Egzamin PES / Diabetologia / jesień 2003

Które z informacji dotyczących glukagonu są prawdziwe:
1) glukagon jest polipeptydem zbudowanym z 29 aminokwasów;
2) okres półtrwania glukagonu w osoczu jest krótki i wynosi kilka minut;
3) glukagon jest degradowany głównie w wątrobie;
4) glukoza obniża wydzielanie glukagonu;
5) aminy katecholowe i kortyzol stymulują wydzielanie glukagonu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z podanych informacji są nieprawdziwe:
1) najważniejszym narządem docelowym glukagonu są mięśnie szkieletowe;
2) receptory swoiste dla glukagonu zlokalizowane są w błonie plazmatycznej;
3) działanie glukagonu odbywa się za pośrednictwem białek G i cyklazy adenylanowej;
4) cyklaza adenylanowa zlokalizowana jest w cytoplazmie;
5) substratem cyklazy adenylanowej jest ADP, a produktem cAMP.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z informacji dotyczących insuliny są prawdziwe:
1) insulina jest polipeptydem zbudowanym z dwóch różnych łańcuchów połączonych mostkami dwusiarczkowymi;
2) synteza insuliny zachodzi w mitochondriach i aparacie Golgiego komórek B trzustki;
3) prekursorami insuliny są preproinsulina i proinsulina;
4) każdy z prekursorów insuliny zbudowany jest z pojedyńczego łańcucha polipeptydowego;
5) przekształcenie prekursorów do insuliny związane jest z proteolizą łańcucha polipeptydowego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Niedobór insuliny powoduje wszystkie wymienione poniżej, z wyjątkiem:

Które z poniższych informacji dotyczących receptorów insuliny są prawdziwe:
1) są zlokalizowane na powierzchni większości komórek ssaków;
2) są heterodimerami podjednostek alfa i beta połączonych wiązaniami dwusiarczkowymi;
3) są syntetyzowane w siateczce śródplazmatycznej szorstkiej jako pojedyńczy łańcuch polipeptydowy;
4) są glikoproteinami;
5) podjednostki alfa wiążą insulinę i posiadają aktywność kinazy tyrozynowej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z poniższych informacji dotyczących wpływu niedoboru insuliny na metabolizm lipidów są prawdziwe:
1) u chorych z niedoborem insuliny nasileniu ulega lipoliza w wątrobie i tkance tłuszczowej;
2) wzrasta aktywność lipazy triacyloglicerolowej w adipocytach;
3) stężenie wolnych kwasów tłuszczowych w osoczu spada, na skutek nasilonej beta-oksydacji;
4) nadmiar acetylo-CoA powstającego w beta-oksydacji kwasów tłuszczowych jest przekształcany do ciał ketonowych;
5) wzrasta stężenie VLDL, LDL i cholesterolu w osoczu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z informacji dotyczących ketogenezy są prawdziwe:
1) w procesie ketogenezy w wątrobie z acetylo-CoA powstają ciała ketonowe;
2) do ciał ketonowych należą acetooctan, fenylopirogronian, 3-hydroksymaślan, aceton;
3) w warunkach prawidłowych ciała ketonowe są źródłem energii dla wątroby i tkanek pozawątrobowych;
4) w cukrzycy synteza ciał ketonowych w wątrobie przewyższa ich wykorzystanie;
5) nadmiar ciał ketonowych wydalany jest z żółcią.
Prawidłowa odpowiedź to:

Insulina ułatwia transport glukozy do komórek:

Które z poniższych stwierdzeń jest prawdziwe w odniesieniu do cukrzycy typu 2:

Prognozy długoterminowe przewidują, że w 2010 roku liczba ludzi chorych na cukrzycę na świecie osiągnie wartość około:

Ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 1 u bliźniąt monozygotycznych z których jedno choruje na tę chorobę wynosi:

Wczesną fazę okresu prediabetes charakteryzuje:

W przypadku wystąpienia stałej mikroalbuminurii wskazane jest:

U 12-letniej dziewczynki chorującej na cukrzycę typu 1 od kilku tygodni podwyższone są poziomy glikemii na czczo (250-350 mg/dl). Glikemie mierzone w ciągu dnia są zbliżone do normoglikemii; nie występuje wielomocz ani polidypsja. O godzinie 22.00 stężenia glukozy wynoszą średnio 150 mg/dl a o godzinie 2.30 - 120 mg/dl. Dziecko śpi spokojnie, nie budzi się w nocy. Dziewczynka jest leczona preparatami insuliny ludzkiej (insulina krótko działająca i insulina o przedłużonym działaniu, NPH) metodą intensywnej insulinoterapii. Jaka jest prawdopodobna przyczyna opisanego stanu. Jakie działania należy podjąć?

U 3-letniego chłopca od miesiąca leczonego encortonem w dawce 2 mg/kg/dobę, z powodu małopłytkowości stwierdzono cukromocz, a następnie podwyższony poziom hemoglobiny glikowanej (HbA_1c=7,5%). Podaj prawdopodobną przyczynę tego stanu i wybierz odpowiedni sposób leczenia.

Pseudoremisja, czyli znaczny spadek zapotrzebowania na insulinę i skłonność do występowania ciężkich hipoglikemii u dzieci długo chorujących na cukrzycę typu 1 jest najczęściej spowodowana:

U 17-letniej pacjentki od piętnastego roku życia chorującej na cukrzycę typu 1, przyczyną nawracających w ciągu kilkunastu ostatnich tygodni, ciężkich hipoglikemii może być:
1) uszkodzenie miąższu wątroby;     4) wyspiak trzustki;
2) ciąża;           5) nadczynność tarczycy.
3) niedoczynność przysadki;
Prawidłowa odpowiedź to:

U pacjentów z cukrzycą typu 1, największa podatność na rozwój cukrzycy występuje u osób z ekspresją następujących alleli:
1) DR2-DQA*01021, DQB1*0602;
2) DR3 lub DR4 lub heterezygoty (DR3/DR4);
3) DQB1*0301 i DQB1*302;
4) DR2 i DQB1*0301 i DQB1*302;
5) DR3 lub DR4 lub heterozygoty (DR3/DR4), DQB1*0301 i DQB1*0302.
Prawidłowa odpowiedź to:

W krajach o dużym współczynniku ryzyka wystąpienia cukrzycy typu 1, w rodzinie, w której jeden z jej członków jest chory, ryzyko zachorowania:
1) dziecka/nastolatka, jeżeli ojciec choruje na cukrzycę typu 1 wynosi ok. 7%;
2) dziecka/nastolatka, jeśli matka choruje na cukrzycę typu 1 wynosi ok. 2%;
3) dziecka bliźniaka jednojajowego chorego na cukrzycę typu 1 wynosi ok. 35%;
4) rodzeństwa dziecka chorego na cukrzycę typu 1 wynosi ok. 3-6%;
5) dziecka obojga rodziców (ojca i matki) chorych na cukrzycę jest podobne i wynosi ok. 1%.
Prawidłowa odpowiedź to:

Zespół DIDMOAD (zespół Wolframa) obejmuje:

Włóknisto-wapniejąca pankreatopatia wcześniej nazywana cukrzycą z niedożywienia (malnutrition-related diabetes mellitus):
1) jest nietypową cukrzycą występującą u osób młodych w niektórych krajach rozwijających się;
2) występuje u osób w wieku dorosłym, z nadmiarem masy ciała i z niedorozwojem trzustki;
3) w jej przebiegu stwierdza się względną oporność na występowanie ketozy, jest związana z niedoborem białka w pożywieniu;
4) występuje u osób w średnim i starszym wieku, często występuje ketoza i jest związana z nadmiarem białka w pożywieniu;
5) wcześniej nazywana była cukrzycą z niedożywienia (malnutrition-related diabetes).
Prawidłowa odpowiedź to:

Cukrzyca idiopatyczna typu 1 występuje najczęściej u:
1) osób pochodzenia afrykańskiego i azjatyckiego;
2) osób, u których obserwuje się wpływ genetyczny, ale brak jest markerów autoimmunizacji;
3) osób, u których stwierdza się wpływ genetyczny, nie stwierdza się markerów autoagresji i wymaga leczenia insuliną;
4) Indian amerykańskich, u których obserwuje się wpływ genetyczny, ale brak jest markerów immunizacji;
5) u osób rasy kaukaskiej, u których stwierdza się wpływ genetyczny i są obecne markery autoimmunizacji.
Prawidłowa odpowiedź to:

W jakim odsetku u ciężarnych występuje cukrzyca ciężarnych i u jakiego odsetka kobiet, które miały cukrzycę ciężarnych, może ujawnić się cukrzyca w przyszłości?
1) cukrzyca ciężarnych występuje u <2%;
2) cukrzyca ciężarnych występuje u 2-3%;
3) cukrzyca w przyszłości występuje u ok. 60%;
4) cukrzyca ciężarnych występuje u 5-8%;
5) cukrzyca w przyszłości ujawnia się u ok. 30%.
Prawidłowa odpowiedź to:

Pochodne sulfonylomocznika powodują:

Przypuszcza się, że metformina może zmniejszyć przyrost masy ciała m.in. w wyniku:
1) zwiększenia stężenia leptyny we krwi;
2) hamowania wchłaniania niektórych związków odżywczych z przewodu pokarmowego;
3) zwiększenia stężenia peptydu podobnego do glukagonu (Glukagon-like peptide-1) we krwi;
4) zwiększania stężenia serotoniny w ośrodkowym układzie nerwowym;
5) zwiększania wydzielania serotoniny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Mechanizm działania akarbozy polega na:

Które z wymienionych grup leków mogą zwiększać wrażliwość tkanek na insulinę:

Który z wymienionych poniżej leków może zwiększać retencję wody w organizmie człowieka:

U szczupłego chorego na cukrzycę typu 2 z dobrą kontrolą metaboliczną choroby wystąpiły objawy alergii na pochodne sulfonylomocznika (PSU). Lekarz podjął decyzję o ich zamianie na repaglinid. Postąpił słusznie, ponieważ repaglinid:

U chorego na cukrzycę typu 2 w dobrym stanie klinicznym, leczonego doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi, w tym akarbozą, zanotowano obniżenie stężenia glukozy we krwi do 62 mg/dl. Wskaż punkty prawidłowego rozumowania:
1) hipoglikemia jest prawdopodobnie skutkiem działania akarbozy;
2) hipoglikemia jest prawdopodobnie skutkiem działania innych, równocześnie przyjmowanych leków przeciwcukrzycowych;
3) w celu zniesienia objawów choremu należy podać sacharozę p.o.;
4) w celu zniesienia objawów choremu należy podać glukozę p.o.;
5) w celu zniesienia objawów choremu należy podać glukagon i.m.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż wszystkie bezwzględne przeciwwskazania do leczenia metforminą:
1) niewydolność nerek;     4) niewydolność oddechowa;
2) wiek powyżej 65 lat;     5) niektóre inne, określone typy cukrzycy.
3) niewydolność krążenia;
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z następujących stwierdzeń są prawdziwe:
1) antagonistów wapnia nie można stosować u chorych na cukrzycę ze współistniejącym nadciśnieniem tętniczym;
2) antagonistów wapnia nie można stosować u chorych na cukrzycę i anginę Prinztmetala;
3) u chorych na cukrzycę stosowanie antagonistów wapnia w porównaniu do inhibitorów ACE wydaje się mniej bezpieczne ze względu na stopień zwiększania ryzyka zawału serca;
4) u chorych na cukrzycę, antagonistów wapnia nie można kojarzyć z lekami moczopędnymi;
5) u chorych na cukrzycę przyjmowanie antagonistów wapnia w większym stopniu zmniejsza ryzyko udaru mózgu niż zwiększa ryzyko zawału serca.
Prawidłowa odpowiedź to:

Skutkiem działania fibratów jest obniżenie stężenia triglicerydów oraz:

Skutki działania fibratów związane są z:
1) zwiększeniem liczby receptorów dla insuliny w tkankach i narządach insulinozależnych;
2) zwiększeniem aktywności kinazy białkowej C;
3) nasileniem beta oksydacji kwasów tłuszczowych;
4) zwiększeniem syntezy lipazy lipoproteinowej;
5) zwiększeniem podatności VLDL na działanie lipazy lipoproteinowej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Przy zamianie insuliny zwierzęcej na ludzką, dawkę tej drugiej należy:

Które z wymienionych skutków działania są charakterystyczne dla insuliny:
1) zwiększenie transportu glukozy do wnętrza komórek mięśniowych, tłuszczowych i fibroblastów;
2) zwiększenie wewnątrzkomórkowego zużytkowania glukozy;
3) zwiększenie glukoneogenezy w wątrobie;
4) zwiększenie wytwarzania kwasów tłuszczowych w adipocytach z acetylo-CoA;
5) zwolnienie estryfikacji kwasów tłuszczowych i zwiększenie aktywności lipazy triglicerydowej.
Prawidłowa odpowiedź to:

Głównym celem ograniczenia spożywania białka w diecie chorego na cukrzycę do 0,7-0,8 g/kg masy ciała jest:

41-letnia chora przyjmuje od 4 lat preparat z grupy pochodnych sulfonylomocznika (PSU) raz dziennie z powodu cukrzycy typu 2. Od niedawna otrzymuje ponadto hormonalną terapię zastępczą, nitroglicerynę, molsidominę, diltiazem oraz trzy leki przeciwgruźlicze, w tym ryfampicynę. Od kilku dni zauważyła po raz pierwszy, że występują u niej napady hipoglikemii. Ich przyczyną mogą być skutki:

Lekarz zaordynował choremu od 2 tygodni na cukrzycę (poziom glukozy na czczo 155 mg/dl i po posiłku 185 mg%) gliklazyd MR dwa razy dziennie i repaglinid przed posiłkami. Postępowanie było niewłaściwe, ponieważ:
1) oba leki działają bardzo słabo hipoglikemizująco;
2) oba leki poprawiają wrażliwość na insulinę;
3) oba leki działają hipoglikemizująco poprzez ten sam mechanizm;
4) chory kwalifikuje się do leczenia dietetycznego;
5) pochodna sulfonylomocznika znosi działanie repaglinidu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaźnik glikemiczny chleba białego wynosi:

Test z użyciem 50,0 gramów glukozy w Polsce służy do:

Genetycznie uwarunkowane defekty budowy PPARg i kalpainy mogą być odpowiedzialne w cukrzycy typu 2 za:

Ostateczne rozpoznanie cukrzycy należy opierać na pomiarach poziomu:

Istotne składowe zespołu metabolicznego to:

Dziedziczenie autosomalne dominujące cechuje:

Cukrzycę na podstawie glikemii na czczo rozpoznamy, jeżeli pomiar:

W etiopatogenezie cukrzycy typu 2 istotną rolę odgrywa:

Insulinooporności sprzyja:

Wraz z wiekiem pacjenta udziały czynnika genetycznego i środowiskowego w patogenezie cukrzycy typu 2:

Upośledzona tolerancja glukozy to:

Leczenie ciężarnych chorych na cukrzycę (w tym cukrzycę ciężarnych) obejmuje:
1) ścisłą współpracę diabetologa i położnika;
2) wskazane są doustne leki hipoglikemizujące;
3) celem leczenia jest optymalne wyrównanie cukrzycy tzn. glikemia przedposiłkowa <70 mg/dl, a po 1 godzinie po posiłku <150 mg/dl;
4) dokładne szkolenie chorych;
5) jeżeli leczenie dietetyczne jest niewystarczające, stosowana jest intensywna insulinoterapia.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskaż podstawowe substraty energetyczne podczas pracy mięśniowej:
1) na początku wysiłku - wolne kwasy tłuszczowe pochodzące z tkanki tłuszczowej;
2) na początku wysiłku - glikogen mięśniowy;
3) na początku wysiłku - triglicerydy zawarte w mięśniach;
4) na początku wysiłku - glukoza dostarczana przez wątrobę;
5) w okresie późniejszym wysiłku - glukoza dostarczana przez wątrobę
Prawidłowa odpowiedź to:

Podczas leczenia nadciśnienia u chorych z cukrzycą często obserwuje się występowanie zaburzeń erekcji. Wymień, które z poniższych leków w najmniejszym stopniu przyczyniają się do powstania tego powikłania:
1) beta-blokery;       4) tiazydowe leki moczopędne;
2) blokery kanału wapniowego;     5) alfa-blokery.
3) inhibitory konwertazy angiotensyny;
Prawidłowa odpowiedź to:

Które ze stwierdzeń dotyczących zmiany insulinowrażliwości w czasie ciąży i połogu jest prawdziwe:

Podczas krótkotrwałego wysiłku fizycznego u chorych na cukrzycę, u których obecna jest insulina we krwi może wystąpić:
1) nasilenie lipolizy;
2) wzrost stężenia glukagonu we krwi;
3) hipoglikemia na skutek działania insuliny w wątrobie;
4) hipoglikemia na skutek działania insuliny w mięśniach.
Prawidłowa odpowiedź to:

12-godzinna głodówka u pacjentki z cukrzycą ciężarnych w porównaniu do pacjentki otyłej z prawidłową tolerancją glukozy będącej w III trymestrze ciąży powoduje:
1) wzrost glikemii;
2) obniżenie stężenia beta-hydroksymaślanu w surowicy krwi;
3) wzrost stężenia beta-hydroksymaślanu w surowicy krwi;
4) wzrost stężenia wolnych kwasów tłuszczowych w surowicy krwi;
5) wzrost insulinemii.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wymień bezwzględne przeciwwskazania do stosowania wysiłku fizycznego u chorych na cukrzycę:
1) świeży, powikłany zawał serca;
2) glikemia > 250 mg/dl lub >200 mg/dl i acetonuria;
3) blok przedsionkowo-komorowy III stopnia;
4) psychoza;
5) przewlekłe wirusowe zapalenie trzustki.
Prawidłowa odpowiedź to:

W codziennej praktyce klinicznej rozpoznanie gastroparezy cukrzycowej można ustalić na podstawie samego badania radiologicznego żołądka po stwierdzeniu następujących objawów:
1) brak zalegania pokarmu po całonocnym poszczeniu;
2) rozciągnięcie żołądka;
3) brak fal perystaltycznych;
4) brak atonii opuszki dwunastnicy;
5) prawidłowy wynik badania radiologicznego nie wyklucza obecności gastroparezy.
Prawidłowa odpowiedź to:

Najbardziej dokuczliwą dolegliwością ze strony przewodu pokarmowego na tle neuropatii wegetatywnej jest biegunka. Charakterystyczne jej objawy to:
1) największe nasilenie dolegliwości w porze dziennej
2) największe nasilenie dolegliwości w porze nocnej
3) często towarzyszące bóle w podbrzuszu
4) stolce śluzowe lub wodniste
5) często występuje nietrzymanie stolca
Prawidłowa odpowiedź to:

Podczas stosowania sildenafilu u chorych na cukrzycę z zaburzeniami erekcji obserwuje się następujący odsetek powodzeń:

Próby ograniczenia podaży energii u otyłych kobiet z cukrzycą ciężarnych muszą być podejmowane ostrożnie, gdyż mogą spowodować:
1) niedobory białka;       4) ketonurię;
2) hiperlaktacydemię;       5) obniżenie cholesterolu LDL.
3) ketonemię;
Prawidłowa odpowiedź to:

Podczas cukrzycy ciężarnych obserwuje się powikłania. Wskaż poprawną odpowiedź:

Częstość występowania cukrzycy typu 2 u chorych z marskością wątroby wynosi:

Wskaż prawdziwe stwierdzenia dotyczące cukrzycy ciężarnych:
1) noworodki urodzone przez te kobiety mają często objawy makrosomii;
2) noworodki urodzone przez te kobiety wykazują często wady wrodzone;
3) u 10% kobiet w ciągu najbliższych 15 lat rozwija się cukrzyca typu 2;
4) u połowy kobiet w ciągu najbliższych 15 lat rozwija się cukrzyca typu 2;
5) stężenie peptydu C we krwi pępowinowej noworodków urodzonych przez te matki jest wyższe w porównaniu z noworodkami urodzonymi przez zdrowe kobiety.
Prawidłowa odpowiedź to:

Chora lat 76, została przyjęta do szpitala z powodu silnej duszności, kaszlu z odpluwaniem gęstej plwociny oraz podwyższonej od 4 dni ciepłoty ciała do temp. 38,6˚C. W wywiadzie cukrzyca od około 6 lat. Ostatnio pacjentka otrzymywała Diaprel MR 2 tabl. rano oraz Metformax 3 x dz 1 tabl. Wartość HbA_1c oznaczonej przed 2 mies. wynosiła 6,9%. W badaniu przedmiotowym: osłuchowo nad płucami liczne świsty, furczenia oraz rzężenia średnio i drobnobańkowe. Czynność serca miarowa 104/min. RR 145/85 mmHg. Aktualne wyniki: BMI - 30,2, poziom glukozy we krwi przy przyjęciu (około 2 godz. po kolacji) - 172 mg% (9,4 mmol/l), poziom cholesterolu całkowitego 280 mg% (7,2 mmol/l), LDL-C 190 mg% (4,9 mmol/l), trójglicerydy 360 mg% (4,07 mmol/l), poziom kreatyniny w surowicy 1,36 mmol/l. Rtg kl.piersiowej: sylwetka serca powiększona, zwłaszcza w zakresie lewej komory, poszerzenie naczyń do górnych płatów, drobnoplamiste zagęszczenia u podstawy obu płuc. Jakie należy zastosować leczenie hipoglikemizujące:

U prawidłowo leczonych pacjentów z typem 1 cukrzycy lekka hipoglikemia powinna występować rzadziej niż:

Mieszanki analogowe insuliny (np. Humalog Mix 25 lub Mix 50) wymagają:
1) wykonania injekcji podskórnej 0-15 min przed posiłkiem;
2) wykonania injekcji podskórnej 15-30 min. przed posiłkiem;
3) podawania tych samych dawek insuliny jak przy poprzednio stosowanych mieszankach konwencjonalnych;
4) podawania w zwiększonej o 15% dawce w stosunku do dawki poprzednio stosowanej mieszanki konwencjonalnej;
5) zmiany dotychczasowych zasad żywieniowych polegającej na rezygnacji z przekąsek.
Prawidłowa odpowiedź to:

26-letni pacjent w godzinach rannych został przywieziony do szpitala z powodu głębokiej utraty przytomności. Z wywiadu wiadomo, że od 15 lat choruje na cukrzycę typu 1, leczony metodą intensywnej insulinoterapii. Jak podaje żona, od roku z powodu aktywności zawodowej nie prowadził systematycznej samokontroli. Badania laboratoryjne wykonywał ostatnio przed około 10 mies. Wynik HbA1c był wówczas wyższy od 9%. W ostatnim czasie żona zauważyła, że chory bywał często agresywny i niespokojny. W dniu poprzedzającym zdarzenie chory uczestniczył w spotkaniu firmowym. Powrócił do domu późno wieczorem, w dobrym stanie ogólnym. Żona czuła jednak od niego zapach alkoholu z ust. Podejrzewając hipoglikemię lekarz dyżurny zaordynował 40 ml 20% glukozy. Chory nie odzyskał świadomości. Jakie powinno być dalsze postępowanie terapeutyczne:

Mężczyzna lat 42, aktywny zawodowo, grający w tenisa 2-3 razy w tygodniu, od roku leczony z powodu cukrzycy. Początkowo zalecono Diaprel MR 2 tabl. rano. Z powodu małej skuteczności terapii dołączono po 3 mies. metforminę w dawce 3 x dz 850mg. Ponadto w wywiadzie nadciśnienie tętnicze od 10 lat, leczone metoprololem w dawce 2 x 50 mg/dobę. W ostatnich 4 mies. pacjent stracił na wadze około 5 kg. Aktualny BMI: 23 kg/m², RR 130/80; glikemia na czczo 240 mg%, HbA1c 9.5%, cholesterol całkowity 195 mg%, triglicerydy 260 mg%. Zaproponuj dalsze leczenie:

U chorej z typem 2 cukrzycy z towarzyszącą otyłością, skutecznie dotychczas leczonej za pomocą diety, pochodnych sulfonylomocznika i metforminy, zachodzi niekiedy konieczność zamiany terapii z użyciem metforminy na insulinoterapię. Wskazaniami do odstawienia metforminy w tych przypadkach mogą być wszystkie przyczyny, z wyjątkiem:

U chorych z typem 2 cukrzycy z towarzyszącym zespołem metabolicznym należy zrezygnować z doustnej terapii hipoglikemizującej w następujących sytuacjach klinicznych:
1) pojawiają się wykładniki wtórnej nieskuteczności pochodnych sulfonylomocznika;
2) rozpoznano u pacjenta stabilną dusznicę bolesną;
3) wystąpiły kliniczne objawy skazy krwotocznej małopłytkowej;
4) nasilają się wykładniki niewydolności nerek;
5) u chorego rozpoznano przewlekłą białaczkę limfatyczną i rozpoczęto chemioterapię z użyciem kortykosterydów, w modelu 5-dniowych cykli leczenia raz w miesiącu.
Prawidłowa odpowiedź to:

Chora lat 55 leczona mieszankami insulin o krótkim i przedłużonym czasie działania (w proporcjach 30/70). Podaje regularnie występujące w godzinach rannych wysokie wartości glikemii w granicach 250 mg%. W ciągu dnia wartości glikemii mieszczą się w granicach 100-160 mg%. Wskaż właściwe postępowanie:

W przypadku metody intensywnej czynnościowej insulinoterapii prawdziwe są stwierdzenia:
1) jest rutynowo stosowaną metodą leczenia u pacjentów z typem 1 cukrzycy;
2) wymaga systematycznie prowadzonej samokontroli;
3) jej celem jest utrzymanie stężenia glukozy we krwi zbliżonego do normoglikemii;
4) w badaniu Diabetes Control and Complication Trial jej stosowanie wiązało się z częstszym występowaniem hipoglikemii;
5) metoda ta jest przeciwwskazana w cukrzycy typu 2.
Prawidłowa odpowiedź to:

Wszystkie poniższe twierdzenia dotyczące zjawiska „hiperglikemii o świcie” w cukrzycy typu 1 leczonej metodą intensywnej czynnościowej insulinoterapii są prawdziwe, z wyjątkiem:

W przebiegu kwasicy ketonowej dochodzi do dużych, ogólnoustrojowych niedoborów potasu. W zapisie ekg charakterystycznymi zmianami dla hipokalemii nie są:

Edukacja terapeutyczna osób z cukrzycą jest istotnym elementem leczenia. Jej celem jest przekazanie chorym podstawowych wiadomości z zakresu diabetologii, nauczenie jak radzić sobie w sytuacjach codziennych w życiu rodzinnym, zawodowym i społecznym, oraz wyrobienie motywacji do samodzielnego prowadzenia kontroli i terapii cukrzycy. Wskaż zdanie fałszywe:

Prawdziwe jest stwierdzenie o mikroalbuminurii:
1) oznacza wydalanie albumin z moczem 20-200 mg/min;
2) oznacza wydalanie albumin z moczem w ilości 30-300 mg/dobę;
3) jest markerem uszkodzenia śródbłonka;
4) ma znaczenie rokownicze tylko u chorych na cukrzycę typu 2;
5) ma znaczenie rokownicze tylko u chorych na cukrzycę typu 1.
Prawidłowa odpowiedź to:

Chory z typem 2 cukrzycy hospitalizowany z powodu odoskrzelowego zapalenia płuc. Zastosowano okresowo insulinoterapię podając: Insulina Actrapid - 16 j. przed śniadaniem, 8 j. przed obiadem i 10 j. przed kolacją oraz Insulatard 16 j przed śniadaniem i 12 j. przed snem. W ciągu 3 poprzedzających dni wartości glikemii utrzymywały się w ciągu doby w granicach 110-180 mg% (6-10 mmol/l). W dniu dzisiejszym przed kolacją oznaczona wartość glikemii we krwi wynosiła 72 mg% (4,0 mmol/l). Pacjent nie odczuwał hipoglikemii. Jak powinien postąpić lekarz dyżurny:

Naczyniowo-śródbłonkowy czynnik wzrostu (VEGF):
1) produkowany jest głównie przez komórki śródbłonka;
2) hipoksja hamuje jego produkcję;
3) hamuje rozwój retinopatii cukrzycowej;
4) ma silne powinowactwo do receptora dla kinazy tyrozynowej;
5) hipoksja nasila jego produkcję.
Prawidłowa odpowiedź to:

Dotychczas nie ma „złotego standardu” pomiaru funkcji śródbłonka. Z wymienionych poniżej, o wczesnej dysfunkcji śródbłonka świadczy:

Zaburzenia erekcji u mężczyzn z długim wywiadem cukrzycy po 60 roku życia występują u:

Wpływ hormonu wzrostu (GH) na metabolizm węglowodanów charakteryzuje się:
1) zwiększeniem wychwytu glukozy przez tkanki obwodowe;
2) nasileniem glukoneogenezy w wątrobie;
3) nasileniem utleniania glukozy;
4) hamowaniem utleniania glukozy;
5) hamowaniem wychwytu glukozy przez tkanki.
Prawidłowa odpowiedź to:

Mężczyzna lat 60 został przyjęty do szpitala z powodu znacznego osłabienia, podwyższonych wartości ciśnienia tętniczego krwi (RR 170/100) i podwyższonych wartości glikemii. W badaniach laboratoryjnych: glikemia 200 mg% (11,1 mmol/l), Na 142 mEq/l, K 2,6 mEq/l, w gazometrii zasadowica metaboliczna. Na podstawie tych danych należy podejrzewać u pacjenta:

U 42-letniego mężczyzny stwierdzono wędrujący rumień nekrotyzujący. Pacjent schudł 7 kg wciągu 1 miesiąca. Główny zgłaszany problem to częste luźne stolce i znaczne osłabienie. Przy przyjęciu do szpitala w badaniach laboratoryjnych: glikemia 206 mg% (11.4 mmol/l), niedokrwistość normocytowa, podwyższone stężenie D-dimerów. Postaw najbardziej prawdopodobną wstępną diagnozę:

Diabetogennymi czynnikami środowiskowymi związanymi z podeszłym wiekiem są:
1) względne zwiększenie masy tłuszczowej ciała;
2) zmniejszona aktywność układu współczulnego;
3) narastająca z wiekiem insulinooporność;
4) zwiększona aktywność układu współczulnego;
5) zmniejszony klirens nerkowy.
Prawidłowa odpowiedź to:

34-letnia pacjentka z zaburzeniami świadomości, afazją została przywieziona do szpitala. Glikemia na glukometrze 35 mg/dl (2,9 mmol/l). Po podaniu dożylnym glukozy (80 ml 20%) objawy całkowicie ustąpiły. Wskaż błędną odpowiedź:

Aby zoptymalizować edukację osoby z cukrzycą należy:
1) tempo przekazywania informacji dostosować do zdolności percepcyjnych pacjenta;
2) stosować głównie negatywną motywację strasząc pacjenta powikłaniami cukrzycy;
3) nie stosować wykładów ex cathedra;
4) słuchać i prowadzić dialog z pacjentem;
5) autorytatywnie negować nieuzasadnione twierdzenia pacjenta.
Prawidłowa odpowiedź to:

Enzymem kontrolującym nasilenie przemiany glukozy na szlaku poliolowym jest reduktaza aldozy. Wymień narząd lub tkanki, w których występuje ten enzym:
1) układ nerwowy;       4) kłębuszek nerkowy;
2) siatkówka;         5) komórki ściany naczyń.
3) soczewka;
Prawidłowa odpowiedź to:

Czułość próby wysiłkowej w rozpoznawaniu choroby niedokrwiennej serca wynosi:

Które z wymienionych poniżej zaburzeń czynności śródbłonka występują u chorych na cukrzycę:
1) zwiększona produkcja cząsteczek adhezywnych VCAM-1, E-selektyny;
2) upośledzenie rozkurczu naczyń wynikające z ograniczenia syntezy NO;
3) zahamowanie apoptozy;
4) zwiększone wydzielanie PAI-1;
5) zmniejszone wytwarzanie protrombiny.
Prawidłowa odpowiedź to:

Które z wymienionych poniżej czynników pobudzają aktywność syntazy NO działając przez specyficzne receptory na komórkach śródbłonka (efekty zależne od śródbłonka).
1) insulina;           4) acetylocholina;
2) bradykinina;           5) inhibitory ACE.
3) pochodne sulfonylomocznika;
Prawidłowa odpowiedź to:

Zależność między glikemią na czczo, a ryzykiem zawału serca obejmuje:
1) tylko zakres hiperglikemii powyżej 7,0 mmol/l (126 mg/dl);
2) zakres hiperglikemii powyżej 7,0 mmol/l oraz glikemię poniżej 3,3 mmol/l (60 mg/dl);
3) związek między glikemią a ryzykiem zawału serca ma charakter ciągły, a nie kształt litery U;
4) związek między glikemią a ryzykiem zawału serca nie występuje;
5) najbardziej pozytywną dla rokowania w zawale serca jest glikemia na czczo w zakresie 4,0-6,1 mmol/l.
Prawidłowa odpowiedź to:

Podawanie insuliny (we wlewie kroplowym łącznie z glukozą i potasem) w ostrym okresie zawału serca u osób z cukrzycą (badanie DIGAMI):

W leczeniu przewlekłej choroby niedokrwiennej serca u chorego z cukrzycą najlepiej wybrać:

Choroba niedokrwienna serca jest przyczyną zgonu w subpopulacji chorych z cukrzycą typu 2 w Polsce w:

Czy insulinooporność jest niezależnym czynnikiem ryzyka niedokrwiennej choroby serca?

Czy stwierdzenie w chwili rozpoznania ostrego zawału serca dużego zwiększenia odsetka HbA_1c i glikemii wpływa na rokowanie?

Czy w cukrzycy występują jakościowe zaburzenia w strukturze cząstek LDL, które przyczyniają się do zwiększenia ich aterogenności?
1) nie występują;
2) występują, ale tylko u osób leczonych pochodnymi sulfonylomocznika;
3) występują u osób z cukrzycą niedostatecznie wyrównaną i polegają na powstawaniu małych, gęstych cząstek LDL;
4) występują tylko u osób starszych;
5) cząsteczki LDL są bardziej podatne na oksydację.
Prawidłowa odpowiedź to:

Czy nefropatia cukrzycowa jest istotnym czynnikiem ryzyka niedokrwiennej choroby serca?

Mężczyzna l. 26, chorujący na cukrzycę typu 1 od 17 roku życia, z dużymi wahaniami glikemii i skłonnością do hipoglikemii nocnych. W badaniu Holterowskim EKG stwierdzono epizody dodatkowych skurczów komorowych, gromadnych. Chory ten zmarł nagle w okresie nocnym. Najbardziej prawdopodobną przyczyną śmierci był/było:

Kobieta l. 47, chorująca na cukrzycę typu 1 od 28 r.ż. Z późnych powikłań stwierdza się stabilną chorobę niedokrwienną serca oraz retinopatię proliferacyjną. Leczona 2 wstrzyknięciami insuliny Mixtard 30. RR - 150/90 mmol/l, HbA_1c=8,9%, cholesterol - LDL=135 mg/dl, triglicerydy 206 mg/dl, stężenie fibrynogenu =410 mg/dl. Jaki program leczniczy uznasz za najbardziej uzasadniony:

Edukacja terapeutyczna chorych na cukrzycę:
1) powinna zawierać w harmonijnym układzie wiedzę, umiejętności oraz motywacje do realizacji leczenia;
2) powinna być przystosowana do poziomu edukacji ogólnej chorych;
3) powinna umożliwić podejmowanie przez chorych racjonalnych decyzji w życiu codziennym;
4) nie powinna powodować neurotyzmu;
5) powinna spowodować odrzucenie przez chorych irracjonalnych metod medycyny niekonwencjonalnej.
Prawidłowa odpowiedź to:

U chorych ze śpiączką hiperosmolalną osmolalność osocza zazwyczaj przekracza:

Czynniki sprzyjające wystąpieniu hipermolalnej śpiączki cukrzycowej, to oprócz starszego wieku:
1) niedostateczna pielęgnacja;       4) choroby psychiczne;
2) spożycie alkoholu;         5) niewydolność nerek.
3) stosowanie leków moczopędnych;
Prawidłowa odpowiedź to:

W pierwszych godzinach leczenia śpiączki ketonowej postępowaniem z wyboru jest dożylny wlew insuliny za pomocą pompy infuzyjnej oraz dożylne podawanie 0,9% roztworu NaCl:
1) wlew insuliny - ok. 0,1 jm./kg mc./h.;
2) wlew insuliny - ok. 0,2 jm./kg mc./h.;
3) 0,9% NaCl - w ciągu pierwszej godziny 0,5L, przez następne 3 h po 0,5L.;
4) 0,9% NaCl - w ciągu pierwszej godziny 1,0L, przez następne 3 h po 1L;
5) 0,9% NaCl - w ciągu pierwszej godziny 1,5L, przez następne 3 h po 1L.
Prawidłowa odpowiedź to:

W leczeniu zespołu stopy cukrzycowej neuropatycznej nie stosuje się następującej metody leczenia:

Które z następujących stwierdzeń jest nieprawdziwe?

Które z następujących leków w świetle badań klinicznych nie mają większego znaczenia w leczeniu neuropatii cukrzycowej:

Niedobór, którego z wymienionych niżej hormonów stanowi przyczynę przyspieszonej perystaltyki górnego odcinka przewodu pokarmowego u chorych na cukrzycę?

Hormonem, którego wzmożone wydzielanie następuje w warunkach obniżonego poziomu glukozy we krwi jest:

Czynnikami przyspieszającymi rozwój nefropatii są:
1) proteinuria;         4) dieta bogatotłuszczowa;
2) palenie tytoniu;       5) mała urodzeniowa liczba nefronów.
3) duża zawartość białka w diecie;
Prawidłowa odpowiedź to:

Wskazaniem do konsultacji nefrologicznej chorego na cukrzycę jest:

Zmiany na dnie oka charakterystyczne dla retinopatii prostej obejmują wszystkie wymienione poniżej, z wyjątkiem:

Badanie dna oka należy wykonać u chorego na typ 1 cukrzycy:

Stosowanie aspiryny u chorych na cukrzycę po zawale mięśnia sercowego:

Chorzy na cukrzycę priorytetowo powinni poddawać się szczepieniom przeciwgrypowym mimo, że w okresach epidemii śmiertelność z powodu infekcji wirusowych jest zbliżona do populacji ogólnej.

Infekcja, zwłaszcza ostra, wpływa na metabolizm glukozy poprzez:

Czynniki poprawiające rokowanie w przebiegu retinopatii cukrzycowej to:
1) ujawnienie cukrzycy w późnym wieku;
2) krótkowzroczność;
3) choroby miąższu wątroby;
4) niskie ciśnienie;
5) objawy neuropatii układu autonomicznego.
Prawidłowa odpowiedź to:

Fazę normoalbuminurii nefropatii cukrzycowej (II stopień wg Mogensena) charakteryzują:
1) mikroalbuminuria;         4) dyslipidemia;
2) obrzęki;           5) wzrost ciśnienia tętniczego.
3) obniżenie filtracji kłębuszkowej;
Prawidłowa odpowiedź to:

Do przesłanek stanowiących podstawę argumentacji na rzecz autoimmunologicznego tła cukrzycy typu 1 nie należy: