z powodu pogorszenia samopoczucia, mdłości i wymiotów. Ostatnie wyniki u pacjentki: glikemia na czczo (dane z ostatniego miesiąca, z zeszytu samokontroli)
104-138 mg/dl, glikemia poposiłkowa (dane z ostatniego miesiąca, z zeszytu samokontroli) 182-277 mg/dl. HbA_1c sprzed 4 tygodni: 8,2%. W badaniu dna oka sprzed miesiąca cechy retinopatii prostej, białkomoczu nie stwierdza się. Pacjentka jest leczona mieszankami insuliny długo- i krótkodziałającej, ponadto od roku otrzymuje inhibitory ACE, ze względu na nadciśnienie (pomiary z ostatniego miesiąca poniżej 150/100). Pacjentka od dwóch lat uskarża się na nieregularne miesiączki, nie potrafi podać daty ostatniej miesiączki. Badanie USG wykazało 11 tydzień ciąży. Których z poniższych ewentualnych powikłań należy się spodziewać u tej pacjentki?
1) pogorszenie stanu dna oka u ciężarnej;
2) obumarcie wewnątrzmaciczne płodu;
3) nagłe pogorszenie czynności nerek u ciężarnej;
4) wady płodu;
5) gwałtowny spadek ciśnienia tętniczego w dalszym przebiegu ciąży;
6) rozwój cukrzycy typu 1 u dziecka w przyszłości;
7) nieprawidłowa masa urodzeniowa noworodka.
Prawidłowa odpowiedź to: