Egzamin PES / Diabetologia / wiosna 2003

120 pytań
Pytanie 1
Które z informacji dotyczących glukagonu są prawdziwe:
1) wydzielany jest przez komórki A wysp trzustkowych;
2) główne efekty metaboliczne wywiera w tkance tłuszczowej i wątrobie;
3) wywołuje wzrost stężenia wolnych kwasów tłuszczowych we krwi;
4) nasila glukoneogenezę;
5) zwiększa transport glukozy do tkanek obwodowych.
Pytanie 2
Które z podanych informacji są prawdziwe:
1) najważniejszym narządem docelowym glukagonu jest wątroba;
2) receptory swoiste dla glukagonu zlokalizowane są w cytoplazmie;
3) działanie glukagonu odbywa się za pośrednictwem białek G i cyklazy adenylanowej;
4) cyklaza adenylanowa zlokalizowana jest w błonie plazmatycznej;
5) cyklaza adenylanowa katalizuje syntezę cAMP z ATP.
Pytanie 3
Które z informacji dotyczących insuliny są prawdziwe:
1) podwyższony poziom glukozy we krwi powoduje gwałtowne wydzielenie insuliny z trzustki;
2) wydzielanie insuliny podczas posiłku bogatego w węglowodany jest takie samo jak podczas posiłku bogatego w białka;
3) wydzielanie insuliny z trzustki do krwi stymuluje syntezę nowych cząsteczek tego hormonu;
4) insulina bardzo powoli usuwana jest z krwi;
5) degradacja insuliny wymaga redukcji wiązań dwusiarczkowych i hydrolizy wiązań peptydowych.
Pytanie 4
Które z informacji dotyczących transportu glukozy są prawdziwe:
1) najważniejszymi tkankami regulującymi stężenie glukozy we krwi są mięśnie szkieletowe i tkanka tłuszczowa;
2) wnikanie glukozy do miocytów i adipocytów odbywa się za pośrednictwem insulinozależnego przenośnika białkowego;
3) do hepatocytów glukoza wnika za pośrednictwem przenośnika, który nie jest wrażliwy na insulinę;
4) wnikanie glukozy do hepatocytów odbywa się na drodze ułatwionej dyfuzji;
5) tylko wątroba i w mniejszym stopniu nerki mogą uwalniać glukozę do krwi.
Pytanie 5
Które z informacji dotyczących wpływu niedoboru insuliny na metabolizm węglowodanów są prawdziwe:
1) u chorych z niedoborem insuliny zahamowaniu ulega glikoliza ale nie szlak pentozofosforanowy;
2) niedobór insuliny powoduje spadek aktywności glukokinazy odpowiedzialnej za syntezę G-6-P w wątrobie;
3) zahamowaniu ulegają fosfofruktokinaza i kinaza pirogronianowa;
4) w wątrobie na skutek obniżenia aktywności glukozo-6-fosfatazy gromadzi się G-6-P;
5) transport glukozy do mięśni szkieletowych ulega zwolnieniu.
Pytanie 6
Które z podanych informacji dotyczących hormonalnej regulacji syntezy i rozkładu glikogenu są prawdziwe:
1) insulina zwiększa syntezę glikogenu w wątrobie;
2) glukagon stymuluje rozpad glikogenu głównie w wątrobie;
3) adrenalina wpływa na glikogenolizę zarówno w wątrobie jak i w mięśniach;
4) glukagon i adrenalina wykazują odmienny wpływ na metabolizm glikogenu w wątrobie;
5) glukagon, adrenalina i insulina powodują wzrost stężenia cAMP.
Pytanie 7
Przeciwciała przeciw dekarboksylazie kwasu glutaminowego (anty-GAD):
1) zostały opisane przez Baekeskov w 1980 roku;
2) są skierowane przeciw dekarboksylazie kwasu glutaminowego, enzymowi, który pośredniczy w przemianie kwasu
glutaminowego do kwasu gamma aminomasłowego;
3) wykrywa się u ponad 80% chorych z nowo rozpoznaną cukrzycą typu 1;
4) występują u 10-20% chorych na cukrzycę typu 2;
5) mogą występować w wysokich mianach w tzw. zespole sztywnego człowieka, który jest chorobą ośrodkowego układu nerwowego
o podłożu autoimmunologicznym.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 8
Pośrednią ocenę resztkowej insulinosekrecji u chorych na cukrzycę typu 1 umożliwia oznaczanie we krwi stężenia:
Pytanie 9
Wprowadzone w ostatnich latach do praktyki klinicznej lub będące w fazie badań klinicznych, nowe rozwiązania insulinoterapii to między innymi:
1) szybko działające analogi insuliny;
2) analog hepatoselektywny;
3) analog mięśniowoselektywny;
4) insuliny „bezszczytowe”;
5) insuliny wziewne.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 10
U 14-letniego chłopca od półtora roku chorującego na cukrzycę typu 1, od kilku miesięcy obserwuje się: znamienny wzrost zapotrzebowania na insulinę, chwiejność metaboliczną oraz skłonność do występowania kwasicy ketonowej. Przebieg leczenia insuliną nie budzi zastrzeżeń. Dziecko nie zgłasza żadnych dolegliwości. Wartości wskaźników stanu zapalnego: OB, leukocytoza, CRP nie odbiegają od normy. Przyczyną tego stanu jest najprawdopodobniej:
Pytanie 11
U 5 letniej dziewczynki od 2 lat chorującej na cukrzycę typu 1 wystąpiła biegunka, wymioty, brak apetytu oraz gorączka do 39° C Na czym powinno polegać prawidłowe leczenie insuliną prowadzone równolegle z właściwym leczeniem infekcji .
Pytanie 12
Końcowe produkty zaawansowanej glikacji (AGEs ang. advanced glycation end products) biorą udział w patogenezie nefropatii cukrzycowej w następujący sposób:
Pytanie 13
Cukrzyca typu 2 u dzieci i młodzieży charakteryzuje się:
Pytanie 14
Nieprawdą jest, że późna alergia skórna na insulinę:
Pytanie 15
Do przeciwwskazań do przeprowadzania szczepień ochronnych u dzieci chorych na cukrzycę typu 1 zalicza się:
1) okres remisji cukrzycy;
2) rozchwianie metaboliczne cukrzycy;
3) alergię na insulinę;
4) podwyższone ciśnienie tętnicze;
5) nefropatię cukrzycową.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 16
W sytuacji, gdy działania ukierunkowane na zmianę stylu życia (modyfikacja diety, zwiększona aktywność fizyczna) są nieskuteczne, za lek pierwszego rzutu w farmakoterapii cukrzycy typu 2 u młodzieży należy, zgodnie z aktualną wiedzą na temat patogenezy tej choroby i mechanizmu działania poszczególnych leków hipoglikemizujących uznać:
Pytanie 17
Światowa Organizacja Zdrowia (World Health Organization, WHO) przewiduje, że w latach 1995-2025 liczba chorych na cukrzycę na świecie bardzo wyraźnie wzrośnie. Podaj jaki wzrost chorobowości będzie obserwowany i jakich krajów w szczególności będzie dotyczył:
1) wzrost z 125 mln do 250 mln;
2) wzrost z 135 mln do 300;
3) największy wzrost obejmie chorych z cukrzycą typu 2;
4) największy wzrost nastąpi w krajach rozwiniętych;
5) największy wzrost nastąpi w krajach rozwijających się.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 18
Podstawową przyczyną niedokrwistości u chorych leczonych rosiglitazonem może być:
Pytanie 19
Zapadalność na cukrzycę typu 1 w populacji dzieci < 14 roku życia jest bardzo zróżniocowana, ale są kraje, w których liczba zachorowań jest bardzo duża lub niewielka:
1) największa w Szwecji, a najmniejsza na Kubie;
2) największa w Finlandii i na Sardynii, a najmniejsza w Korei;
3) największa w Finlandii, na Sardynii i w Kanadzie (Wyspy Ks. Edwarda);
4) największa w Danii i Szwecji, a najmniejsza w Holandii;
5) najmniejsza w krajach azjatyckich (Korea, Japonia, Hongkong).
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 20
Predyspozycja genetyczna sprzyja rozwojowi cukrzycy typu 1 i jest związana z układem HLA. Ryzyko rozwoju cukrzycy u dzieci będących krewnymi pierwszego stopnia chorych na cukrzycę typu 1 wynosi:
1) < 5%, i nie wzrasta w przypadku identycznych haplotypów z chorym bliźniakiem;
2) 5-10% i wzrasta w przypadku identycznych haplotypów z chorym bliżniakiem;
3) ryzyko jest 5-krotnie większe dla dzieci ojca z cukrzycą;
4) ryzyko jest 5-krotnie większe dla dzieci matek z cukrzycą;
5) geny kandydaci dla cukrzycy typu 1 występują na chromosomach: 2, 6, 11 i 15.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 21
Które z następujących stwierdzeń są prawdziwe w odniesieniu do fazy częściowej remisji cukrzycy typu 1:
1) występuje u 20-30% dzieci i młodzieży w ciągu pierwszych 6 miesięcy od rozpoczęcia leczenia insuliną;
2) występuje u 30-60% dzieci i młodzieży w ciągu pierwszych 6 miesięcy od rozpoczęcia leczenia insuliną;
3) nie ma pewnych dowodów, że czas trwania remisji zależy od metody leczenia;
4) czynność komórek beta prawie całkowicie ustaje u większości dzieci w ciągu 1-2 lat po rozpoznaniu cukrzycy;
5) niezależnie od dobowego zapotrzebowania na isulinę należy utrzymać leczenie tym hormonem.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 22
Które z wymienionych poniżej markerów immunologicznych i w jakim mianie najbardziej zwiększają ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 1:
1) obecność autoprzeciwciał przeciw komórkom wysp trzustkowych (iselt cell autoantibodies - ICA) w mianie <10 j. JDF;
2) obecność autoprzeciwciał przeciw komórkom wysp trzustkowych (iselt cell autoantibodies - ICA) w mianie >20 j. JDF;
3) obecność przeciwciał przeciwko dekarboksylazie kwasu glutaminowego (izoenzym 65 kD GAD);
4) obecność przeciwciał przeciwko insulinie;
5) obecność przeciwciał przeciw fosfatazom tyrozyny.
Prawidłowa odpowiedz to:
Pytanie 23
Podstawowe mechanizmy przeciwhiperglikemicznego działania metforminy to:
1) zwiększanie syntezy i sekrecji insuliny z komórek beta trzustki;
2) hamowanie wchłaniania i transportu glukozy do komórek;
3) hamowanie glukoneogenezy w wątrobie i zwiększanie tkankowego zużycia glukozy;
4) stymulowanie glikogenolizy i fosfodiesterazy III;
5) hamowanie łańcucha oddechowego w mitochondriach.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 24
Która z wymienionych par pochodnych sulfonylomocznika charakteryzuje się najmniejszym powinowactwem do receptora w mięśniu sercowym:
Pytanie 25
Podstawowy mechanizm działania tiazolidinedionów polega na:
Pytanie 26
Wskaż najwyższe stężenie kreatyniny w surowicy krwi, po przekroczeniu którego nie powinno się podawać metforminy:
Pytanie 27
Wskaż, które z wymienionych czynników mogą prowadzić do wystąpienia tzw rzekomej niewrażliwości na pochodne sulfonylomocznika (PSU):
1) nieprzestrzeganie przez chorego zaleceń lekarskich co do wielkości dawki zaleconego preparatu i częstości jego przyjmowania.
2) nieprzestrzeganie diety.
3) przyjmowanie przez chorego leków o działaniu diabetogennym.
4) nieprawidłowe rozpoznanie typu cukrzycy.
5) ostra infekcja.
Pytanie 28
Analog insuliny ludzkiej pod nazwą Humalog charakteryzuje się wymianą pozycji pomiędzy:
Pytanie 29
Mechanizm działania sibutraminy polega na:
Pytanie 30
Jeden wymiennik węglowodanowy zawiera:
Pytanie 31
58 letni otyły mężczyzna z nadcisnieniem, chorujący od 2 lat na cukrzycę przestał odpowiadać na stosowane leczenie niefarmakologiczne. Wybierz optymalny, doustny lek przeciwcukrzycowy:
Pytanie 32
Które z poniżej podanych informacji są prawdziwe:
1) 1 g glukozy dostarcza ok. 5 kcal;
2) 1g tłuszczu dostarcza ok. 6 kcal;
3) 1g alkoholu dostarcza ok. 7 kcal;
4) 1g białka dostarcza ok. 4 kcal;
5) 1g glukozy dostarcza ok. 4 kcal.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 33
64 letni mężczyzna zachorował na cukrzycę, podjęto leczenie dietetyczne, a po około 30 dniach włączono glimepiryd w dawce od 1 do 8 mg. Niestety, nie uzyskano poprawy kontroli metabolicznej. Dołączono metforminę w dawce 2550 mg, ale również bez skutku. Jaka mogła być przyczyna:
Pytanie 34
Rozpoznawanie cukrzycy może się opierać o:
Pytanie 35
Aspartamian jest środkiem słodzącym złożonym z:
Pytanie 36
Z przemianą węglowodanową w pracujących mięśniach związane jest wytwarzanie mleczanu. Wskaż poprawne stwierdzenia:
1) stężenie mleczanu we krwi jest wprost proporcjonalne do wysiłku u zdrowych;
2) u chorych na cukrzycę typu 2 z niedoborem insuliny wzrost poziomu mleczanu był podobny jak u ludzi zdrowych;
3) większy przyrost stężenia mleczanu we krwi podczas wysiłku stwierdzono po podaniu leków z grupy pochodnych biguanidu tylko u
chorych na cukrzycę;
4) u chorych na cukrzycę z niedoborem insuliny wzrost poziomu mleczanu może być większy niż u ludzi zdrowych;
5) większy przyrost stężenia mleczanu we krwi podczas wysiłku stwierdzono po podaniu leków z grupy pochodnych biguanidu u
zdrowych i chorych na cukrzycę.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 37
U podstaw patogenezy zespołu metabolicznego znajduje się:
Pytanie 38
W czasie wysiłku fizycznego u ludzi zdrowych wytwarza się i zużywa niewiele ciał ketonowych. U chorych na cukrzycę przy obecności niewielkiej ilości insuliny podczas wysiłku fizycznego stwierdza się że:
1) zmniejszona zawartość glikogenu w wątrobie stymuluje ketogenezę;
2) podczas wysiłku wytwarza się tak jak u zdrowych niewielka ilość ciał ketonowych;
3) zwiększone stężenie glukagonu hamuje ketogenezę;
4) zwiększenie stężenia ciał ketonowych wskazuje na przewagę ich wytwarzania nad zużywaniem;
5) nadmierne zwiększenie stężenia wolnych kwasów tłuszczowych stymuluje ketogenezę.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 39
U większości chorych na cukrzycę zaburzenia erekcji występują na tle:
1) uszkodzenia włókien parasympatycznych układu autonomicznego;
2) dysfunkcji śródbłonka;
3) przyjmowania niewłaściwych leków hipotensyjnych;
4) uszkodzenia włókien sympatycznych układu autonomicznego;
5) uszkodzenia włókien czuciowych w następstwie neuropatii obwodowej.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 40
W przebiegu ciąży u kobiet chorych na cukrzycę nadciśnienie tętnicze występuje 2 razy częściej niż u ciężarnych bez cukrzycy.
1) u 50% kobiet chorych na cukrzycę w czasie ciąży występuje nadciśnienie tętnicze;
2) u 30% kobiet chorych na cukrzycę w czasie ciąży występuje nadciśnienie tętnicze;
3) u 10% kobiet chorych na cukrzycę w czasie ciąży jest to nadciśnienie tętnicze pierwotne;
4) u 20% kobiet chorych na cukrzycę w czasie ciąży jest to nadciśnienie tętnicze pierwotne;
5) u 20% kobiet chorych na cukrzycę w czasie ciąży jest to nadciśnienie tętnicze indukowane przez ciążę.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 41
Zjawiska niepożądane podczas stosowania sildenafilu mogą wystąpić u 7 do 13% pacjentów chorych na cukrzycę. Wskaż, które objawy występują najczęściej:
1) zaburzenia widzenia;
2) bóle głowy;
3) zakażenie dróg oddechowych;
4) niestrawność;
5) uderzenia krwi do głowy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 42
W razie bezwzględnego niedoboru insuliny w niewyrównanej cukrzycy typu 1 krótkotrwały wysiłek fizyczny powoduje:
1) nasilenie hiperglikemii;
2) zmniejszenie lipolizy;
3) wzrost stężenia glukagonu we krwi;
4) wzrost wydzielania amin katecholowych;
5) zmniejszenie wytwarzania ciał ketonowych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 43
Trening fizyczny jest metodą leczenia cukrzycy typu 2. Wymień korzystne działanie wysiłku fizycznego u chorych na cukrzycę typu 2:
Pytanie 44
Wymień najbardziej charakterystyczne objawy gastroparezy cukrzycowej:
1) nudności;
2) wymioty;
3) utrata masy ciała;
4) biegunka;
5) uczucie głodu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 45
Łożysko odgrywa kluczową rolę w procesie zaopatrzenia płodu w niezbędne substraty przez wydzielanie do krwi matki hormonów. Wymień, które z niżej wymienionych hormonów produkowane są przez łożysko:
Pytanie 46
Cukrzyca ciężarnych określa zaburzenie przemiany węglowodanów obserwowane podczas ciąży. Wskaż twierdzenia prawidłowe:
1) u ponad połowy kobiet w ciągu 15 lat rozwija się cukrzyca typu 2;
2) cukrzyca ciężarnych jest stanem, który nie wymaga leczenia;
3) noworodki urodzone przez te kobiety mają często objawy makrosomii;
4) hiperglikemia obserwowana u tych kobiet normalizuje się po porodzie;
5) częściej u noworodków z tej grupy obserwuje się wady wrodzone.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 47
Leczenie kobiet z cukrzycą ciężarnych wymaga zastosowania następujących reguł:
1) stosowanie analogu insuliny (LISPRO) jest przeciwwskazane;
2) gdy leczenie dietetyczne nie powoduje wyrównania metabolicznego cukrzycy konieczne jest leczenie insuliną;
3) ciąża bliźniacza nie powoduje zwiększenia dawki insuliny;
4) wybór dawki insuliny zależy od profilu dobowego glikemii;
5) ciąża bliźniacza może powodować zwiększenie dawki insuliny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 48
Wymień względne przeciwwskazania do stosowania wysiłku fizycznego u chorych na cukrzycę:
Pytanie 49
Wskazania do stosowania ciągłego podskórnego wlewu insuliny u dorosłych chorych z cukrzycą powinny obejmować w aktualnych warunkach:
1) okres ciąży u chorej z typem 1 cukrzycy;
2) okres ciąży u chorej z typem 2 cukrzycy;
3) zawał serca u chorego z typem 1 cukrzycy;
4) choroby skojarzone z typem 1 cukrzycy (np. nadczynność tarczycy);
5) hiperglikemię o brzasku (Dawn Syndrome).
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 50
Chory lat 58, z typem 2 cukrzycy rozpoznanej przed 8 miesiącami, przez ten okres leczony był nieskutecznie przy pomocy diety. W badaniu przedmiotowym bez odchyleń. RR 160/95 mmHg. Aktualne wyniki badań dodatkowych: BMI 29,9, poziom cholesterolu całkowitego 280 mg% (7,2 mmol/l), LDL-C 190 mg% (4,9 mmol/l), trójglicerydy 360 mg% (4,07 mmol/l), poziom kreatyniny w surowicy 1,36 mmol/l, aktywność aminotransferaz: AspAT 72j., AlAT 86j., HbA1c 8,4%, poziom peptydu C 5,2 ug/l. Jakie należy zastosować leczenie hipoglikemizujące:
Pytanie 51
U chorego z typem 1 cukrzycy trwającej od 12 lat, szybko- i krótkodziałające analogi insuliny należy podawać:
1) bezpośrednio przed dużymi posiłkami;
2) przed spożyciem dodatkowych przekąsek, jeżeli okres od poprzedniej injekcji jest dłuższy niż 2 godz.;
3) z insuliną NPH podawaną przed snem;
4) z insuliną NPH podawaną przed kolacją;
5) z insuliną NPH podawaną w 2 - 3 injekcjach w ciągu doby.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 52
60 letni pacjent przywieziony został do szpitala z powodu utraty przytomności. Z wywiadu wiadomo, że od 5 lat choruje na cukrzycę typu 2. Od około pół roku leczony jest glibenklamidem (3 tabl/dobę). Rodzina podaje epizody zasłabnięć, które pojawiają się co kilka dni, zwłaszcza po intensywnym spacerze. Oznaczony przy przyjęciu poziom glukozy we krwi wynosił 54 mg% (3 mmol/l). Jakie powinno być doraźne postępowanie terapeutyczne:
Pytanie 53
Chory, lat 47, z typem 1 cukrzycy trwającej od 16 lat od kilkunastu miesięcy skarży się na okresowe bóle za mostkiem występujące w godzinach wczesnoporannych. Cukrzyca od ponad 10 lat leczona metodą czynnościowej intensywnej insulinoterapii z wartościami HbA1c poniżej 6,5%. Ze względu na podejrzenie dusznicy bolesnej u pacjenta przed 3 miesiącami wykonano pełną diagnostykę kardiologiczną, z badaniem angiograficznym tętnic wieńcowych włącznie. Wskazaniem do tego zabiegu, oprócz obrazu klinicznego, był wątpliwy wynik EKG wysiłkowego. W badaniu koronarograficznym nie stwierdzono krytycznych zwężeń tętnic wieńcowych.
W tętnicy zstępującej przedniej zwężenie poniżej 30%. Bóle zamostkowe nadal pojawiały się okresowo. Dokładnie zebrany wywiad wskazywał, że ujawniały się one zazwyczaj po kilku godzinach od uroczystości okolicznościowych, w czasie których chory spożywał zarówno alkohol, jak i większe ilości pożywienia (zabezpieczane dodatkową dawką insuliny). Jakie są najprawdopodobniej przyczyny bólów w obrębie klatki piersiowej?
Pytanie 54
U chorej z typem 1 cukrzycy trwającej od 16 lat występuje zjawisko „hipergliekmii o brzasku” (Dawn Syndrome). Opanować ją można w sposób najbardziej racjonalny przez:
1) zwiększenie injekcji insuliny NPH do 3 wstrzyknięć w ciągu doby (rano, około godz.14-15-ej, przed snem);
2) podawanie insuliny długodziałającej (Humulin U, Ultratard) przed śniadaniem i insuliny NPH przed snem;
3) dodatkową injekcję insuliny krótkodziałającej podawanej pomiędzy godziną 300 a 400 w nocy;
4) zwiększenie dawki insuliny NPH podawanej przed snem;
5) zastosowanie ciągłego podskórnego wlewu insuliny krótkodziałającej za pomocą pompy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 55
Od czasu opublikowania wyników DIGAMI Study wiadomo, że chory z cukrzycą i zawałem serca powinien w 1 dobie otrzymywać dożylny wlew kroplowy złożony glukozy, insuliny i potasu, a przez kolejne 8-12 tygodni insulinę podawaną w modelu wielokrotnych injekcji w ciągu doby. Jaki należy zaproponować dalszy model terapii hipoglikemizującej u chorego z wyrównaną metabolicznie cukrzycą typu 2, z dobowym zapotrzebowaniem na insulinę w granicach 28j., skutecznie leczonego przed zawałem serca za pomocą diaprelu i metforminy:
Pytanie 56
Wskaż błędną informację dotyczącą hipertrofii poinsulinowej:
Pytanie 57
Wskazaniem do podania wodorowęglanu sodu w kwasicy ketonowej jest pH mniejsze niż 7,1 i/lub niedobór zasad mniejszy niż 5 mmol/l. Tak ostrożne stosowanie NaHCO3 związane jest między innymi z obawą przed rozwojem zasadowicy. Do najważniejszych następstw zasadowicy należy zaliczyć:
1) ostre nasilenie hipokaliemii i hiperfosfatemii;
2) ostre nasilenie hiperkaliemii i hipofosfatemii;
3) zmniejszenie przepływu mózgowego;
4) zwiększenie przepływu mózgowego;
5) zmniejszenie ochronnego wpływu kwasicy na krzywą dysocjacji oksyhemoglobiny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 58
Do kryteriów rozpoznania nieketonowej śpiączki hipermolalnej nie należą:
1) glikemia >600mg%;
2) osmolalność osocza >330 mOsm/kgH2O;
3) osmolalność osocza <300 mOsm/kgH2O;
4) obecność luki anionowej >20 mmol/l;
5) obecność mleczanów we krwi >2 mmol/l.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 59
Chory na cukrzycę w okresie okołooperacyjnym wymaga specjalnego przygotowania. Pacjent dotychczas leczony doustnymi środkami hipoglikemizującymi. Przed zabiegiem wykonujemy pełen zestaw badań laboratoryjnych oraz dobowy profil glikemii. W okresie okolooperacyjnym stosujemy (wskaż zdanie fałszywe):
Pytanie 60
55-letni pacjent chorujący na cukrzycę typu 2 od 15 lat, aktywny zawodowo, leczony mieszankami insulin o krótkim i pośrednim czasie działania w 2 wstrzyknięciach w ciągu doby. Od kilku miesięcy stwierdza wysokie wartości glikemii, ze sporadycznie występującymi stanami hipoglikemii. Zwrócił się do diabetologa z prośbą o rozpoczęcie leczenia metodą intensywnej czynnościowej insulinoterapii. Wykonane badania wykazały: masa ciała 88kg, wzrost 175cm, HbA1C 10,5%, dno oka: retinopatia proliferacyjna z makulopatią, wskaźnik albumina/kreatynina nieprawidłowy. Proszę wybrać właściwy tok postępowania:
Pytanie 61
Zespół metaboliczny predysponuje do zaburzeń krzepnięcia i fibrynolizy, które charakteryzują się wymienionymi poniżej cechami
z wyjątkiem:
Pytanie 62
O zaburzonej funkcji śródbłonka w warunkach hiperglikemii świadczą, z wyjątkiem:
Pytanie 63
Do czynników naczyniorozkurczowych należą wymienione poniżej, z wyjątkiem:
Pytanie 64
Do mechanizmów, które nasilają stres oksydacyjny u chorych na cukrzycę należą z wyjątkiem:
Pytanie 65
U kobiety, lat 32 z 12-letnim wywiadem cukrzycy typu 1 stwierdzono niedoczynność tarczycy i postawiono rozpoznanie choroby Hashimoto na podstawie:
Pytanie 66
Typ III autoimmunologicznych zespołów wielogruczołowych rozpoznaje się gdy cukrzyca typu 1 współistnieje z inną endokrynopatią o podłożu autoimmunologicznym z wyjątkiem:
Pytanie 67
W zespole terapeutycznym centralną rolę zajmuje:
Pytanie 68
Edukacja terapeutyczna w cukrzycy ma na celu:
1) wzbogacenie wiedzy pacjenta o chorobie i jej leczeniu;
2) zapobieganie rozwojowi przewlekłych powikłań cukrzycy;
3) uczynienie pacjenta w pełni niezależnym od lekarza;
4) motywację pacjenta do działań prozdrowotnych;
5) ograniczenie sprawności społecznej i zawodowej osoby z cukrzycą.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 69
U 82-letniej chorej hospitalizowanej z powodu zaostrzenia niewydolności krążenia (NYHA IV), po zawale serca, rozpoznano cukrzycę. BMI 23 kg/m2. Zastosowano leczenie dietą cukrzycową uzyskując w profilu dobowym wartości glikemii (3 doba): 120 mg% (6.7 mmol/l), 178 mg% (9.9 mmol/l), 107 mg% (5.9 mmol/l), 122 mg% (6.8 mmol/l), 176 mg% (9.8 mmol/l), 188 mg% (10.4 mmol/l), 124 mg% (6.9 mmol/l). Analizując wartości glikemii zaproponuj leczenie hipoglikemizujące:
Pytanie 70
Występowanie cukrzycy wzrasta wraz z wiekiem populacji. Szacuje się, że na świecie wśród osób >65 roku życia na cukrzycę cierpi:
Pytanie 71
Wskaż zdanie fałszywe:
Pytanie 72
W zespole policystycznych jajników w badaniach laboratoryjnych można stwierdzić:
1) zwiększony stosunek LH/FSH;
2) obniżony poziom globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG);
3) obniżone stężenie hormonu luteinizującego (LH);
4) podwyższony poziom globuliny wiążącej hormony płciowe (SHBG);
5) hiperinsulinemię.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 73
Niedocukrzenia u osób w podeszłym wieku chorujących na cukrzycę są zwykle ciężkie i wydłużone w czasie, prowadząc do zaburzeń ze strony centralnego układu nerwowego (CUN), zaburzeń rytmu i zgonu z powodu:
1) obniżonej sprawności mechanizmów kontregulujących;
2) częściej występującej niewydolności nerek;
3) nietypowych objawów hipoglikemii;
4) częściej spożywanego alkoholu;
5) wyższego stężenia mleczanów we krwi.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 74
Wybierz prawidłowe twierdzenia:
1) w hipoglikemii jatrogennej spowodowanej podaniem insuliny występuje w osoczu wysoki poziom insuliny, a niski peptydu-C;
2) u pacjentów z guzem komórek ß (insulinoma) występuje wysoki poziom proinsuliny oraz peptydu C;
3) guzy tkanki łącznej takie jak fibrosarcoma, mesothelioma wydzielają insulinopodobne czynniki wzrostu, które mogą powodować
hipoglikemię;
4) w hipoglikemii po zażyciu pochodnych sulfonylomocznika należy się spodziewać wysokich poziomów insuliny, a niskich
peptydu-C;
5) w zespole insulinooporności spowodowanym przeciwciałami przeciwko receptorom dla insuliny występuje niski poziom insuliny.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 75
U 34-letniej otyłej kobiety (BMI 30 kg/m2), z nieprawidłową tolerancją glukozy, hirsutyzmem i zaburzeniami cyklu miesięcznego najbardziej prawdopodobnym rozpoznaniem jest:
Pytanie 76
Wybierz, które mechanizmy uszkodzenia naczyń krwionośnych zależą bezpośrednio od hiperglikemii:
1) nasilenie przemiany glukozy w szlaku poliolowym;
2) zwiększone wytwarzanie AGE (produkty zaawansowanej glikacji);
3) aktywacja kinazy białkowej C;
4) odwodnienie komórek naczyń zależne od hiperglikemii i glukozurii;
5) niedotlenienie spowodowane wzrostem HbA1c.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 77
Które stwierdzenia dotyczące progu toksycznego działania glikemii na naczynia są prawdziwe?
1) próg patogennego działania hiperglikemii na naczynia siatkówki mieści się w granicach 110-126 mg/dl;
2) próg aterogennego działania hiperglikemii na tętnice nie jest ustalony - prawdopodobnie jest niższy niż 110 mg/dl;
3) zależność między zapadalnością na powikłania naczyniowe a stężeniem HbA1c odpowiada progowi 7,5%;
4) zależność między zapadalnością na powikłania naczyniowe cukrzycy a wielkością odsetka HbA1c ma charakter ciągły i każde
obniżenie ma pozytywne znaczenie;
5) próg toksycznego działania glikemii zależy od typu cukrzycy.
Pytanie 78
Wymień, które stwierdzenia w odniesieniu do AGE (produkty późnej glikacji) są prawidłowe:
1) AGE tworzą patologiczne połączenia między białkami ściany naczyniowej oraz złogi białek pochodzących z osocza pod błoną
wewnętrzną tętnic;
2) AGE hamują wydzielanie hormonu wzrostu i w ten sposób powodują zaburzenia przemiany białkowej w ścianie naczynia;
3) AGE działają poprzez swoiste receptory prezentowane przez komórki śródbłonka, komórki mięśni naczyń, makrofagi;
4) zwiększona ilość AGE powoduje zmniejszenie stresu oksydacyjnego;
5) AGE nie powodują zwiększenia odczynów zapalnych.
Pytanie 79
Mikroangiopatia cukrzycowa jest przewlekłym zwyrodnieniowym procesem chorobowym dotyczącym:
Pytanie 80
Mężczyzna l. 53, BMI = 27 kg/m2, WHR = 1,1, chorujący na cukrzycę typu 2 od 4 lat, wykazuje w badaniach laboratoryjnych: glikemię na czczo = 7,8 mmol/l = 140 mg/dl, HbA1c = 7,9%, cholesterol całkowity = 230 mg/dl, HDL cholesterol = 30 mg/dl, LDL - cholesterol = 126 mg/dl, triglicerydy = 370 mg/dl, apoB -130 mg/dl. Które ze stwierdzeń są najbardziej prawdopodobne:
1) pacjent ma hiperlipidemię pierwotną;
2) pacjent ma hiperlipidemię wtórną indukowaną przez cukrzycę;
3) uzyskanie pełnego wyrównania cukrzycy może znormalizować lipidemię;
4) przy braku normalizacji lipidemii przy HbA1c = 6% należy podać w pierwszym rzędzie fibraty;
5) przy braku normalizacji lipidemii przy HbA1c = 6% należy podać w pierwszym rzędzie kwas nikotynowy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 81
Czułość spoczynkowego EKG w rozpoznawaniu choroby niedokrwiennej serca wynosi:
Pytanie 82
Odrębnością kliniczną choroby niedokrwiennej serca u chorych z cukrzycą jest:
1) częstsze występowanie niemego niedokrwienia aniżeli u osób bez cukrzycy;
2) cięższy kliniczny przebieg zawału serca;
3) większa śmiertelność bezpośrednia i odległa z powodu zawału serca;
4) zwiększenie dyspersji QTc;
5) większa częstość choroby u mężczyzn.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 83
Czy trombolityczne leczenie w ostrym zawale serca u chorych na cukrzycę powoduje takie same skutki jak u osób bez cukrzycy:
Pytanie 84
Jaki był wynik statystycznej oceny różnicy w zapadalności na zawał serca między chorymi z cukrzycą typu 2 leczonymi intensywnie i chorymi leczonymi konwencjonalnie w badaniach United Kingdom Diabetes Prospective Study?
1) nie było różnicy;
2) różnica była wysoce znamienna statystycznie;
3) nie badano takiej różnicy;
4) uzyskano wynik na pograniczu wartości świadczących o znamienności statystycznej różnicy (p = 0,052);
5) stwierdzono, że między podgrupą leczoną metforminą oraz podgrupą leczoną konwencjonalnie zapadalność na zawal serca była
istotnie mniejsza.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 85
U kobiety lat 62 chorującej na cukrzycę typu 2 od lat 18, powikłaną retinopatią prostą, pojawiło się wyraźne zmniejszenie tolerancji wysiłku fizycznego oraz duszność przy wykonywaniu zwykłych czynności domowych. Badaniem USG serca wykryto zmniejszenie kurczliwości mięśnia serca („sztywność ścian serca”) bez cech ogniskowego jego uszkodzenia i przerostu mięśnia serca. Najbardziej prawdopodobnym rozpoznaniem w tym przypadku jest:
Pytanie 86
Mężczyzna lat 51, z objawami zespołu metabolicznego, przyjęty do szpitala z powodu niskiego ciśnienia krwi, częstoskurczu zatokowego, duszności w pozycji leżącej. Badanie EKG - cechy niedokrwienia ściany dolnej serca. Poziom troponiny podwyższony. Jakie postępowanie uznał byś za optymalne:
Pytanie 87
Chory lat 69 z cukrzycą typu 2 od lat 11, leczony insuliną od lat 5, wykazuje w badaniu holterowskim EKG różne formy zaburzeń rytmu: przedwczesne skurcze nadkomorowe, epizody migotania przedsionków, a także przedwczesne skurcze komorowe. Pomiary odstępu QTc wykazują zmienność czasu ich trwania przekraczającą zakres 0,35-0,44 s. Objawy te mogą wskazywać na:
1) ryzyko nagłego zgonu spowodowane migotaniem komór;
2) obecność neuropatii autonomicznej serca;
3) obecność niedoboru potasu lub magnezu;
4) utajoną hipoglikemię poinsulinową;
5) nadczynność tarczycy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 88
Czy w Polsce należy nadal dążyć do celów leczenia cukrzycy wyrażonych w Deklaracji z St. Vincent?
Pytanie 89
Który z leków stosowany z powodu hiperlipidemii może wywierać niekorzystny wpływ na stężenie trójglicerydów:
Pytanie 90
Perspektywa chorowania na cukrzycę wymaga odpowiedniego wyboru zawodu. Dla chorego na cukrzycę typu 1 powinien to być zawód:
1) nie przeszkadzający w leczeniu cukrzycy;
2) nie wywołujący dodatkowego ryzyka dla zdrowia;
3) nie powodujący krańcowych zmian w obciążeniu organizmu;
4) możliwy do kontynuowania przy pogorszeniu wzroku;
5) nie powodujący zmienności w stylu życia.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 91
Dlaczego lekarz rodzinny (opieki podstawowej) ma organizować i wykonywać opiekę diabetologiczną?
1) liczba chorych na cukrzycę w Polsce wynosi około 2 miliony;
2) cukrzyca wymaga podejścia środowiskowego i rodzinnego;
3) istnieje podgrupa chorych na cukrzycę, u których wyrównanie hiperglikemii nie wymaga udziału specjalisty;
4) leczenie w opiece podstawowej jest skuteczniejsze niż w specjalistycznej opiece diabetologicznej;
5) lekarz rodzinny może łatwiej kształtować opiekę społeczną.
Prawidlowa odpowiedź to:
Pytanie 92
U chorych na cukrzycę, ze współistniejącą chorobą wieńcową lub po przebytym udarze mózgu celem leczenia hiperlipidemii jest osiągnięcie następujących wartości cholesterolu LDL:
Pytanie 93
Statyny mogą powodować uszkodzenie wątroby i rabdomiolizę. Uzasadnieniem do ich odstawienia jest:
1) dwukrotny wzrost aminotrasferaz;
2) trzykrotny wzrost aminotransferaz;
3) trzykrotny wzrost CPK;
4) czterokrotny wzrost CPK;
5) dziesięciokrotny wzrost CPK.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 94
Które określenia dotyczące lipazy wątrobowej są prawdziwe:
1) wydzielana jest przez hepatocyty pod wpływem heparyny;
2) substratem jej działania są bogate w trójglicerydy LDL, które po hydrolitycznym oddzieleniu kwasów tłuszczowych ulegają
przekształceniu do małych gęstych LDL;
3) insulina hamuje aktywność tego enzymu;
4) aktywność tego enzymu jest zmniejszona w otyłości i cukrzycy typu 2;
5) zwiększona aktywność tego enzymu w cukrzycy typu 2 jest prawdopodobnie następstwem insulinooporności.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 95
Który z leków stosowanych w leczeniu dyslipidemii ma niekorzystny wpływ na wyrównanie cukrzycy:
Pytanie 96
U chorych na cukrzycę typu 2 częstość występowania nadciśnienia tętniczego rozpoznawanego według aktualnie obowiązujących kryteriów diagnostycznych WHO wynosi:
1) ok. 50% chorych z normoalbuminurią;
2) ok. 70% chorych z normoalbuminurią;
3) ok. 70% chorych z mikroalbuminurią;
4) ok. 90% chorych z mikroalbuminurią;
5) ponad 90% chorych z jawnym białkomoczem.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 97
Leki z grupy dihydropirydynowych antagonistów wapnia nie powinny być stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego u chorych z cukrzycą, ponieważ:
1) nie zmniejszają one przepuszczalności kłębuszków nerkowych;
2) znoszą autoregulację krążenia nerkowego;
3) nie mają działania nefroprotekcyjnego;
4) mogą być niekiedy przyczyną obrzęków kończyn dolnych;
5) ich stosowanie może się wiązać ze zwiększonym ryzykiem incydentów sercowo-naczyniowych.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 98
Leki z grupy antagonistów receptora angiotensyny II mają zastosowanie w leczeniu nadciśnienia tętniczego u chorych na cukrzycę, ponieważ:
Pytanie 99
Otyły chory lat 52, z cukrzycą typu 2, nadciśnieniem tętniczym, zaburzeniami lipidowymi i chorobą wieńcową, leczony insuliną i inhibitorem konwertazy, wymaga włączenia dodatkowego leku hipotensyjnego. Lekiem pierwszego wyboru powinny być:
Pytanie 100
Leki hipotensyjne mogą wywierać pewien efekt metaboliczny, istotny u chorych na cukrzycę. Wybierz stwierdzenia prawdziwe:
1) β-blokery pogarszają oporność tkanek na insulinę;
2) inhibitory konwertazy nie mają wpływu na wrażliwość tkanek na insulinę;
3) α1 -blokery nie mają wpływu na wrażliwość tkanek na insulinę;
4) antagoniści wapnia nie mają wpływu na stężenie lipidów;
5) metyldopa powoduje zwiększenie retencji sodu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 101
U chorych z podejrzeniem śpiączki hiperosmolalnej, w przypadku niemożności oznaczenia molalności osocza w laboratorium, można posłużyć się wzorem:
Pytanie 102
W przebiegu hipermolalnej śpiączki cukrzycowej nie dochodzi do ketozy i kwasicy, prawdopodobnie z tego powodu, że:
1) ilość insuliny endogennej wydzielanej do krążenia wrotnego jest wystarczająca do zahamowania ketogenezy w wątrobie;
2) ilość wydzielanej insuliny endogennej wystarcza do zahamowania lipolizy w tkankach pozawątrobowych;
3) rolę może odgrywać zmniejszona lipoliza;
4) możliwe, że znaczna hiperglikemia działa antylipolitycznie i antyketogennie;
5) rolę może odgrywać zmniejszone wydzielanie hormonu wzrostu.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 103
Nefropatia cukrzycowa charakteryzuje się następującymi cechami:
1) stały białkomocz;
2) dyslipidemia;
3) obniżony klirens kłębuszkowy;
4) niewydolność krążenia;
5) podwyższenie ciśnienia tętniczego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 104
Za stały białkomocz w przebiegu nefropatii uważa się wydalanie białka w ilości:
Pytanie 105
Pozacukrzycowe przyczyny mikroalbuminurii to:
Pytanie 106
Mediatorami hiperfiltracji kłębuszkowej w cukrzycy są wszystkie z wyjątkiem:
Pytanie 107
Prewencja występowania i rozwoju nefropatii cukrzycowej obejmuje:
1) normalizację glikemii;
2) normalizację ciśnienia tętniczego;
3) stosowanie inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACE);
4) zaprzestanie palenia tytoniu;
5) leczenie hipolipemizujące.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 108
Do typowych zmian siatkówki w przebiegu retinopatii cukrzycowej zalicza się:
1) wysięki twarde;
2) rubeosis iridis;
3) zaćma;
4) mikrotętniaki;
5) tworzenie naczyń (angiogeneza).
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 109
Badanie dna oka u chorego z typem 2 cukrzycy należy wykonać:
Pytanie 110
Bezwzględnymi wskazaniami do laseroterapii są:
Pytanie 111
Leczenie fibrynolityczne u chorych z zawałem serca jest przeciwskazane ponieważ zwiększa ryzyko krwotoku do szklistki:
Pytanie 112
Zaburzenia czynności neutrofilów u chorych na cukrzycę polegają na:
Pytanie 113
Klinicznymi czynnikami ryzyka rozwoju retinopatii są:
1) czynnik czasu;
2) palenie tytoniu;
3) dyslipidemia;
4) nadciśnienie tętnicze;
5) stopień wyrównania cukrzycy.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 114
Lecznicze postępowanie w zakresie retinopatii cukrzycowej obejmuje:
1) dietę z ograniczeniem spożycia białka;
2) kontrolę glikemii;
3) zwiększenie aktywności fizycznej;
4) normalizację RR;
5) leczenie hiperlipidemii.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 115
Które stwierdzenie jest nieprawidłowe?
Pytanie 116
Witrektomia to zabieg:
Pytanie 117
Czynniki pogarszające rokowanie w przebiegu retinopatii cukrzycowej to:
1) ujawnienie cukrzycy w dzieciństwie;
2) krótkowzroczność;
3) choroby miąższu wątroby;
4) wysokie ciśnienie tętnicze;
5) objawy neuropatii układu autonomicznego.
Prawidłowa odpowiedź to:
Pytanie 118
Pacjent lat 48, chory na cukrzycę typu 1 od 16 lat, leczony insuliną metodą wielokrotnych wstrzyknięć, w dawce dobowej 42j. Od kilku miesięcy stopniowo narastające trudności w uzyskaniu pełnej stabilizacji metabolicznej, szczególnie we wczesnej i późnej fazie poposiłkowej. W latach poprzednich nigdy nie występowały podobne zaburzenia. W wywiadzie od 2 lat stopniowo nasilające się uporczywe zaparcia. Przyczyną jest:
Pytanie 119
Charakterystyczne dla uszkodzenia grubych włókien mielinowych są:
Pytanie 120
Który nerw czaszkowy najczęściej ulega uszkodzeniu w przebiegu cukrzycy: